Vlyssis Aldrouandi ... De reliquis animalibus exanguibus libri quatuor, post mortem eius editi nempe de mollibus, crustaceis, testaceis, et zoophytis ... Bononiae apud Io. Baptistam Bellagambam, 1606 Bononiae

발행: 1606년

분량: 645페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

Vlysiis AHrouandi

Mollibus eonum It omne quodammodo, .sed praecipue quae ex Turbinatis cuniculo in an- Esractum contorquentur. Natura cnim horum virorum qi perinde se habet, quasi quis directa linea ut in quadrupedum & hominum genere est primum extrema linea parte ossitum intelligat: quaa: mox stomachum, qua b: tum ventrem, qua c: deinde intestinum usque in ostium excrementi, qua d; haec ita in languineo genere disposita sunt,& caput, pectusq; . . locum obtinent primum. Reliqua eorum ipserum gratia, aut motus causa a natura adiecta sunt, ut priora posterioraq; crura. In crustatis etiam insectisq; ordo interioru eodem modo constare vult , sed ossicijs exteriorum motionum differt a sanguineo genere. At ve -ro Mollia & Turbinata inter se quidem proxime constant, sed ij se conuerso: finis enim is ad principium flectitur, qua ii quis lineam efflectendo ducat dada. Cum enim ita partes ..interiores ijs collocentur, ambit alueus, qui in Polypis tum caput vocatur, qualis in te- stato genere Turbo est. Nec aliud interest nisi quod alterius molle, quod ambit cst: alte- ,.

rius duro tegmine carnem natura complexa est, ut seruentur cum difficulter moueantur . .. Hi ne fit ut excrementa tam Mollibus,qu:im Turbinatis meatu ori vicino emittatur: quam , .

quam Mollibus infra , Turbinatis a latere. Hac de causa pedcs Mollium ita positi sunt& ,.Pςdς qu*x contra quam caeterorum. Hactenus ille. Pedes quoque sunt omnibus octoni, sed singu-RRV in lis eorum generibus diuersi. Quibusdam enim pedibus acetabula, cirramentaq; sunt, quae vim contextumq; talem habent, qualem implicamenta illa,quibus digitos antiqui medici indere solebant. Ita enim fibris implexa sunt, quibus carunculas caeteraq; cedentia trahanti quippe quae laxa praebendant, intonia premant, & retineant, cum pars interior tota contingat, atque amplectatur. Sunt etiam quibus pedes breues,& inutiles , binaeq; proin muscides praelongae, quibus veluti anchoris innitantur, sequestabiliant modo nauigij, ne

aestu maris, aut tempestate urgente cle saxis deturbentur, venentur etiam procul, orique e longinquo admoueant. Itaque non aliud habent, quo capere admouereq; possint, nisi aut pcdes,aut pro muscides aut acetabula siue cirramenta, quae ut dixi pro manibus obtinent ad vim tum inferendam, tum propulsandam , atque etiam ad caetera vitae munera n fistulδ cessaria obeunda. I istulam ante alueunt supra caput & brachia gerunt cauam,quam in do in dextram partem, modo in sinistram transferunt; hac mare transmittunt,& quantum ' Histor. 4. suo admiserint a luco, quoties Ore aliquid capiunt, ut testatum reliquerunt' Aristoteles&cap. i. i Plinius. Sed Tli odorus Gaaa in hoc Aristotelis loco fistulam hanc Polypo tantum tri- M. 2 buere videtur. V Vottonus ait perobscure lice pronunciata Aristotelem, sed longe ape tius eadem in libro de respiratione explicata, ubi aperte Mollibus omnibus fistulam ines- . Hinor se cerebro ostendit. Et rursus S alibi causam reddens cur fistulam habeant , inquit: Quia V ' bus autem per cibum humor illabitur, iis fistula in sanguineo genere data est. Mollibus, .

etiam de crus iactis hoc idcm adhibitum est: Nam & ea quoquc humorem propter cibum Ah De gemen accipere coguntur. I istula haec modo ab h Aristotele dicitur αυλου, modo μυκνηρ, Ga-μ imδιι, ς- χi narem transscrt. Dubitant quidam num pro hoc vocabulo legendum iit apud eundem γ' ς υ υ , quo vocabulo saepe utitur, cum balaenarum & caetacei generis animalium mentionem facit. Sane ubi apud Aristotelem de Loliginum coitu loquentem in Graecis Iegitur μυκτηρα aut , ZOOgraphus legendum putat . Plinius tamen hunc Aristotelis locum l. . ita ibens nares transtulisse videtur, & per consequens μι-ῖρα in codice Graeco Aristotelis legisse,cum inquit: Crine uno faeminae naribus adnexo. Aelianus is etiam de cetis Cedrolijs eandem partem μυκτῆρας id est nares appellare videtur. quapropter nihil videtur eo loco mutandum. Pinnulam habent omnia circundantem alueuin, causam cur eam habeant, dat ' Philosophus; ut, inquit, narent, & se dirigant. ut volucres Isam. c. io. cauda penni, condita, & pisces sua ponna cartilaginata. Alveus a capite amplioris capa- Alupu . citatis propensus: eius caro fissilis est, non per directum, sed in orbem, cuta el; in tecta est. CR Verum quamuis cutem Aristoteles & Plinius tribuant; tamen reipsa inquit Salvianus cu-

GH y ς te catere videntur. Quod Plinius etiam cuius in hac re admiranda diligentia) compro- bat inquiens: A quatilium tegmenta plura sunt alia corio & pilo teguntur, ut vituli & Hip- Popotami, alia corio tantum, ut delphini: cortice ut testudines: silicum duritia, ut Ostreae, ..ct Conchae: ci ustis ut locustae crustis & spinis, ut Echini: squamis, ut pisces: aspera cute, ut ..

. . . squalinae; qua lignum&roboia poliunturi molli, ut muraenae:alia nulla, ut Polypi. Inco eo. pore quoquc Om mun , quaedam capillamenta habentur; quae quissem in toto corum Iatereium. i. conspicis Oleut: όςλυγας vocat Scholiastes Nicandri, Aristoteles τρυχωδη. Eorum v sux Celebriini. iudicio Rondet et ij est, qui branchiarum in reliquis piscibus. Huiusmodi branchiae sunt in ii. Hictur. C.lncris S aliis Cru statis. Quantii vero ad interiora attinci, omnibus Mollibus cerebrum cap. 1έ. datum: Sic enim Aristotcles: c erebrum autem ijs omnibus cst, que sanguinem obtinent, ta

Pinnulae

par.

