Sylloge opervm minorvm praestantiorvm ad artem obstetriciam spectantivm : qvam cvravit atqve edidit, et indicibvs necessariis avxit

581쪽

foetus naturali. 3'sque tandem in eum, vel simplex, vel diuisa, et portione

hepatis stac crescente, ceu ponticulo quodam, ieeta ad angulum fere recium exit. Adspectu cognoscitur, ita plerumque exire, ut, paullo ante finem amplior, ementiori ramo illi continuata dici queat. g. I 6. Hepar grande foetus, praeter venam umbilitatem β. Is . , ductum, vel canalem, quem vocant, venos viri peculiarem obtinet. Qui fere e regione eius. exitUS, quo paullulum modo dexterior est, superius a ramo sinistro venae portarum editur. Principio oblique parum surgit dextrorsum ubi mox lobuli sic dicti Spigeliani caput ab tingit. Tum porro secundum longitudinem eius latusque sinistrum, rectius utcumque sursum meat, ita ut avenae umbilicatis directione parum deflectat. Denique ad supremam hepatis oram, quodammodo eXcisam, vitialobulum perducta venae cauae inferiori, eo circumfusae, sub diaphragmate inseritur. Eaque, qua incedit, parte posteriori impressum quodammodo hepati sinum tenet, iiDquo receptus commodisti me sedet. . Praeter hoc, post riori superficiei inducta, membrana eius tenuissima includi, anteriorique substantiae hepaticae, subtili valde et stricta cellulosa, illigari solet. Uenos canalis nomine recte appellatur. Namque ex textura membranacea adeo tenui ac molli fit, ut, nisi repletus, in se concidat. Eiusmodi vacuus cum nec sustineat se, nec lucem reflectat, vix aegre in sensus incurr . Verum, infuso lacte, vel alio liquore tincto, perlucidus colorem spargit, quo pulcerrime enitet. Plenusque dum tumet extrorsum, capacitatem praefert notabilem, qua haud longe venae portarum

cedat.

Commemorabilis valde in laetus corde exstat meatus, quem Oeconomia eius naturalis duduin reddidit ce-

582쪽

s66 Dau Banchrus Dissert. de oeconomialebrem. Anatomici foramen vocitant ouale a figura, quam praebeat ouo sina ili. Apparet egregie, resecta aure CO di, dextri, ceu follula quaedam, in sinus utriusque venosi Tintergerino pariete sita. A cuius ima et postica parte, venae pulmonali dextrae inferiorique cauae consilii, superam internamque mediam uersus se porrigit. Ouato fere ambitu terminata est, cuius superior ora, ab extremo pariete ad cordis basin extensa, ultra dimidiam crassitie sua prominet. Inferior autem, tenuis admodum et laeuis a facie membranacea interiori vix aegre distingui potest. Ea, inclinata parum et sursum utrimque flexa, in oppositam sibi citruam evadit. Pelliculam intus propagat subtilem, pellucidam, mollem et albicantem. Haec internae sinus Vtriusque membranae continuata est, eaque arctissime invicem, et cum fibris intercedentibus tenerrimis, concreta, enascitur. Integra et firma maiorem, quam Occupat, sessulae partem perfecte occludit. Surgitque altius retro Oram superiorem, laxa et mobilis, ita ut meatum subrotundum constituat. Quem cum pro re nata claudere et sperire postit, valvulae nomen et ossicium obtinet. Cui, si recens consideretur, quam eximie accommodata sit, manifesto liquet. Siccata vero, qualem pleraeque Anatomicorum icones exhibent, contrahi adeo imminuique solet, ut maiorem minoremue hiatum essiciat. Angustior longe meatus, ubi assidet valvula, ostiolum modo oblongum relinquit. Atque apertus demum, semota illa, liberrimum e sinu dextro ad sinistrum parat aditum. Iseni in, .cum bene patet, parum abest, quin digiti minimi apicem capiati

Inter vasa insigniora, quae laetus humani propria sunt, canalis dictus arteriosus annumerandus est f. 6. . Qui, si minus firmitate ac robore, usu tamen quem prae sat, nomen suum tuetur. Canalis ille membranaceus est, laxus

583쪽

foetus naturali.

