장음표시 사용
41쪽
Dulichias vexasse rates. Flacellatur autem, quando in horreis Ogna His uti mancipatur, O verubus quasi verberib.coe, crtur , ne exire aut egredi pulsi, qua phi si dititur Plini.33. .I3.metaphora forte desumpta ab obaera' tis O nexis , qui addititi creditorib. ab iisdem gasulis gellabatur: in eadem significatione Aia tiaLarcam flagellare opes in ea reconditas dixit. Θpinius aut estrangulare,pro ita condensares comprimere, dii qua re firare nequeant, si ocari videatur. Non tibi suppositas infoeli trangulat arca.. . .
Ad quamsigniscationem visim es resfexisse m
metonianus in de Iud. dum avitorem annonam dicit. Persius Satyra quinta: jam nunc astringas, iam nunc granaria laxes. Lampridius in Commodo Seuero I p. vastarroe grauare annonam dixit , quibus leuare contrarium est Ciceroni.
s. Vocant Sitonas) De his sit mentio in i mitima
demum. est honor Σiτό ς autem est curator anno praepositus Lult. de administ. rem ad civit. pertinent. Vnde Sitonia vel Sisocomia ut legit D. Alciat. l. vnic.vt.nemiceat in emp. 'ec. libro Io. C. ver appellatione, cibaria,quibus vescimur, continentur. Incio est quod Arcad. in d.Lmunerum, frumenti olei, Obarum sterierum curatores, Silonas vo . suadam de procuratione rei frumentaria , Ricle apud Vincetium Lupanan Θώrtia. Didium. Sed no
stri, ituti non essetu i prosequi. 6. Itaque pro rerum varietate) Sis Auluctis,
Forum Aleatorium vocat, in quo sobtus erat aleam ludere:Ita enim a d Suet. simust forum
42쪽
Drumi aleatorium calefecimus Porro septemdecim septendecim Fora Romae fuerunt, de quibus, ct eorum situ, vide Ioahmis Barthol. antiqua Romanae Topographiam, O Pub.i Aloride υ . Rom. regionib. locis. Tredecim recenset Alexinb Alex.geniat. diem ob-λ-cop. i. . H. qui multa de Foris Romanorum exterorum habet notatu digna. Fue uni alia loca. in prouinciis, in quibus Iolennes conuentussebant, vel iuri dicundi,ves nundinationis causa,quae etiam fora dicebantur , quae saepe nomen retinebant ab iis, qui agebqnt, aut indicebant, ut sunt Forum Api , Casir,
Liui', Oc. inde huiusmodi phrases frequentes apud
Ciceronem, Plinium, Caesarem, alios probatos auctores,Forum agere,Forum indicere. Conuentus aurem quomodo serent explicat Theophilus inst. lib. i.
tit. c. Extremo vero conuentus die concilium habebatur. alia etiamsignificatione, Forum usurpatur pro nundinationis negotiationis loco , quod conciliabulum proprie dicitur. Vtriusiue autem Fori, quod vel iuris tet nundinationis ergo agebatur , vestigia ad nos usque peruenerist, vel ex eo colligimus, quod nundinationes e conciliabula , quae quotannis statis temporibus, 2 certis locis recurrκnt, Fora vel foras vernacula vocamus o erum huiusmρdi
mercatorum conuentus olim non erant certi , aut
sati respe tu loci, aut temporis, sed concepti: Nam senatus , Praetor ,. Proconsul indicebant pro arbitrio , quinimo priuari nundinationis ius interdum ςbtinebant, ut probat Plinius nepos lib. 3. Epist. ad
Valerian. Suet. in Claudio. Iuridicorum con- Mentuum exempla nunc etiam extante am quid a
43쪽
appellat'Certe eum huismodi conuentus celebr-tur, Forum agitur indicitur: nam utrobique ius άicitur: nec forte absimiles sunt conuentus illi celebres in Gallia, qui magni dies vocantur , quibus de appellationibus quae a Baillisorum o Sensual
rum curiis immittuntur, cognoscituri u modo autem disserant Colonia, municipium, praefectura, Forum,conciliabulum,uide apud Turnebum aduersariorum libro I.capite II. Praecipue apud Carolum Siagonium libr.2.de antiq. r. Ital. 7. Boarium, suarium)llaec omnia postquam contracta in unum locum,quae ad vis tum pertinebant aedificatus locus,macellum appellatum. Manlib. Atilin. Lat. Porro inter venalis fori praepositos referri po est Proetius urbis qui teste M i. curam caruis omnis ut iusto pretio praeberetur, habebat. Et ideo δε- myuarium, boariums ad Vsius curam pertinet. I. I. g.curran .de ossi se A. vita. ARGUM. CAP. I L. Vbi causae publicae, di prauatae disceptabantur, ac de Foro, Theatro,Lasilica, ct Comitio.
