Historia de utero duplici, alterutro quatro graviditatis mense rupto, in Hungaria, anno MDCCLXXXI. in cadavere ab auctore invento. Cura C. E. M.

411쪽

cannabis semen capere potuerit, at statim angustabatur ita, ut in suo progressu fetam tantum porcinam admitteret, quae inter robustam& extimam uteri majoriS membranam, ejus, denique substantiam musculosam ascendebat Ver sus pedunculum uteri minoris, per CUJUS eX- tremum paenes aliud antea descriptum foramir nutum, ubi fetam reliqueram, exiverat. Vid.

Foetus masculinus nullum deformitatis s1 gum habet, sed ratione temporis Optime quoad omnia membra compaginatus est. Hujus: anatomes coram cadaVere testis extitit D. Alo

Nander Mehely una cum binis suis Chirurgit Isodalibus, inclyti Comitatus SYathmariensis Dii strictualis, & Liberae Regiaeque Montanae Ci- vitatis Nagybanyensis Chirurgus; in mea ha bitatione autem Ill. D. Franciscus XaV. L, B. cde Hachtheim , Lanctu, Caesareo - Regius Geometra subterraneus, qui solita sua d xteritate figuram delineavit; Spect. Dominus Adamus 'chulta, Caes. Reg. Supremus Montium Praese-itus; ΕXpertissimus D. Joannes Bathy, civita- is Usgybanyensis Ρhysicus, Perili. D. Ignati s orgovics, Caesar. Reg. Tricesimator; da alii

412쪽

patiosum sane disquirendi campum nobis offert rarissimus hicce calas VerUm Cum mecum ego habitem, & probe noVerim, qUam sit mihi curta supelleX, pauca solum attingam, relishurus alia iis, quibus e meliori luto finxit praecordia Titan. NOVimus enim, nullibi sorte magis nos destitui ratiociniorum subsidiis, quam in mirando generationis opere; licet neoterici subsidiis suis mathematicis, physicis, chemicis, anatomicis, & micros copicis adeo superbiant, naturae arcana penetrare oculis manibusque volentes, ast, quod dolendum, vix in confiniis versantes. Inutilem tamen, aut superfluam eorundem operam, quam in isto argumento indagando posuerunt, quis dixerit gimo quis sanae mentis eorum ardorem, & diligentiam non extollet g quis summos Viros, HARVAEUΜ, & LEVENII EMUM non Venera

bitur Τ

Diagno sis duplicis uteri dissicillima.

Vel peritissimus, ni fallor, in hacce diagnos formanda fuisset deceptus; maritus enim,& consanguineae sanete asteVerabant, desunctam

413쪽

ctam nunquum sive de peculiari symptomate, vel lateris dextri tumore fuisse conquestam, sed tam bolle se habuisse, ac in aliis graviditatibus. Interim vero si laetus ad maturitatem pervenisset, eX ejuSdem saltem motu potuisset mater aliquod lumen in rebus medicis perito adferre. Nunc vero ex solo tumore in latere percepto quis mortalium duplicem statuisset uterum 2 eo minus ergo, nullo se manifestante tumore, quem ideo mater adVertere forte non potuit, eoqUOd Uferus major minorem ter quasi magnitudine supererat. Posito tamen, laetum in debitam excrevisse molem,

matrem autem tumorem, ejusdemqUe motum

in latere deXtro unice sensisse; an saltem tunc quis statuere potuisset, duplicem adesse uterum 2 nil minus; peritus enim obstetricarius foetum in ovario, Vel tuba Fallopiana, vel in ipso cavo abdominis haerere dixisset, & voradiamosis in puteo Democritis sepulta mansinset, donec solus culter anatomicus eam detexisset.

Signa rupti uteri.

Quamvis unicum signum uteri disrupti utcunque conspicuUm Videretur, d dore nempe

illo subitaneo, & vehere enti ejulatu; nullate-C a nus

414쪽

tus, eoquod nulla subsequeretur doloris cessatio, nulla superveniret haemorrhagia, nullus foetus quatuor tantum mensi Um sentiretur motus , dum in abdominis cavum delapsus est, nee plura alia adessent, quae ut plurimum instante

partu uteri ruptUram concomitantur.

