Elementa chemiae quae anniversario labore docuit in publicis privatisque scholis Hermannus Boerhaave. Tomus primus qui continet historiam et artis theoriam. Cum tabulis ænis. [-Tomus secundus qui continet operationes chemicas.] Editio altera, Leydens

발행: 1733년

분량: 593페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

PARS PRIMA

COLLEGII CI EMICI

HISTORIA ARTIS.

usu quidem ipsum quo appellatur ARs, De nomine CHEMIA, graece , Vel scribitur. Id ARetis. vero antiquum adeo , ut aetate antediluviana jam usurpatum putetur. Ita sane credidit Zosimus Panopolita, cithus 1nedita manuscripta graeca Georgio Agricolae anno I J ue Q. jam nota , dc dem in bibliotheca Seremssimi Galliarum Regis , Josepho Scaligero & Olao Bor-r1chio tecta, nota otii certe loco hanc opinionem firmant In libro namque qui inscribitur , φιλοσοφου τῶν Θεα εομαν is τῆ θ τῆς diserte narrarur, Ariem a Daemonibus filiabus hominum traditam In Pretrum amorIS , κοιλ ισθου : ita qui e sonat textus a Iosepho Scaligero Iectus, atque Insertus notis ad Graeca Eusebiana, pag. 2 3. 238. n. λ Borr Chio , CP rr3 Conringium, pag. '--αὶ Ἀραὶ γραφαὶ , ητρι βic t , ω γ η' γ Η ες ι τι γινγ , ὸ χρηται γυ-αιξὶν . zμνημόνευτS-ερμης εν τοις κοὶ , καὶ λ γγ φανερ ι, καὶ αποκρυφο - τοι ra ν φασεν ψάρχαίη, καὶ γραφή , ἔτι γἶ φ των γυν ηων,

22쪽

cta. Metallurgiae Inventor.

PARS PRIMA.

ζλον XHMA. ἔνθεν και is τεχνη XII MI A καλῶτα . Quae fictio vetustissima originem suam duxit ex male intellectis verbis Mosis , s Genes . vi. Σ.) unde putaverunt filios D E I fuisse Daemonas , qui anima constarent& corpore spectabili tantum , ut est speculi spectrum, sive phantasma, hos omnia scire , Versari cum hominibus, foeminas deperire , cum iis

consuescere, revelare arcana , apparere hominibus. Confer ad haec , quae legis Lucae xx IV. Matthaei XIV. 16. H1nc etiam fabulae ; tum for

te & inde , Σιοὐ id est Διου seolice , vel βουλη , a Phoebo fatidicam nacta sapientiam , ut proderet D EI voluntatem & cons lia , amoris premium. Utique incertus rerum animus hominis vergit in figmenta, psacetque sibi in ludicris , quae deinceps adoret, figmentis. Alias , antiquissimis temporibus , eodem vocabulo & ipsa AEgyptus appellata fuit , teste Plutarcim in I f. & Of. pag. 36 . C. ἐτι τὸ, αἴγυ-- Πον ἐν τοις μελαγs ον ἡ σαν , ω περ τὸ μέλαν του oφθαλμιου , XHMIA καλουσι. Imo & έρμ οχημιος haec alia Voce dicta erat, ut notavit Steph. ByZant. in αι γυ-2' : Vero Arabibus occultare significat , Bocharto docente.

Quae quidem omnia si quis cum cura perpendit , videbit jam rela tum ad antediluviana hoc nomen tempora , deinde vero in usii persti tisse apud sequentes, atque significasse tunc temporis

1 Scient1am Operum naturae. διδα σκαλιαν πάντων τῶν της

et Librum complectentem talis Artis traditionem. Hermetem in libro de Physicis id ipsiim commemorasse. Ipsa vero vocis significatio , si scribitur , occultare exprimit Bo

charto, ut modo dictum. χημια autem nigrum Oculi si dicit, aut rem

nigerrimam, ut Vult Plutarchus s de Is . & Of. pag. 36 . C. ) , non longe ab occulto distat hieroglyphice scribentibus : dum oculi his pupilla absconditum , & pretiosum dicit. Maxime si cogitamus eandem AEgyptum, Terram Chami dictam in

