장음표시 사용
681쪽
PARTIs I. LIR. IX. CAp. XI. bat. Atque hic ex pacto se abdicans, in Andegavos, attributam sibi ab Rege cum stipen- iri, r. diis annuis provinciam, concellit anno Iso I. Diviso Francos inter & Hispanos Neapolitano regno, haud diuturna paX esse potuit. Consalvus Ferdinandi dux intra biennium Francos inde penitus eXpulit: ob idsue magni is culee.
ducis nomen est adeptus. a) Decessere Oppi- s. dis omnibus Franci anno Is 4.
b) Contra Venetos deinde praepotentem in : P 64
Italia civitatem vicinisque formidabilem Ludo- p. iron. vicus cum Maximiliano & Julio ΙΙ. Romano Titi Pontifice conspirat anno Iso8. Sequente por- Ch ψη.ro, Veneti acie ab Ludovico superati, quid- Viid. quid in continente habebant propemodum a- dcc. mittunt. Sed Julius, reconciliatis sibi Venetis, in Ludovicum arma convertit. Praeerat Francicis rebus in Italia Vasito Hustas Dux Nemorensis: qui late pervastatis omnibus, cum menetorum, Hispanorum, ac Julii copiis ad Raven- Pina a nam Congressus est, partaque memorabili victo- V ria, temere in hostes invectus occubuit. Raven- '' 'na ab victoribus direpta. Huic praelio quod canno Is Iz. contigit, ipso die Paschalis, Ba- 'ardus Eques Allobrox longe per id tempus Br- Ba1ata
tissimus & clarissimus interfuit. In tento In e. s . res Italicas Rcge Ludovico finitimi principes Francia bellum intulere. Ferdinandus Hi panus masconum regno , quod Navarram vocant, Joannem Albretum exuit. Henricus VIII. Anglia RcX, qui patri cognomini successit anno Iso'. Picardiam aggressus, Morinos ac Nervios Occupat. Ita Franci tot circumsem hostibus Italiam omirtunt anno I Iq. quo Julius Papa moritur. d) Ludovicus vero Francia Rex. com- d vel- p tis' cum Anglo rebus, & Henrici serore Araria in i matrimonium accepta ὀ quippe Anna iam obicrat, Claudia 3c Renata superstitibus liberis, dum novum in. Insiubres
bellum apparat , Vita functus est Calendis i iis
682쪽
AHlo . a ipsis Januariis , inirentis anni I IK-yulio Papae Leo X. ex Medicaeorum stirpe LUB Iogatur. Ludovico Regi Franoscas Dux V Alesio uni & Ingoli mensitam Comes illiu S 3Crier. . Claudiam enim ipsius & e sinae filiam, post matris obiturix, duxerat, Pater huic erat Carolus , Joannis Ingolismensis filius viri san hi rate, ac miraculis post obitum , illustris; cujus
pater Ludo Dicus Aurelianensitum Dux fuit, a sicario apud Lutetiam interfectus. Franciscus, ut primum Rex est factus , ad Mediolauensem expeditionem conversiis Viri BUS, Francis Helvetios, qui se illi opposuerant, bidui pugna concidit ad Maranianum b) anno 1 IS. Mei:,ius. Scptembris I 3. & I4. Qua ex victoria Mediola Guice . vensis principatus deditio secuta est. Leo tu Papa J.iz. ra- Romanae Ecclesiae praeerat, qui Julio I I. ex an- gd-i y- no Hi 3. successerat. Cum hoc Bononia colloquio habito Franciscus de abroganda Pragmatica Samstione & Concordato recipiendo stipulatus est, c anno I I 6. Lateranense deinde Concilio ; quod ex anno MI 2. celebrari coeptum fuerat , nnis adhibitus est anno IsI7. decretaque in Turcas expeditio. Idem annus Germania' totique Ecclesiae funestus accidit pestilentis haeresis e Xorto: cU-
jus conditor Lutherus, d apud Vebiam in
no isto Hi . contra Indulgentias declamare coepit. Quo ex igniculo paulatim incendium. exarsit ; quo Europa tota conflagravit. . Interim Arax limitam Imperatoris obitu, C rotas ejus nepos , Philippi Austriaci &Joanna Ferdinando & I bella natae filius, se anno Chriyii et 'i'. imperium accepit, aetatiS annoro. si quidem anno Isoo. Februarii 24. editus l- μψ est in lucem. . Cum hoc perpetuum fere. bH- Ilia. tum Franciscus habuit, quod anno Isai. denuntiatum est. Itaque eodem tempore poten
