Vegetii Renati Artis veterinariae siue Mulo medicinae libri quatuor, iam primum typis in lucem editis

발행: 1528년

분량: 162페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

ARPIs VETERI MARIAE

melle eoibrium se iram tenue Acim, in ueretri ipsius oravitne m. 1erito, continuo prouo cubitur.In auo paulicis quantum digiti minoris extre,

viris est libis. Ah cepas acerrimas cir leuiter contusagires alit quinq, poenunt in anu, ic deambulare iaciunt. Ad urinis inuentus est qui opitiater ungulam equi ipsit η radi ex teri cum uini rediris, s per nares in undiud cfierem mi reson si non tali ratione prodest, betes er mutuas deco ἡques, Oraquum earum calentem tam melle ad uua textariti naribus in unis

des. Si tempus uirides de re at cibos, senum mellicrum a persum praebebis: vel sicctim ptisu tie hordeacea cum mellicrum similiter dubis. Aliquanti robmurtios decoquunt, y ex ea calida furet. Aij cimices trit sue in nares uni malis mutis cir aliam super naturam qua mingunt costicunt. certigimum dicituri porros decoques, succum eortim exprimes ad extarium 1. et cauini uereris et hemiua olei acetabula permisces, m per uarem dextra dubis, deussibiludo ducis. Vulgare et veru est remedi I usu de uia ex lolio cuiu cusequi tu his, uinos permixtam ex colutum naribus infindus. Apq radices aut mellicrum decoctas praebebis, puluerems thuris suurnq. cruda cum uiano dulci permixta er calere ιβpra renes ex ilia inungens conspuebis. Ex melle quoqὲ decocto ex sule coibria lono er tenuia foramini immittunis tur quo emanat urina. 8 Iusta uiua er loco ipsi immittitur, uel micu ih ris apponitur,er de bitumine eoilo inseritur,ut prouocetur urina. De suxu ueniris . Caput . NUI.

Quibus motis strictus urater olui debet saepe praedictum est, Nuti

saeps iendum est quemadmodussolutus, po ha restrinarum suis ire hoc animalibus periculosum niviis est,uisiuiloa medici tu sit buenerit cui os nec itas de experimeto principuli tenenda est Cliope uuae ex uius austero dabi ea volvi iuridis eronsoriacus, exinde dutur patio sub laris. Ii, quos ubuenit copositio cene uncias a tirdi libratilia, piperis nucia simis, petuus iuncia diliget Hime laudes, castis ues.cia emis trita pariter eo se ns, risus Acies, olim more istiuges in cera cilremiga cst. Sic quos digeres flereoris ovis librum, er in ureti et imge fieri yio per cornu dabis, herba rubea restringes, si dederas in uiuo spou um.

112쪽

vasATII LIBER III. η' et audes Iur e triticeae hemius quatuor pariter comisces ex digeres. Nilatrum quos sipotest feri, uim iram Alisuti inie tritum cir in puluer redactum, eam aceti femi cia dilige iti me tγitavi dabis heminam . pa,

Mis ex pumice dativi cum ii ino in potu,mox metitur. De uernacis . Caput . V V I I. ALys qiιοq, partibus corporis nil uvtur aliquando uerrucae, uiatium difformitatis importuni,hre rutione curandae lino subtili conis strinuntur ipse uerrucae vi causticlini crudum imponitur er ponate decidunt fpro ei id praeciduntur. cyde cauteris leuiter udusti sinantur. De ustiis coxarum. Caput . NUI I I.

Mi erusit coxa,cui de uenis oris fui ruis emittitur, ex in uase diligenter excipissi admiscetur etiam ρtiluis sulphuris, iis r buccarulauri,fimae tritis .er contru pilos diutissime perfricatur, er pertrii in sic permanere permittitur. Aquiletidari qua uerbenae coctae utit

