장음표시 사용
11쪽
quam ipse ventriculus eum intestinis, quia horum viscerum canales ex me mis inis valde nervosis acutaeque sensa tioni nisxinis idoneis contexii sunt. Clarissime hoc apparet in affectibus e licis , hypochondriacis , vstericis, variisque nitonicis 3 spasmodicis morbis, ruoriun primaria sedes, quasi campus, Si morbus uti,nnidem suam exercet, est in ventriculo ac intestinis. Et quia his
patribus ingens conseiasio, propter communem nervum interco statem , cum capit , cum tectore , renibus, hepate re aliis nobilissimis partibus interceditu hinc tanta symptomatum multitii do vehementia
affeetibus 'asmodicis jungi solet. Quemaci modo nimia silidorum
contractio atque intentior systole, ve spasmus illites morbosas adflicticiis pes parit ita etiam solidorum langui.
dior debilior systole , sive laxitas Se
resi, irio eorum hi mia, eadmoven- bim impotentia , quae Graecisatoniae non .liae venit, functiones oeconomia: nolirae eorporei valde laedit atque m. mutat.
g. XXIII. Quantuin ystole intensior motum
fluidorum accelerare valet : tantum a tonia eundem, vel in univei socior lanimo non Dcipere, nec modum, quo
item corruptiones visceriam sunt deoque pervicaces Lehronicet passones ex nimia atonia partium progi
Sanguinis illi humorum imulus retardatus valde disponit corpora ad morbos; quan o luidem exinde Hiis mores valde spissi, impuri, copioli evadunt, ob retentas in eorpore multas excrent thias partes, quas o cuationes rite atque ordine fientes exiscluderent. Si ple hora atqlle caco
chymia, multarum, inq; primis chionicarum passionum stecunde genuriaces, nascuntur.
I. XX VII. Motus solidortim e fluidorum in morbis valde immutati qdunt, tur bant ianctiones eorporis nostri variis modis: 'ς functionum laesones, ea rivulgo solent symptomata.
Stholion. Ingens confusio apud auctores morborum de symptomatum reperitur , dum plures mu bos pro symptoniatibus& symptomata pro morbis habent. Ex quo histelligas, eos veras utriusque rei notiones
pole, vel incertis tantum partibus, impedita talueretardat.
Urispasmus, ita etiam atonia est ut univei Ialis vel particularis. Illius exemplum in summa virium prostratione ac maxime in animi deliquio videas haec vero, quae certas tantum partes obsidet, in morbis maxim cchionicis atque haereditariis conspi
g. XXV. Ex moti liquidorum impedito Sretardato dele ubi tus humotum , in- Lictus , obstructi'nes, indurationes, singuli producuntis morbi, satis tum in dagasse. S. XXVIII. Symplomata duplicis sunt generis rve enim a motibus morbosis immedia tete proxime fiunt Vel demum eiu lii,
conci rrentibus causis producuntur rilla quidem symptomata mu ibi essentialia, hec ecundaria vocantur.
Eisentialia semiuntur presso ped. in
sum morbum, e poclus motus morbo.sos speciales, neque possunt divelli alie separari, unde etiam certa morboraim,
12쪽
distingdunturi signa atque indicia prae ctibus , qui demum sublatis morbis.
bent. Ita labris , quae motus solidorum ac fluidorum nimis accelerius est , symptomata sunt immodicus corporis calor sitis inexhausti, vigiliae assiduae, virium desuccorum consimptio, appetitus desectio Ael piratio aiictior , urina rubicunda: nam haec o in si ne fructusae essectus nimis acWlerati an inis circuli . Similii do ineammati'nis sumptomata , ex ruibus ea cognoscitiir, sint partis affectae
olori, tumor , ibor, arteriarum vehe
nientior pulsatiora quia haec omnia adenegat sanguinis libero circuitii , propter fluidorum prioribus subnascunturi Ita ex quartana non raro hydrope ex harmoptys phthisis , ex tertiana intermittente affectio hypochondriaca, melancholica vel colica pasmodica 3 eae variolis , t morbillis abscesses , expleuriti de in pyemata pulmonum prodeunt Motus enim morbosi ejus sunt indolis at me ingenii , ut non modo sanguinis ejus in valcii licitases, vel partium ero suum stricturas, necessiri proveniunt.