683쪽
P ART i s I. LI B. IX. C A p. X I. glo, Franciscum oppugnantibus, tribus in locis bella sustinuit. In Vasionibus res initio pro
spere cessit, capta regni arce Pompejopoli ; qua in obsidione Ignatius Lojola Cantaber contra Francos oppidum propugnans, ictu lapidis crure Dacto , in extremum Vitae periculum venit: quod vulnus Ignatio salutem animi, & Ecclesiae novum Societatis Jesu Ordinem peperit. Hi pani paulo post, ejectis Francis, amissa omnia recuperarunt. Par in Italia Francisci Regis infelicitas exstitit. Nam adversus G detum luis item Laurrectum rebellantes Insubres, Gallos inde pepulerunt, anno ipso IS 2I. Quo Emmanuel I in sit aniae Re X , Princeps maximus, obiit Decembris 23. eique I oannes filius successit, ejus nomini S tertius. At vero Leone X. Calendis Decembris anni ejusdem repentina morte functo, Hadrι tuus
VI. qui tum obpaniam administrabat, cjus locum suscepit , Januariu 9. sequentis anni. Quem annum Christianis luctuosum clades Rhodia fecit. sa) Hanc enim insulam Sol annus
Turca , post sex mensium obsidionem urbe capta , in servitutem redegit anno I 22. Decembris 22. proditione Andrea Meralii Lusitani Equitis. bin Septimo post anno in Melitavi insu Iam transportati Equites, hac cenus ibi contra Barbaros Christiara rei praesidio esse pergunt. In Gassiis Carolus Boi bomus, Magister utrius que militiae, quem Comitem fabri: Vocant, oia sensus Regi ad Hispanum defecit anno Isr3. sc)Dehinc ineunte Isai. Francisius Mediolano aliis. ue D ubra in oppidis receptis, in Ticina obli-ione captus Februaris 24. in Hispaniam mittititur ad Carolum ; a quo parum nonestis con
ditionibus d) sequenti anno dimittitur, regiis liberis oblid: bus datis. Qui se anno Is 29.
aequioribus legibus sancita pace, Vicies centenis aureorum millibus redempti sunt. At Carolus Eorbomus contra Clementem VII. aliena-
684쪽
s 4 RATIONARII TEMPORu Malienatum a Carolo V. bellum movenS, admotis ad Urbem copiis, dum inter primos murum conscendit, glande ferrea trajectus cecidit su)anno I 27. cujUS milites captam cum Pontifice Romam foede diripuerunt. Franciscus ad ii berandum Pontificem, Lautrectum cum armata manu misit in Italiam. Is Neapolim obsidens vulgata per eXercitum lue, anno I 28. periit. Inter hos armorum tumultus Sotimannus Pannoniam ingressi is, Budam eX pugnavit, ac
Ludovicum Regem devicit. Is deinde per paludes admisso equo fugiens, in coenosam VO-raginem implicatus interiit Augusti 29. anno Isa 6. Hujus in locum Perdinandus Imperatoris frater. eligitur. In Germania, serpente Lutherana peste, scissa est in varias haereses Chri stiana professio : dum, ut quisque lingua & audacia promptus est, suae auctor esse sectae, quam alienae mavult in siistere. Cujus contagio veneni in Britanniam denique pervasit insulam. b mι-cus VIII. qui edito contra Lutherum luculento nuper opere Defensoris dei titulum meruerat anno I 2I. Anna pellicis captus ille ebris, cum citharina conjuge Caroli Augustimatertera divortium facit anno 1 32. Ob id Romani Pontificis sententia notatus, se cum omni regno suo ab ejus communione divulsit,
principatumque sibi illius Ecclesiae sumpsit. Tum ab nefariis istis consiliis abhorrentes summos etiam illustresque viros affecit supplicio. In his Thomam Morum regni Cancellarium, probum & eruditum hominem, ac Joannem Fi cherum Rossensem Episcopum , purpura Ornatum a Pontifice anno Is33. gladio subjecit; c ) dum Carolus Imperator in Africam classe trajecta, pulse Barbarosia insigni praedone, qui
Algerum nuper occuparat, & Goleto arce Va
lidissima, haud procul eo loco, ubi Carthago sita fuit, subacta, Maleasium in regnum restituit.
