De curatoribus emporii et nautodicis apud Athenienses

71쪽

noscimus in iis ipsis eritorum judicium, a re ipsa quodammodo flagitatum, quod de rebus mercatoriis

sedebat. Sed cur tandem minus verum 3 go nunquam rem negaverim an irmo constanter alii negant. yy Videlicet Hesychii verbis, qua luce sunt

clariora, et natura rei duae vel maxime adversanturres. Inter oratores enim Graecos omnes unus Lysias Nautodicarum mentionem facit grammatici autem ceteri praeter Hesychium πην eos Ocant et αποντας.

quod ad Lysiam attinet, qui prae omnibus nobis est

audiendus, in illius oratione de eeuntis Publicis, quas sola oratio Nautodicas commemorat, actor procedit, yy qui in eo erat, ut, cum ratoni cuidam pecuniam credidisset nauticam, publicandis Eratonis bonis, sortem mutuo datam perderet. Non solum enim ea, quae actor cujus pater debitori erediderat in compensandam debiti summam vindicare sibi studebat, et de quibus cum possessoribus filiis adhuc certaverat erant autem ager Cicynnensis et domus , sed illa etiam quae diu am possederat e bonis ratonis mortui erat is ager petitus, quem Praetore Xenaeneto, causas Victor, occupaverat h- ea omnia in Publicandorum bonorum indicem fuerant ab iis

mann I. i. p. 226 sq. Ialne I, 9 sq. coli. XLII. remiad 3siam p. 389 sq.

172 Schomannus nempe locis in nota i Io laudatis et nuperrime etiam confidentissime in censura illa libri Platneriani p. a 369sqq; quocum consentit C. O. Milli erus in consura libroruin Schomanni et Meieri, Hemeri et Platncri, in schedisclitere. Gotting. a. 18a p. si praeterea Matthia de judd. Athss. 173 Hujus orationis argumentum omnemque Causam d Cte ex plicuit,eierus de honn damnati. p. sin unde sua deprom sitiremius ad L s. p. 185. Disitias by Corale

72쪽

pertineat, vel licet eo pertineat, non tamen recto nomino et vero titulo ad ipsum delata, vel denique non secundum leges judicata sit, et si qua alia ducebatur idonea ratione. Nostro igitur loco duabus de causis Thesmothetae hi enim sunt o αρξαντες actionem removere potuisse videntur. Non enim quo ea ad ipsorum tribunal omnino non pertineret, illis ejus ejiciendae facultas dabatur, erant enim veri in rebus mercatoriis εἰσαγωγεῖς sed quoniam tamquam

χρεους δίκη in universum, '' neque vero, quod fieri erat necesse, tamquam δίκη χρεους ἐφιπορικη ad

magistratum moderatorem erat prolata altera autem,

eaque gravior causa in eo fuisse videtur, quod procul dubio illo ipso temporis articulo, cum actor rem in judicium deferre vellet, mercatoriorum judiciorum των ἐφιμήνων spatium ac terminus no ex Ionginquo quidem appropinquaret quae quidem judicia

cum essent postea Suo temΡore constituta, δετε ελαχον οἱ μυτοδίκαι quamvis eis Thesmotheta rem

tradidissent, casu tamen an sallacia factum esse videtur, ut ejus disceptationem judicum nostrorum collogium vel non inciperet toto quo sederent tempore,

vel ad finem non deducere ut absolutam; '' id quod verba λαχόντες Ου ἐξεδίκασαν οἱ μυ δίκαι peP- spicuo mihi demonstrare videntur qua cum ita sint, et extremo Lysiae loco distincte discernantur οἱ περυσιν αρξαντες b. e. hesmothetae, προς ους αἱ δίκαι εDγχθησαν, et οἱ νυν, h. e. hujus ipsius anni, scomnibus judicum centuriis sorte deIecti, ναν δό-