tepidi datur iudies etabis: pedes quos sanos habet glante βrreo, vel ι defuerit, larita calceubi cui lemniseos ubi eis, et addita velati diligentis. ime colligabis, uno iaciam fietes parti ills quae misera est.ut planus ungulia positi ponere,in crisim etiam perunges in sole non viis vi quam hora, contra incisuras Odtuor fruminibus euutere pertunde, pannos uel hinniscos ex urem sub cute per oramina traiceper triduuω post frustraduco mlinitus panos diebuη nouem per eadem frum seu traicies,uel calida uerbena tia ulari et sicle ut eo subj iis . Undecim quos lem uisios inducis et iniscretia locu ut cutis ad pulpas adhaereul. Cu cicatrices sie clauserint, caue etii ponunt. Huc ruris ne emoti sel laesi coxa funusitur. Persi co xa fie laeserit, uel a Mutomedisse dieitur filiivi lasse,eertior er inrisior curatio inuentu docetur,er probura. N a Ddsi clausi sal ira sole ponui, uiuo er oleo caleticiscule actui ipsum joc est, iunctarvi coxae diutissime conspicuut,doure sudet. Dino animul capistra trahunt, er sensim currat ultra loru uel funes tenet,

Iastivi sequitur subito detis animus eurrit, rem ud se cox ου ine cum ivi is petu trabit si ouuerit scias loco stis re isse,pauli lumi cessabis,post sensim de imbuti idb heu tubis. si ui locum suum redierit retractos pedes ponit, ermim claudicat. vltri tui unain aluon consiexabis, sed per tridui Dei

113쪽

ARTIs VETERINARIAE. tubis culiti ue enatis,post cautietim tutices. Qtisd si prima die luesctura

componi nou postfit, secutida die mili ratione coxas sepm trahis,donec reis vertetur ad ioci .Qaicquid autem uexatum uel remotum fuerit uel ictiι rotae,aut quocudis alio casu,m priaribus uel po istoribus partibus uel aditiculis,uel genibu3,hoc anacoth construi it consolidae. Bulbos rufs tri ginni,cochleas uiuvitri ut uuavllici librum t. plantaginis uiridis manu plenavi diligenti me contundis vi ces,udditis tribra ouis, eus h pd taponis, collinas laxata constringet. π tumiecta sedabit. De saccis gambarum. Caput . π IX. Si iumento laccae erastae verint in umbis,his agnoscitur signis: Dextra desinistra adsilitudine uesicae flabitur cutis. Curudu est aut hae rone

qua stema in vitibia diximuι oportere curari. Est . alia medicina. Lentes quae supra aqua natui colligis uis cutundis,additus ueteri uxungraeollitabis. Vitiuexiccare prohibetur . si gambu uel armim aliquo loco ex iactu aliquo tumere coeperi creta cimolia ex lubrica ex accis acerrimo miscebis er oblinis.

emittim una succida circuliom. Cave ne βmentis aut cauterio Σηhis, utrus enim in tali curatione contrariu est. Malagma crudutiteris, tertio die semper solvis scuras Cti uideris .ial profecisse,cauilicu inducis si quod limentu coxa steterit, aut pupratam bu,scias no posse curari. ga parates iliae Iituesus tenere non possunt. De lus quae laeduntur a rotis. Caput .m XI. SI iumentum aut rotae aut axis ictu uerit elisum in recenti landi a fuciscidum ex aceto oleo colligabis per triduu,post ficuη dtiplices est nistrivi pariter tritii imponito te tertio solatis ac renouum. Si nihil pro, secerit malagma tetrapharmati imponim per triduli. Si i ipsa tardaveriti imponiis malagma qita dicitur melisciuus,u' dum sanetur.

De Sγrmatico ci quod coxa subito trahit. G. XXII.

x Υrmaticu tumensu bis agnosci vir guis: protes de equit uel de loco tibi hient, Oxa trahit, edi trustici sum undula inflexis coronis terrars perim

114쪽

tur. Sed quatiis alienatu hora,vel emotu coxa uideatur, si super aes aue iis p pedes ces s) computavir,continuo eme lubitur gressuri ne clauscuhc e cum cin. rectus incedet. Ex hac aut rutisne contingit, si comissura uertisuli ex corruptione corporis uel perfrictisne natim humor intrauerit,ime se descindit ad

neruos oe eos reddit immobiles, cir uel u alienums. quae hac ranse curis turisquis ei de sub ambu detrubiti r copiosus in quo admittes sat sulphur, mrinia cochleas, manna thuris relum,n stru,baccas lauri,aequis poderibuη, cotusa oluatq; cribrata, uino quoqὲ uestri et oleo miscebis cusanguine Mim: Mictoepraeputa, post institione illitis. coxas calida in qua uerbenae decoctae sutit interposito t=iduo. utillime co ouebis,post uti monerenovabis. si ex hac re plena no recepit funiture, lavi uris cauterio in ipse uertibulo. sinu limr se,uficis fieri consueuit. Qtiaecimi aut de oetoenis,caelerisq- ustys arti.

