Joachim Jungius und sein Zeitalter

271쪽

her Innocentia Hellent larunt in demer, Me Eelben et unmilli vocatonig&bera e 30 ut 164 an ungiu 'prethi aus Rivm Nam n gestiles mitheia Turran give a nore sive a lepore sive ut putatur, a raritate

2 stinem Sties an sungiu au 2ethen 1640 Tag un venatris alis. ylasin istini Delanditiversi in Tite M syroib idit Ed xi': hau nil propositiones theologicae fonditin philologicae Mreiben in n. tantis φα M o Existimavi non indignum me quicquam acturum esse, si amorem, quo Helienistas omnes inter quos Amplissime vir, non i simus in penitissime complector, publice professus, quid de isthoe seripis etiam ii, qui modo terminos intelligunt, sentire possint, exponerem. Inscripsi vero nomini tuo clarissimo, tum eas ob causas, quarum in ipso principio pusculi ita licet appellare mentionem feci,

tum vero, ut Reverendus iste Dominus Grossius judicium suum, eruditissimis quibusdam viris oppositum, ipsemet dignosceret, sin hoc minus, directe responderet, quod certis de causis animitus expecto. Nolui nomen meum profiteri quibus causis motus, suo tempore locoque dicam nisi quod fateor, me esse omnium Hellen istarum, Hellenistarum dico omnium, amantissimum etc. n et Nathidi risi helyt ei: Inclima et supina negligentia ypographis factum est ut cum absens

272쪽

conditio et a schola glieni ut e re immunitas, quaedam est, nullus dubiis, qui I majores an and tali sit hahiturus fuisse l. Te aiie bure bi Toxile fulti et am η fululati tui tu hue ungi ili hal fili in einen flense am

la h. li mandi ven 2b Uca Lll42 an einen Sthule Bohan Selbenerna si nig6berg. Constitui sit rie ex operam dare in posteriam, ut ad manum semisera Rhea In liquem quasi Adjunctum quod per leges mihi ieeli qui ΤΠinas astἔis nostros praesertim iuniores, in rebus philosophicis instituat, ne ipse tot lectioni laus ab observando eteonnectendo abstrahar. Scis enim quam pariun me hac in re vent Domini collegae mei ....

Ealmber istreth S. 78: Incommodum illud, quo primi Itos sacra emendata in Germania ludorum literariorum conditores scholas insecerant, ut ecclesiae famularentur, tam infestum erat literis, ut, nisi ruptis his vinculis ei recuperata libertate, nulla salus sperari posset.

Quam quidem laudem novissima tandem tempora sibi vindicanti Haec quoque causa fuisse videtur eur vir egregii, perlingius, ungius et Fabri eiu , stamine scholastica relicia, in qua oleum et operam perdere sibi videbantur, in Gymnatio consenuerini. viri in Gertit et'fer minii ex . 108 Miiungiua vinam deerescens, qui ianius in juvene uerat, alumi corporis itis visum ais in moren au 'liebrii

273쪽

altera m partem.

274쪽

auiographo deseripsi Micii Riehu, tanquam specimen οὐ περισσmοντος

275쪽

labini re threm Vir erat .... humanus praeterea acetusque ei amorositatae adeo alienus, iii, Vinc Placeto teste, insipidissima etiam studia leporiim amoenitate condiret audi Oelehrie trebien a stinemi Iehmile ala humane umgang. Eo drie et initi Ernsitu sau hErnest gen anni rofessor an errainliniitata Sora, almas Mathaeima nig οὐ Panemat driebris Ili., at ei nem esule Mi Mngiu in eamburg, M si Iustilabi en 23. Rugii 163s: Tu enim consuetudine quid laeundius esse potest, qui egregius es veritatis studiosus. Utinam mihi licere Te quotidie audire, tuis colloqui gaudere ei c.

an vim in Ma agetiu helyi a Memoriae namburgail. 47M: Hebdomade quavis privatas habere cepi recitationes de accurata si Dilarunt herbarum desinitione, mi fini felicius obtinendo non deerat auditorum industria, quipe qui herbas inreseomportabani, et Isagogeni rinseopicam inis deinceps exseripiam ex ore dieianiis excipiebani

276쪽

ae pro tempore Logiee professor, aestivo milestri proximo librum in tium Minoe Bamb., in quod uisa dedistinea sive diseum traditu publie proposuit Eo ad finem produci Analysin Logiem primi capitis libri I Dieorum Minoi instituit ei quod in eo vel demonstretur Vel non

demonstretur, perspicuum ostendet.

