Observationes criticae in C. Cornelii Taciti Germaniam [microform]

11쪽

Deinde si scriptura Da nationis nomen, non gentis a Tacito est prosecta, his verbis dixit, jam ante nomen Germanorum additum nomen quoddam gentis universae exStitiSSe. Natio enim, nemine quod sciam repugnante, Certe

Pater II, 98, 4. omnibus eius gentis nationibus in arma accensis. o quodnam

sui illud nomen cur ac , qui hic ut de re certa de eo loquatur, nusquam eius mentionem iacit in hoc libello de Germanis separatim scripto 3 cur apud neminem veterum Scriptorum de hoc nomine quidquam legimus 2 Luden in eo, quod l. l. I. p. 23 de communi nomine Teutonum dicit, haud facile, opinor, nobis persuadebit. Altera huius loci expediendi ratio, quam rectam judicant redo Sprengel, Bischoss, etheri Gulmann alii, lectionem profert nationis in nomen gentis, primum a victis ob met. quam redo his verbi explangi et nomen Germanorum, quo Romani majores nostros nominaVere, ab eadem

origine ductum esse videtur, unde vox Gallica guerre ita ut Galli pulsi victique illos Rhenum transgressos non nomine apud ipso jam usitato, sed nomine invento, ob metum Viros belli vocaverinti quod nomen ceteri nationibus gentis leutonicae, boni ominis causa, placuit, ut Seipso GermanOS OCarent, qua ratione nationis M. nomen e sequenti. in nomen gentis evaluit. Contra haec monendum est: primum lectio ita nationis in nomen gentis, quam Lm Vos conjecit et Br dom, Bischoss, Altenbur in contextum verborum receperunt, vix latina Si neque Acidali conjectura nationis nomen in nomen gentis, quam Bip. Oberi receperunt, Im Belilier retinuit, probari potest, jam ideo quod longius a scriptura Codd. recedit. Deinde conjecturam Muret a vietis pro a victore a Dissimaro, Ad lungi probatam, a Bredovio, Bischomo, Spreng., essi. Guim re-Ptam, nimis audacem esse, lacile quisque concedetiTum si Tacitus de prima nominis Germanorum, ut nominis nationis, origine loqui voluisset, de etymologia sive significatione huius vocis dicendum ei fuisset, quum, quod in vocabulis graecis licuit, non posset cogitare, eam notam iam esse popularibus suis.

12쪽

Postremo, SI 'a suisset a . sententia, non hac demum, sed ham Supraedicendum fuisset tune a vietis ob metiam remani vocati sint

Tertiam, quae reiicienda videtur, interpretation- quam profitentiae Hain, Brotier, a Bleterio, a Malle, VaIeriani, ess, Luden, uelau, alii, Primum Conringium protulisse reperio, qui ,Tungri hi, inquit, Galloriam

victores ad omnes Transrhenano nomen hoc suum transtulerunt, quo metum incuterent Primum dubitationem, in quam haec significatio praepositionis ob nisi participio ut passo adiuncto a multis vocata est, a nemine sublatam videis, neque ipse tollere possum Deinde contra animi Iegos expressa esset haec sententia. Etenim verba a victore, Si ad ii ros ea rescrimus, qui ipsi Germani erant, opposita esse non OSSunt Sequentibus a se ipsis, i. e. ab omnibus Germanorum nationibuSI dicendum sui a se omnibus, verbis a se ipsis opponi potest ab aliis , ergo victore, vel rectius ea verba, quae in a victore corrupta sunt, ad alio quos reserenda sunt, qui non Germani erant Broterii sententia etiam unus serenda. .,ΤranSrhenani inquit, omnes nomen, quod victor ob metum incutiendum repererat, ipsi usurpavere, reputantes, idem nominis ob bellicae gloriae claritudinem sibi debere.' Scilicet Tungri hoc nomen sibi ipsi dederunt, ut Gallis metum incuterent, quasi quis, alia re nondum metuendus, nomine quamvis horrendum sonant metiun hominibus iniiciat. Postea ut multis inliis et mihi, si ea esset Taciti sententia vehementissime frigeret

