장음표시 사용
1쪽
MICROFILMED 993 COLUMBI UNIVERSIT LIBRARIESINE YORΚ
aS partis the Foundations os ester Civiligation preservation Project
Reproductions may noti made Without permission hom
2쪽
4쪽
COLUMBI UNIVERSIT LIBRARIES PRESERVATION DEPARI MENT
BIBLIOGRAPHIC MICROFORM TARGET
Original Materiat a Filmed aristin Bibliographic Record
5쪽
6쪽
7쪽
alse et graviter dicere memini Francogallum noscio quem Qui lit Phi- stoiro it la saliro doci'hom me. Quod quidem iudicium paulo tristius et unia
verso saltem generi humano iniquius ab animi quadam aegritudine prosectum esse censeo. Verumtamen si cum hominibus is, quos qualesque nobis ad exemplum summi numinis Xpressos describere solent philosophi, comparaveris longe Plerosque, quorum ingenia, mores et facta partim in historiarum libris relata legimus 13artim quotidiana consuetudine intuemur fieri nullo modo potest, quin rationem et doctrinam perspicias lantum discrepare cum Vita et actione, quantum virgulta distant a cupressis. Eodem spectat vetus illa Ovidiana Medeae querela Video meliora proboque, Deteriora sequor. Jam Vero e huius contemplatione disserentiae cum perfectionis et constantiae desiderio coniuncta subinde siuXit poculiare poemalis genus, quod Romani inVentores dixere satiram. y Maeo, In promptu sunt omnibus Quintil. X, I, 93 Satis quidem tota nostra est. Horatius Sat. I, I 0, 66, quo de loco summa interpretum dissensione certatur, Ennium non Lucilium, ut alii viverbis illata statuerunt, L. et cher poeti Lat reliqq. p. 2 9 - 28I rudis et Graecia intacti carminis auctorem perhibet. Diomedes II p. 82. P. Satura est carmen apud Romanos maIedicum. Quae vere dicta praeeunte Casaubono in opere palmario De Satyrica Gra corum poesi et Romanorum Satira libri duo. al edidit Rambach I assensu suo comprobavit subtilissimae vir doctrinae G. Bernhard Rom. Litt. p. 244 et . h. F. Baehr in libro notissimo Geschichte de B 5m. Litteratur p. 15 sqq. Adde Wyttenbachi opusc. d. Friedemanu I, p. 339. Zeli Feriens christen, IIte Sammtun p. 33 fr. Praeterea Ruperti in praes ad Iuven.
p. LIII sqq. idoneas sane Romanae originis causas ex historia et ipsa nominis forma repetivit. Romani enim prius Saturas habebant, quam cognoverant litteras Graecas. Deinde neque apud Graeco scriptores horum Carminum et, quae vulgo iis tribuantur, nominum Satura, Satiramentionem fieri docet, neque a Romanis aut Satiram suam unquam dici Satyricen aut Graecorum drama Satyricum Satirae nomine designari. Neqne hoc mirum videri debet. Nam utrumque genus et materia et consilio prorsus discrepat. Nihilo tamen minus communem ambobus nominibus sontem Puto quaerendum esse in obsoleto et fortasse Pelasgico verbo Mai, ex quo derivatur
8쪽
est potissimum ethica, hac mortalium Vitia, prout vel turpia sunt vel stulta vel implicita malis miseriisque pressa Vario modo perstringuntur ut quid rectum sit in studiis, honestum in consiliis, sincerum in actionibus luculentissime appareat.a Atque duplex inclaruit satirae species, tum morda et austera, quam Persius et Iuvenalis praeter ceteros excolia erunt, tum gratiosior illa Horatiana, quae delictis hominum et sordibus ad animi errorem revocatis odium Socratico diluit risu merorumque scelerum foeditatem haudquaquam ocularem repudiat ac perhorrescit, quippe arti, quae prodesse Vult et delectare, Prorsus alienam .h
Constat autem, Satirae nomen generatim significare qualemcunque Variarum
rerum collectionem sive sarraginem Sammelei Bagoiit . Indo facilem explic
