Matthiae Neoburgensis Chronica : cum continuatione et Vita Berchtholdi de Buchegg, Ep. Arg. = Die Chronik des Matthias von Neuenburg

211쪽

Matthiae NuWenburgensis Chronica. A'. 1348. multis de auxilio generis de Domo ingrediens multos popularesbannivit, occupans res ipsorum. Veniens autem Columbariam et eum eaucione ingrediens, videns populum in eum commotum propter laetum in Mutinhusen, repente recessit. Nam et ipsi Columbarienses Henninum de Wittenhein et suos, qui diu sinibi rexerant, excluserunt. C. 103. Karolus rex noluit recipere Brisa censes propter ducem Austrie. Brisaeum quoque, Australi per olim Lud0Wi eum principem obligatum, eo mortuo se ab Australi retraxit, dicens ultra iovitam illius obligari non posse. Rege autem nolente eos reci- Uci, pere, tenuere se ips0s. Qui postea, mense octobri, mandante rege duci denuo juraverunt. C. 104. De conflictu magistri ordinis Theutonicorum in partibus regis Litovie. i5Εodem anno XLVIII de mense Januarii magister ordinis Jannar. Theutonicorum SWevus cum XXII milibus equitum ingressus terram regis Litovie gentilis, VI ebdomadis terram vastavit. Quem in reversione usque ad glaciem fluvii revertentem rex cum XL milibus insequitur, animo eos cum simul ad glaciem ro S. I 45.ὶ venerint submergendi. Αc Christiani - qui jam super glaciem partim venerunt - videntes ill0s, reversi de glacie ad eampum , iniere conflictum illosque trudentes ad glaciem ips0rum circa VI milia submerserunt et circa XII milia oeciderunt, reliquos vero usque ad Silvas Litovie insequuntur. Duo is

B. 2. rex ipsor. 8. regem Austrie 17. Sudienos 24. ipsam circa C. T. Cap. 103 seliit. 16. eod. a. aeukeι XLVIIIA. 5. sUrst.: minrisum de Mehera imi 10. ae ultra 12. de mense 18. litonis XX ebdomadis 19. rex ψeonia 2l teνiissent 23. ipsorum 25. rel. vero fugientes Ueonii insequuntur. LUαι. : Lituaniael

212쪽

Matthiae NilWenburgensis Chronica.

autem statres regis, non valentes effugere, arbores ascende- A'. 1348.

runt. Quas eum Christiani succidere vellent, illi videntes se

non posse evadere, ne de Christianorum morerentur manibus, cum cingulis suis ad ramos arborum suspendere se ips0S. Chris Stianorum eciam electorum occisi Sunt quinquaginta vel circa ').

C. 105. Qualiter Conradus de Kyrhel fuerat captus

per Johannem de Nasso u Ne comitem juniorem. Eodem anno de mense Februi Conradus de Kyrker mi- Febr. nister Moguntine sedis a Johanne juniore comite de NasMWaio cum multis amnatis capitur, et Cuono de Vallienstein canonicusM0guntinus in ministerio subrogatur. Qui subrogatus nullis pactis Conradum liberare valens, audito eciam qu0d captoreum eciam captum optabat, Gerlacum patrem de NasSoWa filium quondam Adolfi regis ignis inquietudine infestavit, ei 11 ultra LXX villas comburens, Earolo rege in Boemia existente nec eundem comitem in aliquo adjuvante, quamvis captum durius tenuerit propter regem. Emisso autem capto ad tempus, sub eaucione aut dandi VIIl milia florenorum vel se repreSentandi, n0n minuS idem comes per ministros Moguntini et opida in Wettereiba extitit infestatus, ita quod tandem captos dimisitro et cum Heliarico archiepiscopo concordavit. At Heinricus archiepiscopus et predictus minister de Vallienstein Conradum