12쪽

De Mollibus Lib. I. F

A di ob eam rem sanguinea appellantur,atque etiam quae Mollia nomine speciali vocantur is Quod Plinius quoque confirmat dicens: Cerebrum omnia habent animalia,quae sangui- nemaetiam in mari quae Mollia appellauimus,quamuis careant sanguine, ut Polypi. Id tamen minimε cerebrum censendum erit, sed quid proportione respondens cerebro, a quo sentiendi mouendiq; facultas dimanat in omnes corporis partes. Sed non tacebo quod is Aristoteles, cum sentiendi vim a corde, non a cerebro proficisci putet, parte in Mollibus di μμα dictam principatum sentiendi obtinere dicat, ac si haec effeta MDecordi; sic enim scribit: Sed habent illud quoq; , inquit,oportet, quod ei parti proportionetur, cui sentien- Minis is di principatus in sanguineo genere mandatus est: hoc enim in omnibus animalibus inesseis necesse est. Ergo Mollibus id membrana continetur humidum, per quod gula in ventrem, , pertendit, admota prius tergo sic GaZa, ego vero adnata magis tergo, προσπέφυκε προ τὰ προ in μῆ νὶ mutis id a nonnullis dicitur. Hactenus ille, qui de humidam corpulenis tamq; partem eam esse subdit, tendereq; per eam mediam stomachum siue gulam. Nam, ,, inquit, si inteream & tergum postus esset,distendi aeque non posset cibo ingrediente, pr ., pter dorsi duritiam. In testinum a mute natura semouit, extraq. posuit,& atramentum in-B testino annexuit, ut quam plurimum distaret ab aditu , & pars sbrdida a nobili & principe M procul haberetur. Partem hanc cordi proportionari & situs ipse ostendit cum idem sit &is dulcedo humoris, tanquam concocta & sanguinea quaedam. Et 'alio rursus in loco, Mol- ' Histor. . lium nullis inesse viscera scribit, sed tantum partem eam quam mutem appellant,& atrum 'quendam humorem,quem atramentum nominant, το, λλο, , alij ut Athenariis & Di Morides . Hoc scribit ' Plinius pro sanguine ijs inesse, de Sepia mare ac semina 'Lib. scap. se loquens: Ambo autein ubi sensere se apprehendi, essitis atramento, quod pro sanguine his est, infuscata aqua ab scunduntur. Ron deletius bili potius respondere putat. Natura enim, inquit, vel quod pro sanguine est nutrimenti caula, veluti the iurum diligenter seruat, minime autem in quolibct metu effundit. Praeterea meatus nullus est vena: pr portione respondens,quo alendi corporis causa in uniuersum corpus distribuatur. Quare satius esse duxerim excrementum appellare,quod ab alimento secretum in vesica re p. nitur , quoque natura imminente periculo, tuendi huiusmodi piscium generis causa ab titur . Nam quoties metu perterrentur hoc atro humore aquam infuscant, sibisti nigrorent septum proponunt & turbulentiam quasi, quo se abscondant. Quocirca excrementum cia C se censet quoque ante Kondeletium P Aristotcles,&non aliter quam in auibus sedimen- , i, tum album in terreo earum excremento innasci . Non enim secus quam aues vesica ca- .., 'rent Iiare Mollia, quantumq; terrenum maxime sit, in atramentum secernitur. Tunica au 'tem id continetur membranea quam μέκοπα appellauit Aristoteles, Gaza papauer vertit xitum, finem ei; habens, qui alui excrementa emittunt, parte quae fistula vocatur, quae in supinis posita est. Sed&aliarum partium interiorum meminit Philosophus, de quibus is se scriptium reliquit: Os autem, inquit, gula eorum excipit angusta, quam sequitur guttur, , πω λοβο:, ingluvies ampli uiculum neque non absimile auibus: cui iungitur venter tan quam oma sunt cabomasum V Vottonus δευς ν) iacie clauiculae buccinorum. In testinum ab eo tenue, parto in rcpens superiorem ad os sertur, quod laxius παχυτρον quam guIa est.& paulo post dat rationem,cur hasce partes habeant, nimirum ingluuiem & abomasum. Habent, inquit,haec Mollia ita eas partes eadem de causa, qua aues. Neque enim eorumis vlluin potest commolere cibum: itaque ingluuies ventri praeiacet. Sepiae quoque Lotigiis P rtes G-- niel; tum maiari tum minori partes durae ac solidae intus per corporis prona continentur, F, c seli quas non eodem appellant nomine: Sed quod insertum Sepijs est, sepium vocant, quod μ' 'in

D Loliginibus ξψος , id est gladiolum,uti postea planius explicabitur . . '

o MNIA R E quoque omnes hosce Molles pisces scribit Aristoteles, ut ς,-his,

ea tera aquatilia,dormireq; ut pisces proprie dictOS. Vnde Verisimile est, . Miliis . sensibus externis, ut visu,olfactu,ac gustu valere. Visum quoque eis inesse eap. i

manifestum faciunt oculi, quos magnos esse supra ex Philosopho dixi. quamuis num acute cernant, nulli bi lcripserit. olfactu admodum ac gustu valere ex his h eius verbis colligimus: Nam & Sepiae, inquit, & Polypi . a. odore escarum alliciuntur:& Polypi ita adhaerescunt, ut auelli inde non possint, sed truncari potius patiantur . At vero pulicaria herba re admota protinus ab odore eius

A 3 resilire

13쪽

Vlyssi, Aldi ouandi

resilire dicuntur. Custus etiam lmulis est ratio.interdum enim cibum persequuntur diuem Esunt, nec eisdem si potibus omnia delcctantur ore. Tactu vel o scntire omnibus datum is est animantibus. Dc auditu nihil certi manifesti li habetur. A

RISTOTELES agens de animalium exanguium sexu, Mollibus quoque utrunque inesse tradit: Alibici; vulvas bifidas, ac testes geminos iuxta genitale in cunctis rc periis ait. Differunt aulcm feminae a maribus eodem teste, quod mas prona sui corporis nigriora supinis potius , pa tesq; omnes alpe riores habeat, quam is mina, & lineis interuenientibus , varias : caudam etiam acutiorem . In mare quoque meatus quidam sub- 'ditus gulae a cerebro in ima aluei per tendit, idq; ipsum ad quod fertur, speciem mammae 'imitatuit in shemina duplex illud idem supraq: positum habetur. Vtroque tamen in sexu corpuscula quaedam subrubra parti iusmodi subiuncta spectantur. s

: V M sanguine carentia natura sint frigida , in lacu aut dulcibus aquis nasci non possunt,unde & Mollia in fallis aquis gignuntur: non tamen omnia codem in loco, etenim quedain in alto mari,quaedam prope littus d gunt. Omnia autem re- CR '' - spuunt aquam salsam potulentiorem. Quo circa in Ponto Mollia non sunt, uti prodiditi in 'FR' Ai istoteles. Idem omnia carniuora esse scripsit, sola'; carne vesci. Loligines namque. & Sepias pisces maiores euincere, Conchulis delectari Polypos .

NATURA: MORES.