tum habent cum aliae Iocutiones nonnullae, velut legem ferre aut abrogare ersaturam, tum maxime Ianx satur i. e. Variis multisque primitiis reseria, quae peracta messe in templum Cereris inferebatur et a copia rerum oblatarum et a
saturitate nomen invenerat Urnbteschiisset).ς Nec magnopere refragor, si quis
eidem vocabuIo hanc duplicem Vim sulti eclam fuisse contendat, ut non lancem modo Verum etiam solennes gratiarum actiones atque precationcs quin estivos illos alternosque Versus designaret, quibus numinum rusticorum Sacras in celebrantes et eiusmodi ances vel canistra offerentes an liquo more utebautur ut esset satura, quod proprie est impleta c. cantiIena sive sabula et gravioribus
rebus et ' cavillationibus iocisque plena.' Etenim nullum fere tam sanctum
Homericum ατος Insatiabllis Butim Lexilog. I p. 229 aeol. σαω satus, satur, satura, Saturnus, vetustissimus Latii deus ruralis,), σαττω, σατυρος Ad hanc notationem stabiliendam plurimum facit gravissima Niebutiri του κριτικωτατου uctoritas observantis, quaecunque utriuSque linguae vocabula ad agriculturam ceterasque pacis artes pertineant, habere communem stirpem et
quasi cognatione inter se contineri. L. Paldam conruientationem Uebe de Ursprun undra m de Satire. Minorat Sat. I, L 06. 28 sqq. II, I, 28 et et sic passim. Franciscns Petrarca, vir optimus, dicere solebat, se ex nullo poeta Latino evasisse meliorem quam ex oratio. D L. Glinther nn Wachsmuth Athenaeum I, 2 S. II LGAEL Schol. Acr. admorat. Sat. I, I init Diomedes p. 85. Casaub. p. 25 sqq. Fest. v. Satura. Isid. Origg. V I6. Satura vero Iex est, quae de pluribus rebus simu loquitur, unde et Satiram seribere est poemata varia condere etc. Mael I. e. p. IM 135 2I , ubi profert locum Dionysi Antiquitari. III, 32 p. 508, sesta messoria commemorantis Saturno et Rheae a Tullo Hostilio rege consecrata. e Tibull. II, I, II. primordia lyrici carminis et rei scenicae ab agricolarum estis repetenda docet:
est atqtio solenne officium, nulla res tam seria, quam non Vel carminum extemporalium varietate mixtam vel temulenta invicem opprobriis se provocantium dicacitate exhilaraverint Italiae Veteris agricolae, messores in primis et vindemi tores. rimum autem Saturis nomen ore inditum legimus ludis iis, quos Post annum . c. 91 a Tuscis acceptos descripto ad libicinem cantu motuque congruenti simul inconditis inter se iocularia fundentes versibus peragebant j venes Romani, id quod perspicue memoriae prodidit Livius VII, 2.b Valer Max. II, 3, 17. Hoc sine dubio est prius satirae genus apud Quint. X, I. Quae res ludicra, postquam Romae litterarum studia coli coepta erant, opera et studio poetarum tempore procedente a vaga origine et horrida in artem Verterat scenicam perinde atque satiricam, quae arctiore dicitur significatu. Illa quidem Graecam indolem rationemque inde a primo Livii Andronici conatu paulatim ascivit. haec per omnes ex alia in aliam formam vicissitudinesς Vernaculum scrvavit ac Romanum ingenium. - Omnium autem, qui in eo genere laborarunt, Latino Tum Q. Horatius Flaccus merito princeps habetur. Quem quum eclogas suas morales apellaverit satirasd ad primigeniam hujus nominis potestatem respexisse
censeo. Reminiscere modo, quid sui sibi consilii probe conscius artifex ipse de
Agricola assiduo primn satIatns aratro Cantavit certo rustica verba pede: Et satur arenti primum est modulatus avena Carmen, ut ornatos diceret ante deos. Agricola et minio sussusus, Bacche, rubenti Primus inexperta duxit ab arte choros.
