장음표시 사용
391쪽
, omnino quam Caesare nobisq; dignum sit, sed tamen itam maturum,differendi ut nulla expectandissupersit ratio.., Fuit tempus quo insultantibus isiis minus commode ob-s, uiam iremus; id quoquo modo tulimus: nunc si quis erit , casus iure ille nobis adpcri5etur. Ego quidem commilito-ν nes,consilio quantum potero,labore pim pene quam po- τε tero,excubaboseduloq; dabo operam, ut quam minimo , vobis negotio confodiendos stoliandosq; locupletφλοι,, hostes exhibeam. Ardetanimus contunὰenda reprimen ., ias Gallicae audaciae. M isi costat nec meas ferre,nec devim ferere Antonium Leuam fidelisiimum socium, nec Ticias, nostes pati ad cruciatum rapi. Res intra poucos dies ad ., extremum discrimen deductas uisurisiumus: nolite com-sa mittere,ut uos a maiorum pristinaq; animi magnitudine,, destiuisse quis opinetur. simul illud ante oculos uesros , proponite, Primstmsuperatis Gallis opulentisiima praeda, M opimis s uas stoliis potituros:deinde Italiam omnem a - rectam ad hyem libertatis recepturos:tum etiam fidelisi s. mosβrios Ticinenses II 'anum Germanums commiliaa, tonem μιleuaturos. Postremo i xum in animis reponi- , te,captosuperatos nobilismo potentissimos Rege, imma mortale uos decus assecuturos. Quado ueri res eo per ,, dum ea ut aut ille poenas luat audaciae,aut nos perpe-- tuo perviamus,pristinum animum uirtutemg recipite utas aut recuperemus libertatem,aut morte captiuitati praese . numis. Haec ille tu dixisset, conclamatum est,duceret quὸ
uelut militem suo ospicio non defuturum.ita educti miliares, cu simulassent sie M ediolanu pergere,exploraturi an- Galli metu urbe cederent,nihil eis perterritis, Papia contendunt Est oppidum quod fanum Angeli uocant,metsi
392쪽
fere inter Laudem oe' Papiam. Rex qui no dubitarethois stes odipido omnibus rebus munito insultaturos, prius eὸ miserat Palicium Federicum Boyulum,qui exploraret satis ne ad uim hostilem depellidam munitum et t. Oppido praeeratorrus,Gonraga, Borulus: his renuntiarat parata omnia ad uim arcendam. Iam Borbonius ca ira
fixerat,Daualumque praemiserat ad machinas commodo loco admouetas. Quibus iste celeriter confictis, primo diliculo admotas machinas in turrim quadratam emattit,
multus horis quassatam tandem concinit: Antonio tamen Capuano dum incautius cum Dauato situm oppigi explorat, globo ex urbe emisso necato. Fosiis mox aggessis uirgultis complanatis, irrumpunt in oppidum. Italiqui cum paucis Gallis in praesidio erat multosIclopis stemnuntri in quibus Antonius Capectus Neapolitanus in ipso iuuentae fore praereptus esi: ipse Daualus bis pila aenea decussa ne occumberet parum abfuit:. turri tame potitur. Secesserant Itali qui in praesidio erant m pecundam munitionem. varie tamen impetebantur pilis a Caesarianis, nec loci iniquitate poterant vim arcere.Itaque cum Urro omnes stin arcem recipiunt: Da ualus multu precibus
cum aegre impetraset a Casada Centurione Histano, ut per Jeculiatum in murum desiliret, cognouit id quod sibi persuasierat ab hoste munitiones desertas. Nanque ille et pileo rubro hasta elato, Gr puero mox in muri sub lato indicauit nihil hostilesiubesse. Davatus celeriter cum Vastio Histanoque milite in murum euadit,sporta obsepta aperta, aditum suis aperuit. orrus mox cu suis deditionem fecit. equi armas militibus captis adepta. Imperatum ut trans Abduam transiret, neue ante mensem in Caesarianos arma ferrent. umma praeda in arce inueta ho-
