장음표시 사용
211쪽
Regni, in sphericis ipsius ponit ciae, ponitur ipsa in quadrato me
Ecclesias Sufraganeas latum , dc dio; dein primo Spherico dextro in quadrato nomen Regni, prin- Semmesis,qui est Primas illius proacipaliori sedi, Se Ciuitati, com- , uinciar Item in descriptione His- ni une,ut in Romano,Neapolita- paniae , ipsa ponitur in quadrato,no,dc aliis. in primo vero Spherico dextro 6 Quado vero describit Regrha, i Tarraconensis, qui est Metropoli- quorum Civitas Metropolis,non retinet nome commune Regni, ponit in quadrato nonae R egni,& in primo Spherico dextro, nomen principalioris Ciuitatis, deprimae sedis: Exempla sunt m nifesta in Dalmatia quia ponitur in medio quadrato, & a latere lita, & Primas. Similiter indestriptione Lombardiς,haec ponitur in quadrato medio, in primo vero Spherico dextro Eme lanen i ,qui est Metropolita, & masM idem videre est in alij, an boribus. Horum auia exemplorum formam hic subi jt animum dextro , in primo Spherico exarare, ut ex ipsis magia clucqa hiensis, qui sine dubio est Patriar- qua elusus fuerit Turrit. in hac cha. Item in descriptione Baim amore Ioachimi propalanda.
212쪽
214쪽
Canonici Algaren Commis. S. Inquisitionis, Procuratoris. Archiepiscopi Calaritani, ad extractionem quarumdam litterarum murritani, vi litterarum Apostolisarum compulsorialium.
E fictis scripturis, post excussum hoc opus moliantur Turritani ignavos decipere,opere pretium duximus, hanc proxe-itationem Typis mandare, tanquam pharmacum, siue anti dotum callidae falsitatis, si contra veritatem attollarc caput conata fuerit. Est autem tenoris sequentis. Doctor Antiochus Vsay, Canonicus Poenitentiarius Algaren.&Commissarius Sanctae Inquisitionis,necnsi ab Illustrissimo, S: Reuerendissimo Duo Do Fr. Ambrosio Machin, Archiepiscopo Calaritano, Sardiniet, de Corsicae Primate, Procurator deputatus ad quarunda Scripturari extractionem,quas Promotor Fiscalis Turritan Iosephus Litala,Procrurator Illustriis.& Reuerendiss.Domini Don Iacobi Passamar, Archiepiscopi Sassaren. compulsare intendit, vigore quarundam litterarum a R. D.Cornelio Enrriques V.I.D. Sanctiss. D. N. Papae Capellauo
Iudice Commissario obtentarum, prout in actis,&c. . - . . .
Vt suis tempore,& loco fraudis,dolis,litis,ignorantiae,&ς cusationis, Ansa tabigatur,quae possent suboriri, protestatur,& proponit scquensia, tim contra dictum Promotorem si scale Turritan, vel potius contia suum Principalem , quam contra R. D. Leonardum Redeoliuς , Sc his Sassaren. Notatium ,& in istis assertum eius Tabelli' i, de ii regi
Scribaniae,&eiuldem omnes Sassarenses,&interesse habentes. . . iNon ignorat,nec ignorare pollunt praedicti, & numera quod praedictu Usay longe antequam litterae remissoriae ad hanc Ciuitati Sassaris pervenerint,occul .irem ostensionem fecerit suae Procurae, inbcultati . , in hac Sassaritana mensa,die 28. Octobris, protestans per Notarium publicum, scilicet Leonardum Virde,& Sillene,de nullixate agendorum . Nextrahendorum,nisi ipso Vsay citato. ν 1 2 EPostmodum, vix litterae remitariales, apparuerunt, cum p fatus Usaypersonaliter in hac Sassaritana Mensa comparuit,ut sic,vel ad minima sui requisitionem facilius occurreret, quod animaduo tentes praedicti Iudex, Fiscalis, Promotor , di Notarius, volentes, nolentes ipsas litteras compulsoriales praesentarunt praefato Vsay, praefigendo terminum sex dierum ad dicendum quicquid, &c.
215쪽
Ets Frotectatio Doctoris Antioohis μν
Nec mora eodem die praesentationis, qu mi mei .dbatur deciniusdies De cembris 16 3 . praefatus Vsay transtulit istic pirsonaliter HrScribaniam
Sassar Ian.&ad respodendum dixit se proin pr ximile, ociore ad qua-rucunq; rerum extractionem vellenr ; Dummo 'lignanter terminus,& hora,& locus,& de his commoneretur iuridice. aliter protestatus fuit de nullitate uniuersorum, Se singulorum,ipio non strato,&c.
