Primarum linearum institutionum botanicarum clarissimi viri Crantzii editio altera, continens characteristicas omnium classium icones, additamenta novorum generum et specierum

5쪽

PRIMAE LINEAE

INSTITUTIONUM

BOTANICARUM.

S. I. ethodica vegetantium Omnitim Corporum hucusque cognitorum dispositio S, SI UM A Bolanicis dicitur hoc systema et a fructu, et a petatiS, et a CalyCe, et a staminibus, et a certis horum flectionibus, ut et determinatis aliquorum inter se relationibus diu, et saetiolastice quaesitum, petitiam etiam ex nonnullis, quibus incolas regni vegetabilis evidentius natura perstringit amnitatis radiis : in solo habitu hodie et merito quaeritur. Convincentia in hanc rem in Institutionum Boianicarum clarissimi celeberrimique Vibri CRANTEII Praeceptoris nostri optimi praefatione latius deducta argumenta legi merentur, dum gravem moderni etiam Bolanici clarissimi O. Darii sententiam ex Elementis suis Bolani

6쪽

ci Farfefriore pag. IIO huc solum transcribam: ,,Iam vero post Uam methodorum a partibus,,fructificationis petendarum finis fere est, tan--tisque in conatibu excogitandi methodum na-,,turalem, CUjUS hiatii explere nisi adhibito ha--bituri me non dabitur, denique fas est sperare, chara ceres in habitu latentes majori studio, siet solertia investigatum, tumque perspectum

Miri, non pauco horum character uin longius sepatere pluSqU Valere, quam ullum a sola fru- ificatione petitum , tandemque ex Communi Momnium sententia nullam structurae vegetabi--lis partem exclusum iri se Tum iterum Narse

Poster pag. 2 T. Potissimum Optabile uerit, ,,ut seposita praejudicata ista opinione, quasi non sint inter orthodoxa nutrierandae nisi a fructificationis principio desumptae methodi, periculum fiat in partibus Hobitris, quibus tensitaminibus sine dubio devenietur ad utilia mul-,,ta inVenta, et ad verarum a natura inductarum affinitatum characteres intimiQres multoque simagis patentes, qUam Vulgic, editur. H

ge clarissimis celeberrimisque Viri probata receptaque sit, et hodie prae aliis in usum deducta ulterius declarare supersedeo, dum unico hoe suscepi facilitatem ejus maximam Commonstrare pensum Equidem si quis omni praejudicio liber rerum contemplatur universum, et

tria

7쪽

tr Ee, Ut vocant, regna haud multum di in adhuc hauriat palpebris, an non his vix non per transennam visis ex templo negantia haec nascuntur illo etiam invito judicia, 1'n unum non esse aliud ; aqquria haec regna in unum non OIse cogi, nec una classe contineri,

et nunc demum se interroget, qua haec dis inguere didicerit methodi, quo haec confundi neget systemate dum adhuc intimam horum naturam rectamqtie ignorat definitionem J juvat in hoc argumento diutius morari, idque per

singula clarius proponere intueatur nunc aurum, et terram, Ustret gramen, aut ab Iam, quae plantae non sint juxta j. S. Phi Husan LINNAEI et plantam quanacta nque juxta ejusdem S.IS. r. p. Oculi jactu attingat hominem et muscam, an habebit opus systi mate, ut ingula ad suum regnum reducat 3 an aurum Cum gramine, gramen Una homine , terram Cum planta, plantam cum musca confundes an lite matrice, genitalibus, ut non erret, Opti. Certe aliquem usurn rerum creatarum habentes pueri nullo alio quam oculorum, et perceptarum de 'arum praesidio suffulti ad sua regna siligula tacite relegant.