Symplomata secundari non imme. diate ex priori morbo, seu motu mor
boso, sed, alia uia superveniente
Horum symptomatum e emplum praebent ventriculi aut meningum vel pulmo num inflammationes febribus acutis veleturi exanthhematicis , variolis, morbil- sis in earum itatu demum supervenientes: nam sine illis prior morbus consistere potest. Sed hi, si aeque rem aestimes, distincti a rior illo sunt morbi ems morbosi in aliis etiam partibus residentes r quia vero effectus, producta sunt Cris morbi, symptomata Jam vocantur. ihil in nostris retionibus solennius est
qivim iit te bii acutis, item variolis&morbillis demum in fine purpura rubra
vel alba , saepissime sunesta , supera eniistri quia, ut mihi quidem videtur , excrementitii succi, ex ipsa tangit in is labriliditatutione geniti, atque ob ohibitamidiutius alvum in intestinorum latebris oc- elusi , in humorum massam postliminio recipiuntur ,, haec pessimae sane indo lis exanthemata cum sebrili insitis siseseliant.
s. XXX. Neque symptomata morbis superumnientia confund dient sua aliis in
- , sed e solidorum robur tonum , atque substantiam multum laedant, destruant vel labefactent , unde quam ficile, ob tantam imbecillitatem partium , indeque excretiones debiliores redditas , nova materi novorumque lames morborum produeitur .lgeque vero infrequenter etiam ex perinverin prioris morbi ab imprudenti m die tractatione is ob materiam mvir bificam talictam , novi, subinde pentis notae morbi pullulant.
Ex symptomatibus maxime, sectin-d aliis Iu pervenientibus, morbi vis atque vehementia iudicanda est. Gquidem ea dictus testatur de sua caii'
si , ita ut plurimum a te ex sumptomatibus vero, ceu stectibus dignoscitur . in maior itaque est sympto matum morbo lupervenientium vehementia i eo plus quoq*e periculi ille morbus habet. Est itaque boni ac periai medici in prudenti prognosi, forma
da , vel ipsa etiam curatione adornanda symutomatum rationes atque unium
esse bis quas issim studio expen
13쪽
sibus O fctibus in ' ducendis morbis se im
s. I. M Oxibus in multina nostra pro
portionatis e ad exeretiones tendentibus vita S sanitas sustinetur morborum vero natura de indoles mu
tatis, impediti, o inaedualibus isti
motibus continetur . Notus quoque morbos ejus sunt indolis, ut vel ad intellium machinae vel ad sanitatem
recuperandam convertantur lualc
etnormini, qui in machina nostra morbos esset unt, vitamque ae sanitatem dispensant , naturam . reges , esse. ctus probe intelligere oportet medicum, qui cum celtitudine agere&operari tum in praeseroandi, tum in curando verit.
Quemadmodum in maei oecismo motus secundum certas leges, tanquam
ad normam , simi , eo istantes Gdunt Hectus cita quoque in iero cosmo thm illi , qui sun 2iones laci n.
dum ordinem praestant, tum ustio etiam , otii ea idem laedunt vel turbant aut machinam a praesentanea corruptione de morte praeservant, certis legibus continentur.
que illi id inficiandum sequod mechanica corporis inimatiricientia tanto excelle tior, sublimior si ea , ii per experimenta intellectui humano coenita per pectacue reddi ur, quantum laetentia Dei omnem litimanam artem long me exsuperat Enitendi im tame omni labore aecura albitror, ut, quantum fieri potest divinam in corporidiis animatis de vivis
mechanicam , motuumque , liae tanta
mutatione essiciunt , leges inquiramus&addiscamus.
