장음표시 사용
51쪽
rum cum vni cuilibet comparatur, admodum manifestum est contraria de eodem dicere licere:veluti Dionem Theonae quidem, & Memnone sicciorem: Aristone s. & Glaucone,humidiorem.At cum ad m, sdium eiusdem generis, vel speciei fit collatio hic iam confundi conturbarii, qui parum exercitati sunt, lent.Idem nans
homo humidus simul & calidus esse po- Isttest,sed non minus siccus & frigidus.W- lrum siccus quidem & frigidus,ad medio.
cris temperamenti hominem collatus: EGmidus autem & calidus ad aliud quodvis' animal stirpemve, aut substantiam comis iparatus: verbi gratia,ad animal, ut apem &formicam:ad stirpem, ut oleam,vel ficum, vel laurum:ad aliam vero quampiam substantiam, quae nec animal sit,nec planta,vita idem, ferrum, vel aes. In his vero col- adlationem, quae ad hominem fit,ac rem
eiusdem speciei dixeris: quae ad apem, vel Planta ge formicam est,ad aliquid eiusdem generis. nus, cose Simili modo quς ad stirpem sit quamlibet.
pus ani- Est enim supra animal stirpis genus, quo imatum: ta admodum sane superioris, quam stirpium,pidis ge- generis sunt lapis ferrum, ars:vocetur ta-nws, cor- men pro docedi copendio ad homogenes, ρκ . sid est,rem eiusdem generisJomnis eius
52쪽
modi comparatio: illud solu in ea dete minantibus nobis, quod ubi simpliciter Eureatos substantia quaquam eucratos,sive tempe- Absutiarata dicitur,tum hac alia siccior,alia hu- ad podus.s mitior alia frigidior,alia calidior,eo
loco eam quae ex contrariis aequa prorsus inter se portione coeuntibus constet,eu craton,siue temperatam nominari: qumcunque vero ab hac deficiunt,superantq; Io aliquo,ea superantis nomine vocari. Vbi Fueratos vero stirpem,animans ve ullum eucraton plata, anidicimus, nequaquam in ea dictione sim- mans aapliciter cotracia inter se comparamus,sed iuIlitia. ad naturam vel animalis, vel stirpis ref rimus. Ficum, verbi gratia, temperatam Αsionum dicentes,cum talis sit,qualis maxime ficus perfectio, esse natura debeat.Rursus, canem,suem, tempera equum,& hominem,clim eorum quisque menti bo pro sua natura optime se habeat: optime nitate i vero se habere aliquid pro sua natura, ex dieat: a
ipsis functionibus intelligitur. Quippe qua n animat,ac stirpem quamlibet,tum optime pitur f
se habere dicimus,cum optime suam fun- euitas, ctionem obeunt. Ficus enim virtus, bO-- ω nitasq; est, optimos plurimosq; ficus a serre. Ad eundem modum vitis, plurimas optimasq; uvas pendere: Equi Vero, quam velocissime currere: Canis, ad venatioties
quidem,& tutela quam animosissim'ad
53쪽
rerum ad mam mediaque habere in suo genere te-i stitiam, periem dicemus non utique absoluto serae ad psu mone,cum petritas exacta contrariorum sdus inpra in iis non sit,sed eum ea mediocritas,quae fatione de ad potestatem refertur, his adsit.Eiusmo eurisu ita di aliquid, & iustitiam esse dicimus, non mus abun quae pondere,& mesura: sed quae eo quodia. pro dignitate conuenit, aequalitatem ex. IO plorat. Est igitur temperaturae aequalitas
in omnibus temperatis animalibus,stirpibusque,non ea quae ex pari elementorum
commistorum spectatur mole, sed quae
tum animalis, tum stirpis naturae conue-Iuenit. Conuenit autem alias, ut humidum
sicco,& frigidu calido praeponderet.Neq;
enim similem habere teperaturam debent homo, leo, apis , & canis. Ergo ad qua Miatiplex rentem,cuius sit temperamenti, homo, 22 stio, equus, bos, canis, aliud ve quodlibet, non ante est di est absoluto sermone respondedum nstinguen- enim fieri potest, ut qui ad ea quae multa, qwam iis modis sunt dicta,& inter se diuersa,
ei reDon- uno modo respondet, non coarguatur. 2deatur. Oportet igitur duorum alteru,aut Omnes
percensere disserentias: aut percontatum prius de qua rogauerit,illam solam dicere. Na si, ut in animalibus,cuius esset te Pera
54쪽
tamenti rogabat ad id quod medio est
