Dominici Marii Nigri Veneti Geographiae commentariorum libri 11, nunc primùm in lucem magno studio editi, ... Vna cum Laurentii Coruini Nouoforensis Geographia. Et Strabonis Epitome per D. Hieronymum Gemusaeum translata, quam adiecimus ut quo cum Mar

발행: 1557년

분량: 884페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

u. ' Dominici Marii Nigri h

iant. Falernum postea est, quasi Flauemum Plinius quod ante Amyne Achim fuerat,secunda uini nobilitate inclytum: unde Uirgilius Sunt & Amynexuites firmissima uina. Etitem Silius: nam Falernum agrum summelaudat. IndeCare siue Cae tere urbs est prope Minionem flumen sita, nunc Ceruetere dicitur,esttaamensupraeam quae modo extat, aliquantum uetustae urbis locus ulmuarorum fragmenta indicant, quam Pelasgi extruxere Agella siue Agellinatum a conditoreuocitata, sed quum in potestatem Etruscorum uenisset, mutato nomine, dictaest Cari cra: nam quum Tyrrheni aduersus Agellis nos belligcrantes consisterent, eorum aliquis murum subiens, urbis nosmen percunctaretur,cui e muro Thessalira quidam pro responso salutem nuntiante chari e,id est salue dixisset,Tusci bonum hoc accipientes omen

captam urbem submutatouocauerenomine: detracta deindeaspiratione eam Caere nominarunt: quae magna inter Graecos gloria Stra ne teste

fuit, quumhominum fortitudine tum uerbiustitia claruisset nam quum potentissimus es et ab latrocin is prorsus abstinuit:. erat autem eas ix qua alia in Etruria ait populosa, . ea exivit exercitusde rinione dimicaturus: cuius Pythii Apollinis templo Amtinorum nominatim positus earat thesaurus cuius etiam selicitatis meminit Liuius dicens: IndeTurnus Rutuli diffisi rebus ad florentes opes Etruscorum, Mezentium* rege eorum coniugiunt,qui Caere opuleto tum oppido imperitabat. Quod Otiam Maro in subicistis carminibus asserit. Haud procul hinc saxo colituriandatauetusto In Vrbis Agellinarsedes,ubi Lydia quondam Gens bello praeclaraiugis consendit Etruscis iHanc multos florentem annos rex deindesuperbo Imperio,& saeuis tenuit Mezentius armis. Cui loco nuc uicina sunt balnea recuperandae hontinum sanitatissimosi quae uulgo Caeretana uocantur.

UM o quam modolia Tuscia meminimus, Ducatum odleianum a iunioribus appellatur, superioribus temporibus per se erat uocabaturque, ut ait Livius Tribus Sappinia inter Apoenianum montem, Tib inque amnem, secundum Etruriam: ad ortum ueo in solis Velinum fluuium usquequoTiberiadmiscetur contenta: Atreagionis partem quaead Tiberim ac Narem amnes appropinquat, Vilumbriam Ptolempus nominat quasi affVelinu Umbria antiquius Italiae gesGallam ueterum progenies, Umbrinos a ras cis,qd inundatione terraruimbrib. superfuissem,quos Aborigines ad haec loca migrare copulerunt. inter enim Tiberim & Umbronem flumina ad mare Inserum sedes antea habebant

262쪽

Geographiae Conimentarius VI I. res

habebant quorum treceta oppida Tuscosde lassereperitur: erat quipperegiosertilissimo licet montana siliginis. qium mistis Mutidealiis amenta illissacile unde suppeditabant. Secat Umbriam Teneas amanis nimcTopinus ex Apoenino delapsusin Tiberim ad Torsanum oppidum simul cum Clitumno Chersio odo decidens,&ebusque Topianum nomen retinetquoad Clitumnu ad Cannariam oppidum in ambo in Moenino sentes habentes subes Oitumni senseo colli in quod reuium oppidum est, perlucidus quidem dc qui totus in Tiberimsuo nomi

