Arnoldi Ferroni Burdigalensis, ... De rebus gestis Gallorum libri 9. Ad historiam Pauli Aemilij additi. Perducta historia usque ad tempora Henrici 2. Francorum regis

발행: 1550년

분량: 595페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

371쪽

ERAN cIs Cus i. VALE. R LX s r73 pugnari, quae siemel occupata retineri facile posset, maenos usui Caesari futura esset ad Galliam edomandam.

Hones hortate Borbonio Tholo mensiem arcem aggressi, multis admotis machinis eas nipoliti: Hugone Moncata qui e Genua cum aliquot militaribus nauibus uenerat, mari uim admouente. Huc postea Andreus Doria adortus in fugam uertit, interceptis tribus nauibus,quarum una abduxit,anchorariis funibus a Iona Nauarcho Gallico ia praecisesuperuenit Dauatur,qui reliquas ne praedae essent Gallis, incendi iusiit. Pergit deinde expositis a Moncata Borbonius machinis ad Massiam oppugnanda. Huius situs ex ueterii comenturijs notissmus, i sos Iulio Caesare a quo urbs oppugnata ess:at plenus fodie

munitiora. Quin post Borboniana oppugnationem nouae excitatae munitiones enutportus ferreis cathenis pilis duabus medio mari collocatis obseeptus,hae etia alligatae siunt turri quam Santo ioannά uocat. Extra mare fanu victorianu,quod ualido praesidio munitu fui inde hortus R eius; inde locus que Canale uocant, ubi aedificantur, omnantur,refciuturq; classes. Et minus commode tetaturus uidebatur obsidione,qui fanu Virginis custodiae dicatum situ loco excelseo praesidio μο muniendum no curarat. Ibi nucarxs munitisiima,eo enim occupato ciues facile perterruisset.Relinquebatur ut adporta quae ad Layarate pili θectat,m ea parte moenia para firma videretur,urbs quateretur. Miserat Rex ad urbe tu edam PhilippuCha botium Brionum unum ex Aquitanis proceribus, cuius humanitate σ prudentia in consuetudine quotidiana magnopere delectabatur. Ille σfani cuius supra meminimus muniendi author, γ' substruxerat aliud munimem eo loco ubi erant molae frumentariae ,sito excelsArnol. Ferroni Lib. VII.

372쪽

FRANC IS CVs I. VALE. REX s7 parte urbis oe' media,machinus bellicis dispositis, uarie Caesarianos infestabat. Hunc locum hodie Gath ualidiuae

communierunt. Superuenit deinde aequali cum imperio a Rege missus Rentius Cerrus,cum bellico multo apparatu delectus Italorum turmis.fama esi misum a Borbonio ad urbem eaduceatorem, qui Castos ad colloquium euocaret. hi cum non detrectarent colloquium, Jerantesμ-turum ut illisolueret obsidionem,prohibitos a Cereriqui

diceret urbem obse sam quae per colloquia ab hoste tentetur,iam pro dedita haberi proinde si quis egrederetur

ad colloquium, futurum ut redeundi iter praecluderet. Brionis dum animaduertit subvehi hostium machinas, ad porta minore praesidio quam deceat misso Sisaco n pote cum Masilliensibus aliquot Gallicus peditibus, varie hones fatigauit. Nanque isti e portu constensis onerari s nauibus, in alteram ripam euasierat; bus caesis qui

tormentis uehendis occupati erant,reliquos in fuga ue tunt,tormenta quoque iam abducebat. Id Borbonius intuitus, Dauato e Cerbellione repente uocatis,cum delectis Η 'anorum cohortibus adcurrit. Gal2 numero in- feriores cessere ita tormenta recepta.quidam tamen feruescente acrius intumescentes mari absorpti sunt: reliqui una cum Stisco Du sis acclamationibus excepti. Aegre ab hone admouebantur urbi tormenta, cum terna

praedura Crpetrosa perfodi uix posset ad excitata opera: ad haec ipse Doria cr Ionas circumactu undis mo- paronibuΥ,uaris eos, m oppidani quos fortuito emisiis tormentis infestabant. Antonius Rupis caldius,que uulgatiore cognomine Barbusium ab oppido in Xantonensium praefectura do,uocant,admonet Brionum e Cerrusi bis ducenti milites detur futurum ut hostes opere prohibeat.

