장음표시 사용
541쪽
natu S homo cum suo Juramento unum Florenum centum DenarioS Valentem, S non plure ,
accipere potest, ct ex consequenti; ad majus
Sacramento siuo nec CX purgare, nec condemnare quemquam poterit.
a. Secus est tamen in causis criminalibus quando ad caput malefactoris cujuspiam juratur. Nam eo tunC; non I Omagium , sed demeritum, & criminis poena ponderatur. g. 3. Si vero binas Liceras Inquisitorias produxerit, tunc vigesimo sie; si autem unas exhibuerit , decimo sie, sibi ut praesertur aequalibus rusticis, Sacramentum adjudicari, & imponi debet Et hoc,contra Nobiles, & alios possessiona. tos homines: Nam si inter Ignobiles, & rusticos Judicium administrabitur tunc modus, dc ordo
loci, ac patriae ubi reus moram trahit)obserVatur. s. q. Literas autem Inquisitorias intellige semper illas, quae ad literatorium mandatum Regium, vel literatoriam petitionem aliorum Judicum Regni Ordinariorum, in locis testimonialibus, aut coram eisdem Judicibus ordinariis Regni, in Conventionibus Generalibus Do minorum, & Nobilium sunt confectae.
16ι f t Math. Reg. Decr. 6. stri I4. Per quas Leges , praesentis Tituli dispositio, maAima sui partu Jam immutata est.
542쪽
s 38 PAR Tis III. TITu Lus 27. cunque litigantis, in Sedibus Judiciariis Comitum Parochialium emanatae; in parte solummodo , & non in pleno continent Vigorem. g. 6. ADVERTENDUM tamen est, quod,
si praemisso tempore impensionis Judicii, in causam attracti, actioneni, S acquisitionem Act ris , ω adversiarii contra eos propositam negaVe rint ; S testimonio Vicinorum suorum , aut alio probabili documento sese immunes , & innocentes esse declarare voluerint; & Actor hujusmodi testificationem acceptare noluerit, sed simpliciter, & de plano, juxta exhibitarum Ute rarum Inquisitoriarum vigorem, Judicium, & lJustitiam a Judice postulaverit; tunc in tali casu, Juramentum illud, quod virtute ipsarum Literarum Inquisitoriarum adjudicari, ac imponit deberet, pro media parte defalcabitur, & condescendet: Pro ut ista Consiuetudo etiam in causis Nobilium obsierVatur.
I. I. Opinione tamen communi , atque Vulgata, cum quot personis Nobili, vel Domino terrestri, in Curia Regia , vel Sede Comitum Parochialium Judiciaria, Juramentum decerni ftur; cum tot personis etiam Jobagionibus, vel Fanautis ejus Ignobilibus imponendum erit. f. 8. Et, si Nobis post communem Ιnquisitionem, Juramentum praestiterit; etiam Coloni, ac Familiares sui, absit uti manebunt: Si vero buccubuerit, illi quoque condemnati imetelliguntur.
