장음표시 사용
31쪽
Semper enim occurris feniani tabulas majore modulo instruere ad studium propositum pertinentes. Earum autem fabularum de quibus nunc loquimur auctoribus subit etiam quaestio de urbibus. Omnium comensu earum incolae non praetermissi sunt. Utiligius repraesensa urbes orbibus, alii eas delineant secundum formas qua reverarum unt. Ambrosius ipse eo non contentus, viculos nota singulasque domos. Quamobrem ejus fabula eis fabulis magis similis videtur, quas in capitulo IV commemorabimus. Omnia illa recentiora fenfamina, quamvis praecipue utilia, parum nobis valere videntur ad renovandam auctoritatem, quam habuit prioribu temporibus, ars distributionem multitudinis in provinciis demonstrandi. Etenim, si quidem colligendae uigumentationes licet pri vinciis quam minimis utaris, aream tamen ex pacto circumscriptam tibi sumpsisti. Sic cogeris dividere eam in parteis,
Silvasque egregare OPuriunt autem ineommoda quae vix superanda sunt l, vel, quasi Confitearis pravam esse ariem adhibitam, alia arie simul uteris, sicut Ambro3ius. B. Inoοlctra m COPi in rcicsCOmotricis Comyut ster. Aliis a nobis antea probatae incommoda amdiu agnoverunt geographi Aliqui etiam, rasi necesse esse, ut provinciarum areae inter se minime dispares essent, decreverunt figuris geometricis in f bula descripsis uti, quarum area una et eadem semper esset. Speriunt fore uirionurum e pnoto ii CurusUripturum torniini si ungantur.
Constat eam artem adhiberi posse tantum fabulis in quibus major sit stadiorum mensura, et ea conditione, figurae minimae sint. Quam rudes autem et parum significantes fabulae sint, si figuris majoribus quae deceat utaris, priuesians exemplum praebui Frie-drichius, qui in instituendae fabula mediocrem adhibui stadiorum mensuram, sed eam divisis in quadrata majorum laserum centim 2 ij. Praetere figurae geometrioa ipsa sorma non ad libita eligenda est. Alii quadratis, Friedrichius, alii frapegis , alii hexagonis ,
32쪽
- 18 alii autem quaedratis simul et trapegis utuntur sui et nonnulli fuerunt auctores urendi figuris quae circumscriberentur parallelis es meridianis . Eius artis incommoda multis verbis demonstrare minime necesse
Ηοo primum oportet animadvertero Vsi fideliter ariis principium sequi volueris, id est in quaque figura numerum incolarum exacte
Computare, neeesse erit omnes violatos, vel etiam singulas villas
quam multi incolae habitani novisse. Quare eam artem eis fanium imperiis adhibere licet, in quibus census ita aesus est, ut ea documenta in promptu habeas. Quarum vi duo aut tria novimus. Deinde quamvis idonea figura utaris, insolentes et cοnspectu parum cum indole geographi ea cοngruenies non possunt non esse fabulae, quas eo modo instruxeris praecipue in regionibus montanis, ubi altitudo locorum magis quam ubivis variabilis est. Quod exemplo fabularum percipitur, quas ad demonstrandam multitudinis distribution in in provino in diuin a Tiro Codidit Mutinerius Apin quidem scripsit seinhauser ' eam artem fantum ad studium regionum planarum adhiberi posse. At revera illa methodus fatisficae indoli propior fiam esse
videtur quam ars computandi incolarum copiam in singulis r vinciis Accidit enim ut aliquantisper cum natura congruant fines provinciaerum, dum neque civitatum fortuna neque annalium egregias in omnino soluta ac disjuncia fuerint a locorum natura Fluminis enim aut montium juga saepe sequuntur; verum hexagonorum vel quadratorum ambitus ea transeunt.
Deinde superes incommodum illud quod urbibus paritur,
efiiumque nunc gravius Nunquam enim videmus urbem unam duarum provinciarum patiem esse figurarum autem geometricarum ambitu in plurinias paries divisa esse potest.
