장음표시 사용
21쪽
De oraculis,eorum ista, es tans. I 8. Sed si Spiritus aliquis fuerit Vaticina ny, .
locus quidem, Divinus , amatus, deuotus, s consecratus, a Deo occupatus, quo nomino& ipsum Vatem significam us, qui praeterea quoque dicitur Numine amatus, a Deo
exagitatus, Bacchans, plenus Numinis, a. Deo mutatus. Spiritum porro nominabis, o fatum Fatidicum, spiritumDiuinu, Diuat'. aura, ventii veridicum, voceque Propheticam. C terum verba Vati c5tingentia haec
sunt, detineri, abripi, amari, rebus Diuinis addici, debacchari, repleri Numine. sed ip-s flari durius est Ipsius vero rei appellation cysunt, detentio, Dei assiatus commotio, ani mi deliquiu inspiratio, furor, motus Diui nus, rapsus, alatio. a quibus di adverbia derivantur, ut Diti ine & c tera. Locus aut S, totus, Vaticinatorius. Fatidic', &oracularis dicitur. Opus porro ipsum appellamus, o Aculum dare, Vaticinari, quod Atticoru n nulli μου ri Mi vocalit, mi edicere, eloqui, effari, denuntiare. Θ-ωtami vero Di Phyi , x in bicis magis usitatum es .prς dicare, prς- nunciare, manifest are, futura docere, Ora culum promere, Vaticinium dicere. -λειν alitem o Vaticinari dicut Iones, Prophetare oraculi responsum: reddere. Res auteo ipsa, Vaticinium sertilegium , dictum, vox Diuina, praedictio, oraculi redditio, oraculu, de nutiatio, Divinatio. Erinterpretari ea quae oraculis prς dicta sunt, vel oraculis de- nunciata,oraculis praedicata , praenunciata,&Diuinitus manifestata Proprie aute Delia phicum oraculum, Pythium.&hoc consulis lentes, Θεωροὶ nominantur. De arae vaticis di. Ist. o My aute ipsa appellatur, Vaticinatoria, Prophetica,&oracularis. Hac vero urente, Propheta,Vate, Fatidicu , Sortilegumq; vocabis.&απωδός vero Poeticu est. Pr terea alio modo dices voxvenit Diuini tu . DebVaticin tu venit, adiuenit sors, oraculis exci
dit, Vaticii, tu allatu est, De' resp5di Deusdedit oracula sa oratione re odi vel catantiae
22쪽
desida haec,Dei oraculum consulere, Diui- τό θεομιωγειν, λομ- , π θεοκλυ- nam voluntatem scrutari, Deum inuocare, τειν,θεολογειν. θεοληχρος, φοι:οληψος, νιμι- Diuinae vocis studiosum esse. Item, Numi--, Wυ λ ρος. - α ου
ne abreptus, Apollinis Numine imbutus, , θεο ῖMusis initiatus vel Nymphis.a Pane vero, aut alio Deo detentum, & abre pium voca- ν vi ντων. κ .mus. ἈDe bis qui Deos coirint. et O. Quisquis aute Deos legitime veneratur, pius vocetur, Dei amans, sandi us,sacrorum itudiosus festorum amans, Sacrificus,Deos curans, Diis adhaerens, Divinis innitens oraculis , Deorum cultor, Divinus, Diuus,religiosus, Divina loquens , amatus Numine, facer, censecratus, a Deo dilectus.
Sed qui maxime D eorum cultu detinetur , Deos venerans timensque dicitur. vero, quod Deos curantem lignificat, Comicum est . Huic autem contrarius, Dei negligens, prophanus, impius, i religiosus, uesandus, Dei oser, Decru contemptor, Divinas res innovandi studiosus, impurus,eaeecrabilis immundus, Dei obtrectator, ξερςυγ autem Tragicum est. Ipsius porro rei vocabula, illius quidem religio, sanctitas Deoru cura, Divinus cultus pi taS. φιλοθεο vero durius est huius vero, 'impietas, iniquitaS,Dei contemptus,tzmetitas in Deu,& Dei neglectus. Sed ipsa verba sunt, pietati studere, sanctimoniam curare,colere, venerari, honorare. contrarium autem est unicum Ac Ses,, id est Dei icultu non tangi, enim ad aliarefertur. Quibus si adverbia addenda sent ad Pios quidem pertinent sancte, Diuine; religiose pie,& caetera. ad Impios vero impie, impure,irreligiose. Desummo templo. 22. Summum autem templum, Palatiumq; vocabis,venerandum, Divinum, sacrum, horrendum, terribile,praedives, antiqiarius ditatum, opulentum, diues, copiosum au
ro argent Qque luxurians, & diuitiis len
23쪽
Πεν ἐπωνυγυας λων. v. Decognominatione Deorum.