Manetho Sebennita asseruit, apud Plutarchum de Isid & Of. pag 3 1 . )Imo & hodie eandem terram Cenat Coptitis appellari, ut 1dem nos docet Samuel BOchartus. Qtiare vox haec sonabit absconditum , arcanum , mysterium, secretum ;diciturque Chemi, Chemia, Alchemia , AlKumia , χημῶ , χ α , , ποιητικη , Spagiria, atque lyssbpica arS, purum ab impuro separans. Et quidem primis vocis autoribus significavit Omnem rerum naturalium scientiam. Quare castissimi vocabuli sensus purus male postea detortus , quod infortunii 3c Magiae voci per imperitos evenit. 3 Rerum vero dictarum naturalium pars magna de eximia metallis describitur ; quare & hinc metallurgiam notavit. uae ipsa quoque antediluvianis hominibus excultissima : Tubalcain enim, verus antiquissimorum Vulcanus, Lamechi ex Sella gnatus, ab Adamo octavus , aes ferrumque ita parare scivit, ut utensilia inde confecerit Genes. IV. 22.

Dum interim fossile aes, ut sua ex matre usui tractabile fiat, artem ,

23쪽

DE HISTORIA ARTIS

laboremaue requirit summum : duodecies excoquὶ deiiderans, ut Iubmalleo commode duci queat, Agricolλ teste, &EI Kero. Imo & ferrum quoque excultam postulat, ValdCque laboriolam , artem, priusquam humano serviat usui, ut iidem docent fide & peritia summi hac

in arte pTaeceptores' O .

Unde antiquissima sane vetustissimae Chemiae metallurgicae Origo aeque,ue Vocis ipsius, intelligitur . . in . Rec io, ubi sabtiliter culta celebratur primo , illa est λn qua prim Lyi 1 6eu ubi, si dectebant homines : ut historia Tubalcaini demonstrat: s Gen. II. 22. i po- mo exculta Cheatissimum si componitur haec cum fabulis , & liistoriis Vulcani veterum. Qui idem Tubalcaino. Voss. Id. g. r. 6 s. in Quin & ipsum Artis vocabulum , sua ex origine, probare & id Videtur, ut modo vobis constitit. Inde, ut a fonte primo, proxime deriVata in AEgyptum , pari, ut Caeterae Inde AEgyptus artes,fato ; ubi acerrime exercitata fuit: Moses Omnem AEgyptiorum edoctus sapientiam , s Act. Apostolor. VII. 2I. sciVit aurum exurere 1gne , ut fieret pulvis aquae misceri patiens , atque potari aptus. EXOd. XXXII. ro. Qtiae lane Artis fere praecipua virtus; utique ne Principibus quidem Artificum cognita hodie. Vulcanus, JOVis ex Junone filius, regnavit primus in AEgypto , a morte Deus habitus ob inventum ignem Diod. Sic. L. ) ; sed potius ob ignis ad fabrilia ex metallis applicationem : ut idem diserte docet

προσεξευρῶν , καὶ παραδοῖναι τοις τε ταἰ, τεχνας ἐῖγαζομένοις , τοὶ αὐοις

AEgyptus vero ipsa sacro sacerdotum 1ermone appellatur si tu tarch. I f. & Osir. 364 C.) , & ερμοχ-ι Steph. ByZ. In voce αἴγυπτο . Eadem quoque δί Η'φαις , sive Vulcania dicta seodem auctore 1bi dem). Magnus Scaliger, artem quidem gyptis dictam as serit. Quum tamen in libro , Minerva mundi dicto , qui ex Stobaro des-

Memphi profecto Vulcani Sacerdotes s Herod. 11. 3. . Ibi & speciosum Vulcano templum exstructum Herod. II. 99 j. Vestibula s Id. Ib. ior. )& Imagines s Id. Ib. 176. m. 37. ) , fuitque ejus ibi Symbolum Vultur ,

Vost . Id. g. 111. 1 3.) rapax scilicet aVis. Sed & τον Δ x άφαιςον καλοῦσθαι κατὰ τiὸν διατασιν tali το τεχνικον πυρ dicit Zeno , atque explicat Diog. Laert. VII. I 7.ὶ quod nomen sane sua Origine probat παρα το ἔφασθαι ac censum esse, vel ardere ; accinente huic sententiae Horatio, eleganti epi

thetorum inVentore, - - dum gra Sis Cyclopum Volcanus ardens urit osscinas.

