Vlyssis Aldrouandi ... De reliquis animalibus exanguibus libri quatuor, post mortem eius editi nempe de mollibus, crustaceis, testaceis, et zoophytis ... Bononiae apud Io. Baptistam Bellagambam, 1606 Bononiae

발행: 1606년

분량: 645페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

narras.

nu utinantis de facili captantur. sordescunt etiam nee prςterea assidendo venari possunt. EMares vero in eo tuitient,& in mucorem lentescunt. Indicium, ne bimatum complCant, iselle videt quod ab ortu eoi um, qui aestate fit, ad autumnum non facile grandem Poly- ispum videri ,cum paulo ante id tempus praegrandes spectentur . A partu ita senescere dese is bili, ariqἐ tam marem, quam sceminam serunt, ut vel a pisciculis devorentur, & facile a is suis de rahantur cubilibus cum antea nil tale ijs usu eueniantum vero paruos, nouelloiqi is quamuis recens natos, tamen nullo eiusmodi malo assici narrant: quinimo validiores esse, quam grandes confirmat. Hactenus ille,quem secutus '' Plinius.Polypi,inquit, binis men- iasibus conduntur. Ultra bimatum non vivunt. Pereunt autem tabe semper: seminae ccle- rius,dc fiere a partu. Athenaeus ὀ Πολι-ουρ, inquit, mi τι- ωι, ex Aristotele. σωπι κτ autem dicitur in liquorem solubilis. habet enim patibilem qualitatem του σωυ -κ Θα . Plinius tamen Polyporum e MI O tabe appellavit,que GaEa etiam est secutus. Aelianus autem tam breuis huius vitae rationem prostri , libidinem scilicet in maribus ac nimiam salacitatem,in 1aeminis vero partum frequentem.Inquit enim: Ex piscibus libidi- is nos i liimum Polypum, eatenus flagrati veneris cupiditate incendi ferunt, dum & omnibus iacorporis viribus exhaustis debilitatus,& ad natandum & cibaria inquirenda tantoperc i, Bfirmus factus fuerit; ut postea alijs praedaeficiatur. Tum enim paruuli pisciculi tum can- is celli tum cancri ipsum exedunt & conficiunt. Quamobrem eum non amplius anno vi- is vcre dicunt, foeminamq; ctiam propter crebros partus Ocyus consumi. Haec sane ab op- is plano transcripta videmur,qui sic cecinit Laurentio Lippio interprete.

Extiram ct trasses udas commiscet in unum Pol)pus, o miseram visam eum sermate findit. Non totis tegat, donec deliquerat artus Robar, ct absumptasserim in eorpore vires, e flue 3pse tu fulua taeeas Hos aius arena Seminecem sua laterant tellure racentem Careenades myera, ct Cancri, muti s natantes, os omues ea deprimo feras 1lle vorabas. Tune visum imbellem minim/μa membra tuentem Discerpant, donee monata funere iuro . Me perιι in coitu piscis,sie lumina elaudis. FAt ratione pari torquetur semina λεπο, Extremums dum claudit foetums refluit,

Uenree erit, magno partus tractata dolore uncta racematim gignit,qua vulpa meatus νυ pre anguius ventiant,peramunmparentem, risu annum excedam, evis moriuntur in i ucum ινυε. venianι trudelia funera parta.

MORES. INGENIVM SAGACITAS.

THENAEUS ' Polypum --π, Plinius brutum vocat, quasi rationis expertem,quod ad manum hominis adnatet, nec persequentu ve- Gnai tremue refugiat. Est nihilominus in re familiari callidus, ac sapicns. omnia enim in domum comportat teste eodem, dein putamina erosa carne egerit, adnatatesque ad ea pisciculos venatur. Eadem sci est sic Aristoteles: Polypus fatuus quidem est, cum ad manum demissum hominis accedat, sed prudcns rei familiaris, cum omnia colligat,&suo in domicilio recondat, cumque consumpsirit quantum utile sit,abigit testas. & cancrorum crustas, & putamina Conchularum & spinas pisciculorum.& paulo post, Conchas,inquit,tenuiorcs, scabras 'ν que emcere circum se,uclut loricam duram,quamque eo ampliorem. quo ipsae sunt ampliorci, atq; de ea quasi de latibulo, aut casula prodire aiunt. Vnde Antigonus, Polypsi inquit) alimenta reponcre ait Aristotcles in suas cauernas,& consumptis quae usui erat, inutiliareuccre,pisciculo'; ad ciceta coiicnientes captare. Cochas quomodo discundet,& cartam