Iaxus mollis. venosi fere ad instar, tener et aequabilis. Λb alteria oritur pulmonali, cuius trunci continuati speciem gerit. Ex eoque breui, de basi cordis dextri su gente supra ostium arteriosum extuberat. Inde ab origine sua a artae adiacet, quae inferius paullo ac posterius e co de sinistro prouenit. Primuinque ut egressa est, auriculam dextram inter et arteriam pulmonalem media, obliquo parum ducita antrorsum adscendit. I una porro, eo mutato, dextrorsum se vertit ac antrorsum, ita ut leuem curuam describat. Qua porreeta deinde longius sinistrorsum sursumque contendit, quo sinistrum bronchum supera scandere queat. Hoc superato tandem, exiguo flexu deorsum ad dorsi spinam abit. Canalis arteriosus, quam editam mox attingit, aOrtam, ad finem usque curuaturae, ubi desinit, comitatur. Nimirum ibi dum adrepit, concauam eius et infernam lambit faciem, adscensu gradatim incuruat se posteriora versus supremoque descendit. Subiecta proxime, cellulosae tenuioris beneficio, adhaeretaortae cui, accommodate facto arcu, ab anteriori paullo infra subclauiam sinistram innascitur. Intrat supra ad an, gulum valde acutum et, refleXis membranis, patulo ore intus exit. Arteria pulmonalis, propagato isto canali minor directum ad pulmones iter continuat. f. I9. Peculiaris vitae ratio, qua foetus tenellus utitur, in partium recensitarum functiones potissimum redundat s. 6.). Hae, ut variae sint, uniuersae tamen ad definitum humorum cursum prouehendiam moderandumque perti nent. Et primum hoc, quod amplissimum est, munus arteriae umbili cales auspicantur. Quae allatum sibi iugiter et rapide sanguinem ex proximis ilia carum truncis

hauriunt g. 7.). Nullum subit dubium, quin haustum

alacriter per laniculum umbilicalem ad placentam vieta nam deferant 8. . Eamque deferre se omnem, sim

584쪽

568 van Panchem Dissert. de oeconomia aplici, ni fallor, decursu suo, nec ramoso, plane com- Iprobant. Quin multum etiam copiosumque, valetudine ili integra manente, ex corpore foetus illuc ad ueliant, ne. Icesse est. Namque certe tanto plus recipiunt fluidi, quanta 'maiori capacitate praeditae sunt, qua iliacas externas longe i lex superant. Quocirca et maximam eius, superiores per farterias appulsi, portionem in se conuertunt, minima tan- itum inferioribus relicta artubus. Ad haec, quae ampli- tudini suae ac firmitati respondet, vi motrice eximia pollent. Equidem ab aorta valida ac propinqua, quae imum ventrem incolit, continuatam sibi substantiam tra. hunt membranaceam. Cuius autem vel nihil , vel perparum, quamdiu funiculum permeant umbilicalem, fortasse deperdant. Continenti hinc, quem praestant, motu fortique adactum velociter sanguinem uberrimum sine mora propellunt. Perguntque semper et minimis accipere, et propellere momentis, donec emeritae quasi agere cessent. Non facile credendum, ita ibi constitutas esse, ut crassio- irem modo, vel faeculentiorem, nanciscantur. Etenim leo, quod a latere descendunt et retrogradae sunt, ad separandum ullam dare posse ansam, haud videntur. Massa is anguinea enim, quam longe arteriarum truncos ramosisque patentiores permanat, non aliam, nisi fluminis rapidi, in rivulos diuisionem subit. Tota heterogenea et probe icommista, aequabili impulsu et pressu a tergo, in quovis canalium puncto, voluitur. Pars itaque eius, quaecumque sit, siue linea recta, siue curua quadam, feratur, im- mutatam massae integrae indolem seruat. Similemque in. csse sanguini, quem ex abdominali arterioso abripiunt a teriae umbilicales, annuere oportet. Natura humana admouendos humores suos vires adhibet, quae, vitales scilicet, leges hydraulicas generales vehementer eludunt.

Arteriae binae umbili cales, descripta via, sanguinem

deseecatissimum f. 19. ad placentam pervehunt f. 90.

