장음표시 사용
141쪽
subsiuio contecti g. Deum ullum norunt. Solem, si praesenteni recipiunt quo tantum 4:
septimanis gaudent eum tum die tum noctu lucentem habent: quem ob id cultu quodam venerentur Sole recedente aut Lunam aut astrum aquilonium adipiscuntur, quae ipsa diuotione quadam vi&singularia cons&lidola cblunt. Carnes aut omnino eru-das,aut in rigido aere siccatas .animalium ferorum manducant .vt foetore clitis fere lanci dum expirent Caeneroquin prudentes&industrij sunt,&suo more scaphas sibi quasdam parant, quibus ad pisces in fluuiis captandos utuntur Regem quoq; agnoscunt, quem reli-ligiose colunt aut venerantur. Hic ad caestiorum fere similitudinem apprime vestitus est; nili quod vitta ex panno vel rubro vel viridi vel Cyaneo satio, pellibus pretiosis subputo' caput tegatur. De hoc quidam commentantur,quod nasum N aures plumbi lamina indu . At ic re leat. simitus regem nullum agnouerant. Cum vero ab Asiaticis pbpuli, bello im apetetentui,Iegem e sui mediose legerunt, cui hodie parent. Mortuos suos sepeliunt, Meonstitu pro iisdem quotannis tum Soli, tum Lunae&astro Septentrionali oblationes magnas praestant,ex Damis&Rangiferis,quae tota pedibus saltem cecornibus praesectis, adurunt. Partium harum praesectarum loco quodam tam copiosam multitudinem inuenimus, ut iis integra nauis onerari potuisset. Simulachra quaedam lignea,crassio modo&rudi dolata habent: qudrum tacies lata, pania, nasius nonnihil exertus,&utroque latere supra crenis aut foraminibus binis excavatus, quae oculos significant Subtias foramen aliud excisum est, aetiis symbolum Idola haec plerumque in littora maris exponunt, ubi eorum numerum maximum hos obseruauimus, cumprimis apud angulum idolorum , Niem ex evento nomine isthoc donauimus. Haec nullo dubio ab ipsis adorantur,cum ante eadem multum cineris ut cornua pedeiaque Damarum strata repererimus.
Discessione tandem viriliquefacta, cum ipsi in penitiorem terrari hos vero ad scapham nostram reuerteremur,nostrorum quidam in littore ruderi crassissimum recolum tale Idolum secum abripuit,&scaphae importauit. Quo facto derepente incolarum iudani ad littus Rangi fero suo accurrit, cum commi atione singulari sublatum Idolum reposcens. Quod illidem propterea nihil tergiuersivi restituimus nomines hi exteris parum fidunt. Cum enim postero die nempe i. Septembr. denuo in terram , cum iis de rebus quibusdam contractum, egressi essemus,Mnostrum quidam, fiducia iam quasi stabilitae amicitiae videndum sibi a quodam arcum sollicitaret:&nutibus&verbis certis sesparum sidere hostiis indicium dabat Sedris ex ipsorum passim locis multis excubitores statuerat,qui accurate, quid quoq; loco fieret,quae coimnercia, quae emptio venditioq; agitarentur, attenderent. Incolaris hoc tempote nobiscum fere o. fuerant, curribus apparatispero milia instructi. Currus his riviralia a binis plerunque rangiferis promouebantur, qui Scursum t pernicem agitabant, ut equis nostris incitatis eosdem consequi imposisibile nobis esset. Dum mutuo contraheremus, quidam e nostris Muscertam forte displosierat:
cuius fragore illi adeo perculsi sunt, ut furiosis miles quoquoversum dislsilirent. Sed a Samuishθlaesum,&animo si uid malo id factitatum esses paca sve stry
ti instrumentum illud oppido admirati sunt. Per interpretem cum ipsis significaremus,instrumenta haec nobis loco arcuum esse,documentum sollicitantes,id videre apprime satagE-bant. Et ostris ergo quida,lapidem colli cuidam longo interuallo distanti imponens, euhi spectantibus ipsis tam praecise conferiit,ut in fragmina multa comminueretur. haeres ipsis instar miraculi cuiusdam erat. Expeditis iam itaq; expediendis,post iam dilcedere tempestiuum videretur, cum magna utrinq. tuerentia discessum est. Postea Wilhesmus Barentia nauclerus primarius cum Almirante caeteris decreuit , ut omni nisu adactis nauibus de perrumpenda glacieri transitu moliendo laboraretur. Die itaq; 2. Septembr.primo mahe, anchoras nostras leuauimus,quod&austrozephyrus nobis comodus spiraret,& statio no strapropter humilitatem locinon satis tuta esset. Ad sinu crucis anchoras iterum iactauimus, ut Vicepraetoriam naue glaciei cumulis impeditam expectaremus. Quod si nauium fors no strarum quaedam glaciei fragminibus intricaretur, eam aut excussis anchoris eruere coacti sumus,aut nostrorum quosdam incrustas glaciales demittere, qui extemporanea ope impactas expedirent.Nauis praedicta cu circa vesperam ad nos re hi isset,die δ. inde porro velas cimus, breui in angulo dissidiiversus aquilone appulimus,und tamen propter ingente cru ---starum fluctuationem retrocedere coacti sumus.Nam venti horrendum fremebant fine-ε
bulae tam crassar oboriebantur, ut nec cursium recta tenere,nec naues mutuo contueri possemus. Et licet nauis nostra propter magnitudine suam vel e distantissimo loco videri deberet ad unius tamen lapidis iactum propter interiectam nebulam speciabilis haud fuit Viligo
142쪽
Statuum injula. copia. Ostu binos ianiat.