685쪽
PARTIs L L I 3. I X. C A p. X I. sys a) idem rebellantes in Germania Principes, 'Uos Lutheranum virus amaverat, & iteratis colloquiis frustra saepe ad concordiam invita-tOS, magno victos certamine ad officium coegit anno Is46. Ib) cum biennio ante pacem cum Francisco Rege fecisset, inductus eo, quod nOvi ssi mam in Gallias expeditionem haudquaquam Pari, ac sperabat, exitu susceperat. Quippe dum in expugnandis modicis aliquot oppidis moras agit, exercitum suum imi nuit, ac majorem rerum occasionem amisit. Praecipua ad Sandestirianum illius offensio fuit : quod in Campaniae Gallicana aditu perexiguum ac male munitum totis adortus viribus sesqui- mensis obsidione eX pugnare non potuit; nec niti aequissimis datis conditionibus in ditionem redegit anno I 44. Interim Angliae Rex altera ex parte Francos aggressus bellum in norinis impigre gerebat, qui eodem tempore Bononiam, quod Ges oriacum Veteres diΣcre, deditione cepit. At anno sequente, qui fuit Chrisii Is s. pacem itidem cum Francisio composuit. Anno porro Is47. ambo illi Rcges,
Henricus Anglira, & Franciscus Gallia, dissimilem vitae sortiti sunt exitum, ille obfirmatus in schismate; hic sacramentis rite omnibus acceptis , in Catholicae fidei confessione diem obiit supremum, prid. Calendas Apri-Ies, regni anno 33. cum antecedente Januario Henrictis obiisset. Multum huic Principi debent Gallicanae Iiterae. Nam illius liberalitate, accitis undique viris omni genere artium excultis, publicae Scholae honestis stipendiis Lutetia constitutae sunt anno Isῖo. Quam in rem hortatoribus est usus Ioanne Bella o , qui deinde Cardinalis
fuit, Guil imo Budaeo viro undecumque doctissimo: cum eodem floreret tempore D siderius Hasemus Batavus , qui anno I 36. septuagenarius obiiise fertur. Rudaus anno a μοι
686쪽
RATIONARI, TEMPORUMA Is4o. Celebre apud posteros nomen reliqueruntia complures; velut in Germania Joannes '' Ec ius, & Ioannes Cochlaeus, Albertus Pi tui, qui contra Lutherum pro Catholicis partibus acerrime steterunt: in Thomas de Vio Cardinalis C et anus; Ambrosius Catharinus e S. Dominici familia, Theologi. Politiore Vero doctrina praestantes sunt habiti Paulus Jovius ae omensis Episcopus, Iacobus Sadole- ω Ca entoractensis Episcopus, Petrus deminbus, Andreas Alciatus, qui anno I 48. moritur: cilm anno ante Francibus Ratablus -
cobus Tusanus, die Martis i3. decessisset: Paulus e milius, Guicciardinus, Historici. Sanctita-- Hist, te ornarunt hanc aetatem sbJ B. Ignarius Socie- Dbid.' talis conditor, quam anno I go. Paulus ΙΙ. Pontifex die et . Septembris ratam esse jus Ddςmi & B. sc) Francisius Xaverius Cantaber saluti qui anno I 4I. primus ex Ignatii discipulis ultimum in Orientum profectus, magnis ibi gestis rebus ac miraculis Indorum dici et ρ-
C Ap UT XII. De iis, qua per orbem memoratu digna contigerunt ab anno I 47. ad sub Carolo Q. Ferdinando, Maximiliano, Rodulpho Imperatoribus : ct Henrico IL Francisco In Carolo LX. Henrico LIL Valesiis, Regibus Francis.