CL Heyne ad h. I. Zellis. I 35 ejusmodi geminae significationis exemplum proponit Graecam vo
cem εἰρεσιωνη, quae et Sertum notet et carmen messorium.
M A.' Schleget dram. uns und Litt. h. II. orat. p. II, I, I 39. Sat. I, et 29 sqq. Virg. Georg II, 385 sqq. ibique interpp. Eclog. III. Tibulles, et 35 sqq. s. eu I. c. p. 125 K. b Ruperti praes ad Iuven. XL XLIV.
6 Anteioratium haec ars in triplici formae varietate versata est. Primo loco Ennius et Pacuvius con1memorandi sunt, qui nihil quidem nisi versus, sed in eodem carmine varios secerunt. IIoasecutus Lucilius aliis alia carmina versibus aptavit, tamen ut singula certo quodam genere astringeret. Qui quidem primum heroico plerumque metro usus raro tantum iambicum vel trOchaicum admisit. Denique Varro in Satiramenippea versibus prosam admiscere non dubitavit.
Q Sat. II, I l. Utrum haec totius operis inscriptio ab Horatio ipso prosecta sit an grammaticis debeatur, certo dici non potest, iccirco quia veteres de titulis librorum non adeo, ut nostrates solliciti multos sine titulo videntur publici juris secisse. CL Rup. ad Iuv. p. LII.
9쪽
instituti sui ratione disseruerit Sat. I, 10 z Is Videlicet imitatur colloquium,
euius subita vis et natura solutior rerum dictionis et sententiarum farraginem quandam non tam admittit quam efficit. Alioquin enim friget et languet sermo. Hi admota demum cupiditatum flamma exardescit, et commovetur illico, si qui media arrepti turba homines Xempli causa Velut tu tabula depinguntur. Quod dum egregie fecit noster, ut ne sibi quidem ipse parceret: non potuit non in contrarias partes luctuare dicendi genus, ut diverso colore ac temperamento
distinctum saepe placidum, summissum, lene esset, Saepe Vero etiam acre, ehemens, orie. Sed tiarimum, nis salior, profecit eo, quod dedit operam, ut, ubi
comitas dominatur et risus, gravi tamen et severo loci aliquid esset vicissim, ubi severum regnat et graVe, leve et iocosum aserrimo aspergeretur consilio. Nam, ut ipsius verbis utar Ridendo dicere Verum, quis vetat - - ridiaculum acri Fortius et melius magnas plerumque secat res.' Atque magnam, si quid sentio, vim ridiculi habet versus eXamelo in sermocinandi speciem sollerter consormalus, ut ehimbis sit, et alius in alium perpetuo transiliat. Sed hoc ipso nomine, quod mulos Versus et salebrosos quasi X tempore et stans pede in uno fudisset Horatius, non solii in ab invidis aequalibus reprehensus est, Verum etiam Casaubonus hanc sciae cujusdam negligentiae simul tionem non perspexit, neque Hermannus, Germaniae in arte metrica praeceptor, Horati hexametros eorumque proprietatem subtiliter, ut celera, tractaVit, ut mirandum non sit, quod ab imperilioribus despicatui ducuntur. Cuius iniuriae Nostro factae acerrimus Xstitit vindex Caroliis Orgenstemaus in copiosa scriptione et eleganti s Satiras atque Epιssolas Horatianae discrimine inde a pag. 2S 50, ubi mihi idoneis videtur rationibus demonstrasse, Flaccum non artis vitio sed consilii lege sui deseruisse normam versus heroiui.b Hic enim vero,
si quisquam, quid deceret ubivis, quid aptum esset personis rebus et temporibus, opprime intellexit.
Nam quid sit pulcrum, quid turpe, quid utile, quid non,
Plenius ac melius Chrysippo ac Crantore dicit.