s. III. Prima itaque lex hydraulica, ter cosmica hae ei quod spasmi tubulos, qui iluida vehunt, constringendo liberum eorum cursum impedioentatque eum inaequalem reddant
Inaequalitas circuli sano uinis in eo potita videtur , ut ad partes spasmo asse stas, constrictas 'minor languinis copia , ad alia vero inque primis vicina Derta vasa, Jor, quam coquenit . adnuat de irruaa Hunc sanguinis inaequalem progressum pulchre dilucide satis jam ino tempore notavit o Dei πιε, rib. de Diu,s atri his verbis υνο bibe ιν fana ΜἰnIa n Una
litate per amne eerpis eant Ingunt . Ex uno
enim canale continuo machina noliri corporis sydraurica consti uicta est , qui pro differenti structura , diversa accipitis mina, ut vel arteria vel vena vel vas in pharicum vel excretorius tubulus , Molandula nominetur si i tu liber flui-ooraim cursus in uno loco stitur di neceI- se est , ut in altero statim inaequalitas pr*veilassat. I. IV. Quo major est spasmorum , quiva. Scientia Iegum , quae in hydraulicis is coarctant, vehementia, B quo la-- . -:-αι Kn - iis, disiundunt atque ad
naticis mechanicis S motu elasticorum
Corporum observantur , Ingens lii men me
chanicae corporis nostri scientiae, ad clariorem pha nomenorum exsicationem accendit. Neque enim dubitandum est quin cuncta in corpore nostro mechanice id est , secaeidum certam mensuram pliora vasa exporriguntur et eo inpiomlior 3 itiine tuosior ad alias remotas
14쪽
Hujus theorematis veritas nititur hoc axiomates, quod causa semper tribus suis proportionatum, adaeo tum effectum Iroducat, ouare validio mafiniis validis me etiam liberam sanguinis cursum impedire, de ad alias partes eum transferre debet. Funda inentum quo ue haec nostra thesis habet eximium in hyaraulicis inam fluida, certo velocitatis , ad per plures
tu billos aequaliter decurrentia , tanto ma- rori velocitate per apertos feruntur, Quan
to ma =is per obstructos tubulos illuxu, impeditus sili S. V. Vatia eaque latis ravia sunt sym-
stom in qua ab intercepto alicubi anguinis motu ejuique uiatori ad alia
ioca adfluxu ub rascuntur. Quando crassiora fluida in arctiores canales, ubi firmius inclusi haerent , impri-
miintur , fiunt inflammationes. Si vero vasa ob initam distensionem aperiuntur, sanguinis fiunt proseisiones sive haemorrha-oiit a nimia conuestione sanguinis humorum in porosa de vari uiola partium substantiatuniores gignimtur de ob membranarum nervearii violentat ibi factam distes fionem dolores ravativio ithilant.
si a stagnante sanguine partes aqueae&se rotae sece dunt , catarrhi, defluxiones, rheumatismi fiunt. Ex hoc quoque sonteoostentata atq; exulcerationes produint
in Ois enim in poros partium illapsus si regredi nescit de ibi firmius haeret, in pus avitatur vel erodentem , salsam , acrem indolem adsumit. I. I. Prout loea diiserunt, in quibus congestio de translatio sanguinis a spa L
inis iacta est pro eo Myerii quoquc prodeunt essectus seu morbi.
Con esti, stasnatio vehementior san amnis in capite eiusque vasis, narium haemorrhaoiam parit ob rupta vasa plexus choroide apoplexi sanguine oritur . a. iiimia distensione vaserum in men ini)ibu
Ubplexi spasmodica vel etiam pilepsia provo 3 r. si vero se diiseium a meu ineae medulla spinalis nervos occupat, hemiplexi vel paralyses fiunt 3 si in cerebri cortice vel ventriculis serum extra vasa si ibsistit , affectus soporosi si decumbit circa thalamos nervorum opticorum titta serena propullulant si serum se s jum facit circa par septimum nervorum , surditas; s circa nonum par ophonia subnascuntur i. firmiter languis impactus est in meninibus, phrenitis si din. fici litis per vasa cerebri progreditur , insomnia terrificata moniaca de melancholica patii rata fiunt.
