Promptuarium Hippocratis in locos communes

발행: 1683년

분량: 627페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

381쪽

Promptuarium

, si ruttedinoso calore intumescit, deInde colliquatae & putrefactae eatu fleffluunt, postremo loco ossa prodeunt, guora generat . que ' aliquando eam prehendit, nisi prius fimmolia e n famem & xahqm Mortuum foetum tum aliis signis conjicere licet, d Aliquando post plutei tum di salui jubere oportet ut modo quidem in dex, modo in sinistrum etiam convertatur. De-e Modo uterinus, modo labitur enim foetus in utero quocunque se vertat in , Dinus , modo rum; seqqq lier veluti saxum, & pectinem flii 'dum mulier has Mortem autem praenun- bet. Quod si vivat foetus pecten calidus est , & totus

ciant convulsito, hirmor x quidem venter una cum reliquo corpore concidit rei, lethargus, pulsus debilis.. ii . I L 3g Ex contagione & con- bitque in eo absque reliquo corpore dilabitur. Libas sortio locellorum multem Suo Uaetatione, T. 2ag, et S. frigidum facessetite. Quibus mortui S aut crus aut brachium foras prominet , haec optimum fuerit, si possit, intro retundem re, & in caput convertere ; sin minus, sed intumesb. i. k Nisi spes sit posse eunt ad hunc modum ii secato. Caput gladiolo disservari mulierem. non ien' sectum L instrumento quod confringat creti sp γ vo

quam chirurgi nostri a cant) comminuito; ossicula pervollellam extrallito, Cartio ixephano primum deinde brachia cum humeris ad articillos secato; pq

quoi di seriei si ctus ad jugulum dissecato , ventrem statibus diste

piunt derelictis ferramen- tum perforato, &e. Lib. i. de Morb. mu pag. 6IJ

Cum foetus ex frigore mortuus computruerit, si' i Ventus hujusmodi sti- ventus frigidusi fuerit, crocum leniter tritum draclide ire8imm M pondere ex anserinoiadipe in uterum infundito, eui foetus signum. ibique diutissime sinito. . Ibidem: pag. 683. Ubi pissim Larissaeae mulier praegnans decimosinense copiosus sanguinem ae . diebus demisit, plurimuntque tribui diebus ante quam foetus ederetur. Decimo quarto puer mortuus excidit utero , cujus brachium dexte' rum lateri adhaerescebat. Tertio die noctu eadem hoJ n, n Quod purgamenta ra qua puer prodiit secundinae i& purgamenta Balb*ti sum adeo simploma ta ' prodierunt. Post hec biduo febris tenuit, dolor'

et, vis multa hu ventrem , & coxendices, seraeque imum

peram. T Ventrem vexavit, Lib. s. Epid. pag. io Q.

382쪽

NOTAE.

Tartus purgamenta. ' Lochia.

a Lochia sunt expurgati me, rerum alienarum gra-

Purgatio fit a partu iis quidem quae foeminam sul- ctarum, apposito quidemeepetunt a. diebus, eaque ut longissima sic perta' h-wi si ' - s.cti illina est : extra tamen periculum fuerit, si et s. die- utero proximis . 'inuis ibus purgentur. In masculo vero partu purgatio diebus per menstrua ex ;o. consistit, sicque ut longissima sic perfectissima est. due es ne id, i Mos. Citra tamen periculum et O. diebus ablolvitur , quin& san ua,ut mulier se conti-juniores' paucioribus diebus, seniores vero pluribus a '

repurpantur &c. Lib. de Nat. pag. Io a. in I. de * viragines expurgantur - - diebus 16.imediocriser haumG. mul. pag. 6Z - . bitae 1-. Mollissimae Si ex partu non purgetur venter Intumescit, Iien Duretus ad Coae. sio.& crura , febris detinetia rigor corripit Adolore, adium S irrumpunt , interdumque etiam ad vaIcera perfrigeratur & febris detinet , rigor corripit, pultusque debiles sunt, interdum etiam S acuti, modo e A cutior etiam & eIatior elati . modo deficientes. Haec ineunte morbo patitur. 'A

