장음표시 사용
111쪽
torum artus vi frigoris,& quidam inter excubiti exanimati sunt. Nonnullis adeo praerigue re manus pedesque, ut cultris fuerint desecandi. Vectores quoque frumentariosque multos, quos itinerum grauitas, pluuiis, nivibus,
Luto, ventisque retardatos in nocturnas profe-- . . etione Sconiecerat, Relu in viis necauit. Ipse commeatus. autem commeatu S Impediebatur adeo, ut triuli edomadarum spatio quibus nives geluque perpetuis imbribus soluebantur vix quidquaannonae inferretur, praeter id, quod GermanΟ- Germ.hbiis rum militum vXOre S, quotidie instructis fereviora eastris agminibus in vicina municipia excurrentes ,.2αh.2.. humeris in castra supportabant. Quarum mu-' ' lierum, cum alia quoq; perpetua in viros suos extent obsequia, ligno longissime ferendo, pabulo unde quaque conquirendo, cibarii S apparandis, linteis lauandis, supellectili dum vasa
conclamantur portandi; ea certe illarum ratiostis debeam in castris habenda videretur, ut non impedi- μζΣ ' Α mentorum nomine , sed honore Mulorum Marianorum censeantur. Aquis deminutis, hosti- moles denuoles operae denuo ad iustitutam molem perficieainst ἐων a. dam summa iterum animi contentione sunt aggressae. Spinola I eurensis rivi ostia qui ad ni in Merham flumen attinebat suffringi, rivosquere nititur ri nonnullos, qui castris se nostris inluderant, obm, ruitrui avertIque Iu 1 sit. Aggerem praeterea, que flere aucto a Merha Hagam usque palustribus locis iecerat, attolli altitudine pedum m. ne stagno , quantumuis inflato , superuadi nauigiis pos- Noua molisset. Illi ut vim rapiditatemque fluminis i Bre- da refluentis ob ijcibus exceptam refringe rent , ab utraque eius ripa , Introrsum prommontoria , hinc inde ripis continentia fa-
112쪽
chant,proxime ante eum locum, quem immi sa mole obstruere nitebatur. Tum hiatum illum, qui duo inter promontoria, fluminis me
dio patebat qua scilicet aquae iam angustius
coactae vis maxima ferebatur praestruunt trabibus oblongis, tridentis figura, paruo interuallo in sume defixis, quas flumen intercludeb it, sed modice refractum . Tum molem a
tergo instituere coeperunt, euentu S, ut putabant, securi. Dierum noctiumque aliquot cOtinuato labore, iam eo rem adduxerant,ut aggeribus ab utroq; fluminis labro ductis, prae ter oris exigui angustias, nihil pene obstruendum restare videretur. Sed lata fuit aquae im- Mole, vimensum auctae coactaeq; vis, ut iam rueret to quae di reserentis impetuosissimi instar, qui antea per la-xu alueum ea semper fluxerat lenitate,ut Oculis, in utram partem flueret, iudicari vix posset. Ipse praeterea fundus,ebullientibus vltro arenis, trabes impactas extrudebat, Vt praestructa seps penitus collaberetur. Tempestas autem eo tempore incidit lata, ut& quidquid nauium, saxoru, cespitu, fascium, arboru,adfirmandam mole fuerat depressum, disjceretur, ει classis, qua Gallicum equitatu Christianus ciasi,uilo. Dux Brunsuuicensis supportabat; in ipso traie-miis aselicta. ctu grauissime laceraretur, nauibus no paucis depressis, multis huc illuc iactatis, qui cursum vix tenuere. Ita demum hostis, ubi tantos suos aio. apparatus male euenisse videt, re toties frustra tentatam,aliquando sibi dimittendam iudica- stini ad Minuit. Per eos dies, memorabili astu, literae Iusti-i: 'uni ad Mauritiu, Maurit ij ite Mans fel diciq; ad inuleem u- Iustinu acceptae sui, sib res multet cognitu vitis in οἶ-
113쪽
torum artus vi frigoris,& quidam inter excubiti exanimati sunt. Nonnullis adeo praeriguere manus pedesque, ut cultris fuerint desecaredi. Vectores quoque frumentariosque multos, quos itinerum grauitas, pluuiis, nivibus, tuto, ventisque retardatos in nocturnas profe- , .. etione S coniecerat, gelu in viis necauit. Ipse
eommeatur. autem commeatu S Impediebatur adeo, ut triuhedomadarum spatio quibus nives geluque perpetuis imbribus soluebantur vix quidquaannonae inferretur, praeter id, quod Germano---barum militum uxores, quotidie instructis fereviora eastris agminibus in vicina municipia excurrentes ,