543쪽
PAR Tis I I. TITULUS 28. ualiter Damna, D' Debita per Rusticos, res , ac binreditates non bubentes, recuperari
Ec hoc praetermittendum est, quod, si quispiam litigantium rusticum aliquem in Ho-magio buo, aut damnorum, Vel debitorum soluistione Juris ordine condemnaVerit, & convicerit, & convictus ille nec res mobiles nec haeredita tes habuerit, ut super ea re statisfacere possit; tunc tenetur Dominu S terrestris ipsium rusticum convictum manibus Adversiarii sui captum tradere , & assignare: Qui quidem Adversarius, vel Actor , intra quindecim dies si interea cum eo, convictus ipse non concordaverit) poterit illum suis in earceribus detinere: Nullum tameri detrimentum in corpore suo, sub pinna Hom gii ejusdem, ipsi inferret Valeat: Sed de pane ,&aqua, interim sibi providere debet. I. Qui si etiam interea temporis, se de hujusmodi captivitate eliberare non posset, ta men Adversimus rusticum ipsum in servitutem adhuc redigere non poterit : Sed accepta ab eo fidei cautione quod qui quid laborando, aut mendicando acquirere Valebit, tertiam partem Adversiario suo, omni hebdomada , conec deb i- tum suum suppleverit, fideliter administrabie liberum dimittere ten tur, et. Qui si Juramentum praestare ,& Onullhoc subire , in sieque levare recus aret; Vel forca
544쪽
σω PARTIS III. TITu LUS 29. accepta securitate, Adversiarim suum desta u. daret; tunc Adversiarius ipse rusticum illum ubicunque locorum poterit) rursus detinendi, ac incarcerandi, & in suam securitatem redigendi , ad effectum usque restitutionis ejuscemodi Homagii, aut damni, Vel debiti, plenariam ha bet facultatem , illeque supplere tenebitur invi-eus, quod noluit liber, S manumissus: A)9. 3. ET ID Μ est intelligendum, etiam de
nausis inter Nobiles, praetextu debitorum, damnorum motis,& bubortis: Ut scilicet Nobiles, haereditates, S res mobiles ad statisfaciendum, de debitis contractis,& damnis per eum illatis non habere compertus etiam in persiona lua detineatur , & ad satis lactionem per judicem , modo de
rusticis immediate praedeclarato, compellatur.
Prout in secunda quoque Parte, serie videlicet Sententiarum , B) paucis tetigi. 3. 4. DE crescentiauautem duplici debitorum, si quando Reus terminum solutionis per Judicem praefixum praeteriisset prout apud VetereS obsiervatum legimus nostra hac tempestaeo non est quidquam judicandum. uomodo res mobiles, tui mobilesRusticorurn,
Hrter Filios, Ur Filias dividantur ZTITULUS 29. I Te M, si rusticus filium genuerit, filiam quo
A Conser Ritt. Dub. 98. Cui tamen Com. SU. zontra. xiatur, dum contextum huius Tituli stare jubet.
545쪽
PAR Tis III. Ti Tu Lus I9. s Fque in rebus paternis, tam mobilibus, quam immobilibus, aequali Jure buccedit. A g. 1. Si tamen de rebus mobilibus filia e- imaritata fueri z, tunc ad Vertendum est ; quia illae reS , aut aVitae , aut paternae fuerunt Z Si
tesit: Quoniam filia aequalem portionem sortiri debet. Si autem res pateruae CXtiterint; tunc pater juxta condecentiam status, & honoris sui, poterit eam e maritare, S amplius, portionem rebus de eisdem non habebit, sed mortuo patre , ad filium devolventur, & illo quoque deceden' te, ad fratres , & consanguieos suos ab eodem stipite derivatos, conde sicendent. 2, VERuM , si pater de i ua portione Testamentum condere Voluerit; id quidem facerepo erit, abSque tamen fraude uxori S. Nam uxor in rebus per maritum suum, stante conjugio , conquisitis , siem per p4rticeps , & condivbilonalis evicietur : Ita , quod viro intestato decedente , ad eam universia Bona sua per ipsum,
ut praesertur, conquisita deVolventur. C)4. UBI Vero pater, mortua prima uXOre sua, aliam duxerit consortem; tunc filius ex prima uXore natuS, si cum patre suo, in rebuS mobilibus , dc immobilibus divisus tuerit, secunda uxor ejuS
A) Deducto tamen, ex aequi Itis, Jure, & aere alieno His vero non sui cientibus ; etiam ex haereditariis. Om S st. ad h.
8 Ιd-: seu paterno- seu materno - aviticiae fuerint. 3 Et xicissim,Uxore ab intestato decedente; portio ejus devolvvtur in Maritum, arg. ara. Q. An.
