장음표시 사용
141쪽
LIA AVIVM RE STITVE N s. Ioshunt, nequaquam serum exundansili capite, in habitu evacuabunt. Hydragoga sunt quae 'naturaliter id possunt. Rheum nunquam se-- orum de ventre hydropicorum prolici Ct. In magnis mite morbis magnis benigna mouent camarinam moμιbit no non expUrgant. Dum materia turget, initiis morboruΠa mouendum est. tum qui cito tuto agit. Non opus est cunctatione ubi pernicio
C A p. XX. T iniuste reus, alieni peccati poe- Misserat anas luit, sic duo haec minerat ia cae- omuia etseneterorum vituperiis inique asperia 'st Iimi. guntur. Consuetudo tyrannus est. In more positum video , vehementiam medicamenti cuiusuis, stibio imputare. Imo symptomata terrifica, a causis delitescentibus oriunda. Audias δἴ post decem annos nata qWm 'ta vitia, stibio olim usurpato commendari. Sit bonum praesens, damnum emergens Qui hydrargyro percurati sunt, infames putantur, &'improba valetudine. Quod morbo debetur, datur medicamento sep c. Semper imperite adhibitum, male praeparatum, infa-
142쪽
ios LAPIs P IIII o sopΗ rQbus Θ- mat laudabile alioquin praesidium. Cuius dra rusar- suae sunt dotes, sua incommoda. Cati tab= lumniatores mala obiectant, tacent com- vituperia deteῆere , & re imo uere maleficia , ut fructuosis benefici)s eluitur. frileremur. Hoc ipsum est quod medita mur dicendum, si venena sint, & etiam talia, si non possunt humana industria commendari. Hydrargyrus , argentum vivum Plinij, mercurius Chymicorum , una & eadem res est. Ex sponte est nascentibus, ut Galeni dubium tollatur. Nullus est artificialis, nullus e metallis e mineralibus eruitur. Multo mi Ceneratur nus e vegetalibus, ut tri lio , berula, peto, com prur/ staphis agria Sc similibus. Si inde manat, actu g & immixtus continebatur non potestate, dceaete=a permixtus illic erat, tanquam miscibilium mineralia. aliquod. Inania sunt Paracelsi & mancipio rum eiu sis odi figmenta. Eruitur e cinnabariminerali , ut vere Plinius. Sed actu & distinet ilic continetur , ut sola concussione,& forti mallei ictu excutiatur. De quo plura peculiari capite reprehensionum Libavij. An nie talia dicuntur artifici lia, quod a lapid c minerali expurgata & depurata sint 3 An& caetera mineralia, sulphur, vitriolum &Non est e, similia 3 Imo si quaedam Chymii arum labo-nc' ὸ nat hirtae possibilitate eruuntur, Ut au'
nisi . & argentum, nus' iam artificialia. sed pure naturalia sunt. Ars nihil quicquam ad-
143쪽
LIBAVIUM RESTITUENS. Io dit, Totum negotium naturae committitur.
Sic nec tritici cultura artificialis est. Sed ad
Primus Dioscorides hydrargyrum inter
erro dentia collocauit. Hunc secuti omnes dixi rint rae- Graeci , antidota dederunt, quae rosioni . . mederentur. Nimium sane perfunctorie, omnes de huius medicamenti admirandis vi- Temperame-ribus dixerunt. Eius naturam ut decebat non aes imarunt. Diuinus Galenus fuit in
caeteris simplicibus admirabilis & inimitabilis. De hoc solo loquitur dubius. Si assirma
re cogas , venenum pronuntiat AnaZarbae illa,nulta.
exemplo. In alijs iudicium cohibuit, ante quam manu, Oculo , lingua, quae essent ex plorasset. Hic testis auritus loquitur. Ea pronunciat quae sagaciores Arabes falsa signi ficarunt. Dioscorides, aut sublimatum in- AErgo non ro-tellexit aut ex forti praecipitatum, calcinatum, minime elotis salibus. Sic enim rodit, ulcerat, inflammat, quanquam non pondere sed calore acri. At de crudo quis talia ausit 3 Inuictis argumentis Iulianus Pal-mn eorpora marius patruus noster frigidum humidum in . gradu demonstrauit, in peculiari opere. Venena autem manifestis qualitati- rabiPAhb-bus sola quantitate noxia sunt praesertim tius patitur frigida. Pharmacopaeus Conciliatoris multas hausit libras unde glaciatus sanguis. At seruus Pharmacopaei alius furti causa co piosum lauriebat ex aluo redditurus.
