장음표시 사용
221쪽
concurrentib. ad septentrioneoccasum*aimbi ad mmdie Apoenino.la
nuncDentu non gnobilain ualle per qua Athesis fluit stens, e
mens Dontesupra eunde amne habens radit enim oppidi muros ad patia
sevi Ionale Galloriim structio qui ciuili discordiasedes propriasust uetesmouas pominati alpesin Italia si inplanitie desinere incipiat Veronae ins ampliss.est tuo Athesis latili fluuius media diiudi W mi, mantis parte, ex altera urbs in plano sedet:hac Gallicodideriinx runt Engobardi,qimmisi igne,eam pene in comi et qualiaud longe fluiuolus Aureus nomineAthesim petit. Ad alteran Ihesisinat . ripa castella quaeda, parui amnes sui hin torren sicuocantaccolae perualle quae pellatur lis excurrens.Int lacus haud magnus S.Andreae nomine intra montes conclusi inesim riuulo postRhoueredum exonerat .Longe sub Veronam tracastellii Baldum in altera Athesis ripatagiraguprssentisnomini: Idsi est cum pontem ii doccasum Lacus B acus aperitii qui dae nunc et ominai ab oppidulo Gardaeiimposit ad septen rnem porrectus angustior est, nam duob.&aO.msi pag.inlong meta
stat tempestates nonnunquam maritim imitat quod ait pHuctibus&fremitu assurgens Boenacemarino:
Cingitur enim ubi altiss. montib praetermeridianu Cn ris arborib. oleis praes extim frequentiis ipse nobilis Iςna copia refertus inque nonulli parui ex imminentib. oppida ureb circuintius ripis, ad sinistra septemonςu cone dignum inuaab incolis dicit .ad dextraintrorsus paulo saxo positum interius uerbArinu&hocina inpar ad Dura
sinistra oppidi profunda uallem serpens,lacum p plurib.os sit fundi Post aute Penedam meridiem uersus, Malsesinum, Benzonum, &qpaulo ante diximus Garda, Molin a,Lazisiuni*In alterola futua, Madonum 5 inincessuruiuprimario huiusloci oppiduniq
222쪽
Ceographiae Cominentarius VII. lay
aquisBgnaci abluit.in meridieueia Manerbiu. Des zand.Riuolin peninsulaSirmio nonaeadhuc priscu retinesantiquitatis cita uestigiis in Dile, magis tamen poem Catulli cuius patria est, dequo ipseait. einsularii Siriatio insularum p. Ocellequascuris in liquentibus stagnis Maris uastosertuler p Neptunus. Hodie maiori ex parte apiscatorib. hominib. habitat. Post illud P caria
arx eliminutiss.ea in parreposita quae Mintius amnis ex lacu emittit, ubi Ponte iungitur,leniter intra ripas arundinib.refertas fluit, esse eodem tenore cum stiperiori, Boenacum permearescribit Plinius is lacum primo circum Mantua implens,deinde in Padum prorumpit Mantua urbs insignis,uetus ac magna est,quod nome posteritas n5 mutauit a muliere graeca Mantonomine Tiresiaesilia ut antiquitas tradit denominata, quaequuta Italia uenissetvscis soc is urbem posuit,quam moenib. nus eius IH ex TiberinoTuscorurege susceptus circumdedit: unde Plinius solatras Padum Tuscorum illud esse aedificium inquit,& Uirgilius: ille etiam patrihsagmen ciet Ocnus ab orist Fatidicae tantus.&Tuscistius arnnis Qui muros matris dedit tibi Mantua nomen.
