장음표시 사용
201쪽
ara cap. V. De mcretionum defectu praeci uo
re te arbitror, Ila remediorum genera, incidata sit, ita, . te operat .aquae aptam excretioni materiam mor
bidam reddunt, quae meatus occ luso aperiunt de morsis humorum ad cxcre toria dirigitnt , omnes in medendo
Qitibus praecognitis jam apparet ratio,
quare Inter tot remediorum classes palmam serant ea, quae vacu λ ιοι a serviunt,rct esses Om Hir
ra debeaat , ut . . um roborando liberum at fui :s circuiuin, sublatis Nque palant, ii ne acri calore promoveret,ailioquc de omnlum saluberrimam tram pirat onem de alias excretiones augeret
a tulit lieret. Et quoniam huc usque tala
qtiad ii nullo tantopere Iactato, pretiosi venditato remedio vidi vel reperi, nisium corporis aquam puram tamdiu pro medicina univer tali liabeo commendo.
quo in numero uini venarum sectiones, dum melior&efficacior, qintiuisem cucurbitulae, hirudines, atqtie etiam qu praestet , invenia a vomitum cient, alvum lolvunt urinam movent, salivae is cuin augent, perspirationem ac sudorem promovent. Quo Per thimit etiam balnea, membrorum traca sopes, item omnia alia corporis exercitia, vox clara, labor , ambulatio , vectu ra, equitatio, item fames, abstinentia, at omnia ejus sunt minatis, ut materiam demant, .minuandi. Huius generis etiam sunt liberalior potio rusus hermarum, acidularum Mintivi aliorum salii brium , purae aquae rigidae vel calidae, herbae cuidam infusa, ex dignis decoctae, potus seri lactis. Nam eorum ommum inperatio nullii alia est, quam ut erasis humores dissolvant, obstructos meatus reserent , emunctoria stimulent , de motus deficientes excretorio restit int. Equidem anodyna, sedativa , item adstrintentia videntur vacuationibus adversa ed tamen , nisi ab eorum usu damnum vili mus exspectare , illa ipsa etiam excretilane adIuvare debent . Nam il-tii , dum spasmos, dolore de bcentis stunt , clausos meatus aperiunt di hac ratione sudorem non raro re
metiunt. Et quia roborantia de sibadstringentiatum is motum partibus abiis nimium res,lutis Iaxatis reddere Rient, hinc eorum usus aeeritivus ,rae quievir
tioni velificatur,etiam manifestus est; nam in genere hic velim notari, nec optata nec alia, quae dolorem levam de somnii inserunt nec adstringentia unmam filii tarem essectus praestari, nisi a prudentia medici eorum usus ad submovendas obstructiones, promovendas excretiones dirigatur . Sique spes esset inveniendi talem medicinam , quae omnibus morbis e Uum exeretiones, quae fiunt pere utem , alvum , urinam ineraut ani Veno, diminutae vel doficientes graves Qvarii generis o
bos certiui me procreent eaedemque re-ltitutae eos finiant a profligent, quide: identius est, quam quod omnia ea, quaeconstrictivaesunt indolis, tuae e eret otios tubulos occludunt, i e6
cernenda retinent, inter humanaena
turae infensissima numeranda sint.
Non sunt unius ejusdemque in totis,
quae saluberrimas silas exeretiones,qitibus noxia e corruptibilia orpore excluduntur, cohibent vel penitussistunt. Alia enim ad aliouuiorum, alia ad medicamentorum lassem pertinent , aliaque sunt interna , alia externa , quaedam valentioris, quaedam mitioris naturae nonnulla etiam ad
res naturales praeteritaturale sp ctant e quaedam alvum adstringunt, quaedam transpirationem reprimunt:
202쪽
Gemitia I. I. omnes spasmiis doIores aeerbiores, neque minus purgatio per alvum, per vomitum fortuninumaeque san unis missiones, id habent incommodi ut modo materiam a corporis habitu
ad interiora revocent ae divertant
modo etiam pasticis stricturis subc
rursus quaedam exeretiones sanguinis I pinguia, oleola Memplastra adstrina impediunt alia ue tisiones e i-igentiaci quois tineat etiarint. At alimenta, quae alvum adstringlint , referenda sunt omnia dura macra, austera , acida, aspera tosta
earne assa purius, quam e fixa, panis bis octo tostus, spirae , pulticulae ex Oryra, ex milio
ex pilis, dura ovain omnia opera pistoli , alios , astaneae , nuces amygdalae, mila cotone, , pira immatura, iit saeaciae, me ili ribes , berberes, a te tum , vina rubra
de adstringentia, item Dueior eibus, e poris quies ac aquilonia aeris comi inutio. I. Iv.
