장음표시 사용
41쪽
mobilitatem, cum sanum statuni restituimus, ' quod et sedativis et adstringentibus facere lihel, necessario restituenda est: eadem vasorum conditiis fidem tensionis gradus firmitudini aptus; facilis intellectu effectus; verum cum operandi modus corum plantsit oppositus, si in usu etiani pergamus, in effectum non minus oppositum incidemus. Ad tensia onem robori et firmitudini necessariam conserVandam, nemini dubium esset opione an cortice uteretur : quibus tamen nimium adhibitis, ut sedati viarn vina nerVeam usque diminuens, diastolen fibrarum plus quam systole parem efficit, rela Xationem attoniamque infert contra adstringens sive tonicum stimulans, vim nerveam augendo systolen que urgendo, plus quam diastole parem hanc reddit, cursuque temporis nimiam tensionem, strigositate ni et rigiditatem adfert '. In summum, opinor, adstringentia, haud immerito pro Stimulantibus haberi posse ; quae, cum in systema derigatur operatio, tonica adpelles; cum Vero CX cretoriis aut partibus evacuantibus contineatur,
haud inepte nuncupes; itidem ut Clonica Stimulantia, eodem pertinentia, aperientia dicuntur
Jones on Opium, chap. vi. ' HuXam On severs, p. 3O. t Cum effectus Stimulorum Clon. et Ton. paulo ante attingerem nomina quae singulis dari vulgo solunt, addere oblitus sum. Operatio Clon. Med. moventia, Cardiaca, Calefacientia, aperientia, rubis acientia, suppurantia, vesicantia, complecti videtur ; ad Tonica autem, roborantia, vel tonica ita proprie dicta, refrigerantia, repellentia, sistentia, referenda omnia videntur.
42쪽
HAEC de adstringentibus necesse habuimus disserere, ut calumniis, quibus sint exposita, obviam iremus, vimque iis stimulatricem vindicaremus. REs jam postulare videtur, ut substantiarum in re medica quae ut stimulantia agunt, sive Clonica seu Tonica, proprietates attingamu S. STIMULANT Vero, ut videtur, acria fere omnia, Volatilia, aromatica, spirituosa, calida, frigida, amara, acerba, austera: haec quatuor Tonica, caetera priora Clonica Stimulantia sunt habenda. HOC tamen plerumque tantum fit, nam aliud saepe in aliud convertuntur. Auctum Vim nerveam vidimus proprietate praeditam evacuationes Vel augendi vel sistendi. Pari modo Stimulantia Medicamenta, quoniam augendo hanc vim a gunt, tamen etsi sua natura vel huic efficiendo vel illi. sint aptiores, nonnunquam Utroque modo operantur. Itaque adstringentia saepe ut aperientia, ut ante Vidimus, egerunt: reque ipsa, nonnulla sunt Medicamenta, quae quocunque modo adhibita, hoc utrumque insigniter efficiunt ; quo innumero, rhabarbarum post evacuationem in eo statu intestina relinquit, quae constipationem aliquando molestam adferat; contra, Medicamenta, quae Vulgo eum oscillationis modum, a quo aucta circulatio et secretio pendent, instigant, in quibusdam dinfibus validiorem systolen, contractionem, spasmum effecerunt ;
43쪽
effecerunt ρ, certe quidem, cum talis fit in corpore assectus, ejusmodi stimulo vulgo tribuitur
RΕs nunc postulat, ut ante memorata de aucta vi nervea ad actionem Stimulantium Medicamentorum con Vertamus; nisi contra curiosi fortasse postulent, ut in causam, cui adscribendum sit, quod hae substantiae sic praefinitae et distin 'tae hanc stimulandi fibrarum animalium potestate naobtineant, inquiramus. Si quid de tam subtili argumento dicturi simis, dissicultates tantummodo inde secuturas, nosque in cujuslibet de hac re opinionis dissidentiam deducturas, e Xponemus. Et quidem inquirere, cur quaedam substantian aut Medicamenta fibras animales stimulandi potestatem habeant, alia non habeant, idem nobis videtur, ac si inquireretur, cur ita nasum et fauces imprimant, ut a se invicem, ab aliaque materie distiliguantur : vel denique, cur qUaedam in natura substantiae, alia huic, alia illi sensui proprie sint objectae. De singulis, quae sen-
Ad connectionem inter Clonicos et Topicos motus animum ante non advertens mirabar, cum comperissem Medicamenta quaedam, quae Vulgo tantum aperientia existimantur, nonnunquam rhabarb. instar tantopere tamen agere : mihi ipsi salibus neutris praesertim aqua marina purgato, constipationem
feri saepenumero inveni; nec id propterea quod a longo usu hujus remedii destiteram, sed cum tantummodo se: nul aut bis omnino sumpsissem.