mutuum signum displosis Mustellisvi inflatis tubis praestaremus necessium erat. Quibus
symbolis cum die integro, bono ordine metari maen nullius conicii procederemus, circa vespratam praetoriam nauem cum socia vicaria ad Statuum insulam se conuertisse intelle ximias. N. ii 'inde displosis maioribtis tormentis sui cursus nobis signum dabant: quas ob id nostras ad aetis nauibus pone consecuti sumus, tormentorum fragore perducti Nocte timen illa aerumnas infinitas passi sumus Excollisis siquidem glaciei fiustis tanti&tam ho irendinagores creputasque edebantur, ut omnia totius mundi fundamenta euerti credi possit Grata ara inendium aeruti, mane IIca auroiam prodeuntemm Stalaum insu
Die glaciei iniuriis compulsi AEnchoras leuauinalia,&intra Somogithiam dictam , ἡ Me IR ut m conlide, te l ci aliquandiu secuta fuimus Hoc loco Sunus . , uiis. i ς' rionibu Rudipn si diem confecimus, Deo si applices, ut porro cur
Lr M' limribossent . Ibidem uost. iam multi excurientes, lepores aliquot, quorum ingens co
postea dictam egre i multum crystalli, ut re genus quoddam adamant inuenerunt. Cum vero diuisi sistracti oberrantes illi longius progrederentur, ursus quidam macer&vastus exim pro ullo pro illlens unum eorum corripuit&obtruncavit Ad cuius clamorem cum exciti aliquot accumssent, ut socium suum ursio eriperent ipse deserto primo alterum quoque unguibus inuasit,&in conspectu caeterum dilacerauit. Quare ad Almirantem a caeteris profugis denunciata obuiis armis cum ocij multis contia visum egressus est Quorum tres audaciores nimirum Cornelitis Iacobi, milhelmi Baren ignauia Ioandiu steter ipsius Scriba, Wilhelmus Gysen gubernator, cum ad ursum propius adirent, cum irritis aliquot ictibus tentarunt. Tandem Ioan ussier, quam potuit proxime vrso se acclinans, glande caput eius traiecit. Qia tamen ipse ictution admodum motus , deprceda sua voranda nondunt abstitit usquedum adacto Deo uentius siclopeio prorsus sterneretur Cadauera duo direpta Iacetata die . Septembr. in drista Insula post solenni pompa moreque militari humata sunt:&vrso corium detractum est , quod in Hollandiam secum quoque intulerunt. Die . Exstatuum insula soluentes, oram tantum legentes , impellentibus laciei crustis retrocedere breui coacti sumus. Eo loco nauis praetoria&Roteidamum fundo illi
debantur led Dei gratia illaesae se indei uisus erueiunt. Diei Circa meridiem tempestas maxima cum nebularum densa caligine&niue creberrima oborta est,ita ut sine velis in mari quoquollersum iactaremur.
Diei A. tempestis haec nonnihil remisit. Eodem ex nostris aliqui iuxta alterum latus rasilicis Continentis Samogithiae canalem quendam ingresti ad Insulam Caudatam casam quan
da a ciam ligneamsed vacuam invenerunt. Deinde cum de continuando nostro cursu iterutra labolaremus,mare artaricum de nouo tentavimus. Contra quos tamen occurrentes glaciei moles tanto impetu deruerunt,Vt leuatis anchoris recta fretum meygaizdeserere & versius
'Delgoyattigimus cum tota nocste coelo valde nivoso vela fecissemus. -h η Dieso. In marthuys appulimus: ubi adio. usq; Octobr.substi , vero porro soluentes,die 8. Nouel ibr.i Hollandia votive appulimus. Finis ecundae nauigationis.
ediassent Belgis ordinibus rerum gestorumque omnium summam expedivissent singulis ad exactam amussim pensitatis placuit nitis prouinciis , de tertia in erclasse
143쪽
elasse in dictas legiones emittenda consilium aut decretum aliquandiu differre. Si quae t men priuatim ciuitas , aut confoederati mercatores suo illam periculo sumptu adornaturi essent tum se terrarum illarum inuentoribus grandem pecunia Vim honorariam, Nautam M haud irrita stipulatione promittere velle. Qua re ergo ciuitatis Amstetredam senatus anni mifum μ.
119ι initio priuato suo sumptu naues binas instruxit, primaeque illarum Iacobum Hembs-fecti. Drch nauarchum& bonorum commissarium, Vilhelmum vero Barent nauclerum summum praestituit. Alterius nauis praesectus&commissarius Cornelius θ statuebatur. Naues has, mercibus sibi visis onerarunt, quotquot mereatores lucri periculum facere aliquod vota ricta nai luerunt. Nam&avectigali immunia erant bona,&de naulo quoque secura Nautae autem ' -- conditione duplici conducebantur, quid nimirum mercedis accepturi essient sire infecta reuerterentur; dc quia1terum,si feliciter continuato cursu terras illas detegerent. Qui scribebantur nautae, pleriq; omnes caelibes seligebantur Dies. Mai utriusq; nariis nautarum lustratio instituta est isso. Die o. Ex Amstet redam os oluerunt. 3.3 η.
Die 1 um Viren, Texeliae finitimam intulam peluetierunt: Die ς. Ex te soluerunt, sed defluo mari, caecia seu aquiloeurossante in stati nem recurrere coacti sunt. Navis Cornelii in fundo sidens,se breui rursus eruit.