interomnia animalia temperamento respicientes,respondere ei oportet.Si abso-ltae,atq; ut ad omne substitia: sic iam co-ltraria,quae sunt in eo comparare inter se oportet atque aestimare, haudquaqua m ad actiones teperiem referentes, sed ad eleia mentoru portiones. Sin huic cuipia membratim comparans ,rogabat, utiq; ad illud id solii conserSio est respondendu.lam minus etiam,si indiuiduoru cuiustinet Dionis, verbi gratia, vel huius canis rogemur, qua ham sit substatiae teperatura, est simplex danda responsio.Dabitur enim hineis sephistis ad calumnia occasio non parua. Nam si calidi esse temperamenti, & sicci Dione dicat,facillime liceb1t illis,partim hominem quemlibet,qui calidioris quam Dion sit &siccioris temperameti proporo pentibus,ut ad illum, humidu,frigidumq; Dione dicere:partim aliud quodvis animans, stirpem ve, verbi gratia, leone, aut canem atq; his humidiorem, ac frigidiorem asserere Dione. Quisquis igitur nec ipse sese fallere nec ab alio falli volet,huic opus est ab his substatu iis,quae simpliciter calidar,frigidae, humidae, siccae dicuntur,
incipereratque ita transire ad reliquas. Aeprimum quide illud Usum in iis explorata
55쪽
GAL. DE TEMPERAM.habere, ne has quidem, tametsi maxim videntur absoluto sermone dici, quo miniis ad mediocre e1usdem generis com parentur, effugere. Veluta enim cane medio temperamento esse omnium canu di- scimus,cum pari spatio distat ab extremis: ita substantiam medio esse temperamento dicemus, cum pari modo ab extremis abest,quae scilicet & prima omnium sunt& elementa. Porro aberit pari modo ab is CXtremis, cum ea continet aequaliter inter semista. Ergo quae supra citrave hanc, te- peries erit,eam calidam, frigidam, humidam, vel siccam dicemus: simul et,quae media est, conferentes: simul contrario- ηrum elementorum examen in ea faciena
sub substa tes. Qua nimirum ratione simpliciter eam ria genere calidam, frigidam, humidam, siccam vemaximo pronunciabimus : ubi vero cum medio. alia fiunt temperamento conferimus, non simplici. i. multaΠ- ter, sed quod ad mediocre eiusdem gene nera sub ris sic se habet. Porro genus earum s alterea, stantia est: omnia enim sub hac,ut sup in inferio riori sunt genere,ium animata , tum inar προ- nima.Estque haec hominis,canis,platani, sies ins ficus,aeris, ferri, aliorum deniq; omnium . Qua commune genus.Sub ea vero sunt alia ge- inter g nera permulta: Animal quidem, auis,pL-ἔenta scis:stirps, arboris & herbae: auis, aquila
56쪽
genera,eoque species appellantur,coruus, knam in I rhombus,Mus,anagallis, similiter homo, tersunt 2 bos,& canis. Ac superne quide descen- nera infedentibus,haec ultima sunt genera, proinde rioris,he- species dictae: inferne vero ascedetibus,ab cies supra indiuiduis scilicet substantiis,prima sunt. rinum, lii: Indicatumq; alio opere est,merito omnia cutur Porquae media sunt inter prima genera & m- p rie. diuidua, simul genera & species a veteribus nominari.Ergo cum definita significata iam sint,ac clare indicatu, quemad- η modum tum absoluto tum non absoluto sermone calidum, frigidum,humidu,sic- eam ve corpus aliquod pronunciandum 'st:quaerendae nobis deinceps eorum sunt notae. Quanquam hic quoque decernere Q prius de nominibus oportet,quae in habendo nobis sermone,necessario incident:si mul explicare rem quandam,quae potestate iam monstrata prius est, non tamen ab omnibus,qui hos commentarios euoluet, I sacile saltem intellig1 potest. Itaq; de ΠΟ-minibus prius locutus,mox ad rem reue
tar. Quod calidum, frigidum, humidum, Calidum, siccum ve non unum aliquid simpliciter stio dum, significent, ubi de corporibus dicuntur, humidis,
57쪽
praedito se ita nunc lici est tempe Hain. Quemad- smitur,oe modum nome albi, tum de colore enun- pro absti a ciant , cum ita loquuntur, contrarius est
Em id est albus color nigro: tum de corpore,quod Oli Ita- colorem suscipit,cum scilicet oloris corae, frigissi pus album dicunt: ita & calidi nome, tum totare rum de qualitate affirmat ipsa, tanquam si caditate Gliditatem appellarent: tum ve decor- citate: ut pore, quod caliditatem sustinet. Quippe alia m.uL qualitatem a corpore, quod eam suscipit,sa. diuei iam habere naturam & quandam is propriam existimare oportet, veluti in opere de elementis est indicatum. Et caluditas quidem qualitas est, eadem vero&calidum dicitur, veluti & albeds album.