144쪽
rΟ8 LAPIS PHILO SOPH. Marianus Barolitanus vidit deuora thim 1 Inri Uum,tur muliere ad libram unam δc dimidiam. Alij innox/A innumeri innoxie alium pserunt. Datum est
saepitis paruulis verminosis, difficulter par
turientibus , torminosis, magno profectu S iliacis. Quo iure ergo venenum, docti iudi- dras Utili- cent. Maleficia illi tributa partim confictat - bibςt ρη- . nullaque ratione suffulta , partim im 'perito viiii , imperfectae correctioni conue-1a iurat. Rodere nunquam fuit obseruatum. Obseruatum puto , eius ope metalla durissi
main calcem, in puluerem , in atomos abire, Etiamsi me--s vilia. Duorum unicum ei e
Dei, tibis . um Vl l causae dederunt. 1 tygia urentillimae lore. cst, isto feruore ci ediderunt metallum com
minutum. Mercurio metallum abit in pol linem , urere ut stygia pronunciarunt. Fallac quidem omnia. Aia enim stygia ipso igne ardentissimo calidior Θ At aurum, igne inui-Vt nep ' a' manet. Stygia vulgaris , ex solo salium 'M sert/Τ-, momento argentum soluit. Austam dimittit. An aurum durius Θ Mollius tamen & malleo obsequentius assirmant au-rnabri. Si Stygiae ammonium dissoluatur, au rum statim soluet. An ammonius sal omni bus aliis calidior λ At regia illaesum relinquit
- 3 - ar entum. Sanc non calore, non frigore, haec
comm ione. QVae dicta sunt peragulat ', 1ed certa rerum proprietate , clua omnia conueniunt aut ad hici santur. Mercurius aut metallum est solas xione deficiente, aut metallicus. Ob male riae communionem metallis admiscetur per-
145쪽
L 1 A A V I V M R E S T 1 T V E N S. Iosfacile. Si plurimimia superat metalltum , in a- Similia ami-tomos im numeras & miluuissimas deducit, libM miscetis pro certa proportione , ita illi maritatur.
χαλ γα μα nominant Graeci, quasi matrimonium. Dum igne vrgetur ventus solum Tum manet tanto communitum , quanto ex-
acta erat mixtio . Cur ergo disti, luit metallum 3 id habet a substantiae quasi identitate. Sic inulta dura liquore distoluntur, nulla a erimonia, sed sola liquoris' proprietate, quae siue eLore, . in congelatis & induratis symbolum liquoris siue acrimο- inuenit. Summa liquidi, superat si immam ni i. sicci, ut totum soluatur. Non aliter ac aliquando siuiram a volatilis superat summam fixi, &contrL Sic in metallis symbolum in uenit mercurius, quod Vnius sint generis, ne dicam speciei, caetera omnia resipuit. Non
conuenit cum Vegetantibus, Non cum ani mantibus, etiam magno artis studio praepa
Quod si mutatio obseriretur , erit solius .
