장음표시 사용
61쪽
τ Atque hic mihi lachrymae iusto dolore
prosiliunt, Lector amice , quod Venerabilem, re milii perpetua recorciatione colenduFratrem Franciscum a Victoria, crae Theologiae, dum in vivis ageret, Salmantics pro fessorem primarium, in hoc catalogo pone re non liceat. Antequam enim ipsum instituti mei certiorem facerem, ipsum, inqua, cuius arbitrio regebar, consilio nitebar , in cuius beneuolentia acquiescebam: praeserItis Vitae calamitatibus perfunctus , in Sanctorum contubernium, Ut ego quidem per suasum habeo,translatus fuit. Qui si vixinset, dictu mirum , quantum subfidij conatibus meis attulisset. Erat enim eruditione
incredibili, lectione penἡ infinita , iudicio
exactissimo , memoria eXprompta', Vt quoddam naturae miraculum merito videaretur. Gratuletur sibi Sancti Dominici illustris ac religiosa familia, quod talem nacta sit virum,quo nescio equidem,an 1 mulatis annis alium habuerit facrae Τheologiae peritiorem. quod ipse quoque testatum fecisse si tam fuisset scribendi cupidus, quani e rat egregiὶ peritus. Illud certἡ sine scrupuia Io mihi videor affirmare posse, neminem inisse multis annis tota Hispania, omnium bonarum artium ac totius humanitatis docti rem,ut non immerito Nicolaus Clenardus
dicere solitus sit, neminem sonosse,iae exsisquidemi
62쪽
uidem , qui omnem aetatem in Latinisteris triui sient, cuius ipsi tam placerent e rab, pistolae, quatri Victoriae, qui si animum aliendi quando adscribendum appelleret, orbemiphea uniuersum fama sui nominis occuparet. ID pro nosce mihi candide Lector , quod doloriosa se meo indulgens , in eius viri laudes euag aise tus inna , de quo pauca dicere religio est, qui, multa non sufficiunt, nihil dicere impia, si um. Non potui de Victoria silere , cum m- . Martini ab AZpilcueta meminissem , quod
I- eos viros communi consilio semper expe eo ius sini prae caeteris omnibus optimἡ de Va- ρ saeo meritos.
D M. Petrus Margallus Lusitanu Philoso- a e phiae uris Pontificii, Theologiae consulti id timus , ct olim Salmanticentis Academiae
ut professor celeberrimus, nunc Canonicus tae borensis, communicatis mihi libris multis,
ι quorum habet innumeram suppellectilem,i- non minimam meretur benignitatis suae lau
dem & gratiam,vt alia ipsius in me beneficiae breuitatis studio in prςsentia siletio prqterea. s Clarissimus D .Petrus a Villaton archidiaconus Turolensis, in Caesaraugustana Ecclusia Metropolitana ct ornatissimus D. Michael Leerma,illius olim Paedagogus, quae mihi de rebus Aragonum deerant,studiosἡ quaesita, liberaliter ac benignὁ pro veteri amictitia mihi miserunt, quorum tanto libentius memini, quod olim mihi Salmanticae d . mestica consuetudine coniuncti, iucundam
63쪽
diuturnam sui memoriam in animo meo reliquerunt. Duo restant, qui bonam huius lucubrati onis partem suo tibi iure vendicare possitiat, adeo mitti summam operam suam nauarierunt.Prior est L. Andreas Resen dius Lusata nus,d lieologus,orator, ct Poeta insignis, Reuerendissimi ac SerenissimiCardinalis αPrincipis D. Henrici a concionibus,Vir anti qua mihi beneuolentia , eaq; olim Loiiani, incepta conluctus, ct mei in Hispaniam aduetus quodamodo auto certe incitator. Is moin hoc opere libris antiquis manu scriptis, schedis suis,iudicio copioso iuuit, neq; quic quam habuit antiquitatis, cuius ipse non fo-lum est curiosissimus, sed etia scietis sinius, quod mihi pro candore suo non benignissi- me comunicauit.Praeterea si quid mihi su Oriretur scrupuli, ad illuna tanquam asylum quoddam semper cofugi, cuius exactissimuin reliteraria iudicium non ego solu sempex maximi feci,sed Ec Nicolaus Clenardus, cuius hoc quoque de Resendio nostro in sche dis elogium reperi Andreas Resen dius, Poeta insignis,tanta carminis maiestate, tam nertiosis initentionibus donatus ab Apolline,ut si in studio poetico perduraret, tam nobilem vate haberet Ebora,quam genuit olim Corduba. Alter est frater Iacobus Hallensis , patria Hannonius, sed apud Hispanos in prouincia Sancti Iacobi, regulam obseruantiae
64쪽
O. Francisci per annos fere quadraginta religiosissimὸ professus,vir inculpatae vitae, Ecsingulari humanitate praeditus, mihil la in-cie ab eo tempore, quum primu in Hispania Veni,arctissima necessitudine coniunctissimus, ct plusquam Pylades alter. qui postquafactus es, huius instituti mei certior, non solii quos habere potuit libros, mihi misit, sed excussis omnibus Bibliothecis, ct praecipuὁ
