JoannisEmmanuel Gilibert ... Exercitia phytologica, quibus omnes plantae Europaeae, quas vivas invenit in variis herbationibus, seu in Lithuania, Gallia, Alpibus, analysi nova proponuntur, ex typo naturae describuntur, novisque observationibus aut fi

발행: 1795년

분량: 324페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

92쪽

PET ALOIDEAE, ACALYCINAE. MF- Iinearia , obtusa : caulina sessilia , angusta , aeuta, integra aut dentata , dentibus paucis. Flores umbellati, ita i minantes ramos patulos ἔ bracteae ovatae; corollae insu

dibuli formes , pallido - caeruleae, irregulares, segmento uno majore ; stamina tria , corolla longiora ; stigmata tria. Semina una facie gibba , altera compressa , apice tridentata.

Phu minimum alterum Lob. t. 874 , cujus sigura rudis exhia het varietatem foliis dentatis. Obs. In nostra , soli a radicalia etiam passim inveniuntur uno aut altero dente notata. Caulina in eisdem speciminibus integerrima, aut dentata : Omnia tenera , aquosa. Seminum dentes numero ludunt; duos saepe video inaequales. Rara prope Grodnam; anno 1766 malo , florentem copiose vidi in uno campo prope urbem : ab hoc tempore frustra quaesivi prope Grodnam ; annua. Lugdunea , communis. officinalis herba & oeconomica: flores inodori; herba vix sapida , aquosa ; radix vix aromatica . Primo vere grata acetaria prybet; facillime digeritur; hypochon , driacis utilis ; succus cum mellita ava mixtus potum temperantem febricitantibus offert.

Anno I782 ochiva junii, copiose crescentem inveni hujus speciei varietatem in pratis loci dicti Anto cole prope Utinam. Radix ex trunco simplici, fusi formi, ramosa, radiculas plurimas producens. Caulis fere pedalis , hasi cylindricus , albescens, succulentus , supra laete viridis , debilis , mollis, glaber. Folia radicalia petiolata , spathulata , petiolis brevibus , vaginantibus ; supera & termedia sessilia . lanceolata , quatuor linearum lata , pollieis it dimidii longa, laete viridia , mollia , subsucculenta, integerrima & dentata : raris dentibus. In eo dem specimine video etiam folia basi auriculata : auriculis brevibus, una utriusque lateris. Caulis ad altitudinem duorum pollicum brachiatus: ramis divaricatis; iterum

93쪽

18 I N o o Μ P L E et qad altitudinem sex pollicum brachiatus: ramis supra adhuc' tribus vicibus dichotomis. Folia ascendendo angustiora. Flores cymosi, bracteis obvallati ovatO- lanceolatis, una pro quoque flore ; calyx nullus ; germen ovato-Oblon gum , viride, certe calyculo non coronatum ; eortata albo-caerulea , punistis diaphana , minima , infundibuli- formis : limbo diametri unius lineae quinquefido et du hiis segmentis paulo longioribus ; omnibus apice rotundatis. Video in nonnullis eorollis sex segmenta ; stamina duo tantum inveni, saepe nulla ; antherae gri sese et stilus staminibus paulo longior ; stigmata duo , recurva.

Plantae monocotyledones , seu quae nasrentes unicum solium radicate producunt. Folia simplicia ; nervi paralleli, in apice folii confluentes. Calyx nullus; segmenta corollae plerumque sex seu his terna: tria interna, tria externa phasi libera, aut tubum sormantia : tunc corollae monOpetalpo ; in paucis tria tantum inveniuntur petata; stamina tria aut sex ; pistillus unus in plerisque , in aliis pistilli treς; in omnibus stigmata tria aut saltem trifida :' eapsula tri locularis , loculis saepius coaliss , raro di tinctis; plerumque corolla regularis ; in plurimis radices bulbosae. viscidae . in aliis saltem 'carnota. In omnibus systematibus artificialibus haec classis tanquam naturalis pb

omnibus cognita ἔ turpiter tamen fuit lacerata. Qui fructificationem tantum agnoscunt sicut basim disposi- rionis botanicae ε, nominent mihi. unam partem floris, omnibus liliaceis constantem. L. Duiliroes by Corale

94쪽

Bacca disperma. . Asparagus tenuisolius.