FRancisio malesu Galgia Regi superstes fuit
Carolus V. Imperator annos fere I 2. qUibus Henricus ΙΙ. Francisi filius regnabat in
Gastiis. In Germania, Luthero turbarum Om 4 Coςh nium auctore si iblato, qui d) anno I 46. Fc bruarii I 8. subitam mortem obierat, non ta-ctahi ' men ciViles motus azquievere. e) Nam qui I. a por
689쪽
per occasionem Germanica afferendae libertatis, A. ira'.
ac novi propugnandi dogmatis, Carolo be SVelum intulerant, ad Albim flumen ab eo funduntur anno I 47. Horum princeps erat Fri-dericus Saxonia, Dux, qui in victoris potestatem venit: ab eoque damnatus capitis , subinde rogatu procerum mitiorem pertulit poe- nam , cum eoque captus & Lanigravius Hessius Philippus. Horum poena Germanici tumulistus paululum compresti. a Henricus interim II. Francia Rex, ut Rempublicam constitueret, ab Religione or- navsus, Lutheranos occulte grassantes severissimis s.11hiati ediciis compescuit, nec paucOS eX illa secta Matth. . comprehenses incendio puniit. Lutheranos tum Pleix. 'cujuscumque haeresis homines appellare mos Horkι erat. Ac tum Calvini per Gallias novus increta kL ς'
brescebat error 3 8c, qui illum spargebant, fi-T tactae integritatis fuco ac specie haud paucoS il- -s a lexerant. Contra hos omnes Tridenti per id dui. tempus Synodus habebatur eX anno coepta I 4s. Paulo III. Romano Pontifice. Sed ob civilia Chrisianorum dimidia in longum extracta, sub Pio denique IV. anno I 363. finem accepit. Inter haec bellum Henricus cum Imperat re Carolo resumpsit anno Is I. 8c utrinque captis oppidis, Franci Mediomatricos aliaque ci cum jecta suae potestatis fecere anno Issa. Carolus centum armatorum millibus Diviodurum Mediomatricorum, quos e Veienses Vocant, caput obsedit. Sed Francisco Guilio propugnante, votiundi desperatione inde di1cessit. . Tum Carolus rerum humanarum taedio, SE amore secessus, b anno I 's . apud Fru L ι o. h. Ias regno se imperioque abdicans, illud in Phi- comi lippum filium , hujus administrationem in Gr-dinandum fratrem transtulit. Hoc velut onere levatus in Hisipaniam navigavit, ibiq; se S. yusti Monasterio sepsit: ubi c) anno Is38. Ferdinando per Septemviros renuntiato Imp., Vivere desiit. e. Guieo
690쪽
restituta. ἔ Annal. Franc. G δῶ in Italiam expeditio. e Belles.
3 8 R ATION RA II TEMPORUM a) In Anglia paululum respiravit Catholica fides anno Iss3. cum post Eduardi mortem Maria Henricι VIlI. & citharina istia regnare coepit. Ea vero Philippo Hispaniarum Principi nupta anno Is 4. accito Regmaldo Polo Cardinali propinquo suo totam insulam Romana fidei communionique restituit. Vertim sexto post anno , qui fuit Christi 1 38. Maria mortua Metabetha μην ci VIII. & Bolena filia pristinam revocavit perfidiam. b) Interim Franci bellum, quod cum C. rolo gesserant, cum Philippo ejus filio haud segniter urgebant. Franciscus Guisus in Campaniam Neapolitanumque regnum duXit eXercitum anno Is 7. Quo quidem ad S uuiη-tini oppidum in Heromanduis a Philippo caesi sunt Franci, Augusti Io. die, clim aci obsidionern solvendam accurrillent. Eo praelio plerique Nobiles capti. Oppidani deditionem fecere. Sed Hispani victoria uti nescierunt. PaX denique ab ambobus Regibus pari utriusque Oto recepta , nuptialique adstricta foedere , data Philippo in conjugium Hietabetha Henrici filia c) anno Iri'. Jumi 29.. Verum, Ut humanae res sunt, tanta hilaritas brevi in senti maerore compensatur, Henrici Regis obitu, qui per ludicrum certamea equitum lethale in capite vulnus accepit, Obiitque Julii Io. aetatis 43. regni I 3. d) Franci co ΙΙ. Henrici filio qui aetatis II. anno patri subrogatus est, sesquianni fere principatus fuit. Idque spatium Calvinianorum, quos Hugonottos vocant, seditionibus inquietum fecit; quanquam de iis severe quaestio est habi ta : & eX Senatorum ordine Annas Burgius, qui Henrici jussu in vincula conjectus erat, pu blice in patibulum actus est, ejusque cadaVer exustum, Decembris 23. anni Iss'. His suppliciis irritati Hugonotti contra Regem conspirant : dc Ambasa, ubi tunc erat, clam eum