MAEL Persi Sat. I, II 6 omne vase vitium ridenti Flaccus amico Tangit, et admissus circum praecordia dudit. D Item nuper c. irchner, . . in prooemio ad Iloratium suo de hexametri Satirici indole et sutam copiose et accurate disseruit, ut omne tulerit punctum, et ea res ad liquidum parducta
Nec aliter omnino doctam antiquitatem temporibus sensisse mellioribus abunde confirmant vidi, Quintiliani, Martialis, ersi aliorumque iudicia in vulgus nota. Ac quantopere Flaccus in limandis poematis desudaverit primo aspectu facile apparet erudit Iectori et attento, nec ipse non de se professus est identidem. Adi, sis, Sermon L 10, 2. U, Minit A. P. 260 290 seqq. Quo magis de hoc scriptore, qui nil molitur inepte, praeter celera, si quid ideo, oportet
nos in animum inducere, ut in grammatico criticae artis genere, Perinde atque in eo, quod Verborum comprehensione sententiarumque Vi diiudicanda regitur, ad intelligendum simus quam ad vituperandum procliviores. oluisse autem Flaccum, dummodo Voluerit, concinnos facere versu, et robore praeditos heroico praeter silvam XempIOrum a Morgensterno l. c. comparatam persuasit nobis loeus ille itineris Brundisini ubi sedulus hospes Paene Macros arsit, turdos dum versat in igni. Nam Vaga per Veterem dilapso flamma culinam Vulcano summum properabat lambere tectum. Egregia sane compositio et παρφδίας species, quae Vel maXime risum movet, iccirco quia Ieaborum numerorumque graVitas ec diametro, ut aiunt, cum
levi argumento pugnat Non minor vis iocosa inest in hyperbolis hic illi a
mixtis et in translationibus verborum et comparationibus e vita communi petitis, quibus huius poeseos originem, quae qualisque fuerit, in memoriam aevocaret. Nec prorsus abstinuit austicis Vocibus et plebeiis, quas et rebus eXprimendis perquam consentaneas et ad risian excutiendum natas factasque nemo cordatus malignes interpretabitur Eodem consilio sublimes et magniscae docutiones transseruntur ad res ludicras et ineptis hominibus sententiae tribuuntur egregiae. Si poeta miscuit utile dulci seria udo, adeoque SeVeriora de moderandis actionibus praecepta hilari narratiuncularum lepore condivit Cupiditates autem v Tias, Studia et mores personarum, quas loquentes agentesque facit, conditionem artium et litterarum omnemque sentiendi cogitandique rationem, quae tum Romae vigebat, quid riuueris lolius aetatis suae perfectam imaginest et illustre speculum nobis ob oculos posuit ut, si optio detur hos duos satirarum libellos multis plaustris commentariorum de ritibus et institutis ieiune scriptorum an teferre non religioni ducam Quid quod Flaccus philosophatus est per sat ram, qui ad Maecenatem sic se aperuit: Nullius addictus iurare in verba magistri, Quo me cumque rapit tempestas, deferor hospes r
10쪽
Nun agilis fio, et mersor civilibus undis, Virtutis verae custos rigidus quo satelles:
Nunc in Aristippi furtim praecepta relabor. Videmus igitur per pulcherrimos philosophiae hortos ibere agatum, ut
eum delectu et iudicio delibaret selectissimos undique osculos sententiarum, quae ad veram hominis felicitatem in animo sitam maxime pertinerent, emcerentque ut et Metus sorte sua viveret sapienter, et exacto contentus tempor vita edere uti conviva satur. Cf Serm V, I, II s. p. I, ο - - Denique silentio praetermittere non licet disparilitatem quandam in rerum tractatione consp-cuam, quae item vaIet ad constituendam indolem satirae. Nam et docet poeta Vel narrat, vel aliis personis usus dialogum singit et ipsum variatum ita, ut in primo libro epicum in altero scenicum usurpare maluerit Quid quod
Priapum, Scurrile numen, atrocis rei spectatorem secum ipso loquentem induxit. Sententiarum autem tam subitae fiunt transitiones et deverticula crebra, quoniam ei tanquam praetereunti volupe est dictis insectari singulos et quaelibet devia itineris sui oculis perlustrare, ut nonnunquam, si continuationem totius sermonis suapte natura laxiorem animo retinere velis, celeri opus sit cogitatione et quadam αγχινolos. Noli tamen opinari, hoc in eam dictum esse sente tiam, quasi nobis age et ambigue scripsisse videatur oratius. Quo Vitio minime laborat, sed certum, ut decet consilium et sententiam actionem V prI- mariam, ad quam alia omnia ut artes ad totum spectant ac reseruntur, in quovis Sermone Pertractatam inVenimus. Quam sicubi poeta, ut solent politi et urbani homines, nec statim initio sermonis nec aperte sed involutam tectius proposuit sactum est saepenumero, ut interpretes nubem pro Iunone amplexi in argumentis eclogarum definiendis infeliciter rem gesserint. - Quod quam
verum sit illustri exemplo satirae libri primi nonae' per hanc proludendi ne
cessitatem demonStrare conabor.