Iam venio ad meam qualemcunque Sententiam. Scripturam ab Harimanno coniectam nationis nomen in gentis, quammeSSin edit sua laudat, unam veram iudico videtur offendisse librarios, ut etiam latini sermonis periti, quibus eam Proposui, latinam agnoscere OIuerunt. Sed vidia ac Agr. 39. privati hominis nomen supra principis. Plin. P. I, 2 , . illam ad usum deae has ad hominum. Caes. B. G. I, 2 in exercitu L. Sullae et Iostea in M. Crassi fuerat. Cic. Lael. 6. quae in nostris rebus non satis honeste, in amicorum fiant honestissime. Leguntur adeo exempla, nomen alio Casu, quam quo praecedit, supplendum est Caes. B. G. I, 2 hoe esae miseriorem gravioremque fortianam Sequanorum prae reliquorum. Velu Paterc L 18. transit admirario ab conditione temporum et ad urbium.

13쪽

, Deinde coniicio Tam eripsisSe victorum metu, c. a vietis ob metum, a victis metuentibus. Hac orationis artium enallage saepe usi sinu Romam Germ. . eonstantia precum et Biectu peetarum Pro constaratibus precibus et obiectis pectoribus. Agr. 25. ne superarite timero et peritia locorum circumiretur L . ab hostibus Beortim peritis Hist. IV, 4. multo cum honore verhorum, Lea verbis honoriscis. b. 30. ea cognatione renovari odia ceu sationum ἐδε-hantur i. e. odiosae accusationes Lir. IV, 10 vetere Tusculanorum odia inermes πpressi poenas dedere, i. e. a Tusculanis Propter vetus eorum odium. s.

Aug. Groissend. r. la I. 393. Genitivum pluralem participiorum pere Pass., quamquam par est Genitivo nominum verbalium in syllabam tor desinentium, non vitarim Romani Taα iSt. IV, 4 bona interfectorum. Veli Patere, I, 9. 10. II, 60 actorum Cic. Orat. 2. neque erium praeceptorum genus.

Quinci. Inst. r. X, 4, 3. 3, 6 7, 7 Cic Ep. ad div. V, 32, 2. Plin. p.

VI 36, 2 scriptorum. Librarii hanc eonstructionem Ignorantes pro sua consuetudine mut Tum CorruΡerunt. - FortasSe Scriptum erat die toron De consus. iit

Tarum ti et o Long. Maium ad Cic. de Republ. I, 3. IL, 42. Quinci. Instior. I, 4, 6 6, 22. Sed veri similius est, hanc corruptelam per audiendi errorem scribentis ortam esse, cui fortasse pluribus simul dictatum est. s. Maium ad Ci de Republ. I, ed. Stuttg. . . De littera m nomini metu

opposita, Praeserit quum mox S Sequatur, laqui Supersedere possum. Quibus mutatis, haec evadit sententia. Qui primi Rhenum trangressi Gallos vicerant et nune Tungri vocantur, tunc, quum transgrederentur, Germanorum nomen gerebanta Quum deinde aliae nationes Germaniae in Galliam venirent, et hae a Gallis victis Germani vocabantur, propter metum, quem iis iniecerant Germani, qui primi eos vicerant, quemque ab omnibus habe-hant, qui trans Rhenum adveniebant, et quo omnes pro Germanis habebant.

Quae nationes inque adhu Sine nomane Communi, quum Germanos Se omnes

vocari audirent, quum hoc nomen commune invenirent vorsanben et ipsas eo utebantur. Quod nomen deinde etiam in terram translatum est, quae Germania vocabatur. Natio, cui soli antea illud nomen erat, ut ab aliis nationibus distinqueretur, alio nomine erat appellanda, Tungri vocabantur; cur Tui1gri nihil ad nos attinet, certe ad me. Origo igitur nominis universi

Germanorum, quam ac refert, eadem sero est, quae ninibus universarum

14쪽

gentium tomimbus videtur suisse, ut nationis momen laulatim in gentis evaluerit; ut nomina Ἐλληνες, Graeci, Allemanda. De significatione huius nominis non magis ogitavit Tam quam dereliquorum in hoc libello nominum, neque nostrum St, in eam inquirere, nisi sorte aliquis etiam in etymologiam nominum Bructerorum, Tencterorum, Nahanarvalorum inquirere conat . Illud certe ex his Taciti verbis, si diligenter et Sine opinione praesumta ea mecum Perpendisti, dilucide atque evidenter patet, hoc nomen neque gallicae neque latinae esse originis, sed

germanicae.