373쪽

FRANCIs CVs I. VALE. REX ID hibeat. his attributis munitiones acerrime impediebat: multisq; caesis reliquos in fuga solam Jem habere compulit audaciusq; eos premere o instare coeperat, ni ueritus ne a multitudine circumueniretur,aliquot captiuis

abdumue stolijsq; hostium in urbem rediisset. Ille eo nomine deinceps innotescere coepit, a Briono Cerrhuepa- iam comendatus. Borbonius deinceps cautior futurus est ad eas eruptiones coercendas. vincentius Tibaldus Romanus,gentilitate proximus Cerro,non qu ὀ aliquid δε-

Iibaret de laude Rupifocal ,at incessus animi magnitudine, acceptis Italicis aliquot cohortibus porta quam Regium uocis,disietiente Cerrod e quoque perrumpere hostiles munitiones constituit rems seliciter exorsus ancipiti praelio hosses distinebat cum in insidias quas Borbonii iusu Daualus misso Albonso vastio parauerat,praecipitatus esset,adolescens omnibus rebus ornatus Lortissime pugnans, occubuit Vientes alios cum hostes effuse usique ad moenia sequerentur, inde abam sunt machinis bellicu quidam etiam circa porta caesi,in quibus fuit Ro- doricus Corius uexinfer Vrbini. represse satis uideba

tur Gallicae eruptiones. Borbonius continua munimenta

ad mare circumduxit; turriculi que excitaris effecerat distositis militibus ne opera illi turbarent, neue impediret impetum machinarum: ea enim opera uix quadragini passus a muro aberant .s' iam ita Limuerat moenia ut irrumpendu sibi uideretur in urbem. At Brionus tar Cerrus intus pro dirutis reficiebaηt muros: ac tametsi multis urgebantur angustiis,tame nusta eos res magis quamuigiliae iduae fatigabant. Interea epuperioribus colliculis ex urbe emisiu tormentis, uarie tentoria Caesarianorulacerabuntari Accidit ut quodam die in ipsi. m tentorium Amol. Ferroni Lib. VII.

374쪽

' Dauali ingens emissus globus, terneret unum ex eius se miliaribus, qui uix seexpasiibus ab eo aberat. Itaque Datialis accito puero tolli ab eo mox glabum iusii ad Bor-ἷomumque perferri, rogante puero σscistit te Dauali nomine, sent ne hi claues Masilliae I d ille rogare puerum iugerat cauillo impetes forbonium, qui praedixerat

futurum ubi adportas Masilliae procesiisset, ut sibi ciues

cum clauibus urbis occurrerent. Est uero Dauatus omni

ἷW, proptersiummam uirtutem summamque nobilitate, maxime propter Regis captiuitatem, atque egregiam operam totis hispraellis Casari depensam notisiimus. multi uero machinis magni apud hostes nominis concisi hunc in quibus fuere Franciscus G manus, Ludovicus Caticus Hil'ani, Francisius Canielmus: π Τitus Funfuta sarmensis, m plures al3. Cum iam stinutastis uiderentur moenia,Borbonius, Motta,Pomperanus, Pelusius, reliquiq; Galli qui Boilonium secuti fuerant ignum inuadendae urbis proponedum putabant.Haec cum etiam ipsi ueterani Hi ani militessentirent, ct cum in ea ententiam incitati praedae ste loquerentur,unus erat Daualis qui dispentiret: futurum enim coniectura augurabatur, intus nouo refecto muro ingenti Distrage depelleretur praesertim Briono er Cerro ita uigilatibus, ut decem iam noctes ipsi da moenia ex cubarint, ut con fabat per Corsum exploratorem,qui infesta omnia futura Caesarianis palam iactitabat. Tum multi concurrunt, orant Datiatum educat omnes ad oppugnationem, alioqui futurutit Borbonio hortante ad quem summa imperii pertineat, ipsi ultro urbem sint inuasiuri. Ibi Duualus uero aenuare dubitatione, uersarequese in utramque partem. Tum ue simulansse uictum eorum rationibus id impetrauit, ut