influit,quo nullo alio Tiberis praeter Narem Anienem maiore auge, tur fluuio,fertur sim Clitumno hos quum conceperit bibet, parium albii edet, unde quum Romani magnam hostiam Ioui destinassent isthuc acci piendam mittebant: quod ait poeta. Hinc albi Clitumne greges & maxima tauri Victima saepe tuo perfuit fluminasacro Romanos ad templa Deum duxere triumphos. Similiter & Silius,& Propertius in carminib. suis.Oppida autem in Vesbris A primo ad Tiberim haec sunt. Burgu posterioris temporis. &post illud Tiphemum urbs cum amne sui nominis iuxta se in Tiberim cadente quae trunc Ciuitas de castello dicitin .supra quam uiginti mil.pass. Iusscum oppidum Augubium modo distat, ad radices Apoeniniin edito collesitum. indecst Pitinunt.& Isuuium,& Gualdum oppidum opulentum ac munitum in Apoenini collepositum cui in campo ciuitas suurat, eam Longobardi exciderunt. Polio Nucera colonia Alphatentia appellaata intra Apoeninos montes sita, ad itineris olim tutelam, nunc digna saatis ciuitas Teneo amni apposita, aqua duodecim mil. pass.Folginum est urbs quam diditas amnis interfluit rumFlamminflanteappellata, quae similiterad uiae praesidium initiolabricata iuit, eam Longobardi deleue, runt, alios quo ν Folgi nates ab his,qui hodiesunt, haud procul a Tudertinis.Cuius oppidi meminit Silius, Patulo. iacens sinemoenibus arvo Folpina. Sterniturante Eolginum siue uinuc Folignu planities amplisi. nec

aspectui delectabilis minus apud qua ad Foligni dextra Ispcllum oppiadum nuc Spesilium est,&aliud Itum antiqui nominas. dein pari pene sp tio Esisium siue is ut Propertius ait urbs arduoin colle sita Asilia nunc. Estet ad ripam Tiberis Frata nouum oppidum, & interius aliud Mont num. supra Folignum in excelso colleTriuium,quod aliquid rebullam esse isti mant, Ptolemsus canilongeinde in Capania ponit nisi alia fiessasset abista, ne*a Triuiopcul inradiceApoenini, colli in quo Falcunueop pidii est, Meuania urbs apposita iacet clara Mim praeter cuius rudera an sananis labit cui amoenissi. illa paulo ante planitiesadiacet:utest illud. Laetas bdeuania pratis quae Clitumnos cum Tenea quibus nebulsessum santes herbidam reddunt circumiectos urbi campo,impinguant uno

a de Coae

263쪽

i ιδ Dominici Marii Nigri

de lum via, armentis subbinibus insigneMeuaniam essedici quod itiam Silius ait. supra uerb lignum in montibus castellum estCaputa quaea sonte ibi scaturiente qui amni sex se transmittentes breui cursu aneae iungitur, ne plonge inde ilisfloridus caltillum iuxta paritum

eum sui nominissintra altiss.montes tenuiriuulo in Teneam se exonerantem. Nunead Narem fluuium ubi Centinum oppidum, quod Cereriamnunc uocant. indeCassia Oppidum populosrequens, mus torrens alatingit in radicibus ardui motis eiusdem nominis exortus in Narem apud

Tripontium castellum vadit. PosteaConlisa magnum sanἡoppidumsupra Cassiam. Narfluuius sontes habet in Ficello monte duobusorifici)s ad Narium similitudinem,unde illi nomenest,quorum paulo infra petis