OLLIUM omne genus autore ' Plutarcho, frigus dissiculter seri ob G

carnis nuditatem & tcnuitatem. Nulla enim cute, .iuisquama integun tur, intusq; dur .is habent olleas i; partes. Pauida autem sunt, ob sanguinis inopiam ct naturam stigidam, unde etiam parum vivunt: bicianium enim non superant, aut raro, ut docet Aristote les. Quod autem meticu. Iosa admodum sint Mollia, declarat atramcnti effuso, quemadmodum plac uit Philosopho ius verbis: Sed cum exanguia sunt Mollio ob eam rem refrigerata S pauida .hinc ut hominum nonnullis per metum funditura us,aut excrementum vesicae profluit δε ijs accidit auce Isirio, ut nactu pcrculsa effundantur: sed natura hoc cxcremento . ad praesidium, di tutelam corum abutitur. Nullam ijs esse voce aut sonum,idem autor est.

COITVS, PARTVS. GENERATIO.

cap. 3

3. νη. - A RTV S quoque corum similis Cartilagineorum partui, teste Ari sim Hielc, qui ca coire diuq; in v ncremor ri his verbis testatur. Parium enim, ca Mollia quoquc pcr coitum: & quidem lepe mas coniunctuS cu ni *mina visus cit. Quam obmia hinc etiam historice nequaquam illi dicere , , vidcntur, qui piscos omnes foeminas este autumatri, nic per coitum parz r. is Haec enim oriri por coitum arbitrari,illa vcro non, mirum est. Aut si hare is ita parere illos latuit, indi tum imperitia cit. Diutius luec quam caetora cocunt, mor m- is Quomodo sciorum, ratione. Sum cnim exanguia, di ob eam rem stigida natui a. At quomodo co coeant. ant,'' alibMic scribit: Mollia Orci Ocunt, ire nixu complexuq, mutuo brachiorum . sic enim ' 1. μῖ coniugi ncccise Est quoniam natura exi tum excrementi in Og inflectendo adduxerit, ut an- U ica dictum est, cum de partibus agci e mus. Habere foeminas omnes in hoc genere mem- bium , uiualci apertum eis. Continet cnim primo ouum indiscretum, mox discretum in is plura, dc parium omnia imperfecta, modo oui parorum piscua m. Meatus ille interior ex- is

ci emcnti & vulvae est, tum in ijs tum etiam in Crustatis. Est mi in qua lauem genitale ,, per

14쪽

De Mollibus. Lib. I. 7

A permeatum emittam, idq; parte corporis supina, qua putamen distat,&mare illabitur,1

is ciunt. Quamobrem ea parte mas cum scellima copulatur. Nam si massiue semen, siueis membrum,aut aliquam virtutem,sive vim aliam mittat, admoueri ad meatum vidualem

ia necesse est. Et pa o post: Interdum, inquit, teigis quoque Mollia copulantur. Sed ge

ri nerationis ne gratia,an alia causa, nondum cxploratum. Ova aut cm corum cum impcrii, oua ut a cta sint foras exclusa, augentur more Vermium, ut idcin autor tradit: scd vim vitalcm a Leantur.

maris asperso semine habere cst necesse more piscium,' eodem teste . t oemiliis, inquit, s V huius generis mares aspergunt, quomodo ouis mares genere piscium: reddunturq; oua ' 7 V eorum glutino cohaerensia,ad speciem vue. Caetercunquod dicat oua cum eduntur,gluti- Τ 'no esse coniuncta & obli ta id ad eoruni tutelam a natura fficiunt. Scit alibi clarius non nisi . - cin Sepijs visum esse icribit, iuod mas oua,quae tamina ediderit, persequatur. Sid tamen cap. 13. in reliquis eiusdem generis intelligit autem reliqua Mollia) sicri, rationem trisse. Qua ciln-que autem Oua vitale virus attigerunt, ex us animalcula nascuntur, ut in Pisci uni historia clarius explicabitur. Pariunt verno tempore,& Sepia in primis: Ouaq, habent candida, quae tempore arenida θυρα euadunt, veluti & illa quae Crustata edunt.

v SVS IN CIBIS.

ΟLLI A esui suere omnia olim, &nunc etiam in culinam recepta sunt, ex piis paucis Polyporum gencribus. Quae autem cibis idonea sunt,

praestant cum simi piauid .i, ut pmdit Athcnaeus. Et ' Aristotcles dispu- t. tre. tans probansq; semen non cilcii mulicre, quod habeant menstrua, subisi- cap. 19.gii: Generis ctiam exanguis Mollia&cruilata optima sunt,cum utero ge-

, rutri . Qu κl enim sanguinoc.u cn , nec pingue'o ita iIs consistit, hinc pr ' portionale pinguedinis ieccrnitur in seminale excrementum. Et iterum . alibi: Mollia 'mit πλctiatri praestant, cuin grauida sunt, ut Loligines, Sopiae, Polypi. Durae sunt carnis, ut scribsit Aegineta, Galenus, Athenaeus,cuius rci rationcm his verbis Cardanus reddere conatur. ae igitur,inquit, Mollia sunt,quoniam euic sola teguntur, ideo durissinium carnem sor-4, V tita sunt: Auctibus enim alitei: obtunderentur &cuiuscunque minimi piscis iniuriae e C positi essent,ob id durissima sunt carne & dii ficillimae concoctionis. Et post. Ergo,inquit, quae Mollia sunt,adeo concoctu di licitia sunt,ut oculos grauent, inquit Hippocrates. Vt . V restatur 4 Galenus,emissio glutinosoq; succo constant, sicuticetacei pisces.' Alibi exiguum etiam in se succuin lalsu in continere scribit, crudumq; si:ccuiri copiose suppeditare, si tamen coquantur plurimum corpori alimentum exhibere. Diphilus apud Athenaetimst tus insupet addit parere,quocirca Venerem proritare, elixataq; probiora eslici & utiliora quoniam humores quos iniquiores obtinent, eluantur; Vnde caro ipsoruin durior esticitur. Oua quoque Mollium in cibum olim videntur reccpta, cum dicat Aristotelespartem O. quandam in ijs nullius esse saporis, ac ii reliqua ouorum esui cisent ac gustui grata. Nam ait . In mollium genere ova quiddam habere proportione respondens ei, quoci nigricat in ,, ouis Echinoru,& parti creditum est superiori,ex origine pendens, amas si nec esculentumi& quanquarn, inquit, in his id colore differat, ingustabile tamen & esui ineptum est.

b DE POL ΥPO. Cap. II. ORDINIS RATIO.

X rcc tioribus,qui de Malach ijs sue Mollibus vocatis animalibus scri-plci uiu,alij a Sepia,alij a Polypo exordium sumpsere.Sed qui a Polypo

incepci unt,is meo iuditio,rectius secere, ob praestantiam & dignitatem, qua longe hic caeteris Mollibus praecellit. Tanto inprimis corporiSm--i . bore valet, vinc sortissimo quadrupedum leoni si daretur occaso) cs ' deret. Hominem sanc vehementi brachiorum ample u E nauiS medio pi, iriEm in altum mare detrahcre, quin conficere, cernitur, & quod amplius est, ingentem homi- inihi fieti. ni in multitudincmkius sustinere,adeo ut aegre conlici possit. Quodsi Leoni faciendum Aquilim. ioret, nil quidquam sortius praestare posset. Vt iam aquilam omnium auium reginam divincit.