375쪽

yRANCIs Cus I. VA I. E. REX 17 18o Melocisiimi aliquot ex Histanis mittantur, qui impet ιμcto excutiasalusne rebus urbs posset oppugnari. Hi cuirruissent per deiecta moenia,quibusdam cae is, omnibis

uulneratis, renuntiat obseptum undique dirutum locum nouis munitionibus, ingentes s ecus concauatos, hospicato apparatu aptismo ad incendium excitandum refertos: ita futurum ut pri quam ad teli iactum uentum

si alii incedio flagraturi, alijstemiustulati in hostium ρο-

testatem uentura sim t. Borbonius uerebatur ne per Hi

nos pedites facum sibi fecisset Dauatus: itaque in uetere

permanebassententia urbis oppugnandae. Rex Massiliae obsidionem grauiter ferens . contracto ingenti peditatum Helvetiis,equitatuque Gallico instru Afim o,cu i IacobuPalmum Chaban eum praefecit,Palicium praemisit ad Auenionem, neforte hostes qui uicini erant Aquis Sexti Aconsilia inirent de ea intercipienda. Is Auenionem profectus urbe quidem minime exclusus est a Fiacisiccs Claro- montano legato pontificio homine Gallo: cum tame urbs pontificiae e et ditionis,claues urbis penes eum ad quem

μmma imperii pertinebat,manere aeqvu aiebat. Reae co- sternatus ea altercatione raptissimeTremolium,Maserianum, Aub ignium ad eum misit, qui reciperent futurum salua omnia Pontificifutura aut ultro temeritatem coemcerent purpurati ponti'ij, cuius fatres cum honorifici functionibus in regia fungerentur, unus etia Narbonesi prouinciae praepositus esset, mirabatur hunc immu tatum, quil lenili disii missa cerdotiis, Auxitanensis praefectura maxima quae multo omnium opuletisma est apud Gaialos frueretur. Tremolius mox admisus cum esset,hominem placauihut ille ultro omni abdicato imperio, omnia regiae potentiae σ fidei traditis omnibus portarum cla-

Arnol. Ferroni Lib. VII.

376쪽

rRAN Is CVs I. VALE. REYuibus permiserit: A ubignio cum ueteranis alis equitiet custodia urbis data. Palicius Cr Tremolius properabat ad obsidionem Massiliae Aoluendam Horum aduentu Crfama uenietis Regis territus Borbonius, qui nullo pacto comouere se obsidione urbis uolebat: simul etiam ueritus quod oe' aiebat Daualus, ne Mediolansem agrum milite uacuum nacti Gallifacile Caesarianospellerent mutato consilio transiit in Daualisententi oluta urbis obsidione post quadragesimum diem.Rex Aqua3 Sextius craexcessissent hostes mox quoque recepit. Ibi deliberatu ea an ipse Mediolanum proficisteretur, an imperium alicui ex proceribus decerneret. Tremolius, Palicius. Asbi- inius, Lesiunus, cum iam in exitu aestas essetidisserenda elli consilia in uerproximum aiebant:praesertim cum raἷur exercitus exteris constaret, qui aegire retinereturyne nummis. Gounferius, Sammarsaltas,Franciscus Lotarium minime differendum bellum, instudum hostipe

territo censebant: ueterani proceres ut maxime horii sit instandum praestentem Regem reuocabanta bello.uulgus Gallicum ut ex ueritate pauca ae limat authoremfuisse LudovicamRegis matrem huius profectionis credidit. Id tantum abest a uero ut ille matrem,cui nihil non defer bacabiessalutare minime ausius 'pro certo habens futurum ut illa profectionem remoraretur. indicarat enim

ea per literas esse quaedam quibus angaturinfolicit tur magni momenti:quibusique uerendum sitne ipsiepremeretur, quae non audeat committere epistolae, ea mutui

permonis communicatione egere: ad futuram fe intra paucos dies. Ille haec ueritus mox sese proripuit: abiens tamen illi administrationem omnem regni reliquit. Vid bat uerὀ Ludovicae Antonius Pratianus Iun*raefectu