393쪽
cent, qui linitate iunctus cum esset Dauato,ante tempus oppido relicto in arcem cofugerit cum si is omnibus. Iam casibu castris collata uidebantur, ac spissime nunc Bononius,nunc Dau alus, nunc Alphon in vastius, nucAlphonsus Carnailus occulte Gallicas copia3 inuadentes iduis incursionibus fatigabant , nuchac nunc illa parte inclinante uictoria. Quodam dieparum abfluit cu B Orbonius m Dauatus in pecora Gallica,quae extra uallum
paulo longius processerant Τssanis irrueribus fugatisque cum robore exercitus auxilium tulissent , parte altis Gounferius,Lestunus, Antonius Cusanus, Ioannes NIe-
dices cum equitibus Gallicis I talicisique, adiuncto etiam ex Heluetais σ Aquitanis peditatu adcurrissent,quin iusta pugna certaretur. Iam enim Rex adcingebat quoque suos ad certamen ed hostes cum impetum Gallicum non sustinent,receptui canunti. multis tam e desideram, in quibus fuit Alphonsus Carnailus. Alio die Dauatus ita inuectus est in Galloru munitiones, ut parum abfuerit quin tormenta clauu configeret: sed urgentibus Gallisfecesiit. Laeua quoque urbe erumpens cohortes aliquot Ioannis Medicet disi auinabsente tum M edice qui intra paucos dies Laeuiarios ad eruptionem inuitis, quibusdam quos caesis ultus uidebatur priorem cladem : nisi accepto uulneresclapo iuxta pedis talum, uel in pugna cui quidam aiunt) uelpostpugnam dumstratorum hostium cadauera Gallis ostendit,maxime commouisset Gallos. Nanque ille intra paucos dies uulneris acerbitate urgete, actinest Placentiam naue deferendum se praebere. Atque hunc non ferentem magnitudinem doloris,siunt qui putent pede amputato non diu superuixisse . Etsane habebatur is
394쪽
pRANCIs Cus I. VALE. REX s rei militaris non imperitus multum in eo audaciae adpe ricula βbeunda, multum induariae inter ipsa pericula:
ni tantus uirtutes ingentia uitia faedassent quippes' inaudito iureiurando uarie Deum dι uosq; lacessebat, foedis puerorum amoribus deditus cum esset agrare ui ita libidinis apud eum uidebantur. quin adiuinae mai statis contemptore auditus has uoces ferunt, Florentinisse
uelle imperaresed tamen inuitis diis: si uolent dii, nolle
imperare.Gulielmus Paradinus narrat Medicen ta acri conflictu cum Annibale Testa Paduano leuis armaturae
equitum signifero congred: tur,caeso Annibale ipsum g xtro formore sthaerulam excipientem uulneratum fuissem
trahuntq; multi ea quaesupra a nobis narrata sunt de crure amputato,libidine postica religionis cotemptu , ad aruterum Ioannem Medicen , qui bello foederatoru ad Gubernolium uulneratus Mantuae decesserat: nisi temere ex uno duos confungunt. Accidit autem possea caeso Alexandro Medice Florentiae principe, fasione Laurentis Medicis, ut Cosimas Medices aliquot pὀst annis adnitente maxime Innocetio Cibo uno e purpuratis porificiis Alexandro vitellio dux Florentinus designaretur . erat ille Ioannis Medicei filius,a quo optime co*tutam rempubticam Florentinam eruditi homines passim satentur. Et quasi quotidie esset deteriorposterior dies, accesta- Iiud Regi incommodum. I. Iacobus Medices Mediolanesis qui arci Musii praeerat prope Larium lacum, Thecano, qui cum sex peditum Rhetorum millibus apud Rege militabat, podicitus seex nummum aureorum misita, per eum efficiebat ut Rheri e Gallico exercitu abduceretur.