Carm. i. q. 7. ut & eodem sensu praeiverat Plautus, s Amphitr. I. r. 183-)ambulas Tu, qui Vulcanum in cornu conclusum raris 'Omnia quidem haec conficere videntur , hanc Chemiae partem , Metalliar giae Mam appellant nomine, priscis fuisse exercitatam AEgyptiis potissi

24쪽

origo Vocis ad

artem conflandi auri adhibitae. Valde ineerta. Attamen pri Lea , & a Theoloris Graecis praecipue,

6 PARS PRIMA.

mum. Neque vero de antiquitate vetustissimae Artis, hoc sensu , dubitari putem , neque de ipso etiam vocabulo. Diu postea vox illa usurpari demum cepit ad significandam artem , qua ex metallis quibuscunque purissimum conflaretur aurum , Vel a permuta tione , maturatione , vel singulari prorsus separatione vulgo incognita. Et dein quidem cultores inprimis hujus disciplinae Arabes , mutato pa rum sono, descripto modo sensu, Alchemiam longe postea dixere eandem, alioque flexu Alchimiam. Suidas certe , qui seculo vixit decimo , in voce Xημ έα scribit, Diocletianum , qui viginti ultimis seculi a nato Christo tertii annis imperavit, iussisse comburendos inquisitos de hac arte libros , ob AEgyptios nOVa mo

lientes contra Romanorum imperium : χημ εια is του αργυρου , κοὐ

In voce autem δερας longe altius rem eandem repetit, audacter sane, &diserte , scribens: et O J'έρας, οπερ ο δια της Ποντικῖς θαλασ-συν τοι Αργοναυταις εἰς τὴν - παραγενόμενοι ελαCον , βι λίον ἡν εν 'ἐρμασι γεγραμμένον , οπως δει γένεσθαι δ'ια Qtiae,

si idoneis firmasset auctoribus , ducerent antiquitatem illius scientiae usque ad tredecim ante Christum secuta , ante Argonautarum scilicet tempora. Atque vel eo jam tempore ars cognita , exercita, conscripta , periculosam expeditionem & laboriosam suasisset Argonautis. Qina tamen in re mirum videri posset, Mosen , scriptores sacros , Sanchuniatonem , Orphea , HO merum , Hesiodum , Pindarum, Herodotum, Thuci iidem , Hippocratem , Aristotelem , Theophrastum , Dioscoridem , Galenum , Plinium, altum de ea silentium tenuisse : quorum quidem propositum, argumentum, facultatem , tCmpora , hanc commemorationem exegisse haud negabit,

versatus quisquis est in horum scriptis. Neque etiam obstat jure de hac re dubitantibus Plinii locus s xxx V. 13.ὶ de flexibili vitro , aut Dionis Cassii s LVII. pag. 6 17. de eodem , per Tiberium repudiato 1, neque alter Plinii s xxxiii. ., de Cajo , qui ex auripigmenti vi ingente parum auri excellentis excoxit: quum haec peritiam rei vitrariae , atque docimasticae , tantum demonstrent. Utique tamen fateri oportet, quod Iulius Maternus Firmicus , initio

quarti seculi scribit iii. Mathes h v. de scientia Alchimiae, tanquam de

re notissima , si hic textus genuinus Auctoris. AEneas Vero Ga Zaeus , ad finem seculi quinti, in Theophrasto suo , sive de immortalitate animae , commentans de Cadem re , ut publice cognita , disserit, aitque : qui materiae habent peritiam , argentum, δί stannum capiunt, ac , priore specie abolita , in aurum pulcherrimum conficiunt. Bi bl1oth. Patr. Vol. 2. p. 373 Clarius Anastasius Sinaita, dimidiato exinde seculo, censente Volssio Id. G. l. r. pag. 13 vel certe potius pos seculum dimidiiam VII,ut consid

25쪽

rate ponit. Fabric. Bibl. Gr. V. pag. 3Is . sera x :S tuno: iidem secti Georgius Syncellus , de Industria rem tractauri. Statim dein post hunc Auctores Alahemistici quam plurimὶ floru IQ,

quorum manuscripti libri Romae, Ven GiS, PRO HS, GrTCOse' ci precipui Ab eula sua, stylo fere professionem Theologicam , xζst D Hr' A q he, cinia sitit ut necdum editorum catalogum Borrichius recrtat , & aIII. de HermetIs, Ugvotiorum , & Chemicorum sapientia , pag, 78- Cujus & tractatus de lapide Philosophorum, est in Bibl1otheca

- του χρυσου ποιησιος. Hujus dc Manus c. In B1bliotheca Academ1ae Lugd.