Incommoda istius methodi agnovisse videntur etiam illi qui ausi sunt. Nonnulli enim, ut Tragerius e Genkeius figura geometrica in tabulis fantum ad primas indagationes usitatis sibi describunt, in fabula vero edita flexuosais lineas ducunt ad incolarum
33쪽
- Is copiam demonstrandam Scilicet methodum adhibere conantur simillimum eae quam sequentibus paragraphi dijudicabimus. Verum, cum flexuosae lineae adminiculo figurarum geometricarum descriptae uel uni, fabulae eo modo institutae neommοda supraenuntiata non omnino effugere pοSSunt.
d. - Stasiatici quomodo incoliartim contam in reo circum 3criptis lineis eaeuosis dumonStrare ferit BCrint. Multum ad geographicam artem confvierunt ii qui cοpiam inc larum demonstrare tentaverunt in areis quae flexuosis lineis
circumscriptae sint, dum desiverunt adumbrare uno olore ureas ex pacto circumscriptas vel provincias.
Principium quo talium fabularum instruendarum ars nititur idomes ac fabularum quibus locorum altitudines vel olim a significan, fur, et a fabulis de quibus supra disseruimus iam longe abesse videmtur, quam fabulaeo, quae lοca demissa et ultiora flexuosis lineis demonstrant, distans ab eis fabulis, qua formare possis media altitudine provinciaraim vel figurarum geometricarum Computata Rationalibus enim litteris quae incolarum copiam signifieans utantur non aliter quam eis quue locorum altitudines. Eam artem primi invenerunt statistici. Eorum autem non minusquam geographorum pera callidior essecta est, verum disparibus modis. Primus ea usus es Ita unus, dum Copian in rotarum in regno Daniae secundum census anni 18 6-ob aesos fabulis supra modum
admirandis demonstravit, modulo adhibis V 2 ooo ood Flexuosas
lineas geometrica arie descripsit, sicut chirissime ex ejus verbis perspicias
34쪽
Rationalibus autem litteris quibus copia incolarum in Iroo pMochiis significabatur usus est, urbibu Omnino prctererm 88is Eo modo incommodis occurrit, quae ex multitudine urbana proveniunt, noniamen ab omni reprehensione fusus evasit. Nobis enim non suadendum videatur, eam methodum cuivis regioni adhibere. Quinetiam dissicillimo ea uti possis ad distributionem incolarum indagandam in regnis qui ut Britannia vel Belgia multis urbibus
undans et imaginem enim cum veris e parum congruentem eo
Regno autem Daniae ea est natura, qua inoommoda illa minora fiatis. Multi quidem merito fabulas avni exempli causa proposuerunt callidiorem enim artem inveni demonstrandi multitudinis distributionem. Verum animadvertere portes multum ad hoc confulisse, quod regio in qua investigationes suas fecit, in dioeceses minimas divisa, et soli variis altitudinibus minus conspicua est. Hujusce artis optimum usum feci postea Turquanus dum fabulas
Galliae instruxit i. Ipse autem ita de methodo adhibita loquitur Itavni fabulas partim cognovisse videtur 'at suppos que leschi es de densite representalent de hauseur disserentes; 'si
ideat uno sol acceptee, it 'a et relativomen facile de tu couper par une serie de plans horiχοntaux, de felle sacon que leur distance au sol de la Francerius proportionnelle a felle ou felle densita Lesintersections de res plans horiχοnfaux ave la sursace deale nidetermine de veritabies courbes de niveau Ces ourbes ni et pr jefees fur te plantae a carie n. Bul geο . hist et desor. 1888 p. 26s. Eadem igitur arte usus est a Raunus urbes tamen non praetermittit. Mendum est quidem materiam multa dissiciliorem ei praebuisse Galliam, quia multo major est quam Regnum Daniae o variis locorum altitudinibus praecipue conspicua, adeo in multitudinis distributio imprimis variabilis fias.