coctintes aquae Narem constituunt qui tanta uelocitate delabitur uin ι

Samuadoram. nauiculis transiri potestin Tiberim ex aduerso sermἐγrtae urbis colletas sulphureis aquis erasidis collibus manantibus i xta Vacunaenemorairrumpiti intra quem ad occasum procul Spoletium rurbs sitaeli, idem nuc nomen habens caput modo Vmbriae cuius arx inister caeteras Italiae munitissima est,in eminenti acpr pto saxo polita,cuhis altero latere urbem respicit, altero altissimis praecipit is cingitur, ubi profunda uallis a finitimis disiungit motibus. Hinc recta ad solis ortum pons Sublilius Narem iungens yicet uetustate collapsus reperitur. Sub Spoletio autem non longe aTiberi Tuder clara olim ciuitas nunc Todi, situ & Ioci natura munita, pendet enim devexa lateri montis, proxima orbi loca collibus ac uallibus omnia praepedita sunt. Indead confluentia Clitumni cum Tiberi Betona oppidum i num montanum p positi ne gregie tutum, &ad solis ortum in ripa Liberis Ameria urbs ab Ameario eius conditore appellata priscum adhuc nomen seruans, & postSuba litium pontem uersus austriim Velinus amnis, Melino nunc qui in Nais rem ingreditur, in Apoenino e VelinomonteFiscello nunc ab incolis ara duo sane qui Brutios a Marsis disterminat duobus sontibus exortus, incursu iuxta Vacunnae nemora Reatem urbem mediam pene intersecat, undeegressus nequelonge paludem illabitur quae ex aliquibus sontibus, Neptuno praesertim efficitur, qua ungulas iumentorum indurari scribit

Cicero ac statim collediis in unumaquis,lacus conflatur, eodem nomine,

qui modo Pedesupus dicitur ab imminentis ei castelli nomine, in quemlignum desedium lapideo cortice obducitur: esse. Italiae umbilicum Vari uult ex quo loco effluens ubi saxum natura aquaecrescit in Nare paulopost ex altarupemirabili casu ac stridoredecidit. Quam lacus derivati,nem in Narem a quodam Coss. suissesaeia authorest Varo, quo magi ut est per ea loca secuta sertilitas ut ait. Reate nunc uim dicitur,suitea urbs Cybeles consecrata quod probat Silius. Magnae Reate dicatum Casicosum matri.

In cuius

264쪽

Geographice Commentarius VII.

in cuiusagro mulorum nφbilis progenies alitur, quiager ad Velinum que lacum pertina Rosulanus antea, nunc uosa. Caetcrum tran Na iremad ortum solis Interamnem oppidum est in montibus situm, quod nunca emium dicitur. Inde Nequinum oppidum dein Narnia dicitum a fluuio sub ipsum labente: quod ait Liuius item Claudianus. Celso dehinc patulum prospecti ias Narnia campum . Non procul amnis abest urbi qui nominis authori urbs tum dignitalepraecellens, Rom norum* aduersus Vmbros colonia inloco arduo at pin parteuna praecipite sita, qua lapideo pontedimisto nunc iter continuabatur.mox fluuiolus Imelia ex montibus cadens inarer cricula Mallianum*oppida in Tiberimiabitur estoriculum uetus sti quoque nominis. DitItem haud longevbi Anio, in Tiberim exit, Fidenae urbs uenistissimu

SAbinorumgens in Apoeninis montibus Vmbris ad orientem: Placenis ad septentrionem,ad occasum Tiberi fluuio ad meridiem lationis finitimaesta religione ut quidamexistimauere, & Deum cultu, Scuini appellati, quod coloseu uenoor latine sonat, quod asserit Festus Silius alter, nam a Sabo nationis principeSabinos dici uult, utarit. ibant di laeti pars sancitam uoce canebant Author gentis, pars laudes oreserebat tabe tuas,qui de proprio cognomine primus Dixisti populos magna ditione Sabinos.

