장음표시 사용
211쪽
NOTAE HISTORICAE EX CODICE COEX OBII SERIORUM
Die dominico xxii septembris mcccxxv indici viii au 1323 Ius de Dente cum quibusdam amicis suis intravit Paduam gyet secit insultum contra illos de Carraria, et vulneravit domin Nicolaum, Marsilium, Obigonem ad moriem, Marsilietum, et alios de dicta domo, et fugit de Padua cum suis adores illus. Die Iune sequenti Marsilietus, Uber 23tinus de Carraria et Tartarus de Lendenaria cum autoribus sui ascenderunt palatium cum Pudue et occiderunt potestatem qui erat de Bechadellis de Bononia, et omnes milites et iudices domicellos barrourios et omnes sumiliares eiuS, et libro com omnes diripientes et lacerantes incendio tradiderunt. at dominus Nicolaus de Carraria remansit cum Suis in palatio, et The0lonici fuerunt expulsi de Padua. Eodem die apud Porcari et Monte inclarum Pistorii Tuscies actum sui gravissimum pretium inter Castructum et AZ0nem Vicecomitem e partem ImperatoriS, Pi San0rum, Lucanorum et is loriensium ex una parte, et inter Florentin0S, Bononienses, Perusinos Senense et alio eorum amicos ex altera de parte Guelsu. In quo pretio pars Guelsorum occubuit, et corruerunt de Florentinis et ceteris Guel fis plus quam xxx millia hominum; et capius sui dominus at mundus de Gardiano cum filio et nepote et aliis multis nobilibus et carceri mancipati. Die eneris xv novembris Bononienses prelio Vicli sue nou. runt apud a domino Passarino vicario impe 'riali in Mantua et Mutina, a domino Raynaldo archione Estensi et Agone eius nepote silio domini Galeaci de Vicecomitibus de Medi0lano. In quo pretio de Bononiensibus occisi et capti sunt ultra x millia virorum, pons S.
212쪽
1325 Ambrosii, Baganum, et alia castra et ortalici Bononiensibus ablata sunt, et prelati domini cum suo exercitu burgum s. Felicis de Bononia, Panicale et alia plura loca igne et gladiis dep0pulati sunt, et per dies xii in territorio Bononiemulta loca et villas incendio tradiderunt.1326 Anno domini cccxxvi obiit Petrus de Columpna cardinalis qui multas ecclesias occupavit. Legatus cepit Po- lesenum Sugare cum gente sua et Burgosortum. Legatus venit Parmam cum auxilio Rubeorum et civitatem obtinuit. Castructus Fl0rentinos magnifice superavit iuxta Florentiam, eorumque plurima castra cepit et usque ad portas civitalis accessit. Apud arvisium Avogarius, Paulus de Dente, et plures alii civitatem arvisti occupaverunt eiectis Theolonicis comitis oritie cum auxilio ducis Carinthie, et ibi facto pretio plures corruerunt, inter quos d0minus
Nov. Altenerius in frusta concisus est de mense novembri Castructus eodem mense duo sortissima castra Ianuensium intrinsecorum cepit. Ludovicus Romanorum rex primo in avaria, Secundo
apud arinthiam, te rei apud Augustam colloquium fecit
cum baronibus Alemante preparando se ad adventum in Italiam, quem facturum ibi firmavit circa medium decembris in AuguStR.Ε0dem etiam anno Iohannes papa omnia beneficia vacantia per mortem Petri a Columpna sibi reservavit. Et per tres annos a kalendis aprilis omnes fructus beneficiorum vacantium in patriarchalu aquileiensi sibi relinuit.,,ἡ Anno domini nacccxxvii indicti0neo die dominico 28 xxviii decembris Ludoycus de avaria Romanorum rex: , venit Tridentum . Die iovis xv ianuarii dominus Canis de 15 a Scala ivit ad 0lloquium predicti regis Romanorum, et stetit Tridenti per x dies. Postmodum die sabbati ultimo 31 ianuarii dominus Passarinus vicarius Manlii ivit ad col-νὐκ loquium dicti regis I ridentum Sequenti die iovis, februarii dominus Marchus Vicecomes de Mediolano illuc ivit. Die 2 martis xxiiii februarii marchio Obigo de erraria et i-colaus eius nepos iverunt ad colloquium regis predicti Tri
213쪽