Inter medicamentum , quae alvum omnis generis excretiones cohibent, eminent omnia ex alumne, inrte pinu bo de vitriolo parata , inque primis tinctura haematitis, sulphuris vitrioli, liquor martialis ex eapite nior tuo florum salis ammonisci cum haematite eoi sinus, omnes terrae sigillata , boli, terre, linari ex vegetabilium familia radix tormentillae . histortae, plantasinis , ii inquefolii eortex hinae, trafini granatorum terra sedasta eatech et quo pertissent etiam omnia, quae dolvres 'anx, sinu. num inferunt de 'ira sapaver auiopium ingreditur. S. V.
Ex iis, quae omnium saluberrimam perspirauno a cohibent des area iam morbificam , salutari saepe di erilleo
motu ad summanreutem effusam,reprimunt, sunt praeter externum figus sive siceum, sive humidum, terror
o Gisi dolorum, acumque inpar te corporis consistant , doles tam pernisciosa est, ut a luum M summam mitem vias utinarias constringant, ut parcius M urina, alvus de sudor euant, idque videmus non nindoin dolore capitis, i testimarum , ventriculi , dentium , sed etiam eo , qui in ano ex hoeni roldbbus inci, sit, vel ex Mola inuretheri bus haerente oritur. Quam noxium Acin consultum est tali in an commoventia de stimulantia ad inre, iam proficuuin est, quae somnum eonciliant , obire levant, in usum vocare . Nam eorum usum
subinde noxa sudori, Murisaeli M. quitur, alvus mclitor ' Deinde validiores , quaedunt per vomitum , eper Lalivisiostiem , per purgatibnem
percopiosum ex pectore sputum , acu tiones Malvum ciniprimunt cutis consecem molistringendo transpiratum valde imminuunt, partim quod vel nimiis excretionibus plerumque sint spasmi juncti, vartim etiam , quod materia .liorsum diomitur 'g. M. Sanguinis nimias effusiones atque eius per artem factas emissiones
cretiones diminum uis ite u/dere ubi erram . Cupas rei rationem non disseile est
invenire ἰ nam sublata nimia sanuuinis mole demitur visis robur solidarum
203쪽
los apertos servare&transpirationem ju-I I XI. vare debebat. Igitur quam perniciosum se validas sanguinis, humorum vacuationes , ubi jam transpiratio languida et , moliri quemadmodum longi morbine eas veantura procreentur, haudisti, dici potest. I. VIM . Diuturna corporis quies Steessatio notuum , soninus longior , ingendi cura , angor, i ii que agitatio sunt ouoque ex his quae robur Muigo. rem lolidis auserendo transpiratio, nem&alias exeretiones, illaseriticas, solanius sanguini miluunt atque retardant . Quare non mirum est, hisce diu adfligentibus a pravaso longo aegii tudines eooriri. S. IX. ' Pocilae adstringenii , quae emi sentioris sunt virtutis , de austero aesxiori elemento agunt , naturae humanae inimicissima sunto quin imo veneni cujusdam naturam ineo aem tantur, quod gra immam noxam va-latudini inferiant.
Sehallan anatomicis, mechanici eompeditum est, machinam nostri corporis mere
Mirabile est, forte adstringens adsumptum mox Meelerrime in dissitas etiam partes operari , easque -- stringendo nimias exeretiones eo uare . Ita vidimus in haemoptysi , vel immodico mensium profluvio, ab usu tincturae sulphuris vitrioli vel haem
titis brevi nost sanguinis erruptionem con elevisse.