debeγe seruari. De morbo alienato, ex quo insedis animal 1a mortui. C. ALienatum morbum authores uocauerunt. quoties haec figua procedat: Putentes oculos animul habet, rec fretithois uduentu, bus et labra, ex ipsa orificia intumescunt quasi ab aliqua belliola colusio. Cube morbi. alij uuthsres orabum nucupauertis. Est aut uegsi a polo. Primo s pcllifero transitu contagiones arsit in plurimos. Deinde s impiritos decipis specie sanitatis. N a re Ela et bene curula duimalia ex hue pastoe subito is titu morititur. Alienuius utit uocatur s aiahbm eripit seu vi, Nulleia,qc pestilesiae internoctuti contusu facit. Plaertis aute hiscera interim vermibus co umit Qtiorum morsu pertuso aqualiculo alatu suffocuta si bibo montitur. Sed si uelocior medicina succurrat huc ru me fluatur de cimice sanguine detrahis,potioηe coponis huiusmodi: Galliti lib. tina,hγ opi libra, .ubrotum libru siemis, urastilo peroludasib sensis, manae succari tinctus a. trixannis uncius 3 . Oviae omia coli duo et cernuo ex uqua multu copiose

decoques. ei uiui diebus pluris potionabis aegrotti ed va ptiraq; huius aegritudinis pestilelia rasit iu yximos, osti grege si inciderit ut aut singulas heis minu siugulis digeras potionare te couenit lietqucti mis et iis sulfum alio.

rabim tigna res ter Ex curare cui in mulieo superisti conmt expositi . Quibia

115쪽

ostibu u queadeo mutanda mi pascua,tits fieri potest in alias frapviis ea et 'tibori da sint regiones. Nam qui transtut in ' lauis er tin ipso anhelitu itificis, tuniuersa. velocius autem curabuntur,si separata uerint dis translata. Derohoros s. Caput . N XUII.

Roborosa pusio dicitur,quae animal rigidum' est ad simili usuevi li

guccuivi haec sist signa Totum eo, puι Urictum, exitu e fiunt nurires cir aures segi ae immobilis ceruirius constrictum, caput exte ια sum cossivit armi uel trara. pedes etiam constricti ut nulla com pura fella, tu cuius caput δε erigere uolueris,non poteris oculi praecludaturi inu prem da. ideo difficile erigit caudum, ut eam flectere er mouere non postit, dura ilia astricti sunt renes, cubare penitus non potest. Cotingeti utilem haec puαο ex nimia perstimone uel l ovis neruorum, uel tremore,unde contem vitri dicti sunt. Puruns in hune ualetudinem incidunt, qui cum ab igne cda frutiluerint negliguntur,ita inambulantes si spe uduntur. Qliorum nerui recenti dolore ostiore compelluntur,er tu mum pustum lur,er oldua rescunt in robur. Ediuerso etiam allius quam expedit is pedibus uti iumeta,uel quo citiis alio loco contactis neruis patiuntur spasmum, er robur inacurrunt. Ex nimia quoq pruina, uel si in nimio stlore udubuint,viI era, iidis stibulis produtatur in frigus. fieri adsolent robores. Sed si a posistore parte fuerint comprehensi, ut morbus desinutiis lumbos,spi Laeni fiunt, caresectionibu/ tumen, pientis curantur. si quod uero robur a priori parte comprehenderit,ita ut os aperire non posse desperanti sunt. quia coiistrictis dentibuη tame perire cogantur. Quae uutem ex isto corpore aequaliter periclitantur in tit ex aliqua parte os uaseunt aperire tam du/ rrectioniblia curalissimis permeauda sunt, donee sident, coopertus sugis copiosi me oca calido stitui tur,iguisq, tuaeci eulieri coufitieuit sire stimo ut amphim sudet.