Cui assentit Cato, eos p Umbricae gentis fuisseindigenas, circ agminRcatinum habitasse, undea Pelasgis pulsos in hanc terram deuenisse, ubi nunc habitat, mutantes. nomen simul cum loco, uocatos*esse pro mbris Sabinos, cuius res Zenodotus authorest .Strabo autem diminuti ait uocabulo a parentibus Sabellos appellatos fuisse, Sabinos quidem liam ob causam quos Graeci Satinitas uocitant. Item & Plinius Samniti, umquidem Sabellos&Graeci&unitas dixere: aliqui uerbLaconas quos sibi socios habitandi secisse, memoriae traditum cae Istis prima habitatio prope urbem Amiterna uicus quidam sulta est nanomine ex quo moatities in terram Reatinoriam irrumpere soliti sunt: qui deindepotentesaadcolacti ut pedestrem exercitum octoginta l. & equitum mil. ad bella

recrent urbes plures inhabitantes, quarum nonnullaea Romaius posta modum funditus masae: quaedam attenuatae, ac uastatae sunt angustum

incoletes agrum longe pro tensum sterius. Nomentum oppidum edgregie olivetis &uinetis consitum, & qui glandes passim procurat, qua/xegregibus & armentis maxime studiosi erant, ex quoCicero agrum Habinum florem esse Italiae dicat.gens uerbantiquisf.Indigenae, N abori:

.nes a quibusPRentini Samnites in coloniam dedi ini at turStrabo:

P quibus

265쪽

quibus potitis,Nomanostrum primum diuitiarum sensum accepiss. bius rorum scriptor meminit,&si magna eorum parsserulospetrae inlathitaret,adrebellandum aptiores magis,pars ciuitatessine moenibusinis colebant uicum supraTiberim iacentem praeter Cotylas tum clariis. abem muris septam, ad septentrionalem partem Cotyli lacus sitam. unde Nursia ciuitas est, cui nomen adhuc restat licet ei umista aliquanto distet, nam illa extinctaest arduo in colleintra praeruptos montes tum posita, regionem habensfrigidam utillud. t Nec non habitata pruinis

Nursia.

Quam paruus torrens praeterlabitur,mediointer Cassiam,&Narniani, tractuuaditin Comum amne. scit. Inter rea pagus Reati finitimus castellum modo Interiocu nomine suit & Consistula, in qua frigidae aquAquarum potusWinsessio morbos curabat.Sub Velino autem lacu ad meridiem penes fluuium Aliam is Equiculosa Sabinis disterminat in qua

partem tanquam eam quae propinquior urbiRomae erat, coloniasdcduis xerunt, ne Romanum populum lamatum coalescentem pertimescere uia

derentur, in quibus Curres fuit urbs maxima & inter eam gentem auctoritatis pIurimae ad dextra linclaeamnisinualleampla sita, Strabonis temporein uiculum reddita, nunc oppidulum in eodem loco eodem n mineest,e qua excitisuerat.xTacitus,& NumaminpilliusRomaequa, doqueregnates, est & ad eandem fluminis ripam Nerula oppidum non obscurum. Post autem ab urbe Reatina iugum montium incipit arduis acpricruptis petris austrum uersus excrescens, prope Tyburim urbe idefertur, Lucretilis N Seuerus olim uiculorum,nunc mons Niger dia Qtur, siue Taliacom, nam in ijs oppidum est Taliacorium n5obscurum quidem,existis montibus Imela amnis a parte tentrionali exoritur,ad cuius dextram Mallianu oppidum pro entis temporis est arduo in monte positu regionis facile caput. Post calentinusbreui lapsu torrens in Tisherim cadit. Indepostaliquot castella, aquaelabiturinuussolis dicta ia Mandela uicusubi Riuus Digentia.de quo Horatius: Mequotiens reficit gelidus Digentia riuus

Quem Mandua bibit rugosus frigore pagus.

Iuxta cuius aquaeoriginem Montopolis oppidumin saxo est. Mox taris Drus amoenus fluuius qui & Fabaris appellabatur, subImelae ortum sontem habens ne plongius multo, qui quum euallequa delabiturexit, amat, Plissimam pulcherrimamcpulsu planitiem, cultam at parboribus distin istam secat,& inTiberinisupra Aliam amnem infunditur. In valle aurent supra in saxo ad sinistiam lineis amnis incunna oppidum est uocabustum quondam templi Vacunnae deae: sub quo nemus, R in eo fons splendidus. Brandusiaequem Horatiustum meminit. Postmia amniso Criistumeris

266쪽

Ceographiae Commentarius VII.