Hujus maris adfectus tque phoin nomeni ratio is mihi explicanda videtur.
Animadvertimus , a dato veneno , vel sortior emetico , aut puruant , vel mein curiali medicina universum mox meis branarum, nervortim genus in consenatum traii , isticturis inci , eam ob rationem , quoniam ouines fibraeae membranae , qu biis vasorum compages constat , sunt elasticae, id est, a vi externa facila constitia glintur et explicantur . Nam in omnibus corporibiis elastici id est perpetuum, ut, siqua eorum pars aut explicatior, aut murictior fiat, ceterae omnes, etiam in extremo loco post , in
illum statum declinent, id quod experimento chorda vel &nis clariim se si ita-rue tunicae intestinorum partem tuamam vehementius contrahi contingit - non uiarum est, totum membranarum sy- ess e hydraulicam, ex innumeris tubu'lstema inde assici, quia propter contigui lis Moribus atque minoribus QPst u et propagationem similemove natu ram plane inter se consentiunx. Iam vero quis non videt , idem fieri posse ab asciam, per quos ni de non interrueto motu varii emeris humores perfluere, militer , re uete Wesfluere debent linquo motu progressivo sicuti vitae&sanitatis conservatio praecipue posta est ita ab hoc impedito, intercepto vel deficiente
mor rumdi mortis origo repetenda est. g. . Nihil tam valide fluidaeorporis,
stri inspissat, eoastulat&hostili eri
spator ae eontracitone 4betam solidorum expansionem & systolen impedit, Qtonum ac motum perist alti eum intestinorum destruit , quam
nite adstringens, it atis vicibus da
tua stringentibusa Nam haec quoque est causa , quod ad usum adstrinoentium, . E martialium , cito pulsus immutetur, rue antea languidus diarior et sortior eva- aera quidem ipsos etiam arteriosos tubos ex membranis nervet et musculosis conflatos esse , ad quas vis medicamenti activa ex intestinis derivatur, ex anat micis c
Si quae alia remedia noxam humano eorpori inserre possunt, atque ideo summa eum cautione usurpari debent, Orterunt ec, quae adstrictivam
204쪽
uam facultatem habent , utpote sae-iquae in seuerIἰ comment. In apb. EO. ea. apius per inopportunam vasorum con-.ον ι ν xi'ςsici compressa vero diutius strictionem iraequalitatem sanguinis eire uitus, ut verbis utamur Ilinistratis Lib. de flati, effieiunt, ut in alia loca parcior in alia justo copiosior san guis feratur, ex quo stases alam
tiones , in partibus imberillioribus produetie, graves&mulio indueviii aegritudines
Placuit mihi maxime ex veteribus exi-inium de adstringentibus monisum Aelii
s. XIII. Omnis generis adstringentia , sive inmisse medicamentorum , ve ali.
mentorum simi, ventrieuli de intestinorum partibus nervosis motuquesau.
dentibus facile vim noxam in se uria, nec sine periculo in alvi nimiis profusionibus aut vomitionibus dantur quia nimium stringendo liberum illum motum perist alticum, a quo alvina excretio&'lurima alia ire digestionis negotium bona pendent, facile intercipiunt.
Nihil familiarius est, quam ab alimentis austeris et acidis, item duris et sicci ribus, secundum Hippae rate λιι a. ded i copiosius datis, alvum tensam et duram per aliquot die, reddi, idque multo magis fit, si diuturnio est aquilonia aern constitutio et corpus nimio labore exercetur , qui secat alvumque sistit Curato quoque alvi profluvio medicamen iis nimium adstringentibus, ita saepe ad tringuntur et siccantur intestina, ut aeger ad duos aut tres dies Tom. II. nequeat excerne re alvo intestina potius serium, quam deorsum moventur , re urgitant aliis ad ventriculum inque ructus solvuntur , id quod etiam jamdudum ab Nin--e notatum sui , qui ιν de Lae. Inmine s. o. veriira Me, inquit, auus -- te vehementem mavisalem mur ara mesei , in Libν. de statibus obstrum ιαμνῖον venrre in universem ortu flaiuadi ρα--
S. XIV. . Nulli vero parti tam ineommoda est alvus constricta, quam eapiti, quod semper exinde male habet morbique ibi onsistentes ingraveseunt sicut contra ab alvo liquida, vel si obstructa fuerit, per elysterem sibducta mox superiores partes, ut seribit crimis.
