De turbata vetere quae a Lycurgo instituta erat Lacaedaemoniorum aequalitae [microform]

21쪽

divitiarum a Lysandro Spartam adueetarum iuuentia, Sed in turbata agrorum aequalitate initia et eausae calamitatis paullatim in Lacedaemoniorum rem publicam irrepentis quaerendae sunt de ea igitur reliquum est ut quam fieri possit accuratisSime disseramus. Una neque ea levissima turbatae aequalitatis ausa a nova ab rege Polydoro post primum bellum Messenium inchoata agrorum distributione repetenda est. Ut enim facile concedam Pol dorum regem numero landorum aucto a sere duplicato, quum ivium quoque numerum eadem ratione crevisse setamus, non reete diei inaequalitatis in L eurgi rem publicam introducendae Suasorem fuisse et auctorem, quippe qui has suas sorte et aequale inter Se et antiquis illis L curgeis pares esse voluerit: tamen quae in quinquo milibus agrorum Servari potuerat Singularum partium tum aequalitas, tum earundem in singulis lamiliis possessionis diuturnita a perpetuitas, ea duplicato numero aegre retinebatur.*' Multo enim facilius aueto landorum numero, imminuta vero de qua infra dieemus hominum multitudine fieri potuit, ut singulae familiae binos agros acciperent, quibus coniunctis aliae prae aliis ditescerent.' D Ut nihil dicam, quod multo latior fortunae vicissitudinibus patebat campus

sive hominum multitudine praeter modum imminuta, Sive imperii finibus contractis vel agrorum spatiis ad minorem modum redactis, Sive agrorum proventu mala tempeState Vel alia calmitate amisso, quam in modico qui ante Pol idorum erat κλήρυν numero.

Quamquam ex hac Polydori innovatione multo plura mala exsistere potuiSSe, quam quae vere nata sunt, quis neget Quae enim ea aetate saeta esse traditur rerum conversio, ea in tanta Lacedaemoniorum simplieitate et innocentia atque pietate erga omnia quaecunque a patribu acceperant neque magna esse poterat neque diuturna. Mansit post Polydorum integer non auctus nec imminutus

civium numerus, quem nusquam novi milibus, quae ad illum regem tamquam auetorem suum reseruntur, maiorem suisse aecepinius, stetit cum antiqua patriae caritate et belliea virtute firma usque

ad bella Persarum Lyeurgi diseiplina, sui denique eadem quae antea suerat agrorum aequalitas. --

divitem uxorem inopi praetillit, Athen. XIII, 20 in. et filiam Lysandri sponsus propter pati pertatem repudiavit. Aelian Var Hist. VI, s. 'D Multum abest ut distributionis cuius Polydoriis auctor fuit eandem rationem esse dicamus atqtie illius quae ab Agide et Cleomene regibus sub sinem primi belli Punici facia est. Hi enim ut malis mederentur quae a

paucitate civium rei publicae imminebant, perloecos in civitatem recipiebant iisque parem uni civibus agrorum modum assignabant Polydori autem aetate ita civium copiis res publica Orebat, ut Parthenios ipsorum sanguine natos, quippe ito Aristot Polit V, 6, 1 ἐκ των otiosio fuisse dicit in Oloii iam mitterent. Tum enim si ii alio tempore erant decem Spartanorum milia, qui biis Polydorus undorii in numerum aequare voluit. D Lacedaemoniorum enim republica decrescente et ad interitum Vergente Si plura Patrimonia Singulorum possessorum esse coeperunt, id non semper licentia quadam nimiaque iii heredibus scribendis libertate factum esse videtiir, sed hominum paucitate, quum non tam patrimonia possessoribus quam OSSeSSore patrimoniis quaerendi essent. Μultae Lycurgi leges maiora eum pericula civitati a paucitate eivium quam a nimia multitudine timuisse Oeent. Nam ut de ea lege taceam, quam Xenoph. de ne ubi Lac. I, 7 commemorat, quae civitatem non tam progenie quam virtute et liberali educatione aestimari vellet, Spuriorumque vel elotarum in civitatem recipiendorum liberam potestatem daret, qui ιόθακες appellabantiir: Lyeurgus multo magis timebat, ne cives patriae deessent, quam ne ii Od rei publicae detrimentum a nimi ei Vium uiner inimineret. Felicissima igitur Lycurgeae rei publicae condici prae nostris quotquot sunt civitatibus, quae hominum copias ii terrarum deducant nesciunt.' Spartanorum qui ad bellum cum Mardonio gerendum prosecti erati singulos septenos secum duxisse elotas Herodotus X, 2 alictor est quos quum una cuti agris a patribus hereditat occepisse constet, si qua iam tum erat possessionum inaequalitas, ea nisi evis et perexigua esse non potuit. Atque e calamitas, qua per Messeniorum desectionem sum alteritis belli messenii initia Lacedaemonii laborasse marrantur, ea non ab in-