Ex radice tuberosa , transversa, crassa , surgunt plurimituriones, squamosa clava terminati , in caules abituri.: CauIes erecti , ramosi. Folia numerosissima , terna d. quaterna , conjuncti in prodeuntia , fili formia. Stipulae . parvae , . duabus interioribus : una exteriore. Pedun- culi gemini , uni flori:,. hi flori , ex. ramorum soliosorum ortu. Petala sex e tria exteriora acuminata; tria. Linteriora obtusa, apice reflexa ; omnia conniventia , basi cohaerentia, rubro-virentia ; stamina sex ; stilus unus.. Fresius : hacca parva. rotunda , trilocularis, rubra. IAsparagus officinalis L. passun invenitur in arvis sabulosis prope Grodnam ; florebat junio : an elapsa ex horto t- perennis. Lugdunea. Turiones edules, gratum vernali tempore suppeditant serculum ; sed peculiari ingrato iodore urinam imbuunt. Silvestris amari, subacres; sed - Icoctione dissipatur amarities. Radices subacres, vere fluxum urinae adaugent. Illorum decoctum utiliter praescribitin . in scabie , ictero &, O demate. OV. Corolla, campanisormis propter coalitum. petalorum - iuro: dicitur , . sed mox separantur petata , & cadunt solitaria ς .stamina petatis inserta longitudine corollae ;λ antherae berectae , sulcatae , crocei coloris ; pedunculi r plerumque uniflori, ex axillis ramorum. Stipulae siccae, vivato-acutae. . Folia inaequalia , breviora quando foret Dissiliroo by Corali

95쪽

4 o IN COMPLETAE planta , longiora evadunt splendentibus haceia. GuII supra radicem rubescens, hasi assius , supra viridis. Corollae tape alb lutescentes, linea viridi percursae. S mina Nurima, rotunda.

Bacca pol perma , maculosa.

Corolla brevi. Convallaria scaposa.

Folia radicalia duo, petiolata, ovato-lanceolata. Caul rscapus sexuncialis. Flores spicat racemosi, unitaterales , cernui ; pedunculi uniflori ; corollae lacteolae, globosae, campani formes , seu breves , segmentis sex, brevibus , extus reflexis ; stamina sex , filamantis triangularibus ;silus unus. Fructus : hacca rubens, globosa. Semina

tria, OVata.

Convallaria maialis L. Grodnensis, silvatica ; florens mala, Communis , perennis. Lugdunea. Radices ligneae , longo reptantes : radix haccae, & folia , amarissima ; florum recentium gratissimus odor ; soliorum pulvis non contemnendum medicamentum in infartu viscerum fit glandularum ; pulvis florum sternutationem in sensibilioribus subjectis tantum excitat: inde in ingurgitationibus memhranae pituitariae cum debili olfactu utilis. OV. Scapus uno Versu planus, altero convexus. Bracteae lineares , papyraceae. Dentes corollae extus revoluti virides; stilus staminibus longior pro facilitanda fecundatione , nam corollae nutantes ; antherae erectae , ibiliculosae , sulcatae, subluteae : video. sex maculas rubras circa insertionem uaminum. Uaginae involventes folia& scapum violaceae. Post pluvias odor florum nullus

96쪽

PETA EOI DEAE, ACALYCINAE. 463 tempestate sicca gratissimus. Scapus foliis saepe brevior. Folia , juxta loca, longiora aut latiora. Passim inveni

M. corollis carneis.

Corolla tetrapetati , rotata. 6. Convallaria tetrapetata.

