장음표시 사용
11쪽
qui Maecenati per eum commendari cuperent, Xagitaret seque ab eorum assectatione et petitionibus importunis autum praestaret Bis igitur ostendit, Maecenatis amicitiam non fortunal aut malis artibus comparari comparatamque retineri, sed innocentia et Virtute, qua ipso summo viro placuerit. . Quod consilium persequitur ita, ut declaret simul, hominum abiectorum am esse conditionem, ut nihil magnum et sublime capiant, itemque, iudieii de aliis faciendi mensura ex sua ipsorum spurca indole polita, necessitudinis
rationem honestae et praesentem erectioris animi scelerisque puri veritatem nullo modo mente et cogitatione complecti nedum intimo pectore persentiscere possint.
Etenim vide, sodes, quum ardulionis ' isti odioso, quidquid Horatius de Maccd-natiani circuli consuetudine modeste dixerat v. 8-52), magnum videatur et vix credibile, quam se prae studi, dare turpiter, et si modo meliora edoctus fuerat, et nequitiam penitus insitam patefacere pergat inde a Versu sexto et quinquagesimo.' Nihil relinquere vult intentatum, dum efficiat id, quod cupit Hominis autem arrogantis garrulitas, in qua pungenda tralaticia opinione permulti
interpretes summam huius Sermonis positam esse salso statuerunt, secundarium quiddam est tanquam coloris in pictura temperatio. Haec arridet maxime contrariorum explanatione rillustri et quasi ἐναργεία, qua morati frigida lentitudo aeri sed importuno servori octillae istius opponitur Dialogi sorma opica ad
vividam scenae repraesentationem proxime accedit. Iam ero sententiarum ordo
et continuatio, nisi singula enunciata impeditiora iustis commentariis explicata fuerint, satis apparere non poterit Itaque nunc lector, Vernaculam interpret tionem humaniter accipe.' Sat. I. 6. 53 Felicem dicere non hocme possum, casu quod te sortitus amicum.
lf ct Phaedri Fab. II. 1.lli Quanto aliter Noster Sat. I. 6. M. ad Maecenatem conversus: Nulla etenim mihi Te Fors obtulit optimus olim Virgilius, post hunc Varius, dixere quid essem. Ut veni coram, singultim pauca locutus, Insans namque pudor prohibebat multa prosari sqq. et M Magnum hoc ego duco, Quod placui tibi, qui turpi secernis honestum, Non Patre praeclaro, sed vita et pectore Puro.
13쪽
V. 1.2. Hic sermo, sicut res fert, ab initio membris inultoribus carpitur Al-que vellem correctione coniecturali abstinuisse Benileium, qui ut particula sine ullius codicis auctoritate post ibam VerbΠm huic Versu assula perverterit Horati artem sermoni propiorem CL Sat. I, 4, 2, S. Ep. I, 1, 50 Nimirum
displicebant consori fastidioso ista concisa et dissoluta et, si dis placet, hiantiar Ibam via sacra, Accurrit mihi quidam. Verum haec ipsa narratio, quari miliaris consuetudo loquendi sermonisque cum sacilitate quadam profluentis grata neglligentia a poeta omnium diligentissim in exhibetur, eiusmodi vinculum oratoriumque itorem prorsus respUit praesertim quum duarum actionum inter se aptarum instantior continuatio declaranda esset acriter Qua de βοαχυλογίας specie paucis egit M. T. Quintilianus instituit orati. IX, 3, 50 et 4 12s Conserpraeterea, si tanti est, huius satirae v. 35 sqq. I, 5, 47; et in primis ad Terent. Andr Ruhnken dicit. d. Schop. p. S. Κrit ed. Sallust Cat. 344. IS . di ven G, S. Ceterum quoniam omnino librarios credibile non est, usitatum aliquod loquendi genus mutasse in hanc asyndet speciem, vix dubito, quin entleiana opinio multum abhorreat a veritate. - Sic apud Valerium Flaccum Arg. VIII, v. 2 omnes praebent libri edd. et mss. advocat, id quod cum eicherto
censeo tuendum esse propter vividiorem dormam irationis D meque pavens
contra solam videt, advocat sqq. Primus Carrio in vili Minervi de suo dedit: ac vocat Sed redeamus ad moratium, a quo parumper defleximus quum iret sorte in via sacra ac sorte quidem est casu incerto, ut explicat
Soph. p. CVlII, V. 16S6 Palil ad rop. p. 24ο Horat. Sat. I, Meind. Iam si quid de more nostro facimus. idem prosectes dici nequit seri forte.
Nam quibus in rebus obsecundamus mori cuidam in Ostro, ratione potius quam casu aegimur Quae quidem causa ist cur inunciatum sicut Meum est mos necessario iubeat consequentibus reserri verbis, in quae quidem egregie quadrat Quotus enim quisque a morum contemplatione variorum tam alienus ViXit perpetuo quin poetas sciat, philosophos, amatores, O genus omne, suis Plerumque unice intentum cogitationibus Parum curare res etaternas adem
14쪽
ut vigilans saepe videatur somniure Ita oratio tuoquo moris fuisse videmus, inter eundum nescio quid meditari nugarum. Hic oleum et operam perlidisse videntur interpretes scrutati, quale fuerit nugarum genus, in quo tum Horatius ambulans defixus esset, quum id ipsum Se nescire, certe oblitum esse profiteatur verbis nescio quid. f. Terent Andr. V I, 22 Et nescio quid tibi sum oblitus hodie ac Volui dicere, et ita sexcenties apud Terent. Quominus autem de carminum medilatione cogitemus, ut Doeringus et Heindorsus volunt, nescio an dicta prohibeant Horati ipsius in p. II, 2, 0 sqq. Sat. 5, 13 sqq. praesertim quum de frequentia Viae Sacrae per forum in Capitolium tendentis et de strepitu eius nocturno atque diurno sulis constet. L. Tacit. dies de orati s n. De Vi S. Orc. v. acer. Atque superiore anno Oet lingus V. l. singularem scriptionem edidit Ionae De Sacra Via Romana. Ait
autem poeta, Se deambulantem tota mente, tot pectore, ut dicitur, incubuisse in cogitationes suas ceterarum rerum incuriosum verbis hisce: Et totus in ialis. Et particulam libris proditam nonnullis tum manu exaratis tum impressis expunctam Volumns eadem de causa, qua Benilei coniecturam supra reiecimus.
