장음표시 사용
71쪽
licet aliqui referant, mulieres quasdam ad undecimum , vel usque ad duodecimum mensem gestasse suos foetus vivos legitimosque ; id debeat tamen nobis esse suspectum, & inter rarissime contingentia numerari, si modo contigit unquam. Loquor de foetu Vivo; nam demortuos embryones restitare intra matris viscera diu posse, etiam ultra biennium observatum a Medicis est, & foeminam novi incolam hui' urbis, quae decimo octavo demum mense mortuum foetum eniXa est: aliamq; , quae per aliquot menses mortuum foetum in utero retinens, tandem eundem peperit, sed quod mirabamur, minime putridum. Rejecimus causiam in eam, cui innata-hat foetus, lympham, muriae instaria , praeservantem contenta; sed & hoc rarius continget, ut plurimum enim cadaVerosius concomitans foetor plenariam Corruptionem abunde docet: Equidem communia illa impraegnationiS signa valde incerta fiant : nam appetituS prostratus, & malacia, & voimitus; & tu gescentia mammarum, & papillarum dolor, & mensium cessati6,& ipsa intumescentia Ventris, non praegnantibus,
72쪽
imo & virginibus, contingere possimi , unde muliereS conceptioniS incertae illiusque sciendi cupidae recurrunt ad eX- plorationem illam, quam tactu obstetrices peragunt. NOVi tamen matres, quae ab ultimo menstruae purificationis die, septimanas quadraginta & UΠam ., cum diebus quinq;, Vel ut ipsae loquuntur, quater septuaginta . cum additis duode Cim diebus numerantes, non falli sese in suo calculo putant. Et memini a me observatum jam bis, nuptas hoc modo Cale ulum ponentes , praecise quinto isto die, partus correptas doloribuS peperisse insequente, sed puellas. AgamuSjam de partu & ejus veram investigemus causam. Prima opinio eSt eorum ,
qui angustiam loci causam ejus esse putant: quod tamen eXperientiae non plane congruit; nam abdominis distensio in meminis discrepat, etiam in Una eademque muliere non aeque turget Venter in una gravidatione , ac in altera , , gracilior alias, alias distentior,&tamen idem tempus implet gestationis. Alii itaq; auctore S huic causae a unxerunt calcitrationem infantis aperientis sic membranas quibus includitur. Drelincunius , ' quem
73쪽
y7 quem supra nominavi, caulam partus inexsipectatam proposuit, meconii abundantiam in intestinis i eius. Quod quidem meconium papa VeriS quendam ,
succum proprie significat; hic loci vero
crassiora illa, picea & ex nigro Virescentia contenta alvina intelliguntur, quae dum mrmabatur & per os nutriebatu in utero Qetus, sensim genita sunt, auctaque tandem eo usque, ut ob intestina repleta anxius infanS calcitret, adeoque haec prima sic partus causa exsistat. Id que eX eo probat idem auctor, quod in infantum statim a partu demortuorum cadaveribus dissectis reperierit intestinam econio hoc plena, omninoque distenta. Quae quidem cum ingenio & probabilitate dici lubens agnoSco; tamen cum videam iisdem parturientium symptomatibus ab ortum expelli, quibus editur in lucem maturus infans, sive fuerit ille abortus semestris, vel septimestris, Vel octimestris, ubi ista intestinorum distentio a me conio nondum tanta copia col-
'lecto,locum non habet: sive etiam fuerit ante partum demortuus nonimestris,
ubi illa praetensis anxietas & calcitratio adesse nequeunt: utique inde concludi
74쪽
