장음표시 사용
191쪽
omnia eius precepta nihil repulantes. Dum autem Thei tonici et Boliem diu incassum laborassent, tandem Subtractis ab imperatore stipendiis, mulli eorum moriebantur; alii vero cum infirmitate alii cum paupertate ad pr0pria redierunt. Ipse vero imperator Romam ingres Su dominum ocr. papam predictum cum omni Solempnitale ac reverenti ac Romanorum tripudio in cathedram collocaverunt apostolice dignitatis. Licet autem multa particularia bella contra Mediolanensem commisit per plure annos, Frannidem tamen eius restringero non valebat. Unde imperatore in Bohe 1369miam reverso, dominus papa ab eo derelictus se iterum V transtulit Avenionam, ubi etiam tempus modicum supervixit. Anno Domini m. ccc.lxx obiit d0 minus Urbanus papa in 1370
vigilia sancti Marci . Sed iam per spatium unius anni et 'Ij
diutius remanet inhumatiis, quia ut aliqui dicunt in Roma ubi sepulturam elegerat nondum polerat comm0do sepeliri; vel ideo, ut alii dicunt, servatur in Sepultus, quia di inaclementia ad corpus eius crebra et magna miracula operatur. Anno Domini m. ccc.lXX.ii. ip Se est annus tricesimus ex l372
quo Saturnus ingressus est primum punctum Capricorniseva illa pestilentia de qua Superius Scriptum est, per quatuor menses, videlicet tutium, auguStum, Septembrem, octobrem, latius seviit quam prius unquam audiverim, que circa illud tempus Constantinopolim Venetias et quasi totam Alemanniam depopulaVit. Anno Domini etc.
1 Nich am 2 apri star Urban, sonder am 1 dec. 2 Ilier at Andreas alisponensis, aus esse abSchris de druch lamnil, eigenti indigbeigeschrieben: Require residuum in chronicis quae alibi scripsi, et est de quodam spiritu qui alisponae auditus est, sed non visus Er inein die merkWurdige stelle, etche elat et ccar Corpus hist. 1, 2116 e-druch ist. 10.
192쪽
148 VITA LUDOVICI QUARTI IMPERATORIS.
312 - 1347. Ηec si chronica Ludovici incliti imperatoris quarti.
Alpha et omega, principium et finis, primus et novissimus, qui S princeps regum terre, sine cuius principio nihil est, quia ne incepit in tempore et permanet sine fine, per quem rege regnant, per quem facta Sunt secula, per quem cuncta SubSiSlunt elementa, a quo omnia, per quem omnia, in quo omnia: ipsi soli laus et honor et gloria
per infinita seculorum Secula. Amen. gloriosissimis incipiendum, quorum ama permanet in secula. Illos inquam dico gloriosos, sub quorum regimine gubernatur mundus, per quos Deu colitur, mundus reparatur, Vera pace concordia terrarum et hominum conservatur, Videlicet nobilissimos imperatores, reges Romani imperii. Ex quibus unum, videlicet Ludovicum quartum, velut virum christianissimum extollamus, quem non Solum
Verba, immo quod plus est, et sacta commendant. Hic dico ortus est ex nobilissimis BaWariorum principibus videlicet Ludovico comite palatino Rheni et duce Superioris a varie, milite nobili et strennuo, qui cepit circa annum domini m.cc.l.V., qui et illo tempore divisit principalus suos cum fratre suomenrico illustri duce inseri0ris BaWarie. Hic inquam Ludovicus duxit in uxorem filiam domini Rudolsi regis Romanorum, viri bellicosi et glori0Si, et genuit ex ea duos filios, quorum unus dicebatur Ru-dolsus, alter vero Ludovicus. De quo Ludovico aliquid dicere intendimus. Hic erat vir bonus et rectus et iustus; et sicut ex illustribus genitus est parentibus, sic semper gessit vitam bonam et laudabilem. Nam ab infantia mitis, discretus, prudens, argu S, benignus, agilis, sortis, pacificus, Strenuus, et tamen succedente tempore nil puerile gessit in opere.