f. p. I, I, II. Terent. Adelph. IV, 2, 50, alia p. orc. v. Totus. Quod ad sententiae similitudinem attinet, dignum est, quod comparetur, haedriae dictum apud Terent in Eun. IV, 2 iniit
Dum rus eo, coepi egomet mecum snter Naas, Ita ut si tibi quid in animo est molestiae, Aliam rem ex alia OgitarU.
V. . . Haec secura poetae ambulatio turbatur, dum ei nebulo male sedulus occurrit ποοψδεδοα tι κε ut Theophrasti λογοποιος). Etenim sic puto antiquitus scriptum fuisse. Recte Georgius Fabricius, cuius in Mss legitur Occuserit Occurrimus casu, accurrimus proposito. Sed quod nunc plurimorum auctor tale codd. mss. omnia fere exemplaria Horali occupavit accurrit verbum, id nonnulli fuerunt, qui Terenti loco un. II, 3, 44 inducti magis censerent appositum esse ad importunitatis indolem cupidae describendam. Itane vero immo accurrere per se molestiae et impedimenti significulum non involvit, saepe vero ut adesse cf. in . . S hominis est opem ferentis et vel maxime Opportuni Suet. Calig. M in Contra occurrere non modo significat Obviam seri casu, sed etiam non raro adhibetur cupiditati cuidam declarandae et studio properantis, obsistentis, parasitantis Volut infra de eodem garrulo . s.
et Iaul. Curc. . , S. 3, 1. Nec alienum hoc est Martialis dictum epigri
Lustarat, Orantur, perSEquuntur, occurrunt.
Virg. Aon. X, 34 Lucret. III, 90S Improprie de re molesta nobis et ingrata apud Phaedr. II, 10, 15, Sin autem doctus illis occurret labor 1α, ubi
recte Schoppius occurrit explicat per adversatur, inimicus est, odio est Zumpta Cic. Verrin. II, c. 44 35. - Deniqtie Occurrere huic loco mullo aptius est ideo, quod inepta hominis istiui immodestia it cupiditas in clariore etiam ponitur hice, si contrario tendens itinere singitur Ilorali obviam Tactus esso consilioque repente mutato erit um Veriisse, ut ignotus prosequeretur ignotum. Celerum saepitis licet observare haec duo Verba in libris inter se permutata. Vide Ho vni observati ad Tibull. I, 2, 25. - Notus mihi nomine tantum proverbialis dictio, quae ad illigarena specto et pertenuem notitiam. Sed nos adeo fugit huius garruli nonaen. Nam quae Vetus interpres Ahibet ἐπαγ ouενος et ἐπινερο tιενος i. e. obvius, ea nemo temere contendat nomina propria esse. Κirchne praef. p. XC. - Sed vide hominem amoeno scilicet ingenio praeditum, quam didicerit sollerter de pudere. Qtiippe manus Viri, cui de nomine duntaxat olus eras, non tam prehendit quam arripit, eum quo proinde quasi inlima coniunctus esset familiaritate blandius etiam quam Ganymedem Iuppiter
Mart. IX. 37 , alloquitur sic: Quid agis dulcissime rerum Quod quidem genus importunitatis salis pervagatum acerbe perstringit Martialis II, 7, ubi haec leguntur: occurris quocunque loco mihi, Posthume, clamas Protinus, et prima est haec tua vox, quid agis
Hoc, si me decies una conveneris hora,
Dicis. Habes, puto, tu Posthume, si quod agas. At quo Theophrastus similiter in βδελυοίας lineamentis commemorat καλάσαιτων παριοντέ θν vos αστί τινα, ο ιλ συνληθης ἐστιν ὁ βδελυους. Recte vero Hein- dorsius confutavit Lambinum, qui rerum genitivum pondere vellet ab usitata istac salutandi Ormula quid agis. Etenim hoc et constructione tortuosum
est et pugnat cum consuetudine loquendi. Cf. G. Aen. Koch ad Iacobsi Mise. V. Schr. V. p. 653 sqq. qui vitiosum loquendi speciem: Quid rerum agis Zii Mureli aliorumque epistolis recentioribus obviam ex ioc loco perperam in- tollecto manasse contendit testimonio usus Frolsch. ad Muret Opp. Vol. I, pag. Sa. Genitivus rerum adauget vim superlativi sicuti Sat. I, 5 M aqua dicitur: vilissima rerum Ovid. mero id IV, 12 pulcherrim rerum Aple cum hoc
15쪽
contendit diei vitus Loehrs exempla haecce Met VIII, 49 Art. A. I, 213. ΗΟ-roid. IX. 107. Virg. Georg. II, 53 ubi id voss. Cf. Spald in ad Quint. I,
praef. p. I. Ruhnkeni autem in dicit ad Ovidi Hero id ed. Friodem ann anno-
latio haec est Pulcherrime rerum . e. hominum. Res etiam ad Personas transfertur, ut πραγμα adde χρῆ μα apud Graecos. Trist. IV, 3, 5s ita ros tibi
magna Videbar. Senec. p. 5. homo, sacra res homini, iam per lusum et i cunwocciditur. Plura dedit Gronov. observari. 4, 15 n. Iacob ad Aoliani Bist. Animal. I, IS, p. 1 sqq. Iam quod attinet ad pulcherrime masculino genere cum rerum genitivo sociatum, repetere iuvat praeceptum, quo Reifigius μακαριτης in scholis grammaticis perpurgavit Iocum eum, ubi duo substantiva
diversi generis superlativo comparantur. Ocuit autem, si substantivum masculini generis in comparation VerseitI et praecedat ei quocum comparatur, genus
subiecti grammatici praeponderare, dum sit illud ex genere rei genitivo declaratae. Velut Indus, qui est omnium fluminum maximus Cic. do . D. II, II30. Et leo est omnium animalium sortissimus. Sciendum a