B. 20. ae C. 1. duo antem Reges Iroιres enlyntea effugere 4. se auspenderunt

213쪽

152 Matthiae NuWenburgensis Chronica.

Α'. 1348. de ΚΠkel eciam petentem non ultra ad ministerium inmiserunt, . timentes eum convenisse clam de aliquibus cum capis . Propter quod inter eos discensio est suborta. Mortuo autem

interim Johanne de Columpna cardinali qui preposituram Mo-guntinam habebat, predictus de Vallienstein et fReictardusJ de s

Spanhein in discordia sunt electi. C. 106. Item qualiter rex comites de Wirtemberget bure gravium de Nueren ber g expedivit. Rex autem licet comites de Wirtenberg et burggravium de Nuerenberg in parte promissorum expedierit, alios tamen mul- iotos, pluribus mensibus Boliem te pagari de promissis graviter expectantes, minime expedivit. Uxor enim ejus et Johannes frater aliique Bohemi, ne per erogaciones Bohemiam destrueret, restiterunt. Collecta enim inibi imposita que ursus dicitur et novo regi debita apud Buhemos remansit. Is C. 107. Qualiter imperatrix post mortem imperatoris concordavit cum suis privignis. 0rtuo autem Ludowico principe Beatrix de Hollandia relicta ejus eum privignis concordans ipsos plurimum consortavit. Disc0rdantibus autem Ruodolso et Ilu0berto fratribus 16

ac Ruoberini eorum statueti, palatinis Reni, cum filiis de-

s. Rex. aut. ipse harolus 11. e relantea grati re pagari da promissis 13. per tantas erog. hohemia terram 14. in ima at restit. 15. et da novo regi meato 18. mori. aut., ut supra, ludew. 19. eum priv. auia ami hiliter eoneord. ipsos in as dis avis 20. fratribus ae operto 21. duribus harearia ει palat. reni.

214쪽

Matthiae NuWenburgensis Chronica.

iuncti principis, pro eo, quod dicebant sibi in inseriori Bava- A'. 1348. ria similiter eum illis jus competere; dataque et promisSaeis certa pecunia, et hujusmodi discensione sopita; ecce Heinricus Moguntinus, Lud0Wicus marchio Brandenburgensis, Rober-s tus palatinus cui in hoc alii duo consenserant, et Ericus dux Sax0nie cui ex successione patris sui, senioris Ruostolla duce, jus eligendi competere dicebatur quamvis Ruodolsus Karoli elector quedam dominia, quibus principatum annexum asserit, se habere pretendat - de eligendo rege ali0, cum electionemio Karoli irritam asserant, c0ncordarunt. Missisque per eos pluries 30llempnibus nunciis ad Eduardum regem Anglie sibique electione oblata, remissisque per eum nunciis, litterisque sibi sub castro Lonstein de n0n variando sub sigillis ipsorum principum assignatis, eoque deliberacionem suam diueius pr0trais' hente - eo quod inter ipsum et Francum tractabatur de treu-gis - Francoque sciente Anglum electionem appetere et ob hoc ne crescat ejus poteneia treugas alias sibi gratissimas recusante, Angloque propter litem cum Franco in sesto Johannis baptiste revicturam de electione hujusm0di intromittere sero n0lente, Set eisdem principibus favoris sui auxilium polite ente; inuni iidem principes vocato Frideri eo marchione Missenensi, abnepote

Friderici imperatoris ex filia, genero predicti LudoWiei principis Pg 26 -)deiuncti, in principio Junii in Kans Bavarie convenerunt. Ubi actum est qu0d idem marchio predictam Beatricem olim impe- S 146.

sst. saetaJ lintromittere se nolente, eum liter a sibi desuper datis νε- missis, prinei Aa reseripsit, ae eis d. prine. 21. quo faeto iid. prine. laetores 22. quoniam Frid. ex stia eius 23. menala iunii 24. iatis