Ipsa medio in lacu sit palude sedet, qua superfundit Mintius ex si n5 nisi
pontib. ad ea uia est, circuqua sertiles adiacentc. api uino illud ociose etidi U. Matua diues aruis sed no minusfelix ciueMarone qdnotat Silius, Mantua Musarum domus at p ad sidera cantu Eucista Achivo &Smyrneis aemula plostris. A' Longobardis maxima ex parte diruta. Post autem Minti, coniunetionem cum Pado,medio seretra mi antequa ille scindaturin flumina Hostitia castellum uetus est simili adhuc noriti ne cui per aggere turrib. munituo agro Verone si iter est . si quide paludes in ea parte amplae sunt, qua Paadus naui traiicitur altera in ripa Reucro castello alicro exilientc. medio uexbspatio inter Athesim Mintium* duo torretcs Tartariis prisco etia no, Hinc gει Philistena sossa uocitabat & Menacus, at a quida exiles in Tartarii comitantes unde haud procul ex eam aquarum comixtione palludes efficiuntur, quae Septem maria Tartari pueluti nunc appcllabantur Eiffusae adeo utrectequide maria appellari posse uiderent, s te enim uoragines in iis depraehendebant, si retia nunc depraehendunε, accedentiatius Aesiesis Padi. scissionibusquae modo paludes non ita effusae uersus inareerat sex mil.pass.supra illud in Padu perueniunt, siueineas ipserito olitur,quusupinus alienis aquis stratur, Adnas paludesia. mil. pass. aliatore maris Adria urbs Graeca Adriano infusa amne sita fuit Atria prius pellata, tuo in loco multauetusta sane, ut murorum fragmenta ac inarmoraiacentia ubi ψ indicit, sal complura, tum vitrea tum testacea a iii
223쪽
illius serma sane admiranda quaeuel effodiunε uel a piscatorib. immissismib. per paludes extrahuturi cuius adhuc urbi, pars in insula palusticius aquis circumflua restat piscator as casis habitat, quae comaptouocabulo Adria Ariappellat, in qua tenuitatequa deindesemperfuit VenetiV eo , lo duce bellaeam deuicta perduxerui. Sunt quida nostri temporis qui Z.
maria, Venetoru paludes csse putent,non aut quas meminimus: nos urebPlinio magiς credimus: ipse ait, ubidePadoloquit. Urgetur quippe aquarii mole et in profundu agitur grauis teres quanqua deductiis in flumina. 8c fossas inter Rauenna Altinum. pass. rao niti. tame quia largius uomitI .maria dictus esincere, ac statim subdit. Ohmia ea fossas flumi, nain primi Assagi secereTusci,egesto amiaris impetu per trasuersum in Autrianoru paludesquar septe maria uocant, nobili portu oppidi TuscoruAtriaea qAtriaticu mare anteappellaru O nuc Adriaticii. Similiter Straho Atria quidem inclita ciuitate fuisse memoris proditu est a cuius nomine modica transpositione sumpta 8c sinus appellatus est Adriaticus: Inde ostia plena,Carbonaria, Fosssiones, ac Philistena 8c quaesequunε. Quareno mihi uidet septe maria esse Venetorii paludes, tum quia Atria non Venetoru paludib. adiacet,ex linis hoc nonae coringere posset: quippe non Atrianorused Veneto i aut Galloris, nam & Palus Gallica, n5 aut scpte maria 4 Vitruvio nominat qui Galli paludib. ipsis expositi erat,aquib. gentib uocabula accepit tumetia quia portus Adriaehaud in nostris paludib. sed procul oriente uersus utpaulo ante scripsimus in Adriaticolitore consistit, ite qd ipse deinde ponit, ostia plena,Carbonaria Fossiones&reliqua i inter dictum portu es paludes Venetas interiacet insupersidinans procul salso est, Venetoru paludes ia5 ex fluminuabundantia, ut ait licctisthiic multa