Attente legas, quaeso, quae praeclare disserit de hac rem. I. H. Beckeri libro inscripto anmerfunge un Θcurse u Tacitus Germania Cap. I. bi XVIII. ebannover 1830, in quo his diebus mihi allato, Summa Cum Uoluptate vidi, hunc virum doctissimimi, quod ad rem attinet, in eadem mecum esse sententia de scriptura autem huius loci altum tenet silentium, videtur legere in nomen gentis, a victis neque aliorum sententias refellere curavit 3 ut sunt hominum ingenia, ne dimidium quidem iacti habes, quin verum Proinposuisti, misi simul salsum redargueriS..

cap. IV. Unde habitus quoque corporum, quamquam in tanto

hominum numero, idem omnibus truces et caerulei oculi, rutilae comae, magna corpora et tantum ad impetum Calida. Multi editores, ut asso. Dilthey,iness, Gunther, Teuberi, alii, post

idem interpungunt et omnibus ad sequentia trahunt. Quod si fecisset ac idem quodammodo bis dixisset, quod ei moris non est verbi truces et caenoc etc. nihil aliud quam niunerat eas corporis proprietates, quis eaedem omnibus erant. Ut C. 45 lacti equi, magna arma, phalerae torquesque. 20. fatres, patrui, avunculi 43. rotunda scuta, breves eladii et erga reges obsequium, ubi Tam singula enumerat. Cf. 24. Gentis spectaculorum unum atque in Omni coetu idem.

Quod te ex . . obloquitur, omnibus ante idem ponendum fuisse, mihi quidem haud magni momenti videtur sae vox idem eandem, quam vox omni

15쪽

his is hae enuntiatione vim videtur habere, neque redundat me omnibus, Sed augetu deinde idem non solum de numero, sed etiam de tempore dicitur. Optimo igitur ure, ut etiam in Cod. Humm est, inter alios m. O TI., Bip. BAElier, Walo omnibus cum idem coniunxerunt. Quamquam facile patior, si quis dicat, hanc rem eiusmodi Sse, ut dubitemus, utrum inmm

an intellectum appellemus id, quod eam diiudicet. Cap. v. - ne armentis quidem Multi honor aut gloria frontis.

Praeter Pichenam, censorem in ph. Iit Hal. 822 . Febr. p. 93, quem Hes ad h. I. laudat et uelavium, qui recto et honor ad fontis retiae runt, omnes, qui mihi innotuerunt, interpretes hunc Ioeum male intellexerunt ut Iacob in libro inscripto Clio derinoemer: ,suus honor, pulchritudo, quae e nitore et pinguedine provenit RichIeser ,honor is hier Rutiliun Glάtte burdi ut Rahrang. Walch transtulit: nichi e Ninbem Iiebangetlammte Sephraheli, un ber Stirae Aier. Omnia, quae asserunt exempla vid.

mss. ad h. I. contra eos testimonium dicunt, quum in omnibus id, quod honori est, Secundo eas appositum sit, o nostro Ioco ac dixisset honor nitoris et pinguedinis. In Longotii dictatis manu Brachneri Curiensis anno Tra

ille hie Erner.' Falso cogitavit, aliud honorem frontis aliud glariam frontis denotare. Rectius ichenae innuit Germaniae boves parva halluisse Comu quae honorem frontis appellat. uela optime: a niihi inma die inbertrage thren elirenhen Stimst uet. Censor supra laudatus in eo tantum errat, quod putat honor aut gloria figuram ἔν δα δυοπ esse, in qua haud crediderim

ambo vocabula particula aut coniuncta usquam reperiri utrumque quidem nomen idem Significat, coraua, sed symonyma sunt. Infra C. T. - regibus infinita aut libera potestas. Vid. F. Handii ursessinum T. L p. 40 Quare aut si lex componit saepe etiam ea, quae aequalia et unius generi Sunt, et ea quae synonyma esse videantur. Addo quod honor frontis vulgaris vadetur fuisse Iocutio. de humana quidem fronte, sed Tac προώto aut eis.