585쪽

fortus naturali. Eo, quo propagant se, ordine illatima fluidum per ramos suos continuo distra buunt. Certumque est et extra controuersiam, tam largiter distribuere, ut omnes, licet innumerabiles, a maximis ad minimos usque, perfundant. Namque non minus gnauiter, ac cor foetus actuosissimuini et aorta, vices suas obeunt. Ita Vtiqui natae sunt, ut, quoad uigent, in alterna diastole et systole versentur. Nec durior, cui inhaerent, sunt culi substantia s3. laxa mobilitas, impedit, quo minus Vtramque motus vividissimi speciem libere edant. Et revera ibi more suo valide pulsare, in dubio foetus viventis indicio, quando que obseruantur, Intelligas hinc luculenter, perennante circulatione, ingentem este sanguinis copiam, quam placentae adferant. Nae huic, Verbo, eam demum per vices ingerunt omnem, quae uniuerso foetus corpore continetur. Vt vero inde diuiso affuit agmine, totam paulatim et replet, et percurrit, placentam. Cuius nempe arteriae, umbilicatium propagines, appulsum a tergo sanguinem per ramos suos confestim diffundunt. Pari operam dant solertia, quam vita inspirat, ut principem huius humorem aequabilissime traiiciant. Quid φ quod etiam traiiciunt expedite adeo feliciterque, eius ut nihil unquam in ulla serie remorentur. Maiores incitant ad agendum minores, quique minutissimis vltimisque mirabili quasi concentu praeludunt. Ea actuositate sola sit, ut sanguis, ceterum crassus et iners, fabricam Placentae arteriosam persubtilem et creberrimis impeditam plexibus, commoda perimetiri queat. Ex angustistimis eius finibus conti nentur pulsus, maximam partem incontinuam manat venosam 3. 14.). Cuius enim principia, velut oscula sunt innumera, quae ipsi perlabenti apposite patent. Pauciora modo minusque expedita Osfert superficies interna uteri, qua iunctam sibi tenet placentam. E cuius dorso quae porrigunt se, arteriolae interiores Omnes subtilitate superant. Neque communi continuationis perfectae via aequam venarum coniunctionem perueniunt. Nondum plane, quod

Nn s sciam,

586쪽

uero van Bauchini Dissert. de oeconomia sciam, constat, quo modo earum foraminibus immissae coalescant. Videntur tamen; quod ratio edoceat, sic coalescere, ut apertae, quem vehunt, humorem ibi transisfundant. Sanauis iam, in placentae venas perlatus, ex minoribus sensim in minores decurrit, ex quibus demum confluens unam umbilicalem ingreditur. Quo in transitu, imminutus ante paulum, tempestiua accessione fluidi, quod uterinae reddant arteriae, g. 14. plurimum augetur. Ea hinc a placenta remanat copia, qua conuenit lae- tui ex debito ut restituatur. q. a T. Uena umbilicatis, restuentem a placenta, sanguinem β. ao.) ad hepar foetus, perinde ac caua ad cor, perducit. Non opus erit, hoc, arbitror, multis Ostendere, quod reapse eo directo gradu, qui naturalis sit ac perennis, necessario ducat. Solemni omnino notissimoque canalis venosi, et viscere abeuntis, ossicio fungitur. Liquet etiam, notatum attendenti exitum, . is. venae portarum sinistrum esse ramum, in quem proxime sanguinem derivat. Cu us partem longe maximam, ni omnem, infundet e se, patente praesertim ostio probat. Minutulis enim aliquot, quos in transitu sinus hepatis utrimque interdum det, ramis perparum modo impertiri potest. Molle et amplum vas cauo suo egregie pervio vitalem humorem commode deportat. Necessarium ei motum continua tam cordis, quam arteriarum maxime umbilicatium foetus actio parit. Haec, qua in sano emicat, tam longe producit vim suam, ut in systema placentas vasculosum extendat. Ex quo non interrupta serie venae comminii catvmbilieali. Quae proinde sanguinem, cito placidoque flumine currentem, facile transmittit. Et licet tortuosa funiculum perrepat, eum tamen ullo in puncto multum retardare nequit. Irruens fluidum, quod pluribus ex riuulis crescit, congesta mole velocius prouolui solet. Concitat