uelare in specie aliqua perfidia uolebat . itaque arce Ciatiennae de industria positis insid3s a Medice Occupata , id
395쪽
FRANCISCVs I. VALE. R Ex s his effectum est, ut Rheti insolito perculsi metu quasi bessum
pro aris γ' focis instaret, omnes qui apud Regem militarent proscriptionem minitantes domum reuocarent. Rex multis precibus obtestabatur ne praebu cum in Faret deinsereretur, maiora ultro deferens sipendia, traducturus confecto bello copias ad Medicen debellandum. . qu. quam Tremolius Cr Gounferius multa in eam sententiam cum Thecano egissent, ingenium aduersum uti 'serent. aut ad operam Regi navanda accenderent,a Rege eum plura bona accepturum quam mala perpeti psit ab hoste reciperent tamen nunquam flecti potuit. Itaque factum ut corruptum auro abire multi μί'icaretur: Lese cunusis contumeliae impatiens probris omnibus conscindens Thecanum ultro eum ad singulare certamen prouocaret Iste uero sibi constius sidem qui perdit nihil ad nodum possieperdere, etsi haberent aculeum eius contumeliae quem pati uir fortis G probus non posset , qui tamen pretio fidem addιxisset, ne tantulum quidem commotus est. Franciscus Loraringus ita in eum incensus ess, urae ut contineri potuerit quin perfidum hominem mactaret: fervidusique iuuenta Regem regiosis omnes proceres obtestabatur, ut Gallicas omnes copias in medios Rhetos induceret,essique circunuetos obtruncari iuberet. Erat id consilium periculi plenum . nam si illis resistentibus Caesariant tumultu audito impetum in Gallos fecissent, intestinus hostis non minus damni intulisset,quam externus. Abie-req; Rheri abductis etiam Helvetiorum aliquot cohortibus. atq; horum discessu Albani3 copiae maxime ,sero tamen, desideratae hunt . Borbonius Cr Dauatus tentadum existimabant quidnam Rex propositi haberer ad dimitandum:saepes quasi in fructa acie Gallos uelitaribus Arnol. Ferroni Lib. VII. B b ii
396쪽
FRANCISCUS I. VALE. REX s7 pugnis fatigabant: quae res quotidie confirmatiorem eorum equitatum faciebat, cum Galti eo uincere uideretur. Institutumque i eruabat Borbonius, ut quoniam uereretur ne par esset equitatu, peditibus His avis CZItalis delectos dorso equitum impositos silvo ferire equites edoceret. His erat effectum ut equites pauci Caesarianoruapertioribus etiam locis, multorum equitum Gallicorum impetum,cum esset usius ustinere auderet. Quin m partitis diligeter excubiis per uiginti singulos dies castra Gallica nocte infestaret:quae res affecta uigiliis corpora GauIorum extenuarat,ut iamseuitia etiam Demis et imbriustrigosiores equi apparerent. Borbonius, Dauatus σ Lanotus deliberant ca ira regia inuadere. EIF locus quem N inubelta uocant,uel palatii nomine olim insignitus, uel lauta domo qua Mediolanensium principes olim dum uenationi impliciti seunt, diuertere litisentestis medio fere inpedito hocpotiti si sent,necesse erat aut uberari Laenam obsidione,aut Regem in Mediolanum cogi, aut pugnandi copiam eductis e castrorum munitione copi s sacere. Ferunt'periori nocte qua commissem est praelium, uenisse ad Boiloniu exploratorem narratem quid apud
P egem agereturi. dum Rex uentre exonerat audita quodam a perentem,quasi minime R ex esset praeliam dere ctaturus. Adhibitis militibus fabrus prostrata est muri
pars tua GVebantur regia casinu, nec quicquam exaudientibus Gallis uel quod alia parte eodem tempore infesta siet hostes castra uel ut aliis didere arietibus malle plana oblitis, quae Cremonae Borbonius in eu usium pararat: simulper queda uel scita tibus uel deceptis uigilibus
admonetur Laeua, eruptioneparet e Papia,cum impetum