35쪽
Imaginem tamen offendit Tui quani fabula multo verisimiliorem, quam omnes antea instructae fabulae' quippe dioecesibus minimis usus est, ita ut singulas, vel minime dispares distribuendae
multitudinis rationes clarissime expresserit. Eo autem assestus est, nonnullis necessariis rebus missis, quae ut jam supra ostendimus ad studium propositum maximi momenti sunt. Cum enim minimus si fabularum modulus flumina tantum praecipua et vias praecipuas deseribere vias vero serreas et soli altitudines haudquaquam licuit Urbium notae cum parum clarae in magnitudinis discrimen non satis ostenditur. Ad eos desectus alia accedunt incommoda quae ex ipsa methodo proveniunt. Geographus enim priorem fabulam delineavit majore modulo 1.32o.ooo dein eamdem minui modulo in vulgus edidit Neeesse autem erat in hac omnia diserimina magis summatim repraesentari sed nulla re in praeferitis relicta, imaginem refert inconditam earum regionum, in quibus habitantes ubique distributi sunt sere una eademque ratione, attamen in diversis municipiis saepius dispari modo glomerantur incοlae, neque novimus earum disterensiaerum ausas quae ad geographiam pertinoani. Cui incommodi exempla praebent lauae diotae te usine te Perche, Injον Ηοc vitium jam animadversi sagacissimus scriptor Behmius cum notabat e das man die Oebiore nich alguralein nolimen ars, um nichi in unuberselibares Gemir u rhalte ' v. J autem ei in Pommod occurrere oportebat magis generatim phaenomena describereri quod fieri poterat artis ianium geographicae administulo.Ηio incidimus in aliud vitium methodo fatisficae insitum.
Flexuosa lineas ad demonstrandam incolarum eοpiam dum mathe-mnite arte describis, imaginem non potes facere quae cum naturaeongruus, verum eam quae iam longe a veritate absis quam fabula chorographica in qua varias sοli formas flexuosis lineis demonstrare coneris, nullo adminiculo usurpata, praeter rationales lifferas quibus locorum altitudines notentur. Nem ignora fabulam chorographieam non posse similem ferrarum naturae essici nisi in conspectu rerum praesensium descripta sis , referendam soli formam.
36쪽
Flexuosa linea, qua omnia loea ejusdem olfitudinis Io m. infors eonjuneia sunt, interdum ad locum hun1iliorem sym. , inierdum ad altiorem Iob m. propius aecedit, si modo non Pontinua sit acclivisas. Similis ineolarum opiae est conditio, quae adeo mutabili ratione vel augetur, vel minuitur, ut raro lioea dueere lineam ircumscripturam locum modiae frequentiae io inet, ita ut innium disset a linea majoroni frequentium siendensem Iob quantum, linea minoris frequentiae sbi. Superes ut ultimum incommodum methodo insitam, unflexuοsae lineae geometrio arte dPscribantur, sipiadamus. - Principium enim sequi si omnino volueris, iniPr regiones celeberrimases eas quae prope desertae sunt plurima linea dueere necesse erit. Quod ipse Tur iunnus non omisit. Verunt eo modo imago ostenditur, quae cum vera distributione multitudinis parum congruit. Etenim, ante omnia phaenomena quae ad geographiam pertineni,
dissimillima sit incolarum copia in propinquis locis. Nonne in montibus loca superiora deseria invenimus, eum in proximis vialibus hominum si ingens multitudo Praefere urbes, in quibus maxima est frequentia saepe videmus ona parum frequentata cincias Visuperabili methodo adhibita, evanescunt fani discrimina Nam salso descripta est superficies onarum in quibus major vel minor incolarum copia veraretur.
Geostraphi quοmod in Olctrum Osetam Oni3, qticte ea Mogolineis circumsor Aurifur, demonstriare sintctυeriris. Licet ofectibus plurimis vitioin si methodus, qua incolaraim ovi flexuosis lineis demonstretur, Pommoda sua famen habet. Itaque geographi enisi sunt ut eant callidiorem effieerens, et revera aries invenerunt quibus correosa sunt fere omnia inoommoda.Ηοrum autem praeoipuum proveni ex usu prinoipii a Rauno invenitu flexuosas lineas innquam geometrion nite deforibendus.
Quod quidem jam elimius animadvertebat discrimina inferas isticam e geographioam rationem, hoc loco sagacifer nοlando. Si geographicam rationem sequi volueris, flexuosae lineae ibi describenda e so das de Verteiluit de Orischatie Reu inung
Eo principio, quod omnino novum sui nituntur prope omne qui, restentioribus annis incolarum copiam tabulis geographiei demons-
37쪽
- 2 trare laniavemini. Veram opera parem similia ediderunt, cum alii modulum majorem, alii medium, alii minorem sumpserini. Primus equidem elimius ejus arsis exemplum estis, duas fabulas minore modulo instruendo a Verteilun de Menschen uber
dum simul modi modulo utebatur in fabula e Deusschland.
