Werböczius illustratus sive Decretum tripartitum juris consuetudinarii inclyti regni Hungariae

발행: 1775년

분량: 591페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

PAstris L Ti Tu Lus sI, 137bus si etiam filius nollet pater suus eum ad divisionem peragendam compellere potest S e converso, si videlicet pater nollet; illius nihilominus divisionem bonorum cum paere peragendi habent auctoritatem. I. Sed antequam isti casus declarentur;

necesssarium videtur scire, qualem, & quot modis habeant patres in filios suos potestatem. . UBI NOTANDuΜ, quod omnes filii, Sc filiae parentum legitimae, & illegitimae aetatis, non Lmancipati, boc eli, a patria siervitute non liberati, infra tempus emancipationis, seu liberationis quae juxta consuecudinem patriae nostrae, ex parte filiorum per solam bonorum, S Jurium possessionariorum cum patre divisionem ex parte vero filiarum per earum desipori sationem,&nuptiarum solennitatem, seu ma trimonii consummationem fieri consuevit in patria potestate consistant. f. a. Qui ergo ex te, & uxore tua nastun. tur, quamdiu emancipati non fuerinς, in tua potestate erant: & non solum illi, verum etiam nepotes eui, hoc est , filii, qui ex tuo filio non emancipato g*nQrantur, iri tua pari

ter potestate manebunt.

3. Qui tamen ex filia tua nascuntur, illi non in eua, sed patris, Vel aVi eorum potesta-pe erunt: Sivo pater nobilis, sive ignobilis exi,st it: Quia ui ou Matris , sed patrisfamilium

sequviatur. A Lt inde est,quod Qx nobili matre,

142쪽

138 PARTIS I. Ti Tu Lus sq. ignobili patre generati, inter veros Nobile S non

Compatentur.

g. in PATERNA Rumitaque potestatum primo est: quod illius, quamdiu in potestate patris erit, de bonis paternis mobilibus, & immobilibus , nu. O, nox considiatiente patre , nil quisqu/m Vendere , Vel aliter alienare, neque etiam contractam sis per bis cum aliquo facere , aut inire potest. 9. 7. Secuudo: quod patres filios Ismos, etiam legitimae aetatis, ipsiorum demeritis interdum exigentibus, castigare,& corripere; imosi excessus. & flagitiorum qualitas e*postulaverit, incarcerare etiam Ab possune. g. 6. ITEM , quod necessitate rationabili in .gruente, patres onera filiorum susci pere, ac super se levare, & s pe etiam bona ipBrum , nondum temen divisurem, in extremae necessi taliS casu Vendere, S alienare possunt, proue declarabitur infra. B)9. 7. ITEM , quod inVito patre, filium suum apud se retinere potest nemo.

9 8. ITεΜ , quod pater potest filium suum obsidem pro sie ponere, bed non e conVeris. 9 9. lieri, quod filii non pos Iunt testari quidquam de rebus mobilibus paternis, nisi quantum patres eorum admiserint, quia testamentum ex libero te lautis arbitriis debet procedere.

Tales vero filii non in eorum, sed aliorum, Videliceζ

143쪽

PARTIS I. TITu Lus y2. 13stieet patrum, consistunt potestate. Seeus t men est de rebus per filios, propriis eorum serviciis, vel literariis disciplinis, acquisitis: Super illis namque , etiam prieter Volunt tem Pa tris, libere testari possunt.

Ures, tu quibus pater pote livm ad bonorum

divi ouem compellere

TITULUS 32. ITEM , ulterius siciendum , quod pater filium

suum puberem, atque legitimae aetatis, sed non impuberem, in casibus infra seriptis ad di. visionenn haereditatum, Sc aliZrum rerum A compellere; noo tamen porest de illis eum ex-

haereditare.

1. Primo, si filius in parentes manus violentas injecerit, B) Vel ali m gravem, & notabilem injuriam eis intulerit. a. ITEM , si pareneeSaeculaverit crimina. liter de tali causis, quae in perniciem Principis, vel Reipublicae totius Regni non Vergic. 3. ITEM , si vitae parentum insidiatus fuerit, veneno scilicet, Vel alio modo in ne. com parςn um consipirando.s 4

A Scilicet divisione mediante a Praedecessoribus suis ad se devolutorum ; Nam aequilita , alioquin li' berae Patris dispositioni subsunt. Sensu p. I. t. 37. Vide tamen t. seq. f. ilia.

v Parentum Ue ineratores, aut Vulneratore S , proqverum , aut factorum circumsuntiis, PN sudacent. c. 1Ι. I 23.