15쪽

Brtissimam quis non miretur amplius ab eo pertinacibus cireumplexam cIπIs In altum AIngenium Protractam pelagus, & minimo negotio interfectam . Caeterum longe in eo admirabilior b* erit ingenij calliditas,quam robur illud quod praedicauimus,si quanta versutia victum sibi venetur,praefari velimus. Nee minus etiam in eo laudabile dicemus, quod terram p tat,& aspera perambulet loca,quod profecto nulli ex Mollium genere a natura datum cst. Sic enim duplicis ut ita dicam naturae videtur particeps, ut cum Piscibus, & terrestribus rilypi quadrupedibus conuenire possit. Hasce igitur nos ob rationes de Polypo primum dice-h g R inus,eo quem in omnibus nostris historiis seruamus,ordine.

med. cap. 1. Norbus na

Polypus quid.

Cationes.

PUD Hippocratem & Cornelium Celsum MIypus est caruncula modo alba, modo subrubra, quae narium ossi inhaeret, & modo ad labra pem dens narem implet. moci 5 retro per id Bramen quo spiritus a naribus ad fauces descendit, tantum sumit incrementum, ut post uuam conspici pos- Fsit: strangulatq; hominem, maxime austro aut euro sante, sereque mollis est & raro dura,caci; vero magis spiritum impedit & nares dilatat, qua ferexa no De est. Paulus Aegineta,Polypu inquit, tumor est praeter naturam in naribus com issstensa similitudine marini Polypi nominatus,quod eius carni similis sit. At Galenus Po- ,, lypum a multitudine pedum dici ait: ut enim. inquit, illi multas habent incisuras seu incia issiones, contumescuntq; & increscunt sic morbus iste eodem modo. In hac significatione di Horatius quoque utitur: Polypus an grauis birsutis tabes hircus in Ondis. Vnde polypo sus apud Martialem: Nasutam volo, noti Pol sum. Πολύπιυς quoque apud Graecos dicitur multos habens pedes, multIpes: hinc πιλή--M Zῖα apud Platonem dicuntur animalia multos habentia pedes,ut ἀποδα nullos.Item πολυ - dicuntur bestiolae quaedam multipedes: Cutiones nonnulli, alis porcelliones appellant: nos ἐνλους nominauimus in nostro de Insectis volumine. Πολυ ο pas ran

OLYPI vocabulum Latini a Graecis mutuarunt teste Varrone: soletq; in masculino genere efferri: Lucilius tamen apud Nonium incleminino usus fuit, uti x eius hisce verbis corruptui liquet: ἰPaulisper eat medentia medem haesivi Postpus 's. Syllabam primam producit Horatius, Martialis, & Ouidius, qui inquit i- deprehensum Pol pas hostim timi Vnde nonnulli male adagiorum autorem ex Theognide trastulisse censent hunc versum

Menum habeas vasti Pol i. Quod pr mam syllabam corripuerit. Ego Hro apud Latinos &produci& corripi posse μ' -- Graecorum imitatione existiino. Nam pruna syllaba apud eos natura breuis est. Γlολυ- Lib. 7. enim Attice dicitur apud Athenaeum: Item proparoxytonum. Iones, Dores &Aeoles perta ipsum enunciant Πώλυπον dicentes: πωλυ-us dixit Epicharmus Πωλυ χωδistri e e Polypum inuestigans. Huic quoque respondet Πωλυ, ex Diphylo apud Athe- Oht ... naeum: ὀ πώλυψ, inquit, σω ργῆ πιις αφνοδψbιt . . Eustathius alibi Doricum tantum di Aeolicum esse dicit nomen π ue. Ionicum sane non videtur. Quippe Iones opa uum,non in ω magnum mutare solent, sed Oparuo adijcereti. Vnde apud Hippocratem Ionica dialecto utentem πουλυ οδας legimus . Et quanquam Attici cum Ionibus quaedam communia habent: Attice tamen πολὐστους dicitur, ut&Aristoteles usurpat. Quod si horum utrumq; Atticum esse aliquis malit cum Eustathio Ionicum faciemus που - epar Oxyronum, a quo genitivus πουλυ -οe fieri potest, a πουλm M proparoxytono non potest no enim aliter festi potcst, quam ut M'γs . Ποα- dicere Aeoles scribit Atheneus,

16쪽

De Mollibus. Lib. I. 9

A sed scribendu per ω ex Eustathio. Aristophanes A νολυ-t smi Et rursus: n

itaq; pro diuersis dialectis haec omnia erunt usitata: Πολυ ους, Πουλυ που ζ, Ποι λυο- , - λπιτος, Πολήπουρ, Πωλυψ . Antiphilus Birantius in 'uodam epigrammate πουλιι dixit, a redis πουλυπι δηρ. Inuenio & apud Oppianum in casu retio Πουλυ οδορ legi quorundam sententia. ego potius genetiui casus cise existimo,& a πλεκτὰ regi, quod πλεκνα mi hoc est cirros significat. Dicitur autem πολυπους a multitudine pedum teste Galeno. ξ Imu Που ς enim apud Graecos pedem significat, quod in casu accusativo metrapa facit. Anun aduertendu tamen est accusandi easu in composita ab hoc diuersa habere, scilicet πολυ--,

ο δε σαω, τρίτοvii, quod Eustathius ex Athenaeo obieruauit. AN - , id est exos pro Pin Ais is typo accipitur, epitheton scilicet loco substanti ui apud Hesiodum. Laccdemonii tamen otiis, ii . Polypum substantiue & simplicitera vocant,autoribus Elitari ho in glossis,& Proclo Asinus mi. in Hesiodum . O nos idest annus marinus, quem quidam Pulpum Polypum dicunt, alij rinus. octapodem. Κiranides. Pulpum enim aliqui recentiores indocti nominant, voce vulgari ' Lib. 4. in Latinam terminationem deflexa, ut Syluaticus, & Gerardus Cremonensis,qui Κirantia Puli us . . dem transtulit. Albertus Maanus Multipedem nominat, Graeco nomine simpliciter tran- ' nato, eodemq; sensu composito. Octapodia pro Polypis apud Psellum leguuntur , dimi- 'r' nutivo nomine. Hodie enim in Graecia octapodi dicuntur, & a quibusdam ibi ineptius citi M. Catapodi. Pol po Italis: sed Venetis Folpo, & Genuensibus Porpo, Hetruscis peste Ma-lattia. Hispanis Pulpo. Gallis ut Narbonentibus Poulpe,alibi Poupe,& Purpe. Norim nis Bougre. Masiliensibus Seechepoupe. Quare Gillius recte scripsit Polypum ubiq; s re gentium nomen retinere. Illyrijs Hoboim Zara. Angli qui Vestam insulam incolunt vocant :i Pourcu uel, ut a quodam Anglo accepit Zoographus: alij quidam a Prexe, ut a Iohanne Fauconem Acante accepit: Videntur, inquit, idem Zoographus Malacia omnia sue Mollia Germanicε recte posse vocari Κultet fisch: ut si Polypu interpreteris cin Kutistet fisellari. Non ineptὸ etiam vocaretur ein Vilsus, vel Pol fitch, vel Pota ut tet, nomine composito a Polypo, & Cutiel quod est Sepia . Vel circuin scriberctur, ein Balchfiscli mittange lassen, und ei nem kleinem Icib, id est Malacium pedibus longis, alueo modico.