tem est, in illa constructione, quae fit cum genitivo rerum, masculinum genus locum habere non posse sed neutrum requiri, ubi integrum nunciatum nec simplex praedicatum proponatur, Velut homo est omnium rerum optimum. Cic. ad fum VI 2I praesertim quum omnium rerum mors
V. G. Iam vero Horatius ad compellationem sectatoris Praeposteram Sat. Ι T. 8 non continuo indignatur aut ira incandescit, sed quae erat in ipso
morum comitas, respondet praeteriturus lentius sed humaniter, ita ut sibi pro lemporibus dicat bene esse, itemque isti prospera quaeque apprecando Sese commendet. Cave autem cum interpretibus nonnullis adverbium suavιter accipias prorbenigne, ut respondeat nostro Seh gutigi Dant beraraget subumarten cuius
significationis nullum reperio exemplum. f. potius Orc. V. - Verbis eis, quae sequuntur Et cupio omnia quae Vis,moralium sectatori valedicere Voluisse, comprobant proXima Quum assectaretur, ut frustra pugnet Hetn- dorsus adversus axterum, qui illam recte dixit suavem aledicendi formulam. Quid enim Nos item Iocutionibus quibusdam officii significandi causa congredientes perinde atque abeuntes utimur. Sic conciliatur locus Plautinus ers. RI, I r omnia quas tu vis, ea cupis i. e. ego, quae te Velle, quaeque ad te e tinere arbitrabor semper sine ulla dubitatione summo studio faciam. V. Quum assectaretur. Hoc fit vel honesta de causa ut p. Tacit.
dial de orali. 2 Celeberrsma tum ingens non modo furiose audiebam, sed δε- mi quoque et in publico assectabar mira studiorum cupiridate et ardore quodam itinentia vel ex ossicio tenuiorum civium patronis p.raesertim candidatis praestando Cic. pro Mur. 34, vel, ut hoc loco, ad molestum vulgaremque comitatum pertinet. Respondet Graecum παρακολουθεῖν. - AsSectantem Horatius amoliri studet interrogatione usus abire cupientium: umquid vis CL Donat ad Terent. Eun. II, 3, D. Et locis ah Helia dorsi congestis adde sis Eun. II, 3, 4I.
Hecyr. II. 2, 30. Adelph. III, 3 S. Phorm. I, 2, 101. II, 4, 1 S. - occupo
recte scholiasta praeveni illum hoc sermone dicens. V. . . Nondum absterritus sectato 542Mιος, αργαλέος insignibus Horatimachinis eo se ludet insinuare in gratiam poetae, Ut in primo Statim congressu salis confidenter outum sese iactet. Quo de constanti attribulo ac proprio hominum litteris artibusque Xcullorum in primis autem Oetarum praeter alios commentatus est Ch. D. Iani ad orat. d. 1, I, 29. aut infra v. 23 - 25 doctrina hic loci significatae genera singulatim spectanda proponuntur. - Clarius autem exsplendescit amabilis orati humanitas, dum etiamnunc in ostentatione poetillae istius inopia connive benignissime. Aliter fecit Lessingius, quum eiusmodi amoeno, quod sibi videbatur, ingenio in simili causa responderet: sheuet mich, me in err das ih et Dicliter se id doch se id ili sons nichis mehry - mei Herr das thut mi leid. Flaccus: Iuris hoc milii eris. Hic ego. Ad verbium hic Heindorsus auctore urna anno ad Val. Iaec. I, 535,
existimat positum esse pro tum particula. Immo significut actutum, simula que haec dixerat, ut sere MDa v. s. - Misere res ad part quaerens. Est autem hoc adverbium comicis poetis familiare ea vi ut aliquid doctaretur cum incommoditatis dolorisve sensu fori vehementer. Admeindor locos Terentianos: Andr. ΙΙΙ, , o Benti. Adelph. IV, 5, si adde Adelph. IV, 1 f. IV, 4, 23. Eun. III, 1, 22. I, 1, 23. Heaut II, 3, 24. laut Bacchid. II, 2, 30,
Consequentibus verbis v. S II licet tanquam oculis cernere expressam imaginem aestuantis poetae et experientis Omnia, ut molestia taedioque solvatur. Tandem quum si in odiosissimos sibi sermones ingrediatur de urbe eiusque vicis institutos, tacitus invidet Bolano felix crebrum, ne talibus ineptiis verberandas aures praebere amplius cogatur. - Νon audiendi sunt, qui Cruquio prae--nte cerebri felicem dicunt esse βραδυχολον ud iram tardum et πομένοντα τὰς φλυαριας, nisi sorte credas, melius a quoquam comprobari posse et Xprimi re 3
16쪽
et facto dictum istud: Levius sit patientia, quidquid corrigere est nefas, quam hac occasione Videmus factum esse ab Horatio. Ergo de homine ad irascendum prono ut cogitemus, ipsa adducimur narrationis veritate. Atqui cerebri solix est cerebrosos, ut Iegitur curarum felix apud Stal. Si ista IV, 4. felix fama Sil. IV, 73I., uteri ευτεκνος Sil. IV, 359. Drahent, felicos operum dies Virg. Georg. I, 277. II in cerebrosus θιανικος , qui cerebri vili morosus est et irritabilis. Sicinorat Serm. I, 5, 21 donec cerebrosus prosilit unus, ubi Cruq Schol. cerebrosus, inquit, est ξvχολος, iracundus. Atque Nonius I, 2 ait, cerebrosi dicuntur ad insaniam faciles, quibus frequenter cerebrum movetur. Adeo indicerebrum et uri dicitur apud Plautum Poen. III, 5, 23. Bacch. II, 3, 1 de iis,