re ste potest, infantis calcitrationem , causam partus genuinam non esse. Est tamen haec plurimorum opinio, & Hi danus Vir in chirurgicis exercitatissimus, & centuriis observationum scriptis clarus, refert de matre in partu demortua, ubi infans & transversim positus &funiculo umbilicati varie illigatus, uteri inbuper corpus sinistro pede ruperat lacera Veratque. & Guillo meus Medicus Gallus observatum a se bis in disse stis cadaVeribus tradit, eosq; nominat qui adfuerant, ubi foetus fuit. repertus in ab dominis Cavo aquis & sanguini innatanS matrice rupta: ad hasce objectiones, AUD. H. respondebo, ubi enarravero prius & plane descripsero, quomodo partus procedat. Omnem hic dissicultatem & totum hoc negotium similitudine quadam interpretabor, Nemo credo nostrum est , AUD. cui non semel saltem in vita vomere contigit, sive an sumpto ad ventriculi tollendam intem periem e Pharmacopolio medicamento, sive epoto in honorem & sanitatem amici e vinaria cella generosioris Bacchi poeulo:
75쪽
agatur cum periculo vitae nostrarum matrum, tamen si majora licet comparare cum minoribus, huic certe praeternaturali comotioni in plurimiS convenire animadvertetur: dispiciamus circumstantias: primo percipit vomituries nauseam quandam, sive plenus Ventriculus fuerit, sive vacuus. Est autem illa nausiea nihil aliud quam tremulus quidam motus in ipsis fibris ventriculi, quae
fibrae carneae contrahuntur per intervalla & relaxantur rursius, tamen sine
majore violentia: hinc interdum illud fastidium nauseosum diutius durat. Simile quid utero Contingit: nam aliquot ante partum dies interdum, sensim sese contrahens id efficit, quod appellamus dolorem minacem, & dolorem inanem, de quo paullo post agamus proli XiUS. Dein Observamus, quod ubi nausea jam
in Vomitum abit, angatur insigniter aeger, ut sudores etiam prorumpant. Οbservare id ipsum potuit, qui unquam adfuit parienti mulieri, quanta cum anxietate & corporis modo tremore modo sudatione aegra ipsa de loco in locum, de lecto in lectum sese tranSserat, prae
76쪽
sentiatq; appropinquantem iam & brevi
subsecuturum partum. Tandem veluti in vomitu ventriculus Violenter lese per intervalla contrahit, & aegroto licet relumnte & invito expellit contenta , conspirantibus quidem in eum finem abdominis musculis, qui tamen ordinarii vomitus effectores non sunt; nam illis solis compressione sua agentibus , &nulla praeexistente nausea nemo sibi facile vomitum concitabit: ita & eoderrique modo obsCurior ille Ic adhuc occultior fibrarum uteri motus, jam fit convulsivus, saepiusq; ingruens uterum infundo contrahit ad contentorum expulsionem, secundinarum scilicet. foetum
in se aquasque continentium. Di sunt genuini illi dolores, quorum Ope uteri orificium perceptibiliter magis magis
relaxatur & aperitur, membranaeque
aqua distetae Vesicam bovinam urinariam referentes propelluntur & extrudunditur: idque matre plane inVita, quemadmodum dicebamus de Vomitu. Nam ad partum ita adiguntur interdum matres,
rebus omnibus rite sese habentibus, infante uteroque bene sito & locato, orificio satis ample aperto, tenui, molli ,
77쪽
ut loco plane inidoneo , & tempore inopportuno pariant. Quemadmodum observatum fuit, quomodo aliquando infans eX alVo matris in rurram praeceps ceciderit : item alibi notatum , quod parturiens cum latrinam petiisset, infantem ibidem su bito excluserit. Haec aUtem uteri validior Sc potens contractio trahit in consensium robustos musculos abdominis : qui tamen primario partum non m OVent: nec praegnans solo illorum nisu foetum excludet: quamquam non negem , quin posset forsan contingere, ut violento motu horum musculorum . qualis esse in vociferationibus intentioribus solet, vel in illo nixu , qui
obstructam valde at Uum comitaturo,
injuriam sibi ipsi inferret mater, abortusque causia esset, sed non subsequentis nisi aliquot post dies. Neque mirum debet cuidam vestrum videri, si musculi ab dominis, qui sunt alias in nostro arbitrio. invitis jam nobis, ab utero traham: tur vel Ventriculo in opem & consensum.
