장음표시 사용
561쪽
posse contingere, praesertim si ob magnam liquoris amnii copiam libere fluctuans foetus coipusculum longiori Disan sunt culo umbilicati illaquea iam sit, quiuis facile perspiciet. Denique ab abortivis foetibus capite praeuio nascituris hanc foetus in uersionem nullo modo dubiam reddi, multo mitatas prorsus refutari vel ideo sibi persuadet, quoniam facile fieri posse existimat vi per conuulsuas fundi uterini , a capite foetus ibi dein
collocato irritati, contractiones immaturi foetus caput ad uteri orificium magna vi protrudatur ac propellatur. Cum tamen et in abortu totus uterus contrahere se milii videatur, neque una tantum alteraue eius pars ab enata causa occasionali stimulo assiciatur, iron satis peruspicio, quo pacto fieri queat, ut caput, superiori in
loco collocatum, possit ad imam vieri partem deprimi. imo totum foetus corpus in coarctato utero in uerti. Ex quibus breuiter adlat s apparet, et haec a clarissimo viaro adducta argumenta ad coni monstrandam foetus in utero praecipitationem neutiquam sufficere. Ad aliani accedendum mihi nutic puto quorundam virorum de situ foetus opinionem, quam RoEDERER o duce multi, THEBEsivs, FRIDI Vs iunior, SI FINIVs, amplexi sunt, suoque assensu corroborarunt. Amrma ut hi celebres
artis magistri, caput foetus in primis grauiditatis mensi. bus omnino ob leustatem sualia in superior; parte uteri collocatum deprehendi, setis in vero illud, decrescente paulatim liquoris amnii copia auctaque in dies capitis grauitate descendere, ita, ut tandem appropinquante pamtu grauissima corpusculi particula, squam tum temporis caput esse ipsi concedunt,) insimum locum o cupet. Praeterea hunc lentum capitis descensum multis de causis, praecipue ob liquoris amnii penuriam. uteri
obliquitatem, enatos in utero tuinores, externam iniuriam, inixus praematuros cet. posse vel retardari vel et multis modis vitiari ac immutari docent, unde innumeras istas, ex peruerso foetus situ oriundas, partus
562쪽
Gehur Progr. de studi Teultates facile posse repeti atque explicari existina ant. Liceat vero contra hanc dictam hypotlies a primo loco monere, illud, quo haec pol illimum niti videtur, fundamentum, capitis nimirum in primo grauiditatis tempore tantam leuitatem, vi sustentari illud a liquore amnii in superiori loco, natantis quasi bullae in mo-dmiai queat, admodum lubricum ac nullo modo con . firmandum videri. Quod enim supra commemorauimus experimentum luculenter omnino comprobat, iam inde
a primis diebus caput foetus sua grauitate reliquam Corcpusculi molem multum superare, et in liquore amnii suspensum semper fundum petere. Augetur prOzedente tempore quidem capitis grauitas eadem ratione, qua et reliquum corpus ob incrementum suum grauius sit, neque tamen ulla subesse causa videtur, cur, quod in sexto septimo te mense ponderosius est corpore, caput, ab initio, ubi volumine suo omnino corpusculo longe maius esse constat, tamen eo multo leuius esse queat. Praeterea etiam obstare huic opinioni existimo, uteri, circa illud temporis spatium, ubi iste capitis descensus fieri debet, nimiam angustiam, ab foetu mirum iu modum increscente, et a liquoris amnii copia immi, nuta, exortam, quae vix permittere talem totius se tus inversionem potest, in qua longitudinalis foetus axis transuersalem uteri diametrum transire queat. Licet enim concesserim tale quid accidere poste in primis mensibus, ubi exigua est foetus moles, copia vero liquoris amnii longe maior, in medio tamen gestationis teulpore illud contingere neutiquam poterit. Quae quidem
Omnia eo compulerunt phares viros, ut, quoniam
utramque, de qua exposuimus, situs foetus rationem suam laborare vitiis intelligebant, talem sibi mente fingerent
Opinionem, qua assererent, vagum eme et pro arbitrio foetus omni momento mutabilem eius in utero situlia. Fauere huic eorum asserto quam maxime videntur ii De
tus, sat validi ac vehementes, motus atque succussiones
563쪽
foetus in ivfero post quintum plerumque mensem percipiendi, grauidamque haud raro tantopere molesti, ut iis vexata animo delinquat, quibus obortis membra foetus, quibus ut rum ille concutit ac quassat, apposita ad ventrem ma-i nu facile sentire non modo, sed et saepe satis accuratet discernere possumus, cum modo latum quid, modo
i rotundum et capiti aequale, modo tenue et angustumi membrum , manum pedemue laetu distinguere liceat. Huius sententiao propugnatores eo .vsque procedUnt, Vti hos x oluntarios omnino motus, a non sola membrorum vel