Quare praedicti Iudex,Fiscalis,Promotor,& Notarius, licet aflignauerinta sextum diem pro praesentatione, in quo dixerunt se extracturos, quicquid vellent,&c. Ipse Usay comparuit semper mane, & Uespere in diacta Scribania ab ipso die decimosexto Decembris, usque ad diem 2 3. eiusdem mensis, in quibus diebus, nihil praedicti Sassarentes in nouarunt, nihil mouerunt, nihil dixerunt, ut ita dixerim obmutuerunt , non stin tes, nec verbis, nec dictis, ncc scriptis,ncc citatis, quod minime negare possint, nec excusare,cum innotet cat omnibus,& probatione non indigeat,& quia ex his iam didit ram,pr dictos Iudicem,&c. N5 procedere ex sinceritate animi, & veritate,qua procedere debebat cum in tantis desecerint, crimine enim ab uno disce omnes occinit ille, &c.
Ideo semper in his supradictis attuli mecum duos, pluresve testes, scili. cet Ioannem Mariam de Are δε Sc bastianum Cossu Clericos, Di conuvnum,Subdiaconum alterum, ut sic illorum astutiam,ne dicam dolum euitaret dictus Usay. Quibus sic stantibus predicti Iudex,&c. Quia nullam tergiversationen habebant die 2 3. Decembris, presentibus omnibus,& me, quia imminebat Natale Donlini, in quo Feriari selitum est,usque ad diem septima
Ianuarij exclusiue,ad quem diem citauerunt,ut prima manus admoueretur compulsandis scripturis, credideram enim praedictos id inuiolabiliter seruaturos, sed contra opinionem successit, & qui in pi imis defecerant,defece e etiam in secundis. Itaque peruentum est ad terminusignatum scilicet .Ianuari j & ille dies intactus praeteri jt, ne solum ille
dies I ro Hebdon adae integrae,i tiam mensis totus,cum alterius dimidio
Muxit cum nullum adhuc ipsa compulsatio sortita suit esse tu, donec ad 24. diem Ianuarij, &ipse Viay in tot elapsis diabus semper comparuit eodem modo,quo supra,testibus eisde, sua propter non poterat noverecundari,ut ver cundabantur,nec habebant verbum,quod respon-gereor, nec aliquid, quod offerrenta.
Itaque in ipso 1 3. die Ianuarij adfiii ipse Vsay, vidensque, quod ipse Iudex
delegatus semper desiderabatur, nec comparebat unquam protestatus fui de his omnibus supradictis in ipsa Scribania contra ipsum Iudicem, Promotorem Fiscalem, & Notarium coram testibus praefatis Ioanne Maria
216쪽
Contra sicripturas compul tas Turritam. a iis
Maria,&Sebastiano,dicens inter alia,quod viderentur,tam Iudex, Pro motor Fiscalis, qua Notarius in tot procrastinationibus tergiversari, &deludere in crastinum,semper procrastinando, nec unquam veniebad, cras illud, ideoque ad iuris remedium recurres, nomine quo in actis per eandem scripturam, omni meliori modo,quo de iure iacere potui, it rum, iterumque, & cencies protestatus fui contra praedictos Iudicem, , Promotorem Fiscalem,& Notarium, qui ex supradictis habent contra se se omnem iuris praesumptionem, de his omnibus tergiversantibus, circuitionibus, delusionibus,dolis,moris,inualiditatibus,&nullitatibus, cum pro me nunquam steterit,quo minus non cori pulsarint, & extraxerint,compulsanda,& extrahenda, atque adeo si quae ausi s uni, vel a deant clam, furtim,& dolose extrahere,tanquam inualida attetata, nullius 4; roboris sore in Romana Curia,& extra, ex defectu solemnitatum requisitarum,& seruandorum non seruatorum. Et quia copiam Notarij considentis no habui, cum in loco Sassaris, nullus sit, qui Sas arensis non sit, & interesse non haberet, de qua agitur, usus sui eo iuris remedio, quo potui, praesentando supradictam protestatio nem de