32쪽

De Mollibus Lib. I. a s

A neet,le earum earnes depascatur,audi ex tali nio: Non sunt, inquit 'tereunda de Lucio m. yio. si Lucullo proconsule Baeticae comperta de Polypis, quae Trebuis Nigere comitibus eius ιο. , , prodi sit,amdilii mos esse Concharum; illas ad tactum comprimi, praecidentes brachia e δε rum. vltroq; escam ex praedantecapcre. Carent Conchae visu, omniq; sensu alio, quam cibi di periculi. Inlidianture1go Polypi apertis rimpositoq; lapillo extra corpus, ne palis pitatu eliciatur, ita securi grassantur, extrahunt l. carnexillae se contrahunt, sed frustra diari jcuneatae. Tanta solet tia animalium hebetissimis quoque est. F Hactenus Plinius. Aristote--,les ait Conchulas ab eo complexu crinium frangi, tantum ipsi inesse roboris mirum,aeque , o. atque ea solertia qua cum uti scribit Plinius, cuin Conchas venatur. Facilius tamen quod scribit Aristoteles, crediderim. quippe qui testetur alibi omnes Polypi partes omniaque membra robustillima esse excepta ceruice . tangere item ac tencre bracliijs supinis, membranamqῆ his interiectam totam extendere. in arenam tarnen elapso,facultatem apprehendendi retinendiq; nullam esse. autom; est Massarius comprehensum hominem in terram deijcere. In hunc autem modum insidias piscibus molitur ut scribit '' Aelianus. sub saxa b 1 I. i. in .sebicctus desidet,& in harum colorem se in utar, ut saxum esse videatur pisces ad eum tan- hist B quam ad saxum adnatantes,incautos sic brachijs suis tanquam retibus capit. Id testatur Histori sti Philosophus itisce verbis: Sui mutatione coloris vcnatur pisces, trahit milia sibi colorem cap.37. H similam, ijs quibus appropinquarit saxis:quod etiam cum metuerit, facit. Et Plinius; co- k L. Vi,4 is lorem, inquit, mutat ad similitudinem loci, & madiimc in nactu. Eadem ceciniti Oppi Ha .M. inus his versibus, interprete Lippio.

Pol podon fraudes populos vulgantur in oreres, diuisimilem petra magnum flictuntσν in ον bem: Nexibus se spiris hominem pthems rva e Meseu refugiunt astu, uuamg. tul ntur. Si paruos indeant psces praedan.-mιnorem , Rursus er inpiscis formam υerιuntur, c arte Perquirant υictu unsa fata repellant. Canit quoque haec Ouidius, docens una quam cauto piscatores venantc Sq; illudat, cir- In frui. cumrodens hamum quo ipsum venari cupiunt,&cxpuciis . aitcnim. , de se. At contrascopulis erinali eoFamesegnis . Quam cauC Pol pus haret,ishae ela ιι rem fraude . re hamum M seb υν loci siumιι murat, eolorem circum ro- Semper et similis quem comit ι; atque ubi praedam Maia Pendentem petis auidus rapit: Hc quoque fallit

Elaro calamo, cum demam emersus ιn auras

Quae ex codein poeta sic notauit Plinius: Polypum, inquit, hamos appetere, brachij que complicti, non morsu nec prius dimittere, quam escam circumroserit, aut I:arundine i uatu in extra aquam, Ouidius in Halleutico tradit. Hunc sorte Plinii locum secutus' 'L. ta .es Isidorus PoIypus, inquit,id cst multipes, plurimos enim nexus habet. iste ingeniosus hamum appetens brach ijs lcctitur non morsu, nec prius dimittit quam hamum circum- roserit. Caetcrii in ut ad coloris mutationem reucriamur et de hoc inter se non conueniunt autores. Sunt enim qui in omnem se colorem mutare affirment, excepto albo. Sunt qui 'φ 'petris quibusvis se assimilare dicant. vii Theognis & Phocillides, nec non &' Ion apud o Lue νAthenarum, in Phoenice tragoedia sic inquicns:

Quae sic vertit Dalechampius.

Ibidem in uulgatis editionibus scriptum inuenio Polypum petrosis Iocis latum se assimilare ex Thco 'irasti libro qhii inscribitur de ijs qui colorem mutant. Θεοφρα e δἐ inquit,

ponensi I heophrastus libro de ijs quae coloiem mutant. scribit Polypum ijs locis fieri si aut milem quibus 1e ad inouerit. Quam Dalechampij lcctionem improbat Isaacus Caslubonus.venu este inquiens aliquid dcesse quam superesse; indeq; in quibusda libris lacune

C hoe est

33쪽

hoc est saxosis maximξ, aut solis locis a sumiari, sed haec quoque lostio praeterquam qu bd Efalsa sit, duriuscula mihi visi est. quare lego, mἰς π rau L n Mάλις ε - σαι e ε'OMOMON . Non enim Polypi saxosis tantummodo locis se si, nil cs iaciunt uti praeductae lectiones docere videntur,uem lueautores quos supra enumeraui, sed alis s etiam rCbus, qui b. ad haris scrint,maxime tamen saxosis. Nam Antigonus inquit in mirabilibus narrationibus,ces . . . A rem non solum imitari lapidum, sed & aliarum rurum, quibus appropinquauerint: & m-- dem in libro alibi colorem seli, jupra quod iretur, aemulari tradit. di Iulius Scaligere euarenae colore similem facere canit hisce versibus :

Cirris dolosi Pol ρι amboramuSalae ιso, o turbida in fieto freti. Quapropter cum l lutarchus Oppianus & Aelianus dicunt eum se in talem mutare color cin, quali saxum est ad quod accedit, nia inficiantur ali spraeterea rebus assimulari posse. sed cum plerunque circa saxa versetur, indifferenter saxum, pro alia quavis re, in cuius Cius area colorcin se mutare solet, usurparunt.Cur a uicin colorem mutet inter problemata a nobis quo astave quamcxactissi nic dico tur. Intermi quo astu venetur,occidatque crustacea, praesertim Ca- FPς ψ , rabos, qui alijs quam Concha', sunt armis praediti, dicemus:qua in re subsequentes hi Oppiani versus inobis quam plenissi in satis 1 cient. Canit igitur eodem interprete Lippio.