Procedente autem tempore cassae faciei parteS Iu .ciens, causii adversis piae

incune. Quibus ita habentibus cibos leves exhibeto iisdemque com-st si quidem turgeat , medicamentum per inferiora. 2 'v' pqrgans exhibeto; si biliosa suerit , quod bilem sin f Paries infra Zygoma si autem pituitosa quod pituitam. Post hoc uteris fo- det illi,e,.potam si mentum eae odoratis adhibendum, & interdum emol- .em Cor. a. liens in subdititio apponendum. At si duro corpore fuerit , os tum per totum diem fovendum, & emollientia supponenda; deinde calida lavandum, & fisti lae plumbeae imponendae , &c. Lib. 1. de Morae mucsi mulieri paulo pauciora quain conveniat puer p xii purgamenta ferantur, tanquam angustiore utemiorum osculo, iisque perversis , aut aliqua pudendiphte ab inflammatione connivente mulier s graviter g ob putredinem mali rabricitat , oris veneticuli morsu & totius corporis

Uiore vexatur, & prae angore loco stare nescit. Ad tem l orum restanun et h*3Vhiorum, crurum , & lumborum articulos dolor serum M.

loca quae sunt circa cervicem & spinam Arum stabit, de nonnulla corporis membra ad motum et aetn

383쪽

Troiam uarium

b Traestata materiae par- h impotentia reddentur. Quin etiam & i claudi ejitecti humotis partem vici- FI Vero puerperii purgatio ad caput irruat thora.

5 e, ite is q*M , ' Pgi sesse , confestim moriunt , plerum. hargus, phtetitiis, con-que si fluXio illic detineatur. At si per os i & nate, prodeat, icteolumis evadit. Quod si morbus

neumonii. paulo diuturnior reddatur , eadem utique mulieri virgine N sum commem rata , cujssiex natibus ad cerebri ex- mentes primuin comparuerint, deinde ad hiperiota

nobi . .gauni imp*xd prosi erint. Sed mulieri diutius su eiu

Atti lo de Mensium tapa quam virgo, eique asse stiones laviores erunt, quoad Pressione & miris exinde pulmo purulentus evadat, &c. Quod si purgatio sit Impiom*xii impetu delata per os non exeat , neque 3 ppi ii Ephelidibus scilicet su-monem vertatur, ei ad saciem ' puerperia divertent

hortis , de quibus supra in . . . . .

quae admodum rubidunda erit , caput ingravescet, nee citra dolorem dimovebitur oculi rubicundio seu in propiis forma erunt, & ex ipsis sanguis valde tenuis ' effvet, qdiauheth: . it. h. - si effundat , hoc modo . diuturnior fit morbus, Sta

ophiiliata Iuvii l. Axqsse haec quidem de morbis ex puerpetiorum purgamentis obortis clicta sunt f in quibus parva Boap Rarus est enim casus insunt pericula. Acuti enim sunt & oui esto Jetralis dentis adductus in se quis mutantur , graV1ulque ' assis gunt primi paras qVin eandem periit octogesimo ouae lain Partioneni exnertae: seruntur autem Primit eandem Periit octogesimo quae jain partionern expertae: seruntur autem pri Thra

q siquidem uteti eoti su Atticae heminae & dimidiae mensura aut paulo copio ludo in sustinendo foetu siora , deinde paticiora quoad desinant. abi em I

tolerabiliorem reddit i -- . T I xv -

Quae ex partu & ab ortu copiosa celeriter cum issi'r Cumulate prorumpunt petu feruntur , si subsistant , molestiam exhib*phHujus imo mulieribus rigor inimicus & alvi gargarismo & sorti con- turbatio, praecipue s bypochondriorum dolore v*X Mc Denotare m metasta. Quibus a pariu alba prodeunt his subsistenti sim in diaphrasin vel c/- bus surditas eum febre & latetis dolor acutui qic Nigem . i. d biliosi, latur SP in vehementem & petniciosam 'mentis emo di sanguine cunctando tionem urcidunt. Coae. sdis . , Lib. Praedictor, sic ' u rorata to ptimum et- QIPd si mulier a partu amplius quam par sx pqx Lebio ab effera bile ea va sata fuerit s dum scilicet utrii lato ore sunt, )β; y f

