Promptuarium Hippocratis in locos communes

발행: 1683년

분량: 627페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

421쪽

Aqua intercus eae liene Oritur, cum quis scus Vli 'des & poma multa comederit. Intern assectibus

Nicoxeno Olynthi lienoso a febre fere consumpto, potus erat pomorum succus frigidus. Lib. V. .

Porcellus. Porcina caro , in Sui

M , aliquandoin superci

liis renues quaedam squa- II capiti S doloribus diuturnis & gravibus ex husucaput etiam porrigine tentari. Lib. r. Prahc rum

Cum caput immensa pexum porrigi neningit. Gorreus, b Est enim hujusmodi levis des quammatio specus abscessus critici. Ex Lib. 1. Dii sit. I.

Porrum.

Porrum cepa nninus calefacit. Urinam vero A& a Urim movet, habetque vim quandam purgantem Humectat autem , re ructum acidum sedat, ipsim que post reliquos cibos comedere praestat. Ii a. A

Portulaca .

, Portulaca ut alimentum parum nutrit, estque frigida , humida & lenta , ut et '. . . o r

medicamentum velo stu- POrtulaca fluviatilis refrigerat,& sale condita caiβ' rare. rat. - δ'

nacti 2 Iesicam adjuvat, contra lumbricos efficax.

Totulentorum agris concesserum

rietas Vinum dulce, & vinosum, & album , & mgnitis PQquam mulsam, S .aqgam & acetum

422쪽

Hippo rato os

tibiis in acutis ' distinguere oportet , &c. Lib. de ' Quod multi abutantul

vino tanquam concesso a.

Z' . . , , Hippocrate, etiam in acu- Unde locus integrior asterendIS II Vino. At de re- iis; ideo MErcurialis Com-

l quis potibus qualis est hordeaceus, & qui eX Visente ' L '. ce , bie

l iba & uva passa, & eX victa ceis , & tritico & CHi- virium conservandarum O & nviti baccis & malo punico dicetur in ipso qssi sunt sua natura,

b I a b cebiles, quales sunt senes,

morbo , dic. Ivissem, pag. Jo , quique alios potus aver- Ex votionibus quae aquosisores sunt tardius per- , modo delitium, meant , & veluti an Orbem actae circum piaecordia vehem s symptomta non

Ditant , neque ad mictionem decurrunt. Quibus si . prohibet. Mod eio a qui. quis repletus fuerit, is nullum opus ex his celeriter hyp ses - conficiet, quae corporis Contentionem, robur, aut ce- pag, 38o. unde adductusleritatem ad laborem requirunt: quam plurimum autem, quiescat donec ima cum cibis concoctae fuerint. At vero meraciores & austeriores potiones in corpore palpitationem & in capite. pulsationem essiciunt. b-m et nom si bene habent si insuper dormiant, & calidum alia est; intelligendam ver m illist suavissimum sorbeant. Ibidem. e so p iiiu',' s a Iubia si febre potui exhibenda calida aqua mulsae & ace--xiemul's &.vi

brantes ebrias familiares

t in , tum aqua , eaque quam plurima Propinanda, ob celebri oppressionem. ponas enim minime frigidus ingestus in cdrpus, cum o Nota potum pinu fricalidus existat di maneat , ex aegro corpore d detra e: , , Isque set

hit, sive urinas deducat, sive sudorem eliciat. Utidi- peratum fuerat ab ejus ca- e enim apertum corpus & respirans ac motum, 'ost conducat, faciat. Lib. de Loe . in Homine. pae . per sudorem , neque ira

Vas potiones refrigerantes febre ardente haeboran- i h li eum voles exhibeto, quae multarum sunt Virium. i T siquidem mictionem provocant , aliae alvi subqqstiones , aliae utrumque, aliae neutrus D. Aliae atim x:m refrigerant tantum. Quaedam parantur cum . b. .