Die 1 Noctem nullam habuimus. Dies . vento commodo intra Septentrionem&orientem promouiiuus. Hoc die Sol circa meridiem prodigiosus apparebat. Ex utroq; enim latere Sole alio stipatus triplex vide sol illis batur iride dupli 4 succinctus: quaru una ioles te mos undiquaq;ambibati alte latransitaersumn
intersecabat: cuius pars inferior grad 28 supra Horizontem attollebaturri Die 6.glacie tanta moles compatuita ut eam penetrare non liceret. 1Die 9 cum prius cursum varie contorsissemus, insulam quandam attigimus,mill .s.lpα-tiosam si ib grad. 4 mindo .poli eleuati sitam. Die . in Conimentem seu terram egressi praealto quoeam monte niuidus undiquaque constiato, Oua Meroatum plurima inuenimus. Oua Mere. Descensuris propter praecipitrum,periculum haud temheridum instabat quodia nab-μ- ruptum erat,vtinuates considentibus illud descendendum esset. Die Ia aurora promicantie, album quendam rium annatantem conspicati sumus V -ιν--Quem cum variis almis quatuor fere horarum spatiosastra impetiuissemus tandem securidor impacta asserue vulneratus est,ut in profundo corpote securis infixa praestaret. Quam cunas a latus enatando secum auferret, pone plagis multisteum inlectantei tandem intervecerint Deliacta cutis a pedes longa erat. Cuius catiles qui gustarunt, certam noxam PQ νον-
Die a L. Postquam 1 orgijs anchoras demisissemus, saburram ad nauem rectius fr- mandam inges limus. Ibidem companehtem immanem ursum scaphis admissi praeuerten-tra,eundem tandem multis frustra confractis gladiis prostrauimus cuius corium pedes 3. aequabat. Inde scapha impulsi milliare unum progressi portum tutum fundum commis dum adiuimus. Qu9 bolidem demittentes, argiis 11.d 16 deprehensis primuin, postinsu. sv grma M.
lam quandam versiis ortum conspicati suiuus . Hoc loco anterii iubentium otia magno numero collegimus. Huius geneti sanseres A see --
quo annis magni copia in Hollandia ad giringam capiuntur qui quo loco sit oua ----
excluderent, hactenus nemini adhuc compertum fui cum multi eosdem inaces ne -- arboribus nasci flustra contenderint. nam tameri veritatem nauigatio non ra confirmatiorem reddidit Si quidem ante nos quenquam ad grad. eleuat Polirao transcendisse, nulla historia testata est.
Sed& hoc obsieruat dignum est , quod hac in regione , sequar Groeniandiam Gro nian-
arbitrati sumus Io gradibus eleuata , tum herbas tum gramina virentia , cum depa-Ν - scentibus eadem animalibus , ut Capreolis, similibus inuenerimus icura tamen sub grad. 76 in Noua Zembla non herbipastas animantes , sed meros ursos aut vulpes inue , Die a 3 leuatis anchoris intra Septentrionem & occidentem perreximus. Cum vero propte obstantem glaciem cursui continiuiae non possemus, ad nodo dictam
144쪽
regionem reflectendum fuit Noctu poli et uationem aestimante S, 79 grad. 42 minutias inuenimus. Inde ergo denuo soluentes,cumiadoccidentem nauigaremus,quidam e nostris teria 'gielli miri, vi pyxidis nauticae declinationem metirentur. Interea Candidus vrsus ad nauem annatare visus, cum prolatis clopetis impeteretur,conuersus recta ad illum locul se recepit, quo nostri egressi erant. Quos cum millis armis uastructos esse recordaremur, scapha in littusexposilai, clamore concitato eundem a littore abegimus contra insultum eius nostros admonui mus. Hi ad naues reueii , compassi ligulam a linea Septreiitrionalicis gradibus ma-
Die 2 . vento austro Zephyro spirante cum insulam egredi statuissemus, aduerso ob -Dιntes os an re ventu coacti dongius retrocessimus. In proximo,portum quendam intrauimus. Ex 'φ . quo nostium quidam in terrani excedentes, Rosmarorum binos dentes, . libras appen-
'' dentes intrenerunt: quoS ad naves apportarunt.
Die aue sublatis ancholis iuxta latus australe oram legimus,u' dum sub grad.79.sinum quendam poriectissimum O. mill .emensi eum non amplius peruium deplehenderemus. Vnde elotum obliqitatione facta nobis regie dieiidum fuit.
Calendis Iuli ursorum terram iterum conspeximus. Quo tempore, Ioan .Cornelius cum teris ossiciariis nauem nostram adierunt deliberatura , qua meta porro procurrendum esset Cum vero sententiae dubiae nutarent, statutum est, ut altera nauis, quoquo vellet pertenderet, nobis quoque nostro, o nauigare auspicio liceret. Illa ergo ad te iram supra dictam, sub gradu η o. sitam, vela iterum fecit quod juxta vicina littora transitum Naui duar repertum iri praesumpsisset. Nos vero contra vitandae glaciei causa austrum versus con
Die i . glacie undiquaque irruente ita inuoluti sumus, ut perrumpere nulla via possemus Fundiis ibi 'o.orgiarum erat: polus Vero 7 .grad. Io. min. elevabatur: adeo ut pro pter glacierri cursus nobis relegendus esset. si . Die Ic.versus austrozephyrum impellentes, grandissimum ursum glaciei crustae insidentem conspicati sumus. Quem cum propius annauigantes confossuri essemus , ipse Prorugit. rDie o. ad insusulam Crucis redivimus, sub poli gradu, 9.&min. l .litam. ν Fia Dieao. apud dictam insulam substitimus, quod propter glaciem obiectam progredi non liceret. Ex ista cum nostrum octo lintre in terram exponeremur,duo visi grandes contra nos posticis pedibus erectriticedebant. Qu9s tamen cum inermes adoriri non audere mus, passu conuerso ad lintremn siecepimus. Dei ai.Muscetiis&uncatis ad locum priorem redeuntes cum ursos nullos inuenissemus; iuxta Cruces binas tertiam ei eximus,4 lintea nostra usque ad diems.August. extensimus: Hoc loco ligulam pyxidis 7.grad.declinasse animaduertimus.
