장음표시 사용
341쪽
sororem Friderici qui cum Chiinradino interiit, duxit tricus de eunburg Que genuit filios et filias, ex ruibus processerunt comes tricus de Phanberg, Fridericus Libertinus iam comes Tite, et utriusque sexus seges nobilium ampla. Ottaxarus propter pacta que habuit cum trico duce, misit prepositum Brunensem ut arinthiam et Carniolam apprehenderet. Sed civitates et nobiles Philippo
conflantissime adheserunt, et repositum asseclum contumeliis contempSerunt.
Hoc anno nobiliores Styrie: Bernii ardum ainricum comites de Phanberg, de Wildonia, Petovia, Liecliten Stain, de Stubenber captivavit, et per castra ab invicem sequestravit, castris eorum plurimis usque hodie dissipatis. Hoc tempore Bela senior moritur, et sui secum silius 270 eius et Socrus Ollaxari, que subripuit quedam pretiosa 'iocalia, ita Laro mittens ea. Que dum Stephanus repellit, Ottaxarus egre tulit, adeo indignanter ut contra se in
pretium armaretur. Ollaxarus captivos eximens et promotionis gratiam in reliquum promittens, Stephano pr0peratis occursum. Sed interveniente sorore Stephani, socru Otta kari, concordia est compactata, et nobiles Styrienses exactis in captivitate quadragini sex hebdomadis ad propria revertuntur Quomodo itastarus Larinthiam amolam Portum Monis habuerit, et de tormentatione Sistidi de nerenberch. Cap. z. Anno domini m.cc.lx.ix Ollaxarus arinthiam ingredi 1270tur. Et primo aTbacum obsidet, Philippi autores oppri-1' et inhilo in Perens s. und wurde on thm ergangi Bela tochter Ottahar schwiegermulter hies Anna. 2 seim Continuato Martini Poloni laute dieses capite also: Anno domini m.ct.lx.viii. Oltakaru prosectionem parans in rusciam, in Poloniam venit ubi cruce accepta iter arripuit. Sed quia stagna ob hiemis levitalem gelata non erant procedere non potuit. Cum autem frustra videretur venisse ad illius terre presidium contra incursum Livoniensium castrum sortissimum quod dicitur Mons Regis ibidem tonstruxit. Deinde reversus ad propria, intellecto quod iracus dux Earinthi debilum nature persolvisset, Brunonem episcopum lmucensem misit adpetendum arinthiam et Carniolam secundum pacta que prius secerat eum Utrico Ambo enim similiter pepigerant, quod si quis eorum sine legitimis heredibus prius decederet, alter superstes decedentis dominia possideret. Sed secundum hoc nichil profeci episcopus nec obtinere potuit nisi duo castra que se sponte itakaro subiecerunt. Reliquas terras inva it Philippus frater predicti ducis trici. Di iligo by Orale
342쪽
mens. Et in brevi utrasque terras sibi subiecit, quia nemo resistere potuit Philippus videns se minorem resignavit omnia, et acceptis proventibus ab eo necessariis in Crem-sam civitatem Austrie commigravit. Et privilegio de ducatu arinthie misso in Bohemiam ipse Forum Iulii introivit, ubi castrum Portus Naonis, quod ad principem
Styri pertinet Aquilegiens seodum, exemptis ibidem de Porciliis et Castello nobilibus, vasallus ecclesie est
Hoc tempore moritur Ulodestatis, qui dum ire Poloniam ut suum patrimonium ecclesie addiceret veneno peremptus est ut dicitur a propinquis, et ridericus eccleSie repositus est electus. 0 audiens ridericus ad curiam pro peral, et accepta confirmatione rediit. Et venit Frysacum, ubi Ottaxarus eoda sua suscipit et ecclesia sibi per pontificem commendatur.