179 Pollux nom. VIII, 3 l. 180 Pluribus hoc fieri poterat causis sallacia etiam, cujus latissimas patere vias quia est qui neget y Disilia πιν Corale

73쪽

και, vori judices declarantur Nantodicae eo quidem modo, quo Hesychius de iisdem loquitur. '' Quod

Pollux etiam, quamvis contrariam nostrae gententiae

explicationem των ναυτοδικων exhibeat nom. VIII. 126, confirmare et se ipse erroris convincere ea de causa videtur, quod Nautodicas inter phetas et Diae tetas, . . inter judice gi neque intor magistratu quales os fuisse ait collocat. Igitur cum aut odicae Athenienses non solum in

Consentit Lucianus Dialogg. Meretre. T. II. P. O ed. Bip. ταλακτον γὰρ, ham, ὀφείλων se πατωὶ Ου ἔθελεν ἐκτμνειν - δὲ παυα τοῖς ναυτοδίκας πηγαγεν αντον, καὶ μολις ἐξέτισεν αὐτὸ, οὐδ' ολον. is Schbmann Att. Prisc. p. si qui Luciani etiam auctoritatem infringere studet, ut ne ille ejus sententia obversetur, Lysiae Praecipue aetate,

eosque judiciorum moderatores, in Atheniensium re ublica fuisse institutos.1 Si Non ea ratione autodicas judices suisse ammo, ut Perpetuum omnino et Iiberum penitus a magis ratuum auctoritate eorum iudicium suisse contendain, quod iure negat fieri potuisse Schii mannus, sed ut sorte tractos in unumquemque annum iudices intelligant erisos undo verisimile est, eorum adpellationem non proprium sed amellatisum potius nomensuisse perspicuum igitur est, nihil contra nostram sententiam eo probari, quod a solo usi Nautodicarum nomen usurpetur, unde hujus tantum oratoris aetate eos institutos suisse Schdmannus praefidens collegisse videtur eodem sere modo, quo ηγεμονίαν δικαστηρίου Demothenis tempore non fuisse in foro Attico, inde concludere ridiculum esset, quod in omnibus hujus oratoris scriptis vel nunquam vel rarissime tantum illa dictio occurrit. Accedit quod Demosthenis quidam Ioci, Platnero, mea quidem sententia, bene in hanc rem adhibiti, certos atque proprios rerum mercatoriarum v

dices indigitanti Iatner. I, XLII. repugnat item Schomannua in censura P. 369 sq. Disilia πιν Corale

74쪽

universum judices essent, sed ejus generis judices, in quibus solito graviora ossicia exigerentur dissiciliumque rerum subtilis et adcurata cognitio expectaretur, iidemquo uno tantum anni tempore sederunt, fieri non potuisse videtur, quin liberiores illi ab auctoritate Thesmothetarum, quorum munere et δοκιμασίgscientia ista rei mercatoriae et experientia minime continebatur, res mercatorias transigerent ii ver Tu ejudices et magistratus sive curatores me

dii quodammodo penderent. δ'' Unde potissimum factum esse videtur, ut Grammatici fere omnes, quorum testimonio id, quod o Lysia praecipuo vicimus, nullo modo potest everti, ποντας

eos Ocarent.

Posteaquam igitur autodicarum naturam et rationem descripsimus eosque contra grammaticorum errores in judicum numerum '' vindicavimus, unum superest, ut quod de iis praeterea docent

sola eorundem commentatorum Veterum testimonia,

quomodo sit intelligendum dispiciamus. Suidas .

182 Talem rem ab Atheniensium institutis omnino non alienam fuisse, ve soli Nomotheta demonstrant, qui, si adcuratius rem inspexeris, nihil sere sunt nisi iudices quamquam toto coelo ab eo absum, ut autodicas eum iis componam. 183 Quantopere enim res ipsa in causis mercatoriis iudices enaingite rei mercatoriae bene peritos, aliarum etiam gentium et urbium instituta clare demonstrant, e quaeua causas mereatorias nonnisi a mercatoribus potuisse dijudicari perspicuum ost eo autem modo, ut id genus iudices arbitrorum solummodo, veI Privatorum vel publicorum naturam et rationem

haberent atque exhiberent, quorum coIIegia apud medii aevi populos Gaden vocabantur singuli vero judices Capitularii, Consules, Gabini, Decant, Telonarii audiebant. . . D. Idumann das Stadlevesen dea MitteIalters, P. TO. P. Saa. sqq.