Nimia sanguinis ex spasmorum vi lentia eongestio de de bitus in pulmonibus haemoplysin , pleuritidem,
seripneumoniam , asthma languineum, spirationem valde aiis iam dedit item gignit. In idis thalamos si muliuseonnuit de diutius retinetur, summas anxietates animique deliqui,
prompte ad n odii inducit , neque minus ad immanem esus palpitatio-- item vel polyporum ibi generationem,
adeoque ad subitam mortem facile a cauonem subministra: S. VIII. Farctus ae eongestio sanguinis in
abdominis vasis ex spasmorum vehementia inluetas sanguinis effusiones iubinde non sine periculo producit.
Si enim ex coli nimia strictura in sinistro latere jacentis ad vasa ventriculi bi , lasanguis cum impetu urgetur , sacra iis apertis vomitio gignitur cruenta . a veroruytio asciuoruni in tenuibus, praerisertim incile, contingit, foetidae, nus ti ae dejectiones fiunt, .m, bus sic ductus niger Hippocratis nascitur . si vero ob stria iram vehementiorem tunicarum intestinatium nimia sanguinis opulsio a que conoestio in vasis aeniorrnoidalibus est , atque eorum orificia aperiuntur
15쪽
IMiguine ibi appuli aperta , mictionem tibiis imprii denter applicatis id actum
cruentam dili upta uteri vasa enormes suisse : labem inde retrentinam pulmo- haemorrhasias vel etiani abortiones pa-nes, ubi scri secessio facta, contraxerunt, cui respiratio valde anxia ae dissicili, non sine suffocationis metit inde redditauit, ingensque virium Ianguor cum pul- parvo ac debili subsequutus.
S. I. seasmi quoque sesunt, ut non
ius ite aegrorum tum rebus ex sunt. macule, quae jam de polita ibi erant excrementa , ad sanguinis massam paresque nervosas periculose admodum epellantiu .
Nihil perniciosum, quod magis ceconomiam motuum vitalium interturbaressit , est, ac si excrementimi tenue uialienum a massa sanguinis jam separati. m Mad cutem depositum , v. g. in se bie lue venere , coibuto, intineaca 'pitis: it variolis , morbillic, purpura retropellaturo ouod promptissime a frigore improvide admisi, terrore, vel pii
gantibus aut nimis reis; ν erantibus fieri sonum
I. IX. arandocum Mise pasmus organam vasa excretoria aristat at u constrin- 'it, fit, ut era retoriis illis motibus inversis antro vergentibus humores
tare istut Mimpuri ad alia &interiora n loca sine drno sto tradiserantur.
s. horun Constrictis a ventit Eptentrionalibus subito ortis subcutaneis tubulis ac piraculis, Per quae vaporis specie subtili, hii, mori ne sensu subinde exhalatur , subito ad pectus Molandulosa capitis ac sauciunt loca fit ejus re is ac retrocessio , iccoryzae, avedines, tusses cum externo-rtim horta pilatione , internorum ardore protinus generantur . Sub spasmis intestin η um , qui continenter hypochon a sexercent , excernenda, maxime alvini
flatus sursum feruntur ad ventriculum regurgitant, qui an erici motus ingentes Mad modii in molestas ibi inflationes anxietates , spirandique angustias . lingoses quoque se continuas eructatione seausantur Canalibus, qui bilem ad in ' testina deserunt, spasmo arctatis , biliosum illud excrementum , ad lympham se uinis massam per lymphaticas venas repulsum, vividum aciei, cutis colorem vitiat, & malum habitum inducit In pertinaci urinae ex pasmorum vehementia suppressione copiosis ille lassus liquor ad interiora viscera resurgitans cin
capite subsisten; facisse ais is soporos,
paralysin convulsiones I in ulnionibus oppressionem respirationis, vel etiam pe
spasmus quoque fortior tanta vi e tonsi pollet, ut tumores ingentes oedematoses ad interiora non sine cin-sgni damno repellat. .
Vidimus id sepius a subito& veheme terrere, vel si talis aut adstringe
let, siquidem materia iam pejoris indolis iacta nervosis partibus inharens exitiales
inflammationes , convulsones , dolores, inquieti di nec anxietates, ani inique desectiones suscitat . Quo magis intelligitur, quam plena res periculi sit, excretiones , ii per cutim fiunt, negligere vel eo prorsus audacia progredi , ut extrinsecus admoveamus, quae repellami facultatem custodiunt. .