Die .sicapham nostram, in littore lapidibus oneratam', magno labore ad naves
Die 6.C.de Nassouattigimitu Die 7.Sinum Solati ingressi sumus qui glacie omnino carebat.Circa vesperam nebula tam densia inualuit,vi naues nostras de glaciei monte quodam religare cogeremur.
Huius congelatio inferne 6.orgiarum. superne I 6.org.erat, aqua omni adfundum vique, 6.orgias altum,conglaciatum.
Die 8. 9. cum adhuc priore loco consideremus, ursus scapha nostrae tabulam transulturus erat. Quem tamen siclopetis effulminatis abegimus. Dieio.lupta&confracta undiquaque glacie, ne omnino illius alluvione obvallaremur,magnis Iaboribus annisi sumus Crustae enim latissimae interdum nauibus nostri scianto tragore illidebantur,ut eam frustillatim minutum iri crederetur. Die 1.ad sinum glacialem minorem perreximus. orimo Ἀη Die 13. Pronauigantes,ursum sedimus. suis. Diems. Cum ad Orangiae insulam appulissemus, ibidem glaciei vastis cumulis ita undiquam obruti fuimus,ut de nauit eruanda spei parum superesset. Ventot .aq; austroeuro perflante,in stationem tutam naues agere coacti fuimus. Diea'
145쪽
Dieici non nisi praegrestis multisaerumnis ad C. Desiderij peruenimus. A quo ver C. Desiderii sus austroeurum progressi , locum illum glacie undiquaque rigentem offendimus', venobis hinc ad capitis angulum, porro ad caput Vltumgen versus notoZephrrum contendendum esset. Diear. in portu glaciali pernoctauimus postero die inde ad angulum Insulae promouimus. Quo loco, cum crassae nebulae tui binibus mixtae essent, in ingenti crusta glaciali naues firmauimus. In quam cum postea ex nauibus nos demisissemus, supere. o. Oua
Die Σ3.&a . Cum nauesnbstiae glacieiprocinctum eruptuia essent, inualescentibus cumulis ita oppressi sumus,ut&claui pars magna,&scapha glaciei vicolaiusa frangerentur: de ipsis nauibus quoq; tuendis spes nulla supelesset: Dieas Iteri conatu irrito de nauibus eluendis laborauimus sole tamen superue- hienteliquata glacies paulatim defluxi Qua commoditate cum iecundum latus occidentale nouae Zembis in austrum per meygata irritisituri protenderemus, vias omnes ob-Itructas inuenimus. Quibus tot undique obstanti bi I malis animum despondentes jamde reueisione in patriam cogitare occepimus. Qu9 instituto cum ad Stromhbs venissemus, si,umhbs. praegressa nocte tam profundecori guisse mare intelleximus ut tetro naues agere iterum
Die ς. commodo vento spirante ad angulum Desideri nos denuo comparauimus. Portum tamen glacialem praeternauigaturi, occurrente glacie undiquaq; occupati Mobsessi fuimus. Ex qua nos eruere nulla in diis tria licebat Tres nostrum in crustam d silientes, curn soluenda naue occuparentur, hiatu derepente facto quin uniuersi simul petii et, parum abe-iat. Quorum unus, cum rostrum nauis,alter fune in veli, tertius funem a puppi pendulii corripuisset, ope nostra mature seruati sunt portus glacialis occidentalem incurrimus: quo loco totam hyemem exegimus.
Die 27. glacies nauem nostiam undiquaq; obvallavit: quae tanta copia sese iubinde ag Σὰπ' serebat, ut nauis nostiae prora pedum .alii tudine attolleretur &puppis no secus ac in suu cum sublideret. Qua re terrefacti nostri Mapham maiorem jam in mare demittebant. Die 28. glaciei pars aliqua iterum paulatim defluet e caepit, ita ut nauis aequalem positum redipisceretur milhelmus Barentavi gubernatores alij, cum se in glaciem emisissent, spectatum an aequali situ nauis tuta staret tanto fr.igure glacies repente discrepuit, ut de vita uniuersi peti clitarentur, i Die 29. Cum operam omnem naui eruendae frustra impendi videremus, posterum uni Dei auxilio intendebatDus. Die o glacies de nouo tam confertim sese accumulauit,ut nauem nostram totam obtectura videretur. Sed antica parte subeuntibus crebris rustis eadem adeo erecta&eleuata fuit,ut iam stanti fere similis esset. Die ultimo, nauis nostravi edunt, altitudine iterum surrecta est. Quo casu,cum jam vitayniuersorum periclitaretur certissime, post . horas sese glacies diffundere insperato occepit. De quo ettentu quantopere gavisi fuerimus i testiment, qui casibus similibus quonfidam fors exerciti sunt.