384쪽

quidain violento partu disruptae eam levis febris S: cujus in atram facilis est ligor prehendit , colorque toto corpore nonnumquam etiam horror, & cibi fastidium& in totum v Et omnino abominabire

execrabitur , extenuabitux , debilis erit , & virore pallescet, intumescet, & cibos aversabitur. Si quid autem comedit aut bibit non concoquit. Quibusdam etiam alvus & vesica cum impetu effunditur, & hor-xor magis detinet. Lib. i. de Morb. pag. 656. Quae in Thaso ad frigidum decumbebat, ubi filiam nixa est, nec purgationes irent, eam tertio die febris acuta cum I horroris sensu corripuit, d C. O ct O- , Horror iste seu rigorgesimo die expiravit. Hujus urinae perpetuo nigrae muli*Ubus oritur il lumiserant, tenues & dilutae. Cibos non sumebat, animum sum ad ea urium ereo- despondebat, pervigil, iracunda , implacida, mens chymia e primitur e ve-

atra bile tentabatur. Carptim, Ex Historia secundam r3m sexdecim. Lib. 3. Epid. Mulierem in Cirico gemellas laboriose enixam cum non satis lochia processissent, primum quidem febris corripuit horroris sensu insignis. Inter initia insom-

pii erat, taciturna, tetrico & supercilioso vultu. Al- et Taciturna & tetrica a pavus inordinate turbabatur. Urinae tenues , nigrae, uiana

oleolae. Decimo quarto die convulsionibus tentata eum sint a trabitaria si- 'st, extrema erant frigida; neque amplius ad men- iqnxium afferebant. GaI.tem rediit. Urinae restiterunt. Decimo sexto voce defecta est. Decimo septimo pleuritide periit. Ibidem.

Ex Historia. I .

Tuerperii graviora alia o tomata.

Si ex partu os uteri exulceratum suerit, rosarum orem trium vino maceratum ex leporinis pilis subter apponito & acerbis colluito. Lib. de Nat. mu'. pag. Si puerperae pudendum aliqua parte obturatum uerit,&ubi in partu per vim egressi puero, eXulce-ipeum fuerit, quod contingit, superficiario ulceri simi ite, valdeque inflammatur. & labra eX inflamma- xione in se concidunt mutuoque 3 cohaerent, fit au- stes hi, ibo, o-xqui geratio & ambo labra connivent quae pur- sissimu cinceps rarius fir

385쪽

eui ehi iurgia sit succur- gationis reliquias constringunt, quod si purgatiodeat, ulcera non calescunt , dcc. Lib. a. msi

Si a partu alvi profluvium corripiat , uvam passans

b Noti stili milium Hip- nigram & mali punici h granula terere oportet , iis pocratem aliment ii, q*N que vino dulci dilutis utitor, caseo caprinoderata liquae in hujusmodi impu- p Olcinia triticea torretaria alperla, haec probe tem-rime usurpare nobiβ iseiq; perata exhibeto. Nidem. 658.ciae per alvum se, cedunt , biliosa sunt & graveolentia , ac nisi sistatur, , derepente perit. Ibidem pag. 66Di, Si ex partu uteri inflammationem tonceperinte Levis quidem periola febris' levis corpus detinet, & oculorum caligo adest. . quirit odi ut et ex Ventrem Vero nunquam incendium deserit, sisti MCymptomatis sequentibus, coXendicis dolore vexatar s. imus venter vehementeo, Seu quod resudex son rei intumescit, &calvus turbatur, dejectio mala est Vs qu od i ctii s graveolens , vehemens febris invadit , cibi fastidium rit naturalis oeconomia al- detinet; & adi ' synciput dolor pertingit , neque V*u es triculi stomachus potus & cibos attrahere neque con, e Quod maxime affici ex coquore potest nisi confestim curentur plurim*pereunt. Ibidem, pag. Go. Ubi plura ad curatione

pertinentia.