inseranε, sed ex marinis aestib.puariasii toris portas replent qui quum abreliquo mari subducunt, praeter canales quos da,reliquia totum ueluti planities aquis denudam emergit, quavis aquae dulces perenniti fluuioru in eos de locos cotinuo ingruat: quarumcursus per paludes canales excavasse uident sed de hocsatis.ad ea quaronesimus redeamus.Sequit ad Mintili ubilia Padu influit, Goucrnu castellii,et supra Matua Vallinum Mintiu lapideo ponte iungens: subq Goitum: Sc ultra quis incit, ad utran Padi ripa castella duo Burgosortis ambo nomine ubi serrea catena amnis nauigatio prohibet. Item ad septentrione non l5ge a Baanaco occasum uersus lacus est, illi Ider uocat apud qucm castellusui nominis, que amnis alpibusueniens tessus nomine medium percurrens,
longo exciti su paulo supra Padu otio fluui torrentib. I ucro, Degno. N Ei collo auctusiungi que etia lacu Chassar torres sub Lodrono castello in altiss. montibi posito invadit Chiesitis sub Gauudo oppido scindit quaniscissura Nauiliu uocat, no procul a Brixia diuertente, Clio ad Marchariu castatu comiscetur. adiacet Chusi lotisclarus castella in colle,
224쪽
Geographice Commentarius Vil. Q
cuiampliss. iungui campi. Indead occasum Brixia urbs potens clara in pristino perseveransnoimine Cenomanoru metropolis condita a Galalis Semnonibus qui Romam incenderunt testeTrogo: Liuius uerba Germanis transeuntibus in Italiam duce Cineo,quorum lingua apud nos speculam designat ex quo Catullus.. BrixeaCinca suppositum specula Flauus quam molli percurrit flumine lo
Hanc interfluit fluuiolus Gareta nomine in Mellum paulo infrassagnoia
castellum cadens si adhuc Mello dicitur,iuxta urbem ad occasum fluens. quin5nullis aquis grandiorfactus in Olium cadit, nam & Mormam torrente apud Petatium castellum in serecipit. Inde Sebinus lacus est.lscinue ab oppido sibi adiacete, quem Olius uetere nouis nomine fluvius' quia lauioris inaquae supermeat, supra ex alpibus non longe ab Aduae late, exlacu Frigidolia nascitur,per uallem Camunega effusus. Padum irrumpit, imminet quo exoritur fonte Tonat castellu, cui ex oppositaparte motis torrens qui Nus itur ii, quem superius meminimus,uali solis a Camuncga segregas, intericinus paruo discrimine sed altus mons Sunt in hac ualle uici uillae , complures satis enim lata est,hinc at ν hinc ad motiumradices, exquibus rivi ac torrentes in Olium per mediam excurrenatem colicauitate praecipitatur. Quo autloco ipse in Sebinuminfunditur
ad aquilone lacus in longum meridiem uersus protendit casi lium Piso gnum est subquo Velum, Meron, Sali . tram&ad exitum pene Olij russeunt. In altero margine Loure, R ipa, Auernole, Prador,& Samego,qusca siclia haud magni momenti sunt.Sub lacu aute ad Olium oppidum est Palaetolum amneipso infusum. Posicaaliud cum ponte ex quo Pontoliudicitur ubi Cher fluuiusex paruo lacu Spino dicto ab oppido eius denoo
minis protaesolium ingredirin . Paulo. supra alter minori orbe lacus Hendenis nomine, ambo in Caualina covalle existentes. Inde ad Olium
Quin num: Pontem icum, & nega castellasunt ubi Mello c5senditur Olio. Hinc Ostianum Canedum ab altero latere Sonzinu Borde lanii, Rebechum, Labina olim Bebryacus dii . iam Rom.cladib. notus infaustus r,et Platinaoppida,et post comixtionem Oli j cum Padooppidum estVia lana Vitelliana quondam parum aPadodistas,quod 'it latiusdireptaCremona pro castris primo habuit,postea ut pro oppidoli
