장음표시 사용
111쪽
impedimentu, nulla moliatur euacuatione, medicus certo icti et naturam non posse operari, si tamen materia optime fuerit con-alscocta, ita ut ratione morbi conueniat pur- gans medicamentum, tunc dico, quod magi, conueniret in Die Critica, quam alia die, cum medicus debeat imitari naturam bene operantem sed natura semper opera tur bene in Die Critica, ergo medicus qui ii do potest, debet in illa operari, uti medicamento, aut sanguinis missione &c. Qusd si Auicenna, Mipocrates in A. demoro is negant evacuandum esse in Die Critica, dicatis, quod loquitur de Critica, in qua natura mouet, quod patet, dum dicitHipocrates, quod in tali Die Critica perturbatur,4 mouetur Humor Peccans a na
Quod si dicata uicena in die paroxismi,
di maioris amietionis, non esse mouendum, dicatis, quodissi liceat mouere Humores Peccantes ratione morbi, tamen indicatione sumpta a viribus, quia vires in tali die sunt detessae, faetie imbecilles, ob magnia tudinem accidentium, ideo ratione virium non erit mouendum , nil masna urgeat necem las, ut dixi
ciendum cum maxima praeme dilatio
112쪽
An mala evacuasio, facia a natura symptumati euacuante sis a medici, obibenda.
p. Di DVbitari solet, si natura in principijs morborii, materia exiliente cruda moliatur symptomatice aliquam uia laeuacuationem
per c celsum, an talis mala evacuatio sit cohibenda a medico. Ratio dubitandi est, quoniam latetur Gal. quod ii natura in como de . male moliatur aliquam euacuationem, ea prohibere, ii mutaque reuocare,& retrahere oportet contrariutamen docet experientia, quod symptomati-c ,&male uacuationes faetae in priscipio morborum, ii cohibeantur, saeuiora, Meteriora sequuntur accidentia. Pro re lutione hum difficultatis,uid edu, est primo qui sit lymptomatica evacuatio Secundo quomodo riat Tertio an talis euacuatio sit cohibenda.
Quo ad primum illa dicitur symptomaticae uacuatio, quae fit a natura male operante,&quoniam natura nunquam bene operatur,
nisi concocta meteria in ultima parte status, in declinatione uniuersali , hinc factum est, quod omnes evacuationes, quae fiunt solum a natura in ultima parte status indeclinatione uniuersali , sunt optimae, laudabiles Sed evacuationes, quae fieri olent quandoque natura in principio, axis
113쪽
mento,in prima parte status uniuersalis ipsius morbi, dicuntur male in symptomatice faeta a natura male operante, sed quomodo iste symptomatice euacuationes fieri soleanta natura, ut deueniam ad secundum questitu , dicatis fieri a natura valde irritata, stimula
ta ab humoribus peccantibus , qui quidem
peccantes humores, duobus modis possunt multum, xvalde irritare, simulare naturam, ad eorum expultionem, primo sua nimia quantitate, secundo mala eorum qualitate, ubi enim in socrate febricitante,peccan tes humores aucti sint plus iusto,&in maiora copia,quam conueniat, tunc sua multitudine irritant,vi stimulant facultatem ex pultricem ad eoru expulsionem,sicuti ubi humores licet non peccent inquantitate , si tamen peccant in qualitate, tunc aut sua acrimonia hala qualitate, putredine irritant naturam ad eorum euacuationem, quare natura adeo irri tata, cogitur in tempestive, inordinate,&in debito tepore expellere,&euacuare crudos,&rebelles humores, nulla expectata concoctione Hic tamen notandum est, quod non solum in symptomatica evacuatione, sed etiam in optima, & critica evacuatione, natura est irritata, nimia copia, vel mala qualitate humorum peccantium, eo quia nulla fieri potest naturalis euacuatio , nisi a natura laritata fimulata sit dicatis vos contrarium docet Hi-poc. quinaturales &optima euacuationes
cicit sponte deci a natura, si sponte, non rSOL fiunt
114쪽
fiunt a natura irritata Dicatis, quod licet tasymptomatica, quam critica evacuatio, fiat a natura stimulata An hoc tame differunt, quia symptomatica,&malae uacuatio, rita natura multum, valde irritata, sed per feeta, iriticae uacuatio licet sita natura stimulata, non tamen est adeo irritata, ut cogatur uatem pestiuec uacuare, sed cum parum sit irritata, eo quia humores sunt euieti a natura , ideo illos educit ordinate , debito tempore , quando S. sim optime concoeli, in vltima parte status, vel in uniuersali declina. tione, di hac ratione euacuatio dicitur sponte faeta a natura, non quia fiat a natura nullo modo irritata, sed quoniam in compa ratione , ad implomaticam euacuationem natura,est adeo parum irritata, ut sponte videatur operari,cum non cogatur intempestiue educere peccantes humores. Quaeritur igitur, an Symplomatica Evacuatio faeta a natura male operante in principio vel augmento morborum, materia existente cruda, iit cohibenda.