Franciscana,hoc est,monasterij fui, cui ego monasterio, tuum alijs multis, tu hoc pret cipue nomine sum deuinctis simus, quod in eo nonnulla sint inuenta monumenta historixiae Hispanae antiquis sima, quibus ego vehementer adiutus sum quicquid inuenire potui quod ad rem meam faceret, indefatiga bili studio propria manu mihi descripsit,iantumq; suscepit laborem amici causa, ut merito mecum communis hiatus operis autor cesseri debeat,certe sine ipsius opera,non potuinis .m recte meo fungi officio. Hunc catalogum describere libuit, tum vettalibus viris,tam bene meritis de me,gratiam aliquam reponerem tum ut alios hac grati a nimi testificatione animarem, ut si quid habent abstrusum aut reconditum de antiquitatibus Hispaniet,in medium proferant,pare gratiam relaturi tum denique,Vt maior huic
Chronico sit fides apud eos, qui intelligent,
qualium virorum fauore,opera,aurilio fuerim adiutus. L
65쪽
Ec veritas istor, ut hos labores meos, qui certe non fuere mediocres boni cosulas,& sicubi lapsus fuero quis enim in
Lynceus,Vt no aliquando caecutiat elididὸ me ac syncero animo ad moneas. Paratu enim semper experieris ad
Palinodiam eo ii,quq perperam scripsi, id pnon sine honorifica eorum mentione , per quos iuste atq; amicὸ admonitus fuero. Neq; enim ego is sum, qui no veritatis, quam opiIaionis ineae,potiore ratione duca. SintaliS erit admonitio,cui merito cedere non debea, tamen eo linguae teperamento, quod scripsi, tuebor ut& gratia bonae volutati habeatur, non destituatur defensionis auxi-demper enim mihi arrisit in primis illa SEnecae notabilis sentetia. Si merito obiurg 1ie aliquis, scito quia profuit: sin immerito, cito quia prodeu a Voluit. Atq; Vt,quod pollicitus fum,re ipsa pret ste,duos hoc loco nominabo,qui hoc munere docte atq; amicἡ funeti sunt.Prior est Ioannes Genesius 6 epulueda,Τheologus, Philosophus , Orator insignis. De cuius singulari eruditione quid opus
est dicere, quum tot aeditis libris testatissim vuls
66쪽
IO INNIS VAS AEL o volgo Alsatis sit ad laudem ipsius,quod issi,
ex tanto doctissimorum virorum numer m
Carolus Quintus Imperator semper Augustus, potissimum delegerit, a quo res ipsius terra marique praeclarissimἡ gestae,perpetua: memoriae comme darentur. Is igitur, quum ipsi a Maximiliano Boemiae rege, tum regias vices in Hispania cum uxore Maria gerente , censura huius Chronici demandata emeti, candide atque eruditὸ quaedam notavit,in quibus illi no satisfeceram. Quod adeo non aegre tuli,ut etiam magni benefici, loco duxerim. Alter est Didacus Nessa, iuris Pontificij Doctor, ct Salmanticensis Canonicus , praeter incredibilem humanitatem, Graeco Latineque doctissimus. Id quod fatis indicat Breuiarium trium lectionum, ab ipso iussu Francisci Quignoni, Cardinalis, auspicijs summi Pontificis ita VenustΦ, ita rudite concinnatum,Vt nihil supra.Hic quoque,quum lucubrationem hanc perlustrans et,& quaedam deprehendisset,quae vel errata, Vel eX autoribus deprauatis translata ie-fum offenderent,eo me candore, ea hum nitate ne de facie quidem notu admonuit,Vterroribus meis hoc quoq; debea, quod maxisinae,& Vt spero,perpetuae inter nos amicitiae fenestra patefecerint. Sed no est silentio praetereundus Gaspar a Castro, singularis ipsius amicus , ct incompositione Breui ij soci-iis,vix non solum utriusque linguae peritia,
67쪽
sed etia eximia pietate prestas,qui tamqtsi vςInulla, Vel pauca notauit,tanae multaantiquitatis monumera, quae plurima summo stadio per tota ferme Italia atque Hispania pexquisita collegi benigno communicauit, qui bus ego fallem, luce ambiguo ct cum quodas crupulo dixeram,confirmare possem.Carte m his ita prs missis ad ea,quae de Hispania
dicenda sunt,uertatur oratio. '
ortu montem Pyrenyeum,qui a Veneris templo hae promontorio eXOrtus, prope Illiberos Colibre hodie appellant) in Oceanum procurrit Britannicum,atque hac parte m. ximb angusta est,adeo ut ego, dum per Cari
labriam iter facere, in monte Diui Adriani, Caput OctaUUm. ISPANIA Stra
68쪽
D. Ferdinando Colone harum rerum peritissimo commonstrate, nisi fefellit aspectus, utrunque mare me Vississe meminerim,Oceanum videlicet, cui eramus proXimi: atq; eminus, quantu oculoru prospectus ferre poterat,Moditerranei maris albicantes fluctus. iSeptentrione autem clauditur Oceano Cantabrico, ab occasu mari occiduo, a Meridie freto Herc uleo & mari Balearico. Diuiditur vero Hispania in tres prouinci- aas,Beticam, Lusitaniam &Tarraconensem.