hilaretur comunitumr liquit. Indealiud ad Padum Cassalem appellat. Postea Cremona colonia uetus retines nonae iuxta Padum, fossa ex iodicta urbe amplecitentein Padum emissa, qua Cremona ex Pado subvit, quae urbs maximaclade Vespasiani principatu perpessa inm5 enim direvtasNum,sed etia stupro ac caede sine aetatum aut dignitatum discrimine irruptione Q. milliaaria 'torum, calonum, lixarum. amplior num P a L riis De
225쪽
rus foeda insuperigne priuatis ac baminis tectis incendio tota coeriaitihunc exitiamCremona urbs memoranda anno 28 primordio sui
habuid Quaequum se andem dii putextulisset, Agilutius Longobaradorum rexiterram adsolii diruiti hodie rosuperstes accelebris est. Resiscta Cremona Serrius amnis ex superiorita montibus per uallem sui nominis1O.mil. pass.longa defluens in Aduam prope Padum ad oppidum Pi gatonum acre nobile ponte p munitissimo Aduaeimposito vadit, oritSerrius propecastellum declinum ubi ferrum in sornacib.excoquitur,ex propinquis erutum. Item ad eundein campis patentibusMartinengum oppidum. dein Castillionum. Posteain insula fluminisRumanum interqd oc Cremona Romanet gum,ad altera ripam Mozan ga.Subquo opapidonon1onge a fluuio alterum est haud ignobile. Crema nomine,quod
ridericus barbarisi.Imp. postqua Cremona diruit nam Sc ipseCremo,
nam adortus est aedificaui cui ad septentrionemnc plongepalustris locus est, ubi Forumluguntorum oppidum temporib. priscis excessuit,seamn ibi adhuc licet pauca antiquitatis uestigia uideri: supra ad amne Riuum nominequi Crema diuidit Carmazum oppidum est,illein Soriatim cadit inde Riuolta non longeab Adua, Treuiuinetiuxta eundem Scrrium Bergonaum ciuitas eodem tunc nominea Gallis condita in eius situ oppidum Orobium uelutatii Cenomanorii Barra inter isse Cato authorei hundeLergoniates ortos suisse . Cornelius autem eam ortam a Graecis, interpraetationeetiam nominis,siquide uitam in montib. d gentes signia
sicatssienim petrose inloco sita. Post didia urbem flumen ex montib.laahitur Bremus nomine in Adua sub Trezo oppido cadens ac ualli qua decurrit nomen reliquens, torrentib. nonnullis auctius seequentesin ripis habitationes gerens in quem sub sontepaulo uinclus breuislacus exonearatur.Indeipsa Adua amnis nobilis. qui sic quom antiquitus nominabat in alpib. ex monte sui nominis quondi nunc Mobrat dicituc unde et Rhenus in contraria parte exoritur, lacum Larium in alpium radicibus tanto impetupercurrit, utcolorem nomen per omne lacumretineat, quidam
quu leuiorLaria sit non ei miscere,sed supernataredicunt,inde in Padum ad castellii Nouum infundit fertur Adua per ualle qua incolae Uoltolina dicunt, co. mil.pas longa ubi latior quatuor multis habitata castellis: naqua demittit Bromin castellii est, ubi in proximo uico aquam calidarum halnea sunt secat deindeliuiusuallislatusdextruinges fluvius Rontanominein Adua cadens: item alter subeo Puschiacinus ex eiusde nominis lacu ab oppido ei imminereprofluens, lacus ipse circiter io niti. pas in circuitu, sinistris uerba artanus torres ad castelluma aliam a in Aduam erumpetas ii. mil. pass. 2 Lario: Est enim Larius lacus siueComanus ab
oppido nuncupatus, Ramaco maior, a septetrione in austrum productius
6O. mil. pass. ambitu,quida Larius denominatus aras uocabuloquodi est laxos .
226쪽
Ceographiae Cornmentarius VI l.