corpusculi grauitate repetendos, ad partus ipsus tent pust usque fieri sibi persuadeant, adeo, ut interdum illud, quod percipiebatur ad orificium uteri esse delatum,' memisi brum retrahi a foetu soleat, eiusqtae locum aliud quod-l dam praeuium occupet. Licet vero hos motus, posti quintum mensem fere in omnibus prauidis contingentes,l saepius ipse cognouerim, ita anu abdomini imposita, nunt quam tamen auderem, certo definire, utrum latum illud acl rotundum, quod tactui se offerebat, tuber, a capite in-lsantis, an ab eius natibus protrudatur ac efformetur Cum praeterea vix satis queat intelligi, qui fiat, si ad partum usque vagus fuerit situs, ut plerique foetus capite praeuio nascantur, concedam quidem lubentissime posse non modo foetum sua membra libere, praesertim simulta liquoris amnii copia illum circumdat, mouere, sed et ea, vel sponte vel physicis legibus coactum, omnino mouere; neque tamen mihi unquam persuadere potero, licere ipsi et caput suum, grauissinam sui partem
inferiora petentem, eleuare, et tam valido conamine tΟ- tum corpus ita inuertere, ut quae antea in segmento uteri inferiori collocatae erant partes, nunc sursum erigantur et superius segmentum repleant. lis potius ex recentioribus viris assensum praebere ine fateor, qui foetum ab omni tempore capite deorsum pendente in utero latere assiris mant. Quam quidem sententiam mirifice confirmant, capitis prae reliquis laetus partibus inde a primo Cou-
564쪽
ceptionis tempore maior grauitas; foetus abortivi sere semper capite prodeuntes ; caput infantis in inferiori uteri loco deprehendendum, sit nul ac collum uteri em oblitum ac distentum digito illud persentisci permittit; tandem virorum celeberrimorum S N E L L I E , H V N T E R I, summa cura' collectae, obseruallanes, quae propendente capite foetum ita in utero compositum esse commonstrant, ut una auris sursum altera deorsum posita conspiciatur. Poterit tamen ob varias causas ille foetus situs
omnino immutari ac peruersus reddi, ut inde partus di L sicilis atque artificialis soleat enasci.
565쪽
567쪽
f. I. Foetus humanus, dum utero materno continetur, animalis instar vitii pari, ouo inclusi, singularem vitae oeconomiam colere solet. Quae, attente parum generaliter spectata, sic constituta esse videtur, ut hi communem et propriam scite dispesci queat. Prior matrem inter et sociatum obtinet, qui posteriorem, stata naturae lege, veluti priuam agit. Universa utriusque ratio, quae mirifico mΟ-do consentit, in peculiari sunctionum, tam animi, quam corporis, regimine versatur. Quod si cum eo infantis nati hominisque ad ultioris comparetur, ingens omnino et multiplex discrimen ostendit. Idque non solum in actionibus , animalibus, sed vitalibus quoque, naturalibusque sic dictis, clare elucet. Cunctae hae, qualescunque sunt, cum bene vigent, oeconomiam foetus naturalem, vel fanam, constituunt. Haec, prima humanae perfectioris pars, ad corporis tenerrimi usus quam mirabiliter comparata esse, obseruatur. Veram eius formam distinctamque adumbrare, in specimine hoc studiorum meorum inaugurali, conatus sum. Quod dum Eruditorum examini subiicio, ad suinia mos in Arte medica honores consequendos etiam. rogo atque etiam, ut immaturum fortasse hunc ingenii iuueni. lis foetum benevole accipere dignentur. f. a. Sanam vitae oeconomiam, quam considerare iam aggredior, foetus esse humani, liquet f. i. . Qui ergo, quid proprie sit , ut rite cognoscatur, continuo indagandum est. Equidem ex iis, quae Ueteres nobis tradunt distincta eius, de qua hic agitur, notio non constat. Neque, quod sciam, a Recentioribus, quorum solertiam ceterum in accuratiori Naturae pervestigatione merito laudes,
568쪽
Dan Banchem Di sert. de oeconomia promi solet. Foetus, generali plerumque nomine, a conceptionis principio, ubi tantillulii hominis primordium existit, ad maturum usque partum, appellatur. Vel idem etiam, sensu minus lato et ambiguo, ex quo paruulus utero matris suae adhaerescat, voeari passim legitur. Ante quem memorabilem temporis articulum, iunior inde ab origine sua Embryo uulgo nuncupatur. Perfectior autem eo actultiorque, foesus est, cuius coryrιs quantulum cumque eo usque formatum si, ut integrum omnino ad infantilis futuri habitum octe. t. Is, conspicuae magnitudinis, I Q. Omiles, quas homo, aetate prouectior, partes habet externaS:
Internas quoque, atque plurimas, sabrica ei respon. dentes, in communi compage inci usas; 3'. Funiculum umbilicalem, a quo pendet, spectabilem, ad placentam exporrectum, qua plene eX structa, et utero adnata, huic alligatus tenetur; Bina ita uolucra, internum alterum amnios, in cuius liquore natat mobilis, alterum externum, chorion puca, inter se arctissime coniuncta sicque figurata, Vt Ouum referant, capacitate uteri cauo aequale
