장음표시 사용
31쪽
sissent: undosumma in ea arte dexteritate vigebant. Quod Virgilius i. Georgicorii
Stupea torquentem Balearis verbera sandae. Proinde sunt qui Balearium in laru habitatores sundae usum primos inuenisse affecit quanquam Plinius hoc idem apud Syrophoenicas dicat inuentum. Sed antiquiorem eius usum scriptura sacra prodit, cum z..cap. libri Iudicum comemoret septin gentos viros sortissimos, habitatores Gabaa, ita iiiii stra ut dextra praeliantes.&sie fundis lapides ad certum iacientes, ut capillum quoque possent percutere, de nequaquam in alteram partem ictus lapidis inclinare. David etia ista eliticus rex ante regni auspicia adolescens, ictum lapidis e funda ita direxit, Vt frontem immanissimi gigan. tis Goliath percusserit, ipsumque ea via interemerit, qui cuncto exercitui Israel solus
terrori erat.1os Ala altera auxiliaris, leuis armaturae, Ut pote quae clypeis solum&clauis pugnaret: eterum nuda & inermis. Funditores autem & serentarii, hi,leuis armaturae milites, praecipue in cornibus locabantur :& ab his pugnandi sumebatur exordium. Recte vero sinistris pedibus funditores, & clauis pugnantes anteire exprimuntur: praeceptunamque militiae erat a Vegetio recitatum lib. r. cap. ro. Cum missilibus ageretur, sinistros pedes anteriores milites habere debere quod vibradis spiculis vehementiori iussit. Sed cum ad pilam venitur S manu ad manum gladiis pugnatur, tunc dextros pedes anteriores milites habere debent, ut& latera eorum iubducantur ab ho
stib us. ne possint vulnus accipere: α proximior dextra sit, quae plagam possit inferre. 1or Machina, ut videtur. aliqua, quam Daci in Romanos dirigunt& intorquent. Pu
gnabant autem Daci hoc praelio tum clauis, tum etiam a cynacibus, clypeis tecti, coaeteris armamentis destituti., os Victoriam de Dacis hoc certamine Traianus Augustus consecutus, noua castra hosti viciniora munire constituit ι lignatoribus in eam rem vel Germanis, vel Dacis alia quot, in amicitiam Sc fidem receptis usus.1os Nova castrorum munitio. at o Captiuus ex primoribus Dacorum inconspectum Caesaris adducitur, tribunis& praetorianis militibus stipatus. Cui Caesar succensens, capulo ensis utraque manu appre- henso, excidium, Sc extrema quaeque Dacis mala illaturum minitatur.
a ii Militibus Romanis, e castris lignatum prodeuntibus, Daci in Sylvis abditi insidias
moliuntur.Cuius rei certior Traianus factus alam militum leuis armaturae, Sagitari rum. sunditorum, & serentariorum commodo loco disponit. Irrumpentes autem ex insidiis Dacos, ala militum expeditorum excepit, cunctosque serme trucidauit , insidias insidijs compensans, neeemque quam in alios meditabantur, captiuitatem impingens.
ti Ccsar hac clade Dacis illata, castrum proximum militum praesidio tentu oppugnas. strenue, qui intus erant Dacis sese tuentibus. ars Testudo, id est, congregata militum multitudo, consertis scutis tecta aduersus impetum
32쪽
petum lapidum, aliorumque telorum, desuper incidentium: cuius&Liuius ro. ab ., urbe condita de Caesar belli Gallici meminere: aliud prorsus a machina quadam bellica, quae testudo etiam nominatur. Conserti igitur hic milites testudine iacta, muros surtodiunt, diruunt, arceque potiuntur. 11 Dacis, qui subsidium munitissimo castro, a Romanis militibus nuper capto, laturi veniebant, copiae Traiani occurrunt, acris fit utrinque conflictus, sed in quo Daci imperati. Cesariani victores evasere. Capita autem hostium illustriorum Traiano, in acie editiori loco stanti, prςtorianis stipato, coram perseruntur. ais Reliquiae exercitus Dacici hac pugna deletae: regia Decebali capta. 