GENUS. DIFFERENTIA.DESCRIPTIO.

N T E QUA M Polyporum tradamus genera opera pretiu est, quantum

a caeteris distent Mollibus, recensere partiumq; uniuersalem quandam a veteribus sparsim memoratam descriptionem es formare, quam non dubitem primae speciei potius, quam caeteris conuenire. Disserunt autem, i ste Aristotele, Polypi a caeteris Mollibus, quae modo enumeraui, quod alveus ijssit paruus& crura praelonga: caeteri se diuerso alueus amplus ; 'Hi

is crura breuia . Eth alibi Sepiae, inquit,& Lolligines non simili, ut Polypi, modo, constanti A MUM 'is quoniam vim nandi tantummodo habent, cum Polypi vel ingredi possint. Habent enim ' η,ας

is Sepiae & Lolligines pedes supra dentes, senos, exiguos, eorumq; nouissmos duos maioresis reliquos autem octonorum duos infra omnium maximos. Ut enim quadrupedibus crura

D post ora firmiora validioraq; sunt, ita ijs quoq; maximi, qui infra habentur. His enimis onus sustinetur, motusq; potitiimum agitur. Duo etiam illi nouissimi maiores suis med ijs phdum eri is sunt,quia illis ministrent. Polypus medios quatuor habet maximos. Omnibus igitur his stituti M ., pedes octoni. Sed Sepij s& Lolliginibus breues, Polypis magni, Alueum enim corporis usus. se Sepiae & Lolligines habent magnum, Polypi paruum . Itaque quod natura Polypis ex ., corpore dempserat, id in pedum longitudinem addidit: quod Sepijs de Lolliginibus deis pedibus abstulerat, eo corporis magnitudinem auxit. Quamobrem Polypis pedes non - ,, tum ad natandum utiles sunt, sed etiam ad ambulandum : Sepijs autem & Lolliginibus M inutiles sunt. Et paulo phst: Polypi, inquit, promuscide carent, quoniam pedes ad usumi, eundem commodos habeant. Quorum autem pedibus acetabula, cirramentaq; adsunt, si haec vim, contextumq; talem habent, qualem implicamenta illa, quibus digitos antiquiis medici indere solebant. Ita enim fibris implexa sunt, quibus carunculas, caeteraq; cedem, , tia tr.iliant:quippe quae Iaxa praehendant, intenta premant, & retineant, cum pars interiora, tota contingat, atque amplectatur. Itaque cum aliud non habeant, quo capere admou

17쪽

o an . ta l: PQGnt, nisi aut pedes, aut promuscides, haec pro manibus obtinent ad vis tum Ins Esi. i./ὸ HL Nnd pritum propulsanda, atq; etiam ad caetera vitae munia necessaria. Praeterea ut idem -- ιυ s. restMur,cum supiς, Lolligini,& Lollioparies durae ac solidae intus per dorsum & corporis , . prona contineantur, Polypus nihil solidum intus habet; sed caput cartilagine prope c-- stat,quae senescentibus maiorem in modum indurescit. Cur autem hac solida parte,quam. Dε past. in Sopiis sepium vocamus, careat Polypus , - ipse edocet his verbis. Habent etiam quod isso. r.e. I piscium spinis proportionetur, ut Sepiae quod sepium vocant, Lolligines quod gladi Sepinquid. lum: Polypi nihil eiusmodi habent; quod eorum alueus,quem caput appellat, breuior est, is illorum procerior ; ideoq; ut directus inflexusq; maneret, natura his adminiculis faciem dum censuit. Rursus idem V Aristoteles Polypis & Sepijs ventrem similem esse tum figu-' F ra, tum tactu testatur, stomachum nimirum siue gulam ab ore praelongam,quam ingluuies cxcipit, quomodo in auibus, tum ventrem coniungi ac intestinum ventri annecti simplex . di usque ad exitum tendere: At Lolligines bina ventris conceptacula habere quae ventriss pccicm gerunt. Idem citante Athenaeo, non simpliciter viscera, sed quae sanguineorum visceribus respondeant, Polypo negat: δ' ς κ εχω ἄ--ῖ- inquit.Vnde Pt nius, Venter, inquit, sanguine carentibus nullus: intestinum enim quibusdam ab ore inci- FCerebrum. picns quadam via codem rcflectitur, ut Sepis, Polypo. In Polypo dissimo cerebru duplex ,, Libra T. conspici citat ex Aristotele Athenaeus: qui & atramentum eius non nigrum ut Sepiae, sedetis ' '' subrussum esse scribiti contineriq; id in vesica quam solam vocant. Quapropter falluntur M. p. maXime qui excrementum quod in vesica continetur ' κωνα appellar sit,in Polypo, Sepia . . & tcstatis:cum id excrementum M uc Graecis, Latinis atramentum vocetur. Gaza ubi q. Ait,mEiu. ρεηκοπα apud Ari stotelem papauer reddite ab oblonga figura se dictam putat Dalecha

pius in suis ad Athenaeum annotamentis. Sita autem est haec tunica supra ventrem aut

a me Ilari ribus Aeliano&Scholiaste in Aristophanem, itemq; Athenaeo: qui id ex F Aristotile excer . cap. s. pscrc. scribit enim; Habent atramentum Polypi, & Lolligines iupra apud mutim potius is positum, Sepiae infra aluum. Subdit ibidem Sepiς plus quam Polypo id inesse, nec tacet is

Him '. causam,quia inquit, habet brachia,colore inque mutat. h Alibi id denuo accrescere post- δεσπ- 7- quam emisit prodidit, ut nunquam deesset atramenti copia. Ad reliquas partes nunc me' consero. Cur Κεφαλλ, siue caput vocent in Polypo,quod in caeteris Mollibus alueum, ra-

i. tionem reddit Zoographus, quod breuior sit, & rotundior; Hoc in Polypo quandiu vivit, iuue., praedurum est,& quasi in statum teste Philosopho . oculos supra duos pedes habere, os, & GP des. dentes in pedum medio ex eodem citat Athenaeus utem Polypo octo pedes esse, duos quidem superne, ac in serne totidem, minimos; medios autem maximos, cu accrabulorum Hin. . Ordine duplici,quibus Ori cibum admouet. Sed Aristoteles; pediculi octoni, inquit,om- is cap. l. nibus, hin s acetabulorum Ordinibus ductu perpetuo omnibus,excepto uno geracre Poly-