Privata opera ori copiam exercuit, hoc est, plantas seu indigenas ei in his oris sponte reseentes, quam in hortis erctas, a studiosis collectas et oblatas nominibus indicatis ad genera vel species sua re tulit, adhibita Isagog Phytos pica a se continuata. Deinde Collegium Ethicum aperuit diebus Mercurii et Saturnii. in quo compendium doctrinae moralis in hoc gymnasio receptum explieavit, adjuncto circa initia, ob exemplarium desectum, compendios olli quod eodem ordine . . . . et librorum ac capitum distinctione conmiti Pervenit autem ad finem sere libri quinti. Denique novitio, nonnullos Gymnasi alumnos in Analysi ostea per Logicam amburs obeunda, exemplis ex Ethica petius, solertes reddere studuit. disputationem de genere Logicae secundum differentiam dixit, donee disserentia prudentiae ei ariis ex libro l. Ethici sumetenter

fuerit explieata. Instante hyberno semestri de anima et corpore animato doctrina' octavo et non physicae aecheae libris comprehensam, e publica e thedra enarrabit, physicae ita praelectioni colophonum praepositurus. Ton et obanti ine Estuleri stingui δ' in his id tibii. Digenhe Ee, metiunge uber et ne Eehmeis vor Sermo ejus pure sui et singulari

studio σαν νεια praecellit sole ha Styllimi quem entulabatur, utDphrasticum et protonoelitum itemque ueli deum dicere, ii od uelidis stilo similis sit. Studiose cavet ambiguitates etiam minimas, et tamen aversabatur aequivocationes....

M. si qui Misa ex nostris Audiim ibus, qui noue m mani et miram Meliani meli ea mi docui, methodo inmure non potuerunt, prae sinini ob eontinua fere nubium impedis iis, illi hodie vel iribus sequentibus dies iis ab hora resp. semina ad decimam, quamprimuin serentialis aliquid anima elemit, in aedibus meis adsint, ut me praeeunte, spectaculo hoc antur, quod non vulgo, sed doctis ei do trinae eupidis ostenditur. Me enim pers in serenitas hoc coeli statu exspectari debet, eum verendum sit, ne stella, quae jam uitrari dies

277쪽

sseretandam se in coelo, quantun in se est exhibuit, interea decrescat, aut mn in evanescat, quae a IH tr Iduum specta in secitndae magnitudinis sidera aemulabatur. 3. P. d. m. Decemb. a. 647. Ioach. Jungius D. Gymn. Reelor.

Ante duos menses cum Lugduni anatomes, quae in corpore muliel ri instituebatur, inspiciendae ergo commorarer, habita est Dis pittatio heologica, cujus thesibus Auio su unacerat Corollarium, quo blasphemiae accusabatur Cartes ius, quod Deum fingi posse De- . ceptorem seripsisset libro demethodo et in libr. de Principiis). Est in eadem Academia Prosessor Ethicae et Logicae, Herebrordius, cariesianae Philosophiae addictus et proiector, cum aliis in eo loco. Est praeterea inspector collegii alumnorum ab Ordinibus Holl. sundati, qua Masione plurimus ollandos juvenes Cartesianae Philosophiae eultores lacit verum et ipsi et Omnibus discipulis deest Matheseos cognitio. Nam in his regionibus paucos ea reperit studiosos Ismerebrordius pro ea, quae ipsi est autoritas, Theologum, qui laturus erat

Praeses ante disputationem convenerat et de delendo illo Corollario monuerat, sed his recusaverat. Ille totum senatus academicum appellare, sed heologica Facultas suo membro jus dixit ex animi volo. Uhi laque leventum est ad praelium, relicta ac vix attaeta ipsa materia hesi una, artesiani discipuli istud Corollarium impii gnare coeperunt, diverso lavors o plausu auditorum, quorum quidam . Brie SH , reliqlia heologo laxeba Iit ast pro mos hic in ista Academia litped lim strepitu et plausu exsilitant auditores ea, quae minuS PSOrti in palato sapiunt. minc ni ligni cla mores, turbae excitata P. 1l fit Dirale is magnis clam Orthus agere, pietate se defendere oppon Pntes ea de ID. qua Carlesium 'mpu, late condemnare Praesos in eandem gente uiam multa diuere. Cum linem fecissent studiosi ipsemere tirnrullis ausam a tesu agere coepit ipsumque Mendere, talem fictionem licitani esse ei seri posse de rebus lat Slssimis aliaque multa asser phat pacis lamen ervandae ei ne majores lurliae tierentur, praesertim eum hora dispulandi elapsa esset, pugnam Ilure cilolebat concludens orationem suam neque Cartesium male a Respondente notatum fuisse. Atque ita discessum luit. Nam nulla disputatio ultra dua hora extendit lir hor nempe nona incipit et in ipso campanae sonitu ad undecimam linitur, licet in ipsa concertatione pullIlantidis haereant nec ulla hic est exceptio. Praeses ipse publice oram omnibus alebatur, se nunquam Carlesi libros vel VidISSe, Permi S si Se autem Istud Corollarium authori thesium, quod hie

e in libro Cartesii eam blasphemiam legisse dixisset. Sed quis iste

278쪽

inior in a ignomuissumus liberalium artium et Philosophiae Esi ex eis, eum quo notam et simula tam vim miniivim ob alias a M. um mihi theses suas do rei, quaerebat ex me, mini Carlesi amissem Disi, Omnino me nosse. Ille, pratis vel quis esset putabat esse Mologum M ulvini Mophim esse dixi, nec aeqlium illum fecisse, quod eum impugnare suscepisset. Ille lateri, nihil sibi de eo constare, nisi quod inspecto libro emistisiuim Carlesii, in is locum incidisset, ubi haec continet antur. - non impedient hamquominus in ista Aea semia birimos repertura tit defensores Cari stana philosophia, eum alius extraordinarius Prosessor, Waleus nomiiis, similem carissianae profiteatur et defendat, ut Aristotelicorum illantia magnam acceptum sit iste cladem Chymicis studiis in hae regione multi se dedunt, quidam auream artem, alii colinos, tertius medie menta minerum sed ita allidi sunt ei Meulis rem gerunt, ut, uni de arte sua vel My mmmunisen etc.