Rumeris montibusad ortum solis praelato fluens alueo inTiberim ad undecimum lapidem sertur Curiosius nunc nomine ubi terminus regionis Sabinae: apud que Galli duceBreno Romanos straucre, S postriduourobe deleuere, praeter ς 3pitoliis, mox Collatia ciuitas iuxtaTyberim haud procul aRoma.Hinc Romam uersus propter Tiberim Crustumerii Sabinorum populi us p ad Montemrotundum oppidum ereoione VeiensiuTiberi interlabente incoluerunt 8c in iis Crustumeria urbs quorum in aspro natum senum ibi noxium Plinio lette extrasalubreest nascuntur. pira quae Crustiamiaappellantur cunistis gratisi.

Equiculorum tene sitas.

EQxnculorum ges ad orientemSabinorum iacet, regionem paruam

Sc montuosam habens, quam Sumbruuius amnis percurrit in A nienem cadens: de qua gente Silius, quum nil pene de iis dicere habeamus, poetarum carminibus saltem in lucem eos reddamus.

Qui* Anienis habentripas, gelido. rigantur Sumbruulo,rastris domant Equicula rura. Et Maro Horrida praecipue cui gens assueta. multo Venatu nemorum duris Equicula glebis

Armati terram exercent,sempercyrecentis Conuectare iuuatpraedas Sc uiuereraptu.

In quibus quadraginta oppida Liuius scribit: quae omnia intra dies sexa/ginta oppugnando Romani ceperunt: quorum pleraquediruta atque itis censa sunt: caeterum,Cliternum: Carseoli coloniaintegra permanserui. Cuidius. Frigida Carseolis nec psiuisapta serendis Terra sed ad segetes ingeniosus ager. Fuere quo p Verrugo ciuitas: Sc Vetellia colonia In quibus hodieRivus, frigidus oppidum connumeratur inexcelso monte situm.

Axium regio sequitur ad orientem Tiberis amnis in Liri amne autem Sabinis Equiculis. ad septentrionem, ad meridiem Tyrrhe no pelago terminatur, quo adhuc nomine apud ipsos appellatur, quod ibi Saturnus latuisset, quum Iouis malageret historiae tradunt: licet alia de causa Varo dici putet. apud autem reliquos Italiae huius aetatis populos Campa ua Romae, siue Maritima dicitur: ad Circaeum alue promontorium tantum,qui per idem tempusprisci Latini appellati sunt, Sp. iiii l. pass.longitudine, in queus' ad Troianum bellum fuerunt Ab igines: Uerum stib Latino qui iliaci bali temporibus regnabat Latini dici coeptiDionysius Halicaria seus author est: quii ucro urbs Roma creetii est, & eius uirtus in circumiectos populos exagitaretur, prius Rutulis

267쪽

1 o Dominici Marii Nigri

a Privernatib. e sedibus eicitiis, cuncta cum eorum plaga nomini Latino cessit,ac Latium uocitata: quamobrem ad Campaniamus p & Samnium& Pelignos di incolas Apoenini extensa postmodu est, Quaeprie caeteris uniuersi orbis partibus urbe Roma clara ac immortalis faeta ad nostiam

queaetatem permansit: terra ingenio uaria, intus opulentiss. ac sertiliss. quum omnis ager aquis riguus sit.In montib. pinus & abies:litoraliauearblaurus &Myrt habent, praeter palustriapaucain litoribus ipsis, quae morbosa reddunt loca, & si qua petrosa lanx non ociosa omnino quin uel ruetiis uel pabula praestent. Latinorum ita*oraiuxta Tyrrhenum mare Oihamnauale bis Romae primum habet, ubi Tiberis fluuius mare ira rumpit, locus modo importuosus propter limum quem Tiberis multis resertus amnibus aggerat,quod oppidum Ancus Martius rex Romanus condidit,animo suturum ut totius mundi opes,& commeatus illaueluti maritimo urbis hospitio reciperentur,circa quod oppidum salinae mulignetie sunt, unde Turia fluuius qui pas I. mil.ab urbe Roma in mare edistur. Inde Antium cognomine Aphrodisium Wilscorum quondam urabium illustrissimum cuius hodie locus caput Anm a nautis uocatur ubi Neptunum modo castellum est in Laurenti litore positum, cui litori noumen ab Apolline qui totus tam regionis tutela sint, quo primum eas