Si ex partu dolor est, resinam terebinthinam , m FS vinum tepidum sorbitione exhibeto, &c. Ibidem. Mulieri ex partu convulsione tentata febris succeis Intellige de febre levio. denss bono est. Lib. I. de Morb. - L, uae ita , . 8h. - M ulieribus judicationes ex partu s contingunt. V

aeriam convulfionis miti- Praedictorunt. pag. s .

gar, dissolvix , re exc*x- Ehicratis uxor eum partus instaret vehementi rigo correpta est. Tertio die filiam peperit. Altero is Vulgus Interplexum cst partu te eam febris acuta prehendit cum Oris v*p'r initi ne i a Qqca in trictili & l orum muliebrium dolore, capitis etiali puerperis non a die qua Cervicis ac lamborum sisi pervigilio ; oleosis utini ipso parem At eouit. Hue alii ue symptomatis e quibus octogesimo judicatio' docet Martianus lex ipso ne prorsus absoluta est. Lib. I. Epid.feci.

Hippocrate hic in Epicra--A . eis de Eromeadae uxoribus A

386쪽

bigastidio, horrore, inquietudine , vigilias, sanguinis stillicidio, urinis oleosis, &c. Sexto die obiit celeriater , convulsionibus a capite subortis. Ibidem. Nisoria

undecima.

Stycmargi ancilla a partu uteri osculum convoluistum habuit, in coxendicem ac tibiam dolor firmatus es, secta ad malleolum vena convaluit, & si totum corpus tremores hoccupabalat. t. Epid. secl. A refluo singulae ex . Quae in Mendacium foro decumbebat, tum primum aboriose marem enixa ; igne idest febre vehementi correpta est , statim per exordia sitibunda, stomachises idio, & o i, ventriculi dolore laborabat, frequentes ad uete toto morbi decursu rigores s duodecimo multa nigra foetida vomuit, singultus multus adfuit & sitis molesta. Decimo tertio die rigore correpta est. Nigra, graveolentia multa vomitione effudit. Decimo quarto sanguis naribus effugit . Obiit: huic toto 1 Collige ea hoe aliisquEmorbo alvus A lubrica, & horroris sensus adfuit; aetatis Hippocratis locis Deerat annorum 1 . Carptim. En Ni ma. sin, νή s. oh

Passones , An imi pathiemata

Tassilli Trochisci. g Trochisci nomen ab ese

formationis figura dedu

s Horum conficiendorum rationem invenier tyro. ex se. T . Ut e

i. de Morb. muL Ex rosis cinnamomo, cania, lae- cliscus nominatur.Gorem

viguis & metopo incorporatis. pag. 65 I. I

V - Radium habet venenata tua si ea vulnera infligentem instar torpedinis , hujus su .

Torpedinem edat, squalinam, rajam, galeum, pa- h P jnaeam. de Interis. assectib. pag. 35'. in tertia Ronduetius Caret eis h

etabis sieci . ut ferinam improbant, r

rit ita piscis , supra inter ConchJlim

Pauca. Paucorum ratio parva' copia apparent velut stillae sanguinis, Ei . ohi, iri.

387쪽

Promptuartum

eommunis, quod nil pa urinae, vomitiones, & dejectiones, malum i quiddi, ri .es tuta *n unciam, P cssimum vero si frequentibus intelkal m. istae si sit ciebro re- liS le conIequantur. Coac. 6oo. In pulmonum in ruinqui pauca conciam equunt, mem

nendi necessitate opPressae tuendi lunt coac. Id. declaratur,

g tin ; pectunculus , supra in

a Locus insimi ventris culinnascuntur pili , subjicitur vero vesica . Gorreus.

teissemineum etiam.

Si sanguinem mingant, ,&c. Et dotar in imum n. b Petinoeum vulgo , in- cidat ventrem , & pectinem, & f men, circa vescam labor est. Carp tim ex io ecl. . infra a ducendo in Sanguinis miction G

Pectus, ' Thorax ; ' Sternum.