Ordinatis autem terris per descensum Trahe tendit in Styriam. Cui cum Si fridus de Merenber ses line non currere egritudine corpori prepeditus, rex m0vetur, et perSecutionem SuScitans contra eum, mandat eum sibi cum promissione premi in Bohemiam presentari. Quem quidam miles Oriolsus de Grec invitatum cepit, et trico de Durrentiolc suo ossiciario exhibuit. Et hic eum regi in B0hemiam presentavit, ubi m0rte acerrima tormentatuSinteriit. Et visa sunt clarissima luminaria in l0co mortis sue, requentius viri innocentiam contestantia, a pluribus sido dignis Corpus eius ad claustrum monialium ordinis sancti Dominici sub castro Merenber positum Si translatum.
Ollaxarus semper estuans ad amplius, versum n0bis Ovidii exhibere videtur, qui dicit: isDumque Sitim sedare cupit silis altera crescit. Et oratiuS: ONon missura cutem nisi plena cruoris hirudo. In diebus illis pax 0 erat ingredienti et egredienti, quia re non erat, et unusquisque quod sibi rectum videbatur faciebat. Pretia et opinione pretiorum audiebantur, potente et divites pauperes opprimebant, quia nullus de iniusticia iudicium faciebat, iuxta Prosperum qui dicit:
343쪽
isImpia confuso Sevit diSc0rdia mundo, Pax obiit terris, ultima queque vides 3. LXCIPIT LIBER SELUXDES. De Rudolfo et Reinhardo comitibus et Dolione Rudol in
Anno dumini m.cc.lXX.ii. Gregorius papa decimus au 1273diens quod a priscis temporibus electionis puritas esset sermonio avariti et maculatione munerum deturpals reg- nuinque et imperium iam vacaret, et inter Petrum Arragoni et arolum Sicili reges ortas discordia presentiret, clectoribus mandat, ut munde et Sincere intendant electioni,
et de persona que sit laudabilis et utilis ecclesie atquei inperio in prosectum. Porro in diebus illis fulsit in superioribus SWevorum partibus Rudolsus comes de abespurg, quod Si castrum in exordio montium, ubi mons Iovis et alpium Iuliarum inter lacum Alamannicum et os annicum haud longe prospicitur celsitudo. Vir in regni gremio Sanguinis claritate,
morum honestate, elatis malui ilate, armorum strenuitale con SpicuuS, fama nominis dilatatus, ut viris spectabilibus non immerito comparetur. Nam Meinhardus comes Trolis tres sui temporis viros intra regni viscera magnales exceptive semper inter familiaria colloquia commendavit, scilicet hunc Rudolsum, ducem Icarinthi Bemhardum, cuius est habita mentio in premissis, et Alberium seniorem Τyrolis et oritie comitem suum Scilicet genitorem, qui in obsidi0ne Mediolani sub riderico primo opera mirifica perpetravit. Et licet dubium non sit, regnum et imperium
1 Continuato Martini Poloni: Anno domini m.cc.l.xx. Oitakarus apprehendere cupiens Earinthiam et Carniolam primo invasit Laybacum et id per obsidionem et violentiam in deditionem recepit. Deinde in arinthiam properans eam tandem sibi sub iecit et privilegium terre cum aurea bulla de ducatus investitura in civitate sancti Vili sustulit et in Bohemiam destinavit. Demum veniens in forum Iulii Porium Naonis acquisivit, ut a mari usque ad mare et ad terminos Orbis terrarum suam potentiam dilataret. Hoc autem castrum ab ecclesia Aquilegiens marchio Styri prius tenuerat, sed tunc nobiles de Cusiello et de Porciliis castrum ipsum eidem l laxaro vendiderunt, qui factus ex hoc vasallus Aquilegiensis ecclesie in Austriam est reversus. 2 So habe ich die unversiand liche sielle des non Leob. tres coherentes cui inter aus dem Coni Mart. Pol verbesseri.