dentum. Die dominico primo martii bigo marchio reversus agrex parte regis venit Veronam et locutus est cum domino Aητ. Cane, et statim sequenti die reversus est Tridentum ad regem. Die oviso marcii dominus Canis ivit ridentum ad regem. Et factum est colloquium grande nimis, in quo cum domino rege erant: dux arinthie, dominus Canis, dominus Passarinus, domini marchiones Stenses, dominus Marchus Vicecomes, AZ eius nepos, dominus Franchinus Rusca do Cumis, et mulli alii barones et nuntii civitatum Gibellinarum ombardi et Tuscie, nuncii imperatoris recorum, nuncii regis Federici Sicilie. In quo rex Lodoycus firmavit ex toto venire Mediolanum pro corona Italie, demum Romam pro corona imperii. Marchiones Estenses iuraverunt partem Gibellinam, et habuerunt a rege omnia que Voluerunt, et facti sunt vicarii imperii in Este et erraria. Dominus Canis actus est icarius Verone, Vicentie Feliri et Cenete, et quodcunque voluit obtinuit. Dominus Passarinus vicarius Manlii et Mutine dominus Franchinus vicarius Cumarum, dominus Marchus Campiductor exercitus regiS. Die sabbati xiiii marcii dominus Ludoycus rex exiens 4Τridentum venit Pergamum, et predicti alii barones, dominu Canis, a Ssarinus, marchiones et nuncii civitatum ad propria sunt reversi. Die mercurii xviii marcii rex Ludoycus 18 venit Pergamum et sui in tribus diebus et secit pacem magnam in ei, itale, in elos relaxavit, omne condempnationes amo it radem fecit Cumis; nam die dominico xxii a marcii venit CumaS. Die mariis vi aprilis a septimana sancta Romani laclo APR. magno tractatu eiecerunt de urbe Stephanum de Columpna et Porcellum de Ursinis, actos milites per Robertum regem Apulie, eo quod procurabant, quod Robertus urbem oblineret Castrum sit. Angeli eis a Romanis ablatum est cum omnibus eorum sortiliciis, et servant urbem pro imperat Ore.
Die dominico xxv aprilis dominus Guillielmus comes 25Montis soriis cum gente regis Romanorum transivit polenter Padum, munivit omnibus necessarii burgum sancti
214쪽
132 Donini contra gentem Legati, qui secerat sortiliciam nomine Basliam contra Gibellinos. Die lune xviii maii dominus
Guillelmus marescalcus regis Romanorum transivit Padum sublus Burgo fortuna cum domino PasSarino cum optimo apparatu, et castrum Burgisorti impugnaverunt Stratas et vias recludentes, ne Victualia haberent tenentes a strum pro Legato et Guelsis, in quo cedentes sic combusserunt omnia usque Parmam, et inter alia uastaliam, castrum Gualterium et BerSellum et multa alia loca occisis habitatoribus et omnibus rebus diruptis et dissipatis 2 et usque Burgum mistis. Die Iune xxi maii dominus Canis ivit cum magno apparatu Mediolanum ad coronationem regis Romanorum Lod0yci. Eodem die marchiones Estenses Medi0lanum verunt
ALBERTINI MUSSAT LUDOVICUS AVARUS.
Et rerum mundanarum Variatio, fili, et urbi nostre latus frequens immutatio, nec non et morum tuorum Vicunquam mihi credita depravatio, nos a rudimentorum tuorum serie e proposito inanis utilitatis abduxit. Agro siquidem sterili semina credere extreme dementi est, ubi et labor simul et impensa depereunt. At nec cras Santiarum tuarum et actuum pudendorum indagines tradere o Steris visum eSt, quorum reminiscentia nostros scribendi dolores renovaret, et non aliud quam parentibus et benevolis ignominiam irrogaret Sufficiat et tu n0biscum aliare que
215쪽
seceris, et inter nos quas sortes huius seculi fortuna concesserit partiamur. Et ut nobis dico, palerne possibilitate evitabilis laret illa communicatio, que plus quam dimidium sustulit vite nostre solatium, et nostram maturavit trans alias contumelias agiliosior calamitate canitiem Pigeat ergo hoc ipsum tantum de te super dicendorum exordio premiSiSSe Sermonem, quem Subticuisse incohercibilis nostricordis stlagilatio n0n permisit. Habet etiam quod nos increpet neglecta posteritas, qu0d tantos Italicorum motus, quanto post Henricum ceSarem Septimum poStque eos, quos nostro codici satis solerter inscripsimus', opus immensius et arduarum rerum magni tudines miserimus, apostolico scilicet sedis cum Longo bardorum dominatoribus ingentes motuS, preSumptuosoSquo in ipsam sedem sancteque ecclesie maiestatem auSuS, et utrinque dissidia et simultates, nec non aperta bella per universo