. decoctis. Quaedam f

ine lini ex plurima aqua decricto, dum aqua pin- potu ordinarao in febribus qu) dx. Quaedani ex mulsa de cocta injecto apio. U IM 3m ex hordeo Aehilleo in aqua decocto. Qu*- f ibminis lini decoctum ex cumino S aqua etiam incocto. ethry qa etiam coelestis sola exhibita : vina etiam alba g Cumini semen' urinam

423쪽

ceae ex prissae, dilutae ad idem valent, etc. Intet qui

commendatur trium aut quatuor ovorum candi eunaquae congio subactum, quod admodum restigerit, ii Est ei ij m insignis G & alvum subducit. Vinum Thasium vetus aquae i. ad unam vini partem admixtis, indubita . nutu, & vesicae. Et Ma- ter sitim Iedat. Mala rum odorata dulcia contusa aqui 'r: hi et hic; sum ita di . mδVexata, si alvu in febre ardente soluta sueti t. oes.lutionem imitatus Galenus Ita autem nocturno Iereno exposita sebiicitanti eo Com nent. p. Zub, Te a B hi die to; his exceptis quibus alvus plus aequo est humi-

: eo edit . quae iis stilla , Carptim ex Lib. 3. de Morbis is ubi plura alia p,

tum ad i lius tionum genera,

orbis usiuis 'seu Vulneratis aquam vel acetum potui exhibeto. Lil .

tum modo videndum, de A secl. pae. 3 o.

k s,lius intelligit pom . vulgaria rum Martian s velo mala granata & odorata , quae Hippocrates pyrterat itum acidis istae vinosis ob majorem suavitatem.1 Ut tenuiora & puriora reddantur ex Agaraiano. .m Oxyeratum vulgia quo nil convenientius aes a te in febribus & quovis aestu cum strenue retii geret, qui uis pesine ex & summe humecter. Galen. Lib. i. de Alimentorum facultatibus.

Potionum seu potulentorum re sent qua ratione san

a sunt alii lcci a nobis ad . ducti Atticulo de Guia, quibus innuit Hippocrates. potulenta deferri per asperam arteriam in pulmones , de quorum conci latione cum doctrina hic posita quae constans manet , vide Laurentium quaest. et s. Lib. I r. Item quae annotavimus praedi-Ao Articu l. de Gula. b imo strangulationis magirum in de periculii ades se testariarHistoriae Poetae

Anacreontis ex uvae acino, Fabii senatoris ea piloio lacte hautho peremP o.

Potus per sauces & gulam , arteriae vequod larynx dicitur, in pulmones 3 & arteriam fertus, QT quibus in summam vesicam. Lib. de ostiiun natura,

Potus in ventriculum concedit, a eventriculo vero in reliquum corpus exhauritur. Ad haec vero argii menta animum attendere oportet, quTRQxus in ventriculum non in pulmonem concedat siqnim potus ad pulmonem ferretur , ubi pulmo op pletus esset , non faciter quis spiritum trahere, loqui posset. Neque enim pulmone pleno est*x q' Vpsonaret, & hoc quidem unum est argument'mi deinde si potus ad pulmoncini sertetur, cibi an nosti sicci non similiter coquesentur. Quin & medica sqxa Yβutriculum subducentia, ubi potum id spum'

424쪽

a Egregiam compotationem quibusdam populis

commendatam annotatum

retia velitneulum ferentur, &c. quae omnia cum valde urant, & ex his quidem valentiora , si forte spoliem aliquam corporis partem contigerint.eam ulcerant. Quod si aliquod ex his medicamentis ad pulmones veniat, malum ibi excitabit, cum quiddam tenerum & rarum sit pulmo , quem pituita e capite veniens, etiam pauco tempore exulceret. Cartim ex U . de Morbi pag. sti,

Potatores egregi

Quibus capita debilia fuerint, ii nunquam egregii cap. de Dolorib. a cratula, potatores fuerint . quod eos crapula magiS Vexit, SE de Aere , Loc. re

Praecordia supra Spochondria.

Praenesto 'adictio, Divinatio . . ei maximeque Hippocra

tes excelluerint in pro-

Pr dictiones Medicorum referuntur permultiae, tum g nostico constat ea textu praeclarae, tum admiratione dignae, quales n*qu* qui p . ,rid, es sphitruo qm praedixi, neque quenquam qui praediceret audiVi, stiorum temporum in hac

ex quibus quidam sunt hujusmodi,homine,qui sedico h st uti,' st qui ii

P caeteris periclitati videretur, ingressus alius Medicu S tesimam partem eorum pronunciavit non periturum , verum oculis captum iote, riuum vero qui prorsus malo affectus eXistimam eonsuevisse testatur Hi h xur, ex morbo quidem relevaturum, verum man- i inquit