Cal. Septembr. Die Dominica quadam precibus dictis,subiens consertim glacies, na. Virus crepat. Dem rursus pedes aliqubi surrexit. Itaque ad vitam seruandam lintrem rursus demittentes, nauem horrendo adeo fragore crepare audiuimus, ut iam omnibus consultum videretur,hntre in terram egredi: cuius rei quoq; gratia is tonnas panis , 4. dolia vini in omnem euentum illi imponebant Dr. Die 4. Et si solem lucentem haberemas, gelu tamen in tantum omnia corrigebant, ut Promoueri non liceret. Die 1. tempestas serena&Sol clarus fulgebat. Nihilominus tamen acies nauem nostram in alterum latuς subueitit, Omnium opinione jam breui tempore funditus perituram. - Periculi ergo instantis ratione inita, naui velum pro extruendo in Continenti tentorio de Θ2η- tractum est,ut&scio peta,&pahes,&yinum,& instrumenta caetera extruendae domui ne cessaria in scapham illata sunt. 'Die 6. 7. Cum tempestas iterumcommoda esset, de navis saltate spem nouam nobis faciebamus. Ex nostris terni in Continentem egressis fluuium aquae dulcis inuenerunt, ad
146쪽
Diero. i. nostrorum octo armis necessariis probe instructi terram in grem sint, ut ligm conspecti rationem celetiorem explorarent. Cum enim hyemem prae foribus esse , de nullam n latis eruandae spem istare praeuideremus eo loco hybernare 'a hi, de domo co-tra varias hyemis iniurias extruenda necessarium decie tum fecimus. Et licet in iram noua
Zembla ne unica quidem arbor succrescat nihilominus tamen ad instituturn ossium faligna sufficere videbantur,quae ad fluuiiripam ex Tartaria aut Mosco uia illata erant. Qii od' emAEt ri ipsi uti ungia ari Dei prouidentia ita procuratum iudicabamus, ut Iron solum ad aedes cx-M ruendas sed&succendendos cos ligna abunde nobis sufficerent. Ouibus destituti, nullo
is, iis, dubio Vitam tueri iubillo rigore non potuistemus. Notia gembla Die D. loco quoq; alio ligna quaedam uenimus. arboribus cn Die 3 propter vicinos ribs teriam ingredi non ausi suimus, quod densior nebula illorum prolpectiam nobis adimeret. Dieci . Coelum clarum quidem, sed apprime gelidum erat. Eo ergo, priusquam niue obtegerentur, ligna necessaria conueximus. Die I s. quae Dominica erat,ties Visi se proferebant .Quorum uno ad glaciei crustam ris sti tanta duo scapham nostram recta impetiuerunt. Hi cum in transitu mactram quandam, macerata carne plenam a nobis expositam inuasillent, eorum alter glanδe caput traiectus, festino concidit. Quo spectaculo alter territus aufugit. Cadauer caesi ursi exentelatum, frigori expolium exiccaturi eramus, cilia lud redituri naui nostrae imponerem US. Die I 6. I .i8. I9.2O. 2 l. ω22. ad domum extruendam trahis paratis indies ligna adueximus passuum fele OOo. arium permetientes.
D: 13. Cum nebuloso oborto aere ventus orientalis iurabat. Eodem die tigna rius noster , sub vesperam ab operis domum reuersus, subito expirauit. Hic ex Puc merent oriundus erat.
Die 1 . eundem fissura seu hiatu montis cuiusdam consepeliuimus, quod propter intensum gelus odere solum non liceret. Die et s. aere obscuro existente,ventus Zephyroauster glacie magnam partem quidem difflaui imauem tamen nostram non destituit. Hoc die trabes seu fundamenta nostrae domus stabili uimus, cum hybernationis sententia nobis firma perstaret. Die 17. vento aquilone spirante,aer intenso frigore ita corriguit,Vt, siquis forte more sessificantium clauum ori inderet eundem extracturus cutem pertinacissime agglutinatam simul auelleret. Hoc die glacies iterum nonnihil fluctuare caepit. Die et s. ω10 .vento primum Zephyro,deinde Euro spirante, Sol clarus consul gebat. Et licet glacie mare fere vacuum esset, nisi lominus tamen fixa nauis perstabat. Dies O. Vento orientali&Euro notolpirante,consertim ningebat,adeo , ut ad ligna aduehetida nulla commoditas esset.
Cal. Octob.tempestate ventis c niue permixta aerita obumbratus est, ut nulla proaspicere licerer. Die 1. Domum nostram ignis omnibus absoluimus,eius cacumini signum ex niue
Die 3 operas continuantes inuicto frigore corriguimus. Die . propter magnam niuis copiam operis vacare ordinariis minime potuimus Ni hilominus tamen anchoras nostras, ad solidius firmandam nauem in glaciem emisimus. Die 1. Glacies uniuersae mari dispulsa disparuit: adeo, ut quoquo uersum nihil residuu buu nauis videretur, Illa tamen substrata nauis nostra nihilominus firma constabat. Hoc ipso die pro-wetmbμη rae interioris tabulas det taximus quas tegendae nostrae domui accommodaremus. Quae hocate eo perducebatur,ut iam contra omnes fere casus munita staret. Die s. Venti niue permixti adeo increbuerunt, ut ex naui prospectare nulli tutum esset. Die . aere tranquilliore existentes, puppis partem interiorem diruimus, ut tabulis auulsis domus nostrae defectum suppleremus aut sarciremus. Die s. Ventorum4 niuium tantus fremitus inualuit,vi suffocatione pIope omnes extingueremur.
Die 1 o. aura paulo mitiore&tranquilliore facta ventoc austroaephyro flante undatao um pedum altitudine succrevit.
147쪽
Die II. e naui& panes nostros de vina in terram exportauimus. Quibus transferendis cum occuparemur,ursus occurrens stlopetis elisis fugatus est. U-Die 1 dimidia pars virorum nostrorum primo in pomo extructa pernoctauit qua nocte frigoris maxima infestatione percussi sunt:cum nec cubilia accommodate instructa essent,nec propter caminos deficientesignis succendi necessarius posset; Die i 3. traha cereuisae dolium ad domum nouitiam vecturi,oborto ingenti&ventoso frigore i opus d. ferentes ad nauem nos recepimus. Vbi tamen frigore haud mitiore excepti sumus.
Diei . ad dolium cereuisiae relictum remeantes,illud aedibus intulimus quod tamen frigore rigidum, quam pro cereui si deinde ministrabat Die s. aere tranquilliore reddito, vestibulun domiis januae praeposuimus, ut contra
irruentern auram tutiores essemus.