11 6 Traianus Augustus cum praesectis δc tribunis exercitus de conditionibus S pace cuDecebalo rege facienda,quam enixe,&submisissime precabatur, decernit. Ad quascumque enim foederis conditiones venturum, imperataque facturum per legatos polis batur: praesertim cum prouincia ferme omnis in potestatem estet recepta, α ob id ipse Decebalus in summam esset desperationem addactus.117 Lignorum caesio, secatio, comportatio, Λ in struem congestio. ais Castra hoste vicino, de nondum pace firmata, tuto loco Traianus constituit, ubili gnorum, pabuli.& aquae copia suppetebat. Ad aquatio enim ex copiosissimo de vivo fonte seu torrente proximo a militibus fiebat, qui intercipi, aut alio derivari ab ho ste nequibat. xis Frumentum copiosum, milites intra saccos contentum, super humeros vehunt, in
ixo Pace his conditionibus firmata: ut Decebatus, Dacoriam rex, arma SI bellica infirmmenta, machinas, earumque artifices traderet. Transfugas siue Romanos, siue Q. cios remitteret. Castella S arces deductis praesidi jseuertereti&vt omni ptaeterea terra decederet, quam de finitimis per vim cepisset: eos denique amicos & inimicos lia. riberet, quos senatus censuisset. Decebalus licet inuitus A moerens, praesentibus t
men iacturis coactus, per legatos primores pileatorum assensus tandem est. iii Traianum Augustum in suggesto sedentem, praesectis, tribunis, praetorianisque mi, litibus stipatum, Decebalus rex Dacorum genuflexus adorat, illiusque manus osculaturus apprehendit. Circumstantibus signiferis, qui aquilas labarum tenebant.111 Transfugae manibus loro post terga reuinctis, ex Romanis vel sociis, qui ad Dacos confugerant, traditi, S sari restituti: crimen iuxta puniendi.
113 Reguli & praecipui Dacorum duces, Decebatum regem suum comitati, ante Caesare procumb unt, illiusque se imperio'potestati submittunt. xi Dracones Dacorum,&Iabarus regis Decebati,aquilas Romanorum signa,Cςseri', labarum de imaginem, inclinatione 5 submissione quadam adorant, dc ut superiora
a i s Castella de arces, iuxta pacis conditiones, diruuntur. 116 Daci
33쪽
iis Daei eunmoribus S filiis, armentis S pecoribus terra discedunt, quam a sinitimis per vim coeperant, si iis eam antiquis colonis restituentes, ut fuerat foedere sancitu. Nonnulli etiam loca munita, dulcem inquam patriam deserere coacti, in aliaque op. pida concedere dc immigrare iussi: pacis decreto perurgente. Traianus Augustus legionem xiij. Dacicam appellatam, ex superiori Pannonia,victo De balo, abductam. Daciae praesidio relinquit, ubi nunc Transylvania Hungariae existit: Vt inscriptio sequens apud Transylvanos reperta comprobare potest, in hunc modum se habens.
FORTUNAE AUG. OMNIPOTENT. VBI ERAS RHAMNU. SI A UBi ERAS . QVANTVM ABFUIT NE ROMA LUGDRET. VIVIT TRAIANVS VE TIBI DECEBALE MIL S.
LEG. VI. ET XIII. G. DEVOTI CAPITIBUS.
Huic igitur legioni prouinciae custodia & pNsidium committit, commendatque, ne iniuriam vel vim aliquam prouincialibus inserant, de qua merito apud ipsum coim queri possint, subituri seuerum supplici uni si secus secerint.118 Trophaea ex Dacis d Sarmatis deuictis, stipitibus arborum affixa loco editiori coli cata, in Traiani Augusti memoriam erecta visuntur, eo praecipue loco,ubi hostes prinstigati Ec deleti suerunt. In priori trophςo ex spoliis hostium conspiciuntur. Draco. nes ipsorum signa, paludamenta gentis propria, galeae, clypei, labara, pila, veruta, pharetra, de sesitis.