193쪽
Νam fratrem sibi invidentem et nimium opprimentem viriliter oppugnaverat, et ipse terram iure hereditari possederat. Et Sio demonstrata sua severitate et nobilitate, sam illius cepit avolare et ire ad exteros. In eo commendabatur sapientia severitas et iustitia quam semper dilexit, ut ad eum inclinaretur lavor et consenSu Omnium. Nam ipse inclitus dux in uxorem duxit dominam Beatricem filiam illustris ducis Polonie et dominus Stephanus dux inferioris a varie duxit sororem eius, videlicet dominam Gayttam. Et quamvis incliti Stephanus et Ludovicus duces essent fratrueles, nihilominus parvuli tamen eorum efficerentur filii sororum. Verum factum est ut morerentur illustres duces inferioris Ba arte, videlicet dominus Otto magnificus rex Ungarie, et dominus Stephanus anno domini millesimo trecentesimo octavo , relictis heredibus et his minimis iuvenibus adhuc et parvulis. Unde acta est questio quis eorum deberet esse luto sive defensor ΤΕ placuit matri, et omnibus nobilibus inferioris BaWarie placuit, quod dominus ridericus magnificus dux Au- Sirie. E contra displicui omnibus civitatibus et civibus et omnibus mediocriter nobilibus inferioris a varie, et placuit prenominalus Ludovicus inclitus dux superioris a varie; et sic vocatus est pro lutore et assignati sunt sibi par vult, et datus est eis pro defensore et terre. Quod male vehementer doluit cum omnibus nobilibus, et invocantes auxilium domini riderici duci Au Strie, promittentes cum iuramento ipsum habere terre et pueri pro
tutore. Qui collecto milite videlicet comitibus multis, seu-dalibus militibus et omnibus nobilibus Austrio, Styrie, Moravie, Carinthi et inferioris Ba arte plusquam mille ducenti galeatis, exceptis infinitis peditibus , destinavit eos ad partes Rheni expugnare dominum Ludovicum inclitum ducem superi0ris a Varie. Quo audito et ipse collecta militia, videlicet de trien-bercti, de ius selbercti , de Neyssen et quos circa Rhenum habere poterat, obligans se suaque, nil ponderan Vitam
194쪽
heredes terram et omnia que labere poterat, viriliter occurrens illis, dicens: Non est disserentia Deo ceu liberare in multis vel in paucis, non inferamus ergo crimen glorie nostre. Nichilominus lamen frater suus dominus Rudolsus dux n0n erat sibi in adiutorio. Itaque omnia pro nihilo reputan et commendan Se De0, congressum faciens cum illis in loco qui dicitur omelsior in vigilia beati Mar-13s lini episcopi , pr0Sternensio omne et occiden S, deStruens, V deponens, an nihil an conculcavit audaciam illorum. Etenim scriptum est: Quis unquam sperarit in Domino et dere-liolus estpEt mirum in modum omnes, ut predictum eSt, vinculatos recipiebat, videliget comites de chaWnbercti, comites de Relg, comites de ais, nobiles de Walse, de Capella, de Meyssa v, de Chunring , et breviter dicendo omnes n0biles Austrie, tyrie, 0ravie, Carinthie, et omnes maiores nobiles inferioris a varie, qui omnes iurati prius militabant domino riderico duci cum universis castris Ba-warie videlicet charding, Griesbach, rnex Julbach, Wintge, et quod longum enarrare esset adiunctis aliis bene septuaginta duobus caStriS. Sed res illorum multo aliter evenerant quam pSi Sperabant ideo non est consilium h0minis contra Dei auxilium. Nam qui de extraneis phaleratis vexillis bellicosi in armis, vestiti equorum et vaccarum pellibus gloriose advenerant, iam petentes sugam c0nsus recesserant prius Sedentes in equis, iam iacentes in truncis, denudati in pratis, nec iam ornati sericis prius alios irridentes, iam nimium sentes prius gaudentes, iam nimium d0lentes prius sani, iam infirmi prius alios sp0liantes, iam alii spolium existentes, et quod plus est dicere equos et boves excoriantes et Se in corporibus eorum abscondentes, et qui predari Venerant, reda ab aliis abducti suerant. Et sic inclitus dux Ludovicus victor Deo donante extiterat et gloriose de inimicis suis triumphaverat anno domini m. ccc. X. iii. Et ne unus quidem ex eis effugit ut nuntiaret aliis. Et si quin-1 Das Chron. Salisb apud e 1 407, an das Chron. de ducibus Bav. apud ei e 1 40 n die Compitalio chronologica apud Dei et 2, 3414eben oli richiiger denis nov. 2 S lese ich lal comites. 3 So ver-bessere icti Churring Aber dies namen und die fulgenden de burgensin aucti noch sons unrichlig.