. I. XII. Neque tantum a pasticis ii 'tiris sanguinis , sed, lymphae cim cultis is pcditur de inaeoualis redditur 1
A spasmis quam inaxime Venae . ob debiliorem resistentiam , compressionem patiunt li , atque adeo sanguinis libera rajectione per eas intercepta partes eius serosae de fluxi ies a cr3ssioribus in vasa lymphatica secedunt , in nimia
distensione anile in rumpuntur, cin, gentem seri coniam in cavitates effun
16쪽
quare asthinati spasmodico , validisimo mo , dicorbitantes hi m M talatii α ad Eetui, erantibus uel myri' naturalem reducamur . Quam non is oris vel evin pericardu nydrops juntius offendatur . Qui saevissimi, intestino doloribus , vel a Solennes hi natura matus, quibu)-nise . . . 'ma vis inest salvandi perimendi eor- sumto veneno cruciatibu intereunt , in in inmitis. -Wmur bructi ii 43lerumquet in ens eri colluvies in inis , --. - --- sunm, abicimin ca state collecta conspicitur .lsidendo par mervosasi extritam i- Inoentes dolores 'Palmos m p rtum quida anmunemque ad interiora, versismon abdominis diuturna quirit an L. iis sontem, cor, urgent, ubi primum tumescenti. Novimus ab operat Ioa anxietates, milius de la ui sortioris emetici s Vim pillae tunici postea vi ore legi atque impe tumores, absces; incidisse . Mercumicearum & ne 'osarum partium rempublicam migi , , maxime utim totius eompaginis seu corpws superficiem eum subtilibus,3seu lis arstas. -- strinjx, si, ut tingui e teri 'mie humores a ciuumferentia ad emtrum , sive ab extericiabusi minoribus vasis ad
mam quod spassicis strist xu venas de δ' sti, emtiora pellit. δρ relaxatis intea a lymphatica comprimendo largiorem constrictis tubulis liberum cursum ei resti se usitatum inusinaei per nim moςἰδ' tui . aeso ut per pharis sudor longe
psit Hippoc MO . . Mono, ut suiu honos illibatiis atque integer etiam ant,quitati confiet , dum ait : dam itu lu
lioneis intensioremd: Minisum red--ἐοθώνυ fiunt dit, unde eum magno impetu, eeleritate angitis per ν nivem cor I XU. pus fertur comitante Jalde intenso In gravioribus doloribus Se patbe
ellos,rum in res si me scrinem in Miluis spas, inicis, quae hypoclxin
17쪽
ria sunt ejusmodi motus, qui ab ex. Iresidet Idalis vero est sanguinis per ho
Neque enim ulliuinoeso dolor oeeuM Jxagnante Missici ius progrediet
in , udi non extremorum refrigeratio cuώ re ilationis sensu&m rorum mitis con strictio iunctae sint ι postea vesci intensior cordis motus cum calore se perveniens ex-nem facit. Et qlium terroris eadem sit in- deses, ut con' risurendo extrema sanguinem inita pellae, ninc moi fit, ut tandem in sudorem&emremuniversi e --ris terminetur. XVI.