Ipsum vero corpus calidum, Inum hoc ronomen tantummodo obtinet, calidum, sicuti album. Nunquam tamen caliditas,
vel albedo,corpus ipsum dicitur. Ad eundem modum siccum, frigidum ,& humudum nominantur, tum ipsim corpus,tum qualitas. Non tamen corpus, frigiditas, humiditas, vel siccitas appellatur, quem admodum quae in eo est qualitas. Haec cusicio habeant,aequum est,com vel calidi-
58쪽
frigiditatem disputas quis profert nullam exoriri captionem,quod solae qualitates his indicentur nothinibus. Aecalidum, frigiduni ve cdm dicitur,quansio & qualitas ita & quod eam suscipit,
corpu3 nominatur, facile fit ei, qui reda tuere studet, ut quod a loquente non si gnificatur id quo possit reprehendere, ac- Aps.cipiat. Eiusmodi enim rem faciunt,& qui lib. I. n sententiam illam, qua dicit Hippocrates, Idem non augescentia corpora plurimum habere habet i innatum calidum, oppugnant. Neque tute enim esse corpus aliauod scalidumJ ipsum Eres. innatum animali calidum ab Hippocra- η 'te dici intelligentes t neque id quid sit 'quam quaerentes: sed de sola qualitate,quam scilicet caliditatem appellamus, nomen id dici praestimentes, sic dictum eius refellere parant. Et iam apparet,quod ρ de homonymia distinguere , tametsi sit Homuσα
res parua, tamen 1n rerum usu non leuis mia, des raperitur momenti: verum cum hoc quo- aqvivoca
que abunde sit definitum rursum id quod tiris dia superest, repetamus. Cumarumstitas,& stingue J siccitas,& caliditas,& frigiditas, synceret: da. quaedam & impermistae quastitates sinat,
quaecunque has suscepere corpora, ea calida, & frigida, sicca, & humida prorsus
59쪽
pereuntium elementa intellige . Reli et Omnia ex corpora vel animalium,vel stirpium, vel elementis inanimorum omniv,veluti aeris,serti,ita initia, in pidum,lignorum,in medio primoru illat negio illo rum collocata esse.Nultu enim aliorum srumsunt, vel ad summum, calidum: vel ad summa, Galau. in frigidum: vel ad summum,humidum: vel nat.buma ad summum siccuest,sed vel mediu pro na. sus contrariorum, ita ut nihilo magis fit calidum quam frigidum, aut humidum Idquam siccum, vel ad alterum contrarioruest propensum, ita ut magis sit calidum, Eueraton quam frigidum, vel magis sit humidum lad Fodus. quam siccum. Ac siquid medium plane sit in utroque contrariorum genere; S I lnon magis sit calidum quam frigidum,
alterum contrariorum superet, siue in Simplix altera oppositione, siue in utraque id sit, zoprim est non etiam dicetur eucraton Ac si calidue posito magis sit quam frigidum,quod magis est, natura elid appellabitur.Idem statuendum de sicco docisina. & humido. Ad eundem modum si frigida Gal. Mb. magis sit, nominabitur frigidum.At si in ets1s.lib.3. utraque oppositione alterum superet, siue Nem- calidum una cum humido, siue calidum
turae 4. simul cum sicco,siue frigidum simul eum simplices, humido,siue frigidum macu sicco, utiq;
60쪽
id vincenti sortietur id corpus appella- π 4. e follem. Et has quidem quatuor intempe- positae, O fies,ut supradiximus,plurimi norunt,tum prater bramedici, tum philosophi. Reliquas qua- media. mor, quae ex dimidio harum constitutarint,nescio quomodo derelinquunt: sicut etiam eam,quae prima omnium optimaq; eLCalterum quod superate calido liceat nihilo magis humidam esse,quam siccam ' temperiem quod utique ad nanc spectet Temperviconiugationem id vel ex iis, quae iam ditaturae q. cti sunt, manifestum arbitror: facileque simplices est,etiam si nihil esset praedictum id colli probatur. gere,concedentibus semel illis salte alte η ram esse temperiem humidam & calida,
alteram siccam & calidam. Si nanque necessarium omnino no est,siccam esse,qua
calida sit sed licerem & humidam esse:
licebit utique & media esse.propior nam ' siccae temperaturae media est quam humida.Ad eunde modum est & frigida quaedam temperies altera in qua nimirum frigidum praepollet:hanc tamen nec humidam esse nec siccam est necesse. Sed po-' test inter haς & media esse. Rutilis enim Megione Hc quoq; eande afferes rationem. Nem-pim extrepe fi neeesse non est frigidam temperiem mis,quam esse humidam , sed licet & siccam eam extrema fieri: manifestum est,mediam quoque esse omnia.