Caulis quatuor, Mesalis , simplex. Folium primo unum. erumpens, deinde secundum , & passim tertium. Omnia cordata , nervosa , amplexi caulia. Flores terminantes . racemosi , parvi, lacteoli; corollae nudae , primo uni- petatae, campaniformes 3 postea quadrifidae tam prosundo ut quatuor petata appareant; stamina quatuor ; stili duo. Fructus e bacca globosa , rubens , hi locularis. Semen

unum, raro duo.

Convallaria hi soli a L. Grodnensis, communis in silvis ;florens malo & junio : perennis. Lugdunea, montana. O . Vaginae ad basim caulis papyraceae : video pilos superpetiolos & ad margines foliorum. Caulis quadri- , quinque- 8c se olli caris. Plerumque folia versus extremitatem duo, cordata , acuminata , petiolata , glaberrima , nervosa, alterna , oblique sita ; superius folium minus. Flores racemosi ; corolla rotata, plana, quadrifida , plerumque usque ad pedunculum : unde apparet tetrapetata , segmentis extus inversis, albissimis ;germen magnum, albissimum ; stamina caduca; antherae albae ; stigma quadrifidum. Numero triginta fores iaracemo , alternos. Duo generales pedunculi ex unagmma , binis bracteis minimis Armata : pedunculi albi, hasi rubri. Diameter floris quatuor linearum.

97쪽

. Foliis verticitatis. 7. Polygonatum verticillatum L.

Caulis cubi alis, simplex, Iatus . fistulosus. Folia vertia cillata , terna , quaterna , elliptica, angusta : sub soliis pedunculi multi flori. Corollae tubulosae, parvae, strictae, segmentis viridibus. Bacca violacea. Semina sex, OVata. Rara circa Grodnam in silva Borumae & BObrowlacgyana; florens iunio: perennis . Lugdunea, montana. Inter mea specimina video foliis quinque, verticillatis.

Foliis amplazicaulibus.

Pedunculis multiforis. s. Polygonatum multissorum.

Caulis bipedalis, simplex, flexuosus, teres, mollis. Folia alterna , amplexicaulia, elliptico - lanceolata : majora quam in sequenti, molliora. Flores similes , sed minores : pedunculi axillares , multictori, a tribus ad octo. Fructus : bacca nigra. Convallaria multi flora L. silvatica , Bobrowlacetygna ; florens junio : perennis. Lugdunea. Radix carnosa , tran versa , tubera orbiculata producens, explanata': impressioni sigilli sat similia : unde nomen sigilli Salomonis. Obs Vix multi floram & polygonatum tanquam distini fas species primitivas agnoscerem ; intermediam enim communem inveni in Lithuania , quae duas has conjunxit

98쪽

PE TALO ID EAE ACA LYCINAE. 463 seu pedunculis tri- & quadrifloris magnitudine forum polygonati. D multifora caulis glaberrimus, ad mediam partem a radice aphyllus : foliis superioribus angustioribus : fores nutantes ; stilus staminibus longior ; illamenta brevissilua ; therae Iongae, albescentes. Caulis saepe tripedalis.

Pedunculis uni loris. 9. Polygonatum uniflorum.

Habitus praecedentis, caulis angulosus , firmior, pedalis.' Folia firmiora, breviora , vix amplexi caulia. Pedunculia illares, unissori. Corollae albae , tubosae , elongatae, segmentis, sex, extus virescentibus. Fructus: bacca rotunda. nigra. Semina tria , aut sex , triquetra.

Convallaria polygonatum L. Grodnensis silvatica , communis ; florens junio : perennis. Lugdunea. Radix dulcis , subacris , viscida. Decoctum radicis in herpetibus, scabie, utilissimum adjuvans , nec contemnendum in febribus autumnalibus quartanis cum infartu lienis & tumefactione Pedum i in hoc casu mirabilia vidi. Corolla hexapetata. i

Floribus polygamis, monoeciis. Io. Veratrum polygamum.