75쪽

Prioribus omissis posteriorem solummodo partem

Harpocratio habet v. qui praeterea addit Ἀριστο- φαννὶς αιταλευσιν Ἐθέλω βαψας προ ναυτοδίκας ξένην ἐξαιφνης quocum Suidas iterum conferendus est V βαφας Βαφας τὴν κωπην επλευσας δ'' ἐλθὼν προς τους ναυτοδίκας, ι τα τλῆς ξενίας δέκα ν. Quod quum judices solum, non magistratus suisse

Nauto dicas merito statuere videamur, eodem, quo superior notitia, modo accipiendum est, quandoquidem ξενίας otiam actiones ad Thesmothetas, tam quam εἰσαγωγεις pertinuisse liquido constat. δ' DConia sentit nobiscum in hac dissicili re eatenus Melerus, V. D. ut qui Grammaticorum Nauto dicas tradant jurisdictionem in causis ξενίας habuisse, ei videantur judico cum magistratu confudisse; 'μ idomtamen V. D. justo audacius ξενίας δίκας in ξενικας mutare integrumque legis fragmentum, conserVatum a Cratero, ut spurium, saltem focde mutilatum, omnino rejicero et condemnare videtur. δ'' Ulterius

184 Videtve hoe Dagmentum ex Aristophanis σαμαλιυσι, quod, quale nunc habemus, numquam penitus intelligi possit, ad ἐμπορους respicere, ad quos ν' τῆς ξενίας δειην praecipue spectasse infra demonstrabimus.185 Pollux VIII, 88. Demosth contra Neaer. 1363. s. Haubiae.

186 De bonis damnati P. 95, 187 Excidisse enim verba aliquot ex ar orationis loco, eum que hunc sere in modum esse Iegendum statuit: ἔαν δέ τις Disilia πιν

76쪽

etiam, qui Meteri audaciam improbat, progredituuΡlatnerus, '' qui ita penitus huic grammaticorum nolnia fidem abrogat, ut omni omnino spreta istorum auetoritate alia omnia legem a Cratero laudatam voluisse sibi, ideoque nimis proprio Marte legendum

Iure igitur nuperrimo admodum contra eum e Surre. xit Schomannus, '' qui verum dicere videtur, eum,

quoniam ἐμποοικας δίκας itemque ξενίας ab eorundem judicum collegi dijudicatas fuisse apud Athenienses mirum sit, eam rem ad rejicienda omnium grammaticorum testimonia non satis esse contendit.

Nam cum duo apud Athenienses modi essent inquirendi in cives adulterinos, seu inquilinos civium jura contra leges usurpantes, quorum alter διαψ ἱ- σει, alter vero judicio ordinario instituebatur, prior illo ad normam quidem quandam judiciorum fieri solebat, carebat tamen omnino eorum vi atque auctoritate, quandoquidem certo scimus, qui demotarum justis an injustis suffragiis e demo essent moti, eos in illorum sententia adquiescere neutiquam oportuisse, sed rem suam in legitimum judicium, cui Thesmothetae praeerant, deferre potuisse. '' Deinde vero itidem nemo nescit, hos eosdem, quamvis a tribulibus reiecti et arrogatae civitatis condemnati ad bes-mothetas non provocarent, nullam tamen sustinuisse μη ἐξ αμφοῖν αστοῖν γεγονως φρατριχ λωκειν κω prii ἔλῖναι Ἀθηναων τ βουλομέν* εστιν, ἐν τοι ναυτοδίκαι - δὲ δίκαι εἰσὶν noδς τους ξένους ἐμπορους λαγχάνειν οἰ - καὶ κ προς τους V. 188 l. l. I, 9 sqq,