q. c. 3, resolvuntur. S. V. Per multiplicem in erto habemus exterientiam, alvi fluxu temere adstringentibus suppresse , ita tonum viseerum intestinorum laesum fuisse, ut in imbecillioribus repletis saevitas mum illud chronicum hypochon-dria eum malum suam inde originem traxerit. Vel etiam sebres lentas, m sente ricas, aut decubitu iacto ad viscera abdominis cachex iam tumorem pedum edematosum , ad thoracempleuritides , ad caput a poplex ias ophthalmias, ad articulos arthritides inde coortas observatum fuit. S. X VI.
Majori adhuc perieul dysenterieui fluxus adstringentibus sistitu aeris
enim is aligna materia intus retentae pejora mala procreat, ut sunt eardial-ria , singultus , summa anxietas, in uietudo, vel sinest intestinorum inflammatici , ei etiam eruentae in albam incruentam, quae peioris est
205쪽
apertos servare&transpirationem u- I. I. vare debebat. Igitur quam perniciosum M validas sanguinisi humorum vacuationes , ubi jam trans piratio languida est
moliri quemadmodum oui mrbi pereas&-eantur de procreentur, haud satis diei potest. S. VIII. Diuturna corporis quies Meessatiodiotuum , semiuis longior , ingen, cura , angor , menti uiue agitatio sunt ouoque ex his quae robur Muigmtem loliciis auferendo transpiratio. nem&alias exeretiones, etiam illaseriticas, solennes sanguini silvum atque retardant . Quare non mirum, hisce diu adfligentibus&pr vasdi longasaegii tudines eooriri. S. IX.
Postilis aesti ingentia ,-enii sentioris sunt virtutis , austero ae
sxiori elemento agunt , naturae humanae inimicissima sunt quin imo veneni cujusdam naturamineo aemulantur, quod dilatudini inferunt.
Ex anatomicis, mechanicis compertum est, machinam nostri corporis mereesse hydraulicam , ex innumeris tubu' lis majoribus atque minoribus constructam, per quos augi de non interemeto
motu varii eneris humores perfluere ,
filere , refluere Se effluere debent : in quo motu progressivo sicuti vitae&sanitatis conservatio praecipue posita est ita ab hoc impedito, intercepto vel deficienter morborum isortis origo repetenda est. S. X.
Nihil tam valide fluida eorporis,ostri inspissat, eoasulat&liostili erispatur ae eontraigione liberam solidorum expantionem systolen impedit, Qtonum at moti m peristasti eum intestinorum destruit , quam
Arte adstringens, limus vicibus do
Mirabile est, forte adstringens adsumptum mox Reelerrime in dissitas etiam partes operari, easque -- stringendo nimias meretiones obibe re . Ita vidimus in haemoptysi, vel immodico mensium profluvio, ab usu tincturae sulphuris vitrioli vel haematitii brevi nost sanguinis eruptionem conquievisse.
Hujus naularis adfectus Hueph nomeni ratio is nulli explicanda videtur.