ais victoria ala ta, stans, pede galeam calcans, genu basi columnae innixa. media interutrumque trophaetim , stylo intra Clypeum lauro coronatum, res hoc Dacico bello praeclaias, famae posteritatique commendandas, scribens. Dasis autem columnς, cui victoria innititur, firmam & solidam gloriam significat.13o Alterum trophaeum, praeter draconum signa clypeo si galeas caelatas paludamentsi cum priori communia, thoracem habet squamis aereis confectum : gladium capulo
aureo vel eburneo, Intra vagi nam reconditum, auro gemmis que ornatam : A aces, plubatas, & falces militares. Octo autem draconum signa, & tria Iab ara his tr phaeis appensa,quod totidem sortassis signa exercitus Dacici. & regis Decebati, in pintestatem Caesaris venerint, totque fuerint hostium legiones prossi gatae.1st Regia Decebati, ubi palatium magnificentissimum, columnis x porticibus ornatsi ad ripam Iliti situm: quod Traianus cum regia supellectili occupauit. Quod maximi momenti suit ad pacem inter Caesarem & Decebatum conciliandam. Morticu auia supero, statua, ut coni j cio, ipsius Decebati regis conspicitur, vel alterius insignis inaioris, qui prςcesserat, proprio Dacorum habitu induta . , si Porta regii palatii Istri fluentis contigua, in cuius supero limine tria iuuenu nuda si-
inula citra, singulas iaces accosas tenentia, visuntur. Quoru, quod medium est, indice dextrum cum brachio eleuatum habet, sinistra facem tenet, sicut reliqua duo,dextra: eaq ue larium simulachra existimari possunt, a Dacis ita exprimi solita, quibus de custodia domus cure esset, ut pote que starent, & excubarent ad aedium fores, nihilque illos domesticum latere posset, qui igne perpetuaque luce uterentur, maximeque fidos incolis lorent, quod per indicis eleuationem satis significabanti Nisi totum hoe
34쪽
Ex τα Aravi convMMA Expurea Trimonumentum fuerit. quod Traianus Augustus in Memannorum solo eondidit, subque nomine appellauit, cuius meminit lib. 17. Ammianus Marcellinus. Priori Dacico bello absoluto, paceq; cum Decebat o Rege firmata,Traianus Augustus, nihil quod ipsius praesentiam exposceret, superesseratus, in urbem redire constituit. re legione in prouincia relicta, praesidiisq; militum peropportuna loca dispositis, tribus secu legionibus abductis, quaru totidem aquilarum signa in biremi vehatur, vale faciens Dacia; nauibus per Istrum, & id noctu, facib us accensis,& lumbnibus undiq; illatis, eius consilis duces S naucleros certiores faciens, expansis velis, xemigibus impetu pulsuque remorum adnitentibus letae se hauigationi committit. 13 Biremis liburnicae forma: quae ideo biremis disti, quod duplici remorum ordine ageretur, superiori quidςm uno, inferiori vero altero: Rostrum eadem habet aeneum de aquilam in prora insculptam: ubi nauclerus remiges ad sedulam operam nauada hoxtatur. 1 Labarum gerit in puppi M tria aquilarum signa, ut totidem e Dacia logiones cum insere adnavigasse intelligamus. a 3I Praetoria triremis, trium remorum ordine acta inqua C servehitur: labarsi in puppi,&l umen clarissimum intra laternam pr sertur, quod vulgus su nate seu sanale vocat: pr rin insigne quodet aerae naues noctu sequantur . Hippocampum supraerostrum eum in prora habet. ia 3 g Triremis liburnica altera, trium remorum ordine distincta, pulchra puppi, carba sis, funibus ad transiersum malum, adligatis, in prora tria cornua copiae, di victorio
Iam delphino colludentem habet. 13r Pro selici redditu Traiani Augusti, sacrificia in urbe sunt. plurimis victimis ad aras
mactatis: nuncius enim de eius aduentu Senatum Populumque prs nerat Romanu. Intersunt autem huic sacrificio nonnulli pallis utentes cucullatis, quorum frequens Italiae Hispaniae,A Galliae nune est usus . Fuerint ne hi Romani,an exteri, incompertia. a 3t Sacerdotes, sacras de more gentis, vestes induti, rituque succincti Gabino, in curia, ubi consules M senatus conuenerant, asciti, de votis suscipiendis, sacrificiisque pera
gendis, pro salute & felici Cesaris reditu in urb e, curam, indicente senatu suscipiunt. 39 Biremium duarum in urbem appulsus, sospitatem&felicem Traiani aduentum