Surculos quoq; laureos uul diores in os eorum latir malus mutim ut rodendo eos exuatent maxillus ex cale Lut. Fabas quo , solidas cum baecis lautiri mixtus ieiuno dabis. A quam quos calidum olfires adpotandum. V entre ipsis eum mulsu eulidd,admixts castireo cishre purgabis: oleum quos opti cu ucco pusinae mixtum per nurem sinistrum de undis hordeu ems,hι- cam lurfuribia admixtum dabis ad submutum,doueo sanetur. Alia quanti

116쪽

qud ti dixeratis oportere eos dere eundenti, in drenouatili uel viretinucossita sos obrucitu ut caput eorum exter er nares,er tam diu de teneri do is

ηα sudet. Sed eae suprascripta cura saepe plures constit esse unatos. Osods ex hac ἡe non prosiecerint, ures eius ceruicem dextera linistras decumtim, accessationem ex nuribus supra totum tergum calidum imponis per triduum , er huc inctione quotidie uteris in solabi culuerit, uelis calidissimo loco: Cerie librum,dfronitri librum ,resine tirbetinest libra, halbani

libris,caseret selibram,opopanacis li5rum piperis uncia, medusse ceruinauticus duis,fletudinis uncias duia, h, i i ueteris optimi quantum opus uerit admisces o uteris . praebens tamen experimento remedium est, si picem liquidam cum oleo er uiuo ueteri decoquis,culetiq. medicum uetua mentum perungis. Ex qua unctione em auriculιι cum oleo tepelicto oporistet is undi, hi sanitas matura proueniat. sed ut uenae eoru calefiunt intristi secus,s conceptumst us exudet, necessaria potio est, que roborosos, stranteos, est eo fhmos alabriter curat, labi 'femiηis uncias a. cimini alexa . A drini unctis duas, allici,ca'λ.ubromni uncius Ringulas, trixaginis uuiscius duus, muniis croci uncia unum succurri uncium, hγssopi unciam una, piperis albi semiuileiam, quae omnia diligenter tun a dis cribrata redigan tur in puluerem, ex quo bina cochlearia Iussu er perietilo se se habeatibus cum succo ptisanae tepidae propinatur: β orout uero cum uini uesciis calida hemina de Δωρ in os nunqua tume sine oleo propter lenienda potionis austritu tem, P cannalem faucium mitigandum. Rhy auctores eiu modi pastonim hac dicunt ratione curandum: De temporibuκ unguinem defrushes, excipies4 diligenter Maleas nitri puluere,fule dis calyrio, animalia perfricari, ex loco calido 1titui oportere,uis hanc offerri post civesue cusprinum ,rutam,buccus lauri piper albam,oles etfabas solutus:hordeus etiam datur ut dytet ededo maxillas, die tertio de cauda s guinem tollunt. er renes calidis unctionibus fovent. Interdum etiam hi balnea intromittunt animalia, ut diligentius conualescant. Dant etiam quotidie potiones stillis quoq, uel de fulice,uel de robore in os mittunt,ne maxillaru usus indormiat. si melius habere coeperit, post duodecim dies coopertu exercebis ut sudet. Si isti non uuluerint, uteris superius declaratis. Plaeris asseuerunt, sicuti neus frondes roborolis oportere praeberi, quae raturaliter culent. Polionem

117쪽

bur tiri expillo 'sus utuntur: Certe libra, re me erbentinae uncivi g. opus amicis uncivi duus, mediistae criminae uncius duus,storacis sinciri quamur baccarum Lim stlibrum, olii pini prout opus si erit: quae scinia mκuum udiecta inuqua decoque ni, o pes tantos inlingant.