344쪽
principes et milites habuisse illustribus actibus decoratos: hos tamen virtus atque prudentia et invictus animus specialiter insigni, it sicut David in Latalogo sortium tres sortissimos legitur habuisse, et nominatissimos inter sortes. Rudolla patre arimanno comite veterane militi et in pretiis fortunato progenitus, uxorem habuit AnnRm, filiam Purghardi comitis de ayerloch, ex qua Suscepit tres filios Albertum, Harimantium et Rudollam; et quinque filias speciosas, quibus omnibus deus dedit secundum dignitatem huius seculi grande u0nien prout in serius S digeStum. Meinhardus comes Alberto patre ex filia marchionis Andecensis viri nobilissimi ortus, ex regina Eligabeth quatuor habuit filios. Primum Lude vicum, qui non fuerat coniugatus. Secundum Albertum, qui Alberii comitis de Haterloch filiam duxit, ex qua genuit liliam que Friderico purgravi de orenber nupsit et utriusque sexus selum protulit copiosum Tertium Ottonem, qui filiam ducis Polonie, et ex ea quatuor filias progenuit quarum una in
Siciliam riderici regis silio Petro copulata usque hodie cum liberis possidet regnum illud altera Rudolis filio Ru-d0lsi Palatini traditur de qua unam filiam peperit et decessit alie due orem virginalem morientes ad ceIestia trai Stulerunt. Quartum ainricum, qui tres uxores habuit, cuius in scriptis mentio dissusior est habenda. Dua quoque filias habuit dictus comes una fuit lanigravio Thuringi con thorata, et genuit ridericum lant gravium hu-ringi et Mysnensium archionem Alberto nupsit altera, Rudolsi prelati comitis silio, que ducissa Austrie et regina Romanorum, Sicut in serius exprimitur, est essecta. Me in-hardus metuens quod Rudolsus de contractu hoc animum immulasset propter excellentiam sui latus misit ad eum p 0Stquam regnum est adeptus, si persisteret in pactis pQui respondit Meinstardum de tanto germine proceraisSe, ut pudere non deberet quemlibet regum secum federa matrimonii subiisse. Ex his prodiit ampla seges, climala mundi replens, luminaria orbem illustrantia, rege regine proceres divitiis et gl0ria re eminentes, a mari usque ad mare suos palmites velut fructifer arbores protendentes. Contigit quandoque civitatem Argentinensium nobiles
circum Sedentium adversarios Sustinere, ad quo conteren-
345쪽
dos Rudollam, ut belli eorum dux esset, accersivit. Quidum in demonstratione Vires civium exploraret, omnes precepit extra civitatem progredi. Et dum numerum et armorum decorem per singulos ordines estimaret, respicit de montibus maximam multitudinem armis coruscantibus prolubentem. Et dum cives ad civitatis residium festinarent, pontes luminum omne deiici procuravit, et ut intrepide hostibus occurrerent proclamavit. Alter Alexander, qui similiter deiectis pontibus Greco ne fugerent detinuit
contra Darium pugnaturus. 0Sle autem, cum eo cernerent consistere et cordatos esse ad resistentiam, audientes autem Rudolsi presentiam, que pacis Sunt quesierunt, et ex utraque parte comiti preflantiam laudibus extulerunt. Basileam insuper Rheni famosam civitatem et nobilem obsidione gravissima pressit pro quadam iniuria sibi sueta, agros vineas dissipans circumquaque, et in nocte dominice nativitatis irruens in civitatem, armorum collisione ei populi concursione menti Sue magnanimitatem et audaciam, et quod posse habuit demonstravii ci italem timore concutiens et stupore. Rebus prospere gestis abiit, obsidionemque continuans totis Viribus obfirmavit. Quo facto dii sus fama sui nominis per regni loca undique, et ad ora principum volitavit. Interim principes convenientes loco et tempore con 1273 dicto de principe et capite orbis terre iuxta consuetudinem tractaturi, et circumducentes oculos ad diversos, actus singulorum quoad virtutis reconium