Vitalis oeconomiae contemplatio, quae sequitur, ad laetuna, gela eratim descriptum f. a.), proxime consistit. Tenellulus hic foecundo in uteri sinu, quo magis magiS-que perficiatur, definito quodam tempore residet. Cuius felici progressu, ibi inore vivens suo tranquillissime, certam attingit aftalem. Ad qua in rite metiendam, arbitror, conuenit, totam in primam, mediam et partiri. Prima a statu notabili embryonis, ex minimo rudimento, in ovo, recens foecundato, latente, ad unciae magnitudinem et vltra paullo aucti, procedit. Non determinari exacte potest, quando aetatula isthaec incipiat. Obseruationes variae, inter se collatae, ad credendum modo inducunt, quod plerum lup in sextam circiter post conceptio
569쪽
em liebdomadam incidat. Ineunte enim naense tertio, mbryonis corpus, integre formatum, expressam elegantissime fietus imaginem serit. Λetas ei ias media inde perinsecluentes menses, qui grauidae transgendi sunt, continuo excurrit. Ea, quae princepb cli, tum ad incrementum et robur, tum symmetriam partium efficiendam maxime pertinet, In quibus sane, quam satis nunquam ad mirari possis, vim Naturae formaticis inexplicabilem pro dit. Vltima noni mensis finem tenet, qua foetus priua tam vitae suae scenam cum publica commutat. Maturus
tunc qui dicitur, ex uteri angustiis tenebrisque in laetabi lem, quam expetat, lucem edi solet. 3. 4. Praecipua oeconomiae ratio, quae foetum nostrum spectat, in corpore eius organico sita est. Equidem hoc perinde ac si natum esset, vim vitae eximiam uatura sua actuosa complectitur. Eaque, qua sanum pollet, res sibi necessarias 'omnes praeclare gerit. snter quas pi imum permultae sunt, quae ad parti uin, ex quibus constat, motus automaticos referri possunt. Vniuersales hi tu cunciis qui iustit solidis, vel firmis simplicioribus, vix sere dubites. Quidni etiam pro earum mollitie ac teneritate, quae aetatis conditioni sespondet, f. 3 singulari modo vigeant' verum in organis compositis quibuslibet et cum primis in corde arteriosoque systemate quam ramosissimo, emicent. Vnde quae emergit, actio momentosa in humores, qui iis continentur, quaquauersum mouendos se diffundit. Ex quo generali principio, praeter caloris vitalis originem, multiplicium secretionum excretionumque stinctiones in foetu assequi utcumque licet. I que, quod inde pendet, primarium nutritionis opus, quam mirabiliter succedat, felici admodum sui incremento docet. Quadrimestris enim longitudine sua, quae eam maioris fere digiti aequet, trimestrem iam superare, haud obscure cernitur. Elapso autem mense noIIo, ceteria paribus, perfectus ulnam di-
570쪽
van Banthem Dissert. de oeconomianaidiam facile emetiatur. Neque minus velociter idem
crescit pondere, quippe quod a paucis tantum grauis ad decem et plures saepe libras augetur. f. 5. Foetus, naturalis uteri incola, in vitae statu singulari sibique proprio versatur. Quem, perstriclo breviter generali 3. 4.), speciatim hic concinno ordine persequi, plurimum attinet. Manifestum oppido est, eum non posse, ni si ex seae et fabrica peculiari corporis, recte exquiri. Sedes huius, perquam commoda proximaque, in molli, membranaceo, tenui, denso ac pellucido, datur ovo.
Quod, semper limpido plenum humore amnios 3. a.),
ad caui uteri figuram et magnitudinem velut fingi solet. Quocirca illud, siue magis, siue minus, extensum sit, tantum non quovis in puncto contingit repletque. Satis intus capax est et amplum, ut omni tempore gestationis foetum facile contineat. Qui vero prout a prima sui formatione 9. 3.), in dies magis magisque accrescit, maiorem eius insidet partem, donec maturus ferme occupet integrum. Circumfusus undique leni vitioque humore, pisciculi fere ad instar, mediae aquae innat. At non libere tamen, nec sponte sua; quandoquidem a funiculo umbilicati ad obtusum oui verticem perducto et attexto firmiter, dependet. Mobilis inde, ut eius fert longitudo, externum sequituri inpulsum, quo leues per undas huc illuc agi se sinat. Ex quo fit, ut suo quasi inerret domicilio, atque, pro varia motus directione, alio alioque in latere recumbat. Ipsum autem ouum ita repositum est, ut, nisi illata vi praeternaturali, situm suum mutare haud possit. Namque non solum in arcto ii aeret uteri complexu; sed innascitur etiam, qua parte extus fundit placentam. Quae, fundo eius ampliori plerumque innexa firmisit me, ad totum Naturae apparatum apte retinendum valet.