장음표시 사용
71쪽
post uarie machinis Arata moenia,euocatos ait Gallos ad colloquium. Lignium G Gilibertum Cleuensem Neuersiam collocutos cum his, impetratusque ab ho*bus uigintiquatuor horarii inductus. His lapsis acrius emisias machinu. Rusus uocatos Gallos oedus istum,nisi intra quartum diem subsidia uenirent,dut Ferdiniam copias eas educeret quae congredi possent cum Gallis: deditione facerentsaluis impedimentis, reti iis tamen machinis omnibus: Post eum diem factam deditione. Oppugnatam deinde Oui arcem per multos dies, deditumque tandemsjsdem coditionibus. arci praepositos Claudium Rabaudatum m Carolum Lauerda cum . Narrat uero eam ommu reru copia inuetam in Castro novo, vix ut Lutetia suppeditare tanta posset . Nam praeter frumenti triticis omnis generis, carni uisse,bouinaes, lucanicoris, panni aurei,argentei erici,coccinei omnis coloris. holo-fricae, finae, obstricae,undulatae, Damascenae, Attalicae, pol mitae uos,omniumque pretiosorii pannoru infinitu numeru inventu. Aliquot praeterea cubicula ubi inerat ephippia,' quae uulgo uocantursellae equest esomnis generis. Aliquot ubi inerat conscensoria desultorias equoru,quae pedu sussentacula dicuntur. Aliu ubi frena CP lupata, alia ubi parapleuridia, alia ubi phalerae,alia udii habenae,alia ubi calcaria, alia ubi tela omnis generis σ arma, quae singula singulis set locis cubiculisque collocata. Aba ubi arcus alia ubi chordae, a
tia ubi Alopi, alia ubi enses, alia ubi hastae, alia ubi sin phurei apparatru omnis generis ad logismum obsiilionem 'rendam aderB.Nam machinas bellicas omnis generis tantas inuetas ait, eas magnnitudine,ut Vr e Galli tantas tota Italia inueniriposse antea sibi pesu siet.
72쪽
CAROLUS VIII REX sue Refert idem filia Traiani Melphitani principis sepi*me instar equitii fortisiimoru effusistimis habenis cocia
tato maxime equo cu Gallis congressam magna omnisi admiratione. Uas uero aurea argenteas lata inuenta,
facile ut eoru splendore Regiae familiae, domussi' Aureliae, Borbonias domus, ut omnem coniunctum stlendorem uincerent.NEuasoru murrhinorum,cristarulinom,ssilium, toreumatum pretiosem,sic horu segillatam,uasoru aereoru ,stanneom,plumbeorii abutantiam nemine satis posse enarrare,cu singulis uasis,ut ui
ubi hinc escaria, hinc potoria, hinc uinaria, hinc aquaris , hinc olearia, hinc unguentaria, hinc pulmentariam coquinaria summo essent ordine costituta,quae referrestitia esset curiositatis, quibus tame admoneripossunt qui circu sit orbus copiis,atq; in omniu rem abu- dantia uiuunt,ne his fiat immodice. Quo die Tuscaneuia a Gusio Lotharingo direpta est, Rege ait certiore faElam de Lestaret Orualssi captiuitate, cuius e nosseu pra meminimus Aub Sparsi nomine,ut et I talicisi to-νes. L 'arrus uero dicitur ab oppido castro eiusdem nominis sito in Aquitania, in Medusiori finibus: c illi
in nominibus Gallicis, i nos interdum in I talicis caecutimus. quo magis uenia danda est eis qui Monfortis Caneportia in hac expeditione dis oppugnatione Gaiaticam referunt,ut diuersa locasepararunt: ut γ' is qui pro Mazara Messanam, Nsfagnam uocauere. Plane ita mutata sunt γ' locoru urbium nominae,ut qui interdum uulgaribus, qui ueterum nominibus loca designant,ut questrendi potius quam reprehendedi uideantur. Meminere γ' at horum temporumscriptores crebro