195쪽
genti milites in cust0diis depulat quousque per illustrem
ducem ridericum ducem Austrie et archiepiscopum SulZburgenSem Sunt pacificati et gratie restituli. His ita peractis , Australibus commilitantibus inducie dantur, et a vari vinculati per castra trahuntur. Et sic omnibus castris circumquaque que Silis iam trans Danubium, iam circa Oenum fluvium; et non fuit castrum parvum Vel magnum quod eos non colligaret in unum. Et ipsi vero nobiles pre d0lore et c0nsuSi0ne nimium lamentantes, sed i e et omne civitate cum omnibus mediocriter nobilibus in hoc supra modum gaudentes. Ipse Ludovicus dux inclitus, qu0 ut leo domaverat et viriliter VastaVerat, miSeric0rdia motu omnes hereditatibus suis instaurat; nam Semper erat animo propitiu et Sirenuus, in commisso fidelis, univerSa morum honeStale reclaruS. Ducibus vero sibi commissis et heredibus', aliquali pecunia pro defensione recepta, terram et caStra sine omni P0ntradicti0ne cum civitatibus restituti, et quos in vinculis habebat abs0lxit, pacem et amicitiam dominorum Suorum eis impetravit et omnes liber0s cum maximo gaudio abire perini sit. His auditis dominus ridericus dux Austrie, interp0Sito archiepiscop0 SalgburgenSi diem complanati0nis cum ipso 1313 Ludovico in monasterio in Ranshoven faciebat , Ludovico ης vero in Pra vita existente. Sed poStquam archiepiscopus in Ransh0ven enerat, et ipse inclitus dux Ludovicus processionaliter cum militibus exierat primis vero in claustro existentibus adhuc ultimis in civitate degentibus. Quicum adveniret cum tali gl0ria facta est inter eos pax et concordia, et altera dies prefixa sui inter eos in Byenna Ubi se invicem incliti duces Ludo icus et ridericus facie ad faciem viderant, in oscula et amplexus amicabile ruunt, et quasi se super modum ad invicem diligunt, se ambos incliti regis Rudulfi nepote cognoscunt, Signa amicubilia mutuo Stendunt. Ibi demonstrata sunt magna gaudia, ibi multa gl0ria, ibi inier utroSque saeia Si pax atque concor-
196쪽
dia. O quam magnum convivium et organa elantium et virtus et tripudium Ibi absoluti sunt Carinthiani, oravit, S Wrense et Australes, nec non et omnes captivi dati sunt in manus archiepiscopi Salχpurgensis et ducis riderici, et relige sunt facie. Ibi iuramenta peracta ne quis eorum alium unquam verbo vel facto ossenderet, sed semper se contra omnem hominem defenderet. Ibi peraclis maximis solempnitatibus leti et cum gaudio abibat unusquisque in patriam suam. Sed de Australibus hoc dico ipsos parum diligo nec multum curo, quia nunquam fideles habili vel invenli sunt in es lamento suo. Sed cum eo de domino Ludovico duce inclito audita est victoria et gloria, fama eius laudabilis volat per seculorum Secula. 1314 Anno domini m.ccc.x. iiii eo tempore Vacante Romano imperio, elect0res c0gitare ceperunt de regno. Unde actum eSt, ut ad famam cum de tam laudabili victoria audirent animo inclinarent, veritatem factis compr0barent et se eligere pro rege Romani imperii virum tam victoriosum videlicet Ludovitium inclitum ducemia varie ad invicem reformarent. Sed proh dolori lacla est inter eos discordia unde eccle Si exsurrexi magna inopia. Nam electores diviserunt se in duo una pars videlicet sanior eligit inclitum ducem ocet Lud OVicum Ba varum, et pars altera ducem Austrie riderit: cum Dux Ludovicus habebat voces quinque et dux Fri-dericus voces tres. Sed unicuique ipsorum erat SpeS, ut p0SSet sibi obtinere regnum, ut regnaret hic et in perpetuum. I lectis vero his duobus factus est in mundo clamor magnus: Esto elesti meliorem tu et pars tua deteriorem O Deus ex hoc facta est maxima discordia per seculorum Secula. Electores quinque ducebant ducem Ludovicum Aquis- Nov. grani ad locum lutum ubi coronatur cum gloria et honore,p ut et ipse sit rex glorie, in monasterio beate Marte virginis gloriose. Ibi celebrate sunt misse, ibi peracta sunt divina mysteria, ibi laudatur Deus per secula, ibi coram omni populo denudatur, ibi indulus sacris vestibus in dextrum cornu altaris levatur, ibi in regem Romanorum inungitur, ibi debito loco et debila corona eum uxore
s Zeugniss. 2 Ilier munsler, iehi hioster. 3 Dies is uitriclitig die reichsclei nodien ware in Friedriclis de Schonen anden Vergi Alberi. Argent apud Freher 2, 119.