Sqὸ ν elactatur nunc petra litius opaca, Immotus manet, nec tanto mane duellum Detractat fulua moraens procumbιt arena. GEι veluti parum 1nfans cινcum υbera cara Nutruis .iae dulae trahi sic Polypus vire De caraosnbel carnes, or mergit n alunm.

M tu coR' Iam vero a Polypo matretii confici, ubi natus est. autor est ' Pierius Valerianus; nulla sic tamen citat autorem. Fieri hoc ea ratione potest, quatenus post partum,qui numerosus e

his..is.' isti l ptimoritur m/tcr: quo tempore fit esca sui a Polypodiis.

ANTIPATHIA.

N N A T V M est PoIypis odium cum Locusta, sive Carabo, Cammam,& Astaco item Congro,& Mur narquorum quaedam, quin pleraque su perant,&a quibusdam superantur. Polypi, inquit, ' Aristoteles Loc stas vincunt:atque adeo, ut si ijsdein in retibus senserit Locusta Polypti.

prae metu moriatur. Quae sic notat h Plinius: Polypum, in tantum Loc sta pavet, vi si iuxta viderit,omnino moriatur. Et ' Aelianus: I am vehe- H ἡ;-άtiis menter, inquit, Polypum Locusta extimescit, ut si quando uno,& eodem reti ambo com - 4 ia, prehendantur,haec continuo moriatur. ψ Idcm repetit fere alibi, liimitque astu, quo Locu animal. ca- si a saperat, exhonit his verbis. Locusta ideo inimicitias cum Polypo graues habet: quod ..pii. 11. hic cum illius brachia circuplexus fuerit, aculeis,quos in dorso sitos habet, praeclare con is temptis,& pro nihilo habitis, illam ipsam circumplicans, suffocat.Cuius une rei haud in- ,.scia Locusta a Polypo summhres igit. Eadem cum nullius rei metu allicitur, tu ante ver ,.sus progreditur non prstensis qui iem, sed obliquis, & demisss in latera cornibus, ut ne is . D n ε - .aqua contra natationcm Veniens reprimat cornua,& inde ultra progredi prohibeatur. sin . . it. fligit &retrocediti tum penitus dimittit,&laxat sua cornua:&tanquam remis altius de . ,. i lib. α .ca- inlisis scapham propellens, sic sese commouens multum conficit itineris. Haec Aelianus. m. ι i. Bellum quoque ei esse eum Congro Aristoteles asseuerat, ab eoque,quem vincunt Locustae, superari non tamen edi oblubricitatem corporis . pauet Locustam, inquit, L Pib.,

nius, M

34쪽

De Mollibus. Liber L

A nius Contem rursus Polypum Congri Iacerant. Sed Muram . non Congrohaee s Aelia- tis.1. . nus irhint, se scribens: Malum ingens,' morbus agrestis.& inhumanus,inimicitia,atq; m. Jodium inhaerens. penitus' instum quod etiam ratione carentibus hatura ingenuit inexpiabile, atque implacabile. Muta na cum Polypo capitali odio di itidet. Polypus cum Locusta graues scrit inimicitias . Muraenae etiam teterrima hostis est Locusta. atque infesti sina. Muraena Polypo brachia abscinditi dentium firmitate: post autem in eius ventrem subiens, iisdem malis eum, vi verisimile est asscit. Hic enim e genere natantium est, ille vero serpentium more graditur. Quod si Polypus in saxoium colorem se vortat. nihil ei astutiae hae fallaces prosunt: Muraena cni in eius vel ratoriam planξ tenet. Cum vero Po- lypus Locullas a se comprehensas strangularit,exugit carnes, atque earum succum exhau-rat. Haec quoque se cecinit Oppianus, interprete Lippio.

partim membrarum,parsim laceramaracatis Dentilas se iuri certis tiniantur in ore.

35쪽

Homo stpropriis cra

tentus.

Pol pus ἡ:α δνου- confossus valueνe multomis durosscopulos depre Usaxa relinqvi Impluuui ramis dura sub eaMe revinctus ;Donee sola loco νHIam cstnnexa flagelio. Testatur Bellomus,cum apud Epidaurum Muraenas secaret, earum ventriculos cirris P lyporum resertos comperisse. ' Plutarchus Polypum sibi a Muraena di Congro metuere verum esse scribit, quod ab hisce male tractetur, neque laedere vicissim ponit ob lubricitatem elabentes. Sicuti rursus Carabum illos suis cirris in complexum venientibus vincere: auod tenuitas eorum non sit aduersus asperitatem Carabi auxilio; hunc tamen perire Polypo sua acetabula intrudente. Horum omnium mutuum odium pulchre suis iambis complexus est Philes. unam etiam Astacum ijs annumerans qui Polypum extimescui. FAibertus Magnus ait se ab expertis audiuisse Dcnticem sive Dentatum cum Polypo pugnareis quoniam extra cubile ipsum Deutex extrahere non potest, fluctuare ante ostium antri siue cubilis tanquam mortuum : hoc incautus ubi viderit Polypus, ad eum brachia sua extendere, ut attrahat &deuoret, brachium autem subito ore comprehendi a Dentice. In Polypos inquit Aelianua si quis rutam inijciat, immobiles manere in sermonem hominum venit.