Eoa acturu

215쪽

Matthiae XuWenburgensis Chronica. A'. 1348. ratricem ducere in uxorem et de Romano regno intromittere se deberet. C. 108. Qualiter opidani de Nueren ber g ejecerunt potenciores et sautores regi S. 0pidum quoque Nucrenbem ejectis p0tenetoribus regis sau- , toribus, dicente popul0 se non consensisse in regem, marchi O-nem de Brandenburg aee tavit. Post hec Missenensis desistens a proposito, receptis a rege Karolo decem milibus marcis, laeto sibi homagio et excepto ne contra filios delaneti principis saceret, a rege laudorum investituram accepit. Quam- iovis enim juvenis artetica tenebatur et infra biennium moritur.

C. 109. De nupciis filii regis Boliem te et filii dueis

Austri e. Interea inter Bohemiam et Austriam Karulo rege predicto et Alberto Australi pro perficiendis nupetis inter eorum libe- raros convenientibus in vicino, et dicente Australi tractatoribus: quod scire vellet, quod rex non assisteret comiti de Megdburgin consilio Austrie, Ungarie et Bohemie residenti; rex vero eundem

comitem tanquam Servitorem Suum diceret relinquere Se non p0sse; ambo insecto negocio Sunt reversi. Idem enim comes, eto

juvenis' et elegantis forme, tempore obsidionis Kales in servicio Franci existens et relictam quondam domini in Κussi, filiam quondam Lupoldi ducis Austrie, visitans et preliabitis pluribus intemunciis cum ea inseio patruo matrimonium e0ntrahens, ipsius Alberti patrui, dolentis eam cum impari e0ntra- asC. 12. Cap. 109 sebit.

A. 1. in uxorem dueere et do rom. regno ad eorum eleeιionem intromiti. p. 43 a I. pro rege aceeptavit marehio myssen. 8. karolone 10. n

216쪽

Matthiae NuWenburgensis Chronica.

xisse et forsan timentis se per ipsum comitem super hereditate vexari, indignacionem incurrit. Postea tamen reversi ipsi rex et dux liberorum nupcias perseeerunt, duce tamen in hujusmodi amici cia excipiente liberos quondam LudoWici principis, , quibus in vita principis extitit alligatus. Reverso autem de partibus Apulie Ungaro propter pestileneiam, Albertus dux Karolum B0hemum, LudoWicum Bavarum marchionem in Branden- burg et alios multos in Pataviam ad domini eam post Iacobi pro tractanda concordia convocavit. io C. 110. Item de tractae ione quorundam dominorum, qualiter Bohemus nomine Romani regis debuit contulisse terram Hollandie filiis regis Anglie et Juliae ensis. Interea fama evolat: quod tractante duce Brabancte ac 1, Treverensi et comite Juliacensi Boliemus nomine Romani regis terras Hollandie et Selandie, quas Wilhelmus filius quondam LudoWici principis tenet, filiis regis Anglie et Juliacensis contulerit, amicidia inter Bohemum et Anglum contracta, in qua tamen Bohemus Francum excepit. Propter que Boliemus etro Brandenburgensis a Palinvia, ad quam marchio cum duobus milibus equitum venerat, inlaeto neg0cio recesserunt, marchione quod B0hemum nunquam pro rege Romano ex predicta electione habeat asserente. Boliemus autem et Australis navigio Austriam descenderunt. Signa enim imperialia aquilarum Pata-as vie hospiciis B0hemi inpleta per samiliam marchionis, presertim Hugonem comitem de Hohenberg, stercoribus sunt deleta et barre in vicubus hospiciorum Bohemi aperte. Factis autem

B. 27 aperta Iso aueh Alc. 10. Cap. 110 selit t.

A. b. obligatus 8. lac. apostoli14. Urst.: emolariti 15. marehione tuliae. 18. eontulit 24. signa autem 27. violenter aperta Issi St.: aperteJ

Aφ. 1348. Iuli 29. Juli.