197쪽
sua coronatur, et pro rege ab omni populo collaudatur, ibi corpore sacratissimo domini nostri Jesu Christi cibatur, et a cunctis populi. Virat reae Virat rem magnifice proclamatur, ibi universo orbi se habere dominum divulgatur, et corporali presentia demonstratur: pulcher aspectu, perSona sorti et honesta, crine crispo et retorto, Superciliatus, bene oculatus, naso proclivo, ore ridenti et iucundo, collo fulgenti et rotundo, brachiis et manibus bene diSpositus, incessu et toto corpore Obu Stus, moribus inclitus, animo iocundus, vir christianissimus, elus Ietis, Severus severis, O Deus quale gaudium O quale tripudium Et sic regnet selix in perpetuum. Celebrantur convivia, letantur agmina, collaudatur et domina regina, dantur munera, redimuntur adi a Congaudeat terra de tanti regis gloria per infinita seculorum Secula. Anno domini m. cc.x.iiii mira dicturus sum. Secunda 314 pars eleelorum, quod non est auditum a sinibus seculorum, vocant ducem ridericum ad unam civitatem que dicitur Pung et coronatur ibi in campo Super uno doli et pro nou. clamatur in regem. Quis unquam audivit talia, dic rogo, βsacta, ut duo simul essent reges Romanorum a sinibus seculorum O vos domini electores quare vobis a Deo date Sunt res et honores Tale schisma quale non est auditum per Seculorum secula, unde ortum est ecclesie ex omni parte Vae Vae Vae Nam inter illos primitivos veros duces et robustos exorta sunt certamina in univerSa terra. Nam Ungaria, lyria, Moravia et S cvia, Colonia, Al- satia cum Austria adflabant riderico. Sed omnibus hoc dico Bohemia cum Saxonia, Polonia cum Prant,urga, Mich- sinia cum Thuringia, Treviris cum Moguntia, Rhenus cum utraque a varia adstabant Ludovico reclarissimo regi magno. Nam et ipse subegit omnes civitate regni. Et si lacla sunt discrimina per eos in terra magna, quia ex hac discordia hinc inde interfecta sunt plus quam viginti millia, et in omnibus partibus ab iis factus est ignis ardor maximus. Videte hoc est mirum magnum, quod inter par-Vum et magnum non est inventu unuS, ne papa, nec
eardinalis, nec episcopus, nec patriarcha, nec rege duces vel milites, qui saceret ho concordeS.
198쪽
Inter alia et celera que facta sunt inter dominum Ludovicum regem Romanorum et ridericum Austrio, actum est ut dominus ridericus quereret regnum. Quem rex Ludovicus compulit intraro hortum rapularum, non invenire regnum, Sed sibimet et suis sacere scandalum. Et mirum qui sedebat in equo phalerato, dabat equum et arma pro rapal0, et h0c re nimia sume nec enim compellebat eum cum suis recedere se Stinanter. contra anno evoluto rex ridericus compellebat regem Ludo icum Scendens per inferiorem et superiorem a variam manere in castris et ibi remanere eum mullis expensi s. lerum dominus rex Ludovicus anno revoluto compellebat regem ridericum intrare insulam inter Lycum et Rhenum, insuper Supervenit inundatio aquarum que compellebat eum non dorinire in campis vel in Sylvestribus, sed ascendere Super equos etsi ambulare in aquis, quod non vidit am0do quis, usque in diem tertium. Et sic navigando fugit Ilo est omnibus
Η0 schisma duravit usque in octavum annum. Ibi Fri-dericus rex accepit magnum dampnum, nam obtentus est 1322 in Ba varia prope Muldors et percusSus est insta a minimo' 'usque ad maximum. Nam adduxit ibi gentes qui percussi sunt ad dentes Ungaros, Moravos StyrenSes et AuStraleS, hi non fuerunt tales quin essent prostrati et misere necati. O quam gravis guerra a multis auditur parile et videtur Nam qui venerant cum magnis equis et phaleratissum gloria, iacebant in maxima miseria qui sedebat in S0lio, iacet in sterquilinio, rex dux cum militibus et omnibus complicibus n0n est inventus unus quin esset captivus et male vulneratus, vel cum pedibus alligatus vel et occisus. Et quod mirum est dicere vel etiam enarrare, qu0m0d0c0nsust et quom0do reclusi non habebant spiritum etiam I0- quendi vel manus extendendi. Nam abscissa capita et manus et brachia cum pedibus et tibia multa sunt inventa. Ibi in montibus speluncis et in abditis et sylvis multi sunt necati et misero proStrati.