.uiritio,ita. humeri 'castra supportabant. Quarum mulierum, cum alia quoq; perpetua in viros suos extent obsequia, ligno longissime ferendo, pabulo undequaque conquirendo, cibariis apparandis, linteis lauandis, supellectili dum vasa 2 T conclamantur portandq; ea certe illarum ratio
ris lebeant in castris habenda videretur, ut non impedi-.kbis, ' ' mentorum nomine , sed honore Mulorum Marianorum censeantur. Aquis deminutis, hosti- molis denuo Ies operae denuo ad snstitutam molem perficie
oste caepia. riam summa iterum animI contentione lunt ag
gressae. Spinota 1 eurensis rivi ostia qui adien im di Merham flumen attinebat suffringi, rivosque
e nititur ri nonnullos, qui castris se nostris infuderant, obos, . Mitrui avertique Iussit. Aggerem praeterea, que
grue aucto a Merha Hagam usque palustribus locis iecerat, attolli altitudine pedum III. ne stagno , quantumuis inflato , superuadi nauigijs pose Nova molis set. Illi ut vim rapiditatemque fluminis a Bre- i. l. 'M da refluentis ob ijcibus exceptam refringerent, ab utraque eius ripa , introrsum Promontoria , hinc inde ripis continentia fa-
114쪽
itiunt, proxime ante eum locum, quem immissa mole obstruere nitebatur. Tum hiatum illum, qui duo inter promontoria, fluminis me dio patebat qua scilicet aquae iam angustius coactae vis maxima ferebatur praestruunt tra hibus oblongis, tridentis figura, paruo inte uallo in flume defixis, quas flumen intercludeb t, sed modice refractum . Tum molem Atergo instituere coeperunt, euentus, ut putabant, securi. Dierum noctiumque aliquot co-tinuato labore, iam eo rem adduxerant,ut aggeribus ab utroq; fluminis labro ductis, prae ter oris exigui angustias, nihil pene obstrue dum restare videretur. Sed lata fuit aquae im---
mensum auctae coactaeq; vis, ut iam rueret tor- quae ditem
rentis impetuosissi ini instar, quq antea per la-t t. 'd - xu alueum ea semper fluxerat lenitate,ut Oculis, in utram partem flueret, iudicari vix posset. Ipse praeterea fundus,ebullientibus vltro arenis, trabes impactas extrudebat, Vt praestructa seps penitus collaberetur. Tempestas autem eo tempore incidit lata, ut& quidquid nauium, saxoru, cespitu, fascium, arboru,adfi mandam mole fuerat depressiim, disjceretur, ει classis, qua Gallicum equitatu Christianus ciasii. h.. Dux Brunsuuicensis supportabat; in ipso traie- uaselicta. ctu grauissime laceraretur, nauibus no paucis depressis, multis huc illuc iactatis, qui cursum vix tenuere. Ita demum hostis, ubi tantos suos aio. apparatus male euenissae videt,re toties frustra 's . tentatam,aliquando sibi dimittendam iudica- lilia .. Minuit. Per eos dies, memorabili astu, literceni ad Mauritiu, Maurit ij ite Mansset diciq; ad uinirem u- Iustinu acceptae sut,ub' res naulte cognitu uti-α φ
115쪽
Ies Spinotae aperiebantur. Non nemo, publicae rei studio, agrestem hominem nactus, locoruitinerumque peritum, ac quidlibet agere promptum, iacturis magnis adducit, uti tabaco, baityro, caseoque Oaustus, perfuget specie quasi custodias nostras fefellisset ad Bredat moenia penetraret, navaretque Iustino operam
ad litteras Mauritio, si vellet , perserendas . Homo fluxa fide, pretmij auidus, cum domi nihil praeter inopiam haberet, fidem vendit. Ita
ergo instructus, uti conuenerat, ad urbis muros penetrauit. Apportatae merces , aduenam esurientibus fecere gratum . Iustinus sciendi auidus, de castris, de reperto transitu, de pu- Ihaiam a Mi blica Opinione, multa interrogat. Ille ut Sino Bicano Rrcu nius ei erat animus, sui obtegens, rei cuiusli- ' l,et simulator ac dissimulator; vera quaedam referendo, quidam veritati vicina mentiendo ,
fidem sibi peperit hominis probi.Nam quε VO-
Iumus, eadem,& facillime credimus. Rogatus, an qua irrepserat, transitu alique cum litteris reperire speraret; cu trepide primu affirmaret,
ausis .iiii 'nimo a sit tandem pollicitationibus accendi Ilia. passus est, ad rem gerendam, quam unam recusantis specie, flagrantissime cupiebat. Litteras igitur Iustini ad Mauritium obtinet, proemio proposito, si ablatum ab eo responsum in urbe at i sti retulisset. Simulator Operam omnem addicitisri4oufi4ra Vbi in castra nostra peruenit, literas Iustini ad