qui in summo indignationis et iracundiae fastigio sim collocati. laque non inficeta est observatio axteri, qui obiter, inquit, Luciliano more Bolanum istum perculit Horatius. - Iam de Bolano nihil aliud proditum est memoriae, nisi quod unusquisque haud indoctus ex huius nexu descriptionis nullo negotio ipse
collegerit. Narrant hominem fuisse Roma iracundum, apertum, implicem, qui nullas ferre ineptias, et si in garrulum quendam incidisset, Occasionem aetemplo abrumpens molestiam acuteret. Horatius vero quamquam et ipsct irasci facilis magis tamen moribus hominum sese accomodabat natura verecundior. - Sic fero Turnebus. Quo quidem in com nent e veterum scholiastarum opinionibus haust secure acquieverunt posteriores interpretes, quod sciam, omnes. Sed mihi contra placet. Suspicor enim, non de certa quadam Persona cogitandum Sse,
minime autem de Veleri gratissimoque Ciceronis amico p. ad Fam XIII, Tlaudato, sed de qualitate potius per se quidem reprehendenda, sed quae tum ad instans malum avertendum poetae nostro optabilis visa fuerit. Nec absimilis est usus Matthinus vocabuli, quod Sat. I, 2, 2 invenies ad hi hilum non uni cuidam Bomano nedum soli Maecenati Vellicando, sed ut externi cultus mollities, quae dudum in nrbe increbescere coeperat, ignominia vexaretur iusta verte igitur: Wei chling, Zart ling. Videlicet Matthinus nomen formatum est ex Graeco
μαλθων, μιλθακος Hic autem necesse non est Horatius certum quendam ante
oculos habuem civem tamen eques ille splendidus, si ad istum modum Vixit, ut ab Seneca relatum accepimus, reapse consectarium suit, ut eo convicio una cum aliis perstringeretur aetatis suae iuvenibus delicatulis. Etenim Seneca p.
de Matthino. Verum in eandem partem Sat. I, 2, 36 accipio nomen Cupienni, quod nescio an ulinus recte a cupiendo deduxerit. Atque hac de causa non possumus, qui Sat. I, I, 95: Nummidius scripturam probe im ea ratione, ut scio nomine Geldmann proscindatur sordidornm hominum avaritia. diem Sat. I, 4, 140 prae cetani nomine placet Sectani, qui dictus cst ab associatione virginum omnino sic X plicandi sunt antolabus, Nasidienus. Canidia, Novius: antilius, alii. Natia lues irrisio personarum per occasionem sit nomino vel vero vo paulum immutato vel siclo. Itaque Bolani nomen censeo officium
dici p. Hom. cum animus agitatur, 'H.Gσθαι cum corpus CL etiam Eustath.
ossa canibus obiecta, et Olanus, quin signiscetur Onainum genus stomachosum Tollkops , quod simulatque extrinsecus gravatur, incandescit, Saevit, OnViciorum ossa molestis quibuscunque in os iniicit et recalcitrat undique tutum, ut verbis utar Horati suo sit necessario, ut singuli quoque eiusmodi Vilio obnoxii, de quibus mulal nomine narratur sabula, sentiant se petitos at dixerit fortasse quispiam holus et Bolanus quominus Q 'oλεῖν Verbo ducatur, inte cedit o vocalis produciae sonus. Audio: Sed constat item, perVagatum istud praeceptum, ex quo Vocabula derivata primitiVOrum prosodiam dicuntur retinere, non usquequaque secutos SSe Veteres Nola sunt in Vulgus: Vocalis a voco, gula a tego, ecius a Secus, humanus ab honao, bulista ab Uuλo et vicissim libio labare, moles et molestus, in quibus coacerVandis lectores detinere iam nolo. Atque quum omnino in dactylicis Versibus istiusmodi commulatio vulgarisor sodiae prorsus Videatur offensione Vacare quippe similibus sussulta exemplis, in quas praesertim ne eadem quidem necessita cadit metri cur tum profecto haec ditrochoica mensura Verborum: Te Bolane ita continuorum, ut commode seiungi nequeant ab hexametro Xcluderetur Bollane mutem duplici L. littera aratum, ut calami Vitium, pridem extrusit aenileius. Post tacitus ut paulo ante post uero maius interpunctum : requiritur. V. 13. 5. Docet nos Varro de L. L. 4, 33 inter vicum et viam id esse
discriminis, ut X ulraque Vicorum parte necessario exstructa sint aedificia continentia, in viis non item Vicus enim ortum est ex via et qῖκος. Viae sunt aut extra urbem aut utra riciendum est autem paucas, tantum vias in ipsa urbe
17쪽
suisso stratas easdemque constanter Sic dictas Velut iam Sacram, Novam, Lalam, Rectam Fornicatam, Altam, quarum nulla unquam vici nomine audiebat. Sed
veri non est dissimile, eas tauquam speciem fuisse Vicorum, nomenque accepisse
suum iccirco, quia iis spatiorum similitudo cum munitis intercessit iis, quae extra urbem per Italiam ultro citroque patebant. Sic ac Annal. XV, 4 de immensis vicorum ordinibus et latis viarum spatiis loquitur. Plin. III, 5, o per
vicos omnium V arum. - Quemadmodum autem garrulus Horatianus vicos laudat et urbem, ita Theophrasti αδολέσχει τοιουτος ἐστιν, οἷος ο μη γινωσκοι του-