Die 6 asseres aliquot ad vestibulum muttiendum a naue diruimus. Die 7 I 8 mare tam magna glacie vi iterum perfluctuavit ove nullius indae
prospectus esset. Die I9. cum in naui tres tantum reliquerentur a nostris , inter quos tamen unus aegrotus,&alter puer erat: vrsus quidem proruens nauem inscendere satagebat. Quem cum 's' arreptis fustibus illi impeterent abigendum nihilominus tamen tanto robore contranistis est,ut de saluandisse nostri dispicere cogetentur. Cum ergo duo in nauem interiorem sere ciperent,&puer dolonem ascenderet nostrum interea aliqui ad nauem procurrentes: ursum muscetia trajecerunt,qui se saucium sientiens profugit: Die ao Sol clarus promicabat. tamen Oceanus omnis glacie obductus erat. CNe-uisiam nostram ex naue in recentem domum transuehentes, illam omnem congelatam, cdoliorum insuperferrea aliquot vincula frigore perstacia inuenimus Die 23. Ad socius nostros caeteros abducendos nauem accessimus , qua aegrotum vi ribus adeo exhaustumi enervatum offendimus , ut delabducendo eo consilium mutandum esset. . Die 14.Octio reliqui soci nostri ad donaum pergentes,aegrutralia secum aduehebatit. Sedriscapham magno labore domui admouimus, ut seruata illa futuris necessitatibus ser luiret Quo tempore cum recedens Sol nos plane destituturus videretur,ex naui indies merces commeatum,&res alias quaicunq, neces a Dieas cum instrumentam armamenta uniuersia scaphae alit lintri necessaria do τρο se mulinferremus, traham ultimam admoturos pone tres ursi consectati sunt De quibus cauendis cum nauta noster clamore concito nobis signum daret, funiculis ita oriis nos ex pedientes ego&nauta bipennes arripuimus,Vt irruituros perfodereimus, Caeteris interim
nostris sociis ad naves iterum pi ofugientibus, unus in glacie hiatum impingens cecidit, eui ob id cum de ursis irruituris valge metueremus: accidit tamen , ut illi deserto aut neglecto haec caeterorum maiorem numerum consectaxentur quibus ad nauem intromissas , vrsi quoque eandem insulturi eranta qui anten post variam pugnam obuiis armis a nostris
Die 27. Aere valde nivolo existente,nostri vulpem candentem gla . assatum quoq; comedimus,leporis vicem supplentum. Eodem horologium nostrum re-this, parabamus,& lampadem insuper ad lucem nocturnam ministrandam concinnabamus,pro oleo adipem indentes,ex caesis ursis extractum.
Cal.Nouemb. cum noti urnae tenebritam prodirent, Lunam exortu surgere conspi-eati sumus,cum Sol adhuc supra Horizontem nonnihil extaret. Hoc die propter rigidissi mum gelu domo egredi nulli licuit. Die 2.Solis uniuersum corpusHorizontem non ascendebat,sed obliquatione breuissi--μ materram ambiebat. Hoc die rursus vulpem captatum estauimus , eum Sol nobis adhue ' supra horizontem esset,vulpes nullos videramus,sed meros ursos. Postquam vero iam Sol messimis nobis omnino disparuisset, porro nullos ursos deprehendimus, solis vulpibus spectatis, usq; '
dum cum Sole reuerso reuerterentur quoque vrsi. Die 3.Sol apud ortum emergens intra meridiem dc occasum tu us occidit: ita,vicum altissimus esset, vix summam eius faciem videre possemus,etsi malo nauis altiore locos aremus. Eo tempore Sol grad.11.min. 48. scorpionis peragrabat,versus meridiem ab aequato- Ie desinat. I .grad.24. min.facta.
148쪽
Sudari meae Dies . Aer tranquillus erat. Eodem Solem amplius non vidimus Chirurgus noster 'βν-- sudarium ex grandiusculo dolio vinario construxerat, quo singuli successive lauabant iu- dabant,cuius usu pleriq, oppido reficiebantur confirmabantur. Die S. Ventus spirabat aequi lunaris Hoc quidem die Oceanum patere videbamus: sed nostra tamen nauis glaciei accreta adhuc immota perstabat. Et cum iam apud nos perpetuae noctes essent, Lunaq; supremum siginam occupasset, eam totis diebus ioctibus conspicuam habuimus, non minus acantea Solem.
Die . etsi tenebrae densat essent, nihilominus tamen ligna quaedam rogo succendendo adueximus. Horologium a Die . 8 8. cum horologium nostrum figore obriguisset,&non moueretur, scire non frigore immo potuimus,quod vel tempus diei vel noctis esset. Sed&praesentis panis quantitatem suppu-bilest.
lex usus. tantes,&cum dierum, quibus nobis eo loco adhuc manendum esset, numero conferentes, minorem multo copiam inuenimus,quam quae tempori sufficeret. Nam cum prius singulis
diebus quinis una tonna distribueretur porro id singulis octonis diebus fieri oportuit. Ergo qua Iibet septimana cuilibet librae .cuvnciis decem appendebantur Carnium aut piscium partiendorum nulla adhuc necessitas comparebat: etsi potus dispensandi consilium ineundum esset. Nam cereui si frigore conglaciata, insipida&minime alimentos aera dc aqua iam dum ipsa quoque deficiebat. Die ro Quae nauis nostrae conditio esset, percontatum egressi sumus. Illam ergo aqua
adeo adimpletam inuenimus, ut supra gravamenta seu saburram illa promineret, quam ta men congelatam exsentinare non potuimus.