est Iarosaius,quaelatinestilica dicitur,nam ijs maxime abundat, etiam pse
scis uiscribit Plinius, in exim multi, exiguitame,torrentes inuadunt excircumadiacentib.montib. quorum cacumina castaneariam arborum nemo inhab latera uineae,ole , radices uerb*luae in quib.ferarum uenationes frequentesan margine autem lacus, castellaconsidunt,quorum ad austrum Lechum ubi pons quo Aduatrasmittitur utramyripam iunges,uiterius in ripaqus ad oriente vergit castella in montib. coronatur quippe montib.lacus undiss praeter occidentalis ripa aqua, & si no magno intero uallo, recedunt Mandellum Varena, Bolanum, reum, Prona&Uplo Dum turris usi Adua lacu intromittit,cinomanorum regio ab ea par te terminatat tur supraeos ad alpes Rechunorum loca sunt quib. ad auis rora, domin Lauiamne ad occasum in Adua, gens montana perqua
Athesis & alia quaeda labunt flumina: siquide post Laue ad occasum luira,&alter Sentinus,&Cassarus torrentes praesentis ambo nominis,oirines ab alpib. in Athesim descendentes non aus Athesis in Issana uel ablisara in Adriaticum trahitur, ius ara ex modico lacu in radice motis P crini,
utin Carnis diximus quem monte Preuer barbari nunc uocant profluit: no procul a fontib. Draui amnis. Itematius in contraria parte Athesin nomine fluit Umnonum gentis terminus ad oriente, quorum adhuc te raVennostinincolis nuncupatur, iamnis no inllhrumutquidam,sedini una labitur. Ptolemaeus in his gen . quatuor tantum oppida P nit. Bretina quod Brixina modo dicitur uersus alpes iuxtalisaram ad auaroram situm. auium ubi nunc Egnacastellum haud procul ab coloco quolssarain Athesim exit reliqua uerbVannia Carraca suntquorum recentiora secundum rum situm uocabulano reperiuntur, multa isthic loca cecidisse in annalib. nouis legimus, quod praxipue Francos in haec locatransitis alpib.descendisse, aquibus multa tumoppida,tum alladeletarisein quib. Fagitana Cimbra Ennemasse, elones pquodVelosmodo dicitur. Caeterumsub Bretina ad eunde amne Chiusa castellum, & ad Athesim aliud Latiis eo loco ieiusdem nominis amnis congredit Athesspositu,superius uero Pienna Apianu olim ad Lauem, &inter confluenta
Issare Athesis. Boletanum oppidum supra id Serentina Sermianaquonda, nunc uilla iuxta ipsiusappinationis fluuiu: ultraaut torrenteCas aris, in ripa Athesis Maranuoppida Maletum quonda. Similiter et alia nonui Iahaud metionedigna. Postigit Cenomanos ad occasum Galli Insubres iuncinter AduaTicinum p amnes, ac ulterius ad torrente iis p Gognani uocant sic incolao cxalpis.effusum qui non longe a Pado in med asca pisdisperdit qui & occidentale Larii lacus parte tenent quom metrop iis Mediolanu eode adhuc nomine, ciuitas potentiss. quide ac populosis. in apertis campis sita,uicati molim habitabatur: nunc uero eximiae dignis istis tacit, nam dc cum nobiliis. Venetorii in gentepilaribus amnis λι. finibus
227쪽
simh. riabella gessit,a Gallis,temporidia arquinii regis c5dita siquidE in Gallia multitudo abundans, Ambigati tam regiis nepotes accepta sorte ut regnu pisb.e,conerarer, Segove ih Hyrcini v sest Belouagus in Italia nouassedes quaerentes domo proficiscutur, istediuersam gentia multitudinesecuducetis haud procul Ticino flumine cosedit, ubi quum agi in quo steterat Insubriu appellari audisset, felici omine indui urbe condidit Eduorum antea pagus,quam Mediolanum appellauit. Hanc sicut & alias n5nullas Attila Hunorum rex deuastauit: deinde Longobar. de Gothi pac postea imp.barbarisi solo prosiliatamreliquit. Post autem