73쪽
CAROLVs VIII. REY h. et, crebro Ludovici Vindocinesis e Vindocine tu illusti i*ma familia,cuius fideli opera Rex sepe usus sit, ut Cr alterius Vindocine u principis natu maioris,qui adve
cellas e Gallia properarat lepraelui capessendi dum ob
detur Aurelius ad Nouariam: quo defuncto ingens fuit tota aula luctus. Sed haec postea accidere. Saepe vile meminere Aligrij, Crassosti, Baulbicourtii, Mauleoni, Naupasti, Miolantii, Priae,Camincani, Motasses, Charum oniij,Vergῆ, HV'italis, Beaumoti, Lissii, Palicij, Cha-deneres, Cleri ,Claudii Chasbes,Daunoi,Tollet, quemer uocant Ganaichum, Fracisci Salbei, Gountundi, Philippi Moulmij , Roberti Fraineetessi. Iuliani Bou ueni, Caroli Brittici, Ioannis Cardonii , Rigaldi Doreisses Iehannoti Tetrijsani Bristi, quem Cr Briseium uocant: Chadioti, Casti id sit, Cheseoi, Susannes Brasii Tinta uillae,stisci, Adami Magnunchῆ, Valletani, Oderi Riberati, Bourdissoni,Bapaci, Lachausi, Gallioli Ienotari, Castillani,Edouilli. Persequi uero omnia etiam minutissima. quae illi aliique in ephemerides digessere,indignum
estgrauitate historiae quam instituimus,ne nobG usu ueniar quod L. Sisennae eruditi limi homines aiunt uenisse, ut in historia puerile quiddam consectemur. Narrat Iacobus Sadoletus quo tempore Carolus Rex adi' Italia, certissimis nuntijs cir litem astatum, Rexem Turcarum metu percupum cir territum,relinquendam sibi Epirum
Cr Graeciam putasse, praesidia ex oppidis omnibus deducta, copias omnes Biyantium fuisse reductas, classes ad Helutontum adesse iussas, cum non iam de obsidione perferenda usiaue ratione resistendised defuga cr traiectione cogitaret. Arnol. Fereoni Lib. I. '
74쪽
IC status reru Gallicarum Rege e Ne poti reuerso erat. Caeterum per eos ipsos H dies, quibus Reae Senensium res rediens componebat, Anna Valesia Carolsoror, ω' Petrus Boilonius Galliae Proreae, Iireris Regis certiores facti de hostium coniuratione redi tuque,multum dubitabant nouasne copias ubsidio R , futurus occursurasique ei,scriberet, cum is ut erat aetate forens contemnensque hostium minas, nihil de his ad eos pescripsisset, Vt rem totam accelerarent, effecerunt Philippi Cominii,Regii apud Venetos legati literae, quae fumantes adhuc animo incertosique de venetoru a paratu excitarunt. Itaque cum Ludovicum etiam Jomtiam paratum uiderent ad Astum occupandam, delectu raptim per urbes Galliae uicinas habito,contractris aliquot Helvetiorum missibus,mauxiliis quae praesto a Ludovico Salutiano missa adfuerant: cumIexpeditum milhbus, equitum mille quingentis eo missus est Ludovicus Valesius Aureliorum princeps, eo ardentius eam provinciam suscipies, quod Astam materno iure iamdudum possidebat,erip quesibi nolebat simul etiam faciliorem
inde uiam ad Mediolano Vortiam deiiciendum ratus. Huictamen diserte denuntiatum,ne nouas ipsi res moliaretur: hostium demum conatibus obuiam ireti. Regi tantum ad Ticinu amnem respaterentur,occurreret. Ludovicus cum comperisset soluta omnia apud homs, occasione
75쪽
CAROLvs VIII. REX Π. casione rei bene gerendae inductusseu indignatus sibi maioribusque sivis a sfortia Mediolanensem principatu