Neque linitum ex stasmili liber
aequabilis sanguinis de hutnoruni eur. Ius impeditur, sed etiam ob atoniam di nimiam partium solida rumis motricium relaxationem ac debilitatem S:
memoranarum , ex quibus solida tacitex, ta sine rotarde initum M vini. conti' qui riam retardatur , ad sque eorum
stagnante in visceribu sanguine serum separatur, inqilevas. lympha, aut id maxime, ubi duo unpla illa M siponvinci ea rein us sine'neis vasis
vena viscera , hepar ac liet , ex ni-nibi atonia in sarcta, obstructa , aut i distat 'ertiit In his enim utpIiirimum
te san ine per hepar regurgitat ille ad vicina venae portae vasa ae viscera sicque ingentes in circulo Ianguinis fiunt inaequalitates, ejusque nimiae a aliis partibus congestiones, quae plura mala progignunt. Sebori n. Per illium visciis difficilior est sanguinis transitus, quam per hepar quia potissima vasa ad illud adveM.tia Hint v nae , ii sufficienti pulsi, impii is deinstituuntur. Compertus enim ex anatos misis est, omnem sines, , qui eat tu to volumine intestinorum , ventriculo omento , liene .pancreate redit , per: venae portae ramos adum ad hepar .qiuam vero valde dissi ire sistus ti serat,'s cillime praesertim in vitae sedentarisiadibis, regulsitat ad eandei venam illaque visceram de angius hila prodie:
rat. Hinc non eli nitum , ob tam dimi. lem mi inditum sanquinis per vartransse essum eadem-viueraci inula die sanguis prodierat, ab eodem per hepar liberum transitum non invenientes, tand mi arciri, distendia multum infun-nibus suis visari posse. Si mola meten tetit vasa nimia Languinis copia facile inde generantur abscessiis , Ebres. lentae isesenteticae E obstructo hepa- te et liene vomitus saepe cruentus et dejectio nigra oeyda fit per alvum . Neque novum est. immodicum an uinis per hau ithoides fluxit ex obstructis hisice visceribus subnasci , qui in ecth:is et hvdropicis admodum sis,uiaris ovilla odii san uis inter membranarum intestinatium interstitia congestus earum ni
uinis per uterum, Mi xl de com Q.
18쪽
Ab horum itaque a sanguine in farctii Ipetes in utero vel continuas sanguinis auementium suppressio aut immoderat usi ex Profusiones Vel omnimodam mensium sanguinis vel seri vise id albi fluxus eoncitatur L exinde quoque non raro ipse uterus in tumorem attollitur, &eopiosae seri foetidi per uterum effusio. nes, hydropes o varii, vel etiam ulcera aut abscessus uteri generantur. S. XX. ob dissi ei liorem sanguinis per renes
atonia laborantes tranlitum mictiones' vetuae renum tumores , exulcera.
inflamarationes arculosa sunt. s. XXI. Motus singuinis valde retardatu
in pulmonibus tubereula, abscessus respirationem difficilem, asthma, peripneumoniam, hemoplysin Eloue exulcerationem gignit. In corde autem eunctatior sanguinis transitus ejus Vitellationes summasque anxietates parit. S XXII. Impeditio languinis per vasa progressus ad polyporum generationem
multum contribuit. Nam a sanguine intra vasa sublistente eius fluida partes perquam faeile secedunt, underit, ut solidae crassiores procedente tempore concrescant a firmius coagmen
Polypi in vasis majoribus haerentes liberum san uinis itum ac reditum valde perturbant&pleratrique in corde crebriores lipothymias, pertinaces palpitationes subitam mortem producunt . Si majora piumonum vasa obsident , ast in convulsi vii , hydropem thoracis , catarrhum suffocativum vel etiam enormem haem
pthus esciunt. In sinilnis durae matris epilepsiae , affectuum amplecticorum pertinacis cephalalsiae affectuum sopo roserum causae sunt. In abdominis vasis majoribus tumores cedentatosta&hydi.
suppressionem inducunt . me etiam ob similitudinem referre licet, quod ingravvidis vasa iliaca ab utero distent comprecta inflationem a tumorem crurumclaea ultimos pestationis menta emunt foetu enusi evanescunt.
Nimia laxitas, atonia glandularum multas praeternaturales, immo-
dieas humoris serosi, ob copiosum aD
fluxum .exeretiones excitat. Ex hoc sonte diarrhinae, ejectiones se piosi humoris per nares, per tussim, immodicae urinaeri salivae prosissiones imm-deratae seri vitiosi humori seminalis se sessiones per fluorem album, gonorrhaeam tam benignam quam virulentam , puli lant. Atque haec nimia glandulatum in naribus a faucibus laxitas etiam in causa est, quod tumores inque venerea hic suborti miserrime has partes corrodant et foeda putredine inficiant.