Θεοι χασερουράνιοι,-ουράνιοι, υρομιοι, Dii coelestes, Coelites, Coelicolae, Ae- , γειοι. χm οι Γὶ,ε therii, Aerii, Terrestres, de iidem terrae
Nuptiales, plantarum Custodes, frugum κα- βάρος. ε-άθ-άρμ, φρατριος. Seruatores. multa vero horu Ioui propriam si νεφελ γερετης,-ο- πι-S, τ sunt, quemladmodum & Pluuialis, coelitus . δος.ως - Gq-- σίγα G, g -σίχθων, i s descendens. Atheniensibus etiam tribuum e Γιαια οροια, Cutas dicitur.Tum Nubicoga, yel nubiuCongregator quaeque his sunt similia,Ιoui tribuuntur. sicut&terrae Concus orem,&Πεν τὶ - Ποπων νῖς. . a Poetis Neptunum appellari vi-
2 o . De accedentissus ad Deos. Adire autem Deos dicimus, purgatum,.
νον, αγνι --, αγiv V , UxV m i expiatum, i tum, spersum mundatum,lo ἀσιω--, Θαρυορ, 'Lνργον Πλη, . castum, purum, mundum, sanctum, L νεοπλι-ει - , 'α νς' xq s, purae mentis hominem, sub noua stola, in χ s nuper lota veste adire Deos, congredi cum ἰθεοῖς, ωαri; v τας 'tem, P 'Deo,Diis supplicare,extendere manus, in i θεοῖς,προπ 'M, η Π ' λη ν. Deorum.venire colloquium, Deos exhortari Deos inuocare, implorare Deos, bona γ, Θ ,-σφ γω θεοῖς, Trique , a Diis postulare,ad Deos confugere,vene- ωcολων ρυπιβολειν, Θ ετ ζειν ζειν ξ . 30 rari obtestari vel supplicem est e, supplicaeli, liρουργῶν. liροπιιειν,'νγτω, νυν Vl ' - Diis immolari,sacrificare, sacra facere,ctio σαγειν, Θυηπιλειν, Π πιας ' M , boues offerre, hecatomben adducere,sacraύμνον μου , ιερὰ, νωταρξα- ,Nc- yy t administrare, Paeanas canere, hymnum decantare . sacrorum primitias soluere , tus adolere iussire, aromata igne resoluere. AH Avi ειρηκεν ἀγναξη - , romata vero ipsa,&summenta vocatur.Sed
- Thucydides & Casta sacrificia nominauit,
dimire, affetre corollas,myrrhinam coronam, offerre , immolari, sacrificare, viscera imponere, placentas iniicure, intestinis fa-crificare, victimam caedere, sacris praeesse,
24쪽
L I B. I. C A P. I. . 'decimam persoluere , viscerum primitias
dare, decimam deponere, anathema facere,templo dedicare.
Oblationes autem, & dona sacra pleru- , que sunt,cqronae, phialae, pocula, turibu-la,aureae argenteaeque phialae, cyathi, am Πυθια, phorae. Pythia etiam platea nidorς pQx ak-jαναγκαιά, κρε . ἀπαρές tam vi fundere iubet. Primitias offerre , primi i- ὰ-ργματι
soluere,liba; popana, placentam, coro das, i molas placentulas, imagines,germina, myr, thos, flores. Paeanis are, Paeana canere. vlu- a F, ο- lare veron vlulatu attollere muliebre est. Ipsa porro res, sacru, bou.Vi stima, Hii tui τὰ b - μα- , Θυσία, ων intiocatio Deorti. imploratio, Intercessio,
congressias sacri administratio; immolatio supplicatio , libamen. ab aris autem fumus o Mastendens, nidor,vaporque dicitur χα; αὐός. De adductis victimis. . 26.
