장음표시 사용
71쪽
st, pedibus sic eX positis occlusa fuerit, ut liberiis sanguinis motus restituatur, omnibus modi S Cο-nandum : eadem ratione multa interna vitia fuga
mus ; injectoque superficiei calore, multa ab aucta secretione pendentia interna mala expellimus; ce, RUTHERFOORD in clynicis praelectionibus haud semel memorat, lanco indusio dysenteriam, Caeteris medicamentis nihil agentibus, solo sanavisse. Eodem in Odo oscillationes culaneas vesicatoriis augendo, uterique ita vasorum mobilitatem minuendo, immodicas ibi haemorrhagias aliqando cohibemus. In omnibus spasmodicis asseetibus, ubi pedes frigori sunt obnoxii, calefieri et servari calidi, non modo laneis vestibus sed calidis emplastris adjectis, diligentissime debent. Calor enim praeter naturam summo saepe commodo injici potest. Cujus ipse in casu quodam praxeos utilitatem perspeXi ; cum eo me natura haud obscuris signis direxisset, violentes intestinorum constrictiones, frigidis usque pedibus adauctas, inductis spassemis candoreque pedum comitante saepius suble-
3. Si quibus in partibus alimentarii canalis motus turbentur, sedare malum, auctis in aliis ejus dem motibus, nonnihil videmur ; ut vomitionibus alvi dejectionem, et illas hac tollimus. . CUM uentriculi consensus ubique corporis
valeat, sit qua systenaatis pars auctis Oscillationibus spasmo Ve
72쪽
spasmove laboret, auctis in primis viis oscillatio. nibus, Visve nerveae per eas majori impetu in alias partes derivato, tales effectus lenimus; id quod calefacientia efiiciunt, quae spasmos in intestinis aut similia alibi demunt : intentisque intestinorum motibus et fluxu soluto, a pulmonibus, cuti, renibus, &c. derivamus ; praecipuisque in partibus
inflammationes extinguimus. 5. IN sermone de consensu partium ante instituto, oblitus mihi videor, quod in usu non est praetereundum, Vicina majorem, quam remotiora, consentiendi vim tenere ; unde, quo propius ad partem assectam in cuti quid adplicatur, eo melius Operatur, ut in rheumaticis aut inflammantibus aD sectibus vesicatoriis acitruve facientibus accidit :nihilo tamen minus in usu medicinae dubitari etiam videtur, in deliri is capiti ne an pedibus vesicatoria
apponi debeant ; si in sensatione sola medela sita sit, capite, cujus minima est sensilitas, quaevis alia pars in plerisque hujusmodi rebus magis apta
videtur. III. OPERATIONEM medicamentorum Variam,
pro variis hominibus, Variaque singulorum Orga norum fabrica, sive naturali sive morbida, jam in consensu partium vidimu S. PRIMUM igitur, hoc, quibus utamur medicamentis ut perspiciamus, monet; quicquid enim quisquam
73쪽
quam de simplicitate et innocentia medicamenti in animum credere induxerit, cum re vera constCt innocentissima quae videntur nonnullis systematibus nocentissima esse, quid efiiciat unumquodque medicamentum CXplo fare, contraque naturam csita
inventi, ab usu ejus statim desistere debemu . 2. Hoc idem deinde ne speciscarum, quas dicunt, potestat tam opinionem Contemnam Us VCtat.