Post aliquo annos haud minus seliciter ea arte usus es Luddeche, fabulam instituendo, quae inscribitur creari de Vollis lichio derVeretnimen sanie undison Xanuda, nus Grun de Ergebnasse
In omnibus illis fabulis soli varias altitudines, flumina viasque ferreas deseripias invenis Urbium incolas praetermittunt. Behmius quidem in fabulae e Vorioilun dei Mensehen uber die Erde v eas urbes omisi quae plus quam Go.oo ineolarum hiabent, in fabula vero e Deusschland DiehiiDei de Bevonemn y ma quae plus quam Io.ooo. Nec alifer Luddoche. - Significantur
autem urbes signis eis quibus earum magnitudo percipiatur. Fatendum es imaginem ita exhibitam eum vera rerum natura satis congruere, praesertim cum cοnferatur aliis quarum methodum dirupe dijudieavimus Tabulam, qua Behmius incolarum copiam in toto ferrarum orbo ostendi multi iterum ediderunt, et nobis quidem optandum videatur, ut omnibus breviariis inseratur, quae in pu rorum manibus versantur Tabulam qua multitudinis distributio in Europa demonstratur, omnia magni mοmenti satis expresse illustras, quae eo tempore ognoseere limbat.
Ei igifur arti summam laudem tributam videmus. Ea usi sunt of Κefflerius ad incolarum copiam Germaniae demonstrandam in Indro via eschel Physin isch-Sinii ischer Atlas de Deulachen Rotch f o Ib L 3.ooo.ooo, ef i agnerius ad tabulaa minimas
instruendas, quae Ailanii Sis Om-W ne insertae sunt. Quae cum ita ins Pisi sollertiam illam assecutus es omnium plausus qui ceterum in dies minuitur, inmen non nobis videtur eoim,do artem optimam inventam, qua copia incolarum fabulis,e graphicis demonstretur Liee enim suffoiens si ad fabulas instruendas minimo modulo, vel ad eas quae in manu puerorum dantur,
38쪽
Cum era strum natura parum congimeniem imaginem offendes, si tabulas, modo instruere volueris, medio modulo assumpto.
Nam Primum idem arguere possis, quod supiniae arie flexuosas lineas geometrico modo deseribendi diximus Demonstrando ineο-larum eοpian in onis quae continuis lineis circumseribuntur sioui in tabulis quibus variae soli altitudines significantur multitudinis distributio falso repraesentatur. Nam regiones frequentiores et plaga prope desertas, quae saepius adjacent nullo intervallo, deseribere nοn possis, verum lineae sibi ducendae quibus transiit significetur.
Erras dum fabulas geographicas ad pinonstrandam multitudinis distributionem eodem alio instruere vis qua fabulae nil soli altitudinos demonstrandus Lioe enim ut de a sui stio populeus vsiput ait Tur iunnus loquaris et inoolainim optum ad imaginem soli tibi effingas verum exeogilare debes ferras, quarum supra modum varieni altitudines, ita ut ponnexa Ponjuneiaque apparean ierrarum intus, summae planities e montium juga in omnibus
partibus praeeipitia. Ex tabula quam deseripsi Bolimius ad distributionem ineolarum in Germania demonstrandam vitium illud, quod method inhaeres,
facile perspieere possis. In regiοnibus, quae adjacens montibus praeeipue mendax videtur, cum nοn offendas valles redundare ineοlis, quο tamen, ut exemplum proferamus, in Vogesis Ponspi-Quum est. Flexuοsae lineae, quae ineolarum copiam demonstrandi Causa, juga montium superans, ut ostendit fabula supradicia in Alpibus, haud minus mendaces suns, quam si quis Mus si terminis provinciarum ad circumscribendas onas in quibus eadem ratione
distributa si multitudo. Qua crimini damus elimio minus pertinent ad alios Priptores, qui eadem arte usi sunt Basionem enim distribuendae multitudinis in regionibus montanis melius offenditiefflerius, juste animadversi Sprecherius p a Wahrendinaneman nolim mo an do Abhangen de Gebii gessehen bioth und seineturve gerialini dem Rande enitan gielis, Wie . . in Elsas Wo ei die Vogesenti iter mi den inschlies-sonden Bohen unior einem eiulie illi Phen arbonion usammensast, drino efflor frenge sichioni in die dichibe iuerten unferen Talor ei und weisi de Waldigenio ten de itinen guhommenden
39쪽