τε παρακαθεζομενος inter alia certiorem facit ποσοι εισὶ κίονες του δὶδείου. Post laudaret ei dorsius repudiata distinctione Benileiana, quae turbat simplicitatem sermonis expeditam, recte posuit punctum. Idem propter dictionem eni agis, quae requens est de inani opera, protulit apte illink not. ad M. L . p. 120 s. etiam Cic. pro Rosc. mer. c. 5. Tusc. I, 25. V. 16. Iam comes Horati eo procedit impudentiae, ut licet alto poeta ut tu silentio fastidii ac satietatis indice, eum nihil tamen secius teneat, per Sequatur. Quod quidem veri u Benile ius, quum a sententia scriptoris censeret Hienum esse, non salis, credo, expendit, quid in huius adumbratione imaginis
Tem causamque contineret. tenim, amabo te, quale tandem in isto homine impressum comparet Vestigium Verecundiae aut humanitatis vere officiosae Profecto, ne levissimum quidem. Huius uulem Virtutis est pro Se qui lena Vero
durities oris persequitur i. e. ad finem usque sequitur, ut ipse dicit importunus paulo infra usque sequar te, et ante usque tenebo. Vult igitur hoc feret Ich erde dich bis ans nil de ines ieis eleiten. s. Terent Andr. ibique Donat. Virg. ecl. III, 4. Contra prosequar esset officii
causa porro Sequar, quod huic loco parum consentaneum esse optime iam Perspexit ea. - Verba autem haecce hinc, quo nunc iter est tibi, Beni- Ieius cum antecedentibus arctissime coniunXit, ut post pronomen tibi interrogationis signum deleret id quod certissimo fecit iudicio. Etenim si parum sollicitus de sine viae et consilio sic temere circumagitur, magis eliam notari Videtur spurcus iste ardelio. Nequicquam contra censet docta eae brevilas. V. 18 19. Transtiberina regio ab Aureliano deum in urbi adiecta complectebatur Ianiculum montem Vaticanum et Insulam. Atque per longum tempus, qui dextram habitabant Tiberis ripam in peregrinorum erant numero. Cf.
Geli. octi Alt. 20 I. Eodem liberae tempore reipublicae abducebantur populi rebelles, quo melius coercerentur Iiv VIII, 14 Quae loca quoniam Iudaei
incolebant cum viliore plebecula omni tempore procedente factum est, ut Transtiberini nomen verteret in opprobrium. IuV. XIV, 203. Mart. p. I, 2. VIs3. - Quos autem hortos possederat Caesar, mortuus populo Iegavit publice. Suet. Caes. 3. Ibidem plures etiam suerunt horti Cic. ad Attio XII ID. Suet Tib. 2. - Longe Ruhnk dicit in Terent. p. 22 Schop. - Cubat verbi octissima est explicati scholiastae aegrotat, languet, iacet, eademque
Heindorsi probata et Theodoro Schmidio ad Epp. II, 2 sis, ubi haec sunt:
Cubat hac in colle vir ,- extremo in sentino visendus uterquU. Sed ossius convertens hoc modo Ionsetis dem Tiberis haus Der entiaret si ieiuno exemplis quibusdam ab Hein dorso respuendus non erat. Licet sane per grammaticam rationem locum aliquem designare ita, ut nomen ponatur pe sonae, hominum istic versantium. Sed tum res personaeve dicuntur iacere, sitae esse, neque ero cubare. C. Nepos Dat init ubi vide annoti Guni herLLiv. XXI, 34. Virg. Aen. ΙΙ, TI. Vellei Paterc. II, 20. Terent Phorm.
Modo quandam vidi laginem hic viciniae
Miseram, suam matrem lamentari mortuam: Ea sita erat Exadvorsum.
Contra cubare verbum eam habet vim, ut de rebus Usnrpetur atque hominibus, qui Hare vel nolunt et non possunt, de situ depresso, declivi, supino, qui ducitur lum e necessitate quadam naturali, tum fit etiam commoditalis studio maxime vario. rius hic oblinet, quum sermo sit de aegroto, ut Suot. Nero 34. Ovid. eroid. 20 1s . Cic. Tusc. II, 25, 1. n. Orat Sat. ΙΙ,3 259. - Celerum quod amicus, quem visum ire se oratius ait, morbo dicitur laborare, tribus argumentis, quae quidem petita sunt de eo, quod ignotus esset orati amicus comiti, de circumductione taediosa, de distantia locorum, quarta causa additur non levis illa, cuius mentione sperat poeta fore, ut ab ambulatore molesto dissolvatur. At frustra. Etenim iste nil habet, quod agat, et non est piger. Et non particulae pro simplici nec cum vi quadam positae sunt ut a Cic. de . . I, 2 Epicurus gloriatur in scriptis, smagistrum habuiss nullum quod si non praedicanti tamen facile quidem crederem. Ost . III, 1. Eorum autem imaginem, qui quoties ipsi male seriantur, alios quoque omnes diffluere otio existimaul, quos semper Vide cursitantes, Properantes, negotiis impeditos, ita ut nihil eis occupatius esse credas a ratione
18쪽
recte inita nilii agere deprehendis, eorum imaginem ad naturae veritatem expressam dedit Phaedr. Fab. II 5 his versibus rarit ardetionum quaedam Romae natio Trepide concursans, occupata in iis, Gratis anhelans, mulla agendo nihil agens, Sibi molesta et aliis odiosissima.
Quibus adiunge Theophrasti iudiciuna, quod secit de ακαιρα char. XIII.