Medicamentis stimulantibus, pro singulari statu aut conditione fibrarum, tum in partem proxime auefectam, tum in alias distantiores, semper agcratibUS, cum in morbis insignis a naturali lege immutatio
incessat, fierique postit, rat inter se nonnihil in hac re dissimiles sibi proprium aliquid singuli morbi
sortiantur, evenit ut certa medicamenta ad certas
parteS aut organa adficienda, eosque in systcmate motus qui ad salutem pertinent e X citandoῆ, praecipue accomodentur. Eo sit, ut quibusdam indicationibus, sive ad fluida mutanda, scia solidis naturalem sanamque conditionem restituendam pertinentibus, inducti, in iis operam perdamus, in illis medicamentis rem ad sententiam geramus. Nec in diversis solum morbis haec anceps medicamentorum locum habet operatio, sed, quod in summam nos solicitudinem conjicit, in diversis ejus dem saepe morbi modis, cum in eodem tum in diversis hominibus, versatur. Itaque in hydropiunum tantum modo in omni materie medica me I dicamentulNy
74쪽
dicantentum, idque simplicissimum, Caepe invenimus, quod ad aquam derivandam satis valeat; quod tamen in alio homine eodem morbo laborante, vel in eodem ipso homine aqua iterum collecta, tentatum nihil fortasse proficit : omnis denuo medicamentorum copia perscrutanda est, Ut aprius aliquid inveniatur. Idem saepe malis spasmodicis contingit, ubi sola experientia, nec ulla morbi theoria, ad idoneam medelam dirigit. QU AE res praestigiatori arridere, et rationis via grassantem deterrere, Videntur. Verum in re medica, non minus quam in aliis scientiis, quamvis multa videmus quorum adsequi causas nequimus, hoc nihilo verius in usu medicinae rationem ele-Vat, qu3m Variis Vitae artibus philosophiam exulare jubet. Et quamvis empiricus solam sibi ducem experientiam jactat, qui rationi obtemperat ea solus bene utitur; qui, si quid de morbi natura ita novit, ut quae illi medicamenta prosint a priore dijudicet, simul multorum in omni morbo, quae eorum vim impediunt aut pervertunt, haud nescius est ; quae medicamenta ad felicem finem perveniunt, quae spem fallunt, diligenter omnia ObserVat ; easque res, quantumvis in e X plicabiles, h- deliter colligit animoque condit ; postremo, cum morbi indolem, eumque comitantia acutissa me inspiciat,
75쪽
spiciat, haec omnia summa cum utilitate ac prope non ignarus futuri in usum promit.
IV. DivgRsus irritabilitatis in diversis hominibus modus, ut diversa portio visque stimuli adhibeatur, necessario facit : id quod in animo habendum est, sive in systema, sive in singula agere
instituerimus. In morbis, qui a languore ViS ner-Veae oriuntur, et in relaxatione aut torpiditate
systematis siti sunt, paralyticis affectibus, a pople-Xiis, lethargiis, et syncopis, quantum siri opus sit mulis irritantissimis quotidiana experientia ostendit. In mobilibus vero systematibus quam molesti essent vel lenissimi stimuli, et quantillae portiones Operarentur, supra vidimus. In summum igitur notandum, ubi in torpidas fibras parvis dossibus aut lenibus 1l mulis agitur, operam perdi ; si mobilia systemata sint assicienda, nimiam Vim aut quantitatem stimuli non modo validius, quam par
est, in partes quibuS admo Vetur Operari, Verum etiam per consensum, qui in istiusmodi hominibus tantopere dominatur, totum systema perturbare. Quod cum ita sit, nihilominus notandi sunt quidam mobilis systematis assectus, qui aeque Valentesdoses, ac in ipsum torpidum con Veniunt, CXigUnt.
Quocirca in omnibus spasmodicis, sive in primis viis, Vive alibi vitiis valentissimae dosos inebrian.