144쪽

Igo PARTIS I. TITu Lus4. IT ΕΜ, si cum maleficis, vel aliis nefandae vitae hominibuS contra Voluntatem patris p. rsisVeraverit, bona pacerna praVe consta-

g. S. IT EM , si parentem captum de manibus inimicorum , Vel de carcere Cum potue-xit non redemit, neque liberavit, Vel pro eo fidejubere recusa vita A De casibus, in quibus e contrario filius cum

p ure divis Mem facere potest. TITULUS s 3. Ii Contrario vero filius etiam in potestate

ia paterna Constitutus patrem suu in in casibus subnotatis ad bonorum, S irerum divisionem faciendam cogendi, & inducendi habet auctoritatem, praemissa patria potestate non obstante. f. I. Primo, quando pater dilapidator honorum suorum extiterit, & bona sua, ac filiorum suorum non ex necesΙitate, & causia ratio. nabili, sied per fraudem potius alienavit, vel alie nare maniteste praetendit, & de hujusmodi voluntate sua filio evidenter constabit. B

9 et Ire Μ, si quando haereditates, & Ju

ra possessionaria licet non alienaVit, nec alie

M Extra. easius hie recensitos pater filium ex aequisitis quoquU. n0n videtur posse exhaereditare, seu pe nitus eXe udere. arg. t. seq. f. fin. Civilistae palliin I . C sus Exhaeredationis statuunt. Selisit art. 48 I7ῖ3.

145쪽

PARTIS I. Ti Tu Lus I Inare intendat; taman ea non debite colit, aue

custodit, sed desolari permittit. 5. 3. ITΞΜ , si pater filium sine justa causis,& sine notabili culpa impie, Scrudelitercorripitag. q. ΙTξM , quando pater filium post per-- sectum tempus legitimae aetatis A ) matrimo

nium contrahere Vetat.

g. S. ITEM , quando pater cogeret filium suum ad peccandum. 9 6. Quamvis autem filius patrem criminaliter accusare prout immediate praenarratum B non Valeat, tamen hoc casu DEO enim magis , quam parentibuS obedienclum est poterit filius honestis conditionibus patrem ad

divisionem bonorum faciendum, non accus an-rio , V et criminaliter contra eum agenclo, sed potius errori, & defectui illius compatiendo, Provocare,& inducere, atque etiam compellere. I. DIVISIONEΜ autem praedeclaratam

bonorum, & rerum propter praemissos casus siendam, intellige semper de bonis, & Juribus possessionariis , atque rebus mobilibuS avitis , &non propriis servitiis, Vel Virtutibus p tris acquisitiS. f. 8. Nam si pater ob causias, & rationes praesicriptas coegerit filium suum ad divisionem, tunc de bonis, & haereditatibus, seu Juribus possessionariis, atque rebus mobilibus per eum qualitercunque conquisitis, S inventis, divisionem cum filio facere non tectetur.

146쪽

I 2 PAR Tis I. Ti Tu Lus s4. s. Verum si cessantibus praemissis causis, divisio inter patrem , & filium facta , bubsiecuta εque fuerit; tunc indifferenter de omnibus bonis, S rebus A) inter eos divisio fieri debebiti Io. Quoniam ρ ater filio, S e contra i lius patri, quidquid rerum, bonorum lotoris acquirere, Pure naturali leuetur. B Adhuc de uno casu divisionis, de bonis filium Pure materno cou SrueutibuS.

SCiendum enim est, quod postquam filius, ait'

nuente patre , legitimam duxerit uxorem non obstantibus praenarratis casibus poterie patrem tuum semper c rite tamen , & legitime ad divisionem in omnem eVentum cogere, C )ubi aequaliter de utriusque, patris videlicet, &filii bonis, ac rebus diVisio peragenda erit. f. 1. Verumtamen si filius habuerit patrimonia, ac Jura possessionaria separata, quae sibi jure materno obVenerunt, liVe ViVente, siVedecedente matre; ejusmodi bona cum patre diuidere non tenecur.

f. a. Quia in ea parte matris talum , &non patris familiam bona illa sequuntur: prout manifeste ratio quoque iosa dictav. D

reputatur.

147쪽

PAR Tis I. Ti T. ss Ti T. ss. I 43 Desiliis, furiosis, tr meute castus , quo eu ' per tu patria potestate consistant.

ΝΕC hoc praetermittendum est; quod filii furiossi, amente9, de mente capti, quia nunquam ad annos discretionis , dc persectar aetatis pervenisse existimantur, ideo nunquam de patria potestate liberantur. g. I. Unde parentes eorum , possunt ipsos ad omnia justa, & honesta obligare: Bona etiam illorum in casu manifestae necessitatiS alienare. Attamen ipsi quoque tenentur de victu, &amictu condecenter illiS providere. f. a. Idem est intelligendum patre deiun cto ) etiam de fratribus ipsorum iuriosorum, quod scilicet frater eorum sanaementis, inter aliOS aetate grandior, curam eorundem. fusiosorum, S amentium , tanquam pater suppor abit. A

Quod modis cesset, tollatur paterua psere 1 TITULUS Ouamvis autem filii de potestate paterna per

divisionem bonorum p rout praenota umest eliberari, & eman pipari soleaset; tamen. sunt aliqui casus , in quibus etiam aliter cessat i& tol.itur patria potestas, A. I.