imperfecta, nec noctua,neque cornibuS carentia, neque contorta.Solon vero vi πηese Aetiam αφελῆ hominauit. adducendi etiam i , κρωσκειαν--,m' Issit W:οφα. Σόλων lboues indomiti,tum notandum sacrificiorum carnes θεοθυτα vocari. ε βοῦς αξυγας. ἰ ον 9 ,οπι - δ
Addi ictae praeterea victimar,sacra, integra,indivisa, perfecta, ana,innocua, omnia& rectam elubra habentia non mutila nec Πεν των et απροηγων
25쪽
veluti comaa apposuere, & secudum poestas malum hoc tanquam ouem obtulisse dicuntur, nec Herculi ingratam fuisse victimam & propterea huc usque hunc sa-s crificii ritum permansisse. A Thebanis porro, Boeotiisque maloriam Hercules, nomen hoc ex facrificii ritu sortitus, appella
De his quae ante Prat purgantur, or, immundis. 28.
Quae vero ante facella fiunt, a qui minaria, piacula, purgationes, lustrationes , purg toria , pulsatores , & qui his utuntur, mundi. qui vero contra, immundi. sicuti immundis & haec cotraria sunt, sancte pus re caste accedentes. impuri autem, & pol luti, immunde, impuriter & prophane omnia facientes,polluti, per polluci, execrabiles impure accederes, inquinati .Res porro ipsae,illa quidem, sancta, munda, sacra, casta, pura, intacta. contraria aute; impura, detestabilis, profana, polluta, inquinata, impuritas, abominatio. Alterius etiam significationis sint , expiare, impuritatem eluere, scelus auertere abominatione libes rare, Sesolvere,amoliri, ablegare.
Desacrorum instrumentis. 2 9. Sed quq ad sacrificiorum administratio
nem faciunt, haec sunt,pyrae cultri, mucrones, bipennes,verua, vanni, canistra, guto turnia, vel lebeteS. msa rico
celebrantibus. o Ten ora porro sacra sunt, panegrri,fe-I fiae, calendae Theophania, Theoxenia, &dnes ιε Μορτοι iuxta Antiphontem. Et ho-nmines feriantes, Panegyrastae feriarum a Mautes, feriarum participes, & iisdem Panegyris conuenientes. yanegyros autemo Ricabis prinam,cot i unes, publicos, de putas publieas; solennia conuiuia,&viscerati es. instinis modi vero conuiuiisque viscerationibusque primas tenere partes Γλινία dicitur. Verba vero sunt, epulari, conuiuari , panegyros congregare, feriari,
26쪽
feriari communes epulas, & viscerationes habere,ferias participare, libamina & sacra communicare,consociati confoederaros fi
eri, & poculorum esse participem. Dem,morum miliatoribus,se initiatis. 3J. Sint praeterea eius dem speciei & haec,
mytteria cerimoniar,orgia, Mystae, sacrorum Principes, initiatores , orgiorum Duces.& sacris instruer sacris praeesse, lacris initiari,orgia celebrare,consecrare , ros dii. I ψuinas peragere. vittariora vero sunt, ουργειν, & πλενιουργια, Oete perfectam sacro-rtim administrationem significant. Cerimoniarum Doctores, Faciferi, Praeco neS Caduceatores, Sacerdotes , Sancti, I- δ igniferi, hymnorum Cantores,vel Catatri
quaeque his similia sunt, Atticorum sunt propsia. Porro Initiatus dicitur Consecra rus, Dedicatus sacris, orgiorum Mysta, quemadmodum hic contrarius est, Pro sanus Immundus, orgiorum Expers. Dicuntur etiam mysticae induciae,&dies mystici quemadmodum & sancti sacri quieti, consecrati, Diis dedicati, sacrosancti; S so- - ilennes diciantur. ii' vero mysteria, & orgia ceri moritae, mysticae operationes, per rectae sacrorum administrationes, &ieriae
Dese iis, a diis quibus consecra sunt, denomisatis. 3 et
Floralia. Dianae Artemisia, di Epnesa. Saturni Saturnalia. Aesculapii Aescula peia. Α- pollinis Delia. Hecates Hecatesia. . Trophonii Trophonia. Castoris& Politicis apud Athenienses Anaceia.His etiam pom parum solandium , de certaminum appcllationes poterunt coniungi; ut Olympia. dc reliqua.