sines Italicos ab Mediolano, omnium earum dis-SonSionum auctore, presidibus Mapheo Vicecomite cum egre gia familia domus eius, ad quorum factiones hesere primates sortissimi ac robustissimi Tusci et Longobardie. Quodque et similiter duorum cesarum Germanorum miserimuS grandes actus in discordia electorum, riderici Scilicet, olim Rudolii Austriensis ducis et Romanorum regis nati et Ludovici Bavarie ducis, eorumque terribiles congreSSu Scum captura riderici et eiusdem Austrie ducis, eiusque pacifica relaxatione mirabili et incredita, et eorum regum seu ducum associatione fraterna. Quodque reliquerimuS dilatata dominia Canis Grandis, quesitasque et tri et Bel lunt diversis successibus civitates, simulque et Cavolanum Super Liquentiam castrum ac Sarravallum cum Cadubrio et plurima municipia eius ore. PretermiSerimu Sque momenta insignia nostre urbis, dissensiones ad placita apud rege prelatos Alemannie, et consensus partium et dis-SenSuS, quamquam ea via ipsi perambulaverimus, acta Singula recensuerimus, et contrectaverimus assiduis legationibus, sic volentibus et urgentibus Paduano populo inquieti dominus Belirandus de oret lituli S. Mar
216쪽
celli episcopus cardinalis, celeri cursu per Satiram transeuntes, Summam rerum, quaSi Summis digitis, attingemus. Ioanne XXI papa rebelles Ombardorum tyranni, ut vix iam sacrosancte ecclesie sortissimum robur sustinere possent, accerSiri Ludovicum avarie ducem, tamquam Romanorum regem ex Alemannia iurata simul pactione decrevere, ut imperii Sacrosancti maiestatem interiectis dissidiis obicerent ecclesie maiestati, eorumque marchiarum collisionem sacerent, qua universi Christicole concertarent,
ut scilicet tyranni idem ecclesie vires alienis subsidiis ab se retunderent, et ad eandem actionem antiquatas imperii partes undecunque et diversis studiis complicarent. Fuere hi Galaag, Marcus et Luchinus Maphei Vicecomitis per idem tempus prede iuncti filii Canis Grandis magnificus ella Scala Verone Vicenti Feliri Bellunt dominator, Passarinus de BonacoSis Mantuanorum dominus, alanaidus et Oppigo marchiones Eslenses Ferrarieque domini, Castructus de Interminelli Pisarum Luceque dominus. Hi premissis in Alemanniam legatis, colloquio petito apud Fri dericum , primum illum traxere Tyrolum demum abien-1327 rico Tyroli comite, transilum rebente, in Tridentum de-δδη scendit, ubi multis gravis aeris desponsis porro ipsi ad
pr0pria rediere. Ludovicus per iugosas vias perambulans, Cumano per-MA agrans sines, Medi0lanum contendit. Ibi a Vicecomitibus comiter gratanterque acceptu curiam suam posuit, Mediolanumque multo primorum et populi favore in ditionem accepit, ut iam Vicecomitum domini sic cederent, ut non maiori preeminentia quam pro singularibus civibus haberentur. Dumque Sic minuti potentiis occumberent, magna potenti0rum civium manus adversus illos sumptis fiduciis querelas nova Ludovico exposuere. Non eaepedire bono et tusto rem commune Mediolani et subitos suos cipes co lectionibus, quas magnus erigi mandarerat, strarare apud
dominatores suos solito inra pecuniasque commune raSe,
qua paulo ante, uti reae ipse magnime susciperetur, resterant. Allectus verbis nominati aeris rex, apud quem illorum pecunia hec SSet, seorsum quesivit. De Galua notione habita, acciri illum iussit. Qui de re quesitus adversus
217쪽
indices nauseans, illos mentiri superbo animo vultuque et verbis acribus respondit nec regi eam reverentiam, que decuerat, deserens, in annunciatores rei huius minas iactabat. In quem mox ira non mediocri lacessitus insurrexit, nec inde pedes amovere, nisi exhibitis pecuniis, imperavit. Interim Galaa superbum atque insolentem ac parere
recusantem in atrum profundum carcerem detrudi nervoque pedes astringi secit. Moxque Ago Marcus et reliqui prosapi Vicecomitum a regis facie semoti sibi sparsim hino atque hinc delituere. Omnique priori potestate atque eminentia privati sunt. Exhibitis igitur rex pecuniis, commune et