Forum igitur ubi causarum officina, & veluti quoddam Iuris quod cuiusque esset diribi
torium I , non ad unum tribunal omnes lites
r cipiebat, sed Privatae, quae ad Centumuiros pertinerent , sub tecto in Basilica concertabantur: Publica autem iudicia, si populus reserente Tribuno cogniturus estet, in Comitio ad Rostra, si iudices: decuriati in quaestione legitima, in reliqua fori area nuda, coeloque aduersa, qua in re morem Atticum Romani praesentarimi:
44쪽
Athenis enim in aperto, & sub dio cali se perorabantur , Area ipsa ελ - , & iudicos qui in ea considebant ελι-ασω tanquam sub sole cognoscerent, vocati : ut etiam Athletae, qui alias in xistis & techis stadiis luctabantur, alias in hypaetras & subdiales palestras commigrabant:Forus aetenim area, δc Basilica constitit. Basilicae plures fuerunt, a cinctae porticibus ad ambulationes: inter quas fuit,& Porcia Basilica, quam extruxit Censorius Cato in censura ex aere publico, vicinam Foro sub Curia: illlic Tribum plebis causas appellationum ex subselliis cognoscebant. Au- istor Plutarchus in utroque Catone Censorio & lVtioensi. Fuit dc Fuluiae Basilica, quam Paulus Consul magnificentissime mille & quingentis extruxit talentis: Auctor idem Plutarchus in I lib. Fuerunt & aliae Basilicae,ut Opimia, & Iulia.
Sed Forum proprie est hypaetra illa, & subdialis Q,id
area,vbi Iudices cognoscebat. Ausonius ad Gratianum Caesarem iri gratiarum actione pro con sulatu: Non Forum , inquit, non Basilicae olim negotiis plena, nunc votis votisque pro salute tua susceptis,&c. Tranquillus in Iulio: AEdilis, praeter Comitiain & Forum, Basilicasque, etiam Capitolium ornauit, porticibus ad tempus extructis. Viden loca a nobis causis destinata,Basilicam priuatis, Comitium popularibus Fori reliquam aream iublicis,& legitimis quaest ionibus ZNam & hoc facilE a Grammaticis impetrabitur, ut quis dicatur esse foris, qui domi non est : sed in Foro sub aethere aperto, sic exigere foras, pellere tecto,extrudere sub Iouem frigidum: diua videtur utcumque paradoxon, Iudidum
45쪽
consessum, auditoriimque coronam, solis coelique iniuriis expositam,tubet auctores citare. V aleritis lib. . de Lucio Pi ne:Clim tristes,inquit, sententiae de eo serrentur, repentina vis nimbi incidit, cumque prostratus humi pedes Iudicum oscularetur, os tuum coeno repleuit, quod con spectum, totam quaestionem a severitate, ad clementiam,& mansuetudinem transtulit. Idem e dem libro: Appius Claudius cum causam diceret satis periculose coorti imbris beneficio, tutus fuit a damnatione : Discuisa enim quaestione , liam,diis interpellantibus, de integro instaurare non placuit. Cicero pro Marco Scauro,quae oratio non extat: Curia illa vos de grauissimo principatu patris sortissimoque testatur , Lucius ipse Metellus auus huius, fallistissimos Deos illo constituille in templo videtur, in vestro conspectu, ut salutem a vobis nepotis sui deprecaretur. Si- nificatur autem Curia hostilia, & Castoris Polucisque templum, quae clim in foro ellent, a Cicerone digito demonstrabant ly. Fabius lib. b. ca. de risu: Rarum eth ut oculis subiicere contingat, ut fecit C.Iulius, qui cum Helvio Manciae si pius obstrepenti sibi,diceret: Iam ostendam qualis sis, isque plane instaret interrogatione, qualem se tandem ostensurus esset, digito monstrauit imaginem Galli in scuto Mariano Cim lyrico pictam, cui Mancia tum simillimus visus est. Tabernae autem erant circa Forum , & scutum illud signi gratia positum. Itaque ut priuatς lites recte Basilicanae, ita publicae si bdiales& hypaetriae vocaxentur: Hinc illae auctoribus usurpatae phrases, exire ex umbris, prodire in solem, &puluerem,
