장음표시 사용
101쪽
deinceps peccaturi essent, senerius consulatur quo ad ceteros poenae metus perueniret : mili- 'rum enim esse ciuibus iniurias prohibere, non facere. Velle autem, uti Tribunis Assessoribusque Concilij militaris, hae suae litterae traderentur, quo intelligerent, hisce ciuium incommodis omnino prouidendum esse, qui cetera satis premerentur. De nouo hostium adigere, de lorica aggeri aduersus Seuenbergam imposita, de praeducta ingenti c trabibus sepe, aliunde se quoque accepisse . Porro Ordines non supersedere Bredano flumine prope Se-uen bergam obstruendo, idque breui fore confectum. Quamquam quid, alueo illo intercluso, futurum sit, a multis dubitari. Ab his campos latE restagnaturos putari, ab illis disputari. Iudicaturum se, pos euentum. Certum se scire, esse sinum illum tam amplum, ut non nisi immensis aquis expleri possit, etiamsi flumen retineretur ; neque magno auxilio fore ad aggerem penetrandum adeo iam ab hoste
firmatum . Molestiae tamen aliquid hosti id sopus allaturum, quando ipse suppetias ventu rus esset . Quare non fore abs re, si in id tempus expeditae essent ab eo naues ad se ex urbe adiuuandum. Haec erat litterarum summa. Extremis ad calcem adiectum erat: Manssel- dici copias denuo quidem soluisse, sed contrario iterum vento in portu fuisse relatas. I.am-bertum Chariesium Neo magi Praefectum,GOchemio per vim potitum esse .sνino'a ad- His acceptis cli patefacta nobis essent Mau-
. sta 'si' ritu consilia, aduocantis flagitantisque vim
nouiso ki- tantam militum externorum; Spinota intelli
102쪽
gens omne ad se bellum csse transsalsi , trium que adhuc mensium spatio in castris haerendu re quando Bredam tanta pertinacia liberandam Mauritius suscepisset, quasi omnem Reipublicae salutem in eius urbis periculo postam existimasset prorutis primium ijs munitionibus, quas nuper Mauritius Medae exstructas deseruerat, castra sua incredibili labore,
vallo admiradar magnitudinis circumuenire, iniquissimo hiemis tempore instituit, ne tantus hostium exercitus in incautum a tergo irrumpere sub initium veris, ut decreuerat,pose set. Is vallus cum persectus esset, circuitu to tis redibiliato compi inebatur passuum millia L I I. Tanto ninguitudo scilicet hic thaior erat priore illo subitario , continente millia passuum non ampliuS xxx. sexcentos. Mirabitur posteritas, neque ipsi, si diuerent, crederent pompeius aut Caelari: quorum ille, ut magnum, vallo passuum milliuxv. hic x II x. ad Dyrrachium contendere . Ne sel, tame rationes calculi quisquam vacillare ex i-io
st tmet,numerum passuum per castra singula, G:': 'Iu:
da propriaque cura repertum, in tabulas pla--M cuit referri. Spinotae castra Gine hensi pago, cum ea statione quam a tergo Magister equitum Salagarius tuebatur, claudebantur vallo passuum millium xx tr. sexcentorum triginta trium. Balanconii viri. millium sexcentorum: senburgici x r. millium quingentorum quinquaginta quatuor: Ballionij I x. millium octingentorum tredecim. Iam urbem Spinota altero item, sed minoris spatij vallo, introrsum circumdare aduersus obsessorum eruptiones ccepit. 1 f. quod urbs prius dederetur, num quam
103쪽
quam pleiad perfectus fuit; tamen circulo tuo imperfecto , obtinebat passuum millia xv I. Hagnitudo V terque autem hic vallus altitudinis fuit pedu. t '.' ' x. muris non directe sed fastigiatim surgenti-
. bust inferne crassitudine pedum xv. suppedaneo scamno interne ad usum iaculatorum
utrique ia. aedificata .pera a SinguIa r is stra magis munita.