Die Ii Cum aura satis commoda esset, ex funibus&reticulis factas vulpibus decipulas stauimus. Die 12 Distributione vini instituta, quilibet indies binos saltem haustus accipere coepit. Qua mensura qui non contenti esse poterani,hiniue collectam,&ad rogum liquefactam potare cogebantur. Die 18. nauarchus internos pannum laneum distribuit, ut ex eo vestibus sutis contra gelu tutiores 'aratiores essemus,
Die 19. Cista prolata cuilibet panni lintei ad indusia paranda sua portio data est: ciea praesentis illius temporis ratio esset,ut ad tuendu corpus modi omnes excogitandi essent. Die 1 o. Cum tempestas placida esset, linteaminat indusia nostra extersim . Quae quam primum ex feruente aqua extraherentur, strictissimo illic gelu obrigescebant. Die 11. E caseis Hollandicis superstitibus 7. num elatis,sedecim nostrum quilibet v- num sortitus est,&decimus septimus aequali pondere in commune dissectus. Die 13. Vulpibus in dies maiori numero comparentibus, decipulas alias ex crassioribus asseribus erectis, desuper lapide aggravatis, infra vero ligula substructis,extruximus, quibus vulpes captauimus haud paucos. Die 14. Aliqui ex nostris sanitatis gratia purgabantur pharmacis,&Qdabant. Eodem .vulpes captauimus,&eosdem estauimus. Die postero duos iterum coepimus. Die 26.Tempestas valida cum uberrima niue ita confremuit,ut eius copia domus no
stra uniuersa integeretur,nec cuiquam exitus inde daretur. Die 17.418.eadem similiter tempestas continuauit.
Die 20. perfossa&perrupta nives mole, exitum nobisi egressiim ex aedibus moliti sumus. Eodem, decipulas capturae aptas reparauimus: ut non solum captatis vulpibus victitaremus, ted & eorum pellibus vittas nostras subsueremus, adeoque contra inuitium frigus hoc nos pacto muniremuS. Die ultimo, tempestate placida& vento zephyro spirante nostrum sex ad pervidendam nauem egressi, in eadem vulpem vivum captarunt.
Die I. a.&4.Nunc domus nostra iterum contegebatur, propter delabentem in conclave fumum, ignem no succendere licebat: adeo,ut quilibet suo in torulo percubaret Co custamen ad elixandos cibos, quacunq; arte poterat, ignem adhibebat. Immenso frigore cum automatarium nostrum horologium perpetuo restitaret clepsydram arenariam 2. horarum comparauimus,ut ea de diei statu doceri possemus.
Die . toto in remouenda niue exitu foribus parando occupati fuimus, operas successivas internos dispertientes, nauclero tameni gubernatore ab hac pro-tiincia liberis. Dies .
Immmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm
149쪽
Diess.&6.frigore tavissimo iterum rigebant,adeo ut ad focum ardentem vix incale-kete liceret:& vinum Hispanicum,natura calidissimum,omne congelaretur. Huius quilibet in dies partem mensure: octauam sortiebatur, qua contentos cum nivali aqua esse oportebat. Vinum hoc bibituri,id prius ad focum liquare aut dilibluere coacti fuimus. Dies . Cum ligus intenderetur acerbius,inter nos deliberatum est, quanam arte inuictum&penetrantissimum gelu illud sustinere aut temperare liceret. Ex medio vero nostro ex cum quidam suaderet, ut Lithan thracibus subditis ignem ueremus, eius suasiti obtempe 'Φ'- Tantes,id te auimus,& tum rimas quaslibet conclauis,tum&camini patorem exquisita di- hiis ligentia obturavimus 'Breui tamen elapso tempore vertigine cephalatria ita confertim occupabamur, ut groto nostro, ita coclusum porro iacere impossibile videretur.Quare reserari caminum opus erat. Cu verori alius quispiam fores domus panderet,occurrente aere attonitus illico in terram prouolutus est:quem suffuso aceto vix reficere licuit. Per apertam tamen ianuam frigidio aura ingress a animam, nisibus restituit: quibus porro integre confirmandis nauarcsus aliquid vini praeministrauit. Diea.&' .exitum nostris foribus iterunt moliti sumus. Dieio M. pedes notiti frigore ita obriguerunt,ut calcei necessario exuendi essent. Soccos itaq; patentiores conncientes,illorum paria tria vel quatuorpedibus induximus,&pelle mouinam insuper obdidimus Athoc remedio rigbrem euitaremus. Die 13.14. IS.&16 cum captatis aliquot vulpibus , lignum pro foco superstes nullum haberemus, magno illud labore eni uis mole eruere coacti sumus, duobus iunctim semper opus hoc agentibus. Diem 7.i8. tantum vulpibus capiendis exegimus. Die 19.&2o. Cum Solem iam depressissimum locum tenere recordaremur, de eo,griri in f paulatim reconscensuro nobis mutuo solatium a mi um praestitimus oppido interim dolei 'tes,nobis iucundissimo Solis aspectu talia diu orbatis in crassis tenebris vivendum esse. Die ΣΙ. 21. 23. 44. fere semper nive foribus mouenda occupati fuimus, cum operae nostra:&crebro interrumperentur , loca purgata, nive nouitia subinde constero
Die s. eri pestate ventis & niue aspera continuante,vulpes quosdam supra tectum D risti
nostrum discurrere audiuimus Quam rem cum mali ominis quidam pronunciassent , de causa rogati,iocolhielponderunt, dexterioris augur ij futurum,liverubus affixi haererent, de ita nobis in cibum darentar. Dieag.&27. aere multo grauius rigeicente,frigus tam immane viguit, ut nulli vel ca- pulserib. proferre immune esset.Nam, intus nec ad focum,nec instratis tegetibus,ne cadefactis silicibus Ligus sufficienter amoliti poteramus Spe tamen&solatio iam indies ad nos altius ascendentis Solis aerumnas istas attemperauimus.