22쪽

0uam dii igitur eum rescente numero eivium imperii quoque fines propagabantur aut servata imperii ineolumitate eivium numerus n0 admodum uetuabat, vetere illo libramento rei publieae nondum turbato, procul erat illa ruina, qua paullatim tota civitas ad interitum trahebatur iam vero subito media inter Persi eum et Peloponnesiaeum bellum aetate mutata est civium multitudo, quum pro novem deeemve milibus vix quinque vel sex suisse dicantur.' - Coniuneta sui haec civium deminutio eum alia insigni Iade, quae et ipsa huius iaeturae ausa suit, qua et fundorum et redituum inde pereipiendorum aequalitas ita mixta est et Onsusa, ut iam nova vitiorum cohors Laeedaemoniis adhue ineognita, invidiam die et avaritiam cum reliqua malarum libidinum turba, in ivitatem irrueret. Nam eui inauditus est memorabilis terrae motus, quo quum totam Laeonieam vastatam tum inprimis Spartam urbem dirutam landitusque eversam esse aecepimus.' ' Eodem tempore tertium bellum Messenium exarsit, quod et ipsum ex hac fatali Lacedaemoniorum clade natum esse eonstat, quodque, nidquid reliquum erat ex univerSa tum hominum tum rerum omnium iactura, una strage oppressit atque exstinxit. Ex illo enim tempore partim ii deerant qui et arma serre et agros colere possent, partim eorum maXima laetura facta est ex quibus nova exspectanda essent eivium inere

menta iuventutisque progenies. Prole autem deficiente iunc maxime plures domus hereditate iungi

coeptae, quae quominus rurSu dirimerentur, ei vium inopia non minus obstabat quam hominum avaritia et prava habendi libido. Haec autem vix dici potest quam celeriter Lacedaemoniorum moreseontani inarit et priscam simplieitatem ac frugalitatem eorruperit. olebant qui subii divites saetierant pluribus iberis tollendis gentium Suarum plendorem obseurare, eontra qui in paupertatem depressi erant liberos ad eam quam pSi aegre ferrent inopiam edueare aspernabantur,' - qui denique in modi eis undis a patribus ae eepiis quieti viverent in ut nulli aut perpaue tantum invenie-

aequalitate ei viii in orta erat, sed ex subita in0pia prosecta, qua parte aliqua redituum ex Messeniorum agris

percipiendoruni praeter pinionem antissa re inebantur. Accessit ames et ex ea orta pestilentia. Quam seditionem inde natam esse Pausan. IV, S, B dicit, e quum Tyri ne poetae auctoritate victoriaque non mulio post reportata sedaretur, Vix magna esse potitit. Tota denique essenia iterum sub Lacedaemoniorum potestatem redacta, nova agrorum distributio saeta nulla esse videtur, sed servat numero singula patrimonia a ueta et amplificata. Renovata tum et in iniit Itonore habita Polydori memoria, ut quae publica auctoritate sancienda essent illius regis imagine bSignarentii r Pausan. III, II S.

vivae pri in decre inenti vestigiam. itueriis Dorier II. p. 19 in eo detexisse sibi visus est, quod Herodotus VII, 23 non novem, sed octo milia civium suisse tradit adeoque tu proelio apud Plataeas commisso quinque tantum milia di inicasse seruntur Herod. VII, S), vereor ne subtilius disputasse quam verius vidisse videatur

vir doctissimus, nain liqua tamen Pars agrorii Semper aut puberum ut orbarum esse debebat et in ligna Plataeensi non on ne Spartani, Sed uitiores tantum H Λακεδαίμονος ἐξελ.ήλ.υΘε η EOτης erod. IX, 2), quorum aetas ad strui a serenda idonea esset, in acie steterunt. Iulio rectius idem in pugna quae medio elIo Peloponnesiaco pud Mantineam facta est, ad quam universa Lacedaemoniorum natio tum iuniorum tum seniorum prosecta erat, vidit totum exercitum vix ex milium fuisse muller l. l. II. p. 233. Et inins servi cuius ea in regis Arctii dam prudentia ui eam an calliditate strinae aetatis viros longe Iurimos adeoque ipsum civitatis robur servatos esse tam est, universum tamen prope puerorum et adolescentulorum florem, laetissimam patriae spein, porticus ruina oppressiim tristissima fortuna absumpsit. Perloecorum autem