verbo ad verbum, ut hic assero coram praedictis testibus, Seba-,stiano,&Ioanne Maria,cum sint neutrales,die eadem 2 3. Quod cum aduerteret Uicarius generalis Sassaren .qui ijs interfuit sedula dedit operam,ut Iudex praefatus,qui a Ciuitate aberaq& abest de more in sua Plebania,admoneretur, misitque unum ex Cursoribus, ut illi sito nomi te nunciaret,ac subito veniret, nec tamen Iudex praedictias obie-perauit, quare necesEfuit mittere eundem Promotorem Fiscale Sassaren, ut ita tandem accederet, nec visus est usque ad a. 3. diem Ianuarii sero sub nocte,in qua obiter initium datum fuit, recognoscendis scrip turis in Archiuio Sassaren .contentis,eiusque extrihendis,&c. Quae iuxta summata ab eisdem per Iudicem , Promotorem ,& Notarium mihi exhibitam, traditanique. Haec fuit in specie, Italico Idiomate. Primo it Treue originale delia translati ut illa Chies Turritana ἀ que D di Sassari, concessis per la febre memoria di Eugenio IIII. hub Dat. Florentiae
scudo Rgistro antiquo, coperto di pcrgameno, ellis usiristi ancora in pergameno, doue consta, che neganno 1 a s s. Indis Iunij. Pro pero incluso-3uo Turritano come delegato A Hobco, cel bro Concilio generale nationale delpre te Regno tu Sonarculo,as tendo in quello l' ciue uo Calaritano, io de ori tano con molli altri Pre iti di questo igno di Sardegna . Tereonet qualeci e tra altri Consio Prouinciali celebrati per i Arcius bottidi
217쪽
ce raupre detra Arriue cono Tm ritano . In quo notapter animaduertatur,quod praefati Iudex, Notarius,&c. Addidorant come e Primato A r- digna, cum reuera sic non esset in dicto Consilio. Quare coacti sunt illud delere, scilicet come Primato di Sardegna. uarto piis concessione in pergameno desi anno i i ε . oue ii V couo di o Hro Athosce ina concessione A mna Chies at Monasterio de Frati Camal-dulensi dat Iudice Tarasimo Turritivio,e con aucoratain decreto deli Arcinest uo Alberto,come Primaro di Sardegna,vt illi extrahebant, ad ψ notadii est, v attinet ad dictam Carta Pergamenam , α in ea contenta, quod sciliacet vetus quidem,& veteri characteres in his,que continet donationem
illam, sed in fine illius scripturae, ubi legitur Alberii Turritam Primatis,
illas litteras esse suspectas,etiam alteratas, de constat ad oculu, ex attra mento novo,& nouiter superposito,qui reuera ex coparatione eorumdem characteru veterii, cum his qui superpositi sunt elucet alteratio pr*dicta, qua propter huic non potest dari fides, &ita protestatus fui de ista alteratione, ne sic extraheretur, sed originaliter mitteretur ad bactam,& Romanam Rotam, ut sic illa compos fiat istiua, & aliorum, quae in progressu huius scripturae erunt notanda .
Piu in Regi ira coperto di tauole inuino tu Forgameno, intimia r sond. gues instrumentoseseripto inflabo in Pergameno deli anno MCI. insinos I.C.XI. doue gli Arciuescoui Turritans sono chlamati Primatis r il Giudice Turritano M, doue conna che dato inciuesimo Turritano h tua muti Vesidui,
Abbati Suffraganei. Ad quod aduertatur,quod praedictum Registru,& in eo contentum non est veridicum, nec ita dispositum, ut illi fides habeatur,quia prima facie,vi illud vidi revoluique eius sella,reperi eius terationem,nec amplius moratu sim in eo legendo, quia Registrum illud passim alteratum est cum stitiamento no , nouisque elementis , ut etiam id appareat, ijs qui litteras non nor k QItius5 protestatus fui de ejus nulli tale & inualiditate , atque i d ne extrahetetur, sed si.