46쪽
LIBER PRIMUS. radeserere umbras parietum,& sciamachias declamatipnum, & apud Gel. prodire in lucem Fori ex angulis secretisque librorum. Fab. lib. xij. cap . Sed quia deserta ab iis, qui se ad eloquentiam
Montulerunt, studia sapientiae non iam in actu suo, atque in hac fori luce ver santur, sed in por- .liciis , & gymnasia primum, mox in conuentus sal larum recesserunt diactenus ille.Coeli autem iniuria,cur incommodior illic sit,quam in Theatro quod tectum non erat, 3 aut in Concione, aut cum dabatur opera suffragiis ferendis in camvideo. Oborto enim nimbo, in porticus sese recipiebant, ut in Theatro.Vitruvius libr.v. lcap.ix. Post scaenam porticus sunt constituendae, uti cum inbres repeti ni udos interpellauerint, habeat populus, quo se recipiat ex theatro : imo & ibidem Romae quaedam templa subdialia e- Templa subrant, & nudo coelo exposita, solis parietum late- ribus fortassis contenta, ad ed ut qui in eis orationibus, votis, aut aliis diuinia operam darent,
ab huiusmodi iniuriis coeli, de aetheris, tuti non ςssent,ut legitur apud quaadem Vitruvium cap. ij. libr.vi. Iqui inquit Fulgori,Coelo, Soli,Lunae ar-dificia sub diuo IHypaetra constituunt tir : Adda. itur hoc, quod rei consciis tardium, incredulis fidςm' fortastis asseret: Fabius libr. x. Qu'd acci-
.disse. rtio latrψ'i: licitur, Ut cum ei, summam Pontusiam. in scholis opinionem tenenti, causa in foro esIetur da, impen&u petierit uti subsellia in B asili- .
cam trans ferrent : It illi caelum nouum fuit,vi. omnis eius eloquentia cotineri parietibus vides 'r deo forte in morem. Α receptum,quia a uidit orasfrequentiam in iudiciis,ubi agebant gra
47쪽
uissimi di disertissimi oratores non caperet Bullatica,vel ne priuata ruin litium actio,quae intus ab obstrepentibus Rabulis latrabatur,causas magis serias impediret,quanqua dc aliquando eloquentes patroni dicerent apud Centumuiros , & De quentissimam audientium coronam. Plin.ij.lib. s. ad Romanum: Sedebant Iudices centum & octo- ginta stot enim quatuor conciliis coscribuntur in Sens utrinque aduocatoru numerus, & num rosa subsellia,astantium corona,latissimum iudicium multiplici circulo ambibat, ad hoc stipatu tribunal atque etiam ex superiore Basilicet parte, qua foeminae,qua viri,& audiendi,quod erat dis-vcile,& visendi studio imminebant: quod nos ita interpretamur, ut ex Pluteo per intercolumnia despicerent in mediam Basilicam. Cinctae enim erant Basilicae porticibus concameratis ex coaxatis contignationibus immissis in parastatas columnis aut pilis adiunctis, supra quam contignationem altera est, & superior porticus, cuius tectum testudinatu, aliis postibus, parastatis & arrectariis sustinebatur. Medium spatium & quasi superior porticus pluteus Vocabatur , qui in se trumq; latus per intercolumnia peristyliorum liberum habebat prospectum. Parastat et verδ dupli erant ad latitudinem porticus, sicut & columnae perpetuo scaporum ductu ad Basilicae latitudine. Nam sic fere describit lib. v. eam Fori Basilicam, cuius architectus fueratVitruvius.Comitium verb desinitore Asconio locus propter senatu , quo coire equitibus Romanis, & populo Romano licet , ubi Rostra erant, prope Curiam, in quibus conciones magistratuum ad populum perorabantur
48쪽
tur:aut ut Varro scripsi; quod coibant φο comitiis curiatis,& litium causa.Plutarchus tamen in Romulo,a coito foedere inter Romanos,&Sabinos deducit. Non modo in Comitiis populus cognoscebat,sed & in Circo flamineo: ibi enim dixisse Marcum Marcellum causam Auctor est Plutarichus in eius vitu.