estimantes, incidit in memoriam come Rudolsus, de quo dicere videbantur: Num inrenire poterimus talem virum 8 Et sicut domino placuit, unanimes essecti, consensum omnes in Rudolsum sine obsistentia aliqua transfuderunt. Pronunciationis verbum super hoc in ore flatuunt Palatini, qui surgens inquit In nomine sancte et indiri e trinitatis, consensu omnium electorum in me posito, pronuntio ac ligo Eudossum comitem de Habespum in regem ac patricium Romanorum. Statimque mittunt marscalcum cum signis sui imperii ut obsidionem Basileensem Solvat, concordiam faciat, cum conlitorali sua ad coronam properet, demandavit. Sicque dies colloquii et his resulem verbis atque cives alloqui videbatur: Vos
346쪽
cogitastis de me malum, et deus vertit illud in bonum, ut Gallaret me. Presul autem secundum sanguinem eiu propinquus, magis tamen ei inses tu incendiis et rapinis, accives viri fortunam esserentes dixisse sertur: Si de throno suo deus omnipoten Se moreret, Eudolfus comes protinus
Et facta plena concordia per Rheni alveum venit cum maximo tripudio principum ipsum expectantium et comitantium AquiSgrani civitate autem, omni terre p0pulo iocundante, Stratoriis tapeti plateis et domibus decoratis, cum regina de palalio, Sceptro paludamento et palla ac aliis insigni is et regalibus decoratus, in sedem Icaroli lo-1273 calus coronatur. Et expeditis ibi plurimis causis de con-ῖς cessione eodorum, innovatione privilegiorum, et sollempnitate iuramentorum pro con Servatione iurium regni et imperialium statutorum, Coloniam ingreditur Agrippinam. Et quidem civibus ibi nova lux oriri visa est, honor gaudium tripudium rediviva quadam retracti0ne de Salomonis co-r0natione et unctione cum gaudio, sicut olim, hoc in lempore redeunte. Qui dum in Sy0n ungeretur, cecinerunt buccina, et dixit omnis populus: Visa re Salomon et
insonuit terra a clamore eorum.
Fuero qui dicere videbantur : Num salpare nos poterit iste sue glorie invidentes, sicut sui rex Otta karus Bohemie, Ilainricus dux Ba varie, berhardus de Wirten-ber gentis Suevice. Invideant igitur, et mirentur quod Samuel inter filios Isai non specie pulchriorem, n0n Statura proceri 0rem, n0n corp0r sorti 0rem, Sed David regem unxit omnibus iuniorem, sicut et dicitur de Tiberio Constantino. Scribitur quod throno imperiali positus cum immensis laudibus in regni gloria Sublimatus, adversarii eius ei, qui spem in domin Suam posuerat, nichil efficere valentes, magno Sunt pudori confusione c00perii, tam ii quam illi. Tullianum illud nobis pulcre exhibentes, qui dicit de Africano Industria virtutem, virtus gloriam,
1 verbesseri e die vere urbe ne stelle Fuere cum qui dixero videbatur.
347쪽
De o triis restis Romanorum sollempnibus, et legatione eius ad uastarum restem Bohemie. v. i. Anno domini .cc.Ixx.iv. Rudolsus rex venit in Spiren 127ι sium civitatem , ubi convocalis nobilibus precipit, ut eaque ad imperium spectant abducta et sublata indebile, non disserant resignare. Quidam metuentes regiam minationemque p0s Sederant reddiderunt alii vero compulsi simili modoque ibi usurpaverant, regii sSci procuratoribus obtulerunt. Deinde in urbem uere liber curiam reconigat, ad Nov. quam regni procere prelati nobile convenerunt. Ibique de pace errarum, de laudis, ac aliis diversi casibus leges statuit, quarum metu coherceatur humana audacia, tu laque sit inter impr0bos innocentia, in ipsis improbis sormidato supplicio refrenetur nocendi oluntas. Decrevit quoque Sicut quondam AS Verus, qui nequaquam abuli 0luit potenti magnitudine, clementia et lenitale gubernare subiectos, ut absque ullo terrore vitam silentio transientes pace optata cunctis mortalibus ruerentur; unde Suo tem pore per omnia compita Summa transeuntibus pax favebat.