44쪽
suum organis objiciuntur, stimulisque ad singulas corporis partes admotis, dici potest, non oportere qualitates, ut absolutas, positivas, ipsisnque corporibus inhaerentes, haberi, sed tantum corporum, ad quae pertinent, respectu ; ad materiam enim, perinde ac ipsae sint, inanimam admotae, nullum istiusmodi vel potestatem vel proprietatem ostendunt. In certis etiam animalis systematis cassibus nihil ab aliis in natura substantiis
discrepare videntur. Os atque nasu S nonnunquam gustandi et olfaciendi omnino sensibus
destituuntur : singulaeque corporis parteS motum saepenumero a nullo prorsus stimulo suscipiunt. Cum ejusmodi casus et conditiones partium animalium ab extincta nervea sentiendi vi oriantur, ad hanc vim, velut medium stimulos et eorum
csseetus connectentem, decurrendum est. Cumque certae tantummodo substantiae reperiuntur,
quae hanc sensus ita imprimendi fibrasque animales assiciendi potestatem sortiantur, necesse habemus discrimen aliquid inter earum fabricam et constitutionem et caeterarum substantiarum ponere. Idque discrimen in magnitudine, figura, motu liae partium, di Verso ve particularum situ, seu qualibet alia re ponere licet: caVeam US modo, ne ad quam Vis, quam possitus hic mechanismus insolida a nimalium, dempta ui ner V ea, CXercere pu-l Iur, potestatem, operationem earum resera-
45쪽
mus. Nam superiori tempore dictum est quae, dam adstringentia corporibus inanimis admota constringendi potestatem habere; quod quidem certae partium dispositioni similive cuidam tribuendum ; sed, cum vivo corpori similia contingunt, nullum mechanismo relictum locum videmus; eademque adstringentia partes animalium vivo rum, affecta proXime Vi nervea, constringere dicta sunt ; Clonica vero Stimulantia pari modo omnia agere, non analogia solum ratioque jam nunc prolata ostendunt, sed eadem argumenta quibus de adstringentium actione usi sumus, hoc quoque confirmant. Illa enim, dos bus mortuum non assicientibus, Vivum corpus, ut diximus, adficiunt ; quamvis igitur stimuli mechanici dicti magnitudine, figura, partiumque firmitudine constantes, corpori ViVo admoti, per distractionem partium solutionemve continui, dolorem, convulsionem, caeterosque effectus, quos chemici stimuli
supra dicti, edere possint ; si tamen isti chemici stimuli iisdem dosibus, quibus solida viva admo
ti tantopere conturbant, omnino mortua non an
sciunt, quis locus dubitationi relinquitur, in hoc ultimo exemplo diverse eos a mechanicos stimulo operari ξ Hujus rei eo magis veritas elucebit, si reputemus quosdam esse stimulos, qui et mechanici dici possint, nec ulla tamen partis proxime assectae mutatione mechanica facta, operari sint putandi ;ita
46쪽
ita lenis faucium titillatio ad vomendum impellit:
Lenis sensilium partium tactuS totum corpuS Convellit ; nec desunt CX empla, quae ViolenteS ructu S, simpliter tacta cuti, concitari doceant : reptationis insecti vermiumque in primis viis essectus, eodem pertinent. His analoga alia sunt inter stimulos, qui chemici dicuntur, ubi omnis acrimoniae abest suspicio. Itaque aer aquaVe in cor morientis
animalis immissa actionem vivam redintegrant ' :aqua etiam in hydrophobia hau 1ia, violentes creat conMulsiones: mitissima, organis muco privatis auctave alias sensilitate, admota, eosdem aut violentiores effectus, quam acria in naturali statu, edunt : lux oculi pupillam contrahit. Revocandi etiam in memoriam animi assectionum effectus, aliaque ejusmodi compluria quae oscillati. Ones et contractiones fibrarum animalium, aliis modis, quam quos philosophi concedunt, posse in . duci, satis superque demonstrant. HAEC Omnia quo minus arbitrium nobis de sit naulorum, sive mechanicorum sive Chemicorum, natura judicandi sumamus absterrent; neque, ut potestatem stimulantium ad notam quamlibet Causam referamus, permittunt; neque conjiciendi quidem, quae sit fabrica aut constitutio medicamentorum, a quibus discrimen inter Tonicas et Clonicas potestates pendet, libertatem relinquunt. Pol remo,
47쪽
Postremo, cum omnino simus ignari naturae et proprietatum, quibus praedita sit vis nervea, haud minus incerti videmur de natura et proprietatibus eorum in natura corporum quae in hac mutationem efficiunt: certe, si qua observando comperta tenemus, quae huic indagationi faveant, subtiliores proprietates, quam quae a figura sit uve particularum nasci sint putandae, subtilioresque, quam quae multis seu potius plerisque, quas in remedica adhibemus, substantiis inesse sint existi.