in gradus duos substructo, supra quod.em Inebat lorica , crassa inferne pedes x. superna v I. erecta in altitudinem pedum v. fossa externe depressa altitudine pedu v II .latitudine xv. alabro ad labru, fundo patente pede S non amplius v III. Tantum quoq; firmi tatis, duo haec valla amplius habuere prioribus duobus, quae altitudine non excedebant pedes v. crasSi tudine v II. fossa nihilo latiore . Horum vallorum maiorum utrique inaedificatae turres nouae, aggeresque multi imponendis tormentis , qui bini praeterea erant ad singulas castrorum portas, lorica extrorsum pro aditu in cubitum curuata. Castella item adiuncta, pro locorum periculo situque diuersa . Singula insuper castra, destructis minoribus nonnullis munitiunculas, nouis receptaculis operibusque multis deinde fuere ita communita, ut nisi qui viderit, cogitatione assequi tantorum operti substructiones difffcile omnino possit. Labyrinthum quendam munitionum no iniuria appellarim.Censa in ipsis castris preter ea munimentaque variis in pagis aut ad mendos commeatus, aut ad impcdaendas irruptiones fuere substructa γ opera uniuersim CLXXIIX.
turres nimirum XCvδ. castella xxxv M. aggeres plani aut murati xt v. Adeo obsidio haruceleberrimas Cesaris ad Alesia Dyrrachiumq;
104쪽
molitiones superauit ubi castella suere non amplius xx Iv. nullis alijs praeter vallum munitionibus factis . Dum haec administrari coepta, Mans feldicus transmarinis alijsque auxilijs comparatis, e contempto iam me tuendum se ratus, Palatinatum petentis speciem simulans per litteras Archi ducem Isabel-Μansfudies
Iam quam summissime rogat: Vti tutum sibi ethi uri a
iter per fines suos concedat, commeatuque sabeliam
supportato iuuet. In animo sibi esse, sine om- ωα ni maleficio per Prouincias Regias iter habe-M re , qua sibi necessario transeundum esset, ad obsequendum Angliae Regi Domino suo. Noluisse se id ea insciente tentare , quod ipsa, ni
si iniuria, negare non posse videretur. sin tamen negaret, tum vi se facturum viam, quam causae suae aequitas effet apertura. I sabella ii, ' ti hominis ingenium saepius experta , silenti O gnatur nosignificandu duxit, & quam parum fidei apud
se haberet,& quam paria formidaret subitariu itantinui. hebetemque eius exercitum, agri magiS quam belli cultorem, nec fere nisi coactis per vim tyronibus conflatum, ipsa tam praestanti multo que milito confirmata. Bredani interea dum talis se operibus ci Bredanorum cum uallari vident, & spe longa Mansfel dici ' opem expectant, atque ille auxilia mari circumvecta diutius opinione tardaret, ingemiscere ac fatigari. Nimirum iam caseus, ta a serulus defecerant, iam immanὰ ingrauescere cibariis pretia coeperant. Butyri libra stabat Annonae ra-
assibus xxv. olei cantharus coronato uno ousi in unu assibus Io. mensura pisorti coronatis X. libra suillet assibus xv. Quo caritas annone pri sidiarios
105쪽
diarios Anglos, inediae impatientes, ad insa mem cadauerum esum abiecit. Alios pleroiaque ciborum insolentium usus sturbuco sic Medici vocant confecit: omnibus enim defessi malis, pestilentia graui conflictati, frumento vetere atq; corrupto alebantur , quod ad huiusmodi casus antiquitus fuerat paratu. Cives ut militum labores, vigiliarumq; crebritatem minuerent, moenium muros seruandos sibi delegerunt, extremis militi munitionibus relictis . Quo ab opere nemo, etsi veteranus aut immuni S, vacatione uti voluit. Iu- iussini in stinus, ne qua militum coniuratio, annonae 'milites in uitia impatientiaque efflagraret, quo fidos fiain uui:. 'faceret, Opifices egentiores in militii mo tua. tuorum loca ad legit, ut stipendia facerent, cum iam quaestum non possent, eorumque la-hori succederent. Praeterea alternis excubijs absolutos, nec nisi tertia nocte vigilare iussos laxitis licentiusque habuit, solita discipline se- Tribunotum ueritate remissa . Tum adhortari eos Tribuni, nudium os pulpito Verbi-praecones obtestari, ne sertio.' iieeti animo d imitteret, ne ve turpissimam sub His-ημε. pano seruitutem leni deditionis nomine appellarent; de Mans fel dici venturi fide nihil esse dubitandum; quod ad diem non adesse vi- sim: deretur , eos falli ; viciniorem opinione esse, obas .iuta sed nuntios, omni aditu prisepto, perferri ne-