V. 20. 21. Sed revertor ad Horatium. Hic vapulando fere enectus facere non potest, quin obduret et oret haec ci demittat auriculas, ut iniquae mentis asellus, Quum gravius dorso subiit onus. f. p. I, 13. s. Appositii malini dictum ex libro XI, c. 7. Cruquius clim Torrenti protulerunt hocce mi homini natura dedit aures immobiles, sed eius facies tristitiae, hilaritatis, clementiae, severitatis est index. In equis autem et omnium iumentorum genere auriculas te8tantur assectum animi, fessis marcidae, mitantes pavidis, aur-
rectae furentibus, aegris resolutae. - Ah his igitur animalibus facta est translatio, quum homines Vel metu perciti et Iahorantes demittere aures Vel expectatione elati easdem arrigere dicuntur. Cf. Terent Andr. V, 4, 32 arrige aures Pamphile. Virg. Aen. I. 152 arrectis auribus astant. Georg. III, 500 demissae aures, et sic alibi. - Subiit. Ultima syllaba propter ictum producta ut , , S defendit. V. 21 - 26. Ambulator iste undendo neutiquam desessus iam sibi viam munit ut quo cogitavit, tuto perveniat. Duobus autem amicis Horati nomen erat Viscis, de quibus Acron scholiastes ad Sat. Ι, 10, 3 haec habet: Vise duo fratres fuerunt, optimi poetae. Alii dicunt criticos fuisse. Pater eorum Vibius Viscus, quamvis et divitiis et amicitia Augusti clarus esset, in equestri tamen sedis perduravit, quum lios suos enatores scisset. - Vari poetae epici per quem Horatius Maecenati commendatus fuerat, saepius perhonorifica stinentio. Od. I, 6 init. Sat. I, 5 40 - 45. I, , 55. I, 10 4 . Theod. Schmida Epp. II, 1, 247. - lures Versus aut citius. Hoc genus gloriationis passim cavillatus est Horatius Sat. I, . p. II, 2, 10 sqq. et A. P. I s. Sed praeter poeticae facultatis suae et saltandi praestantiam Lucret. IV, 9SI iactatiste canendi artem ita ut ea se dicat antecellere M. Tigellio Hermogeni. Etenim sic se habet plenum Iomitiis nomen, quod . . in generis Valet significationem. Nam quemadmodum Roscius appellabatur, quisquis suo artificio excellebat,
ita Hermogenes dictus est pro optimo quoque musico CL cichert. p. 302. Hi autem M. Tigellius Hermogenes fuit Tigelli Sardi in exordiis Satirae secundae et tertiae descripti filius adoptivus, ut praeeunte olim Vielandio ad Sat. I,
Io not. IS acutis et iustis rationibus nuper demonstravit C. Κirchnor in quaest. Horali. Numburgi a Sa . p. 42 - 47. Commemoratur praeterea Sat. I, 3 ID. IV, 72. X, 18 et plerumque cum patre suo utriusque Caesaris familiari a. u. c. 71 defuncto confunditur tum a scholius lis tum ab interpretibus recentioris ae- talis, adeo a ei cherio . c. p. 29 sqq. Ad Tigellium maiorem pertinent Cic.
dicta ad Fam VII, 24 et ad Att. XIII, 9 Minor autem Tigellius, qui occasione non oblata sed arcessita carpitum ab moratio, irat ex poetae nostri obtrectatoribus, eique carmina purum numeroSa nec uti modulata exprobraveratri quod ultos latur Acron ad ciat. I, 2, 3. et schol. Cruq CL in primis enchori. J p. I97 sqq. Flaccus igitur, quum huius mentione hominis invisi
laesus esset, sermonem lateronis futilem non ensim dissuit sed repente potius praecidit His constitutis consequens est, ut verba: interpellandi locus hie erat valeant in sententiam eiusmodi: Quum ad res odiosas garriendo aberraret, tempus erat, ut aliorsum revocaretur confabulatio. Quod quidem interpretandi genus primus, quantum Scio, X prompsit Carolus Rei sigius, quum ante hos septem annos Horati Satiras cum auditorum singulari studio, admiratione, frequentia explanaret, idemque contendit similem Aristophanis locum Ran. 436 431 Dindord, ἔχοι - ουν φράσαι νων etc. mi, item oratione subito interpellata ad novum quiddam transitur Sed quoniam nunc in immortali versamur memoria Reisigi, commonendi sunt lectores, eum hanc satiram, quoniam temporis angustia concludebatur, nimis properasse Xplicatam. Quo factum est, ut omnino praeter morem suum alli terit opinione pauciora, quae ab aliis nondum essent occupata. Quo nos diligentius in huius perpetuitute enarrationis si quae deprehensa su rint eius propria, convertemus fideliter, ac me ei sigiana cum relicuis confundantur nomine addito sedulo provideli imus Quidni enim iuvet ingeniosi praeceptoris famae ac nobilitati pro virili parte et ipsum consuluisse, quum nemo horum studiorum ratione atque disciplina vel mediocriter linctus tam animo agresti ac duro uerit, quin eius morte praematura, quam . Ianuarii VII a. MDCCCXXVIIII onetiis occubuit subito vehementer commoveretur. Quam Profecto maxime dolendum est in eam incidisse aetatem, qua fortuna pariter atque litteramim artiumque thesauris mirifice auctus invidiae obtrectationem iudicandi vel
ambiguitate vel iniquitate proditam virtute potuisset exstinguere. Sed ne longius
19쪽