Giss j μ' porum, scilicet Elcdone. Vnde Gillij lapsus quoque mani sestatur,qui Polypos Octo pe iss' ' des habere simplicibus singulos acetabulorum ordinibus plenos scripsit. Tellatur Aristoi toles brach ijs Polypi membranam interiectam esse, ut cum dixisset Sepias quasdam in bi-

ira augeri cubita. Polyporum, inquit, brachia tatundem, atque etiam plus magnitudinis' capiunt.Theodorus GaZa pro pediculis brachia interpretatur; qua &crura, & cirros vo- b--- cat; itemq; barbas, Plinium soric secutus, qui de Polypo maximo, Barbas,inquit,quas vix utroque brachio complecti essici; in quem locum lisc Massarius; sic nos quoque, inquit, barbas in antiquis exemplai lbus legimus.hoc diximus, quia in caeteris omnibus impressi scin is dicibus branchias pro barbas deprauate legitur; & intelligit per barbas brachia; nee dixit is py ς', δ' brachia,quoniam statim subsequitur: Quas vix utroque brachio coplecti esset. IIλ---ς, H Theodorus brachia tianstulit, πιτυληδ ιγ νας acetabula. Plinium, ubi inquit, Anguinuouum is' ' vidi, mali orbiculati modici magnitudine,crusta cartilaginis, velut acetabulis brachiorun ,,' ' Polypi crebris, putat Zoographus acetabula quae ab accipiendo dei ivant Grammatici abrachbs distinguere. Haec enim sinu veluti vastula quaedam exigua rotunda, quibus brachia exasperantur. Synechdochice tamen pro ipsis brachijs sumi posse. Aceptabula, in- ω quit m Coelius Rhodiginus,apud Pliniuin Trebius Niger in Polyporum ratione accepisse videtur pro caliculis urnalibus pelvium modo: unde apud Senecam sunt praestigiatorum ac piabula; hoc est vascula, seu caliculi, quibus astantiu oculos fallendo praestringui, &c. Sunt qui apud Plinium pro caliculis legant calicibus. quippe cum urnalis magnitudinis suisse a Plinio releratur teste Massario, tui etiam tradit acetabula esse caliculos illos in brach ijs Polyporum, qui rei cuique admoti veluti cucurbitule suo laaustu adeo ten init, ut

CφIII auelli nequeant. Eruditiores, inquit Caelius, τυῖ Iesint exponunt του πολυποδος πλι-

' κτα, at, id est Polypi acetabula, siue cirrhos, aut ut Ouidius flagella,1 cotylos similitudine, ut inquit

18쪽

De Mollibus Lib. I.

A ut inquit Eustath Ius . id genus vasis est, & manus cauitas. Inuenio apud Antiphilum Bizantium Doras aps citati :& apud Antipatrum Thettalum iii suo epigrammate, quod de ελιε.

Pedum autem seu brachiorum usus est, ad capicndum & venandum cibos, eosdemq; ri admouendum, cum careant promula. de . Polypus, inquit Aristotclcs. suis brachi s ut pedibus ac manibus urit unquippe quibus duobus supra os politis cibum admoueat. Quae lic transtulit Plinius. Polyporum multa genera. omnes brachijs, ut pedibus ac manibus utuntur. iisdem quoque ad natandum uti, autor est Philosophus.' Paulus Iouius ijsdem 'De I se obuia quaeque comprchendere, ligare, inuoluere, ac flagellare tradit .QAcetabulis aulcmutuntur ad sugendum & firmiter tenendum rem quamlibet, cui adhaerescunt. sed grandibus minorem inesse tenacitate tradunt autores. Πρῖ Θμα quibusdam dicitur cirrus apud hi Q νη. Hesychiuin & Uarrinum, quibusda vero caput Polypi. Verbum autem, et Maν instare &distendere ligni licat: & caput quidem eius quamdiu vivi t duritisculum est, de quasi in illa B tum;&in cibo quoq; in fiat . na ad caput vapores mouet & venerem stimulat. Mιλ η apud Hesychium de Vatrinum dicitur semen milio simile, quod panicum putat Zoographus, item pars quaedam in Polypo. Dorsum scribit Plinius partem laeuem appellai i, a qua ace- sum tabulorum ordo inchoatur. Collum etiam ei attribuit Aristoteles . idque imbecille cum Collum. M premitur. Vnde ' Athenaeus: In polypis, inquit, aliae partes corporis validae sunt,unbecil- ' M . 7. in laceruix. Pinnulam quoque angustam habet, deque medio orsa iri, causam reddit P Aristi ' Mimnte lesmi mirum quoniam panium habeat alueuin, quem satis suis pedibus dirigere possunt. M Unde Plinius; Non habent pinnas quae Mollia appellamur, ut Polypi: quoniam pedes Vi- ..cem pinnarum illis pracstant. Fallitur tamen Plinius,quod omnibus Mollibus pinnam de. , 'φὶ ς 'ς negarit, cum Omnia habeant, quamuis in Polypis tam iit exigua, ut minime aut vix conspici possit. Theodorus Gaza in quodam Aristotclis loco fit uiam tantum Polypo tribue- fistula. , re videtur, ubi inquit Philolophus: Fis uiam ante alueum positam iupra caput & brachiam gerit cauam, qua mare tinuisimittit . quatum suci admiscrit alueo, quoties aliquid ore capit, ,, eamq; modo in dextra parte transseri modo in linistram, hac eade fistula suum quoq; atra metum effundere solet. Et ' Plinius; cst Polypis, inquit, fistula in dorso, qua transmittunt ' Lib s C mare: eamq; modo in dextra part P. modo in sinistram transserunt. Rostrum quoq; et trubii it Iulius Scali genite inq; Bellonius Psittaci rostrii. Nulla tegi cute 'Plinius autorestita me Lellonius pedes seu cirros pelle contegi varia scripsit: carn C albam Galcnus,& Plus o. r. i riam laus caucrnosam csse meatuumq; plenam ex aspectu probat. Fortuam Polyporum scri- ν. . bit I Cardanus este similem araneorum, si minima minimis comparare licen corpus enim, di s. p. inquit, marinae cucurbitae non multum absimile, octonis pedibus, ut Mollibus plet isque ii a. quibus tamen nullus sensus dccse videturios corneum non absimile psittacii ostio, in quo S m. gnum robur, & cxci cinenti locus prope os ipsum. Polyporum varia repei iri seni ira δε ρ 'o tes fiunt veteres & in primis' Aristotcles, qui de eis sic scripsit: Polyporum geneia plu- otari. ra suili, est enim quod & conspectius de maximum est, cuius taerreni maiorcs quam polagi j is suiu: di quod corpore exiguo varioq; est cibo ineptum:& quod Eledonam vocant, crurum Dei anis prolixi rate diu ci sum: de quod unum ex mollium numero simplicem acetabulorum ordi, rem is .is nern aga caetera nam l. Omnia duplici caliculantur. Ad haec, quod alij Bolit aenam, alij Genera. , , Ostalem appellant. Duo item vis nitur genera conchis indita , quorum alter vin Nauis ' Histi D tam aliqui vocant, alterum Pompilum, siue ouum Polypi: Tosta ijs ut Pectunculis conca- p 'ri ua, simplex tamen, nec ita destinata, ut ei inhaereant. Λaepius luxta terram pascuntur: unde Ii 'φ' is euenit ut suetibus iactati in aridam est dantur, & tcsta dilapsa nudi capiamur, aut in terra Nauti is anima extitiguantur. Constant exiguo corpore, iacie similcs i olit aenis: Est ctiam qui Co- Pombari. chie.irum more siliceo tegmine ita muniatur. ut nunquam egredi soleat, sua ii interdumis brachia exorat. Vercina cum Theodorus in hac sua huius loci versione, obscure certe & p, Gara notarum recte ipsius Aristotelis dicta interpretetur, ad caraecam lectionem confugere oportet: tus. quam , cum in Gracis per uitlgatis codicibus corrupta sit, ex vctustistimo atque egregio, Aristotςles Vaticanae Bibliothecae exemplari castigatam apud Salvianum quis logere poterit, qui sie ςψῆ ς eam latine reddit: Sunt autem plura Polyporum genera, unum quidem valde notum, de ipsorum maximum i suiu vcro multo maiores littorales, quam pelagici. Ad lluc autem alij parui, varis qui non comeduntur. Aliud etiam Eledone vocatu in , pedum prolixitate