DE NOMINATA.

λωσκε dicuntur apud Aristotelem Ae Athenaeum Pesypi parui, scelusuε recens nuper ex ouis natuva Coelio Rhodigino non rectis Polypia, calami aut memoriae sorte lapsu. ' Hippocrates quoque Polypodia cum Bolbidius quae de Polyporum sunt species aliquando nominat. Πολυπο quoque Ghe ibae est nomen apud heophrastum & Dioscoridem. - Plinius Pol podion, inquit, nostri filiculam vocant: similis enim est filici. radix acetabulis cauemoti . ceu Polyporum cirri, in petris nascens. Π in δώδεe Polypis abundans. vel Polypo similis. Tα ποδυπιδώδη quae e Polyporum sunt genere. Πολιmδ- species quaedam PUPpi,de quo capite sequenti.

MYSTICA. MORALIA

ABUERE etiam Pesypi suos apud mortales cultores, nam olim circa Troeaenem .ut Clearchus apud ' Athenaeum commemorat, Polypum, quem sacrum vocant,neque eum quem Remigantem is τίω, in titum intelligit fas erat venari; nimirum ceu rex sacras. h Plutarchus antimae vim ac facultatem Polypo comparat. Enim vero,inquitianimus res Hest,minime iners aut exilis aut abiecta, neque cupiditates suas quomodo in Polypi flagella sua, tantum usquem , quae esuisito xtendit. Sed has celerrime praeci- ,, dit facietas momento temporis, & minima horae portiuncula. Alibi rursus ait a princi- ,. pali animae facultate, si pruin veluti partes enasci, inque corpus extendi, sicuti brachia a Polypo. Eidem quoque aismilatur adulator, ut in hieroglyphicis & prouerbijs dicetur. Academicos Polypis similes esso dicebat Carneades. Vt enim hi prae fame suosmet es ros depascuntur . ita illos aucta iam doctrina peritiores factos , in sua sinet opini nes mox grassari, easque destruere. Stobaeus vero refcri hoc Carneadem de Dies elicis dixisse. Polypi naturam describens ' Diuus Ambrosi i hominem instruit . ut proprijs contentus, nec alios circumueniat.. nec aliena inuadat . sic inquiens. Et quia de astutia coepimus sermonem subtexere, qua unusquisq; fratrem suu circum' τοῦ uerum, & decipere nititur,& in nouas se fraudes componere: ut quem vi obtinere non pin ra

36쪽

De Mollibus. Lib. I.

A test,circumscribat dolo & suco quodam artis obducantaudulentum illud PoIypi ingenium non praeteribo,qui vadoso in littore petram nactus, assigitur ei. atque eius nebulo.

so in senio colorem subit,& simili specie tersa obductus, plurimos piscium sine ulla suspicione fraudis allapsos, dum notam non praecavent,& saxum opinantur, cassibus furtiuae is artis includit,& snu quodam suae carnis intercipit. Sic spontanea venit pra a. & talibus is capitur arsumentis; qualia sunt eorum,qui ingenium suum saeph commutant,& diuersas is nocendi aries mouent, ut singulorum mentes, sensus* pertentent. eum continentibus conia tinentiam praedicantes, in coetu intemperantium laquam deuij ab studio castitatis, & de mersi intemperantiae volutabris: Ut qui eos audiunt,aut vident, incauta sicilitate se credat M eoque citius labuntur,dum distin suere non norur, nec cauere, quod noceatadum grauioria sit,& magis noxia improbitas, benignitatis obumbrata velumine. Et ideo cauedi sunt,quiis crines suae fraudis,& brachia longe, lateq; dispergunt, vel speciem induunt, multiforme.., Et isti enim Polypi sunt nexus plurimos habentes. & callidorum ingeniorum vestigia, , , quibus irretire possin quidquid in scopulos suae fraudis inciderit. Et paulo post conclu- dens, inquit:Vtamur ergo ingenio ad quaerendam gratiam,& salute tuendam mon ad ali B nam circumscribendam innocentiam. Licet nobis uti exemplis marinis ad prosectum nostrς salutis, non ad alienum periculum. Hactenus D. Ambrosus. Possunt etiam Polypis Diuitim diuites assimi lari; ut enim illi suis pedibus plenis acetabulis, scopulis, & lapidibus tam sertiter supini,& auersi adhaetent, ut vix avelli possint, nisi talida adhibeas, ita etiam suis

voluntatibus, ac desiderijs,quae fluxa tantum, ac mundana respiciunt, auersi inhaerent, donec tandem Deus tanquam piscator egregius mortem, tanq uam flati dum quendam odorem naribus admoueat , & ad sana mentem reuocet. Diabolum quoque eX primit Poly' ni borri.

pus. Is enim facile homines dum grata suggerit.& oblectamenta proponit, falsos blanditiis suis, nisi Dominus tueatur, in abyssuin,& gehennam, ceu an casses quospiam abripit, non aliter ac Polypus incaute hominem e naui brachiorum suorum complexu in altupelagus detrahit, nisi ab aliquo sociorum enserescindatur, ne pars syncera trahatur, ut i quil ille.Scorta item Polypi sunt; nam & hae amatores suos, quos vel se inci tantummodo, Μηliς ceu Polypus brachiIs amplexae sunt, ita tenaciter detinent in illicito sui amore, via diui- ''na gratia abstrahant,& non solenta in profundum illud peccatum immergant, sed & Irosa pe pauperiores reddam. nisi principiis illi obstent , nec se vinci patiantur. De istius