377쪽

is entes Rege omnia illi exequebantur, in θeciem ho-

cutis aliquot proceribus. Sic π ante multos annos matri curam regni in Helvetios Vortiumq; Maximiliansimoturus,delegarat, Videte tum ei in locum Pratiani iuri spraefecti qui cum eo proficiscebatur, M on dolo N artonio praeside parisiensi. Hunc Rex mox regnii adeptus, cu pratiansi iuri*raefectu designasset, in locii Pratiani ex Bum digalensi praeside Parisissem renutiauit: liberalitate eius cognitu cu ad CBabros recipiedos adolesces. fectus f. penetrus industria factu ut σRex Martomos alios co-

plecteretur,. Robertum Marionium,quem pouensem uocabant,multis obeudis legationibus praeficeret; in quo ille dexteritate ingenii multum ualere uidebatur. itaque cum Carolus Geldriae Dux cum multis copiis Hostadiam

ingressus caede incendiis,ruinis omnia strauisset, Medeubicum diripuisset, Alcmarium 'oliasset, Spurandanu incend pet, Astera capta in oppidanos ita saeui spei , ut σpueros in Dmnasius inueηtos trucidaret, miserrimeq; --uidpet in uagietes infantulos ad cunu repertos, manente tamen prius pace inter Caesarem π Regem,misso Rex

Roberto M artonio Bouensi cum frusinu id alii tentassent, per eum conciliavit Geldru Caesari. Iam Borbonius σ Dauulus maturabant fuga,ita tamen instructa acie, ut lacessit acile uim depellerent. Annaq; Mommorantius, BOIulus, Marchidnus, Aubignius, mplures alij tardius insecuti hostes erat, proxime cum Borbomin pugnae ciendae auidisiimus sistereseos iubebat: monitus ramen d

Dauulo quantum cladis infamias instaret,iter ita acce-Ianuuit,at π mediocres duas machines relinquereticum maiores nauibus imposivi petiminores uero minutim scidisset,evis tumetis imposuisset, ut ex eodem are cu Me- Arnol. Ferroni Lι b. VII. Aa

378쪽

p RAN CIs C vs I. VALE. REYaiolanum uenisset reficeretur. Rex per Coctias Alpes c

Ieriter uolens Caesarianos anteuertere, M ediolanu properabat idq; ratus Borbonius continuatis nocte dieque

itineribus suos urgebat,efectis ut prius Papiam perueniret quam Gallia bi Caesariani deliberaturi accersebat Franciscum Vortium,qui ueritus Gallicas copias cum diaceret non essese auem ut cauea includatur, adduci non potuit visee M ediolano ad obsidionem perferedam ten ret: vitatos Caesarianorum colloquio pulectus eis fuit.

Iam Borbonius, La notus, Davatus A ntomum Laeuam cuseae Germanorum millibus Η 'amss octingentis ta machinis multis bellicis apparatus machinario maχimo, Italorumq; cohortibus aliquot Papiaepraefecerant uideles futurum Regem ut erat magni animi aegrepostse Papiam relicturum. atque ille urbem propugnaculis nouos

opere communierat. magnam uim rumenti coegerat. recensuerat oppidanos omnes qui arma ferre posient. tommenta aptis locu locarat.singula loca suis custodibus f marat. molas manuarias multas parauerat, nihilque sibi reliqui ad molestam longums obsidionem toleranda fecerat. Erat Papiae cum Laeva Garcia Mauricus impiger reis militaris peritisiimus,cuius in ea oppugnatione uirtus cognita ess. Rex misio Michaele Salutiano cu alis aliquot equitum, siubmissos mox cum maioribus copiis Iacobo Palicio. c Ioanne Albanio, repente M ediolanuoccupat ea quidem celeritate,ut cit Borbonius,Lanotus, Dauatus dis si uiribus cederent abirenis Romana porta: Galli Ticinensi cr Vercellensi urbem occuparent. Galeatius Capella ait si eo die Galli Caesarianos securi' sent,nemini dubium fuisse,quin eo die debellatu fuisset. Missastra persequentibus Galgu,cum etiam temere in-