diuersum . & quia solum ex Mollibus simplicem acetabulorum ordine, habeat: alia namq; omilia dupliccni acetabulorum habent ordinem; di hoc vocant alij quidem Bolit aenain.

alij v

19쪽

alij vero Ozolim.Insuper alij duo in Cochis, unus vocatus a quibusdam mutilus,& Nam Eticus.' quibusdam vero ouum Polypi. Est autem testa eius, velut Pectunculis concaua &non innata ; pascitur autem hic saepius iuxta terram, unde a fluctibus in aridam truditur.& testa exutus capitur,& in terra moritur. Sunt autem hi parus,& forma similes Bolit aenis. Et alius in testa, velut Cochica, qui non exit e testa, sed Cochleae instar subest. & interdum foras brachia porrigit. Ita sere etiam corrigit Rondeletius, cuius lectionem suo loco se-ηφ'INNm etabimur. Sunt itaque apud Aristotelem quinque Polyporum genera, duo trestis indita, i bua' tria nuda, quorum primum Omnium maximum, vald-; notum, secundum paruum, v rist rium, non esculentum, cuius generis nullus praeter Aristotelem, quod sciam,meminit, ter

Lib. 7. tium Eledone vocatum, quod aliqui Bolitae nam, aliqui ozolim vocat. Apud ' Athenaeum ex Aristotele&Speusippo species Polyporum recensentur. Heledone , Polypodine, Bolu, botyne osmylus. Et AristoteIes Mollia esse scribit Polypos, O smylein, I lelidonem, S piam Lolliginem . Hic notandum est in Aristotele, dum ait, Littoralcs maiores esse peI gi si non noua Polyporum explicasse genera uti Salviano , Plinius opinari videtur, hune Aristotelis locum sic transcribens: Polyporum multa genera; terreni maiores quam pclog ij. Sola namque loci atque magnitudinis varietas generum varietatem non facit. Scd Fiolum eiu silcm primigeneris dis cientio quasdam uocet; eius namque littorales Polypimaiores sunt pelagi j s. Atque huius sententiar Ron deletius iiiisse videtur, cum scribit: Polypum hic depinximus qui omnium maximus est & notissimus, cuius differentias duas 'esse diximus:alter enim littoralis est, alter pelagicus, vita solum, specie nullo modo dissidentes. Apud Athenarum inuenio Aristotclem in libro de Animalibus Polypum diuide- re in Nautilum & Tri chrotem,quasi colore mutabilem dixeris. Forte tres illae species.

quas modo enumerauit primum , colorem omnes variant, de per Nautilum eas quae comchis praeditae sunt, intelligit. Sunt qui in Aristotele legant , quod attritu col rem inducat. malo tamen ex Athcnaeo Iegcre. quod colorem mutet. Diphilus ra. sc

..is. apud Athenaeum Polypo similem PMδ-ait hoc est Hirundinem, ac volucri hirundi. . et ' ni similem perquam volutare scribit Plinius. Vnde Edouardus V Uottonus Hirundinem siue Chelidonem cum Polypis coniunxit. praesertim cum Aristoteles Hirundinem a pisciubus separare vuleatur, maxime eam quae lublimis vOIat,& volatu stridorem emittit. Sunt qui existiment Chelidonem Aristoteli& Plinio piscem significare, Athenaei verh Cheltiadonem alterius esse generis, quod & V Vottonus veteris tamen nullius scriptoris autorii, G me satu. te fretus credidit; nos intor pisces ponemus. 4 Cardanus monstrosum quendam piscem in- h. i0, ter Polypos ponit: Alii, inquit pistes sunt informes, velut quod corio est quas suillo, m ΜοR onituduie ferme clephantis, suillo etiam capite, pedibus loraceis, sine dentibus, paruis ocu istis. sub ventre duo foramina habet iuxta caudam. Cauda praelonga i brachii mensura Ia- tiore, quam mensuram longitudine & latitudine implent singulae auriculae, corio crassiore is quam digitus sit: mrsan e Polyporum genere est. Contra quae verba sic k Iulius Soliser is exercuit. Cete, inquit, vastissimum quod clephantis descriptum magnitu3in ais, cilc for- san de genere Polyporum, manifeste leuitatem prodit ingenij tui. Cui suillum caput as- signabas, suem potius faceres. Nam Polypo si nescis, non ut suibus rostrum, sed ut Sepiae is cuidam generi, ut psittaco heccum est. Vti libet opulentia Gallica ad differentiarum intel- lectionem. Et in antiquis Romanorum monumentis est. Tum si non su isset, nostra opera Asuerit. Nam si palliatis Graeculis licuit coruos, serpentes, ursas, easque, si diis eorum pla- cet,caudatas in coelo collocare:quare non liceat togato viro, atque etiam sagato, voculam is unam e nobilissima omnium prouincia citare ad comitia litterariae dictaturae Θ Ridiculus HVero cum Sepiaceo generi coriaceos pedes, atque etiam caudam ,etiamq; longam designa- bas. Sed di auriculas cum appingis brachij longitudine, ac latitudine: probe te nouisse Po- Iypum intelligo: qui eum auriculatum congenerem piscem fingas. Nam quod sub ventre is duo sint ei foramina, quid mirum tandem Foemina enim illa suerit. Totidem habet & balaena. Item mas delphin alterum ad excrementa: alterum unde veretrum euaginet. HscScaliger. Ego vero Polyporum summatim genera facio unum conchis in dirum, quod in duas i pecies aluiditur,de quibus inter Testata dicemus: alterum sine cochis quod & alias tres sub se species habet. Prima enim maxima & notissima, ore, oculis, partibus internis Sepiae ae Lolligini similis, ut scribit Ron delerius, brachia vero longiora habet, promusci-dibus caret: aluo est rotundiore, Sepia latiore, Lolligo vero longiore. Acetabulorum in brach ijs cotinuus est,& duplex ordo: que initio maiora, deinceps minora fiunt: Sunt Ctiam quatuor pcdum acetabula omnium inaxima. his omnibus mira vis inest, unde Trebius tib ' μ' Niger apud S Plinium, neeat ullum esse atrocius animal ad conficiendum hominem in

I aqua. De pisc.