hoc terrae hiatu liaustorum viginti milia amplius fuisse Diod. Sic XI, 3 tradit. Aliquanto post in Leutrica pugna magna in cladein accepit res publica, quippe in qua quo Spartani superstites, tot intersecti erant, si quidem recte intelligo verba eliophontis in Ages. 2, 21. ADLonge aliae Atlieniensium, pud quos plurimae viae vitae Sustendandae patebant, res et rationes erant Athenis enim in summa rei familiaris inaequalitate, quum alii navigarent, alii mereaturam faeerent, alii alia negotia gererent, qui nihil liabebant eo plura sperabant Laeedaemoniorii in omnis fortuna in agris erat grorumque

23쪽

hantur. η Aeeessit quod oblata selieissima libertatis recuperandae opportunitate Helotae fuga salutem eum libertate petebant, qui quum soli Spartanorum agros oluissent, ne ulti hi laeebant et deserti. D Qui autem domestica fortuna non aeque selieiter eonstituti erant atque qui iam prinei pes

eivitatis esse eoeperunt, ii aut ipsi agros olere et Servilia opera laeere debebant, aut omnem vi et eomparandi vitaeque tolerandae spem abiicere. μ' Agros enim, quibus arandis pares non essent, pretio divendere non magis licebat per leges, quam mancipia, quibus aegre carerent, ex alienis terris importare. μ' Itaque quum neque otio honesto seuerentur neque vitam a miseris victus omparandi negotiis liberam degerent, factum est ut neque ipsi ad Syssiti eonvenirent, quum rure viverent, neque

liberos suos urbanae disciplina tradere iisque artibus instituere et quasi armare possent, quibus pueri ad illam qualemeun quo Spartanorum humanitatem erudiri solerent. δ' Ex antiquis civibus, summa illis et virtute et sortitudine et ontinentia et laborum patientia insignibus, qui hanc quasi capitis deminutionem passi essent, laeti Sunt quos στομειον&c inferiores quasi quosdam homines, haec quidem aetas appellabat, qui quum ab antiqua Lyeurgi diseiplina exelusi essent, optimo quoque iure privati erant. Contra horum adversarii, qui soli in civitate regnabant, quum ephoris mercede ad suas partes traduetis nulli nisi ipsi in senatum legerentur s0lique parvam illam quae dieebatur on-eionem omplerent, anxie eaVebant, ne illae leges pro temporum neeessitate mutarentur. - Itaque

με Florente re publiea quo Spartani, tot perloeci stipendia saetebant. Iam vero res e pervenerat, ut Spartani, ne nimia civium iactura fieret, solos interdiim perloecos e libertinos ad proelia mitterent aut etiam, id quod

patrum memori inauditum erat, mercenariorum opera uterentur. Sic Aristoteles Polit II, , I pro mille et quingentis equitibus et triginta milibus peditum, quos olim terra Laconica aluisset, vix mille esse dicit. Tanta ait virorum inopia rem publicam laborare, ut si ninium agrorum quinque partes efficerentur, duae partes mulierum suturae essent. Atque Agesilai aetate Cinadone in eum rege et ephoris et enatoribus vix quadraginta Spartanos deambulantes in foro et a miseris ii otidianae vitae negotiis vacuos rei publicae operam navantes numerasse Xenoph. Hellen. II, 3, Δ fidem facit, item numerum alchen aerius ad Herod. p. 46 Recurate explicat. 37)Ηanc elotarum fugam quum alii tum inprimis Thucyd. IV, 41 V, 4 parianis multorii malorum aliSamsuisse dicit. DContra locupletiorum praedia iam ad ni agna lati si india in ipsa urbis propinquitate ita ex modicis quos Lyeurgus priscis dominis Suis descripserat agris excreverant per ea cum maxima tenuiorum invidia Pauci eum

eanibus seras venabantur alit insidiabantur avibiis Votus enim illa a Lyciirgo ait data et maxim commen

data ferarum venatio αι διατριβαι περὶ Θιῖρας Pliit Lyc. 24 non amplius erat saluberrima et ad corporas rinanda ac corroboranda utilissima virium exercitatio, sed quae nostra fere aetate sacta est, inutilis eleetatio. JPauci erant, si qui erant, Lacedaemone servi peregrini. s. o. Mulier . . p. 39, quorum quidem ex numeris Aleman, lyricae poesis pater, sitisse fertur. β' Atque hoc potissimum no in in Susibilis apud Athen. XV, 15. p. 674. b. OL εκ ζ μὶωὶς παῖδας, quos