appulit, quum italiam peteret. erat Antium inrupepositaportu carens, licet naues haberent quibus latrocinabantur, capta a Romanis, coloniam

ineam deduxerunt: at postea Nero Ca M. operis sumptuosissimi poratum iacit: suit apud Antium Fortunae templum famosissinium muli riim & principum donis ornatum, unde est quod ciuitas Fortunae dicta

sit. Hinc omnelitus longe late psyluae occupant, uocatus nuncSplagia Romana, mox flumen Storas in mare labitur Astura nunc, ubi castellum est Astura nomine ab ipso modo flumine appellatum, mari pene circumsdatum inde Clostra colonia quondam suit, post Circaeum promontoriaum excelsum est,iuniores caputCircelli uocant, sormam Chersonesi h

hens, in quo Circaeam Solis filiam fama est habitasse, a qua me illi contigisscidequo Maro. Proxima Circsaeradunturlitoraterrae Diues inacccssbs ubi Solis filia lucos

Assiduorcsonat cantu.

Resertus quippe mons est robor lauro,& myrto crura ad medicameta radices germinans.Insula ante, lacta continens exaggeratione fluminuuehentium limum de Albanis praecipue montibus manantem: ubi & c stellum & sacellum Circaes nominentit, item & Elpenoris tumulum:cui promotorio campi iunguntur Pomentini: ad cuius radices castellu nunc est S. Felicitatis nomine. iuxta quod Hyphorinus amnisque Nympheu Plinius uocatin mare uadit exiguum portum cssi itur. Destinc Pontina

268쪽

Ceographiae Commentarius UII. in

palus quae in mediterranea regione extendebatur in marest exonerabat,

quemlocu uigintiquatuor suille urbiufertur&quibus Norba arx in motibusquam regionem priscis temporibus & anteurbis aedificatione Auasones incoluisse memoriar proditu est qui Campani agri magnam paltem habebant: nam Ausones huc habitatum uenisseseruntquum ab Oe nomis,ut inmodiximus esuis sedibus cicisti essenta quibus Ausoniu quidam mare illud appellauere paludes uerb, ut Liuius reserta Cornelio Ceuthego Cos.cui ea prouincia obuenerat siccatas amina ex ηs laetum ess

mox uacina si Terracinae urbs opulenta olim, quod nomen adhuc retinet, prius insula nunc colundia est,quod scribit linus Terracina diacens insula ante circumflua immenso mari, nunc aeuoneistente addita continenti quae & a quibusdam Trachina id est, aspera uocitabatum item Anxur Volscorum lingua quiquondam illam habitauerunt difficililoco posita: ideo Silius. Quis Circaea iuga,& scopulosi uerticis Anxur

Hernica pili premoraduntur uomeresaxa. EtLucanus.

Iam & praecipites superauerat AnxuriS arces. Eide Potina quo p palus ob lciebaε, nam inges suissediximus, cuius adahuc pars stagnat id amnes duo est ictui, perea labetes loca,quom maior iuxta Terracina in mareit,qui Ausens non alit ut quida Amphidiis, quuin Adriaticumareper Apulia Amphidus euadat & Usensa maioritadicebatur, igitur Liuius Taracinae urbs prona in palude est. Sed ne psolutuIupiterAiaxurus unde urbi nome hic colebatur, veru et Iuno uir o, qua ipsi Feronia cognominabat: quare Plinius, inter Terracinam S aedem Feroniae turres bellicis temporib.desiere fieri, quia nonnulls earum fulmine dirute sunt. Erat iuxta aedem sons saluberrimus qui S ipse Feronia appulabaturquem lucus circumdabat dequo fonte ait Horatius. Ora manuscptualauimus Ferorua Limpha Millia quum pransi tria repsimus atm subimus Impositum saxis late candentibus Anxur. Et Martialis. Sive salutiferis candidus Anxur aquis. Templum autem hoc loco,ut Dionysius Halicarnasseus traditex eo positum est. Nam quo tempore Licurgus Spartaeleges dedit grauatos nona