16쪽

ria in amenta lepide transtulit Plin. H. N. H. 40. ipsum honorem eximiae frontis re redirentes de duobus hominibu loquitur agno Pompeio simillimis. Etiam corona dicebatur honor reniti, vid. Myland ad Pap. Statii Silv. d. Sillig. p. 267 h. ubi plura exempla allata sunt. Ne mitia PFon.

sutis etiam ad gloria referre. Cap. XI. - ut turbae Placuit, considunt armati. Gmnov. odnotavit: ,scripsit omnino Tacitus ut turba placuit, sua ipsis scilicet. Postquam satis requentes convenisse sibi visi sunt. Quam conjecturam assemand Emesti probarunt, La alle, redo , essieri, M. Belilier receperunt. Et meo sensu valde blanditur. Is cui quid placet. facile omittitur, id, quod placet, non item. Infra. α 6. Colunt discreti aedisersi, ut campus, ut nemus placuit. Si sonti, campo Hiquid placere posset, idem 1ibrarius, qui primus male sedulus turbae scripsit, etiam ut fonti placuit Scripsisset. c. 11. si displicuit sententia, fremitu aspernaritur, si placuit , frameas eo utiunt Plin. . . VIII, 32. ubi placuit robur, in aperta prodeunt Lis XXIa 30. ubi satis placuere vires Tac. . IV. 23. vis et arma ratis placebant. Turba denotat numerum, multitudinem ut Cic, Brut 32. turba novorum voluminum. 9T. turba patronorum. Quinet. InSt. r. X, 5, 2 . turbo diseipulorum Walchin contextu verborum habet turbae, in interpretatione Gessit te Masse, balin

cpp. m. - magnaque et comitum aemulatio, quibus primus apud Principem suum locus, et princiρum, cui plurimi et acerrimi comites; haec dignitas, hae vires. Magno semper electorum iuuenum globo circumdari in pace decus, in bello

praesidium. Sic interpungendum est in omnibus editionibus perperam post comites Punctum, Post vires comma, Post eucum ri Semicolon positum est, ad quam im terPunctionem etiam convertunt locum, ut Walin ,,un vieliache disequihi thetis

17쪽

Nuhui, in Mege ... mea gnstar, hae vires cum praecedentibu Doni iningendum, neque subtilius videbitur, si dignitas ad omiωs, vires ad principes reis ximus. En habes ex uno hoc nostro libello sex simillima exempla, in quibus hoc pron demonstr. bis vel ter positum ad praecedentia refertur C. 7. metiique sanctissimi testes, hi maximi laudatores C. 3. haec apud illos toga, hie primus iumentae honos C. 48. hoc maximum vinculum, haec Maria acra res eod. cap. Hoc iuncti boves, hoc matus equus Tel. 32. Hi lusus infantium, haec iumenum aemulatio. 46. huc redeunt iuvenes, hoc senum receptaculum CL SH1. Jug. 85. hae sunt meae imagines, haec nobilitas eod. V. hoc est civile, hoc utile imperium.

min. p. VII, 26 hae summa curarum, summa votorum Virg. Aen. 858. Hoc decus illi, hoc solamen erat. In enuntiatione Magno semper, praesidium, Magno ircumdari subiectum St, in pace, praesidium Praedicatum. De infinitivo munere subjecti fungente id Forbigor ad Luor. IV, 776. VI, 69. Mnd. ad opli. Leci. missi pag. 75. Iina c. 44. Jam vero instam in omnem vitam ac probrosum superstiteri principe suo ex acie recessisse Cic. Paradox. 6, 3. Contentum fui rebus esse maximae sunt certissimaeque divitiae. Si igitur infinit et accus. c. ins subjectum esse PoteSt, Cur non etiam in constructione accusativi c. ins ' equidem nullus dubito, quamquam me Ia mihi non sunt in promptu. non mete dicerem Cicero dixit, suis rebus SSe contentum maximas esse Certissimasque