in eandem significantium. Vbi velorum collectio, senum 3c rudentum explicatio, nixus remigum nauim ad littus impellentium visuntur. Traianus namque tantisper per Istrum nauigans,quantisper nauibus excipiendis est capax, deinde per Hadriat, cum mare ex Illyrico soluens totam sere Italiae oram luit,h demum per oma I berbna Romam usq; peruenit, cum fluuius magnis tunc esset nauibus meabilis, oburuso nunc alueo, vix paruis est pervius. Forsitam etiam Traianus Tiberina ostia coim cesserat, portum quem ipse struxerat, & stationes nauium inuisurus, intprim dum triumpho necessaria Romae parabatur 5 per Tiberim nauibus delatus triumpho e ceptus est. Pons autem hic signatus, Horatius sorte fuit, radicibus Auentini iunctus,
cui pisariis altissima imminebat prospectandis e longinquo aduenientibus nauibus,
Porta urbis triumphalis, per quam triumphatores ingredi solebant,ri, per quam senatores laureati, cunctaque utriusque sexus & aetatis
35쪽
obuiam Traiano Augusto triumphanti venit; ipsum ante urbis ingressum & Inui
sericu salutaturi. Vel certe arcus fuit triumphalis in soro ipsius Traiani erectius, cuius magis speciem refert, ob superatos Dacos S sarmatas a Senatu P. Q. Romano dicatus. Cuius pulcherrima ornamenta,mira artificum manu elaboratas in alterum postea triumphalem arcum Constantino Magno ob superatum Maxentium tyrannuerectum : transsata fuere: quae nunc etiam extant. Inter quae octo Dacorum regulorum statuae visuntur, capitibus tamen avulsis: me Alexander Medices Florentino rum dux ob illorum elegantiam amputata, noctu clam abstulit. Sacrificia praeterea, ad locutiones, & pleraque huiusmodi alia, astititia ex Traiani arcu,non propria CH-ltantini videntur. Nam cum ad pontem Miluium . urbi proximum, victoriam de tyranno Maxentio Constantinus habuerit: partimque temporis intercederet, neq; dimrius prorogandum triumphum, laetus senatus censeret, celeritate usus,arcum Traia ni diruit, ut Constantini erigeret. Constantini etiam aetate marmoris scalpendi perbita in deterius abierat: quare portiones aliquot arcus,quae tunc temporis suerant elaboratae, multo rudiores existunt,quam quae ex arcu triumphati Traiani translatae. L.
gati prius Decebali in sena tum admissi,quos secum Traianus detulerat . in urbem mpraemisserat, depositis armis, manib usque in seruilem morem porrectis, cum multa supplices dixissent: dein confirmata pace arma recipiunt. Atae erectae, tauri in sacrificium mactandi a laureatis popis inducti, signis concordis praesentibus, turbaque sacerdotum, qui ritu Gabino succincti,lacernas,vel breuiores togas sisper induti, laureati astant.1 1 Traianus Augustus Ioui capitolino sacra facit, super ara fructus varios adolens; cui&Camilli astant,& trium legionum totidem aquilarum signa, praesente senatu tog to S: laureato, S popa, qui taurum mactat, tibicinibus mod utantibus, acerram thm ris Camillo coram tenente. Vbi&ςdis Ioui Capitolino sacrk symmetriam, eteraq; Capitolij ornamenta,amplissima'; structuras,ex hoc simulachro dignosci poterunt: umbram de imaginem quandam rei ea orthographia reserente. Hoc triumpho peracto deinceps Traianus Dacicus & Sarmaticus appellari coeptus. Possunt autem lige omnia ad Traiani prosectionem secundam in Dacos referri:ita ut hoc sacrificium iter piscesserit, supplicationibus ideo indictis, votisque a Senatu Populoq; Romano com ceptis. Sed priori interpretationi magis cuncta cohςrent. In rebus enim adeo dissicilibus & abstrusis, in quibus luce authorum S monumentis aliis destituimur, satis erit diuinare. Si extaret opus Caninii Rufi, quod Grecis versibus de bello hoc Daesco seribebat incertum an absolueri non omnino in tenebris versaremur. Sed quando&hoc S: pleraque alia perierunt, nihil superest reliquum quam coniectutis uti, de Oedippum induere. Meminit operis Caninii Russi Plinius lib. epist. 8. suadetque utillud incoeptum perficiat ut pote in quo nulla recentior materia, copiosior, latior, ma
gis poetica, & in rebus vfrissimis fabulosa, scribi & vulgari posset. Vbi immissa ten
tis noua flumina,nouos pontes fluminibus iniectos,insessa castris montium abrupta, pulsum regia, pulsum etiam vita regem nihil desperantem: dicere auderemus . Sit
per lisc actos bis triumphos quoru alter ex inuicta gente primus,alter nouissimus sui:
Hic suit prioris belli Pacicitatus, do triumphi finis.