Respondeo quod symptomatica uacuatio est ita duplici differentia, quaedam fit per
loca conferentia altera vero fit per loca non conferentia illa autem dicitur fieri per loca conserentia, quando peccantes humoresilicet sint crudi evacuantur per partes, loca facta a natura ad hoc ut comode, sine multo nocumento, recipiant excrementa totius
corporis, ut sunt intestina, vesica, uterus, palotum
115쪽
tum, nares, Muniuersa cutis,du modo iste partes sint sanet,& non exulceratae, ut fulius alibi declarauimus Ista ergo dictitur loca cosereno. tia, quoniam natura facile tollerat evacuatio δ' nem peccantis humoris, per has parres sed si per alias partes, educantur humores, presertim per membra principalia & nobiliora,talis euacuatio dicitur mala, quoniam non fit per loca conserentia. Ex ias dico, quod Symplomatica Evacuatio, quae non fit per loca conferentia, semper est cohibenda, de ista loquitur Gal. loco superius citato, ubi docet, . ph,3e. eam prohibere reuocare, cietrahere. Sed fiat per Loca Coserentia, dicatis non semper esse cohibendam triplici ratione, primo quoniam licet euacuatio sit symptoniatica, tamequandoque incipit malae uacuatio, quae postea fit, sequitur bona,&sanatur ager, sic docet Gai. dumisic dicit, potest etiam dubia,&- -- α
fallax iudicatio esse, quae tamen tandem bene
cedat hoc idem docet Hi poc dum dicit Excrementa liuida, cruenta fetida, biliosa,mala sunt,&symptomatica, si tamen comode prodeant, bona sunt, id est,si symptomaticae uacuatio fiat per loca conferentia, solet iuuarer sed quod ex symptomatica evacuatione fanari possit aeger, videatis Hi poc qui dicit, in ..pia. cyamethone laborante causonide. s. die materia ex.a existente cruda apparuit fluxus sanguinis enaribus Llicet talis euacuatio esset symptomatica,tamen optime iudicatus est,&sanatus
qui ergo aliquando ex symptomatica eua
116쪽
cuatione, potest sanarii ger, Ut docet experiu-tia ideo non est cohibenda. Secundo Non est coli ilienda, quoniam, cuin symptomatica euachratione, educantur humores peccantes valde praui, qui sua mala qualitate, aut nimia copia, stimulat naturam
ad eorum expulsionem, ideo periculum est si cohibeatur istaeuacuatio ne isti praui humores, quia Natura transmittuntur a venis . a
partibus nobilioribus ad ignobiliores, retineantur in partibus illis, aut ad principaliores deserantur, destruant illarum temperametum, ac morbum deteriore, saeuiora fiat symptomata, ut si ad caput ferantur, pariunt delirium, aut somnolentiam c. pro diuertitate materiae,si aduentriculum nauseam, Vomitum cardialgiam c. Sed si humores, qui
educuntur in s mptomatica evacuatione peccent in multitudine,&cohibcatur eorum euacuatio, periculum est ne sua copia venas dis. rumpant, te a nimia copia extinguatur naturalis calor Malia fritiora pariant accidentia, ideo est valde periculosum, cohibere symptomaticam euacuationem, quoniam periculum est, ne illa materia, que excernebatur intus retineatur, ne sua mala qualitate, pariat leui limia accidentia, ut delirium, somnolentiam, vertiginem palpitationem cordis, torminad morbum augeat, quare licet talis euacuatio, ratione signi at mala,cu significet
peccantes humores non concoqui a natura
tamen ratione causae , poterit dici bona , . aut
117쪽
tim minus mala, cum sit minus malum educi deferri ad ignobiliores, quam intus rutineri,& deferri ad nobiliores partes,ideo non est