77쪽

violatas populi majestatis Poenam, ut qui aut ab ira Athenis, aut inquilinorum conditione in Urbe x manere OSSent, Pen 1 legitime constituto tributo et Oh servatis, quae id genus hominibus Athenia h-

servanda essent, rebus. ' Ex quibus omnibus vel maxime est perspicuum, priorem hunc adulterinos civ c ejiciendi modum nulla umquam ratione ad Nautodicarum judicia pertinuisse. - Sequitur alter modus, qui erat legitimi iudicii, tribusque continebatur generibus. Nam vel rejecti demotarum calculis reicio αποψηφισμένοι , cum in illorum sententia non conquiescerent, provocabant ad Thesmothetarum dicasteria ipsi, quod paullo antea commemoravimus vel accusatores, nulla in antecessum facta apud demotas accusatione et διαφρονέσει, statim reos per γρα

φῆ ει νέας in judicium ducebant vel denique iidem,

reo a demotis injuria agnito et in numerum ipsorum recepto, '' integram minimeque neglectam rem ad judices ordinarios proferebant. Quorum igitur trium generum duo tantum posteriora iis grammaticorum verbis designantur, quibus autodicarum de ἴενία judicandi potestas assirmatur. Interim dissileri nequeo, extremum Praecipue actionum peregrinitatis genus grammaticorum orbis indicari mihi videri; quandoquidem illud privatae magis causae indolem

192 id in Multifariae enim in hae re erant fraudes atque allacia N:im non ii solum Iargitionibus utebantur, qui peregrinitatis auae conscii in civitate retineri volohant, sed iijquoque, qui inimicos suos civitate privaturi erant, argitionibus ex eorum popularibus accusatores solebant et salsos testes subornare, qui illo in civitatem irrepsisse conten

derent. Dissilia my

78쪽

habuisse, quam ad publicam των γραφουν rationem accessissa Vix ossit Pisquam negare, grammatici autem, cum do mcio Nauto dicarum res peregris

nitati dijudicantium praecipiunt, non γραφὴν νέας, qui est communis in hac o usus, sed ἱκζν

constanter memorant. δ''

Ceterum qui ξενίας accusari poterant apud Athenienses, duabus continebantur classibus, quarum priori adscribendi sunt illi, qui exiguo temporis spatio Athenis commorantes veri ξενοι erant, tenuissimo vocis sensu ita adpellati. Quibus cum non ita facilis fraudum via pateret neque multiplex civitatis contra leges usurpandae occasio se offerret, difficile est creditu actiones peregrinitatis ontra hoc potissimum genus hominum saepe adhibitas adhibendasque fuisse. Alia res in ετο κοις erat, qui alteram Peregrinorum conficiente classem non solum diutius Athenis degebant, sed domiciliis ibi positis, totam plerumque aetatem in illa celeberrima urbs terebant, ut facilius non modo sed facillime civium sibi jura arrogare possent. Qui quum et ipsi simplici plerumque ξένων nomine vocarentur, factum est, ut ξενίας γραφὴ in

193 Praeter unum Hesrchium, ut puto is enim T. II, p. Ioa a notat ξενίας δίκη ἐπὶ τῶν eo πολιτῶν, μετεχοντων τῶν δημοσων Neque tamen urgeo verbum, quod utramque me tem hahere notissimum eat Georg. Lecapen in atthaei

Lecci. Osqq. I, ω Λίκη γραφης διαφέρει δικη μὲν γαρ λέγεται, ην ἐπαγει τις κρίσιν κατά τινoc πὲρ tδων ἶσαν πραγματωπι γραφὴ δὲ λέγεται κοινως, πασα κατηγορία toua, δὲ λέγεται γραφὴ ἡ π/ρ δημοσίων δικαζομένη κρως, καὶ Oταν κατηγορ τιe ψηφίσματος ξ νομου γραφὴν αποτμer, καὶ γράφεσθαι λέγετα οταν σἐπὶ δημοσίοις αδικημασινὴ δίοις ἐγκαλεῖν λέγεται. es. Lobeck ad Phr3nicb. p. 4 a.

