Jo Mariae Lancisi ... De subitaneis mortibus libri duo, hac tertia editione ab authore aucti, & recogniti

211쪽

18 Liber Lut resiperet, incisa iugulari , statim adsensuum ossicia rediit, .suae compos mentis multas horas pro salute animae consecutus fuit licet, eadem pulmonumaste Stione redeunte, tandem decesserit. Irra. Rationes vero, ob quas phlebot, - -rmia venarum seontis, nasi, ac potissi-neis cerebri affectionibus iuvare pluri-mtim solet, petendae forent ex Prodr mo nostro, quem Antepraxim Morbinrum Cerebri inscribimus ubi solide agimus de peculiari sanguinis ituri reditinque per cerebri vasa , ac de sublimitaribsicio, quo instrumenta respirationis juxta indigentias oeconomiae animalis , augent, vel minuunt impetum , ac protinde molem ejusdem sanguinis , tum prinpellendi per arterias carotides, quae non

recta , sed obliquasi atque inflexa via

cranium perforant, tum reducendi a jugularibus, quae non sparguntur per cerebri superficiem, sed mediis durae matris sinubus sanguinem hauriunt. At enim vero, cum hic versemur intra limites propositi thematis , satis erit indicare praedictas venas, cum per lanceolam scin

212쪽

Caput . 18sduntur, affatim illum, vel illi proximum sanguinem profundere, quo intercepto,

o eerebri, praecordi

sinus tument, cerebrum , ac nervi irri-r 'tantur, ac premuntura, quo expedite recirculante, cor inpulmo ultro gravarentur . Unde nil mirum , si , hoc pa ticulari detracto cruore , liberior redditur sanguinis fluxus in cerebro , praecordiis , ac pro ratione virium causae morbisitae , atque aegrorum tollerantiae, istorum viscerum convulsiones, ac sanguinis quoque morae impediuntur. V. Similiter incisio venarum sublingualium in aphonis , detrahens ex affeci a parte sanguinem, ea vasorum tollit impedimenta, quae nervos, inducta pressione , aut convulsione, suo privabantonicio.

VI. Sed , redeundo ad hypothesim

contulit porro, mea sententia, inconsti m---inis tutione ista repentinorum morborum ... em famulis

sanguinis missio, quia aegri, quorum ma- et Ila inducia pro tentandis remediis Medi ' co praebuerunt, inter illos numerabantur , qui utplurimum probis alimentis vino , .chocolata usi fuerunt. Deinde vero, quia illorum non aspernanda, inter

213쪽

Liber II

externas causa fuit praeservida in sicca aestatis constitutio, qua partes sulphureae , salesque maxime acres intra op. time saginatam sanguinis massam exaltari solent, qui sales, cum solito majori

momento motus quaquaversum per o pus ferantur, minimo negocio intra tem lineo musculares membranas sinuum dura matris , ac magnorum vasorum

cerebri, aut praecordiorum impingunt, easque rigidas faciunt, incrispant ex- inde , angustatis sanguiserorum finibus caudicibus, libera tollitur , apud hu-

-- Jusmodi ucera, purus sanguinis circulati, quam , vasorum interceptionem Hane bob. V avit Hippocrates , qui sane primus

Tum hisce in casibus phlebotomiam laudavit. Et quidem hujusmodi affectiones, si ruptura vasis caruerint, remittunt, mi sanguine; quia nempe scissa vena, simul cum ipso cruore, qua data portata illud

effluit acre-volatile, quo detracto , statim enervatur, ac debilitatur excessus momenti eiusdem sanguinis contra vasa, quae propterea excessu tensionis in crispatum contra sanguinem nitebantur Insuper inducto per phlebotomiam no