Nam & idem quid accidit in longe leviori commotione, sternutatione scilicet& tussi: cum tAmen minUS appareat communicatio inter inflatum naribus ' i tabaci
78쪽
tabaci pulverem, vel delapsam in bronchia micam panis & abdominis musculos, quam quae inter eOSdem musculos est& uterum. Praeterea repetamus illud
memoria, quomodo labia contremiscere soleant, & genae in instante jam vomitu. Observare autem & huic contremiscentiae sit nile quid licet obstetrici in exterioribus illis partibus genitalium mulieris Viscerum, manuque sua praesentire adventantem dolorem poteSt, etiam prius quam puerpera ipsa: Et quemadmodum excitare possiimuS vomitum .immisso digito gulae, ita & obstetriCessollicitare uterum immisso itidem digito' sic irritare partus dolores possunt: quod & interdum fit praeter illarum Voluntatem, ubi scilicet invertendus in
utero male versus foetus eSt, nam eX-
acerbati & reiterati dolores non cessant nisi inde retracta manu. Adeoq; & hinc reddi causa debet, cur doloribus acerbissimis & vehementer deprimentibus assiciantur matres, haerente jam foetu , mole sui capitis in ipsis angustiis viarum:
nam eo momento quam maxime Uterum, ut gulam diximus intruso digito, irritari ad contractionem sui necesse est.
79쪽
imo, ut rectius dicam, praesentissimum
incurrunt ruptionis periculum distensissimae tunc fibrae. Insuper ΠOtem VS Ventriculo licet evacuato tamen non cessare
statim vomitus, sed sequi violentos simul& inanes vomendi conatus, ut etiam in de usque ex intestinis expressa tandem bilis reiiciatur: sic & in puerpera dantur dolores post partum si e terrugersiar dici mus, qui conatus excluso iam foetu aliquamdiu durant. Hoc itaq; modo, AUD. H. Vidimus Comparationem & conVenientiam Vomitus Ventriculi cum laboribus matricis, parum discrepantem, nisi in eo , quod convulsiones ventriculi non sint eo usq; dolorifici, ac quidem Uterint, nec contentorum tantae compressioneS: posteaquam sic Creatori visum, ut& supplicium hoc cum primae Va matre foeminae ferrent, & nos simul omneS,
qui producimur , hoc & vitae & quod
magiS e St, male nascendi periculum sub iremus. Uteri certe fibrae extra tonum quasi extensiae & distractae proximae sunt ruptioni, id autem sine doloris vivido sensu fieri minime potest. Hinc communiter atroces & maximos ferunt dolores parturientes antequam aquae es
80쪽
sunt, sed tamen minus esse eos eXcru Ci- anteS, eX matrum querimoniis & lamentationibus Cessiantibus colligitur. Colla bente autem parumper utero & sublata aliquantisper illa praeternaturali ejus distensione immensia , fibrae motrices jam se contrahunt dolore quidem minore , sed conatu majore dc Vi. Quam autem fit longe vehementior matricis, quam quidem ventriculi , constrictio, docent abunde , quas supra attulimUS, Guillo i & Hildani observationes,quibuS ad rupturam uSq; siuae membranae circa durum acutumque os pedis infantilis contrahere sese uterum posse ostenditur. Sed dc hanc uteri sese stringentis
vim eXperiuntur obstetricantes, quando manum cum brachii anteriore parte intra reclusis jam viscera inserentes invertendi foetus causa, ubi id necessitas exigit, adeo usque comprimentem sentiu tinvalescentibus doloribus, ut ligamento quodam ligari se putent, reddaturque brachium torpidum &stupens, & quamdiu durat illa uterina convulsio, nil qui, quam agere possunt, imo retrahere in