motrinem, quisse: Spinolam non animi causa tot faciendis quotidie munitionibus exerceri; eo ipso teste, non sua affirmatione uterentur; auxilia Cermanica , Gallica , Anglica, Batta uicaappropinquare , quorum timore dies noctesque in opere versaretur: indignae mollitiei sore,
106쪽
tam vicinis auxilijs, tantisper dum aduentia sent, inopiam ferre non posset. Omnes iam an peritates superatas esse, libertatem tantum expectandam. Ne paucorum dierum impatie tia, tantae inediae toleratae, constantieque laudem amitterent. Quae cum dicta essent, Tribuni, ne aut falsi ab obsessis conuinci, aut visa auditaq; misera urbis conditio, indicijs commeantium ad nos perferri posset, decreuere, ne ne tubicines aut tympanistae a nobi S misti, Meoenos re moenibus deinde exciperentur, sed foris res-πnnu. ponsa expectarent; hic autem laute liberaliterque haberentur ad annonae copiam ostentandam, consilio scilicet Manliano. Senatus senatus Bre. quoque alia omnia circum iciens, ciuili Col-ῖL'M 'Tlegijs conuentu omni interaixit, Augusti exe-ditiones sol. Plo, ne factiones titulo collegij ad facinori si Rψ' alicuius societatem coirent. Α Centurionibus autem obseruati milites, quoties plures
circularentur, eorumque interuentu, coniurationes circulorum impeditat. His similibiliaque remedijs urbi periclitanti consultum ,& ciuium militumque languentes animi subleua ti,cum inopiam deinde spe sola sustentarent. Iam tandem Mansset dicus pedestria λuxi- Culum lia nauigijs ad Gert rudiberga appulerat, Cum
visum iterum pugnare cum eo caelum. Venti insestiis namque appulsam classem ita inuicem afflixere, ut elist nauium multae, inutiles redderentur: deinde, tamquam in id tempus totius 'hiemis frigus fuisset dilatum, subito gelu flu- imina omnia suere astricta, ut annon ijs diu trierim . . supportari non posset. Estea Gertrudi berge- milius adsium consuetudo, ut parum domi annonaeas
107쪽
seruent, fiducia perpetitae nauigationis, vicianorumque locorum. Hinc tanto militum aduentu exiguum fuit omnibus cibariorum, climgelii noua inferri prohiberet. Pestilentia praeterea, febribus, salo, nauseaque ex diutinac ., . . nauium conclusione , angustiis loci, & odorena ii iihI'itetro consecti plurimi clina tyrones essent pro QN pὰ omnes,tempestatumque ac sentinae insueti aut mortui aut semiuius in fluctus deiiciebantur. Supra I v. millia mortuorum a nonnullis censa . Quidam pro mortuis in mare turbati, natando ad littus euasere, & viui etiamnum in oppido degunt. Multorum perlit in s cadauera insepulta; plurimorum passim in terram retiis .uspuente mari eiecta, graues vicinis Hollandit eo murii sis: oppidis pestem afflauere. Triste Anglis com- una mero . militonibus spectaculum , qui externo solo , quod ad suppetias missi, tam aspere habebantur . . od vero longe miserrimum accidebat, squalio An cum Maiisset dictis eos, quos inuitos iusiuran-
post elas dum adegerat, In terram exponere non aude-
Φ epulum ret, eodem prscipue remedio interibant, quo, ne fugerent, seruabantur; exscensus nimirum
proh bitionε. Plures tamen ad nos fuga elapsi, inermes squallidi , ceterorum specimeaps buere , affirmantes se reliquis etiam prestare, cum omnes prope & inuoluntarii,& militis essent insolentes, ut docendi mox fuerintntihmis/s armorum tractationem , cum in aciem iam eia immittianii sent deducendi. Reperti narrantur, qui puluerem , quem ad crebras iaculationes dimenso auceperant, uniuersum simul vice una infundebant , fistulam ore tenus opplentes , ut immittenci glandi vix esset locus, adeo erant i
108쪽
eulandi periti. Constitit multorum litteris , deletar
eas copias ex vilissimis ordinum omnium coa- Uliae.cto fuisse conflatas, breuique, qua morbis qua defectionibus,adebesse imminutas, ut de x Iv. millibus, vix quaterna superarent. Dum classis Maiisset diana gelu retinetur, ipsum anni lepus
variorum nos consiliorum admonuit, Norda' varia pra a mensis munitio mox ima Seuenbergae, per aesta Pore oblata ,
te maestuarijs inaccessa, iam pedibus propter M. gelu adiri: Prinflandia quoque, Rosendalia, atque ipsa Seuenberga occupari facile posse per id tempus credebantur. Dimissi igitur in