27쪽
Cantus porro in Deorum honorem co positi, Paeanes in genere,& hymni dicuturi proprie tamen Dian ae hymnus Hypingus, Apollinis Paean, virorumque simul Proso dia. Bacchi Dithyrambus , Cereris Iulus dicitur.sed Linus, & Litierses posserum, &Rusticorum carmina sunt. His etiam coniungendos censeo Deos iurisiurandi Tu - tores. dare iusiuradia, iurare. οφ vero etiafideiubere significat. iurare in foederum pacta, iusiurandia, iuramento astrictos. iuramentum praestare, iuro, iuratos, & ἰρκιτόμους, nisi hoc durius est. sancte iurare, iuras mentis confirmare iustum, adiuratum, iuramenti obseruatio, periuriu, periuru, iura menti contemptorem. Iusiurandum petere, facramento adigere, iureiurando aliquid testari,legitime aliquid astirmare ius. iurandu, iuramento obstrictu, iurisiurana di religione intactum , Diis periurare, iurare iuramenta horrenda. Tum & Deum. vocamus minacem graues minas inculcantem,iracundum. Et de Diis quidem haec su-ficiant.'
CAPUT SECUNDUM.t De regiis nominibus. I.
IN Regis laude dices, Pater, bladus, man
suetus,iucundus, prouidus, aequ', humanus, magnanim', liber,diuitiis imperans. aD sectib. caren ,siui copos voluptati imperans, , rationalis, ingeniosus, solers, circus ectus, consultus, iustus, sapiens, religiosius, hominum tutor, firmus constans,infallibilis, magnanimus, robustus, strenutas, laboriosus, subditorum curam gerens saluator, bene- ficus, ad vindicta tardus, ecurus, erroris eX, pers, immobilis, diligens iustitiae obseruator, comis ad colloquium facilis, colloquia admittens rnitis, lenis, subdito rudesenser, militiae studiosiis, bellicostis quide, sed belli osse r. pacis amans, pacificus, pacis custos, doctus , Princeps, vel Primarius , L gislator , ad beneficia natus , Divinus. sunt & alia multa, quae integra senten-
28쪽
tia facilius, quam unico vocabulo efferun
Det nono. 2. Vituperans vero dices, tyrannicus, crudelis.bes talis, violentus,auarus, Opuin studiosus. & Platonicum illud rapax.& Homericum illud , id est, uti deuorator. contemptor, superbu3, cilis, ad colloquiunt durus, asper, iracundus, malevoltis, stolidus, turbulentus, voluptatibus succumbens, intemperans, impotens, ratione carens, hominum osor, iniustus, consilii expers, iniquus, propha-nUS in consultus,leuis, inconstans, fallibilis, lubricus, immitis, cupiditatibus deditus, prodigus, contumeliosius, bellorum mo- 'x,Paula, molestus, effrenis, & intolera-
De celeritate, se tarssitate ad opera. DE non cunctante haec dicito, prom
ptus, paratus, propensus, industrius, celer,velox, intentus, laboriosus, non tergiversans, occasione utens, vigilans, diligens,nihil procrastinans, aut in aliud tepus reiiciens. Contra autem dicimus, tardus, cunei ator quietus,segnis, laguidus, indiligens, lebilis, ignauus, cunctabundus, differens, procrastinator,tergiversator, occasionem negligens. Res vero ipis,illius quidem sunt, promptitudo,velocitas, vigilantia,alacritas, diligentia, celeritas. huius autem,otium, cunctatio, quie tarditas , prOcrastinatio,pigritia, ignauia, mora. nam &dicitur,sed mihi non placet.
29쪽
to tu Acilis, evanida facilis abstersiti, debilis,
ssore carens. Tum&, tinctura deficit, dici let. Ipsum porro opus, eluere, deterere, abolere,& abstergere nominatur.