199쪽
Inclitus rex Ludovicus, ut semper erat mitis humilis et pius, prudens et circumspectus, assumpsit ridericum et duxit Ratisponam. Et circa horam nonam omnes habebat obvios, cum hymnis et laudibus et tympanis et plausibus et cantantes: Ecce ad renit hic rere mundi dominus. Alii clamabant: Gloria et honore hunc coronasti Domine Tertii dicebant: Ecce in manu eius potestas et imperium. Quarti dicebant: uncio nus amarit quem sic potenter Gallarit, nam hostes suo subiecit Domnus omnes sub pedibus erus O quale nobis gaudium per universum mundum i uno facta est pax et concordia per universa secula, et sacta est letilia magna in populo. Benedicamus Domino. Post hoc loca it eum in Traus enichi castro usque in quartum annum, qu0 omnibus notum est. Ibi pacificavit 1325 regem Ludovicum Super corpus Domini cum iuravit. Fri-dericus resignavit regnum et dedit se in famulum et nunc et in perpetuum, ut amodo nunquam excederet, et hunc pro rege recoleret, quod adhuc obser a frater suus Australis dux Alberius. Sic ergo ambo sumpserunt corpus dominicum et dimisit Fridericum liberum abire in locum suum. Sit n0men Domini benedictum. Et sic facta est inter eos concordia per infinii seculorum secula. Ludovicus Dei gratia adlui regnat in sua patria. Anno domini In ecc. xx. ii Sanctissimus Petrus et princeps poStolorum insormat in sua canonica, dicens: Subiecti Stolo omni humane creature propter Deum sive regi quasi precellenti etc. meo intelligens Ludovicus quartus Romanorum rex, Videns Se habere potestatem preordinatam a Deo, excutiens se ut aquila ad volandum Super pullos Suos, videre et discernere inter bonos et malos, quia erat in Sei S Sapiens, recreator iustitie, in consilio pro idus victoriosus, lutum mundi gubernan et lenen Sceptrum regni, egressus est a Ba varia ei prosectus est in Italiam manu Va 1327lida Transiens Veronam pervenit usque Mediolanum, et M iubique locorum honorifice et cum gaudio susceptus est. In tySuper et coronatus est in Mediolano 0rona ferrea et hos in 1 mulla gloria, quia sicut serrum domat cetera metalla, Sic ipSe tenetur sua polentia domare et corrigere, disSi paro, eVellere et destruere cetero reges et alios, qui sunt contrarii fidei christiane et nolentes legibus Subiacere, quia p0lesia a De0.
200쪽
At ubi audita est fama ipsius et Victoria cum gloria omnes celere civitates et confinia advenientes susceperunt illum cum gaudio. Ipsi quoque Romani hoc intelligentes non resistebant, Sed letantes occurrebant ipsi plusquam quinque milliaria, et premittentes nuntios solempnissime invitabant ut veniret, unde nomen haberet sive titulum. Ipsumque cientes appropinquare, Sternentes viam variis VeStibuS, auro, argento, quemadmodum Domino factum est venienti erosolymam exierunt obviam cum gaudio et leti dicebant: ita reae Clangentes tubis tympanis et choris et cytharis et organis taliter ducebant per pontem Tyberis valenter, ubi nunquam alius regum nisi armala manu veniebat, cantantes illi obviam leti et cum gaudio: Adrenisti desiderabilis quem e eotusamus pro domino, quia tu es factus spes desolutis et magna consolatio his, qui sunt in tormentis. Hinc inde multi militibus sternebant in
via denarios vestes et ornatus varios, et omnis populus virorum et mulierum occurrit illi ornantes se decentissime, et universus clerus clamabat Valenter, introducentes eum in templum, et Statuentes eum Super altare cum uxore Sua dicentes: Ecce adrenit dominam do nus, et restrium in 1328 manu eius et potestas et imperium. Et celebratis missa
periali dantes in manu eius Sceptrum et pomum aureum, ostendentes eum omni populo, clamantes et cum iubilo dicentes Ric est rem regum et dominus dominantium pervmpersum mundum. Et oratione sus vestitus est veste pulcherrima cum Sua coniuge Margaretha, Suscepto Sceptro et pomo aureo in manibus, tenentes celum Super caput eius, et equitando ducentes per totam civitatem et vicos et plateas, in fistulis et tympani et choris, Sternentes viam vestibus Sericis, et denariis argenteis et aureis Spargentes viam, clamabant iubilando dicentes: Ecce reae regum et dominus dominantium, imperator semper mustus Et introducentes eum in palatium suum in iubilo et gloria, ostendentes sibi multa gaudia que sunt inenarrabilia, ta- tuentes mundi dominum per secula. Et duravit hoc gaudium usque ad diem octavum, offerentes ei munera in