Si in auxilium fuissem vocatus, Colicam saturninam potius, quam tale quid, fuissem forte suspicatus. Dirus enim hicce morbus , si ullibi, Felsaebanyae certe, Fernezeini, & La-posbanyae tyrannidem suam exercet, Ubi minera Fel Ebanyensis omnium nocentissimI tractatur, igΗeque transmittitur. Cum autem ustrinae sint ita locatae, ut tetri Vapores inde ascendentes quaquaversum dispositas domos, modo has modo illas, juXta diversam aeris directionem perpetuo fere infestent, endemicam hinc in his locis colicam nasci, luculenter patet. Eorum tamen Vim deleteriam maxime metallorum susores, argenti separatores , &lithargyri contusoreS eXperiuntnr.

Causa rupturae.

An lapius occasionem rupturae dedisse videtur δ vix; maritus enim, & aliae mulieres

415쪽

i asseverabant, defunctam nullum alium , quam femoris sinistri dolorem fuisse conquestam, 1 infra noctem spiritus vini camphoratus omnii modo dispulit. Praeterea in superficie eXterna rutriusque uteri nulla contusionis, vel inflam imationis signa aderant. Adeoque eXpansio-anem & extenuationem substantiae uteri minoris, utpote impersecti, quae in parte lacera e-

Videns erat, non amplius renitentis, Consequenter texturae solutionem, causam rupturae

proximam fuisse, probabile est.

Auxilium indicatum.

Quamvis relicta sibi, & auxilio sero omni destituta fuerit mulier, vix credibile Videtur emergere eam potuisse, quamvis vel emcacis sima pharmaca fuissent ingesta, vel dexterrima Obstetricantis manus suis et admota, eo quod morbi diagnossis desideraretur. Attamen hac ad interim concesa, quid auxilii superfuisset gDum in gravidis, utero naturaliter se habente, sub validissimis ut plurimum partus nixibUs Uteri ruptura supervenit, suadent peritissimi in arte Obstetricia Viri, ut, dum medium insantis Corpus per rupturam in cavitatem abdominis est jam illapsum, Obstetricarius reducat denuo in

416쪽

in uterum insantem, & psedibus eum extrahat Dum autem in cavo uteri insantem amplius non invenit, sed totus jam in abdomine hae

Tet, Operationem Caesaream unice supere dicunt. In nostro casu nullus in cavitatem uteri aderat aditus, qui si aptus extitisset, jam anteqUam ejus ruptura subsequeretur, uteri substantia reniten S embryonem per eundem CXpUlis et. An itaque operatio Cposerea locum habuislot y In iis casibus, ubi naturalis UterVsrumpitur, ideo haec operatio suscipitur, quia Ilias infans extinquitur, computrescit, & gan

graena uterum laedat; mater interea cum effuso sanguine, matrice & foetu corruptis viVerct non potest. In nostra muliero utilissima sorto fuisset haec operatio, sed eo praesertim sine instituta, ut placenta, quam utero pertinaciter accretam inveni, solveretur , sicque uterUS, qui sumpta proportione foetus aquis & membranis inclusi ferme ad duas tertias erat jam contractias, Omnino contraheretur, & haemorrhagia consequenter sisteretur; sola enim haemorrhagia matrem jugulavit; nam uterus nullum gangraenae indicium, prout antea diXi, exhibuit.

417쪽

Si igitur & placenta una cum embryon

cavum abdominis intrasset, an absque artis auxilio mater in vivis manere potuisset Τ Constat fid0lissimis observatis, sauguinem, pUS,aqUaS &c. ex abdominis cavitate evanuisse sensim, resorpta in venas, & per Varia Corpo- ais loca deinde excreta. Verum quaeri potest, quomodo embryo viam sibi eX abdomine in venisset y Ill. L. B. VAN S 1ΕΤΕN Variosi Calas recenset, ubi mortui laetus per varia Corporis loca, sal Va matre, eXiVerunt; ossibus nempe, post soluta per putredinem ligas menta, successive eXpulsis, modo per anum, modo per umbilici regionem. Sed in his casibus & ipse putat, tales foetus eXtra uteri CaVum haesisse. Innumera alia observata docUerunt, globos blumbeos, per vulnus ingressos, impune latuise in corpore per plurimos annos, & mi ras postea fecisse Vias, per quos tandem exi rent. En similem casum, qui ante seX annos in Chirurgi uXore contigit. Dum haec quinque abhinc annis in Gallitia moram traheret, domo eXire Volens retrorsum, quarto graVidi'tatis mense gravida eXistens, cecidit tam ingentes ossis sacri dolores testata, ut sola sar