quid vellent,mitteretur originaliter,ut erat,ad Sacram Rot miquet his visis non sineret impunitos, huius alterationis conscio. Piu inlabro libro antiquo coperto di pelle rossa, e Aristo in Pergameno dui Anna M. C. X L I. doue consta di molli Cmadaru arti dat Re Turritam i mol te Chisse, Abbatie e renouati Miranno II so. epiu anni. Ad quod etiam aduertatur, quod Registrum hoc,eodem vitio laborat, qu superius, ta fide indignum est nec consensi ad illius extractiomm,cum in eo sint i lia integra,scripta nouiter, di nouo attramento, comparatione facta eum alus paginis,& loliis in eo Reaistro contentis, veteri,& antiquo at-
218쪽
Contra scripturas compulsaras Turritam . et i p
N tu mi libro coperto Z Pergameno, Intitulato concilio generale,c librato per Gaudentiu Archibistamu de Turres, doue deuo Arei uesiouo Turritario Gaiu recto, celebo S)nodo Prouinciale nesia Chisa Cathedrale H Turres, n Retro concon a lentia de sues Suor ano, in Pergameno molio antiquo. ne uale cieii Cotidique delia C Ua di San Gavino H Porto di Torres, con abre consagrationi A fhi S. In hoc praecipue notandum, quod solia omnia cartae pergamenae, vetera quidem sunt, nec scripta antiquitus, sed totum quod in eo continetur scriptum e si nouiter;Congessit enim, O compagina uita,
quisquis ille fuerit, pergamena illa in solia , Spoli modum laripsit his
diebus, quod libuitia. Itaque non ad si illud extrahendum, cum nec exti actione, nec fide, nec luce sit dignum : Et ideo iudicaui de his omnibus certiorcin iacere Sanctam, & Romanam Rotam nixta conscientiam, ne dixerim scrupulum. Piu n Registrograndescritto in repetro, efferto di pergameno muto antistio,inti-tulato Auit,principio Beatae Mariae,& Beati Gavini, & Nicolai, primus liber Registri litterarum patentium, & praeceptore inscriptas redige darum, ac bullarum, S alior iam rescriptorum, tempore Reuerendi in . Chr illo Patris, S Domini Antcnii Dei, & Apostolicae sedia gratia, Archiepiscopi Sasiarensis, & Turritan . Primatiali , ad Qecto δ est hcredaquillo mollissimi Sa di duratiperdetto Illuririssimo 'abri Pr lati Turri . tani deli anno . u. CCCCL. insit ali'anno I CCCCLXXXXVIIII. con assi lenes Obsor Vescetii, di abbati Susa lanci lectili sudetti Vesto-uali ι ramo obligati pagar Ibstuli di est Vesioui defunti alia Mesa Turruana. Ad calcem huius Registra intelligatur, quod si Primitiali non est in illo Regii iro, ut extrahebat Notarius, & ita demendum est, & Regislrunta illud vetus quidem est,& in multis locjs attritum,&exesum. Ita ut principia Sy nodor uin non lcgantur, & omne quod in eis continetur, nihil aliud est . quina celebratio Synodorum, ubi conuenerant quidam Epit
copi Sustra ganei Sasiarensis Archiepiscopi, & aliqui Canonici, & Pr
curatores eorum denλ,&in toto illo, nec verbum legitur de Primat , nec de aliquo alio ad eundem pertinere. Et quod attinet ad illud de spolijs solum leguntur duo instrumenta paucorum charactcrum . in quibus fatetur mensa Turritana fuisse solutum spolium cuiusda in Episcopi Bolanen. & alternis eius su straganeorum, nec aliud reperitur in toto illo Regi Ilro.
γιῶ in 'abro Reginito molio antiquo friuo in papiro, Intitulato pro Synodis,& Benefici js colendis, cum tuis dotalibus, ct prima tonsura i Jιν. Douerenna de altri Suniat alebrati H gli A ciuisioui Turratum,con Q stoecia dissismi V coui, sdi Abbati S roganti, doue ci e Una littera fritia dimano AE e a Solar
219쪽
aio Prorestaris Doctoris Antiochi us
Solar Notaro delia Mensia Turritana, inri posea de ma littera desilisci uescouo Turrata no: doue dire Aeglimpira de questa Mensa, per la distraraa de inimici sensatipes, si anno 11s . Ad quod aduertatur , quod in hoc Registro continentur Synodi supradicti Archiepiscopi Turmam cum suis solis Sustraganeis, nec est aliud ad Primatem pertinens. Au in Breue dei L Signora Auditori delia Camera Apostolica, Ioanne Dominico
te per il Giudice de Avellatione di querio Regno. Ad quod notandum est,qnod illud non est Breue, sed monitorium quoddam particulare, Ill siriss.& Reuerendissi Domini Auditoris Camerae Apostolicae, his diebus factum nempe i 61 3 quod nec ius, nec vetustatem inducit cu haec monitoria fiant lecundum ararrati uim petentis, nec ad illud attendunt Notarii Romanorum Offitiorum,ut nouimus, qui Romae commorati sumus,& ad rem non facit. Au lo o cio antiquo di San Garino Turritano, favoper il Illustris. Don Saluatore Alepus naturale di casiari, erecopilato da gli Condagui antiqui di dena se es d yο .di Magrio 1 νδ .impresso in Venetia,Lue Aty, sdiechiamata Torres Metropoli di Sarduna.