patiendo, laon agendo. sie hominis saliua, Ibbstantiae. hyosciat no necatur, sic saccis herbarum in
duratur , ut malleum sit lineat. nusquam Vero obseruatum est vegetans, nunquam animal, a mercurio mutatum in substas alia. Potest quidem frigore , communi qualitate , ardores mitigare, ut alia Digida, potest humo res fluxiles 1 n vijs communibus oberrantes evacuare potest, ex accidenti dum proprio frigore calorem partium infirmat, pituita m
146쪽
IIo LAPIS PHILOSOΡΗ. prouocare e propria partis substantia ma--aacram'' nantem , caloris natiui impotentia. At haec mam ac Τω - , aut ut dixi quatenus frietidi, aut quatenus catharticI. Propterea nec hac causa Venenum erit, nec ut tam multa vere dele-teria rei j ciendum. Intus dari innoxie doctotis probatur m calculis mox dicebamus. foris autem
Mulbor/b i. adhibiti quot & quanta sunt eius beneficiat Avicennas dedit ad tineam , Mesieris ad scabiem. Antonius Musa ad partum facili-- ., ' Marianus ad tormina. Vulgo do matre bellia ulcera, soluit scyrrho sos tumo res , herpetes cohibet, Eysipelata reprimit, phlegmones mitificat, scabiem siccat, I
nenino. , piosam ct finda cutis vitia depellit. An ergo venenum i Est ne aliquod venenum quod cute aperta, rupta, tu tb exhibeatur Z A senicum, auripigmentum, aconitorum, na-pellorum genera, sunt-ne ulceribus salutaria 33c Taxus sola umbra est: lethifera, nux cari barica. Falso ego hydrargyrus tot autho-L;cet mala , rationibus , tot experient ijs quaedam fa- asserta inter Veneta a computatur. At reconciat non cor- dita proprietate solidarum partium sit bstantiam dissoluit in pituitosum excrementum
pta , sed Jc foris adhibita , molestis ulceribus os ipsum dilacerat, dentes dimouet, gingiuas frustulatim ei, cit. quomodo inquiunt talia a frigido 3 Sane sunt haec quibus displicet: nihil esst omni ex parte beatum: dum aliqua sui parte iuuat,alia nocet; non est bonum
147쪽
LIBAVIVM RESTITUENS. III sine malo. sed horum causam sciscitare placet. Authores Alchem istae qui veram metallorum anatomiam scrutati sunt, dum sanitatis causa mercurium colutat, serpentem nominant , in cuius duobus extremis in capite& cauda lateat venenum , solus venter sis lamedia substantia,utilis est dc medicamentosa, tot malorum expers quae integro & imparato tribuuntur. Vna autem sublimatio has partes secretas exhibet. cauda iniundo vasis
subsistit, corpori fixo adiuncto, sociata. caput per summa volitat ut puluis tenuissimus qui in crystallum vix cogitur. Media substantia vasis lateribus adhaeret, neque ascen dit altius quantumuis ardenti igne adhibito:
crystallina est solida & malignae illius aurae
Vacua , quae nunquam proferet enumerata accidentia. Alio modo dc vere magistrali praeparatur. quo tota fit benefica tota medicamentosa, quo mirum dictu ex sum mo veneno, sit summum venenorum & magnorum omnium moborum alexi tertii. Scilicet hoc unum est dc verum, mi Libaui, magisterium. Eodem modo, eadem dc mira arte, sandaracha Graecorum elaboratur; cuius quot
SC quanta beneficia 3 Eadem& duae substantiae
mercuriales unius radicis componuntur . ea dem mercurius per mercurium extrahitur,n5 ex auro, non ex argento, Vt imperite & oscitanter nugaris, sed cx corpore Magnesiae quae Regina est minerarum. sed haec omnia non nisi nutu Dei. Haec monere placuit ut intellia gas cuius sit medicam eta chymice praeparare.
Maleficia arisse tolluntur. Insultis mo
omnia potest praestat. Vt admitti
148쪽
112 LAP Is PHILOSOPH. venena & medicamenta mutuo permea PR,'
non solum usu , sed etiam quod praestabilius,
praeparatione . qua qui medicus insignis est, fere est omnipotens. Atque ut ad mercurium redeam Protheus est, qiii in mille facies mutatur. qui semper facit miraculum resurre istionis inquit Fallopius recipit omnem Cliy- omni mo, nate laborem putreicit, dissoluitur, distillatur,d' o calcitratur, sublimatur, figitur miris modis l erubescit, albescit, stygia communi, regali, oleo salis , vitrioli, sulphuris, ut cum minio cum croco, cum lilio de colore decertet. So luitur in aquam, in oleum, in butyrum , dc in alia multa multis modis.