36쪽
ciabatur Decebatum Dacorum Regem praeter conditiones foederis icti multa ad rebellionem spectatia parare ac facere: quippe arma fabricare, transfugas recipere; munitiones & castella instaurare, vicinas gentes missis legationibus ad bellum Sc defectionem sollicitare, his potissimum in
festus qui secum coniurare noluissent: iamque Iazigum partem finitima, inuaserat. Ob has causas iterum liostis a senatu iudicatiu : bellumque Traianus aduersus illum sectindo suscepit: quod tandem sine alterius ducis ope per seipsum consecit. a 43Nauis velis collectis, anchoris iactis, clauo firmato, portum de stationem Ioco tuto significat, in quem Traianus Augustus descendit, hostilem regionem aditurus. Per Hadriaticum mare in Illyricum nauigasse illum coniicio, compendiu itineris faciens, ne, ut priori bello secerat, exercitum per Alpes tanto incommodo S satigatione tra duceret. 14
Milites & nautae non pauci in ea prosectione pallio, seu palla potius Hispanica Vtem
res, quae a tergo&de humeris dependentem habebat cucullum ad arcendos imbres,& collum ac caput, ab iniuriis externis protegendum, quam Neraeque nationes ab Hispanis mutuarunt: S monachi etiam, inter sacras religionis vestes cucullum prinprium sibi fecerunt. Fuerint ne Hispani Gesarem prouincialem suum in ea expeditione sequuti, aut alterius gentis milites vix assequi possum: nis coniectura ductusdquod Hispanis proprius M antiquus fuerit talis amictus: & quod barbam dc capillupraeter Italorum morem promissum habeant, qui barba radebant , imperatores suos imitati, prolixamque haud comam nutriebant, usq; ad statem Hadriani qui primus barbam nutri uita dc deinceps: ut ex uniuersis antiquitatis monumentis colligitur. In arcu etiam Septim ij Seueri, qui adhuc, in urbe ad radices Capitolij perseuerat,Hispani milites eodem habitu barba & capillo visuntur. Durat autem hodie hic habitus apud Hispanos non solum, sed& alias plures nationes breuior tamem, nam prolisus hic in columna scalp tus, solum Lusitanis in usu existiti vel cum iii luctu gestatur. legionis unius signum, quam secum ex urbe Traianus Aug. proficiscens abduxerat, praeter alia duo, quae auxiliariorum videntur existere. Milites autem sua Ggna*proprios auces ordine quodam procedentes sequuntur. a s Sacerdotes ritu succincti Gabino Caesaris exercitum proficiscentem, parumper cin tantur, supplicationes agentes, & selicitatem illis imprecantes. Equitatus,peditatum antecedens: quorum unus labarum,imperatoris vehit insigne. a s 'Iaziges, & aliae gentes Dacis finitimae, Traiano aduentanti occurrunt; gratulantera excipiunt: seque per vim propriis sedibus a Decebalo exturbatos, grauiterque mulctatos, quod amicitiam Populi Romani sequerentur,conquaeruntur: vlaiscatur proinde communem iniuriam expostulant seque socios belli futuros, commeatumque me , citui: quantum rerum suarum angustia pateretur,curaturos pollicentur. Uxores a tem & filios secum ducunt, ut maiorem Caesari miserationem commoueant. Quo rum Caesar misertus, votis illorum annuere,& animos spe futurorum erigere videtur,
cum bellum se tandiu cruentum & implacabile aduersus Dacos gesturum assim et, quandiu ipses iniuria assectos, in antiquas &auitas sedes restituat. E a s Caesar
37쪽
a s Caesar ante hostium congressum diis sacrificia facit,patera superaram, igne calent' vinum libans de sanguinem victimae, cui astat tibiis occinens, dc camillus cum in
1 so Tauri plurimi ad aras, super quas secus accensus mactandi perseruntur a Popi lasis coronatis.
as r Scuta militum forma coeteris absimilia,tandiu ex arbore pendetia deserui unquamdiu castris muniendis intenti, penso quisque suo absoluto resumit. 'α si Castrorum munitio, aggere fit congesto, fossa lata,valloque circum disposito & pro' be firmato. Fossa autem, si vis acrior hostium immineret duodecim pedes lata, trσdecim profunda esse solebat. Supra quam sudes de lignis sorti, mis, quas milites Portare consueuerant, priefigebantur. Ad quod opus, ligones, rastra, qualos, aliaq; utensilium genera semper habebant in promptu. 1 13 Lignorum caeso, secatio, de comportatio: aggere, fossa & vallo castrorum munitio a s Castrum vel urbs aliqua munitissima, ad quam praesidium militum Decebalus mittit, qui illam aduersus Romanos sortiter tueantur: Zc ad quam, ceu restigium unicum Daci in discrimine positi, confugere possitit propriae saluti consulturi. 11 Caesar loca quaeq; munita expugnat, vi capit, in hostes Squit, ingeti eos clade afficies.