Spinolam adfert. Id ear*m erat argumentum:
ad Gauisum se admodsi ternis Maurit ij literis zz' ' μ' aeceptis , quibus intelligebat, & Mans fel di- cum auxilijs Germanicis :Auglicisque incolumem aduenisse, di tantos fieri belli apparatus,
116쪽
Bredς subleuandi. Curaturn m se, uti, quod
addixerat, frumentum in extremum Aprilem, aut ineuntem Maium superaret, nisi forte subiecto igne combureretur, quem crebro hostes in urbem iacularentur globis inclusum. Breui se nouas frumenti rationes initurum, ciuium granariis perscrutatis. Machinas hostium ab aggere maximo, qui aquariς mole obiacebar, ad Balanconij castra recens esse aduectas, coatraque myricetum Gertrudibergense locatas. Ea castra a Spinota quoque operibus muniri coepta. Urbis p rq sidium in dies pestilentia, dylenteria, sturbuco vehementer diminui. Aegros inopia medicamentorum, salubriumque ciborum, recreari curarique non posse. Cetero S, qui valerent, non dimittere animos
sed occasionem avide expectare rei bene fortiterque gerendi.Raporum oleum prius semperfuisse crematum,quam in obsonia adhibitum, sed exiguum superesse. Lectas Spinota iterumque obsignatas per eu s, iisti ut dem tabellionem mittit, pollicitus liberale sti iaspendium, si responsum a Mauritio literasque Mans fel dici ad se attulisset. Mauritius ratus tu Maamius ab to ei nuntio credi posse, per quem summanem ci pe fide Iustini literas accepisset,responsum primiumque laboris dat, & Maias feldico eum allegat, ad litteras ab eodem obtinendas.Idoneus fraudi tabellio, utrasque Spinoli adfert, primioque donatus discedit.
lis litteris Mauritius Iustino se purgat de M μ' . 'mora, caulamque tardatarum suppetiarum cofert in aduersas anni tempestates, obtestatus, 2 ''
uti annouam hebdomadis plusculis parsimo-πα
117쪽
nia extrahere nitatur, etiam ultra extremunt
Aprilem. Tanto sibi tempore ad colligenda iungendaque auxilia opus esse : frustra alioqui fore tam immanes Ordinum sumptus, frustra tot studia sua. Duras quidem has esse preces, sed fortunam industria adiuuandum,maxime quando equitatus omnis Gallicus a Mans fel dico collectus duabus tantum cohortibus, quae in horas expectantur, delideratis iam Boloniam venerit, eoq; ordinum naue S, ad eos transportandos profectae, secundo vento sint. Pedestres etiam Gallorum copiae a Duce Candalio partem adductae, parte in via sint, ut & reliquus equitatus peditatusque per Germaniam pro ordinibus scriptus. Supplementa denique Gallica, Anglica,Germanica haud multo post aduentura ad id temporis , quod ab eo prorogari ultra Aprilem velit. Lli . , Nan feldicus Iustino conuiua hospitemque hisiastidie, se breui fore pollicebatur; hilariter tum bibiturum illius sodaliumque fortissimorum salutem. Advenisse se instructum cohortibus peditum C. equitum xv. de suppetijs nihil dubi
Seinoia his iterum de annonae exiguitate confirmatus edoctusque de lento auxiliorum - aduentu, M. Kalendas Apriles, qui Paschati is Σὸ.. festus erat, Iustini animum tentandum duxit, deditione petita. Clam igitur Sala Zari j Coad deditio. miti S buccinatorem, cum literis suis, in hanc
mε- s M' sententiam mittit. Nihil se ad hunc diem de
Breda cum eo tractasse ob frumeti numerum,
que in urbe habuisset: ast ia,quffclo sciret et i 1, in quρ diem certo illi annona suppeteret, eaqὲ
118쪽
te aequum non esset prolatari ab eo urbis de ditionem , voluisse se offerre ei honestas conditiones, si de compositione secum tractaret. Et quidem si temporis aliquantulum posceret ad suppetias expectada S quas tamen,Οb operum suorum firmitatem, magnitudinemque circumiacentis exercitus, facile intelligeret nullo modo urbi subuenite poste id ei concessum iri, modo tamen in praesens tractare inceperet, alioqui in posterum similis gratiae da alae causam non fore . Iustinus belli Concilio aduocato, acceptas Spinole literas legit, in statusque promisso sup- sirppetiarum aduentu sennonaeq; per tot mortuos auctae incremento, tu haec verba resePondit:
Obstupuisse se literis Spinotae lectis, tamq; 2:ni Φ'