nullos oblegii duritie, dissidentes pabat is,urbe excessisse, postea multum mari delatos,uouissedeis ut in quam n primum terram uenissent sedes in ea ponere, adueetos autem circa Pomentinos campos, locum in quo primum constitera Feronia ab aequorea latione denominasse,phaanumque construxisse deae Feroniae: quod a Sabinis praecipue ac Latinis communiter honoratum est: ubi ad praestitutos dies festos multi quildemsoluentes uota sacrificiaquereddentes deae, multi uero lucri causa ob

Gebritatem, negotiatoresque & opifices 8c coloni erantque fora ibi P a omnluni

269쪽

i 1 7 Dominici Marii Nigri i

omnium clari R. quae in ali js Italiae Iocis hyberentur, conueniebant. Sed tibi Terracina est, ibi olim Amyclae oppidum suisse a se pentibus dele. tae, attestatur Plinius a Laconibus conditum, hoc est ab Amyclis Lac niae ciuitate, qui comites Cai is & Pollucis suerunt huc transfretantes,

quod ait Varo, qui quum secundum Pythagoream scistam ut scribitur

acaede omnium animalium abstinerent, & qui tanquam homines ex ui, Minis paludibus natas serpentes occidere nefas putarent, ab f sdem interiempti sunt elici alia opinio: quum frequenter falso nuntiarentur, hostes.& inani terrore ciuitas quassaretur, latat ge cautum est, nequis unquam hostis annutiaret aduentum: Postea uerb quum hostis ueniret nemini anu

nuntiate ex improuiso ciuitas capta est: Unde tacitaeAmyclae dictς, quod periere siletio. Hinc est quod ait Lucilius:mihi necesse est loqui, nam scio Amyclas tacendo perrisse. Caeterum penes Terracina Romam itcr facienti, lassa ad Appiam uiam apponitur, qua palustres & fluviatiles implent aquae, percam nociturna maxima fit nauigario ut qui primis inscend. ii tenebris oriente sole egressi uiae Appis reliquum adant. Stra an deos apidum est Speluca modo appellatum: ubi dixit. Strabo Speluncas patere ingentes, domicilia magna sumptuosain continentes. In cuius litoris aspeetii insulae duae, triginta mil. pasi . in pelago propositae sunt, Palmaria:&Pontia, Palmaria modo Palmarola dicitur, quae occidentalior est, Ee ab altera modico disiuncta freto, habita. ulis frequens, in qua ut scribit inro, homines totas uineas opplet muscipulis, si quando parit humus mures,

nec non minor vindemia fit. I n hac Octauia Neronis cdiunx ab eodem relcgata moritur. Pontia Palmaria maior aliquatocst incolis et ipsa Dequcs: codem prius nomine, his ad oriente aliae duae paruae sunt insulae quarum altera orientalior Pandataria ab antiquis dicitur, Plinius ex Pol as unaarecentioribus uerbBentellen. Post Caieta portus uel sinus aperii decumitate denominatus Straboni curua enim omnia Lacones Caictas appcllas

uere. Uirgilius ab .Eneae nutricae, ut in subiecitis carminibus habetur. Tu quo ν littoribus nostris Eneia nutrix

Sternam moriens famam Caieta dedisti Et nunc seruat honos sedem tuus ossacp nomen