76쪽
tium stimulo ruin, quae aliaῖ violentiis me agerent, ad ea tollenda necessario postulantur. V: AD totum systema partesve remotiores assiciendas, largiores doses aut validiora stimulantia, quam ad singula organa, requirenda ' Videntur. ita si exta solummodo purgare aut e Vacuare Volumus, leniora cathartica adhibere debemus, quam cum stimulus ad partes remotiores, ut in hydropest, propagandus est. In illo morbo, ad perist alti cum in te: imalis canalis nauium curandum si quid, sive clysma id sit seu suppositorium, imae ejus e X-tromitati adplicatur, acerrim Una semper c t. irritantissimum esse debet. In EM cum in ventriculum agitur fieri videtur, cujus plerisque in Orbis Vomitus CX i pecacuantia
concordant; syi mari S Vcro partium V e remotiorum morbi acrita 8 Cm Cticum postulant. Ita in testiuintumoribu S, e t Urbe tho minerali vomitus utili iunci inveniuntur, et in dysen eriis antimoniacorum c- meticorum utilitas diu peispecta est. In obsit nato humido a thmate, i pecacuantia aliisque diu me. iii annentis frustra pertentato, antimoniaca emeticano ter CULLENUS 1 elici eventu C ictis memoravit; ci, in cl naici 3 pracleeli mi bus, cum lutibus ct sibili natis, ubi in morbis chronicis
77쪽
concussione opus est, deficiente i pecacuantia, antiarioniacos Vomitus bene saepe, operari meminit. CuΜ, ut saepe fit, ea siit morbi aut aegroti natura aut conditio ut exiguae, doses emeticae quam pleniores plus proficiant. Hic etiam antirnonium qua in i pecacia anha melius videtur. In febribus medicamentorum antina onialium felix operatio, ni fallor, evincitur. Idem morbis chronicis compluribus fieri apparet
Is summum pro generali lege proponi potest
parvas portiunculas leniorave stimulantia aegroto primum danda, dein prout illius habitus aut moibi indoles postulare videatur, eadem post modo augenda aut mutanda. Nec in hoc loco omittenda cist certissima quidem res, usuque abunde confirmata, in dosibus nosnaci porrigendis saepenumero, Serpere humi tutos nimium t id pue procellae ;ct dum parcius utimur, medicamenti alias morbo sufficienti stilutiferam virtutem e manibuS amittere. QUANDO in circulationem medicamentum inferre Volumus, dici ne Opportet, ad ejus in primis viis operatione in prohibendam, parvas dolas postu
78쪽
Quae quibus stimulantibus in usu anteponenda sinu pluribus dicere, quam necesse jam habui, ineptum esset.
VI. S1 UIDEM stimulantia diutius adhibita adeo sunt proclivia ad debilitandum ; in usu diuturniore stimulantium omnium generum magna prudentia opus est ; naturam morbi, habitum aegroti et medicamenti effectus accuratius animo pensitando, quando eam tensionem quae valetudini sit necessaria induxerimus, quando confirma VCrimus, Obiervare conandum est. VII. Pos T suo dici potest stimulantia omnium generum, cibi aut medelae loco longius adhibita, habitui adeo assinia devenire, ut neque intermittenda, neque aliis mutanda, sine periculo videantur. Cumque verisimile est , ut hoc a praecipue irritabilitatis modo, vi consuetudinis inducto, non nunquam Oriatur, potius tamen a manifesto Orga norum proXime assectorum, ipsiusque adeo syllem iis, immutatione oriri patet. Itaque lauti beneque conditi cibi et spiritu os orta in liquorum crebrior talus omnia relaxat et enervat, di Vertac que corpori S partes, a primis ad extremas ViaS, quo minus jullum, et naturalem stimulum capiant, in causa est. Unde instili X necessitas in illius modo irritantium usu persevcrandi, et gravia intermittendi in
79쪽
commoda. Clarissimus MoNRo, qiuibusdam memoratu dignis enumeratis, tam pravis consuetudinibus indulgendi utilitatem demonstravit '. Verum quoniam haec indulgentia, quae Valetudinem et requietem pro tempore conciliat, ad perniciem systematis spectat, omnibus modis conandum est, ut cum ipsam consuetudinem tum ejus necessitatem e medio tollamus; semper autem cum id conamur, vetus illud et prouulgatum dictum, repent nam consuetudinum immutationem periculosam esse, in animo habendum. quis mutare Volet,pat atmi debet assuefacereTANDgM hoc tentamen ad finem perductum est, quod eruditi neque diserte neque emendate confectum, sed rude, plurimis mendis scatens et Imperfectissimum reperient, quodque patiens iam non minus quam judicium exerceat habebunt ; sperat tamen AUCTOR a severa rationis reprehensione, suorum praece prorum et Condisciplinior Um, si in
quibus prope solis sibi res est, lenitate et facilitate sese munitum ire. Quibus si haec, qualiacunque sint, placuerint; ea benevolentia, quasi vires instigans) ut inceptum plenius per otium
persequatur, eum forsitan accendet : cumque hoc
80쪽
opusculum animum erexerit ad pilaenomena morborum et medicamentorum effectus indagandum,
in eo sese jam esse sperat, ut quae ad hoc Systema, inaccurate et impolite' descriptum, perficiendum pertinent, colligat et componat. FINIS.