20쪽

De Mollibui. Lib. L H , ,

Λ aqua. Luctatur enim amplexu & sorbet aeetabulis,ae numeroso suctu detrahIt, csi in tiau

fragos Urinantesq; impetum capit. Sed si in uertatur elanguescit vis, exporrigunt enim se,. rc lupinati. Hunc eundem Polypum sic descripssit Bellonius: Acetabula in cirris plusquam se octingunta habet, atque in quolibet cirro plusquam centum . quς in imo quidem maiora, is deincepS vero minora fiunt, & quadam pellicula conteguntur. quae horum dilatationis αδε contraccionis est causa. In interna cirrorum serie ad radices rostrum illi est nigrum, in ., medio corne um ac durum, psittaci rosti ci simillimum, quo cuncta etiam durissima cornimia nuit. Oculos habet ut Testacea extrorsum sitos in ea colli parte, ad quam alligantur cir si ri, qui beneficio naturae palpebra integi possunt: quo fit ut parui admodum appareant, nec is quidquam eoru ui, preter id quod in iis est pullum, conspiciatur. Quod aute in Vulgus inis Polypo caput vocat, id vero interna parte turgidum est, multisq; locula inclis concauum, , , ς ius nimirum alueo ac fistula. Quodque Polypus in varios colores se commutare dicitur: V ' id quidem a molli eius pelle prouenit quae facile glubi poteth cuius colorem nunc album, V mox rusum, postea liuidum, mox varijs coloribus distinctum videas. Pronus Polypus 'los ostendit supinus vero sua Ioculamenta:qua parte commode dissectus, magis cartilagian neus sentitu atque in eius interaneis nescio quid turbinatum videas, quod cordis vel hopatis naturam habere dixeris. Verum id quidem protinus effuit,& dissoluitur. Quod a rem illi veluti cerebrum est, id quidem proportione magis, quam natura tale esse credide rim. Ab ore gula ei patet oblonga & angusta, in quandam ingluuiem ampli is mam pr

ducta,cui adhaeret ventriculus:a quo intestinum tenue scrassus tamen quam gula partem repetit superiorem, it iuxta os sursum tendit. Corneum quiddam utrinque habet Polypus, in quo eius ova recluduntur: lucida quidem ea&trani parentia. Flagella autem oste dit quina, atque interdum sena . Haec Bellonius. Nos qui dein huius generis iconem damus. Captus is est prope Iluam maris mediterranei intulam. longus erat pedes duos: cim ris duplici acetabulorum ordine inferna parte insignitis albis: superna maculis ferrugineis

aspersis .capite vario, coloribus prisertim, rubro, caeruleo & nigro. oculis magnis aurea tri-dc, pupillla nigra. Huius iconem ita expressimus, ut unica tantum acetabulorum series conspici possit. In ea quam ponit Ron deictius utraque conspici potest: simile deinceps subi

cimus, uti etiam eam quam ponit Zoographus, partem pronam illius quam Rondeletius ponit rc praesentans. Huius autem generis cum littorales sim&pelagi j, littoralem tantum C depinxtimas: Micrius enim pictura non est opus, cum satis ex praemisia cognosci queat: pe lagium enim minoi cm esse ait Aristoteles, & varium ac cibo ineptum. Notandum autem esi, littores es hosce Polypos certam non habere magnitudinem; nam pro rarione aetatis acri loci, magnitudine variant: ut scribith Aelianus inquiens; temporis longinquitate Polypi hia. 1ια σαν adi magni evadunt, ut ad ceti magnitudinem accedant, celaceiq; generis esse dicantur.

Sanc monstrum videtur, non Polypus,de quo Carteiae rapto sic apud Plinium scripsit TreM bius Nigeri callendere, inquit, Lucullo caput eius dolij magnitudine, amphorarii quinde- cim capax, atquc ut ipsius Trebi j verbis urar barbas, quas vix viroq; brachio complecti

esset, clauarum inodo torosa S: Iongas pedum triginta: acetabulis siue caliculis urnalibus

at pelvium modo, dentes magnitudini respondentes. Reliquiae allertiatae miraculo pepe dere pondo 1 C C. Haec Plinius, quem' i uigosus quoque secutuS videtur, qui narrans i . . de simili bellua historiam,quam postea reseremus, eius caput immensum fuisse tradit hor tendumq; quod Lucius, inquit, Lucullus qui illud inspexit, putauit quindecim amphora- rum que in nauticis rcbus bottae dicuntur, mensuram continere, Brachia autem ingentia ' adeo, ut vix hominis complexu cingi possent , internodiaq; crurum magnae olle ampliti dinem complere. Eius autem reliquiae in miraculi testimonium sepositae fuere, septingen-ερ tam mei; librarum pondus excesserunt. Strabo quoque circa Carteiam talenti pondo reperiri autores . Non pretermittendum censeo,quod de Polypo septentrionali narrat Olaus h m Magnus, tanquam 1 nostris multum discrepante corpore,quamuiS natura ac moribuScom eo. ii veniat: In littoribus, inquit, Norue lae Polypus siue multi pes animal est, fistulam in dor- *lmuri so liabens,qua mare trasmittit, eamq; modo an dextram partem, modo in sinistram trans

' fert. Caeterum per brachia velut acetabulis dispersis ac deticulatas setcipes,omne q uod sibi appropinquat, inuoluit: animal carens sanguine . Quidquid comedit, aggrcgat in

' cauernis, ubi manet:deinde putamina erosa carne egerit,adnatantesq; pisciculos adca v natur:testas etiam & crustas cancrorum residuas eiicit. Mutatur color eius ex lapidis colo re, cui adhaeret, maxime accedente timore Ob aspectum congri inlinici sui. Habet quatuor des medios magnos, & m totum octo. paruum corpus quod pedum magnitudine com-

peiniatur:aliosque adumbratos pedes, strictos, qui vix percipi queunt, his id sustentat, mo-B uetur,

SEARCH

MENU NAVIGATION