546쪽
PAR Tis III. TITu Lus 3 o. ejus, de portione filii, pro sie nullam portionem habere permittitur ,& neque fratres sui ex ipsis secunda uxore patris generati, fese ad illam ingerere posIunt: Sed de eisdem filius ipse, prout voluerit, Iiberam disiponendi habet facultatem.
ualiter Bona Rustisi intestati in Dominu nil
II 8M , rusticus, una, & singulariS persona existens, nullumque post se haeredem , & siue cessorem legitimum relinquens , Guper rebus sui si uobi libus A) libere testari potest. Haredita.
res tamen, si avitae fuerint, omnino in Dominum terreitrem devolvuntur. 9. I. Si Vero par semetipsium extiterint ac qui tin ; in duas dividentur partes, quarum una Domino ipsi terrestri ; altera Vero, cui testamentaliter legaverit, effectiVe Cedec. a. Si autem intestatus d) decesserit ;omnia ipsius Bona, tam mobilia, quam etiam immobilia, ad Dominum terrestrem c) devol
3 Qui ante omnia, de eisdem Bonis pro Exequiis, & Sepultura illius providere : Curi lictos deinde Creditores sisS contentos reddere :Εt debita sua persolvere tenetur : Et residuum Bonorum pro se tandem tollere potest. 9- ψ
M Avitis, & aequisitis, cujuseunque speciei, vel pro iii fuerin P. Σ Et simul, legitimo haerede destitutus.c sive is Hypothecarius, sive perennalis fuerit.
547쪽
4. UBI tamen rusticus haeredem post te reliquerit legitimum , & haeres parvulus fuerit, & aetatem duodecim annorum non attige, rit; tunc poteric pariter non solurn de portioue in testari, A) Verum eti m haeredi parvulo, infra ipsiam quodecim annorum aetatem sorsitar decedenti, haeredem alium c quem maluerit substituere: Ita; ut si interim haeredem ipsiuna legitimum praemori contingat, substitutus haeres
3. Si tamen verus haeres aetatem postea praedictam aligerie, vel transcenderit; ejus emodi substitutio extinguetur, & in haeredis potestatem Bonorum omnium conservatio pariter,& dispensatio repon Lur. g. 6. Verumtamen Colonorum quemadmodum multiplex est conditio; ita & Conjuetudo Puris: Quae juxta vetercin locorum Uura
A ualiter Rustici de aequisitis sit: s testari possunt; Vide uberius in Tyroc. r. Ung. b. t. f. s. Solennitates autem rust1 caui Testament i, ejusque revisio; dis cutiuntui ibid. f. 8. Successo vero Domini terre stris in bonis Rustici, Notam Infidelitatis incurrentis; f. 9, conformiter ad art. 62, An. ITI .H Et quidem alie ipsorum consilietudines fiant Urbarι- ales, aliae Extra urbarieses. Suntque multa in variis Dominiis, aut usia contrario, aut diversis Conven tionibus , & Pactionibus jam abrogata ; quae in antiquis Urbariis erant scripta: Confer arr. 18. m.
i et . Ubi Urbaria, sed non nisi rite confecta, approbantur. Et secundum has Consuetudines Iuris seu quae longo ac verere usu , vim Juris, S I egis
548쪽
g. r. Per hoc tamen non est intelligendum , ut haereditaS per rusticum cuipiam legata, vel vendita , jure perpetuo a Domino terrestri alienari possit; Nam rusticus praeter laboris me cedem, ae priarmiuiu, tu terris Domini fui, gustu tum ad perpetuitatem uil Puris habet: Sed io' ivs terr e proprietsi, ad Dominum terrestrem
spector, ae pertinet. s. S. PER hujusmodi igitur legationem ,
aut Venditionem, ColonuS nonnisi laboris sui mercedem, S praemium, c*ndignam scilicet aestimationem terrae, prati, molendini, vel vineae, cuipiam legare, Vel Vendere potest , per petuitaζe Domino terrestri sislVa semper rema. nente. Qui dum Volueri e terras, prata, & molendina , secundum aestimationem communem; VineaS Vero, juxta condignum earum Valorem ad sie recipiendi habet facultatem. A
uod Rustici per semetipsos, cum Nobilibur liter ingredi nou post ut. TITULUS 3I.