S. XXIV. Glandulli , quae elatere fibrarum lymphae per vasa appropriata eircuitum adiuVan obstructis ae tunisti .ctis, humores lymphatici circa earum eonfinia stagnant, ibique diutius haerentes aerem Mercidentem naturam inisdunni, unde solidarum partium erosiones, exulcerationes , Ialsa solis res, Muciatismi ac catarrhi proficiuscuntur. Attenta observatione a nobis notatum est, ea cutis vitia, Me ab Hi et et
dente lympha proveniunt , in quorum sensi sunt scabies , Iepra , herpes, tinea capitis , actores , exulcerationes scedae in lite venere vel corbulo , nec
non salsae ex oculis defluxiones a glandulis tumefactis ortum habere , quae vetaneollo vel in insa cute atque in artubus haerent , ubi aepe tumores , globuli mol- lac, mobiles , rotundi , nunc majoris, interdum ovi e
19쪽
ih malilana praesertim scabie due, nerea servamurci is dii hitimine nim olluntii , Persecta lis ivlii iuri cura-S. XXV. Quo majores glacidulae obstructe
sunt, eo magis liber lymphae transitus inpeditur, eoque graviores exulcera-
rationes , postemata ves lymphae es
Testes hujus rei sunt glanduIae in inguine&s axiliis sis, quae in peste aut λ-
Me etys iace vel a lasmate venereo intumescentes saepe mali moris apostema vel utilis excludunt, Glandulas inesenterii obstructas, valde mimidas seritur hydrops ascites , vel ingens inmunesten tia abdominis.
s. XXVI. Est quoque lex sim 1 constans na
turae , quod vehementior spasmus membranis nervosis insidens , vitiosum hunc motum per unsversam saepe nervorum ac memoranarum ompagem mirifiee propaget,
Luculentum hu)usci ei testimonium prinbent venena v. i. at immi album aut mercurius sublimatus, quae intra corpus assumta statim tormina atrocissima , sitim, inientem, ob stricturam glandulamini α- inpha 4 faucium , exti emorum frigus, sudores stes idos, anxietates intolerabsiles, inquietudines, animi deliqui , vomiti ne , constrictiones praecordiorum convulsiones excitant. Quae omnia a validis
contingit sequentius, quam quod torua,na infantum cum alvi supprestione uncta febres,&epile a funestae seqirantur. Apurgantibus improvidei crebrius sumtis lato lentias, ventris tumores tympanitI cos , urina suppressiones, stim , febrilem calorem , sudorem gelidum in ipsa medicamenti operatione animad ertimus. Quod crudeles intestinorum ores intepn vel paralysin terminentur, res in praxi notissima est. Sic nimia pedum refriginratio mox ventris dolores concitat. Sic elaiam dolor ex calculo nauseas ac vomitiinnes parit, pulsumque m latere affecto parvum ac depressum reddit urinae exirimi ob solam pasticam compressionem in utroque uretereinpendit. Nec raro est tanta spasmi vis ac magnitudo, ut testem affecti lateris sursiim trahat, crus -- strineat. A lacte post partum intra mammas stagnante febres excitarii lochiorum iuxum lusa minari, saepissime in praxi,
eurrit . Lon e autem clarius motuum norum spasinodicorum per eximios nervorum
plexus propagatio in hystericis conspici tur, ubi maximam partem pasti ei oscillationes in intestinis incipiunt, at Ioadstricta trina aquosa existente i inqvero ad plexum inesentiricum, testante id ipsumdolore in prima lumborum vertebra, abeuntes, ad ventricultim , di aphragma, pulmones , fauces Musoue ad caput graissantur, indicantibus id summis praecor diorum anxietatibus, diapnra amatis constrictionibus, faucium strangulation animi deliquis respiratione ad suis ocationem usque dissicili , vertigine i scotomia hemicrania, quibus litterdum pileysae sutacationes superveniunt. Hae ipsim dicae ac violentae partium nervosarum tractiones, commotiones saepius ex capites a illa&spastica partium nervosarumiper eadem nervorum pariet, ceu vias, aetonstrictione ae Herrima vitiosae huyulli riores partes, unde processerunt, noscillationis fibrarum per totum nervorum botuntur , sed plerumque cum majori genus propagatione proficiscuntur . si,mptomatum vehementia viriumque de rimo eruptionem ninllantia, asela aclbilitatione. Ita saepius ex capite summa