De hydropicis. Caput . γ π V. HYdrops no leuius animalia qua homines si equestrinsistit Iu dibbus

uanis uiths cu divitio ciborsi plena non prouenit, humor noxis pernicie corporis tumore', co ueuit in erre. Odiu vilitudine hic igua demonstrat: Turget uenter cruru,t hculi scapula, uitru et aergus in latur uis eo,ut nec i capite em amressi uraue. Cui insublingua litigeris subiugiet. H uue umbulationibuη breuibu3 opertu grauior bus suus donec sudet exercebis insole, et aduersum pilos per itu corpug po tinodii cost ca bis. Cibsi daturus radices dii*liis suis, quid O purgatione sciunt er uitio med uturi. foenucs c erctum aqua nitro praebebis,die ac nocte maceratos lupinos in isqvu au unit, siecutos,praebebis hic ibo Radice quos cucumr soluatiei uel folia, quae uentre insueunt. eide dabis ut purges . Quae cum ratio si tardaverit sinistitem euocandui est hi, r. Otia tuor ituq distis ab

umbilico ad ueretru uer μὴ sunt m p ps, ex perico su ipsim punias edcrue ne insaest, an cinos,ei an malia perimas subjeis stria centi male et pam ris humore currere quam si aestinis eris uecogariti, que in uast excipies. cum si hi tam us hile, is duo uel tria gydra salis ius lugu inseris, ne clutid tur. insuper i hyos impoliis. pha uel traii d eupo 0 oim quasi acti m , denuo inhila appones , humore iij cses, nec partes totuε exiccet. uncumluim ust da soleuiter potior, cui harticus p o dibis ste uel in luter diu usq; du sudet exercebis. Qua o fritim ego capit, tuis diligeim est cur ada, et siemper ab linendu a patri, ut tepidu et modios ad sustentione bibat tantu.

De sarcostis. Caput . π VI.

Areo lis quos talis est pugio : Iumeniti m biberit instatur Pglist.

118쪽

ri si res,vel amplissimaior est tumor . Sed comesi per paries supero iere,ue repetitia exiccatis ρ risuiu faciat. Potionibus Medum csse dicunt quae urius moueBsequeter ina costicandu esse ut pudet, pr siceuo gramen aciscipiet re pro hordeo eiceres uim s. Projse etiam dic t si in aer piguo eu hiri s sirequenti, me ambisset auimhqvia diuersio res latenter pubno. nsvis proselint. P Osionem etiam huiusmodi dant: Petriis lin- cir mala granata cotundunt,et cum irino ueteri per os digerunt. Apum quos quatitu'ὸppetere uolueris Q res ad edentu, A puraB bisse trηrcdici tincis y cu ' ah dubdi riuini ueteris sextario decoqui sint ad tertia recta et ad hemina p os digeres.

uenter qui de eius crescit ut dropici,cir ceruix fit rivdior, sed nectisticuli,nec crura intumescui. CDenit idis tνmpunitico caliduci uerem culiquamine optimo in pautae, uel linteolo inmbilico uel uentri subponere,er asciis colitore sed a pluribus diat mendu est ne laeti o moueat ligaturus, Radice panacis sit gallicu uriter coleres, et ca oleo uitioris tepefi. Gp cornu trucibus dit res. Preteredidimi; blues, e Cy et1rnu in uino decoques et 'igulas hemiudue per triduudabis. lampani imbri sigua di mostrat : ciborii bibessisus id si, exiguus somniis cui n lius ip nares mucos

.coeperint emittere de perandu est inutis nares habuerint hac ratioe curabis: cmore pasame et defruti binos cγii hos p triduli dubis tepidos. Praeterea b opi uncias 4. .a et uiridis manu plena. palmus numero uiginti, frui greci out bos sex, aquam cisis, ninam cir ulnium odoratum uetus pariter