587쪽

Dejus naturali. a citat enim in se quasi vires naotrices, eisque intentis, ma-i iorem impressionein sustinet. Vena una bili calis, a, quam plurina is minorum myriadibus, inter se in via am, coniunctis, conflatur. Ex quibus omnibus, quouis fere ι aDomento, confluentem colligit sanguinem cumulatque : adeo ut quantitate auctum velociter quoque ad hepar deis rat. Quantitatem istam, qua rite impleatur, haud exi guam esse, conspicua valde capacitate sua prodit. In foe tu ipsa vena portarum multo semper maior reperitur. At que tum fluenti sui copia, tum in cursu eXcitatiori, ramum eius, in quem se aperit, dextro alioue oppido effieit extensiorem . Membranaceus ille, pro tenuitate et molli tie sua, non potest, quin incurrentibus in se undis cedendo ampliorem cauitatem consequatur. Vnde vulgo eum

appellant sinum, addito nomine Glissonii.

Magna vis sanguinis, quae per venam umbilicalem ad hepar manat, 3. a I. in canalem praesertim veno. sum g. 16. adscendit. Hic ad eam admittendam et

pulcre natus, et opportuno loco situs, est. Etenim eximia eminet capacitate, qua magnam potius Venam, quae cum caua inferiori se coniungat, quam ramum quendam aemuletur. Laxus insuper et dilatari aptus humori, ube

tim influenti, facillimum concedit ingressum. Neque solum amplitudine sed positu etiam et ductu rectiori a principio ad finem concedit. Etenim patentiori, quo incipit, ostio, oppositum sibi e diametro sere, venae umbilicatis cauum spectat. Eoque semper aperto, sanguini celeriter illabenti, aditum praebeat expeditissimum, necesse est. Is profecto, quo minus cogitur a re stilineo cursu diuertere, eo aequabiliori fluit incitatiorique. Hinc dubio procul et parte sui haud exigua in canalem venosum ruere debet. Mutata vero directione etiam, vel sinistrorsum, vel dex.

588쪽

ue a van Banchein Dissert. de oeconomia

trorsum, in patulos venae portarum ramos discedere, ita ut totum hepar percurrat . . In quo tunc Venoso pauciori, qui regia e visceribus abdominalibus remeat via, opportunissime miscetur. Abdominalis ille contra, variato impulsu, cum altero confundi, et quadam parte, maiori minori ue, in canalem abripi venosum poste cognoscitur. Cui proinde, pro re nata contingit, vel umbilicalem solum, vel hepatico remisium excipere. Omnemque, quouis modo exceptum, nec imminutum quidquam, in venam cauam inferiorem consert. Ei subtus insertus, quo aptius

evacuet se, circulari ore bene diducto desinit. Totus cum breuis sit, ceteroqui iners, velocitatem fluidi accurrentis nihil moratur.

β. a 3. Sanguis, ex placenta et foetus abdomine redux

q. a O-. I. , per venam cauam inferiorem ad cor dextrum fertur. In cuius receptaculum, quod dicunt venO- sum, una cUm eo, qUem superior caua a vicinis aduehit

partibus, influit. Vterque ibi commistus momento citius in duos scinditur rivos, qui inaequales continuo diffluunt. Alter per foramen Ouale sinum cordis sinistri, et dextri ventriculum alter, petit. Prior oppido exilior esse, eminori foraminis, quam ostii venos, diametro, colligi potest. A copioso praesertim sanguine oritur, qui eX caua inferiori sursum prorumpit. Is obiectum sibi in adscentu foramen inuenit ouale 3. IT.) vel meatum, eumque subit commodissime. Namque inde mollem et obsequi Osam, quae inferiori ex limbo retro superiorem surgit seque recondit, valvulam facile submouet. Haec superne prominente intus ab auricula sinu, velut colliculo, praemunitur, qui, quem superior caua demittit, sanguinem auertit et orificinin versus dirigit venosum. Nihil vero obstat, ne inferioris caui columna obuio foramini infera-