edin futurum & in alio prorsus desperato prolun- 'classe ipsum quidem sanum fore, at pedum digitos equi gratos putrilaginem contracturos. Alia praeterea pr*ilictionum forma esse dicitur quae dignoscit, siquid id Athletis aut aegris in cibo praetermissum sit,aut mu-x hqm , si potu pleniore utantur,aut deambulationem Rheximittant , aut quid circa res venereas agitoni,&e :g' autem hujusmodi vates esse nolo. Signa Ves q*iVxibam , ex quibus quis sanos fore aut morituro ihomines conjectura cognoscat , eosque qui h revi

ongiore temporis intervallo sani sum suturi, aut quae inter scietia & igno-φ'hyssii, quemadmodum Se de his quae abscedimi, 'M F

425쪽

-Promptumum

quomodo eorum quodque existimate oporteateae eos quidem existimo qui claudicationes & caetera genus praedicunt, etsi quid mentis habuerint, firmato jam morbo eas praedictiones fecisset cum manifestaen foret id quod libscedere natum est intio recurrere: ''n p'sse, idque longe potius quam ante 'abscessus initia. At quotus quisquet est qui aqua intercute aut tabe laborantes non noverit Z denique deliratu i la tere non possunt eqs quibus aut congenita est ad hune morbum propensib , auit qui jam antea insaniverunt &c. Quod si quis me audiat, is prudentissime in praedicus hujusmodi se geret,probe intelligens eum qui praedictionis successum cohlecutus sit apud prudentem aegru admirationi tare; eum vem qui deerraverit praeter quam quisodio gravabitur, eum ne sinsaniae quidem suspicionem effugere. Carptim ex Initio Lib a. Prei

dictorum.

E3quisitas autem illas narrationes c quas quidam Medici vel d leviori is aegrorum erratis faciis uri ae audio , & derideo. Ibidem. FS. . , Operae pretium milia facturus videtur Medicus, si ad sibi comperandam providentiam omndi studium ad hibeat, culti inam quo praesenserit &praeviderit apti praesentia , tum praeterita , tum futura,

Epidis, secti et .. his vel bis quaeque aegri Omittunt, ex sue rit, res utique aegro summa cura /nniti pyttex rusia mavis agnoscere credhur. adeo ut majore chim

semia cognoscas, & futu-Πducia vitele homines Medico committere auue lat. Curandi autenii rationem opi me mojietur, si ex prZtest ex communi adagio ut Ienimus affectidnibus nitura praenoverat. Ex Initio as Medicus plures sanetan Lib. Praenotioni f. . . q3.

i' Comment. dc anno um que providentiam edisce ce oportet : hac en In ratio'

merito sibi admirationesin & boni Medici existimationem conciliaverit. Qui vero superfuturos eg morbo & morituros, eol que quibus pluribas diebus , & quibus paucioribus A perseVerabit morbus recteo aenoscere volet is interum 'indura, sed oroiret i, Ustutia s Ompreheniam J omnium signorii in co

426쪽

conferre, eremisGa D.

iij, etsi mure debet, & eorum vires inteit se collatas aestimare indieiotum, latione expendere. Quin etiam morborum populari- i. ohibu . tet grassantium impetum & tempestatis conditionem plis confimat. Galacito animo' concipere oportet. Nosse autem convenit, quod quovis anno,& quovis anni tempore mala malum g & bona rum bonum denuncient. Quando qui- g. ii Galinus distinguit fia

comprobantur. Ex fine dicti Libri. mala. At symptota Antequam morbus consistat, secura non est praedi--ὰ.ta si

tilo sed hoc tempore elapso enunciare oportet,quic- monente Hippocrate non

quid praeter rationem evenerit, ex Zib. 2-- et , em .

m. pag. ph In morbis rum acutis omnino non sunt cer- midanda esse mala quaeta praenunciationes salutis & mortis. Aph, is , pct, et, is , d a id et o togdDebili reddito corpore morbus superior evadit, ' qui quolibet anno & anni tem, ubi corpus superarit curationem non admittit. Lib. Miam quovis loq

, . I coleu calido ut Libya, sed Aculi pag. . frigido ut Scythia, mala

Qui ex morbo supersuturi sint, lacile spirant, do- malum, bona bonum de. Iote vacant, noctu dormiunt, at aeque securitatis si- Neque spes Toroiihi gna habent. At perituri difficulter spirant, delirant, in moibis acutis magis sal

vigilam, caeteraque pessima lana habent. Ex L

n imum. pag. notanda particula imagis

Qui morbi ex parvi temporis intervallo

quorum caulae cognitu facileu, Elecur1ssime judi-nibusniagis considat. Hi heantur. Lib. de Nat. hominis. pag. I go