Supra commemoravimus, qui Lycurge disciplina instituti essent, opponit τοῖς απο ζς χώρας multo maiorem PIutarchus quoque in moderandis civium studiis auctoritatem educationi tribuebat, quae puerorat monimos Vera patriae caritale imbueret, quam scriptis egi hiis vel iuris iurandi religione firmatis. s. Plut Comp. Lyeurgi

τείας κυρίω γενέσθαι 1 ιετά τῶν μοιων.

24쪽

illi optimi erant et acerrimi L eurgeae aequalitatis ab ipsis quantum fieri poterat maxime coneussae

et prope sublatae suasores et laudatores Piam quum integram et incolumem omnibus suis se viribus

servare simularent, non Lycurgi instituta tuebantur, Sed sua defendebant privilegia et maiorem sortitudinem non minus quam durum vitae genus Summis laudibus exornantes ipsi in otio et silentio aut splendideque vivebant, ii qui nunc uοιοι appellabantur. Φῆ Qui quo magis privatis suis utilitatibus onsultum videbant, si Lyeurgi leges, antiqui iuris quam antiquae condicionis tenaciores, re-

Iigiose servarent eo magis Strictam quae dieitur legum interpretationem probantes in verbis haerebant, veram earum indolem ac rationen Parvi faciebant. um Vero nata est ex veteris maseulae

virtutis negligentia pessima morum corruptela, quae quum diu per Viscera ivitatis serpsisset, diei vix potest quanta vi et eleritate aegrotantia rei publieae membra corripuerit omnemque pristini roboris recuperandi spem sustulerit. Multi enim ex selieiore condicione ad paupertatem depressi dum sua negotia gerebant, remque familiarem procurabant, fugiebant ludos, detreetabant arma turpique squalore corpora torpeseere sinebant. Vivebant neque bello neque ae idonei, et neque privatim neque publice, neque sibi neque aliis utiles ii vitae curriculum conficiebant, ut veluti naves nullum sui vestigium relinquerent quo laetum est ut ad inopiam turpitudo, ad turpitudinem ignominia accederet. Quodsi in reliqua Graeeia firma tum et integra stetisset patrum virtus, minus fortasse perniciosa suisset vis malorum in rem publicam Lacedaenioniorum velut agmine laeto irruentium: Sed ubi totum orpus angueseit, vix unum vel alterum membrum sanun esSe potest et integrum Τοι autem et tanta omnium illecebrarum genera ea aetate in genus humanum invaserunt, quibus procul a se habendis vix veteres illi Spartani,

Lycurgi aequales, nedum degeneres ipsorum silii pares suissent. De quibus quum multi seripserint

atque hoc loco acci iratius disserere et longum it et a conSilio nostr alienum, pauca tantum pro serre satis habemuS. Nam quum bellica Lacedaemoniorum virtus et sortitudo per totum orbem terrarum celebrarentur multaeque gentes essent ac nationes quae peregrinorum militum per in suis bellis uti quam ipsi arma ferre militiaeque Iabores tolerare mallent, laetum est ignavia horum hominum ae desidia, ut omnia sere omnium populorum bella Lacedaemoniorum per gererentur. Xeque enim Curus solus,

Artaxerxis frater, vel aliquanto post Carthaginiensium re publica exercitum, cuius dux Xanthippus erat, quum ex universa Graecia tum inprimis ex Laconica collegerat, verum etiam Graeei ipsi ex