214쪽

Caput . 8 vo in sanguiferis spatio , fluidorum motussi, remixtio liberior redditur tam deque, si quae alicubi urget canalium convulsi, vel obstructio, rapiditate imirofluentis liquidi remittit, ac cedit. VII. Hic serio advertendum putamus,

nos missionem sanguinis non semper inu. --

epilepticissi amplecticis, ac suffocativis affectionibus Romae proficuam expertos fuisse. Idcirco , cum in subitis casibus nostrae confusio mentis pronum faciat iter ad errorem, caveant Medici, ne ad hujusmodi, quod tantopere apud aliquos laudatum , expeditumque est , rem: dium , inconsulto descendant; cupientes enim sanare aegrum, ut Celsi dicto utamur, extempore jugulabunt . Sedulo itaque videant, quae scripsit Hippocris etra: tes, circa indicationes, ac signa pro mit-vi di

tendo in is casibus sanguine in de tempore quoque, in quo convenitri quod circa mali principia eue solet consulant, os

conae

VIII. Quid Zquod Romae rari , quam rextum in montanis regionibus, venas incidere convenit, presertim cum vel Acta in

215쪽

I 88 Liber Ilingluviei multi me, Impura sunt assueta , vel aestas viget pluvia , fructusque ad persectam maturitatem non pervenerint quibus de causis Incolae, ac Cives apparatum cumulant humorum, e

t et et quibus plus impuri, quam balsamici sub

phuris, plus lixivialium , quam convci niat, salium redundat, inproinde laxata fluidorum compages ad eam prona fit crasim , quam Schola satis barbare pintredinosam , ac malignam appellant, in qua quidem propter volatilium partium penuriam , instar toxici eue solet Phlebotomi lanceola in contrario , cum Ptima praecessit victus rati, atque aestas pertinaciter servet, ac sicca permanet, fructusque abundant maturi, Roman rum in corporibus sulphur, salesque, ediam si acres, volatiles tamen, ut superius monuimus , evehuntur , subserviunt utilitati, ex ipsa sanguinis missionere labes rem piundae et quemadmodum contigit hoc

' his setairum, vel ipsa docente natura , ba

Mi is adta, buimia experimentum Dominicus Vec- mei .ij. b. Chioltu septuagenario minor, habitus

plethorici, ac pinguis desiili vitae dedi

216쪽

Caput V. 18'tus, incarni voru , cum per mensenae circiter capitis gravitate , ac tam nolemtia adeo premeretur, ut in ipso telonio, pecunias numerandori cedulasque scribbendo dormitaret unde jam in limine apparens timebatur apoplexiari nota quadam improviso larga e naribus correptus fuit haemorrhagia undecim libris rum pondere , qua sane non modo nullam ipse passus est sensibilem virium a-icturam, sed ab illo capitis veterno , se valde levatum sensit immo post is dies, aliis quatuor libris eriluentibus, omnino vindicatum Magnum profecto docilibus Erasistrateis lumen , atque exemplum cita ut Clarissimus , parique do, et rina, infacundia praeditus, Iacobus Si-nibaldus inconsilium vocatus, visa inte gra judicatione, nihil innovandum censuerit, sola admonitione contentus in diaetae regimine, inpraematura deinceps phlebotomia , cum primum turgentiae signa fuerint apparitura . IX. At enim vero, dum novam hujus libri editionem adornamus, est , ut pleniori diligentia studiosos Lectores demereamur, certiores ipsos facientes de

217쪽

I 'o Liber IL, . . subita praefati Vecchiotti morte , quae mata contigit circa solstitium hyemale pop. cum nullam post gravissimum morbum

temperantiam adhibuerit. ris,ue, . ri. Secundo , ea pariter omnia incoru

poribus bene nutritis juvamen attulerunt, quae ad superficiem, atque ad extremas corporis partes illam revellere potuerunt irritationem , quam in praecordiis , aut cerebro , sub forma strangulationis canalium , tanto cum aegrorum discrimine incuneatus subtilis ichor moliebatur . Immo hoc remedii genus eo securius opem tulit, quo magis irritatio evacuationi serositatum salin acrium tanquam causae morbificae jungebatur Idcirco ex usu fuerunt non solum fricti nes, incucurbitulle, sed phoenygmi quoque xvesicantia, plantis pedum , artubus, iccipiti statim admota Veragranti, o Neque porro dubitamus , quin et . Teii et vesicantibus opus sit in curatione hujus ' '' modii subitaneorum morborum , dum modo a vasorum rupturis non proficiscantur . Etenim , cum istorum plerunque causae malorum sint succi , ex omnino praeternaturalibus particulis coale