λια- .ne eabaratuν. Quemadmodum Polypus oblique incedit,& caudam habet bifurcaram, fistula inque in dorso. quam quando natat, modo in dextram partem, modo in s ni strarn promouet. Sic multos fallaces,& proditores, dum oblique inced ut in actionibus P φ λ , suis, quid factiWi sint non diu ines, tantuin abest, ut videas:cauda enim, siue finis sua inten - 'tionis bifurcata est quia scilicet unum proponunt apparenter, aliud intendunt latenter. Fissulam etiam habent dum dulcedine uerborum suorum laquam fistula aliqua alios seducunt,ac tibi adiungunt,qui fallunt etiam, quando ea fistula, ijs inquam blanditis s. ceu Polypus modo in dextram, modo in sinistram partem, hoc est vel apparenter, vel latem ter abutuntur.Caput quoque habet Polypus durissim mn, in quod oblique natat, carnesique,cum consenuerit durissimas, adeo ut contundere opus sit, ut molles fiant, & in usum ciborum cedanti scobstinati,& durae ceruicis homine quos Graeci--- obstitati. cant, mentis , atque animi viiijs indurati, nequeunt, aut per spiritualem commanducationem. aur praedicationem ii spere nisi a Deo tribulationis alicuius poena vel presbytero D proposita graui menitentia suerint puniti: scriptum enim est in Esaia. minatio ΔιιMAE' Cayxta iactam . Sic ut Polypus Cactos,& conchas in domicilium comportat camesque depascitur,ti stis crustisq: abiectis,quibus nidum s bi tibi icet,& pisciculos capiat; sic etiam auari.& isneratores pauperes, & simplices, bonis suis, ut praediIs, & agris tanquam carnibus spoliant, indeque domum suam locupletantes. frumenti. 8cca terarum segetum reae.

meata iisdem vendunt, qub maiorem ab iis utilitatem capiant.

37쪽

3o vlysiis Aldrouandi

omnium abligutilor victoria

Imperans

suae nati O Tyrannus a Mentis at o natae con

sternatio. Poetis Insomnio. tum interin

preti , quo

Diseessio

. Hieros .

rh. EG PTII sacerdotes, ut ait ' Pierius Valerianus, hominem qui remfamiliarem ex quibuscunque rebus, utilibus simul ac inutilibus, nullo discrimine, nulliusque rei ratione habita, congereret augeretque, significare si vellent, Polypum pingebat. Ille enim cum prodige & admodum multa deuoret, prudens tamen rei familiaris omnis temere colligi t. & co- uenatur,& in cubili suo recondit, selcctisq; utilibus atq; consumptis, inutilia mox, quippe testas,& Cancrorum crustas dc putamina Conchularum, & spinas pilaiculorum abigit. De sumptum id est ex Horo Apolline, cuius haec sunt verba: ν Hominem. qui utilia de inutilia male consumpserit, indicantes Aegypt ij Polypum pingunt; ille enim cum multa eaque intemperanter voret , cibum in cariernas reponens congerit:& cum utilia consumpserit, tum & quae superiunt inutilia,abi jcit. & paulo pos . euin, inquit, qui de .. aliena intemperanter decoquat, dc demum sua consumpserit, designantes, Polypum pin- , .gunt. is enim ii victu aliunde quae illo indiguerit, propria edit flagella. Idem Pierius ait Ae- Fgyptios Polypum curtum & dcti uncatum o linxisse, cum significare vellent eum, qui cum ..aiiena abliguriisset, sua quoquc abluanerer. Polypus infra Congrum depletas hominem . . victoria potitum, uti tam eca nesci cntem .apud eosdem sacerdotes significabat. Nam alui . . . quoties Polypi cum Congris certamcn incunt,a Congris facile superari: caeterii nullam esse Congris lacultatem vi Polypos depascere v. leant: quod ij laeuore atque lubricitate corporis. sua sunt maximc praediri, morsus hostium effugiant,& mutilatis tantum aliquando flagellis elabantur. Lum Locusta seu Carabo pietas, ut apud Horum legitur, suae nationis& generis hominibus imperantem denotat. Ille enim Polypis imperat, interq; eos pri

custam a Polypo vinci autor est,pl urimiq: alij idcin confirmant, ac saepe tanto esse terr ri, ut si Locusta ijsdem in letibus capiatur, ilico prae metu exanimetur. Pierius Valerianus tyranica in ciues dominatione utentem, per Locustam & Polypu designari scribit. Itemel; eum qui subito aliquo pauore ita consteriratus attonitusq; euasit, Vt neq; periculum, neqἰ damnum quod urgeat, sentire vidcatur. Est enim ita meticulosus Polypus, ut& strepitu audito, & piscatore viso, saxis se potius applicet quae fuerint in promptu, di ad captanti .a manu accedat, quam dc tusa sibi consulat. lnvenio etiaria poesi in exoticam nam de sua sancinis senti bant Aegypti ) per caput Polypi figuratum notari: quod quidem esculentis appositum suauissimi saporis cise perhibetur, caeterum horrcnda prodigiosaq; somnia cxcitare . ini Ocirca siquis futura de uis omnijs consulturus esset, ab esu Polypi abstinere superstitiose praemonebatur,pcrinde etiam ne fabas ederet. Per similis autem huic poesis d. citur, quae fabulas amatorias li illecebras soritur, ipso quidem dicendi lepore dolectabi-lcs, sed bonis moribus, di honostiori disciplinae maxime perniciosas: cuiusmodi genus meretriculas appcllauit Plato, qui eiuscemodi poesim E sua inculpabili republica ciuitatevε reiecit. Meminit huius comiditationis etiam Plutarchus his verbis:

Pol possis capiti peνhιbent bonum inesse malums. Nam suauissimum esu cum lit, disti cilem somnum facere, ac turbulenta & absurda vi se excitarc creditur . dem lanc modo poesis quoque multa iucunda, & adolescemis animo se pabuli instar conducentia in se habet: non pauciora vero quae conturbent cum, . de sani- , state inciri is dimoueant, ubi tristioni recta institutio defuerit. Neque enim de Aegypro tan- , , Iuin, sed de poetica etiam licet dicere; taniam nox a multa, o multa salubria ferre

mc --, hic desiderium latet .hιt aurarue lundum Alloquιum, quamuisseapientem satirae calum. Quippe illecebrae illae eius fatuos plane&stupidos non attingunt die. Aegyptii ad haec. ut scribit i Pierius, si quem ita pertinaci animo amatem, ut amata relinquere minime posse vidcatur, subito tamen euentu aliquo abalienatum si nificare vellent, Polypum & pulicariam herbam ad pingebant: Polypi cnun ita escis adhaerescunt, ut auelli inde non possint, & quamcunque rem apprehenderint, tam firmiter tenent, ut adglutinati videantur: quod ab Homero sumptum Ouidius luculenter expressit Utque sita aequoribus deprensum Polypus hos monimes ex omm demissis panesiuestis. Eos

38쪽

De Mollibus Lib. I

A Eos enim potios detrunces quam possis ullo conatu petris.aut quoquam quod apprehenderint, auestere: & ut Nahianhenus ah, si quis eum de cubilibus trahere per vim velit, aute petris aliquid euellet, aut certe e carne iptius petrae astixum aliquid relinquet: Admota tamen cunila herba seu conraa, reselire protinus dicuntur, quod odorem eius serre non pQ sint. Sunt qui amoris firmitatem ex Polypo delphini morsu detento intelligendu con. Am xi ηδ' tenderen , id quod ex ipsa sese applicandi pertinacia, qua famosus est Polypus, conuci

bant. Pierius vero tres argum ti huius rationes excogitauit. Vel enim, inquit , pauorem

di ignauiam quae vitia Theophrastus in Polypo prςcipua deprehedit deuoranda esse amatori homini dicendum,delphini in eorum locum promptitudine atque agilitate alsumpta: quandoquidem ut ait Ouidius, Ingen, sex nemis amor: atq; ubi multa in hanc sententiam disputauit.concludit demum vi. non vuli Aera de usus, ame δ.

Vel quoniam diligentissimus est rerum eum uiator Polypus,intelligi posse arbitror, iacultates licet nulla non cura & diligetia cumulatas,breui tempore, ubi amore capti suerimus,

dissipari inutilitem; dilapidari. Quam extemplo enim ait Lysiteles Plautinus, saeuis sagi B tis percu illis est, ilico res foras labitur, liquitur, & quae sequuntur. Vel qui delphinum amoris indicium esse ostendi. Polypum versutiae inditium ὀicere possem admonmq; nos eo signo versutiam amanti eum primis apprehendendam, & quod fieri solere Plato dicit,

in amatae rei mores transmigrandum, uti quippe Polypus in colorum mutationibus, prout cuique rei adhaeserit, facit. Caeterum ea potius de causa Veneri Polypum dicari aestima dum, quod inter pisces sit omnium salacissimus,adeoqi Iibidine turgidus ut nimio eius usu non soliim omnibus pene spolietur viribu, di iam ad cibum sibi conquirendum inhabilis reddatur, sed& minimo negotio ab aliis capiatur, & a paruulis quibustia cancellis dccancris conficiatur &c. Ait quoque ibidem idem Pierius Valerianus in manuscriptis Hori cindicibus legi , δώ -λλrsδυς minionis ι- risissos δ μον ουλίου τὰν ἐν ταῖς χου μ σπις τροπήῖς κα-υM r quod cit. duos Polypos vinculis coercitos, & progredientes 'φ' ' tamen,cursum solis quem in brumali conuersione peragiti significare. Quanquam impres- Ηo lecti larum codicum lectio,quae est δυς ποδεr, nequaquam displiceat . Sed si. inquit, Pierius, du Progressiim exprimere volueris. videndum est, si pedes illigatos pinxeris. qua id ratione 'tuearix. At de hyemali conuersione sermo est . quae ut in sphaerae consideratione nianifeste C licet inspicere. progressum solis omnino cunctatiorem ostendere videtur. in ultimi seni nisagittarii di in postremis capricorni gradibus sol ad horizontem vix loco dimoueri, aut quam lentissime diuturnos parallelos conficere videtur. Ad cuius rei tarditatem accedit.& eorundem parallelorum is idem ferme diebus repetitio dum conuersio peragitur, ut stare loco potius sol, quam quoquam motu suo progredi videatur. Quare siue pedes, siue Polypos colligatos accipere malueris. non sum admodum Iaboraturustinihi satis suerit, codicum super hoc varietatem, & ipsam rei quae significatur. historiam declarasse. Haet nus Pictius Valerianus,qiii non latis mihi declarare videtur, quomodo Polypi solstitium hyemale denotare possunt. Exponendum itaque hoe nobis relinquitur. Primum igitur scitu quod Polypus duobus hybernis mensibus latet in cubili .aut ut aiebatHesiodus.