Excellentissimi l lirarissime Vir, Patrone colendissime. Cum Luae mihi literae traderentur, de Gallia quidem relinquenda cogitabam. Videbam autem nova semper itineris impedimenta quae non alia sunt quam discendi occasiones, quas uti P perio, ibi haereo. Illi me adhuc per mensem unum vel alterum Parisias detinebunt. Negoti nium mihi inponis, ad Iuod expediendum hilari et libenti a Iram a Pessi sim tructu tamen. Nihil enim librDrun Domini de Clavo, laeter uos, quos

iam habes, impressun est Culpa non authoris, sed Bibliopolae Olivarii de Varennes, qui plurimos ejus tractatus de generatione et corruptione, de meteoris, de lapidum praeparatione et alios apud se esse mihi consessus est. Alloquutus ipsum sum monui ne diutius domi illos suae detineret. Respondit, ante sex aut plures menses nihil eorum manu mitti posse. Dolui sane, non tantuni, quia tibi meam insem tendi promptitudinem declarare non potui, sed mea etiam causa,

qui ulteriori in iam nobili doctrina informatione seu nunc non o sum. Ad stephanum de clave quod attinet, cum ante i annos' ute

279쪽

serit liliam suam de rerum naturaliuIi principiis editis thesibus putili

fensores natius est. Tota Parisiensis schola ipsi se opposuit Theologit iraesertim , Sorbonae Doctores, qui dum hie Aristotelis prineipia eve lati l . Thomae quoque injuriam illatam esse dixerunt. Primo quidem res I iutuis colloquiis acta tentarunt, an ad sanam mentem reduci Dominus de Clave posset Verum deprehenderunt ab omni parte munitum et insaniam eorum deridensem. Eo igitur res devenit, ut eiurAeademiae ei aevitatis Theologiinae memin novae rei authorean injus vocaverint. Causa coram supremi iudieii praeside inta et pubi

Partamenti edicto Diio de Vinii unetius est, a scribendo in posterum abstinere et civitate excederes Meeti eum ipso ei hine in eximimire iussi duo ejus 1 actionis, Dominus ceradot, ' mediis et D

mini illo Uulosophus, quoi ire postrem Ephemerides Gamea lingua edidit. Ita Parisiis, ubi nihil non istes ab Eliuilei Philosophi

placitis discedere non licet, quae iii rem ammouentur. Ille ex Γrbe abii et ad Redones in Britanniam, populum, ut habetur, in barbarum Messii viri adhue, annos in trinis 53,' temper mento melane lim, solitarius, lingua minus quam stri promptus. Ita amici Galli, qui ipsum dum Parisiis esset, in lius noverunt, re ivlemini. Dum hi init praxi quoque meditae deditus suit habuncursus nonnullos ehimis , et processus aliquos suis discipulis eo nu- uicavit, qui spectani medicamentorum quorundam praeparationem. Parce in illis philinophaius es et sere nihil quod ad Principiorum doeirinam faciat, in illis reperi. Vidi enim et legi. Ne modum quidem separandi exacie ostendit. Nune ubi annis euntum mitigati animi et composita discordia est, eripia eius prodire nemo elati ita ut, quod tam insigni doctrina hactenus aruerimus, Theologis Parisinis; quod vero plane illa non des audemur, tempori aeceptum relarre debeamus, quod omnia mulat, animos quoque. Habes sere omnia. Adiuneiam hariam, quam per urbis eo ita assigendum quinviti minus Quarrε, metissimus chirurgus, eum ad exieros quoque e venti e vesti, ilieris imposui. Qui qum dimisinnum notatum pri Nema suilasionem esse erviallini obseurationem iri depressionem ni dem erystallini sub vitreum deiurbationem Meri publico eripio tensurus sit veram imam sententiam, resinam, .n ervianinum, esse risionis, num demonstrabit. abet experimenta quam pluris dignissima, quae publicam rideant lucem. Ubesius Galiliae de iis quae vehuntur in aqua, nondum a me repertus est, quem quamprimum videro, emam ei iransmiuam. Renati de caries viditationes de

280쪽

giu ber hilosophi te ristotele gegen uber ah m. Eo scire ibi e 1662ube die Boxus copiae physicae minores: Anecdota Boimili urgica II, sol Jungilis ingeni fuit peracri sed animus elatio li sit ipsum Aristoteli iniquum, et studiosi in novae condendae piri losophiae. Miu