vivitias quod si mihi conceditur, omni difficultate liberatus est Iocus dIevexatissimus Hist. I, 3. Nec enim unquam atrocioribus populi Romani Iadlatis marisve iustis indiciis adprobatum est , non esse curae Dei securitatem nostram, ne

ultionem Ad quem locum Lips exclamat: Impium, impium, tuum dictum, Taciter etsi non imprudens. Nam humano ingenio si rem libras eum tot clades, tot tristia, tam rara in bonos praemia, quid nisi advigilare Deos tantum censeas in poenas Atqui nos scimus aliter etc. Tolle via Iam

P Si nostram, non esse, nostram Pro Subiecto, esse ultionem Pro Praedicato

accipe, et omnia lana sunt. Nemo ignorat, quam dubitariat omani, essentne homines Diis urae, ne ne Sed Tacitus, qui dies Hist. II, 38. - eadem illos Deum ira in cliseordiam egere. IV, 72. - propitiis, si per mores nintros lireret, I liis, et nostru loco probare studet, Ommes Diis curae esse, dic mi his troiam is adibin iustissimisque indieiis adprobatum est, si 2.

18쪽

nonnunquan non cum sumus Dbs, id non esse incuriam rem humanarum, sed ultionem ad nos aesciscendos, puniendos nonnunquam Dii, si malefietis nostris meremur, nobis ipsis, stultitiae, improbitati, turpitudini nostrae, nos

committunt.

Cap. XV. Quotiens bella non ineunt, non multum enatibus, Ius

se otium transigunt dediti somno ciboque Hunc locum librarii cuiusdam imprudentia, vecordia corrupisse videtur, cogitavit nimirum, Si plus per otium transegerunt, non multum venatibus transigere potuisSe Germanos. Ipse Biclites dicit: ,bafur pro non multum enticheibet te san3 Stelle dediti sonui quietem. Burbe a non auενα

tamen vel sed SSe SuΡPlendum, ut C. . satis ferax, frugiferarum arborum impatiens, et aliis inesti locis Sall. Jug. 405 timor aliquantus, sed spes amplior. De omissione voc quidem id , Phens Leci. Tuli ed. Hand P. 90. Oereng. ad Cic. io p. 4863 de miss. voc tamen Cori ad Sall. Jug. 35, . ueh-ner ad Cic. Tusc. . 327 Bamsb. Gramm lat. d. ait 4830. P. 989. Quam Valde id et Caesaris testimonio B. G. IV, 4. mulitimque sunt in venationibus. VI, vita omnis in venationibus. et Germanorum ut omnium rudium gentium moribus MerSaretur, si ac non multum etc. scripsisset, vide apud alios. Optime igitur LipS. Dc. non expunxit, meritoque hac in re exemplum eius secuti sunt Conring. Perig., mest. Bip. Oberi. , m. Behher, oliman Stro . Spreng. Gulmann Buelau. Walch negationem non transtulit et uncis incluSit

Cap. XVII. Tegunem omnibus sagina, Ibula aut si desit spina consertum; cetera intecti totos dies juxta 'cum atque

ignem agunti Praeter Anton et Ferd Bischoss., qui recte convertunt uebrigens brin se se unbebeat anδε age am eerbe unb euer u omnes, quo inSpe ἐν perperam interpretati sunt locum. Nolunt, Tacitum dixisse, nudos in domibus tuis egisse meteret Germanos, iterum quidem infra cap. 20-

19쪽

dicit in omni domo nudi ae sordidi in hos artus, in haec Orpora, quae miramur, exer se ne, sed nudi ibi volunt esse levi vestimento induti, quod mea sententia ex Q. di aut sagulo laves Probari non potest possunt quidem Asis synon ahaec verba, sed non oportet; praeterea conserendi sunt de hac re Caes B.