occupari,in bucio paratoque exercitu prope Nouariam peruenit. Cives expulsis Sportianu eum in urbem receperunt, Monfernuti uidua enitente, auxiliaque ei submittente. Castrum post tres dies receptum est. Nec otiosius erat Sfortia: Galeatium Seuerinatem cum ualida peditu equitumque manu Nonnum miserat, locum Asiae proximum. No intulerat commeatum in Novariam Aurelius. eamque ualido praesidio tenebat . urgebat Nouaria re cepta S fortiam. itaque misso eo Seuerinate, cuius copias auxere Cr Germani a Maximiliano misit, et qui ex Italico exercitu e fuga Fomouensi Parmam fugerant:adi Ela etiam foederis iure Francisco Gongaya,cum Venetorum cop*s, N ouariam obsidet. Ita commutato rerum sta
tu,ex obseesore Aurelius obsessus factus est. Galli forti
ter obsidionem ferre: eruptionibusq; crebris equitatum hostium fugare. seuerinas machinis admotis urbem oppugnandam cepebat: Gonyaga non inutilem proximam oppugnationem,sid praecipitem periculo uictoriam futuram aiebat. Huius consilium Veneti secuti, castita munierunt.aditin omnes quibus commeatus in urbe infe ri possent,praeclusinunt. ita non iam armis, sed fame ορ- pugnatur Aurellius. Erant qui suaderent Aurelio,prael dio in urbe relicto, cum nodum undiquest tus esset,ipse ad Regem perueniret,curaturus res tuas comodius, Regemque da auxilium ferendum excitaturus. Vidua Sabaudiana, cum Rex Thurium peruenisset, per quaestore suum, adiuncto etiam Gulielmo Brisponeto Cardinale, Regem ad bellum in Vortium parandum acuebat: deincretumque est, ut Carolus suppraefectus Diuionensis in
76쪽
CAROLVs VII r'. REYNeluetios proficisceretur, ualidas ex his copias eductu rus.Georgius etiam Ambasianus, Rotbomagensia pontifex,qui Aureliumst tus fuerat, ab eoque ad Rege ex arbe emissus, Gulielmi Brisponeti promisias melim θαure iussus,cum is optime Aurelio cupere monebat es,obsidione errensatis in tempore assutura auxilia. sita ad extremam famem iam obse ι peruenerant. Itaque Iaco-ἷm Castillonus cum delecta manu equitum ingenteΡ-rinarum numeγum in Nouariam ferendum siuscepit: nec tamen tertia pars salua perlata est, insidiis hostium undique occurretium intercepta. Ipsi etiam Gallici equites magna ex parte aut caesi aut fugatisiunt. Philippus Aureuius qui Rege reuerso multum apud eum authoritate ualebat,reliquique omnes proceres Gallici,aequis conditionibus bello sine imponi uolebant, reditu adsosparantes .quorum desiderio Gallici milites,uenia nulla impetrata, e ca iris abibant. Ac tandem, qui suadebat auxilia Aurelio mittenda,aequis ipsi coditionibus retrantia xi uolebant,modo ab hostibusprius hae proponerentur. sed fame homines interea consumebantur: ut iam ad equos, anes,mures,insignia pretiaperueniret. Necessitas ipsa delitias eas,quibus certabatur ab utro priuS ageretur de pace,GaPis extorsit misius litoris tentat unlpacis conditiones. Ab hostibus mox in castra Regia mi quipalam seuaderent pacem: occultis madatis dissuaderent. Conuentum MLuta Rege Philippus Aureuius, Petrus Rohanus, Giensis Tribunus militaris , Piennaeus, Philippus Cominius: ab hostibus, Franciscus Gonyaga, cum quibusdam alijs,in locum medium inter castra conuenirent. Sequenti die in R egia castra Franciscus Bernardinus, cr quida alij misit. Hi Nouariam occupatam re-
77쪽
petebant: Galli Genuam ueluti Gasiorum beneficiariam tirbem petebant. Tandem stu=nu cossumptis aliquot diebus,Aurengius,Rohanus, Piennaeus, Ganaius, cum hostibus conuenerunt, ut donec certiora mirentur foedera.