Ne vero unum idemque docendi genus respiciens taedium concipias, delectationis causa, quo pacto purpura inuenta sit, exponam. Hercules sut Tyrii tradant) Nymphae cuiusdam indigenae, cui Tyrus nomen
fuit, amore captus est, hunc vero, ut apud Veteres mos erat sequebatur canis. scis etenim quod canes cum Heroibus conciones ingrediebatur. canis aute Herculeus, repetem in petra quadam purpuram conspicatuS, prominentem eius carnem mordicus arripuit, ipsamque carnem comedit,sanbuis vero canis labia cruentans, rubore infecit
phoeniceo. Ut autem ad puella Heros peruenit, haec canis labia insolito colore tincta conspiciens, Herculiposthac, nisi ipsi veste caninis labiis specio uore afferret, congressum negauit.Hercules itaq; animal inuenit, cruore. collegit, &amicae manus attulit, primus ut Tyrii testatuo Phoenicii coloris inuenior. Caeterum Phoenices animal hoc sic capiunt, lanamque tinctam instar flore iis exhibent. funem enim complicantes &longii & validu, qui per mare transire posust, cui tintinnabulorum instar certo quodaordine & interuallo vasa aliqua e scirpo funibusq; cotexta appellent, quoru ingres sus quide patulus, scirporu et enim funiu-que capita de industria prominere sinunt, ut ingredienti animali ad intrandum,&dirimendum facilia snt regressiim vero, &conuersione non permittunt. &haec escis impleta purpurarii Venatores inter saxosa loca demittunt, funem a silice quodam vecapta animalia sustineat, sius dentes. hisq; per no cte & diem non unquam relictis, po stea c5chis referta subtrahunt. quaru con tundentes testas, & carnem ad tingendum liquefacientes, sordibus cunctis aqua elutis in feruente lebete animal marinu exco
quunt. Caeterum sanguis hic ignis viribus
30쪽
L I B. I. CAP. conceptis semet, floretque,&alius quulem colore flavo alius nigredine spledet, alius
que alium colorom attrahit. cum aurem
remiseris, omnia haec sanguini commixta ad tincturam eandem faciunt.in primis vero sola purpura gaudet. superioris enim ignis radio infecta, augusta magis splendidiorque redditur.
C A P V T I N T v M. Mercatorem, o mechanicorum ,
gunt. sedentes vero Sedentarii, ipsorumque studium mechanicum, & manuarium dicitur. Operarii, Manuarii, Chirurgi, ma- S ' μενοι,βυ- ι.ε ηερ ασία αυτ, δαναυ-nibus victum quaerentes,opificeS hinc sit σία ,εβων πυργα . ἐρώτωl, c ροπινα , ars manuaria, chirurgia, & opificium. Se χειρουργh. πχειροζίαςι,α fοοιοι, Πυαι- dentarii, Artifices. χ ειρο α ρες vero Hecataeus dicat,&χειριδακτες Herodoto adfutu- ουργια. ἐθῶοι,- π γχειρογί ρες, .rum seculum concedamus . Ε κατέος λ γε- ετο χειρώνακτες, H ρε-
contrario: I. - Πε,-- ευθί ας, FE R Tir i r A s copia,anni selicitas, oωττου. .cunditas,felix prouentuS,copiosus pro- , νnunius.& si quis torquere velit vocabula, Π 'PIA , ' est, dicat id est frumenti copia. successistis telluris , & foecunditas: celebratione digno existente frumenti foro, pleno fo- ξ μ ατης e. I g σι υ τηι ά 'm,frumentis cumulatim effusis, iusto exiti αγρῆς, v Ἀρίν ου- stente fium enti pretii; frumenti pretis 30 imminuto, Sc extenuato, vitae necessariis T cicηκκας,ῆ κπιελψυ- liberalizer prouenientibus abunde iacenti si αγυιέων, ε δ bus bonis copia in foro existente, ficilima ρtam existente frumenti di positione,frequente νως ἡ σῆ πεῖξbro,&abudante, &aliter, terra iusta cir- 3 s prouentum, foecunda existente tellu Πρως ,δiis αι γ re, agris rumorum labori respondentia iv x γε-buso. ἡ- ῶνα
Contrarium autem, dicitur fames.steri 'litas,infoecunditas, si rastuum carentia, in- Τὸ θ α ιυτω, λιλάς, άφορία, δυαν- digentia nutrimentorum, defectus nece . , ακαρ πία,υδεια τροφοίν, ὁσου λειψιι fariorum, frumenti penuria, annonae ca- --, σί πυ - νμ, πυασι -τdas, egestas fructuum, insurgente tritici τὼ, αταποmia, αἰαcεcηκουαι -