Romani munitiores natura colles Dacis resistentibus, praeoccupant, triplicique nimio per interualla disposito, viam illis nocendi obstrinint, tuta se statione locantes. Daci autem acinacibus pugnant, gladiis inquam versus cuspidem , intortis, ut Persae olim Sc Medi, nunc vero Turcae utuntur. Pars autem militum pugnat: p1rs sumina cum sestinatione, munimentis castrensibus absoluendis intendit: Dacis eo loci pecvim exturbatis.117 Traianus Augustus eques. milites suos. ut hostibus prostigatis, prςpropere loca munita occupent, reliquis vicum sestinatione incoeptae munimenta absoluant, adhortatur: subsidio cum reliquo equitatu pngnantibus aduersus Dacos Romanis opportu nissimus adueniens.
1 3 8 Miles Romanus fossam faciens: coeteri ligna credunt, secant, secta in castra munienda comportant.119 Veterani milites iter ingressi thoracati, clypeati,& galeati Traianum Augustum p euntem sequuntur,&signiferos tres, aquiliferos inquam duos, S imaginarium Vnsi, Quo proculdubio colligitur duas fuisse in hoc Romanorum bello turiclegiones in Daciam a Caesare aliunde inductas, &sub imagine principia alios auxiliares dc socios militasse. co Traianus Augustus ut expeditius presidia traduceret, quoties a barbaris Romani, qui trans Danubium agebant, premerentur, lapideum pontem super istrum saceret excogitauit: opus sane mirandum, de maxime memorabile: cui coetera illius opera vix adaequari possunt: impensa profecto ingenti, & quae fidem superat. Illud enim mirari conuenit, quanam ratione & quibus viribus, quoue artificio in illa gurgitum . altitudine.
38쪽
3IEx τα Aia a Coxv MNA Ex I. AT lo. altitu sine, tamque praecipiti fluuio, tum singulae columnae eratrui valuerint, tantarumvemotu sundamenta stabiliri. Vada praeterea limosa erant: neque amnis alio auerti poterat.Quanta vero altitudo sit aquae,& quam late pateat annis, narratu dissicile existit. Fuerunt autem huic stupende ponti viginti pilae ex quadrato lapide, altitudinis centum dc quinquaginta pedum, praeter sendamenta, latitudinis sexaginta. Dibstant inter se centum d septuaginta pedibus: fornicibus vero coniunguntur. Haec moles,& pons per *cula memoradus ab Hadriano Caesare Traiani successore, ex causis no te perpensis dirutus & demolitus postea fuit, vestigiis tanti operis vix retibetis, adeo ut hodie in compertus esset locus, nisi opera & inuestigatione Ioannis C, spiniani proderetur. Hic enim in Austriς descriptione in inseriori Pannonia non procul a Catinieta oppido situm assignat, ubi proximus existit sons quidam celeberimus qui in sanguinem verti solet: obitus vel infortunium ingens regum Hungariat si immineat. Quod multa incolarum experimenta comprobarunt. Et quanquam in hac pontis orthographia omnia integra non sint, ubi non tot pila tot sornices, non Iltrinuenta designentur, prςtermittuntur tamen a scalptoribus marmorum ob loci angustiam, de ut aliis simulachris inibi inductis locus vacuus relinquatur aliquo .indis Dorem tetigisse contenti. Fuit autem Traianus adeo magnidc excelsi animi, ut res magnificentissimas non solum excogitarit,sed S secerit plurimas. Extruxit enim Mamtianopolim in Moesia, quam a nomine sororis Martis appellauit. Nicopolin in Tracia.geminam ob victoriam, de Dacis unam, de sarmatis alteram. Traianopolin urbes