418쪽

dem remisit, ast non nisi post tres septimanas ex intdgro evanuit, & toto hoc intermedio tempore nunquam erecta sedere potuit. De bito tempore feliciter peperit, & postea adhuc ter, quin vel semel dolor ossis sacri recrudesceret. In quarto Vero a lapsu puerperio, septima a partu die, lochiis bene fluentibus, sensit in vagina ingratam titillationem, CUJUS CUm causam sciro vellet, digitum exploratorium in Vaginam immisit, sed nullum ibi ossendit obstaculum. Post aliquot horas aliquali impetu sponte erupit informis massula, quam CVm contrectaret digitis, advertit in ejus medio

COrpUS asperum; quare terrefacta Vocavit ad se maritum rei novitatem narratura, qui massam eXaminando invenit in ejus medio ossiculum tenaci muco involuti,n. Sequenti die is Venit ad me casum narraturus, & simul ossiculum mihi ostensurus, quod erat ultimUm OsCOCCygis quinque abhinc annis a lapsu e sua sede solutum, & nunc tandem absqUe Valetudinis detrimento , solius naturae benescio ecorpore expulsum. An autem Uterum, Vel

Vaginam sensim persorando exitum sibi id quaesi Veris, clam puerpera ejusdemque marito &isse ignoro. Uteri

419쪽

ΤUteri vulnus consolidari posse, mirabili, locent exempla, ubi dissecto utero , & pexatum vulnus educto laetu, supervixerunt mu-

ieres.

Si placenta eo in loco utero adhaesisset, abi ruptura facta est, facile una cum embryono in caVum abdominis intrasset, sed haec non undo, verum uteri lateri sinistro accreta erat.

Uterus est ruptus, aquis adhuc integri S.

In iis casibus, ubi naturaliter se habet ute US, & quacunque de causa is ruptus est, id temper post effuXas aquas accidit. Disputat uidem in notis Ill. L. B. de CRANΤZ, an Ute- us rumpatur, aquis adhuc integris, an Vero Ostquam ruptis membranis jam essluxerunt; lui Omnibus rite ponderatis concludit: κihilerti in hanc rem flatui posse; hucusque vero int Me descriptis observationibus uterus semper posti xas aquas ruptus es , . Dictorum Veritatem quatuor aliis observationibus confirmat larissimus Franc. Xav. DE WASSERBERG b).n praeternaturalis uteri nostri casu aliter res

420쪽

contigit, siquidem eYtra uterum intra suas membranas aquis suis pellucidis innatantem foetum inveni, domum tuli, & multis ostendi.

Unde praeternaturalis magnitudo uteri

majoris Τ

Uterus in non gravidis, sed quae jam pepererunt, longitudinem vix trium pollicum habero solet, latitudinem in parto superiori,

duorum, in inferiori, Unius. In nostra muliere longitudo uteri erat sex pollicum, & latitudo quatuor; ejus cavitas tantae inventa est capacitatis, ut humoris glutinos, non faetidi, quinque cochlearia contineret, Quae horum ratio, cum laetus non in hoc, sed in minori utero domicilium suum si geret 8 cur os adeo clausum 2 Menses toto graviditatis tempore, licet extra hanc copiosissimi sorent, non Comparuerunt. Videtur, sanguinem, qui singulis mensibus exibat de utero , per arteria S hypogastricas ad uterum majorem naturali lege fuisse delatam, & inde per vasa, de quibus supra jam dictum est, ad minorem. Cum Vero tenellus embryo hanc sanguinis copiam in proprios usus absumere non posset; & uterus, Utpote imperfectus, reliquum distendendis, &