Tertio non est cohibenda, quoniam si possibile esset, ut humores qui educuntur in symptomaticae uacuatione quiescerent in venis,&in parte fleeta, tuc dico, quod semper talis euacuatio esset cohioenda, ad hoc ut isti hum res quiescendo Gelli dicitius concoquerentur a natura,cum coetio fiat quiete , di motus&agitatio impediat coctionem, sed cum it, impossibile, ut isti humores quiescant, cum sua multitudine, aut corrupta mala qual4tate, stimulent facultatem expuli ricem ad eorum expulsionem, ideo ne celse .st, ut a natura
tran metantur, vel ad partes ignobiliores , vel ad nobiliores si ad parte si , biliores deferantur, quoniam ista uacuatio sit per loca non conferentia, ideo semper est coliabenda, sed ubi deferantur ad partes ignobiliores, noest cohibenda, quia periculum est, ne ad partes nobiliores deferatur unde leuiora sequantur accidentiaci tunc autem dicimus deferri per partes ignobiliores, quando educuntur per loca conferentia, ut declarauimus supra. Hic tamen duo veniunt consideranda priamo, quod licet talis symptomatica evacuatio in principio non it cohibenda, non tamen adiuuanda est a medico cum sit operatio faeto a natura male operante Iubi suerit dimia nuta , cum medicus non debeat adiuuare, nisi
118쪽
naturam bene, sed diminute operantem. Secundo Notandum est, quod licet, quandoque cohibere lymptomaticam euacuationem , ubi diu perseueret de virtus ex tali euacuatione succumbat . ratione igitur virium, ubi deficiant,erit cohiben
119쪽
Medico authore De Melancholia, Mania morbo ct eius curatisne cap. I. V IN QVE a nobis veniunt consideranda de Melancholia, Mania, primo quid sit,
secundo ia sint caulae huius at sectionis, tertio signa, quarto prognosticum, quinto, Nultimo curationem a io ad primum Melancolia morbus, no- naen delum plit, ut fatetur Gal. a causa,&hu-nor O Lotum a ciente, iura iasis sit me- holi et ideo ab humore melancholico,
uicta est melancholia; est autem mes ancho-
120쪽
M 3.e. ro a vi docet Gat lo c. cit. Paulus, Deli. ruini sine Febre, ita quoque Mania , quae alatinis dicitur in sania, seu furor, ab eodeGal. G. r.e s. eo loco est Desapientia, seu delirium sine se- brevi clarius docuit Caelius Aurelianus Dicendum est igitur, in hoc distingui Melancoliam, Maniam, a phreniti de quoniam phrenesis non est sine febre Colligatis Secundo quod cum in species deliri; ideo Melancholia,&Mania crunt affectus praetern auram , laedens actiones animales, cum opessatainc antinales sint sensus, motu si si
ndum est in id ageetione laedi en , qui
cum rursus sit induplici disterentia, intς6or, exterior, fatendum est in sensus omne ;im: Iesit imagina uoraena, memoriam,
unam illarum, luce principaliter laedi soleati luminatio, o pinnaei quas sam S se prauatam imagin via em, fixi aut olici,&blaniaci, ut docet Et ius, quod etia . idetur asse.Ae Galaecun de causis sympl. cap. 7. dum dicit Melauaestolicae de
mentiae, variae hic His, go M in ipsis U
ticulatim dololae imaginationes apparent:
ibus verbis crediderunt aliqui solam imaginationem laedi in tali affectu,& cum actio-x limr laedi posent, aut quia sunt abolita di omnilia corruptae,aut deprauate, vel tertio diminutar,dicamus omnibus modis laedi posse imaginationem in Melancholia, G . . Mania prout docetTrallianus du dicit, quod