populum exoneratos novis collecti0nibus exhilaravit regimini Mediolani, ut solempnibus communibusque civium consiliis regeretur, formam dedit. Animadversio hec a Ludovico in Vicecomites lacla tyrannis ceteris Ombardi ingentes terrores incussit, ut de ipso dissidentes deinceps ab eius supereminentia in sui terris precavere attentioresserent nec tamen ob id suspicionis quidquam Stendentes, ne tanto labore et impensis cepta fiducia lacerarent. Interea in hunc Ludovicum conatuSquo tam aperto Sum mus pontifex ab latere unum, scilicet Bel trandum, cum magnis militiarum copiis in Ombardiam legavit, qui a civibus communitateque Parme redominantibus Rubeis in Parmam civitatem cum magno favore gaudioque Susceptus est; moxque Passarino de Bonacosis Mantuanorum dominatori bellum decretum illatumque est, dep0pulatis Mantuanis agris, coloniis erro et igne absumptis, cum plurium municipiorum captione. Per hec momenta Romani, qui longo iam tempore Romana curia in eorum immensa dampna et ignominia caruissent, legatos primum Avini0nem ad summum pontificem tranSmiSere, petituros ipsum sumnium ponticem curiamque in Italiam, Romam scilicet, transferri, sedem sanctam apostolicam a beato Petro sanctisque patribus ibidem recon-Stitutam, quem se accepturos summis desideriis fanoribus honoribusque spondebunt, obediturosque votis communibus assupplicibus. At siqvidem eo, sicut alias pluries requiritus, renuerit, viduamque sedem deseruerit, Ludovicum regem dictum Romanorum, quamvis nomen titulumque Romanorum restis ferentem, in urbe accepturos, ut Roma, caput muni,
218쪽
132 apicis sui gloriam non amittat, et quatenus ipsi Romani potuerint, ut utramque sedem, viritualem et temporalem, in urbe rideant ac foveant, colant et venerentur, opera dabunt, Romaneque urbi faciem monarchicam orbis terre obserrabunt. Papa legationem Romanorum benigno utatu facetisque allocutionibus, quemadmodum alle eloquenti scientieque preditus erat, suscipiens, deliberandum cum Datribus sibi sore magni momenti consilium. Dum neque in proposito solito Romam ire consisteret, legatos mediis verbis per dies plures suspensos tenuit. Dum et certum reSponii L. Sum querentibuS, moram interponendam infra quam Romane η ecclesie commodior inportunitas captaretur, reSp0ndit. Eant, ecclesie matri me dem obnoriam servent. Non latere eos, quantis furoribus a matre ecclesia semper oti atque alitisint, imperio Romano imperatoribusque iamdudum adpersis et renaricantibus. Norint, quid specialiter a Germanis, quantumque sui maiores semper contumeliarum et preSmrarum acceperint, matre ecclesia usquequaque conforente aut quam deficiente Legati egre a papa conciliati diSceden tes Romam applicuere. Romani iis frustrationibus, ut a papa illusi, communi assensu ad Ludovicum nuntios miserunt Romam veniat; Romanis, imperioque suo libere potiatur, cui se parituros ferro igni omnibus obsequiis spondebant. Mox Ludovicus
proSperarum rerum SucceSSum non renuens, Mediolanum
egressus, per breViores meatus Lombardiam peragrans, per Lunenses agros Pisas contendit, indeque celeri cursu pauciS1328 dietis Romam ingressus est. Populus Romanus, ut Deo ab excelsis veniente gavisus, illum magnis alacritatibus preconiorumque applausibus Xcepit. Per eos dies lephanus de Columna et Pongellus de Ursinis a Roberto rege gonis militaribus cincti, pro es, quod ob id populo suspecti haberentur, ab ingressu urbis abstinuere in proximis coloniis subsistentes Sarra Vero, stater Stephani, populo complex, et imperatoris imperia lisque partis elator ac fautor, populo in omnes vice et necessitudines adhesit. Et ipse Stephanum et Pongellum detestatus, Ludovico se lautorem consultoremque adhibuit. Sicque Ludovici Romanorum regis nomen ac litulum, V0ciserant populo, illum virere ac regnare, in Ca-
219쪽
pitolium ipse reginaque parile consedere, concessa p0pulo 132Splebique Romanorum de rebus imperii potestate consulendi, essiciendique quicquid ad stulum reipublice pertineret.