supra in montib. Grauaruspium, acorum initio oppiduin insignecui nome Besenzona, quae Aximaurbs antiqua esse tiuratione situs, in Clicanorugentealpina, in ualle quae Lauentina dicitur,cuius occidentale laestus Ticinu; fluuius abluit orientalerupes munesunt, citetiam iuxtaCana canos,& Insub tam parua gens Catumdoriim,inqinb.ciuitas Ebur anum circa Uerbanum lacum, quo in loco aes in metallisexquiritur. In meridionali aut matarii Comu clarum oppiduli Gallis ob is, quidam
Cenomanis conditu, Vscam habens interpretatione quemadmodum in Bergomu diximus Rom. colonia a diuo Iulio ultimoloco deductis in quihus quingeti illustriss.suere Grsccauilior est Strabo ex quo nouu Coma deinde appellatu est inamoeni A. loco positu, adeo utia selas delitias exacogitatu uideat,nam afrontepulcherrimulacum,a tergo campestria cinta & omni genere lauetitu seraciss. sabet: accedit etia aAsaluberrimus tu, cundissimus cui iacet miracula &eaquide gratissima desunt . nam ab eo haud longe fonte Iarguoriri in monte ambo testant Plinii, qui posivi decurrens in Lariu decidit, huius mira natura, ter in die statis aut lib.ac diminutionib. crescit decrescit . Post aut Comu scia torrens lacum intrat, ite plongeab oppido. lndead mi dextra secus Iacu castella in collibus sunt Uillaneia,Niua Rhes,&Lexm,adleua uerbin parteoccidentali Burgouicus,d remeetu,Menas, arena,&in ardua petra Mus, Dunge,Grai Midone,Domaς, regum,&in extremo angulo ad septentrionem Semo leg, sub quo Meraamnisex superioribusnaotibus Clauena oppidum inatersecans in lacu influit quib. montibus iuxinsonte amnisoppida dirutuiacetCuria Rhetioraquonda ad Retiam enim prouintiapertinet Castelnuc Marmorer appellatur. Ad meridie autem huius lacus regiuncula est Monsi ganzisnuncupatafreques uiculis, ubi optimum uinii nascit, hicpra non proculaComo Eupilus lacus est, qui Montisariani, siueBussa castello ei proximo ad austrii: 8c alterum ad septentrionem Monguetum: ex quolam Lamber amnis effluit. Sub Lechum ad flumen Aduam, Brea Dium:& Treetum castella sui it. Postea Cassanum,& sub eoLaudeponis peia insigne oppidii, quod anteaa Gallis B s conditum suit quil audeuocauem dein a magno Pompeio qui piratas colonos quos nauali bello
228쪽
Ceographiae Commentarius Ul I. 1;i
vicit in eam deduxit Pompei cognominatur: Decio ut Ligurum sero citati licosis s. homines u luti propugna tu quodda oppositiis ent
distatenim aequalib. propespatris a trib. lentiss.urbib.Mediolano Ti, cino,Cremona p qd quum deletu iaceret, ex eius cinerib. aliud Lodu ii mine 3. mil. pasILabeo Eedericus Imp. Mediolanoexciso edificauit ponaturri munitum Adus impositu habens. Postea in Padi ripa Castellii Nouum, Lamberfluuius I ado miscet apud Somata castellii, ad cuius fluuii occidentale ripam sub mo oppidii est egregium Moneta nomine olim Mogontia ut uetustiss. ibi literae saxoinsculptaeattestant, quaeli stanti.
MOGONTiaci s Quod Theodoricus Gothom rex ampliauit. doli illud Marignanu est ad eundem amne . Sequitur in radicib. almum Verbanus lacus qui maior nunc appellati perque Ticinus amnis deuolui ε sontes supra inalpib. habes monte quia iuniorib. S. Gotardi nuncupatur summo e uertice demissus ex si alter Rhuis nomine ut in Bclgica diximus in Rhe, niis uadi s d antequa Bellen na Ticinus attingat, Moeza amnem Suiet arorum in hac parte terminii ex superiori b. montib. procurrente secum trahit inde Ticinus lacu egressus grandis sane in Padum influit,Adus natura similis,nam quia dulciorem aqua deserat, Uerbana superfluit. Ver.