commentariorum his chartis perituris infra traditorum particulam Iam ante Iios aliquot annos publicae disputationis ausa una cum sententiis quibusdam controversis typis exscriptam Ge-haueriis evulgavimus Halis Saxonum. Quod quidem tenue studiorum specimen inspicor dignatus ridericus ille Iacobsius tu lectionibus Venusinis, quas superiore anno Verm Schr. V. Publici iuris secit, de argumeuto huius satirae constituendo assentiri se mihi magno meo gaudio dicit.
Helenius Acron scholiasios argumentum eius, crasso filo contexuit in ano speciem: Refert se poet , se cui/ιsdam ignoti diuturna garrulitat fatigatum. In huius scholiasta auctoritate libenter acquieVerunt posteriores interpretes a tum non omnes veritatis incuriosi. Vehit apud Doeringum incidimus in huius cemodi argumentum: Homo quidam, qui garrulitat et vana iactantia occiderat paene oratium, rivis coloribus describitur. liod non possumus quin valde miremur, quoniam pridem telandus diligentius inita subductaque ratione non abhorruerat a recto. Cuius sere Vestigia pressit Heindorsus et novissimus Horati editor G. Braunhardus, qui de summa satirae exposuit verbis hisce hominum et elegantioris et amoenioris ingens turbam, qui tum temporis Itomas vivebant, usque Horatio propterea satis molesti fuisse videntur, quod amscasaesus, qui Maecenatis familiarite utebatur, amicitiam ipsius poetarum fautoris ac patroni, ut ita dicam, sibi parare posse crederent, in hac satira iocos pariter atque acerbe invehitur, dum huiusmodi generis hominem importunum, . . sesnglichen, rem colorib/ι deseribit. Quae etsi per se recte disputavit Braun-hardus, tamen causam nondum acu letigisse Vel Xhausisse cum Pulvisculo censendus est. Enimvero Horalium propter Maecenatis familiaritatem eadem, quae ceteros homines novos, fama et invidia exabul. Quo sibi acrius annitendum esse Videbat, ut gratium et auctoritatem, qua ipse apud hunc principem fruebalur, quoad eius per pietatem fautori liberaltissimo debitam fieri poterat, occasionem nactus prudenter extenuaret. ' eque alia de causa hanc satiram scripsit, quam ut invidos aequales suos inprimis ineptorum 'l' turbam versificatorum', h)' CL Sat. I, 6, se 50. II, 6, 3 sqq. ' Vid. Iacob V. Schr. V. p. 80.
st Cic. de Orat. II. q. Qui aut tempus quid postulet non videt, aut plura loquitur, aut se ostentat, aut eorum, quibuscum est, vel dignitatis vel commodi rationem non habet, aut denique in aliquo genere aut inconcinnus aut multus est, is ineptus dicitur CL Sat. I. q. 76. 4 is Quam numeros Horati tempore haec fuerit manus, cognosces ex Sat. I. I S ubi vide observ. c. assov. Epist. II, , 09. III. Hic ingens poetarum proletariorum numerus magis saeculi more quam natura fautrice Musis operabatur.