Ερμ.ης seculo sexto circumlatus, laudatus a ZOsimo.

Παππου φιλοσοφου

Σέργιος. Xνε ri γραφος φιλοσοφος πεξι

26쪽

Alchemiae significatio. origo Chemiae

Medicae a inale intellecta dictione Chρmicorum,

PARS PRIMA.

79, anno IO OO. post Christ.

Videantur de his Ariet oribus Graecis Alchemisticis 1 imprimis Andreas Liba vius per omnia opera, maxime contra Guibertum. Conring. de Med. Herm. pag. 21. ad 3 I. Borrich. Ort. Ch. 97.& contra Conring. a pag. 66. adsue. Joann. Alberi Fabricii Biblioth. gr. passiim. Et Catalogus Bibliothecae

Academiae Lugduno BataVae.

aliis vero temperet ab admiratione , qui intelligit, Autores hos Viro sane ubique incomparabili , Georgio Agricola , jam perspect os fuisse Etenim scripserat ille elaboratissimos de re metallica libros , & absolverat

penitus jam ante annum Is O, quos magnus Erasmus adeo extulit. In prae fatione autem elegantissima his praefixa omnes fere ordine recenset modo

enarratos. Id Vero , quo liquidissime pateat Vobis , rogo , patiamini, des criptum Vobis nobilis scriptoris textum propriis verbis exh1beam. Sic ita que Ille : χυμ συτμα scripsit Osthanes, biermes , Chanes, Zosimus Alexandrinus ad sororem Theo sebiam , Olynipiodorus item Alexandrinus , Aga tho daemon , Democritus, non Abderites ille , sed alius nescio qui, Orus Chrysorichites, Pebichius , Comerius, Joannes , Apuleius , Pelasius, PC lagius , Africanus , Theophilus , Synesius , Stephanus ad Heracleum Caesarem, Heliodorus ad Theodosium , Geberus , Calides Rachaidibus , Vera-diaiatis , Rhodianus , Canides , Merlinus , Raimundus I ullius , Arnoldus

Villano vanus , Augustinus Pantheus Venetus; foeminae tres , Cleopatra, Virgo Taphnutia , Maria Iudaica : hi omnes soluta oratione , unus Joannes Aurelius Augurelius Ariminensis versu scripsit. Verumtamen Omnes hi, modo recensiti, Auctores huc usque Chemiam appellaverunt Artem convertendi metalla ignobilia in aurum purum ; non vero vel cogitasse videntur de Medicina ad Morbos corporis nominis uni versali. Confer. Conring. de Med. Herm. Ι3. I . Postquam vero Arabes Chemiam, hactenus descriptam , Metallurgicam nempe & Chrysopoleticam , inceperunt excolere ; sermone suo , metaphorico semper, & hieroglyphico , videntur postea effecisse, ut metallis perficiendis auxilia medicamenta appellarentur impura vero metalla hornines 'gri dicerentur ; aurum vir sanus , vivax , constans , audiret: unde mox 1mperiti credidere , haec ita simpliciter capienda : praecipue quum impuritatem viliorum metallorum lepram vocari legerent ; qui morborum praecipue incurabilis. Inde creditur increbuisse primus rumor , eundo late crescens, Uno Co demque Chemico instrumento , impura metalla in aurum, aegrotantium hominum corpora in recte valentia, transmutari poste.

Quod Illi instrumentum lapidem Philosophorum , donum Azoth, ejus autem possessbres Adeptos appellabant. Atque

27쪽

Atque firmavit postea praejudicatam simplicissimis, paucis, experimentis , hancce opinionem ; quod Ars Chemica deinde ex medicamentis rei salubres vires. Cujus Rhazes exempla dederat ; quod in Arabum Julab , vel aqua stillatitia rosarum , seculo undecimo Avicenna in Libro de V1r1bus cordis , docuerat, Mesue autem confirmaverat postea.

Praecipui in his auctores laudantur Geber dictus Arabs, sed Graecus Leoni Africano , primo Christianus , ejuravit fidem , scripsit Arabice , vi xit seculo septimo , prodiit ex Musaeo Golii, versus in Latinum a variis. Vid. Leon. AD. l. 1 ΙΙ. p. I Conr. H. M. 369. 37M 373. Ι'ra cIpue scripsit ille De Alchimia vel Chimia ; aut de investigatione perfectionis metallorum. De Summa perfectionis metallorum De Claritate Alchimite.