Titi e altro officio Aristesse San Gavino, sest βιῶ compagni, impresso in Romatanno Issa. doue chlama Torres Metropolis Sardiniae Ad quae duo ultima notecur,quod licet Notarius,Iudex,&c. Dicant, & vocent Libros, non
sunt re una Libri,sed quaedam foliola in decimo sexto folio, & quaedam Relatiunculet parui ponderis ,& momenti factae, &compositae ab ipso Archiepiscopo Sasiaren .seu Turritanen .unde no urget, quod ille arrogauerit, sibi nomen Metropolis Sardiniae, licet ille Archiepiscopus fulta
Patria Calaritanus,consuluit tamen suae dignitati. Au ii Condarue delia Abbacia de Sacargia, Lue si Arciuesimo Turritano. Reiero verba.quae illi extrahebant) conuocolo inciues uo de Arborea, ε lo A Guscouo di agi an per consecrare la Chisa delia Santis a Triuitd di deita Auacia naanno II 1ε. impresso in Caesari, con bcentia deli' Artimesiouo di Ibara . Quod omne,viso ipso Codague,inuenitur falsam fuisse ipsam extractionem, nec illi consonam,solumque illud Conda De refert,Iudicem quendam Turritanum instanterrogasse Summum l ontificem. HEcclesia illa praedicta consecraretur ob suam deuotionem, quare Summus Pontifex, his precibus commotus,esiecit, ut Episcopi Sardiniae illic conuenirent ad eam consecrandam,inter quos fuit Archiepiscopus Calaritanus, Arboreia. & Turritanus, nec refert aliud,ut illi extrahebant, scilicet Archiepiseopum Turritanum conuocasse illos. Itaque reviso illo Con-
220쪽
Contra scripturas compulsatas Turritam.
dague,omnia illa verba correcta sunt,& deleta, scilicet doue io Arriuscu-- Turritano conuoco, grc. usque ad , vel anno exclusiue, nec multum refert illud Codague fuisse Typis mandatum Calari, nostris temporibus, nempe tempore Martini Sabba Typographi,quia Codague illud in silo
origine,& fonte nihil continet contra ius Calaritanae dignitatis. Auit Libro de Iulio Roseo, intitulato Triumpho martyrum, impresso in Roma, ne Imnis i s 7 .douechiama si ludice Comida Prestito di Torres, e chem queli
- ' pola obses Turritana rea capodi tutia Sardegna . Aduertendum cst illa verba, sic extracta ab illo libriculo, ut ita dicam paruarum paginarum, cuius author fuit Iulius Roscius, esse quandam relationem insertam adipi iam Triumphum Martyrum, ut videre est in illo, cuius copia habebitur Romae, & illam relationem translatam fuisse a lingua Sarda in Italicam,ex quo deducitur,illa non fuisse dicti Authoris, qui Sardorumidio ma non nouerat, sed alicuius Sassarensis, quam postea intexuit illi Triumpho, in qua relatione inueniuntur multa contradictoria , absurda, ut dixerim nisa, ut sunt. Primo ubi dicit Sardineam in tres partes diuidi, nempe Lugodorij, Arboreii.& Galluren,addendo Galluta, idem esse,quod Calarim,quod ridiculum est. Secundo Ecclesiam Sancti G uini ut ibi legitur non extrahunt illi Ecclesiam Turritanam, cum reuera sic non dicat, sed Ecclesiam Sancti Gavini caput fuisse totius S a dinie, tempore illo, quod etiam est a veritate alienum,ut norunt Omnes qui de Sardinia scribunt: nam Ecclesia illa Sancti Gavini nunqua tuit, nec Metropolis, nec Cathedralis, quanto minus potuit esse Caput, quia illa aedificata fuit post destructionem Turritanae Ciuitatis, semperque extitit citra populationem, nec potuit, nec fuit Cathedralis, ut dictum. est quare nulla fides illi relatiuncule danda est. Piti it libro de Dimas serpi Calaritatio, net qualenti lib. a.desse eo si di Sarde nassice, che it primo Vesic o di Sardegna ,su San Iuuenal Vepouo, liquale for nisi anno Io I. e net Hesio Libro dies chesi Arctu coui Turritani erano immediati puretti a la Sede Apostolica,ccheii Sommo Pontifice Isordinaua, quod attinet ad librum i itum dicti Dimas Serpi, nil est, quod dica, quia cur possit prae manibus haberi illi me refero, quacioque in illo capite signato potius dicit contrarium, scilicet ut illius verbis utar, ni esiae creer, que
Au il libro li Destor Giouan fornicer Caliaritano impresso l'anno 1 6 1 o. in Ca-gliari,con licentia dei ordinario, cloe ire t Gy, che it Lito San Iuuenale Lia re it imo Vestous di Carbari nesi anno a os . videatur ille, qui refert verbaba dicti Di massia pradicta, atque adeo Ommitto. Hὼ il bbro di Canales de Vegas, naturae di Casiari, impriso uel drato Loro di