Monstretur illi iterum hic aurUm , arge tum cum terra, ibi cervus, O Cum musca, istic polypodium, asplenium cum salvia, an non priora tria regno fossili, media arumali, polirema et Vegem

8쪽

vegetabili inscriberes et in his duo prima genera in unam classem, omnium trium ultima in

aliam spec are fateri necesse habet g et tamen ne hic quidem adhuc ullo Opus erat elucubrato systematis incubaturi sed solo oculorum Usti,sbio inevitabili ex comparatis deis judicios et

nunc offeratur illi aurum aliolim, et milier nu-riffers, Cervus e Ptas et furandi , salvia Orcinalis et si tin a, an bene tirum nativum Una minera aurifera in regnum fossile an in classem metallorum, an in auri genus relegabit 3 an Cervum elaphum, et arandum animali regno, Clas Ie- Corum, generi cervi inscribet an Salviam vegetabili inseret regno, Consentienti ringentium classi, aut classi graminum, an inferet potius Salviae generi, aut bene Sysimbrii, aut nemones, aut Ligustri, aut demum Linnaeae ita nimis cogens es , quod claris imus pro fundamentali methodi suae lapide aflumpsit Pi A

-generasse habitum botanicos usidem sibi ar--tificiosis systematibus nec facere, nec annihi-Mlare posse, hunc nostra etiam dis entire volen--tia judicia expugnare, hunc primam nos liam Min historia naturali facem esse, hunc primam Msolam et simplicem esiste naturne, qua ea nobis siloquatUr Vocem si de quibus omnibus iterum laudata Institutionum Praefatio legi potest, dum ego argumenta Contraho. Si igitur solo, qui ingeneratus a natura est rebus habitu, nulla alia scientia, nullo alio lanaviarite syilemate, aut

9쪽

subripiente ingenii artificio creatuna rerum universum in tria naturae regna facile dispescatur(,. a. individua horum genera bene multa in suas classes facile concedant ,. s. imo etiam species a suis generibus divelli se non patiantur Cetris o facilitatem maximam hujus methodime demonstrasse reor.

Neque tamen etiam nunc hoc deserere pensum possum, dum minime mihi in angusto constituta sit probatio, quin has methodum non sol im facillimam, sed etiam nobis vel maxime naturalem nunc asseram; et dicant, qui naturam obnubilare, et artificiis Circumire suis gestiunt botanici, dicant, inquam, unde et Uae nobis rerum Creatarum ab infantia nata sit cognitio, quae demum methodica dispositioi,.3. 3

antequam et ingenii et figmentorum salacitate foedaretur, aut scholastico conspurcaretur pulvere, et hypothetico non minus serviliter ac coece submitteretur jugo' nonne haec nata es sbia similium aut dissimilium idearum sensuum beneficio in nobis excitatarum comparatione 3

sed haec similitudo aut dissimilitudo dearum

sensuum beneficio in nobis excitatarum in numero, et natura notarum prima fronte distincte obvenientium, quas Communes aut alienas habent corpora sensibus hausta, verbo in habitulandatur Comparatio ex percipiente, et dis inguente anima fluit, quae scilicet haec conve- 3 nientia

10쪽

O PRIMAE TINEAE

nientia, illa discrepantia asserere ex habitu absolute necessitatura ut igitur nimis evidens itoninem rertam Creatarum Cognitionem methO-

dicam omnem harum dispositionem aut in nobi jam ex infantia ortam, aetate progrediente nascendam ex habitu subrepere in eodem confirmari, et lares Cum enim omnis creata res suam formam habeat, omnium rerum formae similitudinis, aut dissimilitudinis absolutam ab adorando Creatore his ingeneratam necessitatem, hae a nobis hauriantur, haustae percipian-tUr, perceptae suam aut similitudinem aut dissimilitudinem animae brevi patefaciant, et patefaciant puero rustico adeo bene ac botanico, propositionem probandam plusquam demonstratam reor, scilicet methodum ex habitu desumptam nobis facillimam esse, et jam a teneris annis haustam vel maxime naturalem, eam nempe nostram primam fuisse cognitionem, eam nobiscum adolevisse, et longo usu firmatam magis esse originalem nosti am methodum.

Eamus modo ad exempla an artificiali bo-tanico indiget unquam systemate aut puer, aut juveniS, Ut pomun a pyro, a fragis ceras distinguat an hoc opus habet rusticus, ut secate ab hordeo, a lolio triticum separet, ut Coryluma juglande, fagum a quercu discriminet dicitiine adhuc infinita alia possent. Sed nunc descendant etiam in prata aut hortum botanicum,