Die 28. ei stante rigore quidam e nostras cum per aedificii foramen quoddam caput extulisset, quae rerum soris facies esset, prouisurus , eodem quam celerrime retracto lignificauit nobis,niuis delapsaream altitudinem esse, ut supra aedes nostras quam longissime
Die et '. cum per nostros aliquot,scalarum figura nivis cumulos excidissemus is niuem tranicendentes,decipulis surrigendis operam dedimus. Die 3o .vento immani turbine niue quoquoversum iactati, tum sca tum decipulae nostrae rursus dirutae&oppressae sunt. Die 3 I. propter eandem tempestatem, quasi vinculis districti in domo nostrate stitimus.
Postquam vero crebris periculis , aerumnis infinitis, frigoreque asperrimo annum Is 9 exuperassemus: annum sequentem 397 ingressi, eius auspicium nihil lenius ex per
Nam r. illico die rigor aeris ita exasperabatur, ut ne pedem quidem domo efferrena Minum a tum auderemus.Tiam temporis prior vini portio cuilibet quoque minuebatur, quod morae insensa nostrae id minime suffecturum videretur rur. Die 2.3.& .perdurante subinde rigore, nec ad aduesenda ligna quoquam nostrum egredi sustine late, cum ad ignes sustiandos nihil materiae luperesset,ex omnibus angulis fragmenta obuia corrasimus. Truncos quoque tundendis reiiccatis piscibus de fidios, eruentes
150쪽
α-,ἡ is illo l8co adhibininus, Quod si noscendi venti aliquando cupido esset, hastam lonzio
vis .,dis ii rem, si prς aparte linea lac ni ai eligatam,d camino expori eximus,&exelus motu ventiae nus capta tumus.Quam si breui illico tempore retraheremus, vexillurn illud in continennita obrigescebat,ut star ligni durum,flecti amplius non posset. Die 1 cum frighis nonnihil mitesceret,exitu per effossam niuem facto in aera liberum semel prorupimus. lnrinunditias captiuitatis nostrae tempore collectas exturbauimus.Sed&lignis caedendis importandisque diem omnem confecimus,ut contra futuros similes casus .ipparatus nobis aliquis promptus esset Reiec orum quoq; gratia vestibili locum quendam erroiluim, latrinae addiximus.
i. --, Multi tandem laboribus isto die consumpto,cum vesperam illam tribus Rectibus Ω-
κu .inbia cram est iecordaremur,patronum nauis compellantes rogauimus,ut aliquam post tot aerumnas nobis recreationem indulgeret, collegium vini parte quadam muneraret. Quo annuenteschedulas pro more patrio,ossiciis peculiaribus insciiptas viritim distribuimu quarum de nunciatione Conne stabitus noster ex notueZemblae quae terra oo. milliarium ambitum habet,&duobus utrinq, oceanis es auditur)declaratus erat. Ad huius diei festiuitatem celebrandam binae nobis purioris farinae librae supererant, ex qua placentulas compingentes,easdem In oleo coximus,&biscoctum panem vino intingentes,prandium Re Gale instruximus, non aliud quam in patria opipare nos victitare persuasum habentes. Dies tempestate quieta de intim egressi ddenda lignaroueam latam parauinius. Die . nonnihil ningebat.
Quae res nouo omnibus gaudio obuenerat. Diei. Io. II. I 2.&I . Diei ncrementum expressium notauimus,ita ut iam interdum globo luderemus, cuius antehac cursum obseruare nobis haud licuerat pr te crassas tenebras
Die 14 ad nauem progi essi se a nobis rete nauis Bolo funger dictum detractum parte quadam dilaceratum inuenimus. Quod factitasse ursos certis siqnis existimari
poterat. DDie Ic.17. I 8.&I9. clariore subinde aura prodeunte,interdum animi gratia prodeambulauimus, rica meridiem aerem rubicundum obseruantes, quod appropinquantis Solis laetum nobis lignum erat,maxime cum Hies noctibus nonnihil calidiores si ni Nihilonamus tamen lithranthracibus succensis perpetuo opus erat,quorum tamen virus aperto cavmino moderata cogebamur. VDie 1o.&2Ι. Captura vulpium deficere coepit,quod iam Sol iterum appropinquaret, Vr1IVero denuo comparebant.
Dier .&is . cum tempestas tranquillae siet, iactandis globis nos exercebamus,&de prope uicta hyeme nobis gratulabamur, sperantes,desideratissimam patriam nos breui re-ulsuros: TDier . Ego cum Iacobo Hembskerknauclero nostro&aliquot viris aliisὰ domo ad Ilitus maris,versius nouae Zemblae australem partem situm progressus, Solis mihi supremam partem videre visus sum,quod nuncium cum ad Vilhelmum Barentet,virum peritissimum deferretur, dictum inficiatus antei .dies eum nondum visum iri liquido pronunciauit
Die ac aeger noster longo ex morbo misere diuexatus, tandem il media nocte ex
pirauit. Die 27.eundem qua potuimus solemnitate tumulavimus,&psalmis aliquot decantatis tempori onuenientes preces loco funebris concionis diximus Nauci erus noster cum forte eX camino,quem animi gratia ascenderat,prospiceret,Solis integrum corpus suprabio rizontem extare conspicatus est. Quod&nos ipsi post vocati uniuersi,laeto spectaculo verum esse comperimus. ' r
ia.. i λ m l/ tem est vigeret,currendo iaculando corpora nostra exercui
mus,ut ignava torpida membra agiliora redderemus. Die 9. 3o.propter tempus nivosum dominos continuimus