217쪽

Matthiae NuWenburgensis Chronica.

A'. 1348. et aliis terminis minime concordarunt. Obiit autem eo tempore de Francia uxor regis. C. 111. De destructione castri Friindes berg. g. Eo tempore in principio '. Augusti liga pacis Alsacie castrum Frandesberg propter quosdam mercatores SKeV08 sin terminis lige inibi captos destruxit, captivos abs0IVens. Tre-Vtrensis quoque euin magna gente castrum de YSenburg obsedit et lesis pluribus de suis, parante quoque Heinrico M0guntino se ad obviandum ei, quasi confusus recesSit. U. 112. De quodam duce Saxonie siclo, qui fuerat io mortuus ante XXVIII annos. Ruodolsus autem dux Saxonie quendam in terra sua Similem Wolmaro marchioni in Brandenburg iqveniens eumque marchi0nem egre fingens - pretensis multis figmentis: qualiter

olim se fingens mortuum a terra clam recesserit ex causa rapenitencie, alio nomine ipsius defuncto - multas civitates marchie ad recipiendum eundem induxit. Et veniens rex repente cum magno exercitu Bohemorum quasi totam marchiam a Lu-d0Kici marchionis dicione retraxit. Gens enim terre sibi luxuriam cum filiabus et uxoribus suis et quod liberi sui non sint an S. 147. legitimi nec digni tanto principatu inpingere dicebatur. Ipse vero marchio celeriter cum exercitu suo ingrediens in opido

c. 3. 10. cap. 111 und 112 seliten.

A. I. aliis eriminibus

218쪽

Matthiae NstWenburgensis Chronica. 157

terre Frankenilitae se recepit. Quem Karolus rex ibidem A.. 1348. obsedit. August.

C. 113. Qualiter rex Ungarie recessit ab Apulia propter pestilenciam. ς Reverso autem propter pestilenciam Ungaro, Johanna relicta Andree fratris sui, uxor fLudoWiei ducis Tarenti J, de auxilio pape Neapolim revertitur, et declis Ungari fidelibus terra sibi iterum subjugatur; Wemhero de Uirselingen SWevo, qui primo Ungaro adhesit et ab eo propter quandam suspicionemio sibi salso inpletam ut dixit licenciatus suit, eidem Johanne propter pecuniam assistente. Tribunus enim urbis, lautor Ungari, disparens eo tempore non erat potens in urbe. Vendidit autem ipsa Iohanna, quantum in ea fuit, pape civitatem Avinionensem pro multa pecunie quantitate. is C. 114. De terre motu maximo in die conversionis St. Ρauli. Eodem anno domini MCCCXLVIII mense Januarii in die Jan. 25. conversionis beati Pauli factus est terre motus generalis et

gressi atini inimisos, ipsos piarentes. Conjor attia itaqua roperitia, proingressus nimis is partes inimieorum, totaenaque I Urst. : temerequel querenseon eius, tandem eaptus est ei per modobum dueem a onia multia annia dot sua.

6. uxor luderetes dueia thoraria 10. impositum. 11. Meolutis enim trib. urb. 12. disparens, aede inibi quasi pretalenta 17. eodem tempore, anti O - iuntiario 18. saneti pauli apostoli A. hvita Bert. p. 60b) 17. in monae ianuario 18. saneti pauli

219쪽

Matthiae NuWenburgensis Chronica. magnus, ex quo h0mines pati sincopium putabantur. Qui et in aliquibus locis multis diebus duravit, presertim in Karinthia, ubi opiduin grande Villach cum multis eastris et villis illius vallis corruerunt et perierunt et in multis locis ex hoc incredibilia evenerunt. NO. I 15. De pestilencia sive de mortalitate hominum