praecordiorum anxietates cum vomit IonI-
busae torminibus ventris prodiisse annota'
generis nervosi irritatione e Punctione gravissima oriunturiathemata. Inde enim aesto sum febres , vigiliae , pavores , e pilapsae, inquietudines, alvi constricti , tormina abdominis, alvo suppressa seces virides , in quibusdam diarrhoeae,
S XXVII spasmi eius sunt indolis atque i et ili , ut ii paruinis, ad quas it Diuitia.' Gooste
20쪽
vns sanguinis, hutnorum eo pia cum Impelli vibratur , asyam inducani debilitatem. nia hunicinini copia fibrarum elate
rem , tonum ac robur valde infringit atq; enervat, adeo , ut Pristinam vim acet bur dissiculter recipis . Inde fit , uti vis spasmis insurgentibus ad capiendos πιlii ac retinendos humores appulsos haue dispositae atque accomodatae sunt. Exemplo esse potest vesica, iras ab urina dii itius retenta ita distenditur, ut postea, ob debilitatain eius vim syllasticam laticen rinosum M lius emittat. Peten-
hinc venit rati , tiare in pli iri in is
morbis eorumque parci xylo is ac recidivis humores per spasinos repulsi prompte admodum ad eas partes , quas semel occuparunt, per 'ias quoque vi meatus eosdem, rursus amiger ,ac lacesserisoleant.
Ad leges, quae motus microcosmi eos respici uiri, etiam hae referenda est, quodi palmi, quam partem semel vel iterum atque iterum occuparunt, ei talem inducant habitudinem, ut postea levi causa accedente easdem
spastieas eonstrictiones repetant,' bitum quali, consuetudinem, quandam conlequutae.
Eliicet hinc ratio, cur omnes morbispalinodiei, Et qui circuitum habent, ut paloxysin febriles, pileptici, convulsivi, vel acerbiores dolores, uti maxime videmiis in hypochondriacis, corbuticis, ex levi admodum causa doccasione tam lacile revertamin .
S. XXIX. Perpetua lex naturae est , qtiod pas-
morum in partes operatio non sit continua, sed plerumq; ad certum tempus eorum vehementia se remittat, vel plane intermittat,interjecto autem aliquo tempore statis ac eertis periodis , eummdcavsaepe inpetu revertatur.
Est haec natura atque indoles omnium morborum tam acutorum quam chronico rum , inui per paroxysmos, perioqos de exacerbationes corpora humana,ςxercen , ut non continuo Alligant eodem gradu ve- heinentiae, sed certo temporis spatio conquiescant, 'uasdam ouasi faciant indocias. Adeo etiam atrocilsima intestinorum tormina, intolerabiles anxietates, vota tiones aut concitati a iuri de)ectiones a veneno, ver drastico purgant , aut emetico subortae, non continenter corpora a iligunt atque excruciant, sed remissiones. exacerbationes suas haben .
s xxx. Quod spasmi tuis partibus,quas diu
obsederunt, atoniam atque imbecillitatem indueant, qc etiam una ex precipuis naturet legibus de observatis. censenda est.
Partium imbecillitas , quae diuturnitis. spasmorum sequitur exercitium , haud aliunde arcessenda videtur , quam quod validissima illa fibrarum agitationes, mutua altisonei contorsione fluidissimila guinis ae succi nervos partes, quae tonum, ac robur vitale essiciunt, avolant ac dissipentur. Unde sequitur , partibus tamdiuiliam inhaerere debilitatem, usque duim. ςum tempore paulatimque recentibus su cis spiti tuosis uenim perfusae ac resacilla ditae fuerint.
hementia spasmorum in partibus relinouit, variorum phaenomenorum in palnologicis rationem re causam subministrat.
Mirin est , quam levi negotio plura'. dissicilia phaenomen per hanc legem me-chanicam explicari possint. Res perquaminotatu digna est , quod sub intermittentium parox vis maxima adsit pulsium, cum intenso calore, celeritas , ac vehementia , diebus vero vaeuis mirabilis ροι suum tarditas ae debilitas cum partium,