Animadvertimus , a dato veneno , vel sortior emetico , aut puro ante , vel mercuriali medicina universum mor me-branarum nervorum genus in consensuram trahi stricturis inci , eam ob rationem , quoniam omis fibraea membranae , qu biis vasorum compae es con stat, sunt elasticae, id est, a 4 externa facile condiringuntur et explicantur . Nam in omnibus corporibus elastici id est perpetuum, ut, si qua eorum Pars aut explicatior , aut contractior fiat, ceterae omnes, etiam in extremo loco post , in
illum statum declinent, id quod experi mento chordae vel lanis clarum fit si Ita-oue tunicae intestinorum partem quam-oam Iehementius contrahi contingit non mirum est , totum membranarunt systema inde assici, quia propter contiguitatem et propagationem similemque naturam plane inter se consentiunx. Jam verqiuis non videt , idem fieri posse ab ad
ringentibus Nam haec quoque est cau- , ouod ad usum adstringentium, .martialium, cito pulsus immutetur, imrue antea languidus durior et fortior eva-at siquidem ipsos etiam arteriosos tubos ex membranis nervet et musculosis conflatos esse, ad quas vis medicamenti activa e intestinis derivatur , ex anato
si quae alia remedia noxam huma. noeorpori inserre possunt, atque ideo summa eum cautione usurpari debent, erte runt ea, quae adstrictivam
206쪽
ωbibent , indole atque essem ais
vam facultatem habent , utpote iniquae NauerΠ --nt. r. aph a o. ea. a. pius per inopportunam vasorum eon observatio esto compressa vero diutius
strictionem inaequalitatem sanguini, in 'ximio seriis, quam 4
cireuitus, ut verbis utamur Ili motis Lis deflati, effieiunt, ut in alia loca parcior in alia iusto copiosior sanguis feratur, ex quo stases&itagnationes , in partibus imbecillioribui prinductae, graves&multas inducunt aegritudines.
Placuit mihi maxime ex veteribus exi-
8 u generis adstringentia , ve
l crasse medieamentorum , sive ali. mentorum sint, ventrieuliis intestinorum partibus nervosis motuque a u. dentibus facile vim&noxam in sei ζnt,
nec sine periculo in alvi nimiis profusionibus aut vomitionibus dantur quia nimium stringendo liberum it
tum motum perist alticum, a quo alvina excretiode'lurima alia ire di. gestionis ne otium bona pendent, sa-eile intercipiunt.
Nihil similiarius est, quam ab alimentis austeris et acidis, item duris et sicci
ribus, secundum Hipp eraιem Lib. a. de diaera copiosius datis, alvum tensam et
duram per aliquot dies reddi, idque multo magis fit, si diuturnio est aquilonia aeris constitutio et orpus nimio labore exercetur , qui sceat alvumque sistit Curato quoque alvi profluvio medicamen, tis nimium aditi ingentibus, ita saepe adstringuntur et siccantur intestina, ut aeger ad duos aut tres dies nequeat excerne re m. II. orsum movemur , remurgitant flatus ad ventriculum inque ructus solvuntur , id quod etiam iamdudum ab n---. notatum fuit , qui ruri de se. . mine s. o. venir-3e, inquit, rivo propter v -- . ιιιμιε--ουα μι--mescit , in Libr. de aluus t obstris a. inseriari venire ἐκ Mnivers--σεπη Fatua Hραννωνι.
lvus constricta, quam capiti, quod semper exinde male habet morbique ibi onsistentes ingravescunt sicut contra ab alvo liquida, vel si obstructa fuerit, per elysterem subducta mox superiores partes, ut scribit c., Lib.
S. X U. per multiplicem in certo habemus experientiam, alvi fluxu temere adstringentibus suppressis , ita tonum
viseerum&intestinorum laesum fuisse, ut in imbecillioribus repletis saeviiasmum illud Mehronicum hypochon-dria elim malum suam inde originem traxerit. Vel etiam febres lentas, m senteticas, aut decubitu facto ad viseera abdominis eachex iam tumorem pedum cedematosum , ad thoracempleuritides , ad caput a poplex ias ophthalmias, ad articulos arthritides inde coortas observatum fuit. S. XVI.
Maior adhuc perieul dysente Mus fluxus adstringentibus sistitu aeris
enim is aligna materia intus retenta pejora mala pro ereat, ut sunt eardial-gia , singultus, summa anxietas Minouietudo, vel hinest intestinorum inflammatio , vel etia eruentae in albam Mineruentam , quae peioris est
207쪽
certe nihil minis est pestismiri
. Miram adversus dysenter iam statim s sten-
aibus u nare . corria re potius austi vim steriam temperanslati de desulte . tibus convenit, eamque sive satim inter initia per vomitum, sive etiam per Imxantia leniora educere iisque balsamicaae roboranti emtiae pariter, interne im exponere.
g. XVII. Nulla insecurior&perniciosior immodieas sanguinis profusiones compe-
scendi ratio est , quam 'alidioribus constringentibus uti , eo quod 3ra ,issima inala nunquam non sere inses XVIII. f. XX.Lochiorum immoderata profusio repente cohibita pestifera est, quudem quanitieile inflam alionem in
utero, sebrem acutam movet , venco aretatis nimium uterinis vasis vari-ees ibi fiunt, in quibus concretiones
polyposae , quas minae molas dia
eunt , nascuntur, vel intercepto sanguinis per uteri vasa circulo abortim nes , vel continua sanguinis stillicidia, vel inordinatae mensivin effusiones proveniunt.