maxima, a tempore diluvii non audita. A'. l347. Facta est autem et pestilencia mortalitatis hominum preser-1349. tim in partibus ultramarinis et maritimis et aliis vicinis, qualis a tempore diluvii non est sacta, aliquibus terris hominibus 10 penitus vacuatis, multisque trieribus in mari cum mercimoniis , habitatoribus extinctis, sine rectore repertis. Marsilie episeopus cum toto capitulo et quasi omnes Predicatores et Minores cum dupla parte inhabitantium perierunt. Quid in Monte-Pessulano, in Neapoli et aliis regnis et civitatibus actum lasit, quis narrareti Multitudinem moriendium Avinione in curia, c0ntagionem morbi, ex qua Sine Sacramentis perierant homines et nec parentes filiorum nee e contra, nec Socii sociorum nec famuli dominorum curam habuerant, quot domus cum omni suppellectile vacue fuerint quas nullus ingredi audebat, rohorror est scribere vel narrare i Nulla suit ibi causarum agit clo. Papa, inclusus camere habenti ignes magnos continue,

B. 21. nulla narii

C. I. ayneopam qui sebit. 3. eiusdom vultis 5. peremere. 8. preseriim sehit. 9. ει maritimia sellit. Io. hominitas Rhit. multisquatriar. - reperiis labit. 14. quot vero in M. Pess. 15. eiv. mortui sint, Remo posset enarrare 16. Avinione et in euria par contagionem morbi inseeta, ex quo multi sine sacramento perie vi, nee euram halebam

ueti Norteu : creaverunt, multis eis. Hieder sortialiril.

220쪽

Matthiae NilWenburgensi' Chronica.

nulli dabat accessum. Τerrasque hec pestis transibat, nec pote- A'. 1348. rant philos0phantes, quamvis multa dicerent, certam de hiis liabdieere racionem, nisi quod Dei esset voluntas. Hocque nunc hic, tunc ibi, per integrum annum, ininio pluries durabat. , C. 1l6. De mala fama et infortunio Judeorum in diversis terris et regionibu S. Et insaniati sunt Judei, quod hujusmodi pestileneiam secerint vel auxerint, sontibus et puteis injecto veneno. Et cremati sunt a mari usque ad Alamanniam, preterquam Avinioni S, io ubi ipsos papa Clemens sextus defendit. Post hec tortis quibusdam in Berna, in comitatu Froburg et alibi et reperto in Zovingen veneno, extinctisque Judeis in pluribus locis, script0que de hoc consulibus Basiliensis, Friburgensis et Argentinen- ra. 265. sis civitatum, majoribusque ad defenSionem nitentibus Judeo is rum, ne quibusdam eciam nobilibus Basilee pro quadam injuria Judeis illata ad longum tempus bannitis - ecce irruit populus cum baneriis ad palaetum consulum. Quibus territis et querente magistro quid vellent, responderunt: se nolle abire nisi bannitis reversis. Pro quibus illico est transmissum, c0nsuli-1o bus n0n audentibus egredi quousque venerunt. Adjecitque populus: se nolle qu0d inibi amplius remanerent Judei. Et ju- S. 148. ratum est per consules et populum: quod in ducentis annis inibi nunquam residerent Iudei. Conveneruntque pluries nuncii meliores earundem trium civitatum, quibus cordi erat reten-

C. I. Terrasque - transibaι labit. 2. prophetantia 4. nunc hie, nune alioloeo ei plures annos durabat.

s. preterquam Atinione 10. ubi eoa - Stati des mit ἡλst hee be-pinnenden Abselinittes solgi: -In mulsis autem rimitatibus ad elamorem populi sina iussirio atini eremisi und os soliit datae Allos bis p. 160, l. 19 ἡSpire autem etc. A. 3. p. 44 v hoe quod 4. pluries continuaba urs preter avinionis, tibi ipsos papa defendit. 11. Iriburgens. 13. ba,ilien-athus, frita mensibus et arg/nlinenathua civitatum 20. Mire, quousque banniti emirenι 23. ibi nunquam iudei residerent