79쪽

jure Attico ad μετο&ους potissimum pertineret pertineatque, ' citreolκων autem numerum longo majorem e moreatoribus constitisse, quemnam tandem

hoc fugiat quod eo quidem modo verum est, ut Linodo et ιμοικος aliquando inter se omnino non differre, sed ejusdem esse significationi videantur, probante esychio, qui Tom. I, p. asio ευπDDπας interpretatur μετοίκους, eodemque modo vocem ἐμ-πonto explicat. '' Unde quod omnibus sere mirum erat et scrupulum movebat, sepla et smoρικας δίκας in iisdem judicibus apud Athenienses conjunctas fuisse, non modo mirum non esse '' scd probabili etiam rations explicari videtur.

194 v. r. A Wols. Prolegg. ad Dem. Lept. P. T. not. 6O. 195 Non nim huc traham eundem Hesrebium I. I. V. ἔμποριω- νη ε, amus ero male optime a Tib. Hemsterhusio de νοικίου, non μητοικίου, exactoribus acceptum.. 96 Singulari prorsus modo, a veritate Ionge remoto, hane rem intellexit,atthiaeus deludd. Athss. p. 247 ξενίας inquiens δίκας introducta etiam esse a ναυro δίκαις, iudicibus in Emporiis constitutis, grammatici tradunt, nempe quando in Emporio Atheniensium aliquis versabalur, civium iura usurpans. In quo loco mire confudit V. D. introducendi lites et dijudicandi eas munera.

80쪽

Addenda et Corrigenda.

Pag. O. Mercaturae tria Aristoteles statuit genera, Polit. l. 4 P. 2 ed. Goctit. τῆς μεταβληrικῆς μέγιστον μὲν ἐμπορία καὶ ταυτης μέρη τοία ναυκληρία, νορτηγία, παρα-στ ασις διαφωε δὲ τουτων ετερα rέρων τιλτα si ασφαλωτερα εἶναι τα δὲ πλείω πορί ιν τὴν ευκαρπίαν' ad quem Iocum omnino videndus est Desid. HeraIdus observv. in us Att. et Rom. P. 88 sq. pag. 5. not. 5. opposuit Dinarctius Emporium tDαμει in orat adv. Demosth. p. 66ὰ τί κατεσκευακε Λημοσθένης οἰκοδόμημα ἐν si ἐμπορίιν ιν μετέρω χ ἐν et λασ e ξ αλ-λοθί που τῆς χωρας

Pag. v. onitos volo lectores meos, me in explicando verbo διοικεισθαι consulto ad publieum solummodo eius usum respexisse, omissis aliis ejusdem vocis significationibus. pag. 26 inis. Eadem ratione, qua vox ασhoatissimo sensu usurpatur, Voce προσzασία, προστασις, et προστα-

τεία dicuntur. v. Ruhuken ad Timae. p. 246. Lobeck ad Phrv- nich. p. 29, pag. 3 not. a. Debui omnino testes adducere Hudtwalchorum I. I. p. 7, not. . et Ialnerum I, 22 et 22. pag. 48. In loco necdd. eLk. I, 37 advertenda est constructio verbi αργειν Cum Genitivo. . . Stephani Thes. L. r. c. 783. . laudant Schae ro in Apparat Crit. Demosth. T. IV, p. 27. p. 4. not. I 34. Ex pluribus Iocis Processus Attici eieris Schomanniani pater videtur, hos Viros ocios in Demosthenis loco Iaudato roυς αρχοντας non Archontum collegium, sed Curatores Empori interpretari. Disitias by Corale