aliena eius petitione ; amplius vero , quod se, 'totque fortes socios suos , verbis etiam terre re potuisse credidisset quibus praeter turpem famam nihil formidandum accipere posse ipse affirmaret . Tempore ipso appariturum, ut male de urbis statu fuerit sibi blandiendoὲ in structus, quam illi in manus contradere speraret, a quo seruandam tuendamque accepisset Prudenter Spinota ne militi fatigato an L spmola re mus caderet, iactabuda obses rum vanitate, st 'qui tantos spiritus sumpseratὲ id responssia pisas taxatissimo silentio pressit. Quod satis fuit ad la- 'boris reliqui breuitatem militi persuadendu, vu lgo scitum est suspicionibus, Iustino missum e castris fuisse buccinatorem, utiq; de deditione,vtltibenter plerique ominabantur : quamquam multi opiniones fingebant, & ad id quod
119쪽
quod ab alijs audierant, sui aliquid timoris addebant, cum falli aut differri diutius spes ipsas Spinotae intelligebant. Tempori igitur
compositio relicta, externorumque auxiliorum aduentus, firmissima facta circumuallatione, expectatus. Interea cum hostium co-Piae omne S , euocatis undequaque praesidi j sc ciuibus mercede coiuluctis eorum loco dis positis Gert rudibergam & Sprangam conuenirent, indidemq; miles reliquus, qui Rosen-daliae hibernarat, expectaretur ; Spinoia su Dpectas habens eius temporis moras, ratus eos
simulare aduentum, re autem ludificari velle ;Spinotae ad- Siluam ducis , Rinberham, V Uesaliam quae urnta4ul' loca sui a Breda auocandi causa tentaritiones pru- poste existimabat immissis p rq sidiis commus tu, dudi, nit. Siluaeducis quingentos quos eius urbis
praeirdio au-Praffectus Baro Grobbendonchius legioni res ' cens acceptae, supplemento scripserat praeter veteres praesidiarios, praesid io di sponit. UUe- saliam peditum cohortes v I I. E Palatinatu C-Nocat, quae vicino R inber Ie oppido opem ferrent; sed literis Maurit ij ad Iustinum Nassauium exceptis, cognitum deinde est, eorum omnes copias, Bredae iuuandae liberandaeque submissas, haud procul castris nostris abest e. Malii ius ergo ut dictiam est, prouisis , Cimmenis Nehense templum in quo vi. millia saccorum frumenti moliti condita erant cum vicinopit. auenae tabulario, Maurit ius, immissis speculatoribus, incendit. Ignis venti magnitudi- ae citius serpsit, quam extingui potuit. Ad
.. uiti. duo saccorum millia saccis alijs superpositis ρ:- - seritato postridie fuere sine noxa inuenta.
120쪽
Spinota nihil eo casu supra bonum atque honestum perculsus, damnum conqui litoribus ad frumenta emenda circummissis breui resarsit. Α Vincentio Lasannio, summo anno summianis nae Regie structore dum incendium H mecta- aone prae e. ret Spinotae tria saccorum tritici millia quae in ipsis castris clausa in omnem casum tenue-uida raraa. rat) fuere oblata. Hollandi haec detrimenta ubitando ita inflatὰ scripsere, ut quae unius templi ince- rum cM. fictidio consumpta prodiderunt, vix sex templorum maximorum parietibus cotineri possint. Censa singunt, quae eo incendio periere, xx I I. millia saccorum tritici, xx. millia siliginis, v I. millia hordei, xv I. millia auenae, I v. millia plusorum& fabarum, CCCC. armos carnis suillae,
CC. vasa olei, CC. vasa butyri, CCC. circulos aselli siccati, CC. vasa halecum, CC. vasa carnis salsae, CC. saccos salis, xx m. millia caseorum I magnum numerum farinae, 0rupi, ac mellis. His nempe fabulis in maius celebratis, spem alere suorum, nostram vulgare inopiam, Hollandi nitebantur.
Spinoia per litteras monitus de armamen- pinnia ae tario periculo cui ignem quoque, ut nuper te eoasQu.
plo, sub ijcere hostes molirentur duplicatis
custodijs, alteraque circumducta fossa, seruari cautius fecit; pulueris nitrei numero fere dimidiato in nouum armamentarium tra*Οrtato, ne, si periculum incidisset, uniuersus s-mul accenderetur, exercitusque egeret.
Ad belli reliquum quod supererat patran-IlI'' ζ'
dum, cum intelligeret ordines foederati, cera- foederaris rio praecipue prouidendum esse, cuius modo Oin rei nomen reperiri poterat, hoc satis esse ad