ad cap.ij. historiae Fori Rom. i. Diribitorium) autem Diribitorium,publi' Diruiseriisse
cadomus, veluti arx , aut casHellum quoddam, ubi exercitus recensentur,etstipendia militibus diribentur iuiduntur dii tribuuntur. Um verbo utitur ei. in Claudio: V m e mitiana pertinacius a
derent , in diribitorio duabus noctibus mansis. Vbi perperam in delibatorio a viro dolito legitur. de dι- Diribi pes. risisores apud Ciceronero diuisoribus pecuniarum.1. Basilicae plures) Vndecim refert P. Victor in Basilica. libello de urbis Rom. region. locis.Porro Basilica, ut hoc addatur, ita aedificari flebat, ut in una parte Iudicia, in altera negotia exerceri pessent, tessee I truvio lib.3. quod etiam elici potest, ex Lpericulis 3are auri et arg.leg. Vbi Paulus innuit aurum in Bassica proponi J.lere. Vide etiam Alciat.lib.I.praetemmis. Basilica, imitatione Graecorum diciae sunt . m. Fnos regiam siue palatium dicimus e tandem etiam pro temptas,di Ecclesiis dici caeperunt. s. In theatro quod tetium non erat) Tandem rarum theautrumque forum ,'theatrum velis supparis coopertum fuit.Plin.liba .cap. I. naturatis historiae,ait,
V.Catulum in Theatris umbramfecisse,cum Capitolium dedicaret, velis purpureis: Lentulus vero
49쪽
14 HIOLONIAE Spinther, Apollinaribus ludis, Carbasina velapria mus in Neatra duxisse traditur. Suet. in Cabgula: Gladiatorio munere ,redustis interdum flagrantisole
velis , emitti quens ruam vetabat. Martiat. de Her tmogenesurce muis non modico caleant stectacula sole Vela reducuntur,cum venit Hermogenes. De Foro idem Plinius ait, Caesarem Dictatorem totum forum intratasse, viami sacram , ad clivum v que Capitolium intexisse, quod munere ipso Eladiatorio mirabilius visum tradunt. Deinde Marceltas Offauia Augunti sorore genitus , velis forum etiam inumbrauit,ut salubrius litigantes consisterent,quantum mutatis morib. Catonis Censet qui emendum forum muricibus censuerat. . Ideo forte in morem receptum ὶ Aliam rationem,cur causa sub dio agerentur, Anyphona ad
τύς- μ αροῖς τας Hinc est,quod Iudaei Praetorium ante Pascha intrare nolebant , ne contamina- .
ARGUM. CAP. III. De Foro veteri, li , Areunti, ruae, Traiani, ac de Basilicis, O horum ,σ ornatu. . v populus Romanus diu admodum urisco sorocontentus fuit, quod Latinum,& Latium,anmitti noni ni liquando etiam,vt a Martiale, Palladium vo-bre dona μη. cabatus,quod Palladis templum in eo esset: sicut & Castoris, Polluciseue , Saturni, ubi aerarium, Conc
50쪽
Concordiae,Pacis, Curia Hostilia, Rostra,Comitium, Graecostasis, Senaculum, Gradus Aurelij, sub veteribus,sub nouis, Tabernae nummulariorum,Colossiis Domitiani,& alia,quq explicantura Chorago, in Curculione i Plauti. Ibi Basilica Opimia, ubi lites non grauiores Centumuirorum,aut Recuperatorum cosnitione decidebantur.Saepe tamen Synechdocnicωs,Comitium pro
Foro Jkomano accipitur. Tranquillus in Augusto: Solebat etiann citra spectaculorum dies, si quando quid inusitatum,dignumque cognitione adiectum esset, id extra ordinem quolibet loco publicare, ut Rhinocerotem apud septa, Tigrim in scaena, anguem quinquaginta cubitorum pro Comitio.Conltat autem ex Vitruvio in Foro munus gladiatorium populo reprς sentari sblitum,a- uitia Itaque spectacula, cuius longitudinem vult ellesesquialteram, latitudini comparatam,cuiusmodi sunt archeia in nostratibus municipiis,quae ex. area ampliorem visendamque magis speciem pretbent. Hinc incomitiare,& inforare a Plauso non
minus Delici dc festiua, quam audaci analogia, pro eo quod est experiundi gratia, i' Ius vocare,
aut trahere.Ita enim in Curculione leno ad Trapezitam: -- -- ί o ne me incomities. Trap. Licetne inforare,si incomitiare nonticet 'Cur. non inforabis
Is quidem: non mihi placet prosedio
tuum,nec Forum,nec Comitium. Alterum p
Iulius Caesar,tandem aliud Romae constituit,cuius solum quanti constiterit, Tranquillus his verbis significat: Nullum largitionis, aut officiorum genus publice , priuatimque omisit,