De Lapide Philosophico.

De Testamento.

De Epitaphio.

De invenienda arte auri, dc argenti. Morienus Romanus, Eremita Hierosolymitanus, scripsi castissime de hoc arcano, liabeturque inter auctores purissimos. Ex Arabico in Latinum versus jam anno a I 82. undecimo Februarii. Albertus magnus, Germanus, natus LaVingae in Suevia , anno Iroo.

circiter , dein Ratisbonensis Episcopus , scripsit De Mineralibus librum. Lilium floris de spinis evulsum, Speculum Alchemite de compositione Lapidis. &c. Borellum vide. Rogerius Baco , Britannus , Monachus Westimonasteriensis , Oxonii vivens. Clarus in Alchemicis , Chemicis , Magicis naturalibus , Mech nicis , Metaphysicis , Physicis , Mathematicis , inclytus fama circiter anno I 226. Ex iis , quae ad nos pervenere , scripsit inprimis stylo satis liquido , S sine ambagibus duos tractatus de Chemia. Speculum Alchemiae , Maliud diversum ab impresso, quod MSt. in Biblioth. Academiae Lugd.

Thesaurum Chimicum. De Secretis Artis, atque naturae operibus, de de nullitate Magiae. Spe

cula Mathematica. .

Scripta de Arte Chymiae. Francos. 16 o 3. 11. in quibus pulcherrima Inmechanicis, magicis naturalibus, & variis artibus, falso adscripta recentio ribus, falso imputata magiae 3c haeres. Borrich. Ort. Ch.pag. iret. & B'reli Geprgius Riplaeus , Britannus , Canonicus Bridlingtonensis. Circa idem tempus. Scripsit duodecim portas. Medullam Chimicam. Alchimiam, MSt. in Biblioth. Acad. Lugd. Batavae, Anglicis versibus conscriptam. Opera omnia. Castellis. Is '. 8O. De Mercurio Philosophorum. Hermessii Philosophi commentarium. M St. in Bibl. Acad. Lugd. BataVre. Arnoldiis de Villa nova, seculo decimo tertio 1, scripsit hic Rosarium. Testamentum novum practicum. De Alchimia. Semitam

Auctores Alchemiae post

28쪽

Chemici& Al o ternici Medici. Qui aliquo Amtis successu elati.

Rosam novellam. Epistolam ad Papam Pium. Novum splendorem , vel lumen. florem florum . de furno Philosoph. de Secretis Naturae. de nova compositione Lapidis vitae Philosophorum. de Principiis naturalibus ad Clementem Papam. Opus in Arte Majore

Q, ii tractatus omnes M St. in Bibl. Acad. Lugd. Batavae. Raimundus I ullius , Balearicus ; Barcinone oriundus ; natUS aQ. I 23J.

discipulus Arnoldi de Villa nova, mortuus in Africa aQ. I 313. Scripsit in ter primos de remedio universali ad morbos corporis humani , & de lapide aurifico , in tractatu suo de quinta essentia. Conscripsit de secretis naturae , seu quinta essentia, & de accurratione Lapidis Philosophorum. tum codicillum , seu vade mecum : de formatione Lapidum pretiosorum. M Stoin Bibl. Acad. Lugd. Bat. Claviculam de L. P. Testamentum. Apertorium. Epistolas ad Edoardum Regem Angliae. Lux Mercuriorum . de Mercurio. Speculum magnum. Testamentum novissimum. Epistolam ad Robertum Regem Angliae. Aphorismos. Epistolam accurtationum . de Investiga tione occulti secreti. Exempla accurtationis. Et hi omnes M St. in Bibl. Acad. Lugd. Bat. Imo usque ad 6o volumina de rebus Chemicis scripsisse

fertur.