Nussus fluxus tam eiiciat tam periculose ab adstringentibus . optatis reprimitur, quam qui per an venas 4seri solet i coniti icti senim intestina. Neque hujus rei causam in obseurombussoque 1 pleniorismositam esse illi intelligunt,qui sciunt,
naemorrhagias ab internarum partium
hasmis Minde facto sanguinis ad partes majori appulsu nunquam non prΟ- sei . Quum vero adstringentia pabra os non sistant , sed potius mitifice augeant, ex eo sequitur, ut vel ipsae inruptiones sanguinis auseantur, quod non seniet, sed saepius iterumque es servavimus vel languis ad alias de
an solitas vias eum impetu feratur ubi si non exitum habet CraviamO-
& majoribus vasis turgidi, tunicis ad vasis sanguis se eonvertit 4egurgitat ad reliqua intestina , tibi insistens immanes dolores, spasmos Meon ulsivas stricturas efficit , quas plura mala insequuntur, saepe etiam lethalia, praesertim, si ad caput nimia sanguinis fiat congestio, stasi . Vidimus enim hae ratione deliria aethales
convulsiones secutas . In ventriculo
ejus inflationes vel etiam spasmos praecordiorum anxietates , vomitiones, singulius extremorum rigora parit . Adhae longa etiam vitia in suibusdam producit in farctis enim anguine abdominis visceribus ad ea-chexiam ad thydropem ad lentas me sentericas sebres via panditur expeditissima Mensium fluxus repente adsi ingentibus e ibitus ingentes, sutacatorias quasi angustias itemque ordis palpitationes parere, vel etiam in capite dolores immanes de hemicranio an artubus eonvulsiones de distensiones sebomninovere solet. Conversio vero ad amo Mitam facile&expeditum est,&-n- bitum corporis sanguine, tuesipelata istum, haemorrhoidum fluxum sistere
rium suppressionem sterilitatem Vellextremi, si di parthus, per quas M'etiam hydro uteri sibi nixatiunt. οε vastium a nervosarum paxq
208쪽
ωribent, indole atque fictis rast
tiummotus statim invertituri versus in-ltur, quae etiam exquisitissimis reme-teriora desuperiora declinatur, qui mo-ldiis non sacile cedit, nisi hie fluxus re, tus a natura alienissimus si diu durat, qua suscitetur. Fiunt quoque a fluore al- in habitum abit vi agerrime emend - . Hine fluit rati, cur mala illa pan
modica a retento vel intempestive cohibito mensium de haemorrhoidum fluxu tam
pertinacia ac sere insanabilia sunt, nisi mox inter initia conveniemanis remediis
s. XXII. Eque pestiferus est adstringentium
usus, si ruptis pulmonii nivalis cruoreo piosissime effunditur; nam repentina conitrictione sanguis congestus spi--ndi auget dissicultatem , vasoriimminimorum pulmonalium obstructiones, indurationes, in majoribus vero polyposas concretiones progignit, ut deinde facile recurrat haemoptysis, vel
philiis, ad hectiea siniis ex pulmonum
corruptet mascantur. Comuetaeis rium haemorrhagiae , si repente variis artificiis cohibeantur, in adultis facile in dolores capitis gravativos, verti inem , auditus di cultatem , vel
etiam in apoplexiam abeunt; in ρ- nioribus inde pectoris oppressiones,
haemoptysis , dissicilis rei stratio vel etiam pii his sequuntur,s xx III.