Statuit etiam, ut sertur, quod propter communem intelligentiam obscure latinitatis privilegia et littere de cetero vulgariter conscribantur; qu0 patet ex eo, quod ante sua tempora nulle littere vulgariter scripte reperiuntur de negotiis vel contractibus quibuScunque. Ad hanc curiam venit Fridericus archiepiscopus Salcg- purgen Sis, Suscipiens a Rud0lso sua regalia. Super quo indignatus Ottakarus capitane suo Miloto mandat, ubi cunque episcopium de astari. Qui Frysacum obsedit, et obtentum opidum incendio destruxit, et omnia predia episcopalia multa crudelitate laceravit Philippus vero ducis erit hardi filius in sede Salcgpurgens et Aquilegiensi frustralus, d0lens de pactis que frater suus habuit cum Ollaxaro, ad curiam regis venit, et ibidem terras arinthiam et Carniolam suscepit de manu regis in eodo,
sicut fieri est consuetum. Ottakarus rex et Hainricus dux a varie non comparentes, ad proximam curiam in Herbipolim orientalis Franci civitatem primariam citantur.
348쪽
Ad hanc summus pontifex direxit cardinalem, qui prelatis regni concilium Lugduni celebrandum nuntiat, regem ex parte pape et cardinalium salutat, et ad imperii coronam invitat. Rex ad coll0quium pape Se Venturum promittens, cum gratiarum actione dimittens cardinalem magnifice honoratum. Hic quia predicti principes non fuerant, tertius eis dies ad curiam tertiam indicitur in Augustam Vindelicam Rhetiam. ars Ad quam ita harus mittit episcopum erilli ardum M i exoviensem, ainricus dux Heliaricum repositum Ollingensem, Viro peritos in iure canonico et civili Surgens Vern hardus in medio procerum, electionem Rudol multis verborum phaleri nisus est quantum poterat viciare, probans eum excommunicationis vinculo, eo quod quasdam ecclesias Sp0liaverat, irretitum, et propter hoc inhabilem ad hoc culmen. Rex autem litterature expertis principibus asserit, huiusmodi in collegiatis consistoriis, dicens, litteraliter potius, quam coram Secularibus principibus contractanda, et principes, Si intelligerent, Sine osse iis nullatenus pertransirent. Qui vix oblento securitatis conductu inanile ad suos dominos sunt reversi'. Otlaxarus autem et Hainricus dux in suis iuribus, officiis et seodis ab imperio dependentibus, communi omnium sententia sunt
Hoc anno moritur Gregorius patriarcha, et succedit Raymundus Hoc tempore Lude icus Palatinus unam siliam regis in coniugio sortitur, que genuit Rudollam Palatinum et Lude Wicum. io quidem prius habuit filiam ducis Brabantie, quam innocenter occidit, Suspicionem habens de quodam milite cum eadem. Que postea sibi apparens, manu extenta ad aliaris Sacramentum, suam innocentiam testabatur. Ipse contremiscens dicitur ipsa visione, dum esset adhuc iuvenis, unius horo spatio canuiSSe,
heine aus demselben ausgestelli urhunde bekanni geWorden. 2 Diese hie durch verstellunge derisorier und an de res vereorbene stelle aut et belli Continuato Martini Poloni deuilicher o Rex autem benigne respondit quod hec coram literatis viris, non coram principibus qui ierature vel iuris notitiam non habebant, erant iudicialiter pertractanda. Unde ambassiatoribus indicio silentio, vix oblenio etc. 3 De patriarchison Agla Gregor War am 8 sepl. 1269 gestorben, Ravmund wurde vom pabstam 1 dec. 1273 ernannt.