Betic' a septentrione clauditur Ana fluuio, ab occasu habet eam Atlantici Oceani pa tena,quae est inter ostium Anae ct fretes Heriaculeum, a meridie mare Balearicum, quod est inter fretum Herculeii Ec Charidami promontorium , quod vulgo appellari dicunt Cabo de Gala. Ab Oriente terminatur linea ducta ab hoc promotorio , per Castulonem. ad A nam fluvium Dicta est Betica, a Beti fluuio memorabili, qui prouinciam totam in tersecat,qui ortus in saltu Tygensi, decurrit in Oceanum Atlanticu, atque hodie appellatur vocabulo Arabico Guadalquibi quod sonat fluuium magnum. Haec prouincia posterius a Vandalis habitatoribus Vandalitia dicta,hodie quoque corrupto Vocabulo, Andalusia dicitur. Lusitania a Septentrione habet Durium .ifluuiu ab ostio ipsius, usque ad ponte, qui est
69쪽
Atlantici partem, quae est inter ostia Anae GD drij: a Meridie B eticam: ab Oriente terminatur 1 Tarraconensi, linea ducta ab Oret Dia veteri,usque ad pontem , qui habet e x gione Septimancas.
Lusitania nome accepit a Luso Liberi patris filio, ct Lysa eiusdem Liberi socio cum
Luso bacchante, unde nunc a Luso Lusitania, nuc a LysaLysitania dicitur,ut etia annotauit L. Andreas Resen dius.
Lusitania,ut dixim', duobus clauditur fluminibus, Ana & Durio, intersecatur Tago,
omnibus his memorabilibus. Quorum Anas in Laminitano agro exoritur, e motibus Carthagini & Murciae vicinis. Vnde triginta M. P. decurrens , obtusis totum se propere condit cuniculis , rursusque stadiorum sexaginta quatuor subterraneo peracto cursu , totus renasci videtur , quemadmodu ait Marius Aretius Patritius Syracusanus,atci; ita modo se in stagna fundens,ut ii quit Plinius, modo in angustias resorbens,
aut in totum cuniculis condens,&saepius nasci gaudens,prope Myrtilina Mereolam ho die vocat) in Atlanticu Oceanu effunditur. Tagus in Celtiberia oritur Tarraconensist prouinciae regione, ac primum Celtiberiam, mox Carpetaniam, deinde Lusitania secas, prope Olisipone in Oceanu quom eXoneratur Atlaticii. Fluvius hic antiquis celebratus est arenis aureis,quas hodie quoque reperiri affir-
70쪽
li firmant, ct esse, qium ea re quaestuirino mediocrem faciant. Durius m Pelendonibus prouinciae Tamraconensis oritur, fluit', in Meridie usq; ad Numantiam , quae prope S oriam olim fui inde per mediana fluens Castella,mox in Poetvgalliam transit, Lusitanicam ab Interamni Transmontana diuidens,prope ciuitatem Portugallensem in Oceanii deuoluitur occidentale,plurimis absorptis fluminibus, quorum non infimi nominis est Thoranis, que Salmantica nobilissima disciplinarum omnium magistra, vicinitate sua nobilitat. Interamnem appello Portugalliam , quae aest inter Durium & Miniam regio non minus amoena quam fertilis, qua re ipsam no- nulla irrigat flumina,quoru prqcipui, AuxiS,
cuius in ripa tota nullam cernas arborem spiniferam,hoc est,ex earum genere, quae mala
Medica siue aurea, citrea, aut alia id genus producunt,quod huic fluuio cu Aleste Bracaxesi fluuio comune esse aiunt, quia tamen tota illa prouincia sit horti fructuit, si qua alia,
multo feracissima,& Nebis, que Neue, fer, uato nomine,hodie appellant,& Limia celebratus antiquis fluuius, que Lethen Graeci, Obliuionem Latini nuncupauerunt. hunc falso Gerundensis Episcopas cum Minio confundit.