Aurelio liber exitus ab urbe tribueretur,nihil eis tamen de obsidione remittentibus. Ais ut incolumis ille abiret, obsees interea datus Francisius Gon'am Ioanni Fuxeo. Ibi etia Vortia impetere cauilla coepit Gallicos legatos. cu in dictandis foederis legibus alterum alter perturbaret muls eloqueretur: quod ab Italica grauitate ali
nisi imum erat. Petrus Rohanus Nouariam peruenit: Aureliumque unum cum paruulo comitatu li5erum abduxit. Res parum abfuit a seditione, quiritantibus obsessis, absumptis omnibus alimentis, illum abire incolume, sisepraedam hosti futuros: aegres sopita est comitate Ro-hani. qui nepote sevo obside relicto sanxit, intra triduum
omnes se liberaturum. Post quartum diem quam redierat Aureliusfoedus cum Vortia ictum est, ut Galli omnes exterique milites qui Nouariae erant, libere cum impedimentis abirent. Educendi eos munus susceperunt Ga- Ieatius seuerinas, m Francisius Gonqua: idque optima fide perfecerunt. Nouariae imperium penes ciues manebat: triginta tantum Cassi casisti teneret hi donec certius foedus iniretur, annonam assertianis emere posiet: ciues nec Gallos,nec Italos in urbe immitteret. Sed fame
qui inde abierat,morbisq; ita consumpti erant, ut in ipso itinere partimfame enecili sint,partim cibum ingestu recipere no potuerint: partim nimia degluriendi famems explendi insania occuberent. Ex quinq; millibus qui inde prodierant,pi quam quadringenti mox absiumpti. Rex pecuniam in eos liberaliter erogaui affatims cibis
78쪽
CAROLUS VIII. REX redeuntes expleuit, defunctorumque parentibus si qui adfuere stipendiapersolutaseunt. At Syrtia interea No-
uarienses sibi adiunxit,urbemque mox recepit.Castrum praesidio Gallorum tenebaturi assueruntque eodem tempore Helvetiorum decem millia, quos Carolis suppraefectus Divinionensis eduxerat militiae auidos. Erat duo millia Helvetiorum qui Regi militarantitria millia pamtim ex his qui e Nouaria redierant,partim qui eo fama praelis exciti conuenerant. Abi maiorem addunt numerum: uiginti enim duo millia adpuisse.maiorpars cu uxoribus liberiss e domo prodierat.Ηos simul conuenire noIuit Rex, nutus parum tuto tantae multitudini salutem suam committi. Ludovicus Aurelius Helvetiorii aduenis
tu feracior factus, una cum Ludovico'Antonio Lu-xemburgis, Gulielmo Brisoneto Cardinale cui montes aureos pollicebatur cu gratia multum apud Regem ualeretPRegem ad bellum excitabat, siubmissosq; cociatatos aliquot Helvetios praelium poscere ferocius iubebat reliquos aut praelium dissuadebant,minis etia apem te terres,ut Philippo A urento hac de re disserenti,em tiri eum,mendaciaque Druere exprobrarit: quod genus
contumeliae apud Gallicos proceres multo maximu HE. Diu deliberata re cum nihilpromoueret Aurelius,decretum est,ut Rohanus,Piennaeus,Ganaim,redirent pacem
inituri. Ea est his pacta conditionibus,ut S fortia R egem potiri sineret aduersius hostes quoslibet Neapoli: naues
que duas suppeditaret instructistimas ,siubsidio futuras
ca bis Neapolitanissequenti anno tres naues daret: ipsiquepraesens expeditioni, si praesens Rex ad recipienda sua rediret,Regem sequereturi. Venetis hostis esset thipacis foedera haec abnuerent, Aragoniosue queretur: idue eis intra
79쪽