atenus itaque hyemali lolstnio conditur, catenus & eius typum exprimere poterit. non alater quam scarabatus mensem quo unico ibuet suum stetum & persectum cxcludit ex pilulis. quas ex iumentorum stercore conficit. Postremo per Polypum saxis ad- M. is haerenteni hxprimi volunt hominem, qui se variis hominum moribus accommodet, sitq; tibiis omnium horarum, ut Latini loquuntur. Ut enim Polypum maximE omnium colorem mu- xeeoimina. D tare cotistat,ilsque similem reddere quibus appropinquarit saxis. Sic huic hominem simialem este dicimus, qui pro loco & tempore vivendi rationem aucupantur. seq; eorum apud quos degunt, voluntati atque sententus in omne obsequium proni dedunt. omni post habita ingenuitate. Qua etiam de causa multi ex pri lcis autoribus hoeiogenium laudarunt maximG,atque imitandum persuaserunt.Vit Theognis. IVM

Hoc est ut transtulit autor prouerbiorum . a PQ Hr 'e mnem imiterra versicoloris,cου bis isse Nesissimius lani. Idem monet Clearchus libro lecudo prouerbiorum, appositis hisce carminibus, sed cuius

poetae sunt non indicann

39쪽

Vlysiis Aldrouandi

Nee ab hoc diuersum est illud Eupoli., M GI , quod citat' Athenaeus. Aγὰρ ωλως πολλove it -c Vsaron hoc est interprete Dalechampio: Ta re aliutam ιractas ego Rostpas moribus. PHoe sanε ingenio mite praeditus Vlysses,indeque sapiens aestimatus est,& ab Homero πο- ν ποι cognominatus. Sunt tamen qui hoc mymu summopere improbam, ut PhociNlides his versibus 1

Et Ion tragicus in Phoeniscis apud Athenaeum.

. Hinc s Plutarchus adulatorein Polypum vocat a quod ut hie colorem ad subiecti soli spe .

. ,,t o. ani. ciem variar ita parastus ad audientIum voluptatem sententiam studet variare. Caeterum, dite. inquit. adulatoris veluti Polypi mutationes facile deprehendet, qui se ipsum simula. Gbit varie mutari, ac vituperata qua tuisset adhuc usus vitae ratione . tanquam sibi,a- ,, e mes eas amplectatur,quas prius improbaratres, de rationem victus, & genus orationis. - de , Prosic tio hac comparatione tanquam aptissima aliquoties utitur D.Basilius,uth ubi docet hin; hbrrat, nos fugere oportere blanditias daalIent itiones,lisc verba ponit: sic & animo varius osten- ,. ditur adulator,nunc quod iustum est apud eos qui iusti rationem habent, laudat,apud ini- quini vituperat, more Polypodis, qui colorem terrae quam attigerit,reddit. Et alibi. Eis is fugito. inquit, despiciendorum hominum imitationes. Tuis propriis facultatibus esto cis rit ritus: paupc rias cum veraci sustici nita, omni potiundae voluptati profecto est compoti tamentis anteponcnda. Non silentio praeterierim Polypi dolos adsuracitatem.is cuicunque saxo adhaeserit colorem subit illius atque adeo,ut pilaium complures ad ipsum de impro- ,,utio natantes, tanquam ad saxum appellant, paratamq; sese Oiserant illi versuto malitio- 1ιγq; praedamaalibus cos moribus praeditos cise constat,qui perpetuos potentatus subcut: -& ad usus necessitudine:q: singulas occurri ni essese accomodantraec in eadem sempei vo- is Ad.laicii si luntare persistunt, sed alii diuersui; sacile fiunt. Sobrietatem cum iobrijs laudandi intem- , . anores. pcranto sum cum intemperantibus:atque ad id quod cuique placet suam omiano senten- Hriam vertunt. Qi1os euitare Gile nemo potest, nec ab eorum inii diis nocumentisq; cauo , ' O t. II. re&c. Clarius ruisus eandem sententiam his verbis excolint alibi.Sed neque, Polypid μονι -- lus ae fraus silentio praetcrcunda est. Is quodcunque in saxum adhaeserit, eius colorem imitatur.& obtin t. ac ita multi pilc ps natantes in Polypum tanquam in petram lucidunt, iusqi veteratoris praeda fiunt. Moi ibas smilessunt ij qui sempcr eos adeunt,qui potesta. ,,u si imperio valcnt,seque pro ic riun& temporum ratione i ta iccommodant,vi in propo- suo ec sententia nunquam perm D nt, sed alias atquc alias segetant, & pso cuiusq; arbi- tratu ac libidine mutam sententiam. - . . zPH U

40쪽

De Mollibus Lib. I.