Hesperia in magna liqua est ea gloria signat. In medio huius sinus Formiae urbs est ab Antiphate Lami F. condita, sidait Horatius,quam prius Hormias uocabant a stationis bonitate, ubi Lestrigonum sedes suisse haud in obscuro est, nam Plinius Formis a Leliriugonibus habitatae: itcni Homerus, sexta die ab Soli insula ad altam ma gnamin Lami, Lestrigonii ciuitate attigimus, a qua Esam insula planam

ubi Circae habitabat peruenimus. Verum ubi olim Formiae, nuc Caicta dicit nonica sinu obstinate traduces. Hinc portu Antoninus pius ingerilibus cxcrucitionibus commutatuit. Hinc paulo dolae oppidum quod Sc

270쪽

, Geographiae Commentarius Ut L

inuncMoladicitur Cicero, ad Molas Formianas,uelpropter propinquit;

tateucl id ab iis conderctur. Hinc Liris amnis in mare uadit, sic dictus; Nympha eo delectata qui antea Clanis siue Clanicus uocitabatur, hodie Gaurianti s dicitur Latiaeregionis finis, ex duobus sontibus in radicibus Apoc ini & agro vestino initiu capies, quom alter 8. mil. pass. supra Soram V Capistrellula Apoenino, alter . ad Posia modicus quide primit&uado transirifacilis, sedinox paululum infra. Postquam sub Sora fluuii in sontidiiungit,i igna aquam ut auget, & nusquam uadosus alueo lato prosundo ad Minturnas Romanam coloni 1 in maredelatus ubi stas at loca paludosa est icit, sed quamdiu effluit pulcherrimus ac fertiliss. Italiaeorum secat,nam Ausenios,& Sinuessanos agros aureis utatui poetae arbustis consitos praetcrlabitur, qui quum tabernum amne gelidisse. apud Arpinas profluentem, modicam. prius insulam comple lentem iriserecipit, frigidisi. oc ipse fit. Q rum commixtionc memorat Silius. quod autem Lucanus dicat. . Et umbrosae Liris per na Miricae, EtHoratius ubi Formiarum mancia Lamioesidii iii . . s Moenia, R enantem Myricae Littoribus tenuisse Lirim.

Fuit enim lyrica uxor Duni litoris Minturnests dea, qua ille in mare itirmo aut amari in mediterranco ad 'casum primo urbs cunctam preciarius .regina Roma sinest Til, i anancinissa, altera parteLatio, altera n Etruria marmordis tune pontibus existens: magna sanequonda ambitu licetonantuquas orbis sustinet, imperio, fama, opibus maxima na aeris omissis, Plinius suo tempore uiginti mil. pass. complesse aserit: Vopisc uero reliu principe moenib. eam ad triginta ampliasse dicit. portas habuisseac septe intra se colles cZcinuisse: cuius uocabuli, pradificationis,mum uariaeac diuers interscriptores tam Graecos qαν Lastinos opiniones sint, & Romulo tamen uocitata at p conditam sui si operhibeti Palatinii munientem cestem quoipsenutritus erat: ita nonii natu

utrit Varo quia Palatini &Aborigines ex M Reatino qui appellat Pa latium ibi consedissent alii Palatium inalat auxore Latini regis dictum: quidam Imanicum ab Euandro Pallantis ripis nepote, siue a Pallante urbe ex quaEuander ipse discesserat in Arcadia huc appulsus ocum is

habitauit. Sun item qui ab eodem Romam, oppidum inloco inuentum.

appellatumsuisse Saturnia tunc quod praece robur signi ficat scribi piis, Principio cum aspiration ex quo illud Latini Valetiam uocauere. Quas. Si tal, o coloniam ex Arcadibus deduc iam abEuandrosuisseinquit Eli Caecinuis Romam origine graecamine urbem, quodponoeam moropa . trio sacrificium gi scum Herculi dicatum istat. Nonnulli AaTroia.. nis inii 'in habuissicscrut quiad halia cum classe ea ducemiuigassent.

SEARCH

MENU NAVIGATION