Notat Go mus ex .Hippocrate & Aristotele thoracem seu pectus dictum

quondam de trunco toxiui Isigida pectori inluncit. . h. sus feci. S. Adducto aditi ei elisos tiati tum N eXplicato in Articulo de Frigido. Pectoris dolo tes telo a Galano ad eam pax- auget Aquilonia constitutio. 1 . seci. c. Hremq

h , cernum autem acciI x- Dolor in pessore fixus cuin' torpore suborta se bre rum ' '' ' malum indicat , dique cesserrime j pereunt. hac, iis e. d Intelligi Bur sdo O Lil. i. Prodictor. Sent. yo. Ierem sterni infl/mm i*- pectore dolore in sentiunt & temporis tia

rium, cui accedens torpor L L.

intelitum postendit, quod Qtu eXtenuantur , sui & dim cultate lpirandi condi sit contra naturam in il/m' ctantur. Si neque febres prehendant, neque s ip pq rvidetu i haec is en testia rationeS succeda nt, ex iis percontari oportet, si eum pertinere ad rabidos exfeetustiunt & difficulter spirant, num etiam concret* primo catarrho Pssi se modice olens tussi rejiciant f Acutae scilicet. di tori pag.

r. me et Pectora rubris maeulis aspersa in peripneminib

sione lati, cujus copia di- siccis mortem subesse testantes r. Co c. di . frum

stentus sit pulmo & pene opplessus,unde salutis deso seram per tio sig*ificatur, non EX Omni Corpore polluaminii circa th racem

sta , Ins 'mi Tilai , colorumque mutationes contis,gunt, hoσ

Pateriam quani excetnere venas Constringente P laxante, di ic o decolora

388쪽

Inder penetrantis lat

Pectoris , seu Thoracis vulnera.

Billo in dorsum vulnerato spiritus ' multus cum i strepitu ex vulnere prodiit, & sanguis multus prorupit adhibitis tamen Cenemis medicamentis curatus est. Lib. s. Epia pag. Ioss. Vulnere in thoracem accepto , siquidem externa

Vulneris pars sanitatem receperit, interna vero ne- b Quae dissici Ilus eoilos quaquam , suppurationis: periculum impendet. Cac. qu/m mxgma, auod

Mors lubit, si in arteriam 8c d pulmonem insignes gre coalescentem.Duretuae valde plagae inflictae uint. . Ita uti pereulla pulmone minor ut qui per os prodit spiritus , quam qui pervul- Ob rationem assignan. aps e cidit. lac sop. Iam in Vulnerum Bethos

Pentaphyli radices acetabuli quantitate in aqua a Pentaphylum commetia tritas, bibendas dato, in febre tertiana.Supra: O ejus * Di cor *dversurdecocum recensebit ar infra in Potulentorum varieta- eon rum lino sisu vit a

maximeque ictericos, iterique adversus venena,

XI I iqvestris portulaca dicta es h . . . . peplion Hippocratis, in

Vivum Veratro nigro aut peplio emollire oportet , quit Dis eoridos, in maritio' caetera asserenda in Pleuritidis curatione,

cum L L, mat Galenus easdem vires

tis, ' '- ei e Srmans , purgandi scilicet bilen,& pituitam. Lib. S. Simplicium. Peplus veto ...i 'R-vulgo dicitur esula rotunda, ab orbiculata coma tum in vinetis , tum in Matheolio, vocatur & peplus rotundat in text. Lib. de Acuri ceg. dam etiam vocant papaver spumeum, inquit Galassus.

Peplus, Meconium , Epula istunda

sorbitione sumat peplum album tritum aqua tot lannae Sisaniae macera tum de coetum, melle que a D

389쪽

mi o irro marium

Ad aqua intercute laborantes pepli rotundinium dicitur 3 acetabulum parvum Atticum t

s urbs Thraciae postea ueraclea dicta, cujus men tio lib. i. Epid. ob inorm bos ibi regnantes.