Radix tuberosa , longa, innumeras fibras teretes producens. Caulis simplex , hicubi talis. Folia ovato - lanceolata , Iineata. Flores racemosi : racemo supra decomposito; i . Corollae erectae; petata sex , subhirsuta , firma , alba . lineata : tria exteriora duriora, unguibus conglutinatis;

. stamina sex ; pistilli tres. Capsula ui locularis , polyse

99쪽

petetna. Flores supremi hermaphroditi; ita tantum mas. culini cum rudimento pistilli. Veratrum album L, nunquam inveni eirea Grodnam ; seὀiam capsulas offerentia plurima specimina anno 1782, observavi in districtu Novogrodensi. Radices acres,

fauces exurentes , etiam minima dosi emeticae; majoridosi strangulationes, vomitus , anxietates , convulsiones, animi deliquia Sc mortem excitarunt : attamen minimadosi prudenter praescriptae in chronicis , cephalaeis , epi-Iepsia, mania, lue venerea , scabie inveterata . certis experimentis utilissimae fuerunt : praeterea dessicatae, di per tres annos in loco sicco conservatae, majorem partem amittunt particularum medicamentosarum , quae sunt volatiles , tumque mitiores evadunt. Ferrum succo radicis tinctum etiam levissimo vulnere imo sic lo citam mortem affert, subsequente prompta carnium corruptione. Hoc certo experimento , quod saepius veri- Mavi, enixus, nollem commendare hunc succum pro detersione ulcerum: impune lai. en & utili effectu Iavavi ulcera animalium decocto radicis ab uno anno dessicatae. Boves intactum relinquunt Veratrum ἱ sed certe muli, sicut observavit Halterus, avide solia & summitates hujus plantae comedunt.

Corolla hexapetala , plana.

Calyce trilobo. II. Narthecium calyculatum.

Radix subbulbosa , alba. Folia plurima , radicalia , angusta, . ensisor a , duriuscula. Caulis simplex, inferae tantum foliosus. Flores spicati : spica una terminante , quae . primo conferta , postea elongatur ι bracteae purpureae ,

100쪽

PET ALOIDEJE. ACAt QC IN A. 463ovato lanceolatae; pedunculi uni flori, brevissimi; petata sex, angusta , luteo-Viri lia ; stamina glabra, fili formia; pistilli tres : siliquae tres , semioVatae, quae maturae sepa-i rantur & apparent distinctae ; sub quoque flore tria foliola , brevia , basi coalita , seu calyx tritobus.

Anthericum calyculatum L. Inveni prope Grodnam in aquosis loci dicti Lososnae , communis ; florebat augusto aperennis. Delphinalis , alpina. O . Folia sicca , plana , nervosa ἔ duo aut tria caulina amplexicaulia more graminum sex radicalia. Caulissemipedalis. Corolla hexapetata , albescens, seu alho- staminea : stamina longitudine corollae ; antherae corollae concolores, magnae; stili tres. Germen trigonum, ovatum , tri loculare , spica cum brevi compacta. Videtur antheris ossifragum L. congruit cum figura Oed. Flor. Dan. t. 42.

Elonibus lacteis.

Scapo simplicisimo.

12. Anthericum non ramosum.

Radices numerosae, teretes, In tuber collectae. Folia radis: calia , firma, pedem longa , carinata , plana. Caulis nudus seu scapus , cubitalis , erectus , firmus , non divisus. Flores spicatO-racemosi : spica laxa , pauci flora. Pedunculi uniflori; corolla magna ; petata sex , patentia: tribus interioribus latioribus, albis ; tribus exterioribus virente linea percursis. Filamenta latiuscula , glabra. Pi tillus declinatus. Fructus : capsula ex rotundo triquctra ,

tribus tuberi hus extuberans.

Anthoricum lili ago L. communis prope Grodnam , in plerisque silvis arenosis; florens junio : perennis. Lugdunea.

SEARCH

MENU NAVIGATION