Neque erilenta vomitio hane e versam medendi methodum sust .nere commode potest, insequentibus eam
anxietatibus , ordialgiis syncopticis nimique deliquiis vel atrocit Uscir ca hypochondria pasmis. X MI U. Quam perniciosae sunt sanguinis
repentime coinpressiones , tam n
xium quoq; est, si impurioris seri pro-iluvium intempestive eoerceatur . Huius rei exemelum dat fluor albus, quo suppresso nihil rea gentilis aecidit, quam ut converti ad habitum corporis eorrupta materia purpura chroni
diu p rtinaciter asstigeas enasca
ovi quadam cohibito ventris intumescentiae, lumborum dolores lentaeque febres cum artuum torpore, in. y
enti corporis lassitudine S. X X V. Pejoris indolis est vitulenta ex impuro coitu sonor rhoea, si in contulte adstringentibus tractetur; ηγulsanimad vasa lymphatica chrrupta ma-teria instar sermenti totam lymphae massam inquinat, eamque ita corrum-it, ut tenax, viseidais actis eaustica evadat, quae postea in parte vel glandulosa, vel in summa cute, aut membranis stagnans atroces dolores noctu maxime urgentes, in facie pustulas, in aliis partibus pravas exul cerationes, in glandulis inguinalibus bubones, inque universo corpore i gentem languorem de lassividinem,
Hane universae lymphae comiptionem inon licet tam facile radicitus tollere , sed validioribus de saepe mercurialibus opus est bene praeparatis, ut glandularum Sersutium nerve fibrosarum fortiori stri- ura totus lymehaticus latex in validiorem motum abripiatur vel per salivales fontes, vel per intestinates glandulas . aut sub taneos tubulos , vel per omnia haec excretoria simul, quod praestat, a feria malignae impuritatis evacuetur.
S. XXVI. In aliis seri impuri vitiis ad sum
man cutem partesque externas dela-ti , quae inter enunent erysipelata ,- arthritides, achores vel lineae apitis gutta resaeea stabies , purpuram variae pustularum&macularum.
species, nihil incons.ltius est, quam
corruptam materiam, quae exitum pertranspiratioam affectat, variis lini-
209쪽
Cap. n. Deserniciali earum raram, qua excretiones
mentis et mereurio , sulphure , vel etiam balneis constringentibus de intro sumptis purgantibus, aut intem pestivi sanguinis missionibus repri-inere, siquidem tubulis et raneis hoe modo eo nitri et is laevissima subinde
mala oriuntur. S. Minu. prout enim materia maliuna, quae veneni vim induit, alia atque alia petit loca membranoso-nervea , varia oriuntur mala ; quandoquidem in capite non raro inde hemicraniae, guttae serenae , vertigines , pilepsiae , phrenitides in nucibus an inae , in pectore asthmata,
pleuritiges, in tentriculo cardialgicae anxietates Minflammationes, vomitus, singultus, in intestinis atrocia tormina, alvi strictum, in universe corpore febres le
te vel etiam acutae generantur.
Erysipelata vel etiam arthriticos dolores male tractatos per saturnina exterius applicata, e medicamenta intro sumpta, quae impetum sanguinis aevi divertunt, ut sunt puro antia
praesertim in impuris corporibus, in jethalem sphacetum devnerasse, plurimis experimentia cognitum abe
s. XVIII. Qium itaque in plurimis morbi
adstringentium 3e interne dato mim extrinleeus adplicatorii in abii ius lit maximus plerumque exitialis, multo onsultius videtur ab iis prorsus abstiner sed potius rationali metho. do fluxionum, si immo clicae fuerint, euram aggredi quod fit , si spasmi
idoneis remediis coereeant tir, materia irritans temperetur, de imperiis motuum ad alias viis prori une di
De morborum maxime e demi rum origine ex aeris vitio iran iratione im- sedita. S. I.