DI leti sunt hoc nomiite, noli lio ab antiquissimis temporibus discrimen aliquod ei vitim fuerit, quod nullum fuisse scinius - omnes enim Spartaui, Sio regibus discesseris, dignitate pares, nequo Spartae neque ineaeteris ivitatibus oriensibiis ulli nobiles Praeter reges nam Bacchiadae apud Corinthios, si nobilitate praecaeteris orebant, et ipsi a regia eraclidaru in stirpe descendunt, Aegidae vero, Therae posteri, non ex eadem qua Spartani stirpe, sed ex Boeotia oriundi erant, Mi ille Orchoni. p. 329 quamquam sunt qui omnia alia sentiant et nobiliores quosdam etiam apud Spartanos fuisse statuant, inter quos praeter ortiimium et Lachmannum inprimis Sehlosserus nominandus est in Universa histor Uebersich de Geschielite cler Itenwel T. I. P. I. 325-, Sed quum ipsRrum Lycurgearum egum contemptu nonnuIn quasi capitis deminuti essent, retiqui qui optimo iure ruerentur ea ipsa de causa non praeeipuo aliquo, sed eo quod antiquitus omnium fuerat parium sintne appellati sunt. Eorum dignitas hereditatis quasi quodam iure a patribus ad filios transmissa, quippe quae et a rei familiaris amplitudine et a puerilis institutionis iberalitate, ab honesto denique quo uni nisi Iocupietes fruebantur otio Penderet. Quamdiu enim omnium civium Possessiones pares erant, omnes eodem iure Vivebant verum ex quo tempore alii ditiores, alii pauperiores erant, illi tantum rempublicam capessebant eivitatisque negotia gerebant Iidem ἔκκλ. o appellantur a Xenophonte Hellen. III,3 S, quos eosdem Persarum si hiOις intillimos describit Cyrop. II, 1 S. VII, 5, 1. I, 5 5. f. C. F. Hermanni Disputatio de condicione eorum, qui Homoe apud Lacedaemonios appellati sunt in Antiqv. Lae.

25쪽

eo maxime tempore, quo Peloponnesiacum bellum geri coeptum erat, mulio amis autem in illo bello, quod a Corinthi obsidione nomen habet, Graecos homines peeunia data vel promissa on- dueebant. Eo iam res pervenerat, ut sine eiusmodi hominum Sanguinem Suum quasi pretio vendentium opera vix ullum bellum fieri posse videretur adeoque Lacedaemonii ipsi peregrinorum hominum auxilia non repudiarent.*J Quae consuetudo in dies aucta et confirmata haud scio utrum perniciosior fuerit tuendae antiquae morum diseiplinae an conservandae qua antea res publica abundabat civium multitudini. Iam vero de illa, quam peregrini homines qui in Peloponneso militabant in L curgi civitatem inserebant labem morumque corruptelam, non est quod pluribus verbis dieam: multo maior multoque gravior calamitas ab iis imminebat, qui peram suam externis regibus vel nationibus praestabant. Qua in re militesne illi fuerint an duces vel imperatore , quales Clearchum, Xenophontem Xanthippum adeoque ipsum Agesilaum suisse egimus, non multum interest. δε Sive enim illi aliarum terrarum tueunditatibus capti, a Lycurgeae diseiplinae severitate liberi ae soluti

iuventutis suae sedes repetere nolebant, sortissimorum virorum pera patria privata erat sive tipendio vel praeda locupletati redibant, redibant iidem barbarorum morum contagione inquinati et avaritia turpissimaque sordidi quaestus faciendi libidine eontaminati. Quo plures autem ho vitae genus amplectebantur et quo in maiore honore quoeunque veniebant ut optimi armorum traetandorum magistri, bellandi artis erte peritissimi habebantur, eo plures patria relicta in peregrinaSterras migrabant. Quae Omnia si reete reputaverimus, Spartanorum rem publicam a Lyeurgo sapientissime institutam Summaque arte temperatam, decursu temporis misere corruptam et depravatam videmus Firmissimo

enim civitatis aequalitatisque omnium praesidio, quod in pari agrorum distributione erat universaeque rei familiarissimilitudine, sublato priscorumque moruni astitate et sanctitate violata Lyeurgus, qui non alia iura divitioribus, alia pauperioribus, sed omnibus eadem scripserat, idem tenuioribus Optima iura, nulla sua culpa detraxit. Re publiea enim ad interitum vergente eo res pervenerat, ut alii divitiis affluentes vel equorum nutricatione et apparatu magnificentiae audem quaererent adeoque equos Olympiam ad ludos mitterent, quamquam nullo tempore res equestris in magno honore apud Laeedaemonios fuerat, alii iique ex Hereulis genere nati, quum neque agros haberent quo ararent,

neque Servos quibus imperarent, sordidam operam sacerent. Quae omnia quum ita sint, quis demum ita accidisse mirabitur, ut oppressae ac sere sepultae patriae post Septingentos anno non

amplius septingenti cives, in iisque vix centum superstites essent qui landos haberent 8βδ)