Us intra duos messes denuntiaret: Regi pecunia mutuo data expensam ferret Rexsequenti die quo foedus inita ess,reditum parabat. Id Aurelius Drauiterferestemuos fossicitabat Helvetios, stipendia trium mensium integra. peterent, nutus eo pacto Regem belli consilia renouaturum. Illi nocte conuemuir clanculis primum sermonabis frendere: mox palam stipendia trium mensium petere. quae pollicita sibi esse contendebant:.totaque nocte tubicines cornicine extra uallum auditisiunt. eo etia prouecti ut consilia inierint de Regr abducendo.Na quod
calli pauci adessen acile id feri posse putabat. Ita excitata ab his peditio acrius sevire coepit,qua illi ipsi uAlent. Alii Regem mittendum:proceres Gallicos opuletiores abducendos aiebant. Iamque in Carolum puppraefectum Diuionenpem π Ludovicum Lornatum man iniecerat.Rex prima uigilia,incertum an seditionis m
tu, an p ita prius constituisset, indesisse proripiens, consilia eorum oratus est. Aureuius misus ad eos pacandos. stipediaque trium mensium his qui nuper domo a citi uenerant soluta sunt: reliquis eius temporis quo militassent, addito stipendio quindecim dierum ob reditu. Ita illi a uos,Regis liberalitate laudata,redierunt edRege cautiore reddito, quantum se proferre,extero demum fretus milite posthac audeat. Interea Neapolitani ab Aravni s Follicitati Ferdinandum adsereuocabunt:
isque captans omnes occasiones,copias iam contraxerat:
Neapolimque aduolat. Gilbertus Mompenserius populares conatus sedareprimum conatus effutuidit omnia infesta,arces munῆt. in eas se recipit cu Salernitano principe. Auerse, π Capuae ciues factum Neapolitanorum Iecuti,Ferdinandum etiam admiserunt. Is quo rebus Dis Arnοι Ferroni Lib. II.
80쪽
rectius consuleret,Columneses etiam, quos tot benefici sFrancus cumularat,sibi adiunxit. Hi forentibus Regis
rebus, quandiu stes commodipraem*que afulsit, fideles
fuerunt . ubi turbari res eiis uident, mutato cum fortuna animo primi in partes Ferdinari transiressiunt. veneti quoque accesseruipartibus,pacti maritima aliquot Ioca.Rexpri quam ex Asta abire nauibus aliquot instructis quibus praefecit umericum Darbanum, obse is opem tulit. Is cum esset rei militaris non imperitus,nauistici belli omnino rudis, cum hostibus occurrisset, loco se tenuit: Libureumque rediit nec subsidio ulli obse is fuit. Cilbertus M ompensierius, cum pera esse auxilia uideret, er a multitudine commeatum in multos mensesparatu consumi,aliud iniit consilium; quod usequeretur multa eum mouerunt. Quippe rumor incesserat, lyarsus literis ortiae, Regem pugna ad Tarrum inita fato concesiisse. Ergo pactus est cu Eerdinando,nisi intra praestitutum
diem auxilia ueniren arces dederet: Gallis uber esset in Galliam reditus.Haec ut ruta essent, obsides dedit Francisium Aletrium, Petrum Marchianum, Gulielmum Capellam, Ioannem Roquebesum,Georgium Gentium,homines nobiles reique militaris peritos. At Mompe periuΥ,
Stephanus Versius, σ alij,Claudio 'nano Aquitano relicto in praesidio arcibus, cum aliquot aliis Tarentum fecesserunt: idquepraesidio munierunt, aut cui alii scribun0 Salernum. Plane costat Suillium qui Taretopraeerat, longo tempore obsidionem tolerase: Is radem peste grassante egit supremum uitae diem, nec nisi fame quasi enectus urbe post reditum Caroli multis mel bus defensacesiit. id alii quoque adscribunt Iuliano Lotharingo, que Rex ducem designarat montis S. Angeli. At is eo de