A Idem dicendum de filiabus mente captis, te pectu

quoque bonorum maternorum non ei nGὲPatis

148쪽

A. I. 'imo per mortem patris sine testa. mento decedentis, si videlicet tutoreS testamenintarios filio illegitimae aetatis non substituit i & lhoc, si pater ipse jana sui Juris fuerat, & in potestate patris sui non erat. Nam hoc mocio filius in potestatem avi sivi reincidere debebit. 2. ITEΜ aufertur patria potestas; si pa ter ob aliquod crimen infidelitatis, vel alios enormes excessus haereditate bonorum, S Ju- trium suorum possessionariorum privabitur, ac lati capitalem quoque siententiam per hoe con ' idemnabitur: Nam sicut a mutua , S reciproca bonorum successione per hujusmodi notam, seu criminis poenam, tam de filiis, quam fratribus decidista; ita etiam patria potestas bublata, Scextincta esse comprobabitur, atque Verificabitur.3. ITEΜ cessat paterna poteitas, si pater in manuS hosti es, &. captiVltatem inciderit:

Nam qui cottus est, alium in potesttote da ba bere non potes: Quia tunc sui juris non est 1

Et hoc, quamdiu in captiVitate manebit. Nam ipost ejus eliberationem , atque revisionem paterna potelias instaurabitur, & revivis et. s. q. Hi NC EST; quod etjam praescriptio fcontra ipsum interea non procedit, neque j p u contra quempiam praesicribere potest, sed infra hreVilionem suam, omnia in statu eodem priori permanebunt, &post redicum suum in cunctis causi S , S earum articulis, atque procestibusitatum priorem sortietur. A) uod

149쪽

PAR Tis I. TITu Las L . 14s inod quilibet Dominorum , V Nobiliumsuper bonis suis proriis liberam disponendi habet facultatem .

S Ciqndum est autem,quod quilibet Dominus, Baro , Magnas & Nobilis, & possessionatus

homo filios, & filias habens, sine omni cΘnsensu, imo & contra Voluntatem eorundem , de & sia- per rebus , ac bonis , & Juribus fiuis possessionariis, per eum propriis siervitiis suis acquisitis, A es adeptis , sive propriis pecuniis quae etiam servitiis acquiri consueverurit comparatiS , &emptis, vita comite v) liberam prout Voluerit ) disponendi , & ea etiam alienandi ple

nariam habet potestatiS facultatem: filiorum , vel filiarum contradictione inhibitione, Vel alia quavis repugnatione nori obstari te 5. I. Ee, si quam pater ipse divitior iein iii eiSilem rebus i ac bonis, Juribusque suis posses sonariis, in humanis agens inter filios, filiasque fecerit; ne eo e medio sublat6 dissensiones ἡodia, contentionesque& differentiarum ma-

A p. i. t. s. Quae autem sint censendi acq usita :Vide a. 26. ITIS. R ait. ψ9. O. IJa . . v Id est, per actus inter vivos, non autem ultimὰ voluntatis, seu testat nenialiter : Nairi tunc filiorum , & filiarum ratio pro arbitrio patris,' sine . totali ta- D en eorundem exha:redatione demptis casibus in tjt. a. sup. specificatis omnino' est habenda: Quia Pater filio , quidquid acquirere potessi' jure naturae tenetur. Per tit. 33. p. iop firi '

150쪽

146 PARTIS I. TITu LuS S8. teriae inter eosdem praevia ratione suboriantur; etiam post obitum patris, filii,& filiae divisionem ipsiam ratam habere , S in eadem

9. a. Et hoc idem est etiam de bonis , &Juribus possessionariis Vigorealicujus contractus, leu fraternaliS adoptionis, Vel etiam praefectionis in aliquem Virum, aue aliquam staminam redactis, & derivatis tenendum: Quia istus, vel ita ejuscemodi bona consecutuS, aut adepta esse intelligitur, aliaue comprobatur.

uod pater bona avita tu prurisdicium filio

rum alienare uou potest.

VΕrumtamen super bonis, ac Juribus possisionariis aVitis pater in praejudicium filiorum , vel etiam filiarum si ea Jus quoque idemineum sequantur) & iimiliter frater in praejudicium fratris super bonis, ac Juribus posses

sionariis paternis , Vel aVitis sine consensu filiorum, ac filiarum, Vel fratrum, quantum ad alienationem, aut Venditionem eorundem bonorum simpliciter , nullam penitus Fassionem facere potest. A) Quae, si etiam fieret, nullius censeretur esse VigoriS, neque firmitatis. I. So ut namque nonnulli bona, & Jura possessionaria paterna, & avita saepe neces1itate COSente; interdum Vero nulla rationabili

SEARCH

MENU NAVIGATION