banus ex sese lacu alterii paritum quiae parturit ad austruexistente qui SIulii dicitur: quit nonnullacastella apposita sunt. Verbano ad ostium Ticini in parte orientali l altissi attollitur montib. Magra:& ubi in Luganii
scinditur Laue.Est enim Lugan lacusmagnitudinis haud modicae,sed adeo tortu s an si actib. recessibus pimplicitus,ut eius circuitus nataura como leuadi no possit, q iii Verbantitatessa suuio exonerat,cui in promontorioMorchu castella imminet item Luganii aquolacui nomen est. Pollea Ualsoldii Proiezu,Ostenum Campi onu,Bison, Condelanii, Brusinum, Portumpunte, ad fluuiu quo in Verbanu exit Varese. Hinc aut ad occidentale Verbani parte qua plana tota est, Card a, Carvili, Ascolna cum fluuio, Brixigit, Canobili cum fluuio, Pallarizanu, & ultimo loco Mbi sinuatur litus Mergotium aquo quida lacum denominaxquae casteula in har parte omnia in plano sitassent ad occasum uero & ubi se lacus in priuat quo Vergon tam torrente recipit, qui ex intima uallis ruit, non procul lacus S. Iulii etiam in se angusto oretrahit circa quem lim sunt castrita Amagna, Acabium et Almon,in rectilia uero ad orientem Boetium ,hinc ad meridiem Vpat,&Apella: in medio uero lacus insula estin quacasiculum S. tuli j a quo la us nomen habo,&ubi erbanussearistat ut indeTicinum expellat Arona oppidum,&in alteraripa contra Angiera ambo in eminenti petra sita, &sub ijs Sextum, ubi Ticinus post lacum esse coeapit. Posteacastelletum Ticino diuisum. Inde ad eundem amnem in ripa septentri mali, UtasTicinus magna ac nobilis eodem nomine cum ana
229쪽
necui appostinest, quatuor mil.pasma Pado absens,que nunc Paula dicit a Gallis Insubribus condita ponteni habens lapideum amni impositum, situ dc aeris salubritate amocnissima quam Attila primo: deinde quum instauraret Odoacer Herulorum rex: posteaSModus Pannonioru dux, seris in peremptis ciuibus immissis igne ad solum usque complanarunt. Verarii in intera icinum,& Lambrum flumina ubi Mediolanum est, sed Lambropropius, fossa quae Nauilius dicitur abunde profluit, initiu subbano lacu aqua ex Ticino hauries in Lambru Mediolanii primo praecinis ira terminat,ad cuius dextram Liginisorum utappellat Plinius,Gallorum s dificium fuit, id. Cato memorat, Lignanum nostrates dicunt. dister amnea etiani regione castella multa Sc oppida quaedam sunt: sicut inier Aduam & Lambrum, Vilmercatum, Medium, Gorgozolla,sub quo fossa est manufacta prope Cassanum ex Adlia trans. Lambrum Mediolanum petit. Inter autem Lambrum Ticinum primo uersus montes ad occasum, Cantu, Carchan'm, Molianum, Guleranum Somnia, Lona,& Rusti. Item Cuzonum Castenum,uubechum,& Biamassa quaein collibus sunt, qui ab raparte ad Ticinum iacent. Postea Binas cum ca inispositum fossa qua ex Mediolano recta Paulam sertur. Vltra quam Gazoiosum: & in tumulo, S. Columbanus, & ad Padum, Sanctus Iacobus, ne ph Paula procul Rhena sunt. Suba ino uero labitur Graualonus, is iuxta castestum ex ipsoTicino it, ac in eundem no procul ubiipsein Padum erumpit, influit, insulam efficies,in qua Cereae Mortara: N quod diximus V euenu,castella sunt,transita poraualonum Nouaria urbs est 8c superioris &nostri temporis nomine,tempore Plin 3 Pagus ex Vertaniacoris Vocontiorum orta ait, cui Cotiarum alpium altissimi montes, ac omni u totius italis eminentiss. post tergum sunt. Sub qua Gogna tor rens elabitur inter quem&Graualonum inradicib.alpium undeipse prodit Cochium posteaTriuium,&ad ipsum Vignatuin o ab colonge eblosa castellassint.Sub iam dictisgentibus Galli Libici sunt ad us* Sessisam amnem in his oppidum e i Glaumellum insigneolim ad breuiorem modo orbem redactum Laumellu ad amnem Gongam situm: Inde genotis terminus Sessis quutus ita etiam nunc uocati exspibus per usi arantestiam, Vercellarum urbis latus ablues in syadum vadit Plinius Ueris cestae Libi corrum ex Salyis ortae, haud procul aradicibuolpium, urbs oolim potens, k ius superiorib annis auris ina habuit Eusebio teste: Sc