1 l In summa enim vinum prostratione nulla speranda eritica vacuatio quae prosit,'' Intellige leviores morbos, qui ex causis manifestis origis iem habuerint, non ex diuturno humo- mapparatu, quorum eventum felicem sit facile Maedicere, non vero graves & acutos, quorum fallar. Ex

i Principiis obstandum.

arte aliena sit procrastinatio , tum,' ridicina, in qua vitae periculum dilatio, i QS cratenam medicati in valde acutis, si ma'

427쪽

Promptuarium. dio; artare enim in tantas, miri

ligat de purgatione in or- luna, IO. stet. q.

Masmo etiam ante finem

rutoxy smi, imiuirctum , a Sim. ni sc Oliciter e hibuisse electuar. De succo rosec.iueuute phi nitide. . Nominant Medici idio

syncrasiam , cujus cognitionem vix Apollini dcasculapio concedunt GaI.

Promptitudo , celeritas in Medico Chirurgo. Proprietates ' Agulares

em vix Apollini re

ulapio concedunx, Corpus a corpore natura a natura alimentaen aba scientia scilicet rerum bonarum & malarum, ca-jus partes sunt memoria, intelligentia,providentia, ex Cicerone haec Socraticae te arum virtutum mo-Zetatrix , & quasi auriga. oculus; itaque prae aliis partibus Medico nexossatia, b siquidem obesum cor. pus fit quasi animae sepul

crum

e Culus gratiosa anathi.

Enyasii temperantur anima. Ihs spiritus. d Etenm, sub inedia maxime conspicui mores cudominans humor impermirtus viget nondum alimenti benignitate lepre sus. Fernelius.

Prudentia , ' Imprudem .

Si quod est in igne traxitne humidum, & in aqui

maxime siccum, in corpore xemperata fuerint, pru-.dentissima esciuntur, quoniam ignis quidem ab aqxia humiditatem , aqua vero ab igne siccitatem habet,&c. Ex his autem ubi contemperationem animus hambuerit, prudentia & memoria valet, Lib.

Si aqua inferiorem quam gnis seculiatdin adepta sit, cum sinceram temperationem habeant , sanitatq corpori & prudentia valent, &c. His etiam ad pig denti tm confert ux minime ii carnosi evadant. Ad op ximum enim corporis habitum , ardoris inflammatio nem accedere necesse est : quod cum acciderit , bii jusinodi animus aqua superata in furorem adducitqx His confert ut negotia sumptorum cibo potius quam jβ juni Obeant , commodo enim alimento commixto, stabilior longe animus evadit, quam alimenti pissi gen)- odsi adhuc magis aqua ab igne superexit , ejusmodi animus valde actatus est, eosque i ' agitari necesse est Ilios autem subfuriosos vocant, hoc insaniae proximum est. Ibi lem. pag. 3I8, 3J'

Reminisci R esse prudentia praeditum iux*i calidum Trigidumque temperato provenit , op -

428쪽

. o leto ex embri frigiditate. Lib. de Ah

Eo tempore homo lapit, quo cerebrum quiescit, it la .scora ex Trasi. de Insania asserenda Articulo de Sto- gressu , Medicum sedere

3 ut supra notatum. Ex Lib d tale. de Decenti

Prurigo G pruritus , infra in Scabie. Tictbra ti Depilatoria.I Horum exemplum adductum supra in Pilii. JI tisana s supra Hordei ptisana.

Tubes , ' pubertas. a Pubes sumpta pro pu-

, bertate est, tempus aetatis

Simul ac mensibus genituraeque via patet , tum quo lanugo circa puden- Puero ac vi gini extrema cutitula rarescente pilus inpube innascitur. Lib. de Piat. puer. pag. Ict . Eoc incertum ejus initium a

Troadauctos i prata Pssita i

quae quidem pubertas durat ad 28. annum. Gorreus. 8 Hic sumitur pro epigastrio , quae altera pubis significatio. Ex eodem Gqrreq.

Pudendum.