X perientia certa, indubia e- stat , nihil in re tum natura it e, quod, praeter adfectus animi & vensna, tam subitam mutationem motibus, functionibus corporis animati inserat, quam aer mutatus, adeo, ut etiam animi vigor exinde varie assiciatur. Aer, refre Hippoerare, b. de μυιαν s. 4. .maximn emin---ην, quae eον- pari a ouani, o vities m. να--αιον in dominω a. Nam maior in hoc est vis ad immutandum Se solidorum Quidortim statum, quam in ullo aliori hinc aeris mutationes varii seqiiuntur morbi.
f. II. Videmus uberet sereno , puro Se temperato, ventris flantibus orientalibus, vel iis eum meridionalibus aut septentrionalibus juni his, item si vere temperatus .aequalis aer est , in- ligne robur corpori de animo accedere, hominemque ad actiones eo potisae ingenii praestandas tune longe
esset alacriorem, saniorem ad procreandam sobolem etiam aptiorem. Contra aere existente nubilo, turbido, pluvioso de regnantibus diu ventis humidis e levibus, quales sunt,
qui ex occidentali plaga veniti fit, non modo orpus in languorem, piori
tiam incidere, sed de ingenium, ,etari, animumque tristitia sne ebusa
s pius infestari, o appetentiam petiiq
210쪽
s ii L ua ambit, iisqueesroniti est. Illa
atere suo expansiva virtute maxin
Corpora a rotastiora ae alaetiota
fieri, somnum etiam&ciborum appetentiam melius se habere, hominem
liue invalidum S aegrotantem itius ub aere sereno , puro frigidius evio, que argentum vivu*xin baro*etro altiora petit eonvalelcere, quinimo&morborum curationes, medi- eamentorum operationes tune felicius cedere, notavimus. Hisce contrarias vires habere elum turbiduui nebulosum, pluvium, ubi mercurius in descent et , attenta experientia etiam eompertum est Mo saepius apud aegrotantes observavi ubi morbus in declin tione suit, eos non potuissi placidum Amnum, appetentiam
et vi rem in animo et corpore recupera
re suo amenti vivi humiliori statu in baro euo Deum, immisero loca altiora petiit mercurius, mox languor 4ecessit et vires increscere coeperunt. S. IV.
Quinior illis anni temporibus, riisque aeris e distitutivitibus, neque
minus locis, prout ea varium filum habent ventitque exposita sunt, qua Ldam iamiliaresis proprias quali esse raritudines, non dubitandum est.
Nemo ex veteribus rectius et dign usitane utilissimam materiam ipse 1 ρM-re persecutus est, qui non modo in sect 3. vh morbos, qui per certa anni tempora et tempestatiim aerisque et ventorii mutationes nasci solent , proponit, se et ex temporum constitutione prae*ntes et futuros morbos cognoscendos et auud1- S. V.
D plex statuendus est aer, ad vitam sanitatem incolumem nimgram servandam necessarius onus nempe est internus, ut in laeeis eor
me in solida fluida agit, hie vero gravitatem pressura magis nimiam elaterii interni expansionem impeditatque in aequilibris servat. S. I. In omnibus animantium sueeis, in sanguine, lympha , lacte , bile , in ovis, urina, multum aeris contio tur, qui etiam beneficio antliae extrahi ex variis experimentis demonstrari potest. Ab hoe incluso sanguis&h mores intra vasa non secus ae liquidum in thermometro se expandunt maiusque spatium aequirunt, a silao re vero condensantu inque arctius se eonferunt.
S. Vis. Cum aeris fluidum alimenti, liqui dis&solidis iniime mixtum sit inque
ipsa aqua magna ejus abundantia de tur, non dubitandum amplius est quomodo aer ad sanguinem intra eorpus venire possit.
Non modo ex aqua , sed et minibus liquidis aerope antliae expellitur in sorma bullularum, et talitam vim habet ut mercurium etiam in alto tenere possit i quidni etiam in ipsum chylum et sanauinem aer transeat χ,-ximus saepius corporibus dissectis majora vasa
sanguine vacua et aere repleta . Porm quod tanta vaporum copia e corpore viri , quotidie exhalet, id certe expansivae et calidae aeriarum partium in sanguine ex iis stentium expansioni adscribendum id tur . Neque hoc ignotum sui ipsi μυ- ροerati , qui lib. de Fla ιιbus . s. ita disseri r iborum ursti in .rtis
rimum itaque refert cibum sum- sub liquido, tiro et sereno ine, qualis