Plinitis in Vercellensi agri, lex censoria cauebat ne plus quin*homino in opere auricidiendi publicani haberent. Intrat in Seiriam Saruus toriens sub Vercellasticipiongein cuius dextra Andurnum in sinistra Redulum oppida sunt. Stapraeter iam dicta castella, aliaquaedam sunt ut Buragum, Romagnanum, Bicella, iasi za, Palestrum,& ad amnem Sessi. am, Uillata, & in ripa Padi Saturnana, &Bremium horum ad occasum
230쪽
Geoaraphiae Commentarius VII. 133
alpes Cotiae a Cotio rege dictaesunt, quae ut Marcellinusperhibet perci, mitis Gallis solus in angustiis latens locorum asperitate confisus denique
in amicitiam Octauit principis receptus est, qui muneris vicecompendiarias & uiatorib. opportunas,medias interspes in extruxit:quodes scto in prouinciaeformam Nero redegit.
Incest Salassiorum regio ad ripam us p secundaeDoriae prisco aerecenti nomine fluminis,quae pars modo una cum subsequentilualpinis gentibusPannonios, hoc est, pes montis ab incolis appeta latur, continetur. intra inbardiae nomen, magna quidem ac rupibus maiori ex paucaspera, omnis quippe ab imis spium radicibus in cacumina porrecta extendituri ubi eorum profunda uallem agrum* arcta ac diis
ficili uia, inaccessa undi psaxa praemuniunt,qua qui ex Italia in Galliam transeunt,iterest inde bifariam diuisa, una quidem per alpium summit rem qui Poeninus tum dicebatur,nunc S.Bernardi in cuius uerticesacella est alteraper Ceutrones,id est,Taratessios prolixior: quibus angultius aedifficultatibus muniti Salassi, seconcinebant, uectigalia a praetereuntiabus accipiebant,apud quos auris inaeerant undepostmodum a Romanis expulsi sunt, praeter eos qui montium excelsa insidebatiatrociniis inatenti quos dem QAug.funditus deleuit. In his gentibusAugusta praeto, ita coloniaest quae sic adhuc dicitur inradicemsitis sita, ubi uallis qua ad eam iter esidiuortiuiscit, uiarum altera Graia, altera Poenina dicitur amatio in Narbonensem ducentes dextra quae nunc Tarantessia uallis nominaturin Allobroges leua in Prouinciam, qua Hannibalin Italiam descendit: sed antequam ad Augustam penetreturi Eporediacoloniaest Doriae amni apposita, Inureanuc, quod oppidum teste Plinio Sybillinis libri, Populo Roman. condi Iussum: oredicas enim Galli bonos domitores ' equorum uocat: Hinc ad urbem Vercellensem fossa manufacta intra colIes deducitur,cui castella hine inde sunt, ad orientem Livomium, Bianzemiugia, ad occasum Sametermanus, Santia, Cauagilia, Uiueron, Piueron, Moncrauello inhac uia lacus haud magnus iacet. Postra uetius ualle quaas Augustam praetoriam itur undeDoria clabitur Ocelum antiquo nos mine oppidum Garocclorum qui Lepontiorum populisunt apud Ptolemaeum, nam Strabo pontios in Rhetis locat, ubi ab inparis,quae Corio merant, terminabaturquibus Caturiges haerent,populi alpini om/ocs. Item Astubia, Gatinara,Lamota,&orientem uersusMoranum inriva uerbPadi Trinum, &ad ingressum Doriae in Padum Cresentinum. Oppidum nobile. Sub Doria aute quae Baltea cognominatur duae quip/De sunt Doriaeut statim apparebit castellasunt pium, Calusium, Maa