labamur, videndum est, qua semet arte Horatius ex hac expediverit turba Nimirum propinquos comitis sciscitando dat aliqti id aurium vanitati. V. 26 27. Cum emplias verbum substantivum Est initio ponitur nun- elati, quo scilicet ostendat poeta, non dubitare se, quin eum superstites cognatietipiant salvum. His enim Phaedri verbis 2 9 putamus explicari locutionem oratianam quis te salvo est opus. Quod autem post haec verba vulgo positum comparet interrogandi signum, mulandum est in maximam distinctionis notam, quandoquidem ista non tam sunt interrogantis Verba quam
V. '-μο Sed cur tandem Horatius ambulatorem tonigno admonet luendae valetudinis Nempe eum de assectatione studet deterrere, proinde quasi Verendum sit, ne, quum aegrotum Visitaverit, contagione quadam ipse in morbum incidat. mi autem, quae eius corrupta animi levitas, ista causa defungitur celeriter, quippe quod propinquos omnes composuerit Hic ei sigius o servavit, componi dici mortuos, quorum cineres, relicuis peractis, collecti in urna condantur, deponi autem, quum o lecto post rati sint humi quo fiori, ut translata significatione coniungantur depositus ac desperatus irch- man de sun. Rom. I, Broukhus ad Tibull. III, 2, Casa ub ad Pers. II. - Gisb. Cuperi observati II, 9, quibus iam usus est auctoribus Hein- dorsus, idemque iure suo eensendus est confutasse commentum aXleri de heredidatis spe, quam comes Horatio ostonderit, temere cogitantis Verum in eo, si quid video, lapsus est eindorsus, quod ceteros secutus interpretes haec emba Felices nunc ego est Horatio aris, uit: immo sunt garruli, qui ne ab indole sua descisceret, necesse erat pluribus responderet ad ea, quae rene volo, si dis placet, animo quaesierat oratius Neque de meo quidem iudicio resto verbum in ore poetae hic tolerari potest, nisi forte existimes, eum fuisse ex numero cognatorum. - Felices adiectivum si distinguis a relicuis augetur vividus orationis color Ad sententiam autem in mentem venit Ovidiani istius ex Solonis dicto expressi Ante obitum nem supremaque funera felix Addo Sil. IV, 29 - Confice Nun o morde gu. ac Annal. I, s. alibi. Donat ad Terent. Jun. V proprie inquit, eonvenit hoc verbum gladiatoribus iis, qui grarissimis Fulneribus seeubuerunt cicero si Catilinam Gladiatori illi eonfecto et saucio. - Hoc et proxima secum tacitus ait poeta, quod ut in sermone facile cogitatione addimus. Recte igitur Doeringus Horatius, inquit, quas mune secum reputabat, inde usque ad vers. o lectoribus aperiens, imitatur actores
in Fabulis, qui versi ab eo, quoeum loquuntur, quas secum agitant, vectatoribus aperiunt. -- De Sabella muliere pluribus exposuit Heindorsus. Est autem Sabella anus posita pro satidica quacunque, quia praeter ceteras hanc gentem, qua continebantur Samnites, ubi ni Marsi, eligni, Lucani, Vestini Marrucini, in confesso est anilibus etiamtum superstilionibus implicitam cum omnia divinandi genera, tum etiam id, quod fiebat per sortes, coluisse et celebrasse Etenim ut nullus exstitit Italiae populus, in quem tam tarde libido luxuriaque immigraverint, nec ubi tantus ac tam diu paupcrlati ac priscae morum disciplinae honor fuerit, quam apud Sabellos istos monticolas, ita eosdem mirandum non est in patritis a vilisque religioniblis diutius perstitisse. Hinc ortum est vetus proverbium rSabini, quod volunt, somniant, quo de Festus egit et ibi caliger CL Niobuliri illius I. B. d. ali. p. 9-109, huc maxime spectu p. Ioz. V. 30 Quod puero cecinit divina mota anus urnar Sic versum constans praebet librorum memoria mss., neque omnino Verba corrigenda sunt aut oco movenda suo. Sententia autem haec est Sabella anus triste mihi salum
cecinit, quippe, inducta ad eiusmodi praedictionem sortibus suis ex urna promptis Divina autem dicitur urna, ut disceruatur ab aquaria Varro de L. L. IV, 27). ab urna argenti Horat Sut II, 6, 10), mensurae Calo R. R. I iudicaria Virg. Aen. VI, 32), serali Tac Annal. I, l) Atque id ipsum urnae attribulum facile in poeta placuit Benileio, qui citavit alium locum Silii Italici, ubi flammae divinae dicuntur omnino ista vox, quae patet latissime, in praesensione suturorum ac praedictione dominatur. Est imbrium axis inina -- minentium apud orat. d. III, 27, 10 Similia apud Cic. de div. I, 1. vid.
Molamorph. VI. 15S Manilius I, 1. Cio Philipp. III, 26 Quid os igitur
quod urnam alicinando adhibitam satis apte in Poeta divinam dici posse nege mus iraesertim quum per metonymiam urna ponatur pro contentis sortibus. Quod quidem metonymiue onus ne pedestres quidem Scriptores previsse, testia est locupletissimus ipso Cicer ad Quint. D. II, s Senatorum urna cossessabsolvit, et Verr. II, 17. An cro Sabella mota sortibus i. e. permota, inducta, impulsa ad vaticinandum male te habet Quid tandem, quaeso, vitup ras Dicitur ab Ovidio Trist. IV, 10, 23:
Motus eram rictis, totoqus micone relicto
Scriberct conabar verba soluta modis.