onmem partem exploratores: pilae etiam ad incendia, quae hostium nauibus inijcerentur, praeparatae. Frustra, cum glaciatae fluminum cossIIa ivi. crustae quae crassae alioqui firmaeque videban-p 4i-.tur fragiles adeo essent, ob intermixtas nives, ut duorum triumve simul militum pondus qgreferrent. Itinera etiam, nivibus nusquam aequabili altitudine iacentibus, sed huc illuc in fossas vento dibatis ut incerta a solidis discerni
non possent admodum periculosa erant, ad explicandum proficiscentium agmen: Exploratores modo pectore, modo ore tenus extabant aliquando substractis nivibus disiecti aut obruet.Non vox,non mutui hortatus iuuabant. Fug Fugieri' η geriani milites tres ad omnem audaciam exerra ' hocitati, Rosendaliam in castra ingressi, postquacompotandi confabulandoque hostium naues explorassent, in reditu proditi, vix fugaeu sere, uno sauciato captoque. Alias Fugge- ianis suae artes felicius euenerant , paucique multos frequenter reduxerant captiuos . Sed
varia belli dolique est sortuna. Erant nonnulli,
109쪽
qui SpinoIam orabant, vi copiis Caroli COIonaa, suisque aliquot cohortibus adiunctis, Ro-sendaliam parum munitam sinere invadi. Sciri indicio incolarum, eos adeo metu nostri per territos esse, ut vasis colIectis adfugam magis
quam pugnam starent comparati; fieri id sine damno periculoque posse, si tantisper equitatus noster contra Bergo Zomium Prinflandia inhia non que bipartito Obijceretur. Spinota, cui cauta potius consilia cum ratione , quam prospera Fic 'in' ex casu placerent,grauiore examine secum omnia pertractans, ratus eam rem nihil admodum
ad summam victori et iuuare posse, maluit Dos
integros in necessarij certaminis occasionem seraea re, quam aut uniuersum exercitum hostilis audaci l opinione deterrere, aut hostium animos successu erigere, si paucorum suorum pugna infeliciter forte euenisset. Solere nempe in bello, minimis 'pe momentis, maxima Srerum fieri commutatione S ; neque pruden-a,.iu. a. tis Ducis esse, victorias paruas maioribus perius steda riculis consectari. Quarto Nonas Martias vertebatur anniuersarius dies Bredg olim ab Or- ab obsessia te dinibus 'deratis per fraudem nauigij in te i v xv ceptet. Hunc diem Bredant quotannis celebrare soliti, nunc tanto etiam coluere splendidius, quanto in posterum forte rarius celebraturos se credebant; parentalium verius quam natalium ritu. Ter quippe minoribus maioribusque fistulis omnibus sub vesperam explosis, P
stremam ei memorii noctem consecrarunt . Iatempus aderat in quod intermissa in flumine molis administratio fuerat prolata. Id interuallum , quod naute opificesque laborem desierant,
110쪽
serant, variorum studia excitarat: Quidam gentis pret ij pactione perfucturum se opus prolem
Pe desperatum recepit.Is, praesentibus ijs quos a T:
Ordines huic molitioni curandae prefecerant, fiet 41 m..
loco haud procul a priore delecto, ubi vado i sius angustiusque est flumen ,saxa reticulis ne di iuuerent γ illigata demergit; arenae quoddatenacis genus ex Anglia Galliave, ut ferebant, subuectum saxis aspergit, ad effarciendas rimas, firmandamque molem. Res solito melius ire videbatur, cum subita coeli mutatione,tata se rursus aquae vis, Martiae Lunae aestu quo maximo tumescit Oceanus ex alto concitauit,tataque simul imbrium ac solutarum niuium alluvio unde quaque assi uxit, ut & moles coepta ad Seuenbergam , & pleraque Rosendaliae, & istotie disie- quaedam Bredanae urbis suburbana munimen- '. ta, penitus subruerentur. Nostrorum quoque iis opia ea castrorum itinera , munitionesque nonnullae '
tribus adiri triduo non possent; quo tempor castra castris disclusa, graui annonae difficultate laborarunt, cum inuicem curribus commeari non possent, neque scapharum tantasu peteret facultas. Eadem fluuio,littori, capis facies erat.Nuqua alias claria s,intellectu, quato Dei beneficio exercitus hieme tota esset conseruatus: si enim eadem hiberni caeli duritia , copiaque niuium quae breuissimo hoc exeutis hiemis tepore extitit prioribus cuti alias erat solitum mesibus accidisset, haud dubie susceptam obsidionem deserere vel sola temporis iniquitate debuissemus. Na perpaucos illos dies, quibus acrius frigus saeuiebat, ambusti mul-4amna.