Quibus incogitantibus urina illabitur , ac puden edin 'contrahitur, ii desperati. coae. g. '-'

i eiticuli oc pudenda ubi sursum contrahuntur, Ve' dendu exolvuntur despe-hqmqnter dolores & mortis oeticulum denunciant. rati, quDd nulla sit aequi-

V int, quorum attritu, ex ca lefactione & reptatione 'eus kὴ igxpx Mitus exoritur, indeque ad totum corpus voa acerrimi, qui fasilec ex issmborum & pudendi moibis sanguis eX Veni

429쪽

Etatibus.

Fuerpera, Puerperium , sepra in P Petillus

f Pugilli mensura passim describitur hac periphrasescilicet quantum tribus digitis capi potest J ut is, i. de Morb. pag. s. oe Lib. de Inter, assem pag. vi.

Tulegium.

P Atram bilem pet alvum Calati est, Sc 3 alvutas movet. Lib. a. de Via. rei

restit. Ex Dioscor. 32s,

b Menses: praeterea, pat- Pulagii pugillos tres, apii duplus ii, vino aqua teli aer si h, i, decoquito , & propinato. Hoc utinarii movet aloe potum extrahit .Pibse & bilem per alvum educit. ExDe Lib. s. te aspr

Tulli , supra tum in Columbis , tam

in Gallinaceis.

a QMm Philosophi eor- Tu mo ' , stus , conformatu,

dis flabellum & ventila brutii vocant. Amennas peramentum eordis culcitram, alii car

Pulmo juxta cor se existit. Qu' latinosissimum erat cor calefacies celeriter exciccavit rum: luti spumosum & fistulosum reddidit, multisque y;

i nullis respersit. Lib. de app' Arteria ab utraque faucium parte ortum duceni in summum pulmonem desinit. Ipse autem pulmo piu Modo fibrae, modo alae, nistram conversus pectus implet. Quinque fibrat ' modo iobi, modo pinum, bens seu Ioborum . cineritium nactus colorem , ''

aodem Laureutio, qui no- caVernosis, compunctus & natura perioratui,

at plures iobos inspici in jus medio eor situm habet rotundius quam mo*'

430쪽

Pittire rapite veniens parvo tempore et incitem rum exulcerat, cum tenerum quiddam di ratum iit, tempore sex omnino es Ubi enim paulum quid pituitae ad pulmonem aut ejus senx, alae quod ala- .

istulam venerit, multa & valida lusuS conVulsioque dii. et ut . hsuboritur. Lib. a. de Morb. pagi sa , si fuerit aeris & salsa, Pulmo natura si frig dus, quin & inspiratione per

stigeratur. Lib. i. de corde, mento ita statuit Lau= nisse i imo ut fix calidus, humia duas hic vero, dicatur frigidus comparate ad cor longe calidius.

Pulmonis arteria, seu aspera artem .ria assectui. .

pulmonis arteriae si exulceratur, aut quaedam ex a In tunica intactote exatenuibus h venulis quae in pulmonem dependent rupta fueri: , aut fistulae per pulmonem distentae inter se b Artetia scilicet vetiosa

eausis praecipue divelluntur & perrumpuntur , Verum palatione ad bionchi c qinquit exercitatione cursu. casu per plagas per subdivid/nxur in violentos vomitus & 'febres. Haec quIdem primunt contingunt. Tussis sicca detinet , deinde non post sputum subcruentum, indit dum vero puriam eX- ducta sice re pacti & ULpssit, o c. Procedente tempor e copiosior languis in-xqxduin purus, aliquando etiam putridus prodit. Ple-mmque fauces latenter e sanguine impilantur. Dein- ex Martino, faucedo sanguinis grumos paulatim &subinde veluti ebul- u. ita lientes rej ciunt: quandoque etiam ab his gravis odoryxitur,&fauces tenui quadam ' lanugine interdum e leo/keodim Martino es

plentur. Ex his rigor ac f febris circa quidem mor-

hi inita s vehemens, eo vero progresso levior pre- , Hic rigor symptoma-Mudit labindeqti e corripit, dolor quoque in pect -

, a rio re lateribus quandoque urget, atque hoc g Dum fit pus, modo afficitur,donec dies quatuordecun praeterierint. i uoi vero , riissi morbus sedetur,' quamulaS qua- netvositatem, inquit Marg*'ex pustulis, ab arteria revulsas tussiendo rejicit, olor in pectus, dorsum & latus irruit. Cum sie

SEARCH

MENU NAVIGATION