379쪽

F RANCIs CVs i. VALE. REX s is, uecti repressi essent, Caesarianos Laudem alui peruenisse: quod qui huic bello interfuere negant. Alis quoq; narrant mispum Salutianum fui' ad tentandos M ediolanensium animos huic postea hubmissum Tremolium, qui in itinere certior sit factus receptum Mediolanum , ho-

stras hestproripui spe. Authoremsscribunt, qui Tremolli res gestu3βcripsere,istum fuisse Regi ut propere hostes in-pequeretur quocunque issipe reciperent: nec tempuS tereret in urbium oppugnationibus ubi Gallicus ardor fueret,rem spin sparum posset: id illius consilium repudiatum. Misit deinde Rex Tremolium qui Pro regis nomine

N ediolano praeesset: huics postea si quid hostes mouere

subsidio misit Fracificum Borbonium Fani Paulini Comitem, Vandemonitium, totararium, Thomam Fuxeum; Iesiunum,Teodorum Tria uirium Satque refectis ueteribus munitionibus quas olim Proster fecerat,duplex uallum duplici fossa circunduxit, ad dirimendum a cutiro praesidio Caesarianorum munito hostem. Circa linem Octobris mensis deliberunte Regebatiusne eset aut Comu

aut Laude adgredi, an uero potius Papiam,cum ueterani omnes proceres,in quiueus erat Ludovicus Dasus qui pedibus aeger lectici aduectus fuerat, censerent aut Co mo aut Laudi admouedas copias. At Gounferius cui Samarsalias quoque haerebat,a regia maiestate ostendit alienum esse,relicto proximo hoste longinquum confectari. Hul in sententia tantum ualuit apud Regem, ut medio ex itinere Albanius qui iam Laudem a Tremolio premissus fuera reuocaretur. Dauatus ubi uidet R egem ad P dpiam cotendere, qui Laudem relicturus erat, tonsilia de ea retinenda non abiecit. Borbonius autem in Germania transiit noua Germanorum auxilia coacturus .Lanotus Arnol. Ferroni Lib. VI s. Aa q

380쪽

ita consterna tus fuit Galliram aduentu, a luas uisibi res futurus delerarat, donec trans Abduam se reciperet: ex quo apparuit postea malo omine ad Papiam peruentum. Rex castra posivit inter aedem sacra Seruatoris,qua nulgo Saluatorem uocant, ET La anchi aede,uia militari qua ad Laudem itur. I. Chabaneus Palicius siubstitit cum prima acre: Anna Mommorantius a Gouferio cui familia-r imus erat, in insulam missus, ut impediret exitum hostium. In hunc erumpens Laeuae iussu cum paucis Germanis,pluribus uerὸ Hssanis, Garsia Mauricus urbe erupit, π quibusdam utrinque caesis arcus potis postremus concameratus incisus est utrinque deinde cr a Laeua a Mommorantio munimetisperductis,postridie occupato seu burbio, Mommorantius molas quae pecundum Ticinum sitae erant, partim ui admota partim tormentis emisiis comminuit: eo Factum cum putaret ut illi fame essent laboratura Lyelapsius esset, cu trusatiles mois prius

id praeuides Laeva parasset has interdum homines, intemdum asini Cr equi in Drum adigentes,ne quid desideraretur effecere. hae uersabantur Cr quibusdam locis publicis Cr sacellis, in ipsa academia ciuilis pontificiis iuris. Ita pinsiorum uoces inconditae nobilismo locostrepebant, ubi paucis ante annis Iasonis, D eciorum, Curtiorii. Picorum, cum admiratione acuminis auditae fuerat. E nutturricula in ripa Ticini haud longe a muro lateritia,Ob-

septaque erat praesidio Η 'anico. Hanc Mommorantius adcurrete quos Claudio Logauillano caesis Hisyanis recepit Bartadus narrat Hssa nospactos corporum salute.

a uictoribus Gallis silendio uiolatas de necaros. Alii cuperpraeconem saepe moniti deditionis omnes leges repudiassent, ut expugnatos uisit concisos: constratoquepote

SEARCH

MENU NAVIGATION