HISTORICA.

D MIRANDAS certe historias de magnitudine, viribus ac robore

Polyporum recensent scriptores antiqui, &in primis apud ' Plinium Trebius Niger. Caeterianquit, quae idem Trebius retulit, monstro pr piora possunt videri. Carteiae in celarijs assuetus exire e mari in lacus e rum apertos, atque ibi salsamenta populari, conuertit in se custodum in. dignationem assiduitate surti immodici. Sepes erant obiectae . sed has transcendebat per arborem, nec deprehendi potuit, nisi canum sagacitate. Hi redeuntem

circumvasere noctuaeonestiqi custodes expauere nouitatem. Primum omnium magnitudo inaudita erat, deinde dolor muria obliti odore diri. Quis ibi Polypum expectasset, aut ita cognosceret eum monstro dimicare sibi videbantur. Namque de afflatu terribili canes agebat, nunc extremis crinibus flagellatos, nunc robustioribus brachij s clauarum m do incutas, aegreq; multis tridentibus confici potuit. Ostendere Lucullo caput eius dolumagnitudine,amphorarum quindecim rapax; atque ut ipsius Trebi, verbis utar barbas quas vix utroque brachio amplecti esset, clauarum modo torosas, longas pedum triginta acetabulis siue caliculis perluium modo: dentes magnitudini respondentes. Reliquiae asia seruatae miraculo pependere pondo D C C. Eandem historiam etiam h Fulgosus retulit, a Plinio sorte mutuatus: Cum in Hispania, inquit, piscatores, qui Thynnos condiunt, singulis noctibus aliquid ijs quae iam parauerant,auferri animaduerterent, dc propterea dili gentius rem obseritarent, non sine ingcmi sormidine, ch latratu suo canes ad rem inspicienda inuitarent, prospexerunt vasta terri in lemq; belluam ingenti spiritu, brachijsq: canes a se abigentem:ad quos delendendos accurrentes, qui aderant, varijs instructi armis, magno labore tandem feram consecerunt, cognoueruntq; Polypum esse, qui eiusnodi cibi auia dissimus superioribus noctibus quod piscatores deesse sibi quaerebantur, rapuerat. Huius bellua caput immensum horrendumq; suit, quod Lucius Lucullus, qui illud inspexit, putauit quindecim amphorarum, quae in nauticis rebus bottae dicuntur, mensuram cotinere; brachia autem ingentia adeo, ut vix hominis complexu cingi possent, internodiaque crurum magnae ollae magnitudinem complere. Eius autem reliquia in miraculi testimonium

sepositae suere. septingentarumq; librarum pondus excesserunt. Haec Fulgo sus. quae credi posse fidem facit Aelianus qui scribit temporis diuturnitate Polypos ad tantam peruenire molem ut ad ceti magnitudinem accedant, celaceiq; generis es,e dicantur: idq; ipsum declarat ex eplo Polypi Puteolis capti his verbis: Puteolis, inquit, oppido Italiae auditum est. Polypum, cum inusitata ad corporis molem facta progressione ad maximam magnitudinem peruenisset egregio spreto & neglceto maritimo victu, in continentem processisse.& terrcna plaeraq; vasta ise, & per subterraneum specum Puteolanas sordes in mare transerit emem in maritimam domum adicendisse, ubi mereatorum res , salsamenta 6; in magnis valis essent: brachiorum circumplexione primum vasa stricte comprimen tu corrupisse. ac deinde salsamenta depopulatum suisse. Mercatores vero ingressos ubi dolia dicrii pia inspexissent, & permagnum earum rerum quas naui aduexissent, numerumq; exhaustum deprehendissent, stupuisita: Ac nimirum cum ab insidij v sores integras, tecta ab omni irruptione intacta, parietes no perfossos intuerentur, quisna populator fuisset, nulla ιioni ctura assequi potuisse. At enim cum reliquias conditorum piscium animaduerterent, eos constituit se, ex domesticis audacissimum armatum intus in insidijs ponendum esse: Polypum vero noctu ad assuetas tanquam epulas ad repentem reuertista: & tanqua athletam aduersarium strictissime correptum suffocasse, sic flagellis vasa circumplicatem perfregisse. Eum porro qui insidias moliretur,etiain si lunae fulgore domus illustraretur, oinniaq; conspicua cssent, tamen, quoniam solus esset, bestiae tantae metu perterritum, hanc non aggres.sum fuisse, sed sane mercatoribus totam rem explicasse: quod quidem ipsum ij audientes, ei fidem enarratarum rerum non habuisse. Deinde tum negotiatores ob tantum acceptu

detrimentum, periculi memoria deposita, statuisse simul in redi, & congredi cum hoster aliosque inusitati & incredibilis huius spectaculi studio sua spontei sese auxiliatores una in domo illa conclusisse. Postea vero quam sub vesperam in solita dolia sur inuasisset, eti eis partim cloacam obstruxisse partim armis tectis in hostem irruentea, dolabris & cultris acutissimis eius brachia abscidisse non aliter ac frondatores de putatores arborum, robusti simos ramos secant dic enim Φpius membra Polypi circumcidentes, tandem nisi no pauco

labore

c. de anim.

SEARCH

MENU NAVIGATION