Jo Mariae Lancisi ... De subitaneis mortibus libri duo, hac tertia editione ab authore aucti, & recogniti

231쪽

o BSERVATIO IL

Fortis poplexi cum relicta parabsi fellauercurata in Matron, sexagenaria.

Atrona quaedam nomine Cherubina Leopardi, cor

pore subpingui , sexaginta

annos natari ob suorum probitatem morum , Ximiasque virtutes , annis profecto digna Nestoreis . Hac diu spasmodicis circa collum M pectus doloribus , levique vertigine divexata, melius , -- , . interdum se habebat, cum sanguis flue- ret: tiet ex haemorrhoidibus, quibus restitantibus,, praecurrentibus alvi tormini. bus , ac fluxu, deinde vero sinistrorum artuum contractionibus, pridie,alem das Decembris i os . in subitam incurrit apoplexiam, quae externos, internosque sensus proprio usu, partesque omneSmo tu privavit; sed , adhibitis illico cucurbitulis restione , suppositoriis , vesicantibus dexteris artubus, cervici admotoque naribus spiritu salis armoniaci , balis

232쪽

OUertiatios ros balbutiens resipuit Matrona , quae sciquenti maneri hausto drupo persico Iaudabiliter purgata est. At vero, cum adhuc gravi sopore detineretur, etiam post paralyseos decubitum ad sinistras corporis partes , accersor ipse , facti conscius, non dubitavi cum Solertibus Physicis curantibus D. D. Pierieono, de Rubel , qui ex haemorrhoidali rostitante haemorrhagia , atque ex acrita sulphureaque hypochondriorum saburra

atrox malum magna ex parte Penderet. Quoniam vero sales volatiles viper. succin. cornu cervi, cranii humani, ali

que cephalica calida minime conducerent; propterea mariscas aperiri jussi mus quae phlebotomia utilitatem ab retret tulit, cum inde amotis imi ventris repagulis , sanguis liberius per vasa moveri coeperit, unde febris non sine magno levamine excitata fuit. Egra enim, qua prius sere muta, obtuse , inersque senibus fuerat, loquacissima evasit. Sed cum facile in soporem recideret, idcircosyde et

ratis etiam artubus, nova admota sunt et ira r-Vesicantia , quae amuenter , commo

de viscidula lympha per oetiduum ma

233쪽

ros Repent Morb. narunt. Interea temporis, cum nondum cerebrum integre extranea sibi fluida re.

misisset , iuvit prebere pitulas de succino Cratonis, atque adjicere frequentes clystere tacumque sitis urgeret, largas potiones hausit ex jure cornucervino, aquis cephalicis . Demum transacta trigesima die, Wrepetitis pilusis de succino

cum flor cassiae, tantum sola infusione eboris , salsae processit, ut mitiori superveniente veris tempestate , ac proinde , liberiori succedente transpiratione , ad consuetum civilis vitae usum, propriis innixa pedibus, redierit. II. In hac profecto Matrona vim humoris pene furentis, quem Prisci vocant melancholicum , atque atrabitarium aperte observavimus ocre enim , ac sulphureum fermentum , ab hypochon-driis per venas ad praecordia tacerebrum exaltatum , loca omnia, Per quae gra

diebatur, Vin quae decumbebat, miris modis , doloribus videlicet, vertigine , conviissionibus , amplexia , mpore , febribus .ffecit ut nullum fuerit dubium,

sim ess t quin oraculum ' Hippocratis novam semper veritatis lucem ab experimentis

234쪽

Morbi ex loco

mutuetur, morborum nempe omnium nuum,

eundemque modum esse , ipsum per locum it E f

lorum disserentiam facere . Etenim , quan uis quam colli inpectoris dolores , vertigbnes , alvi fluxus motus convulsivi, apo-plexia, inparalysis, propter locorum diversitatem , nihil inter se simile habere videantur rana tamen sepe , eademque est, ut idem subdit Hippocrates, illorum species, causa. LII. Illud insuper circa vesicantia ad memoriam hic revocandum censemus quod postremo hujus lib. cap. monuimuS, scilicet magnam ex is utilitatem evacuatione viscidulta, acerrimaeque lymphae in hujusmodi casibus praestari posse quia

nimirum validius est remedium, ad om-

nino praeternaturalem humorem extrahendum , morbos emisiaria subito ared.--M.tificio aperire, quam, inani spe illius

concredere evacuationem ordinarii se abis, - --

cerniculis, quae, cum consueta sint nonnisi sensim congruere cum fluidis , mix- et tura , ac motu naturali gaudentibus , nec subit, nec tuto praeternaturalibus excipiendis liquidis aptari possunt parcendumque propterea est jis Clarissimis Vi

235쪽

ro Reperi Morb. Viris, qui in factitanda Medicina numquam vesicantibus utentes, illorum vim experiri, ac suspicere non possunt Uinde in subitaneis morbis saepe accidit, ut, dum Medici latius consopitae naturalis oeconomice munera formidolose promovere student, aegri properent ad interi

tuma

OBSERVATIO III

subita capitis occupatio cum aphonia ex asse, Sion cerebri partim diopathiis, partimo athica prosper cedens. Everendissimus Pater Alde. ranus Malaspina , Abbas Sancti Pauli ex Benedictuna Familia , sexagenario

major, corporis habitus mediocris ingenio constanti, serioque, cum ex variis per Italiam itinciribus, curisque animi, malignam febrim Caesense, ni fallor ante annum contraxisset; indeque valetudinarius de hypochondriorum plenitudine , de stomachi cruditatibus, deque capitis dolore, Mu-