insiqnes. In urbe serum dificauit, palatium, bibliothecam, porticum, Thermas; in ostiis Tiberis portum sumptuosissimum; Hispanie ponte de suo nomine Traiani Ap. pellatum super Tagum,vias inibi longissimas constrauit, & glarea dc calce muniuit, ut usque ad nostram ςtatem integri maxima ex parte perseuerent. Vrbes socias magnifice iuuit: easque aquis, portubus, frumento, operibus publicis, pecunia, honintibus coeterisque rebus auxit,atque innavit., si Traianus pineas Jc alios pro tempore & regione fructus in sacrificium superaram adolet, ob pontis absolutionem diis praecipue gratias agens: vinum desuper& alios liquores suaveolentes e patera super infundens. Cui astat tibiis canens, Camillus cu'm thuris acerra, Popa taurum id victimam mactaturus.cti Decebalus primoribus Dacis sarmatis aliquot ad Traiansi missis, conditiones pucis simulator postulauit, non tamen fuit a Caesare exauditus, qui semel & iterum pro- degerat fidem, quare insecto negotio ad Decebatum redierunt. Vbi & sarmatara lia. bifus pacis tempore,vestes . s. promissas usque ad talos, cinctum vel baltheum latis. mum, vittam quorundam capita redimentem, pileum,aliora amicientem,videre est. 64 Per praetoriam castrorum portam Traianus Augustus exercitum educit, ponte ligneo Tibiscum nucium sui creditur in traiicit, trophaeis prius in montium cacvirum,h us erectis quae ex hostium spoliis bello ademerat . . 1σε Taurus in vi am mactandus a Popa succincto laureatus,& cum seri uorsuali
inducitur. Araco accenta,quam circunstant liticines lituis insonantes,ω Camillus Finister sacrorum: labarum Caesaris proprium insigne,5 tria aquilarum exercitus ibgna, oc demum veterani milites, thoracati δί clypeati. Os Sumuetaurilia,in sustratione exercitus, ex tauro, verre,& ariete fieri consueta Mascula enim haec animalia suere. Taurum seopa succinctus,& lauro coronatus deduci e
monue constrictum regit: clauam longo manubrio gestans, quἴaurum mn
39쪽
Victimarii autem veciem dorsuali ornatum sericeo, dc arietem agunt. Praecedunt liti- .cines δρ tibicines, lituis & tibiis insonantes, laureis cuncti redimiti. 16c Sacrificium, quod Cessa si h bitu pontificio,velato capite, superaram igne sumante, patera perficit: cui astat Camilli, sacςrdotes etiam plerique ritu succincti Gabino latro coronati, laureosque ramos manibus portantes: Sunt dc luminigeruli cereos in ca- delabris deserentes . . Sunt qui etiam vasa aquae sortim lustralis, vehant, lustrationi exercitus aspergilio faciendae.167 Adlocutio Traiani Augusti ad milites e suggesto lapideo, praesentibus pne sectis&tribunis exercitus, quatuorque aquiliseris cum quatuor aquilarum signis': totidem enim iam legiones couoierant ic in eo bcllo militabat. In qua Caesar iustas belli cau. fas aduersiis Decebatum suscepti, Dacorum regem enumerat, quantuque fuerit perfidus de iniurius Romano sen xui, proinde ad tortiter & strenue se in pugna quae imminebat gerendum,adhortatur: a loriam ex victoria dc triumpho,& immesas opes e praedare manubiis hostium parandas inflamma Evicinasque Dacorum stationes S castra mature occupare iubet. Lictor cum fascibus consularibus retro Caesarem stati . ca Traianus Augustus in lapideo suggesto, quid faciendum, quo ordine procedere de beat exercitus, quae loca in munimentum Castrorum praecipue occupanda, qualiter inuadendus hostis, qualiter debellandus. praefectos S tribunos exercitus consulit, demum iuxta seniore sententi decernit. Pr fectus inibi pritorio sceptrum gerit. mi. Ies labarum. IIadrianus, postea Augustus, astat, qui secundo bellovacico intersuit. ass Prosectio exercitus; leuis armaturς milites anteeu ut triariisssa grauis an aturς militibus postremum agmen tenentibus, ut pote qui Tl Maracati, galeati,5 clueati, gladiisque accincti incedunt.
aero Impedimeta exercitus sarcin q; militu, curribus, quos in yli trahunt, Δ equis vecta. 1 i Veterani milites aureis laureis ob egregium aliqv d facinus ab imperatore dona ti, quas galeis super gestant. i
17 1 Buccinatores classicum canunt imperatore prescii te&indicente nam iis solum limiusmodi negocium obeundi cura incumbit. Hi nainque non nisi imperatore praesei, te, vel cum in imilitem casuraliter animaduertitur insonare solent. Appςllatur autebuccina quiniit semetipsani aereo circulo nectitur; sicut tuba, quae direct ust: teste Ue. getio lib. I. cap. s.