robo si quorii lusera imum scut ire ceruicis uicilli J .ua id simili ludi e

119쪽

dine eaeditur,aut nubibus Cutin isti curatio esὶ: De cauda puri sanguianis denus. Nam si amplius tuleris ui rigescet,er rivise additur rivi Admiasces in eum merum,sir oleum,m calefacies,ita 'tim huc dorsiam er ceruicem pertinges accessis quos ex furfure cali lis impones,ut totum JHattuere posit is tubos,altora te exterilebis diligenterer uesctione edde perali stabis, supra quam similiter et furfure calentem dccesim in ovis,hocasurus ruento: nedulia ceruinae librum unam, Udunae thuris uncus quatuor eph uescius tres,cuorei unctis tres, opopanacis incius tres,resina rixae etcs 3. oximae uncias 3. resinae te retinae incias , . cerae libra sevit olei laurini Micio 8.6.epi caprini librum)olei glaucini sextariu i. ex olei curinis hi, icta que uepset tundis cribrus,cetera super carbones siluis,quibus cretu adinsces, Er leuiter decoquis in se uouo, in dirus cu nec stas pos hilauerit, reponis ac seruus.llas quos, potione intrinsecus rubisrebouti unciam i, aristolonae cius . heaenicae incias α.petro illai incia 1 . et semis rixusuis uestia i thuris musculi tinctis 3. cultiret incius adnunas curii cius Σ.condividis piter et cernis,et ex aqua mulsa et oleo diffundep nuces ab s dubitatioe eurabis. Ali1 auctores ageν ut unguiue de brachio. Esau erenduina alabstinendu ab hordeo,olethnum,mirrubiu,sanguine de brachiolis aequis ponderibu/tritu evim absonthio pontico er uino du hro pepos dandater cium biberit deabulet, oestonglis calidissueatur, pressi manu diutivi persticetur. Si uentris permuuberit tumor,pectus cuuis te, ijs laurendum est. Post qui is dies ternos digitos ab cis hae dis illae murendiam est uerium, obseruabis autem ne uenas frie comburas.

I De implecticis. Caput . NXIX.

M plectietis autem quid si lon fitistimet pasonem, pes candia est in.ctione superius memorata, si necesistas pol hilauerit inurendus. De phragmatico . Caput . N ππ.SI pbragmaticis erit iumentu bis agnoscitur sivis ἰβbricitabit,seu.los introrsium reducet, duris tentus habebit rigidus terram pedubiis tunde quod hae ratione curabis: sueuinem detrahas de matrice, adiimesos oleo er uino tepeficies,torumq, iumentum contra pilos dillen.

ιistitie constitabis,lota tot stitues er curasti.

120쪽

VEGETII LIBER III. r De eo qui aquam timet. Caput . N π π I. a Liquando iuruntu aquis timent,quae dic tur , Ddrophobd. Suo gna huius bici uenas omnes habebis extensus. Iudabit sulpu' 'oculis , tremorem stendorem Me patietur, illidet se parietibus: ex

a pusione conuerit confluerit in rabiem. Cui huc ratione suo νris: Saliis euinem ei de limoribuη detrahes,d cibarijs abstinuis,in locosis clauso ut lamen uidere nonpo*t constitues, in nossentio aquam in tuti uel alueo ita apponis ut non audiat sonis munipulim rutae deterito,et succus lauri xv. olei rosa ilibra,aceti uncia 1 .commisceto, caput ex nares diligentis eperannus, san itur.

De Spasmo. Caput .ritata u. SPulmum certu est duimalia sustinere. quae vicesitas his declaratupina

dictys: subire conciaret, urtioulieorum extra sunt, tum corpore palpitant,aliquando etiam de ore pudium emiti LQuibin escam dabis pubea nitros constersum,cucumeris quos studiicipuluerem, o nitra tritim per septe dies m potione dabis ut puro. s/nguinis quos marinae testudinis dimidiam csolum Meti tunt de astris usiquantula pariter mi ces, ers fundis in nares. Vtile dicitur terga eorum oleo ex aceto er nitro rea quenti me confricari.

De Epilepsia. Caput . γπXLII. Q ni ratione lunari animistia sicut homines Irequenter corruut,

sinae rititur. Qtiori insint grati acentia contremiscui, aliuaeper os defluunt, desterati pro morituris Fequenter consura Ah repente erat, pabula appetunt. Curtilusnem naribus eoru digito tentabis, quam frigidorem inueneris, tanto pluw couruficius. Si minus frigida aeri raptim cadet. Cuivi isti curatio est De ceruice eius copio tim unguinem disses, post

quintu diem de temporibus, loco calido tembrosos constitues, totu corpus thermamicis consticabis i cienti cerebra quos eiugo auriculus pice lis qui cu oleo laurino admixto largius perunges, . mittes intrinsecus,caput etiam alum cy eerebelluricAmnites, potione dui eutholica dabis eiusmodi: Radicis uncias , .pandeis rudicis unciis i. diagriij uncia i .cti cucumeris ornestris sincia quae ovinia bene trita comisces, cu mellas sextario j. decoques,

ta 3 ex quo

SEARCH

MENU NAVIGATION