bus equidem non subscripserim. Etenim primum ammatica ratio non pati. tur, ut coniungamus intecti agunt cum tegumen omnibus est Garum. Deinde Tac hoc capite de vestiendi inmatim, non de vivendi ratione universo Ioquitur. Ante omnia ei erat indicanda ratio, qua Germani extra domos vestiti erant. An verisimile est, juxta secum atque ignem eodem vestimento sago vel pelle indutos fuisse Germanos, quo extra domos, Sub dio, maximo frigore Quod ad pudorem attinet, non licet ad nostros mores metiri initia rudium gentium; L. Caes B. G. VI, 21. n. Distinguatur etiam portet pudor sit venia verbis internus et extemus summo suisse Germanos intemo pudore, ex tota Taciti descriptione Iiquississime patet Luden in mediis rem relinquere videtur, dicens: l. l. p. 82. in em marmen ut masse se geru

, cetera non denota quod attinet . ad ceteras corporis partes, ac enim antea de parte quadam Corporis non locutus est, sed adverbium est, his

idem significans, quod reterum, tabriger δὲ neque ad intecti, sed ad totam enuntiationem reserendum. Tac Mn. VI, 5. ceter equestri familia. Et instac. 25 in verbis cetera domus ocia non retulerim cetera ad Og is, quum, quae servo ibi ac dicit praestanda esse domino, non domus officia sint. Gutta mann recte transfert: - ber er legi thm mi einem Nynomam eine Ebgabe an

son, ce sontra semine et les ensant qui Iecsent reliqui omnes, quos in-3spexi, male convertunt, ut Walch, i ubrigen hauriebμ' u Ruddim in Sta . II. p. 359. Forbisex ad Lucri II, 59. -

20쪽

cap. XVI. Nam prope soli barbarorum ingulis moribus contenti. D . Sunt, exceytis admodum paucis, qui non libidine, sed ob nobis litatem plurimis nuptiis,mbiuntur.

., A nemine hunc locum satis accurate explicatum re translatum reperio. Duae circumseruntur explicandi rationes. Alteram Walch his verbis expres- ait: - menige au6wtonimen, bis nichi u Ebollust Ionbera thre abeu mege humetinerei hctuabnisse se in merben non Iuliane ad ambiunt reserunt. Ad --

hiantur recte a d audiunt a parentibias. aerubsit verba sinu ,,Puellae iis offerum tuae in matrimonium a parentibus, illoeum savorem ambientibus. Misi quid est, parente non libidino eos ambiunt plurimis nuptiis si quia putaret, Tacitum dixisse α puellis ambiuntur, non ainrem semet approbationem, iam ideo quod Tac manifesto maritos laudare voluit, non uxores neque earum Brent .

iteritas explicandi rationis interpres notas sit Sprengel menige a genominen in me a vias uoluist, Rabera in ilite lihel mille iii um melline Belbet emere

M Num ob sinu ipsorum nobilitatem plures uxores ducunt an ob nobilitatem uxo I ve Parentum earum quamquam hoc posterius quodammodo ferendum esset At qua atione hi V. DD. passivam formam imbiuntur, et ablativum plurimu mira ordient 2.

Tacitus sine ulla dubitatione nitul aliud dicit, quam, qui non libidine plures uxores ducunt, sed quod o nobilitatem suam ipsorum a parentibus uina, Tum everuntur, ambiuntur. Pina Semientia eo modo:αρο-- est, o pust Rcatum ne in dissicilioribus valdens est adnumerandus. ut supplere Potes non Issitatae id faeiune cf. observat meas in Agr. p. 16. , - cogites, Tacitum imito activa construction usum fuisse, deinde in posteriore nunciati Parte in passivam transiisse aut si mavis pro figuris, quod εν - vocant, haheas ex passivo verbo ac ivum eliciendum, ut ex activo passam misi. I, M. Tumultu proximi initiam non cupiditate, vel odio -- - - . formidine Pericularum nimia pietas uestra acriua quam contiostraeiva excumit ad initium supplendum excitatum est Thucyd II. ut iv M. δεαειτα - μ αλῶ του πέλασα xῶσι ut ex praeterito tempor praemia, Germ. c. a. nunc Tungri bis