1 3 Traianiis Augustus milites urget, Vt rem frumentariam, in exercitus alimenta, curribbus & dorsis equorum impositam, ad i astra quae iamiam muniebantur, quam celeririme traducant.1 Aquilifer, imagina αβ lais is buccinae nitum cum Mius gradientes
17 s Primum agmen militum letiis.armaturς ex auxiliaribusi constat9m,in quo sunt Germani, Pannoni , Illyrici, S Dalmatae arcubus&sagittis pugnantes.
7 6 Legi is alterius aquila,cum labaro, iuxta Caesarem geset a riusquam es cum buccinator insonare , ipse raianus locum indicareb quo castra metanda ., .
40쪽
αγγ Metatores, qui pnecedentes locum eligunt castris. Prςsectus item castrorum. qui tabernacula.& militum casas, & impedimenta omnia nutu curat. Tentoria insuper de tabernacula figuntur. 2α S Milites frumentatum extra castra egressi. maturas si es in hostili agro depreheias falcibus messoriis in manipulos collectas secant, & in fasces alligatas super humeros in castra comportant in exercitus alimenta: equos que,ad agru eductos, pabulantur. ατ s Milites excubias agentes, ne dum fruges, palantes & dispersi demetunt, hostis imcautos inuadat.18o Arx Dacorum, castris Romanor proxima, militum praesidio munita, iuxta quam Daci excubant, Traiani exercitus insidias metuentes. 1 8i Romani aliquot milites leuis armaturae, explorare Dacorum arces pergunt, quibus hostis occurrit: pugna conseritur, in qua tamen Daci succumbunt. Σῖα Romani milites, castro hostium munitissimo potiuntur, intra quod signa inserunt: lteriusque alia inuadere S oppugnare pergunt, machinis Δ scalis aduectis. 283 Romani milites muniti oppidi muros conscendere tentant, quos valide Daci propellunt, sagittas.& ingenua saxa in oppugnatores deuoluentes. Scalas ligneas C Ariani milites admouent, ad murorumque moenia evadunt, multos eo impetu trucibdantes, interim sunditores, lapidibus esundis proiectis Dacos ad muros accedere. prohibebant: Sicque cruor ubique diffunditur. Romanus miles caput hostis unico gladij ictu amputat, truncum super muro cadauer relinquens. Pulcher etiam de in. genuus, ut apparet, adolescens Dacus strenue dimicans occubuit. Scalae autem quς hic visuntur ligneae erant, nostrique saeculi similes: quarum oppugnationiis inuentor' suit Capaneus, qui tanta vi, scalas conscendens, occisus est a Thebanis, ut extinctus stamine diceretur. 1 αῖ Miles Traiano Augusto nuncia nim venit, acriter hostes intra oppidum muniti sibmum se lucri, caesarianos continuis oppugnationibus cadere, in periculoque non te. t aut versari, nisi suppetias illis quam primum serat. proinde opus esse noua continuo auxilia submittere. Hae re cognita Caesar praetorianorum agmine accurrit, ut copiis interim uniuersis collectis cum integro exercitu hostili confligat.18s Rotie, quibus machinae vecta: aguntur, & muris admouentur. a 86 Daci, ne Traianus suppetias suiς serret, in itinere se opponunt, pugna conseritur, sed in qua Daci victi, Romani victores evasere. αῖ sagittarii Romani exercitus, loricati de galeati; ex arcubus sagittas iacentes.
αῖ Mil' Dacus, summa vi pollens, qui ingens saxum solus eleuet de in hostes proiiciat.
. α89 Traianus Augustiis castrum natura munitum Marte, praesidio Dacorum tentum, φ . Quod perstii ci Ier aduersus cessarianos tutati fuerant, ipse praesens expugnat captum . diruit ne iterum in hostium potestatem veniret. Daci enim lignatione,pabulatione, aquatio , 5: frumentatione inde egressi, caesarianos prohib)ant.