236쪽

Obsertiatio III optinam profectus, quereretui a tandem summa hyeme anni 1 os Romam venit, ubi, cum forte paulo largiori uteretur victus ratione quae tametsi plerisque Flaminiae,&Galliae Cisalpinae Incolis ita sit innoxia, ut propter subtilissimum illius

coeli temperamentum, potius sit necessaria in Urbe tamen potissimum apud il- r m

los, qui sessilem vitam in studiis plerun- et 'que ducunt, semper est periculosa accedentibus etiam principio sui ministerii pluribus , taedioque plenis laboribus, incidit in comatis speciem cum aphonia , ad quam curandam accitus Eruditissimus oh Trullus, una cum aliis Coenobii Physicis , statim catharticum , variaque cephalica , prudenter exhibuit . Cumque postridie, ob mali momentum, ipse quo, que in consilium adhibitus fuerim , non dubitavi, quin morbus partim esset ympathicus ex stomacho, hypochondriis, partim idiopathicus, ex languidiori reddito membranarum , vasorumque capiti tono , haerenteque crassior lymphaad cerebri praesertim basim . Unde tria metr

potissimum , pro abigenda aegritudine tam

237쪽

aio Repens Morb. media, scilicet primo citissima phoenyse morum admotio femoribus, brachiis,&cervici secundo epicratica purgatio cum pilui ex rhabam. pulv stomach. Querceti, ingranis scam sulphur, succini,&castorei tertio omnimoda vini subducti, quibus sane auxiliis, intra triginta dies convaluit. Sed cum post vernum aequinoctium ad Monasterii curas propere, atque adhuc impotens rediisset, improviso in aphoniam recidit, quae licet comati non jungeretur, adhuc tamen futurae apoplexia metum assidentibus incussit. Sex propinato statim pulvere Cornacchini, novisque admotis femorbbus , occipiti vesicantibus , feliciter ,

Austiis, s citiusque revaluit. Et quoniam languor

metet stomachi pertinacius urgebat , idcirco

plus viginti dies hausit magno cum fru- et jus pipionis turratil. in cujus ventre parum lignorum sanastas,in visci que cini, cum ad Wherbis deobstruentibus stomachicis incephalicis inclusum

fuerat,

II. In hoc sane Praesule cum subitus mu-- capitiS morbus vitio tum primae digesti,nis, tum colle ita in universo corpore,

238쪽

Observatio IV II sed in cerebro praesertim, lentae, ac viscidula lymphae ortum habuerit bulla mentio de mittendo sanguine facta fuit, ac solerter utilitatem , ex alvum solventibus, atque ex vesicantibus reportamdam loco phlebotomiae, constituimus, ut de AEgro nobis pollicebamur. Et quinniam religiosissimus Vir, congrua deinceps corporis exercitatione, diaeta, ab que purgatione per epicrasim usus fuit; idcirco firmius sanatus est.

OBSERVATIO IV.

Apuleis cum afectione epit tua,' co pali in paraliam dexterae medietatis corporis, salva tune Aggri Pi

ta, concedem.

Llustrissimus, severendisi Bartholomaeus Spada, Cam Apost Clericus, Basilicae Vaticanae VicariuS, annorum So. staturae procerae , habitus ad gracilem tem

239쪽

aia mpent Morb.gua ab infantia paululum tardus, sterno admodum depresso, convulsiivoque asthmati per intervalla obnoxius , cui fluida demulcentia semper profuerunt, cum fere ante annum ex duabus, sibi diu consuetis, evacuationibus, sanguinis nimirum haemorrhoidalis , necnon acris narium muci, illam haberet, si non valde diminutam , saltem non large fluen-Suppeis . his tem hanc vero penitus suppressami sor is . . hi sitan ob inspirata recentis effluvia calcis,

ex novo, juxta quem incaute dormivit, muros paulatim , praeterito autumno ,

fluxionem rheumaticam , erraticanaque

febrim incurrit indeque collectis apud hypochondriari, praesertim hevum ,

tensivis obstructionibus, res eo devenit, ut febris, ac dolores contumacissime redierint. Sed Medici antiquae memoreSutilitatis, ex fluidis reportatae, illum,ariis temperantibus curarunt sequinimo usu etiam chinae chinae tum febris, tum dolores penitus exularunt . At, cum aEger pietate , ac lege sui muneris impulsus, integram Sanctistimi Natalis noctem anni ros in Basilica Divi Petri, frigore , atque inedia tortus, pervigilas

240쪽

Observatio IV. Igset, postero die gravi febri, cum acutissimo in coli flexura dolores, corripitur cui licet oleum amygdalinum , externaque fomenta , clysteres opportune profuissenta attamen vix hebdomada morbus quievit , qua transacta, atrox

sub poplite dolor subito inupsit, qui pa

riter laxantibus cessit. Post haec secundo Februarii 1 os. dum flante borea, valetudinarius publice Sacris adesset, ob inopinatum animi deliquium , domum reducitur, &sequenti nocte immanitentatur dolore circum dexterae mandibulae articulationem cum faucium phlogosi, a quo malo exemptus fuit cucurbitulis scis rificatis , fomentis anodynis injectisque clysteribuS. II. Sed, cum AEger fortasse nunquam se melius, quam die i8 ejusdem mensis, habuisse videretur, proxime coenaturus, apoplexi repente corripitur , post irreum, bin

gularem totius corpora motum, cui deX xiam cemei.

teri brachii oderativi, oris tortura , auctaque lingua haesitatio illico successerunt. Accurrunt Medici, inprie tumidam , ac subrubram illius faciem consuetumque haemorrhoidum fluxum per