auaru ingetium machinari; audierit. Missus a Borbonis Daualos
397쪽
rRANCIs cvs I. VALE. REX s7 I9IDaualos Alphosius vastius qui Mimbellum occuparet. is multis oppressis iam loco potiebatur. Et tum Rex vides hoste, si tum ingressos adpe properare, Heluetjs et Germanis eductis, quos hic machinae bellicae hinc equites ae quis frontibus aequabant uos adpugni hortabatur, Helvetios quidem Germanoru copiis opponebat: Hssa-
nisu eia Germanos, quos Nigros uocabant Galli. Italorsi autem multas cohortes aptu locis collocat ad eruptioner
Antonii Laeuae compescendas: Busitum uero Ambosianum casib is cum Gallico pedite reliquit tuendis. Aliquot hostiucohortes, cum logiusseptum ingressae a suis disiunctae esse sent, misso Philippo Cab otio Briono, Federico Gon'aga Boetulo qui eia machinis deducendis implicitas nacti
erant miseere discerptae unimes in uicinum nemus elapsae iram uictorum uitauere, quin Gallis sequeti hus protererentur. Caesariani equites leuis armaturae in Gallicos qui subsidio erant Germanis inuecti,repellebantur: Erinvallem proximam cogebatur. Nam Ienotactu Galeatius tormentorum magister, nuptatis apissime termentis qua
nec se erat, uarie a sciebat hostes. Palicius quos Cha baneus cum primo agmine cum Borbonii Lanois equitatu congresus,iam cedentibus illis superior uigebatur. Rex qui innandum perterritis putabat, a dextro corn I robore equitatus ita ferebatur in hostes, nihil ut propius fuerit quam ut uere illi fugientes uictoriam ei relin querent. At Borbonius misit ad Dauulum Carolu M otta, qui doceret deplorata omnia,nisi mox schpetarios ut co-nenera mittat. misi is ab eo octingentis siclopeiars sin dorsa equitum, ut quidam uolunt,collocatis, uersa est bessi ἀ- lea. Nans hi a tergo,a latere,globis Vidue emi sis in eingentem equitum equorumq; edideressteam.quidem,
Arnol. Ferroni Lib. v II. B b iij
398쪽
FRANCISCvs I. VALE. REX 37st hoc maxime nomine uictoria illi potiti sint. fortisii mus quisq; passim sternebatur. conglobati Gallici equites acrrus urgebanturpilis. expansim dissoluti Crpetebatur π inutiles erant ad uim arcendam.Tremobus , Lescunus Cr Sanstuerinus dum conferti coactis huis inae:
huntur m sicloperarios, in Drum eis sensimq: dilabentibus, nihil impediuere quin maior fit,nuges ederetur; cum
hostes emisis semel siclopis rursus adimpletis dis lo-dendi inem nullum facerent: cum interam Gallicae machinae inutiles essent. nec emitri in hostes nisi prius in Gallos emitterentur, possentiqua parte insigniterpeccatum eILRex hortando seu os periculus intrepide obeundo, languentem pugua multis locis restituebat concitatos equom confertos hostes, multis caesis, fortitudine aduersas res uincere uidebatur Ille Ferdinandum Castriolum Thessalorum Regum sanguine ortum, ille Hagone Cardonii; alae Dauali praefectum, nobili fima Cardoniorum familia natum, ille Alphonsum H 'anum equitem Consului Terdinandi ropinquum, manu siua confodit: cr quavis undis pesuosq, profligate fortuna, omnibus urribus conixus substitit in acie renui equitis intrepidique munia omnia summa alacritare,inuictos animo obiens: equos caeso iterum cum espersublatis in alium acrius in hocles ferebatur. eo quoque jussosio,pedestre certamen intrepide
iniit. Parte alia Dauatus cum Germanis in Gallicos, Ger- anos, Nigros inuehitur. Is cum esset leuiter uulneratus,
monuit Fronstergum er Marcum psittacum Germanoruduces,ut expansa acie circuirent hostes acriter resistentes quo factum en ut circundati ad unum trucidaretur. Ibi fortistime dimicantes periere: subfortius Britannus notissima uirtutis, Franciscus Lotarita us, Logam antius . vindς