218쪽

Caput C. Is Iscentes, motuque penitus inordinato praediti, qui non continuo congruunt cum secerniculis naturalibus, ad naturales, consuetos recrementitios humores excipiendos comparatis necesse prosecto est r'rin repentinis hisce affectionibus ad arti-E E-ificialia, .morbos emissaria recurrere; E T. ut aegri, aperta per artem Zia, statim id assequantur , quod vix sero, dissicut ter natum beneficio impetrarent , quae Wipsa , ubi viribus magis valet, nixu suo, nonnisi novis patefactis viis , nempe per abscessus , laboranti succurrit. XII. Silentio deinde minime praetereundum videtur, quod a D. Doctore MistiGello non aspernandum access-mus, nimirum a se observatum fuisse in Xenodochio Insulta Tyberinae , ubi curandis aegrotis praepositus est, aliquos de

plebe , quos nullum , qua niturivis vali uiso,ri, is

dum atroXque remedium a fortibus tetraetapoplexiis excitaverat, Per admota Plan g-- diis pedum ignita ferramenta ad vitae ossi inm ficia subito revocatos Scilicet , quem ad i. ET 'modum' Claudinus consulit in ample . V v

xiari, syncope punctiones voti m Myir: nuum,in post 'Fori. Fidet, Menricus

219쪽

I' Liber ILAA .uo ab Heers narrat , se ciculam praclometa am inter pollicem pedis sub ungue cujusdam poplecticae , nullum vitae signum praebentis, adegisse, illamque o. rretiet mento citius excitasse cita certo credi. . . et mus , multo emcacius presentem ignem, validissime irritando fines nervorum maximum in isdem tremorem , insu, tilissimarum partium excursum per eorundem filamenta inducere posse, qui, ad usque principium propagatus, fortiter etiam excutiat quidquid cerebro, nervorum ostiolis pertinaciter haeret,

per talem dumtaxat maximam nervorum succussionem,&particularum ignearum penetrationem amoveri potest

Quo fit, ut omnes fere Practici in curatione fortis apoplexiae meminerint, non tantum fonticulorum, occipiti, sed etiam

infantis lammarum Ignitarum , ipsis suturis ad-etet movendarum. Ac propterea anilem Censemus metum nonnullorum , qui , ne morbi causam , forsitan igneam, evacuant, a vesicantium , ignisque usu in huiusmodi malista omnino abhor-

O iaciat. Aliud enti est methodicas , re-- - gulareS, aut praeservativas, aliud coaetas,

220쪽

Caput . Is gehas , ac repentinas morborum curatio. ne instituere. XIII. Tertio levamen pariter non dive porrexeruntdis, qui, post sanguinis missionem, vel sine illa deglutiendi potestatem recuperarunt, ex quae alvum laxare , ac mox validius movere potuerunt. Atque hinc, si quando infimi ten. si, ac renixus ventris quod saepe aco et 'cidit occurrebat , statim exhibuimus oleum amygd dulcium, injicienda cinravimus clysmata emollientia, simulque irritanti . Ubi vero ventris durities aut minime deprehendebatur , aut mox per oleos cedebat, maxime etiam profuit

Pul. Cornacchini, vel aliud validissimum solvens mim superhaustu copiosi diluti ex jure vel aqua hordei, ad tollendam scilicet siccitatem , ac stimulum , qui a forti cathartico induci solet. Neque sane de hujus quoque pharmaci utilitate ambigendum nobis fuisse, visum est per haec tempora, in quibus non massa dumtaxat sanguinis , sed ipsa quoque hypo chondria apud aegros multitudine bilio

s acrium particularum redundabant . mis in m

Quinimo proficit etiam vomitus apud rq

Bb illos,