Sic foris Sc intus adhibetur, potestque diuersa Sc omnino contraria. Aluum solam Contraria imouet, solum vomitum, aut utrumque s
pomi pstis urinam, solum sudorem , aut si mul omnia , aut nihil omnino, pro Vario ap-I Ustut Πη quinetiam vicera ipse facit, quae facta idem fanat: tumores parit c Nos dissoluit. tot& alia multa illius sinat solitari . At cum alijs omnibμε mitioribus, maioribus, oc se mi mineralibus, ea praestat quae fidem omnem
superant. Cicuratur autem dc mitescit pluri- , , mum menstruiS nobilibus animalium ve-
sese aisiis ista gQx jὶuin, λιὶ qui Dus Ieritatem Omnem depo- iis naturae. 1ait. sed proprietas eius mirabilis est , qua ad v- niuersalis naturam ascendit. In naturis biliosis bilem ,& in alijs humorem congenerem vacuat. quin & certis temporibu S certum humorem. Et adeo naturae placet ut nihil mo-
149쪽
L. IBAVIUM RESTITVENS. iis ueat sit nihil oberret in vijs communibus ex cernendum. cum sale communi calcinato paratus talis est. sale enim plurimum mite
scit, plurimam augetur vis filutaris. Qu3obij ciuntur incommoda, illius sunt Maias sub
integrid imparati, illius sunt & diutius con sunt integri tinuati. Alia cathartica scammonium, colocynthis, agaricus, si pluribus diebus conti- Nona I ἰώ- mus , si dosi nimia exhibeantur, hyperca tharses concitant, dysenterias, immoderata; pr et M t . alui fluxiones, quibus corpus uniuersium disse soluatur. Vlcera autem facit pituitae falsae interuent indestituta enim caloris imperio ecommuni loco in ventres delabitur, corrum- ti m. pitur, putret, acrimoniam acquirit & salse dinem, unde rosiones ulcera & similia maleficia. Sic brumae frigore concitantur, quae Talis enim,& palatum & nares & oculos exulcerent: sic furit rigi senes frigidissimi salsis Jc ulcerantibus fluxio dabem . nibus conficiuntur. Omnia a caloris nostri infirmitate potisis, quam a medicamenti proprietate. Sunt certae naturae robustae impri- πρ fὸM Iusinis & validissimae, quae ipsissimo diutissime stet sit .
continuato, siue foris siue intus adhibito, ne tantillum corymouentur. Nullus autem es qui catharticis non evacuetur plus minus, pro do si aut humoris redundantia. Ergo effectuum illorum causa frigori tribuenda, non calori.
150쪽
LAPIS PHILOSOPH. DE ST II. I O. CAP. XXI.
Omnes mille signo erunt dederunt.
F p 1 N E est hydrargyro stibium. Est quasi congelatus mercurius in quem natura paululum operata est. Quod si hydrargyrus veneni CXper S est; veneno carebit & primogenitus filius: quod ut in mercurio placet inuestigare. Qira de venenis scripserunt medici, nunquam antimonium venenum existimarunt. nulla extat eius antidotus r quae plumbo tribuuntur, illi non conueniunt. toto coelo dis
ferunt nec possunt permutari, non potius eius regulus plumbum est quam auripigme-ti, quam salidarachae metallina.Video intrepide datum a Dioscoride Galeno, Plinio Graecis Arabibus ad externos & int. affectus. Illis au thoribus refrigerat siccatque cum adstrictior Vim habet stiplicam quam laudat in ca-νnteo rum non thartico Messeeus. Ocularibus medicamen est menenum. tis adhibetur: sistit sanguinem e meninge ma-Nςς prς - nantem. prodest cruentis vulneribus, vicerim μ' cicatrice tegendis. Avicennae oculum
seruat, terget, declarat,muliebres fluxus sistit. Nisu Manes Adhibetur crudum & coctum. Ex quibus in empyreuma telligitur crudum saltem & imparatum , imbig0ςμm 'μρὸ & vstum venenum non esse. sed salutare prae-r . sidium. Respondent calumniatores igne ma I. as. E. te ficum fieri. Lapis calcis non ustus innoxius
aάdito id ha- est: at calcinatus calx vitia concepto dc laten