ADVertendum praeterea est; quod, quia rustici Dominis eorum temporalibus in tantum
scriptae obtinuerunt, Urbariisque obsoletis indubitanter derogant in Sede Dommati Sententiam proin
nuntiandam esse ; priestationesque , lal Ores, Vectit ras , S alia Colonorum onera regulanda, ac mode randa esse; eλtra controversiam est. Id enim
gnificat textus priesentis f. A Vid. art. 38. An. I 6as. Et Droe. Iur. Ung. acti. Ubi etiam declaratur; quibus in rebus Jobagiciae nostri sint Emphyleutis similes,
549쪽
PAR Tis III. Ti Tu Lus 3a, s 4 tum subjecti sunt, ut per siemetipsos cum Nobilibus, ratione quorumcunque negociorum, lites protrahere non possint. I. Cum igitur rusticus, A per Nobilem quempiam indebite Verberatus, aut VulneratuS, vel aliter laesus; sive etiam in rebus suis potentialiter damnificatus fuerit; & D minus suus terrestris hujusmodi Nobilem in causam conveniendo , reum esse declaraverit, aeque conVicerit ; B) tunc idem Nobilis , adversius Dominum errestrem in facto minoris potentiae, Centum plorenos faciente insuper Hamagio ipsius Cassulnerati, aut Verberati rustici vel clamnorum illatorum refusione, & reititutione D) juxta ridelicet negotiorum qualitaeem, E condemnati debet.
2 uoliter publici Ma octores, per Comites Pa. rochiales , ac Nobiles privilegiales paeniri debea ni j I ITULUS 3 a. IIoc quoque sciendum, quod omnes Nobiles ali nec non oppida , & villae, qui, Vel qu
lateras Regias, super malafactorum, & praVo' Verbocet illustr. M m rum .
λὶ Vel Servitor, seu Famulus , aut Samiliaris Ignobilisa Subaudi: In Foro compententi. Νam ct in his; Actor sequitur Forum Rei.
Q Ita, ut aliquando sola damnorum resuso ; aliquando situ a cam Hoinagio solvatur.
550쪽
rum hominum punitione, ac eXterminatione pro se non habene consectas; universisS iures, praedones, S alios publicos malefactores, per eos, & in eorum medio deprehensoS , atque deis tentos;manibus Comitum, aut Vice Comitum,& Judicum Nobilium illius Comitatus ; ubi hujusmodi Nobiles restident, aut oppido, vel villete adjacent, sub pinna Homagii malefactoris detenti , rradere, & assignare tenentur puniendos: Nec ultra tres dies apud se ilios tenerepossunt A 1. Nam si ultra triduum conservarent, per singulos dies , in singulis tribus Marcis gravis ponderis, pro qualibet persona detenta , contra ComiteS, Vice - Comites, . ac judices Nobilium praenotatos ob vendicationem Jurisdictionis eorum temκre per illos iactam me
f. a. Homicidas tamen, & Incendiarios. ac in adulterio Oiolento deprehensos , in loco delicti; sive facie, vel territorio illus oppidi, auidi possessionis, ubi facinus hujusmodi patratuir fuerit, captos, S detentos; etiam oppida , Cc ilvillae, ac Nobiles PriVilegia non habentes, ob lii servato Juris ordine, juxta eorum demerita, solriendi, atque puniendi habent authoritatem. v f. 3
Agit hie Titulus de J-sdictione sanguinaria sty
Iure Gl dii, de cujus exercitio; ex professo , ii Praxi Criminali. Atque utinam elaboraretur tandeΠPra1 is Criminalis Iuribus nostiis conformis, & Patriae huic peculiaris . prout fieri eceptum est, sui Diaeta Anni 17 29. sed interrupto labore.