349쪽
moxque monasterium in Ba varia, quod Campus Principis
dicitur, undavit . Exacta curia rex Ulmam venit, et Heliaricum purgra 127εvium de uerliber dirigit ad Ottaxarum poscentem suo nomine et regni Austriam arinthiam et Carniolam, quas iniuste usurpationis titulo possidebat declarantem etiam, quod regnum B0hemi et marchionatum Moravi sibi propter contemplum et contumaciam abiudicavit sententia principum et decretorum. Ad quos rex: Non decrevimus, ait, tam facile reddere, que arcu et glassio nostro tam sudoros conquisiyimus, vel que ad nos consanDinitatis et afflnitatis tramite manarerunt. Adiiciens se non movicum mirari, quod proceres estni omissis potentioribus tam exilem comitem ad re i fastifum tulerunt. Ad que vir provide susceptis verbis regiis respondebat Empedire u bis crederem, quod deposito elationis fastu Romano ros principi subderetis, cui necesse erit spiritum presumptionis restre retundere, eo quod imperium contempsistis et ad consistoria principum non venistis. Sed et oblatum nobis restnum olim posuerstastis, susscientem vos habere gloriam respondistis. Scitis, quod deus potestatem alet in regno hominum, et cui voluerit dabit illud. Genus et proaros strepitis omne genus hominum in rem simili sumit ab ortu, cum enim deus auctor spectabilis, nullus degener emtat. An ignoratis mentis impetum in regibus formidandum, quem sine ratione iusti iudicii in quorundam nobilium morte crudeliter effudistis Nam misericordia et veritas custod2τit regem, et clementia roborabitur thronus eius. Apes, ut dicit Seneca, sunt iracundissime, atque corporis captu pust-nantissime, et aculeos in ulnere relinquunt. Re apum sine aculeo est, natura et telum detrarit, et iracundiam eius inermem reliquit eremptum hoc magnis restibus ingerens, ut pudeat ab eriguis animalibus non trahere bonos mores Tempus est, ut revertar ad eum qui me misit;
1 De Continualor Martini a stat diesem absal hie ers diecim vo-rige capite vorgehonimen stelle uber Rudois s0hne und ilichie mit dem Eusal2 Nam rex unam liliam suam in uxorem tradidit Ludewico Palatino, de qua genuit Rudollum Palatinum et Ludewicum Bawarum qui hodie do imperiali nomine gloria ur alteram vero tradidit Alberio duci Saxonie, qui
ex ea genuit Alberium Palaviansem episcopum et duces Saxonie, viros iuri, ius e samoSss. BOEANE FONTE l. 20
350쪽
quid finale referam, vicatis. Qui ait: Non aliud, quam audistis. Et reversus ad regem, exspectatu Sicut aqua frigida anime sitienti, que gesserat et quid Ottaxarus reSponderit, enarravit. Dissimulavit rex, cogitans illud Salomonicum: . Tempus loquendi, tempus tacendi, tempus belli, tempus pacis . Et sicut Prudentius ait is Magna cadunt, instat crepant, tumefacta premuntur. Scandunt celsa humiles, truduntur ad ima feroces. De concilio Lugdunensi, colloqui pape et restis Romanorum, ac profectione eiusdem in Austriam. p. iii. 1274 Anno domini m.ctalxx. iv papa venit Lugdunum ad concilium celebrandum, que est magna civitas super Rhodanum, olim de regno Arelatensi et Romani imperii ditione, ad quod tam de Grecia, quam de diversis mundi partibus prelatorum maxima convenit multitudo. Religiosi etiam de ordine Mendicantium sugillati super suis statutis et voto professionis a quodam GK ilhelmo Brittannice gentis subtilissimis argumentis, ad dissolvenda hec repagula magni precipui confluxere. Fuit ibi Albertus Magnus Ralisponensis episcopus supra dictus, qui epiSeopatu resignato Coloni requiescit Beatus Thomas de Aquino, auditor quondam predicti Alberti, in via graviter infirmatus in domo Cisterciensis ordinis, que ossa Nova dicitur, decumbebat. Quam dum accedens Spiceret, suturi rescius ait: eo requies mea in seculum seculi, his habitabo, quoniam elegi eam. Pater etiam monasterii vidit eadem hora stellam lucidissimam ante aram beate virginis se mittentem, et mox coniecit, quod vir Sanctu S, qui vite et doctrine claritale ecclesiam illustrasset, ibidem esset sicut probavit exitus pausaturus'. De aliis ordinibus ibi honestissimi fuerunt, qui adversarios confundentes suas partes validissime defenderunt. Patriarche et episcopi Greci se redituros ad unitatem ecclesie promiserunt, et spiritum sanctum a patre et filio procedere novo symbolos nach de eriten sylbe dieses orles endet die sicho in de hs. 2 mers stan Magnus de ordine redicaturum episcopus Ratisponensis in facultatibus theolo ieis et phisici eruditus. Beatus Thomas etc. Jausala: Unde et i pectore eius stella diffusa comis nitidi pingi solet Assui trater Bonaventura de vir religiosus, iterarum scientia decoratus. Mausalχ quoque.