589쪽

foetus naturali. tur. Contra, velut certo limite posito, facit, ut absque ullo errore ingredi queat. Quin satis etiam rapide aduolvitur, ut tenuem parUmque accliuem intret meatum et superet. Ten est ille riter ac expedite ibidem intrat, qualido quidem ad cor, in diastole constitutum, appellitur. Laxus scilicet tunc et vacuus uterque; ex lege syn- chroni uenii, suus fluido irruenti libere patet. Explicato simul molliter pariete intergerino, patulum se exhibet foramen Ouale acco inmodatque. Meabile itaque hoc sanguinem allatum e sinu dextro in sinistrum iam illeo sinit perlabi. E contrario transitu ex posteriori in anteriorem, valvula ei praefixa prohibet. Sique pro laxitate sua non potest prohibere omnem, vi genti tamen maxime cedere deiabet. Quocirca necessario semper cedere ei, quem sinus dexter elargitur. Is enim maiori certe et copia irrumpit et impetu, quam qui e venis pulmonalibus in sinistrum defluit. Ille nempe solus est, qui ex longis pulmonum consistentium angus iis singulari lenitate paucus redit. Etenim parce iis infusus non minimam sui partem in nutritionis secretionisque usus vltro erogat. Eoque lentius serpit, quo, deficiente respiratione, ad acriter procurrendum minus incitatur. Propterea nec sinum sinistrum adeo replet, quincapacior hic e dextro iniectum humorem diducto velutiore hauriat. Num autem quid eius, quod forte redundet, remittere queat, non opus videtur amplius disquiri. Oportet, quod quisque largiatur, ne vitalis in principe corporis viscere turbetur motus, nihil certe remittat. Naturae ei prospexit ordinato tani sapienter valvulae ianitricis situ, ut regressus, vel refluxus, vix ac ne vix quidem contingere possit.

Maior sanguinis pars, ab ingressu foraminis oualis exclusa, f. 23. cordis dextri ventriculo proprie destinata est. In quem, diastolen insequente, receptaculi venosisy βο-

590쪽

574 van Bauchem Dissert. de oeconomia systole, per osti una patentissimum, protinus coniicitur. Eo repletus ille, ad certum distensionis gradum, momen to post, contractionem obit, qua grauem sibi lium Orem

adiutum expellat. Atque omnem , quem coria plectitur, mirifico fibrarum nisu in arteriae pulmonalis truncUm eiaculatur. Vno eodemque temporis puncto, eum etiam Canali arterioso . t 8.)directe immittit. Qui enim, nascenti trunco proxime continuatus, se apte simul replendum os. fert. Praecipua sanguinis, ibi impulsi, pars est, quam sibi dicatam capessit et absorbet. Namque principio ubi Oritur, parum abest, quin ipsius arteriae pulmonalis

magnitudinem assequatur. Primigeniis autem eius ramis, posterioribus, tum dextro, tum sinistro, quam multo capacior esse, cernitur. Quocirca humoris quoque, quam ad pulmones permanet, maiorem haurit copiam et abducit. Nulli, ut reor, nisi huic moli, ceu potentiae agenti, tribuendum, quod in tantam amplitudinem excrescere soleat. Eidem traiiciendae tota caui sui forma, vel extensione, exactissime semper conuenit. Utrum vero sanguinem ex arteria pulmonali in aortam, an contra, dUcat,

acriter et ingeniose disputatum fuit. Sed, curate paullo examinatus, credere suadeat, quod ex priori in posteriorem arteriam derivet. Nam flexusne ea natis ita incedit, ut inferius aortae descendenti ad angulum acutissimum in

sigatur ' E corde dextro eiectum, quod rapit, fluidum in eam declivi ductu suo facile demittat. Plenus eo et semper eodem ex fonte hausto, nescit, illud contrario motu referre. Quin contractio etiam determinata tam fortiterpellit contentum, ut, quidquid forte occurrat, e vestigio repulset. Quodsi praeterea statueretur, ex aorta pulmonalis truncum versus adducere; quaeri posset, quorsum tandem ageret ' An ad cor dextrum, an pulmones ' Primi, qui hos adeunt, rami adeo exigui sunt, ut praeterlabente canalem arterio sum, humore satis possint perfundi, nec ullo ex aorta commeatu indigeant. Neque hoc quidem cor