IN summum, eo sumus ignorantiae redacti, ut sicut, unde quibusdam sit medicamentis vim ner-veam cohibendi proprietas, penitus nescii sumus, ita, unde aliis hujus excitandae sit facultas, fateri cogamur non melius forsitan nosmet callere. H Arc, quamvis longe abest ut satisfaciant, omnia sunt, quae in hac re dicere possemus; nunc ad propositum, quoniam id tempus postulat, redeamus;
dictasque caeteras res, quatenus ad Vim nervearn pertinent, ad operationem stimulantium medicamentorum adplicemus. Hic Vero notandum, quoniam generaliter argumentum tractamus, quod
deinceps dicturi sumus, de stimulantibus utriusque generis supra memoratis, pariter intelligen
48쪽
I. UNDE unde stimulans cujusque medicamenti pendeat potestas, ad connectionem ejus cum sensilitate attendendum: cumque omnes corporis partes sensiles et irritabiles sint, generaliter dicendum, stimulantem substantiam in omnes unam operari. Itaque, quod Ventriculum stimulat, intestina purgat, urinam exprimit, &c. g. GRADU potestatis aut firmitudinis cujusque substantia stimulantis dato, effectus, pro ratione sensilitatis aut irritabilitatis partium, sequuntur; sive eam quae proxime adficitur, sive alias inde remotiores spectes: nasus, os, Ventriculusque magis, quam caeterae, stimulum patiuntur, majorem
que in systema potestatem sibi vindicant.
s. Vae in singulis sit partibus, ita systemata,
prout maxime sunt irritabilia, maxime stimulum sentiunt. Notum satis, puerOS, Omnium generum stimulis, facillime adfici: hinc circulationis, in hac aetate, Velocitas secretionumque copia: hinc parvae stimulantium portiones, vel ad secretiones augendas, vel ad systema stimulandum satis faciunt IN ad ultioris aetatis hominibus, ubi mobilitas sive
Si quando fit, ut ad infantes purgandos, largiores portiones catharticorum, quam ad ipsos adultos, requiruntur, generalis gula
49쪽
sive totius corporis si ve cujuslibet praecipue par tis praevalet, stimulor una praeter consuetudinem effectuum insignia sunt indicia. Hinc violens Ve. scatoriorum operatio, cum in partibus ad quas adplicantur tum in urinario transitu. In ejus io-di systematibus, necesse est nonnunquam supposita nebula linea applicari vesicatoria : quod ubi fit, eodem modo, quo in aliis, operantur. In iiDdem hysteri cum emplastrum vesicatoriumque idem agunt. In quadam muliere, emplastrum commune cuivis corporis parti admotum molestissimas accendere inflammationes, compertum habeo; idern que sed multo violentius efficere basilicum unguen tum ulceratae cuilibet parti adplicatum : nec aliud sane in causa est, quod titillationis in nonnullis hominibus adeo violentes sint effectus. In ejusmodi systematibus similia interne inveniuntur; parva vini spiritus potio, temporis puncto quo in Ventriculum accipitur, rubore vultum suffundit ; aliorum manus inflammatae ardent tali ingesto; et si qua corporis alia pars ulcerata sit, pariter, ac si proxime tacta fuisset, adficitur. Novi mulierem quae quinque granis rhabarbari facile
gula nihilo secius valet. Hoc enim fit non quod minus facile simulantur eorum intestina; sed, quod magna muci copia adito hebetatur. Denique quoties stimuli intus operantes mi 'nus quam pro ratione irritabilitatis agunt, ab eadem causa toties criri videtur.
50쪽
purgatur: quae si quando diar rhoea laborat, eademtosti rhabarbari quantitas non minus eam facile
cohibet. q. HUCUSQUE Videtur, caeteris paribus, ac tionem stimulantium pro ratione organorum sensilitatis fieri, verum temere non adhibenda est regula.
Constat enim stimulos et organa alia, inter se ratione, nec sola partium sensilitate, connecti Est quoddam in organorum habitu singulare, cum certo quodam in Medicamento fortas e conneXum,
quod, velut δε ne quoi in amore propriam
inter utrumque assinitatem conjungit: fieri potest, ut haec assinitas a quadam Medicamenti occulta qualitate oriatur; sed si, prioribus exemplis repetitis, simplicissima saepe violentissime agere adverterimus ; eundemque stimulum varie pro variis hominibus operari, nec pro hominibus quidem, sed pro variis ejusdem hominis vicibus, reputaverimus : certe hanc potestatem unius organi alio
magis stimulandi, in plerisque salie in rebus, a quodam irritabilitatis in ipsis organis modo pendere opinabimur ; quam opinionem, ni fallor, confirmabunt quaedam singularia, de qua loquimur, potestatis stimulatricis eXempla.PRi ΜυΜ igitur sumus ostensuri hanc potestatem onanibus esse systematibus communem: deinde