Perinthuc. pneumonia, infra Pulmonum m lammatio.

a ulcera ex frigore hy-berno contracta saepius in rato , aliquando in itia-

huum ac pedum digiti . Pernionibus medebetis scarifieano & pedes case faciendo , sic ut maxime igne & aqua excalefacias Lib. s. oe Io p.

Persea ' arbor.

cibum, Di ν. Arbor AEgyptia nobis, ignota , Peisis exitiosa , quae transplantatione feli-Z gyptii, tu Perseae arboris talia leviter eat ira, & pudendis la 'subdititio admoveto, Lib. 1. de Mor mul. pag. cp;. A i uteri ulcera,

Perspiratio, insta Spiratio per syst . Pes, Tibia, Sum.

In febre convulsio, manuumque ac peduin dolores a. h Matius enim ac pedes malignum quid 'praenunciant , , caetera in Do re o

non sunt capaces absc*silai dacta , di Coac. 2o

critici, ut Constat ex Hi- . . a . ,

I a Critonii, ne iis Te- Manuum ac pedum tumores cum rubore perpe. . Ciem denunciant. Coac. 62. partibus nobili- Ad 'suram dolores mentemd emovent, dic t ' bus per vasa, ut in fracta- iadducta in Delirio, ex Coac. c.

ehy ta et en ,rient pulmonum inflammationibus periculosis non inutiles. C ac. 3's

e. d ob communicatio. Nemcum

390쪽

Qui alvi pro uvio diutius cum tussi detinentur, non labitur resia in Pulmouslibetantur, nisi dolores Vehementes ad 'pedes eonti- pe osethd shi iis 'gerint. Lib. de iudicat. pag. pr. guntur tibiae. Dolor ad pedes aut pectus subiens , aut vehemens tussis oborta insaniam s soliuit. Ibidem. pag. o. g Adducta ratio in Insa- In his quae circa articulos contingunt in maximum reticulum praecipitant pollices, ac praecipue pedum. I, ob consensum cum Lib. 2. Praedictorum. pag, 's, . demetaneo in Carae

In Thaso Critoni erecto & obambulanti vehemen- r sui .adu;.' 'ter pes doleres pollice coepit; egdem die decubuit, eum horrore, & stomachi fastidio, aliquantulum incalescens , sub noctem despuit: postridie per totum

pedem ad talumque tumor subruber & contensus, pustulae parvae, nigrae, frebris acuta, insania correptus est. Ex alvo mere biliosa plurima processerunt. Postridie 'ex quo laborare coepit, obiit. Lib. i. Epid. i Tam repentinae mortio

.n A rationem reddit GaI. quod ra Itor. nona . . . . natura tentasset humorum

Telephanes Harpali filius luxationem in pollice ac- copiam a partibus princi- cepit, ex qua cum convulsione in posteriora mortuus eues o ulli ''st, Carptim , ex Historia integra prostante supra, . Ure . omnem superfluitatem fusi Aristionis tervae pes tua rum sponte lyderatus juxta vitate furiosam insaniam pedis medium. interna parte ex obliquo & Osi a pu- ,

Ulagine concepta di cessionem iecerunt , alvique pente spha celatum vidit pxo uvio succedente petiit. Lib. s. Epid. pag. iod . Fernelium sine causa ellteris

'rati'ni pedis digito ulcerato cum febre Vocis Obt- more. Lib. 1. de Abditiarumqxitai aderat , gangraena ad genu usque pervenit rerum causi. sic Cornelius

vppiens. Lib. q. ii Is . ce pedis ad praecordia

Thrinon ex tibiae ulcere juxta malleolum, Cum ad nervum erodens medicamentum fuisset adhibitum, distensione ad posteriora obiit. Lib. s. Epid. pv. iosa, Zeno Damonis filius circa tibiam aut malleolum juxta nervum jam purum accepto vulnere & a medica- 'Io convulsione quam epistothonos vocant, periit. p. Epid. pag. Iocti,

armi

SEARCH

MENU NAVIGATION