399쪽
FRANCISCVs I. VALE. REX s7 I92 Vindelicus Augusianus , multique e Germania proceres: multis tamen ex bo libus circaesis cir uulneratis. Alio loco Alphosius Vastius Dauali iusu a dextro cornu in Annam Mommorantium fertur: hqs diu ambo pugnantes uisiticum cir stlopetarii Hi*ani ingentem Mugem ederet
Callicorum equι tum . quo fassum uulnerato equo ut ex incidens Mommoratius ab Hilano pedite caperetur. Iam Itistam cum Dauato in omnes partes se circumage te,
Volio in Helvetios impetum faciebant archianus quiρ ab oppido Cedano sito in Belgica Gallica Cedanum uocabant,aegre tametsi in prima acie pedes uersaretur impetrauit,ut primum hostium impetum ferrent.Tum demuD sacho summae apud eos nobilitatis procere caesio in fagam ues. qui si uires ipsisuas metiri uoluissent, aequales sane erant hosti. A ltera eoru acies multis caesis fortiter impetum hostium sustinebat. at intellecta Gallicorum equi tum consternatione mox quoque in fugam uersa est. Naserunt Germani scriptores Cr Heluetqs,dum praeceps Rex ruit in initio in pugnum,ta' Nigris nudatis equitum praemsidio m machinarum usu imul instar procellae emisiis ab
hoste globis .necessee fuisse hosti cedere. Lestunus quidem,
o Rele missus fugam eorum si iere nunquam potuit.Non constant sibi scriptores neque Gallici,neque Italici, neque Hr 'anici,neque Germanici in huius pugnae narratione: ut qui dixit tot pugnae narrari formas, quot sunt autho-res,uere dixisse uideatur. Partim uolur,cum ad uoces tu-. multuosorum nuntiorum ad arma conclamatum effet, se
hostis occurrebat, sine imperio, Designo, in copsuos inordinatosq: qui Gallis aderant in praelium ruisi Partim aiunt in septum progressos hostes, Gallos adcurretes pul-μz. bissubsidio uenisse Helvetios cum equitatu Gallico shmol. Fereoni Lib. V II. ii q
400쪽
FRANCISCUS I. VALE. REX s7 latercia quibus pusset Hiliani: inuectos deinde Fonstergum cum Germanis in cuneatam frontem porrigetes aciem Helvetios post longa dimicationem cocidisse. Pastim uolunt Goansierium nodum omnino accisis rebus,ita perterritum usum, quem intrepidum semper agnouerat, ut mentem ei a diss ademptam quiuis diceret. Ille captus animi non manu non lingua pollere,neque aliorum monita exaudire,nequesua expedire, huc iliac circu agi.Deη is cum haud dubia fortuna hostium esse ne spem stes tantis copth quaesuo consilia praelium iniissent, esset,
concitato equo in consertos hostes sie immisit, pugnanss occubuit:existimans captum se Borbonio eripi non pollici cuius in se implacabile odium multis rebus accenderat. Regem iamstipatoribussius caesis, uix tandem alui Lescunt multorums hortatu in proximum pontem sie recepisse,ibis obrutum hostia ubsequente multitudine qui
armis insigne uiderat; rogantibus multis dederesse Bor-bonio, etsi undique enses pugione que admouerentur. euisse. Deinde adcurrente Pomperano,agnitum, qui mox Lanotum proximum euocari cui ille deditionem fecerit: alijs arma, aliis calcaria,alijs annulos diripietibus, dum . omnes capti Regis decus penes Ie esse uolunt, discerptissornamentis militaribus vitae adjt irruente in eum turba non leuius periculum. Tum demu multi capti fuga apem te facta,multi fugietesgurgitibus ab umpti Titani, quo- iram pauci in ternum enauerint: stultantia corpora unde per multos dies foedisiime uis. Galeatius Capella narrat Ioanem Alin mum sororium Regis, cui postrema equitum acies attributa fuerat, statim conserta manu cu tota aclepraeliost ubAraxisse . Adrianus Bariatas,il ι μο-m sugem videntem,quadringetis cum equitibus Gal-- ham