Joannes de Rupescissa, Franciscanus , circa annum I 37s. in carcere contabuit. Scripsit varia Alchemica. vid. Conr. H. M. Borellum. De hoc

Paracelsus ait, eum inepta, & falsa dedisse. Isaacus Hollandus, & Ioannes Isaacus Hollandus, oriundi ex Stolx Hyllandiae oppidulo. Varia scripsere Alchemica , in quibus multa singularia plane experimenta. De Lapide Philosophorum. Scientia Chimite. De projectione infinita. De Mineralibus, & vera Metallorum Metamorphosi. de Vino. de Vegetabilibus. & aliis. Basilius Valentinus, Monachus ubique dictus Ordinis Benedictinorum ,

Erflurti ; licet pro vero narretur , nunquam tale monasterium ibidem exstitisse , nomenque utrumque fictum ex Graeco & Latino videatur. Utique Artifex in omni vulgari Chemia expertissimus ; ut solus currus trium phalis Antimonii docet, in quo fere uno cuncta artificia Chenaica , pro novis falso vendita hodie , ad amussim continentur, & sincere describuntur. In abstrusiore Artis parte eximium se dedit. peccavit maxime in eo , quod omnia ex Antimonio educta semper a vi medicata commendet. quo ineptius , fallacius , damnosius , nihil. Sed error fatalis omnes dein Chemicorum inquinavit Scholas huc usque. Caeterum Theologum se , & Medicum , satis prodit, aulisque per artes inclaruisse videtur . habitus seculo prior Paracelso. Auctor trium Principiorum Chemicorum. Unde Paracet

sus hausit quamplurima. Scripsit multa, satis diffuse, ad medicam quoque

Artem spectantia.

Posteaquam Ultimi quinque memorati sua evulgaverunt ; invaluit, ut modo exposui, inter Chemicos sententia ubique , quod uno Alchemistico medicamento Omnes humani corporis morbi radicitus exstirpari queant , sanitas absoluta restitui, vita in longissimos annos illibata sustineri. Quare spe inflati, & efficacia violentorum ex Chemia Remediorum sit- perbi, brevi totam medendi artem sibi obnoxiam voluerunt.

Sed de eadem tempestate Ars Medica, subtilibus scholarum figmentis ,

29쪽

DE HISTORIA ARTI s. ii

verboreuit tricis sime sensu, jam diu tota Galonica, atque Arabum dictatis unice deditae, hinc missu sanguinis, purgation pCr aruum,

biis usa invalescenti tum Venereae lut domandae impar , ValIUIS nemiae remediis cedere coacta, auxit L ljus tropaea : Quum Carpus argento Undresamitosa ir ercle Medicorum Priscorum videbatur condulo , oui sic omni industria hominys priuS naturam speculati,inde ortum & ct irationem morborum indagabant: quum laboriosa haec opera de Eliologicis, Diagnosticis , Prognosti Cis, DiaetetrCrs , Theras' ut Cis , supervacanda, mutilia penitus, a jactaritia Alchemistarum damnarCnsur : PlI , posthabito victa, neglecta causa & naetura mair, sola remedii exhibItione

Sed It recens hic , & vesanus , error plurimos absita erre prὶmo ImPetu , maturiori tamen deinde rei ponderationi manIS, & dZmnosia apparuit ho- 'sane Paracelsit, & Helmontii, vita & scripta docent ut ex ipso

Aureolus, Philippus, Paracelsius, Theophrastus, Bombast, de Holien- heim , habuit patrem Wilhelmum Hob helm , Vrrum doctum , Medi cinae licentiaetam,in praxi trivialem Medicum,Bibliotheca Inssigni divitem, ut ipse filius erat nothus Magistri ordinis TeutonIcI.' NLs sile aenno 1 q;. in vico Eliasiidlen quod eremum sonati, distante' binis milliaribus Germanicis Tiguro in Helvetia : Inde appellatus filii Eremita, ut Erasimus quidem, in daetis ad illum literis, eum hoc epitheto nem sius crustra id dicitur; eunuchus inde habitus , ubique sane acrem se mulieribus inimicum gessit: estigies tamen viri ad VIuum exeressa pinsit barbatum. A parente Wilhelmo fidelissimis imbutus praeceptis in medicina, & chirurgia , profecit plurimum, st xym

amore Alabemiae captus , a patre erudienduS porro datur Tri themio Abbati Spanhelmelasi . clarissimo ea tempestate Viro , undo arca a lamedoctus ravilla, transivit ad Sigismundum Fuggerum Schv vatZensem , qui in Germania tum magnis sumtybus , plurimysquetem Chemicam, strenua diligentiae , quotidie exercebat, atque asti tuta In Ventis quam maxime promoVCbat. Ubi se opera Spagirica re , dc opere, didicisse confitetur. Omnes postea sui temporis excellent1ssimos Praeceptores , Philosophadeptae peritissimos, sectatam se, atque nactum, ait ; a quibus, nihil quid- ouam illum celantibus , secreta quaeque didicit. Tamen, ne sic requiescens, ad Medicinam ultra discendam per g rus fuit per omnes Academias , Germani, Ital1se , Galliae , HispanIae λ Inl pexit Borussam , Lituaniam , Ioloniam , Walachiam , Transylvanratra, Croatiam , Portugalliam , Illyricum , omnes denique atque ubique a Medicis , tonsoribus , an1cut1s , Magis , Chemistis , nobili , ign 1libus, optima, certistim a , remedia addidicit, lae tuS a quo