Item a Curtio VI, 5, 23 precibus motus - ignovit: aiv. XXXIV II temrioulis moti, et id genus seXcenta. Trgo anus mota cecinit urna rectissime di-
20쪽
eitur pro vulgari anus Secundum sortes mihi praedixit. Qua quidem in rademonstranda paucioribus licuisset desungi, si Benileius hic non abusus esset ingenii acumine sui, ita tamen, ut Vel argutiae subtili variaque doctrina copiosius pronunciatae prosecto dignae sint quae diligentius legantur et examinentur. Ac
primum auctore scholiasta ambiguam reprehendit orationem quoniam nescias, utrum casu recto mota anus an casu ublativo motu urna dicatur. Ipsi quidem ne trum placet. Quandoquidem autem Xquisit iudicio utitur aurium, sensit acriter, quam insuave esset genus elisionis eiusmodi mota anus, ubi eadem Voc
lis producta cum eadem correpta si coalescit, hiat et intersistit et quasi laborat oratio Quod genus astidii iam perstrinxit Fabius Quintilianus. Is enimithro X c. . pessime, inquit, longas vocales, qua easdem inter se Araraseommarunt, sonabunt. Quare poenitet me eindors, qui non ostensus in tali vocalium commissura, ea re neminem dicit nisi imperitum moveri posse. Interdum fit sane, ut diphthongus vel vocalis Ionga coeat cum brevi, ut Virg. Aen. II, 182. II, 289. X, si Horat. Sat. II, 3, 16 neque tamen cum eadem optime Belsigium censeo Sat. I, 10 ex duobus ambini libris mss. pro Vulgato quid, reposuisse quid ne Benileius autem quum hoc loco scabrum horridum persentisceret, nihilo tamen secius oratio vel librario ali-
eui amphiboliam vitio assectam obtrudere quam iusta interpretatione maculam effugero maluit. - Sortes Vero ipsas tum temporis X urna ductas esse neque vero exsiluisse eiectas, ut Homerica fiebat aetate, unus ostendit prae etcris
Virgilii Iocus Aen. VI, 22 Stat duetis sortibus urna. Tibull. I, 3. Cic. de div. II, 4. Gruter CXXXII, s. - Aliter de hoc loco ut corruplo visum est Reisi-gio, in cuius emendatione aesti munda unusquisque iudici utatur suo. Est om-tem huiusmodi quod puero cecinit divina motum anus urna. Cruqui verborum transpositionem adoptatam a Benileio ut audaciusculam merito reprobavit.
V. I a . Iam quod sequitur sortilegae istius oraculum ab Horatio ad oblectationem excogitatum felicissime inter necis genera primo loco commem Tat dira venena Quippe Romae illis temporibus proximisque, quorum nec vitia nec remedia tolerabilia esse queribundus scribit Livius, quibus abundantes voluptates in animis consceleratis desiderium per luxum atque libidinem per undi perdendique omnia mirabiliter excitaverant, venenorum usus ad homines interimendos maxime formidolosus erat et pervagatus Cic. pro Cluent Liv. VIII, 18. - Venenis aptissime subiungitur hosticus ensis De huius usu adiectivi hostilis forma antiquioris deque similibus ut civicus, genticus vfl apud Heindorf. raheliboroli ad Liv. XXXVI, 3, . Gronov. ad eiusd. libr. I, 40, 2. - Tussis i. e. tabes morti sera. eis. III, 23. Lucret. IV, 16I. Laterum dolor sive pleuritis commemoratur a Celso IV, s. - Tarda podagra dicitur nodosa ab G vidio Ep. ex Ponto d. 3, 23. eis. IV. 2 .
Quando consumet cunque. Oratio mesi non alienam esse, testantur locia Iacobsi I. c. p. 9 collecti ad Epp. I, , 24. Dignum praestabo me etiam pro laud merentis, ubi Cruquius'. nota, inquit, mesin, ut ordo sit rignum praestabo m laude promerentis. Serm. I, , 56. Serm. II, 6, 95. d. I, 27, 14. Ep. I, 1, 15. Insolentior hie usus est antiquiorum Poetarum, quos oratius quandoque imitatur. Lucret. I, 452 quod nunquam potis est seiungi seque gregari. Id II, d03. His adde Terent Andr. Ι, , si cum quibus erat ungus una, ita se dedere. Donat. Serm. I, G. Virg. Aen. IX, 2SS. Georg. III, 381. Quandocunque autem . . , ut res ipsa indicat, idem est atque aliquando,
id quod duobus vidi dictis Metam. VI, 5 et Trist. III, 1, 5 obviis comprobavit Benti eius. id Hand admorat Turseil. I, p. 24S. V. 35. Ad Vestae c. templum De hac ellipsi trita vid. Heind. De templo Ovid. Trist. III, 1, 2S. Cic. de div. I, 5 Reifigius illud situm fuisse conte
di sub radices alatini montis septentrionales versus forum Romanum. L. Rutger Ouwens Nocti. Hagg. p. 353 Serv. ad Virg. Aeneid. VII, 153. v. 36. T. Quarta iam parte diei praeterit i. e. diei civilis, quem Romani a media nocte ad mediam numerantes in duodecim partes distribuebant. Gell. ΙlI, 2. Plin. II, 7. Macrob. Sal. I, 3. Censorin de die nat. 25. Itaque comes Horati Auculo praeterit i. e. hora circiter clava respondere debebat vadalo. Namque
Prima salutantes atque alter eonitae hora: Exercet raucos tertia causidicos,
Martialis ait II S, de die loquens naturali. Huc etiam faciunt, quae Gellius XVII, 2 ex duodecim tabulis delibavit Ante Meridiem Causam. Consciunto. eto. - Respondere . . adesso die dicta in iudicio. Cf. Ern. Clav. Cic. Iaut. Curc. I, 3, 5. Cic. Verr. I, 1. II, O. Att. IV, 16. - Vadalo . e. Vadibus datis, postquam Vadatum erat. s. at L I, II. Reifigius. Atque hunc esse pia sibilem ablativi vadato explicatum videtur iam sensisse Torrentius. Quamquam autem vado Verbum commune est, nolante Diomede p. 45, et nunc adtive nunc Passive usurpatur, ut sit vadatus et qui vadimonio aliquem obliui