unt Diluviallanilschasten in gogen Nerden. Ηic autem eourrit nova ambigendi materiara qui fit ut laniam dissimilitudinoin imaginum habeant fabulae, eodem femDOT Cοnsectae a viris adhibentibus easdem notitires, eamdem sollertiam, eamdom methodum y Eo perducimur ut alterum methodi vitium
Optime ensui Behmius, in describendis lineis non neglegendas esse fabulas chorographi eas; verum quomodo id me posse non satis clare expressit. Ex fabulis enim horographi eis numerum inc larum eorumque copiam excerpere et rationalibus litteris exprimere minime licet atqui rationalium litterarum fanini auxilio lineaAducere possis. Quo fit ut ibi fabulae interpretandae sint, talendumque huic infe prefationi aliquid libidinis inessp. Prout enim magis vel minus enucleate regionem novissi, proui se juvat res aptius vel magis large fraefare, flexuosas lineas disparibus modis
describere possiS. Multum aliquoties proficis os expedire a legibus disciplinae diciae tofis octo, ut quae flecti neseiunt viam autem periculοsam tentabis, si rem Nacie definitam arie parum exaesa Xprimere volueriS. Deinde ui omnia paucis verbis compleotamur, ars lineas flexuosas ducendi nihil aliud esse videtur quam artis ejus nova forma unafasisfici incolarum copiam in provinetis demonstrare feniant. jus artis incommoda aliqua retinuis praefere periculum si ne praetermitia ejusdem ariis remmoda, quorum praeeipuum erat res ruptius ei exaestus Xprimere. Cum cοmputas incolarum copiam in singulis provinciis ad lineas flexuosas deseribendas imaginem veritati: eo propiorem iunges, quo minores provin Pias elegeris, Pilioe collatus vi modulo fabularum. Verum non omnino lipe quam minimo modul uti quippe, minim modulo electo, urgeris plurimis incommodis, nec tibi licet phaenοmena Pommemorare ad naturam vel Pommercium pertinensia, quae tamen magni momenti sunt ad causas rei inveniendas. Eo igitur perducimur ut exoptemus fabulas majori modulo Et revera in eam percunctatiοnem incubuerunt nonnulli geographi recensioribus annis, etiamque saepe satis feliciter.
Viam illam feliciter feniaverunt precherius dictus o Bemegg,
40쪽
Neukirchius, Sandlerius e gaesemacherus'. Evius autem operam infra perpendere nobis potius videtur, eum contenda demonstrare quid ad causas distribuendae multitudinis inveniendas conferre possis crustae soli consideratio. Illud tamenetam nobis animadversendum Maesemaeher, ui ceteri, censuis lineas flexuosas et continuas ad fibulas majore modulo instruendas parum prodesse. Itaque desinunt onus delineare, ut fit in fabulis quibus locorum altitudines vel limata demonstrantur, verum areas variatis formis praebent, ut in fabulis quibus provinciarum fines ostenduntur. Sed areas cum natura rerum oοngruenies repraesentare conantur, ita ut in quacumque earum inveniantur
uno eodemque modo distribus incolae. - Cur non longius progrediuntur, incolarum copiam in regionibu naturalibus computando, omittendoque provincias, quae, etsi sun eXiguae, tamen ex paelo non natura circumseripia profecta sunt pEa objecta occurrere videbimus examinanti fabulas a Sprecherio of Neuhirchio aeeurretissime insimietas Ambo auersores non eadem methodo utuntur, neque similibus rebus peram dederunt. Spr cherius omnes regiones iuxta flumen Rhenum scrutatus est, Neu-hirchius autem pariem tantum Vogesorum montium ad orientem
Spreeherius artem quaesivit ad offendendum quomodo distributio
multitudinis ex peculiari soli natura proveniat deam artem invenisse credidit, dum ad tempora regreditur cum neque ferreae viae erant, neque fabri permulsi, meolianteorum artifipiorum Pausa, in eodem loe eongregari solebant, solliee prope ad annum post Christum natam millesimo octingenspsimo vipesimo Illa, urbibus praetermissis quae plus quam .sso habitantium habens, Pontendi distribution inrepraesentaemisse ejus tantum multitudinis quae soli tanquam in-hapreas, ut ait a die hοdenas indisti Dei blherunst. Tabulas eo modo instruosas multi non immerito laudaverunt;
veritati enini ei naturae propius QPedunt quam Pelera omnes verum ab omni roprehensione non filiae sunt. Nam eum geo vhus