Proteipuo iii

Lue Venere per argentum vivum. Nova, nec cre denda promittunt. Parum tamen praestant.

Paraeelsi ex ipso historia.

30쪽

presse Auctoris nomine , fecit suam, atque evulgavit de Sale , Sulphurg,

Mercurio.

Anno aetatis vigessimo Varias Germaniae fodinas perlustrans , in Rumam

usque venit, inque finitimis ibi captus a Tartaris ad Chamum deductus , cum principe filio Chanai Byzantium ablegatur ; anno dein vigesimo Octavo Lapide aurifico donatus illic dicitur. Stipendia quoque saepe meruit chirurgica , & medica , in castris, coir-flictibus, obsidionibus urbium. Hippocratem , & Antiquos Medicos plurimi fecit, Scholasti sos doch

res nullo in pretio habuit, omnium maxime detestatus Arabas. Remediis paratis ex Mercurio , & ex Opio , crebro usus & audactor , sanavit lepram , lue '' veneream , scabiem , ulcera , hydropes le Viores , dolores ; quae sane ma.a per Medicos ad sanationem perduci haud pote terant: quum Vim argenti vivi ignorarent; opium , ut quarto gradu fri gidum , pertimescerent ignari. curatione talium audax & clarus , maxime sanato Basileae Frobe- .u, Alehemilla. 1 in ic & summo nostro Erasmo cognitus , Basileensi acceptus Magi iratui, largo horum invitatus honorario , anno 1 317 , Medicinam philosophicam , binis quotidie horis, publice, Latine, & inprimis Germanice

docuit.

Proprios equidem libros tunc de compositionibus , gradibus, & Tar taro exponebat: in quibus garrulitatis plus satis, bonae frugis parum , teste Uelmontio , reperire est: hic Galeni , δί A vicenixae, publice de Cathedra libros combus it, se δί Diabolum consulere velle , si DEUS juvare nolit, dictabat auditoribus. Plurimos ibi discipulos nactus cum iisdem vixit quam conjunctissime, quos inter tres amictu ipse victuque sustentavit, secreta quaedam docuit, qui Magistrum deseruere , scripsere in ipsum contumelias, atque CXperi' menta data , absque judicio , magno aegrorum damno applicabant. Aluit δί ibi sua in familia Chirurgos , δί tonsores , quibus & participaVit non' nulla ; sed & hi brevi eum deseruere, atque evasere in inimicos. Solos laudat genuinos discipulos, fidelesque, Doctorem Petrum, Doctorem Cor

nelium , Doctorem Andream , Doctorem Ursinum , Licentiatum Pan gratium , Magistrum Raphaelem. Atque ita quidem biennii spatio tali func

tus naunere , nobilem Canonicum Liecliten femurn , gravissimis Stomachi cruciatibus ita debilitatum , ut pro deplorato a Medicis haberetur , tribus pitulis Laudant sui refecit. Cumque Canonicus, ut solent aegri, CCntum au reis Gallicis se sanitatem redemturum ab initiosponte professi is esset, ac voti reus numerare recusaret , nil sibi praeterquam tres murini stercoris

pitulas exhibitum oculariter dictitans , in judicium fuse vocatus a Theophrasto. Judices, ex legibus municipalibus, non tam artis, quani sumtUtim.& laboris, habita ratione , exiguam mercedem constituerunt. Quia re sic Iriitatus Paracelsus , ut cum more suo amperitiam de injusfitiam judicum accusaret, laesis quodam modo majestatis reus, propere e foro domum se proripuerit, inde amicorum monitu clam urbe excessserit, relicta Ioanni

Oporino universa supellectile Chymica. In vicina At alia per biennium er-1avit, comitante , de famulante Oporino, curando tam felix , quam in

SEARCH

MENU NAVIGATION