Plebs vero ac populus, ut eorum m0ris Semper St, gaudere novis rebus, non modo Ludovici nomen extollere, sed et papam Ioannem detestari criminari in publicum cepere, Verumque papam negare. ova crimina in eum addicere. Dum a plebe primum succrevit vox, in ipsumque vulgus invaluit Reprobum Ioannem papam atque non papam haberi. Norum creandum summum pontistoem, qui sibi fratrum card nullum novorum conventum concreet atque constituat sacrosanctam ecclesiam Romanum in sua Romaordinariis basilicis restat, reperenter Uoiorum divinorum celebritate decoret illum Ioannem qui trans montes sacre ecclesie alludit, anathematizet hic colatur, in reverentiaque Romanorum et totius orbis terre habeatur cui et specialiter pareatur utrumque tribunal, et temporale et spirituale, Rome consistat. Vox hec communeque plebis vulgare ad populum et patres c0nScendit, adeoque frequens increbruit, ut pari omnium consensu ad Ludovicum regem suum hec retulerint, fierique obnixe postulaverint. Ludovicus, fortune eius successum non abnuens, inter primate sui contubernii, qu0S. Secum ex Alemania abduxerat, hec exquirenda et consiliis ruminanda diligenter proposuit. In iis Italici duo erant, qui Ludovici productioni operas multas dederant, eiusque lateri sese adiunxerant, quorum consiliis potissimum ruebatur Marsilius de Ray- mundinis, civis Paduanus plebeius, philosophi gnarus et ore disertus, et Ubertinus de Casal Ianuensis, monachuS, vir similiter astutus et ingeniosus. Cum his et reliquis
Sue commuIlionis, ut diciti in St, consilio firmato, decretum est, populi Romani inducti0nibus consiliisque adherere, nec ab eorum consiliis ac assensibus discedere. Ipsi desernant, Suo Senatus tribunatusque consulto in omnibus
Protinus vehementissimis populi Romani caloribus ignitisque ad has res novas animis, I0annes XXII papa excommunicationibus propinalis, in personam et actus eius, prout iam dici Marsilius libertinus consultores a etiam
220쪽
1328 processuum dictatores conseribere atque componere multo si studio sciverunt, edicta a Senatu populoque Romano pro mulgata sunt Ioannem eo usque dictum papam, tamquam schismaticum profanum et hereticum, cassum e reprobum seu reprobatum, adiecti in eo contextu causis plurimis, quas probabiles imo et manifestas asserebant, inter quas causas unam hic exponere locus admonet. Per plurimos ante annos inter ordines fratrum Predicatorum et Minorum lis quedam grandisque contentio oborta, schisma grande ac iurgium et ignominiosum discrimen attulerat super domini nostri Iesu Christi et illum imitantium paupertate dicentibus fratribus Minoribus eisque adherentibus, quod ipsi ipsum dominum Christum et vitam eius imitantes non habebant alicuius rei nisi simplicem usum facti, abdicatum et denudatum ab omni proprietate vel iure utendi. Predicatores vero dicebant, ipsos fratres Minores non solum habere simplicem usum facti, sed habere etiam ius lendi. Quare si non haberent ius utendi, non haberent ipsum usum nec actum, immo iniuste illare uterentur; non enim haberent usum nisi aliquod ius haberent, propter quod liceret eis uti ipsa re seu rebus; et quod ipse Christus non habuit in aliquibus rebus sic simplicem usum acti, quin et ius utendi habuerit, sine
quo iure usus eius suisset iniustus. Et in hanc opinionem papa Ioannes XXI firmatus consillulum secerat solempne, et contra sentientes vel dicentes hereticos promulgarat, ordine redicatorum cum eo unanimi et concordi. Hanc causam sumpsere consultores Ludovici predici et sententi dictatores. Insuper de potenti pape consultores iidem ac dictatores distinctum quoddam in suis optionibus compo-Suere chirographum, secundum quod ipSum Ioannem mullifariam errasse censebant, in Romanis basilicis divulgatum. Moxque sub hec sumpta Sibi Romani, auctore Ludovico eorum rege et principe, omnia legitime agendi potestate, ut quecunque constituerent legis Vigorem haberent, deposito ac revocato Ioanne, magnis instantiis induxere vi rum unum ordinis Minorum, eo usque vita et honestate uti probatum, Petrum de Corvaria, summi pontificatus sedemi et diadema suscipere, preficientibus illum Ludovico et Romanis sub plenitudine potestatis. Qui paucis post diebus