Marii Salamonii ... De principatu libri 6. Ad Pomponium Beleurium, regis in Sacro Consistorio consiliarium, ..

131쪽

m MARI Us s/LOMONI VI huiusce legis verba nihil aedepol potuit adda

' ci, quod apertius, quae de Principatu paulo ante costitu i in his, i ucidaret con firma retque. Vntima tabula est legis de imperio D. Vespasiani. quod si omnes alias, uti hanc, ad nos transmisisset vorax vetustas, sua guli proculdubio quγstionii de Principatu nodi facilὰ soluerentur. Haec primum indicat, no vnam pro omnibus Imp. legem regiam latam, ut Historicus nostervere asserebat, sed singulis Principibus singi Ias necessarias fuisse,conditiones,qurius Prin- cipatus a Pop. Rom.deserebatur, continentes. nam Diuo Vespasiano apparet pomoerii proserendi concessa potestas, uti Germanico data: non autem aliis Principibus.& penultimo C pite,dum ait: Quaeque ex quaque lege, rogat One,Diuu Aug.Tyberiumve,Iultu Caec Aug. Tyberiumve, Claud. Caes. Aug. Germanicum sacere oportuit, ea omnia Imp. Caes. Vespasiano facere liceat, latior potestas Vespasiano data, quam supra nominatis Imp. quod quaedam eos facere oportuit, quae Vespasianum lege s

cere non oportebat.

Item illis verbis: Vtique quibus legibus, plςbi sue scitis scriptum fuit, ne Diuus Aug.Tyberiusve,Iul. Caec Aug. Tyberiusve, Claudius

Aug. Germanicus tenerentur, his legibus plebisve scitis Imp. Caesar Aug. Vespasianus sol tus sit, liquet, non omnibus solutum legibus Vespasianii, neque qui ante cu Imp. extiteruta Rursus,ex Capite, ubi ait: Utique quaecunque . i.

132쪽

Dg PRINCIPATV. Grex usu Reip. maiestate &c. constat, non simpliciter liberam rerum administrationem dema- datam, sed eam solum, quae ex usu, id est, utilitate &maiestate Rei p. esset. unde deducitur, quod ea, tuae ex utilitate & maiestate publica non essent, ius & potestas faciendi non esset. Ex vltimo capite in perspicuo ponitur sup rior illa populi potestas ac maior ipso Princi- patu, de qua me disserentem irridere videbamini. Qus modo ergo Vlpianus;legibus solutuPrincipem dicitii v K. Non dixit Omnibu : certe multis solutum non dubitatur, ut omnium solennium Iuris obseruatione. Diuus Alexander, rescribendo, ait:Lex imperii solenibus suris Imperatorem soluit.H 1 s T. Porte de suo Alexandro loquitur Vlpianus; cuius pro tutor,&mignus consiliarius suit. potuit enim, lege de suo imperio ob insignes ejus virtutes a populo Ro.mereri, ut nulla tenςretur lege. PHLNon iniuria: quoniam Tomperatis viris Deus lex est, inquit Plato. THE. Ad uesperascit, viridisertissimi. fine velim imponamus;tametsi prius me fatigatu sentia, quam satiatu his sermo-

nibus. H i s T. Cadentibus umbris, velimus nolimus, noster intercipitur sermo. in aliam differamus diem. x H E. Nihil non abunde trutinatum video. I V R. Et plene,& ingenue. P Hl. Cedo, abeamus: &. interim vobiseum ruminato

siquid excidit,aut no bene dictum fuerit. Tumultuaria disputatio nostra grauiori censura

stiganda sub ij ciatur. His dictis B. P.disput

133쪽

sime,diutissime. ι C

134쪽

DE PRINCIPATU

N A h. lin. I . Ab impuro, quia iu-.eII Deo oci namq; ab indigne a munera non sunt iucuda, ita ima Beronicea;nullamque ha. ut perhibet Soph. in Medea: κακ=ν; sine ὁ ως ο κω οὐκ /t F. si quando quid natura melius m. Videtur ex illis saluatoris nostri verbis desumpta ratior QuiaPater maior mo est.Vniui enim vos mihi,

inquit Leo Magnus in iij. de Pentec. &factus sum filius hom iri iset vos fili j Dei esse possitis.

Vnde licet unus in utroque sim, tamen quo Vobis conformor, Patre sum minor : quod aut a Patre non diuidor etiam meipso sum maior.α Greg. in Praef. lob: Hinc est,quod Angelus,qui Moysi apparuisse describitur, modo Angelus, 'modo Dominus memoratur. Angelus videliacet propter hoc quod exterius loquendo se utebat: Dominus quia interius praesidens loquendi emcaciam ministrabat. 7.3 Congruentia autem mediam. Symmachus in .Epi. Omnium beneficiorum quae tribuit potior fortuna subiectis, certa sunt tempora. solae leges, quae in bonu communeprocedunt, . nunquam patiuntur occasum.13.aa. Iustum esse quicquid potentiori suo principit lacet. Aeschylus i mir. v μαρμ

135쪽

cupimus practa ere consensum,ita per nostra benescia fraudes fieri legibus non amamus, in ea parte precipue, in qua diuinae reuerenti e credimus in teresse. Sed in extremo ita concludit: Damus si quide permissum, sed errantium Votum laudabiliter improbamus: Religione im perare no possumusiquia nemo cogitur, Ut cre

dat inuitus. Quam sentetiam hausisse videtur ex Apolog. Tertulliani. Beatus rimbrosius in Epistolis: De negotiis

ciuilibus siquid statuitur, nemo putat esse temerandum :& praeceptum de religione calcatur Nihil m ius est religione. . Fq. IF In rebiti nouis con uiuendis, nam non fierisne periculo rerum innovationes sapieter do . cuit Arist. Unde Philo Iudaeus in extremo de Abrahamo libro dicebat: Senior & primus vir, bonus dicendus est:omnis autem malus, extro mus&nouissimus, ut nouatur& tractans res extremi ordinis. Hinc semper Nouae res,li, milam parte & Tacit. Noua,ambigua, ancipitia.

Adde quod disseruit apud Tacitu m C. Casii

vis:Saepenumero P. C. in hoc ordine interfui, cum contra institui , & leges maiorum noua. . Senatus decreta postularentur,neque sum ad

ΗΠ satus,nqn quia dubitarem super omnibus

136쪽

1 E PRINCIPATH iryBegotiis melius atque rectius olim prouisum,& quae conuerterentur, in deterius mutari, sed

ne nimio amore antiqui moris studium meu extollere viderer. Adde Machiauellum nostruin 3. lib. cap. s. bo. ι . Principes solum adcommoda populor. Plini. us secundus: O nouum atque inauditu ad principatum itermon te propria cupiditas, proprius metus, sed aliena utilitas,alienus timor Principem fecit. I . . b. Vt discahi bene cera. sicut vetustissimi mortalium, inquit Tac. qui, ut nulla adhuc mala libidine sine probro, scelere, eoq; sine penina, aut coercitionibus agebant, neq; praemi) opus erat,cum honesta suopte ingenio peterentur;&, ubi nihil contra morem cuperent, nihil

per metum vetabantur.

ibid. I .Quislatim constituunt drc.Non absurdὸ Clemens ille centurio apud Tac. iii i. An praemia sub Dominis,l ceras sine arbitro esse . b. . Quod nulla Foci causa oc. Plin. in Paneg. Eodem foro utuntur Principatus & Libertas. quae praecipua tua gloria est , saepius vincitur Fiscus,cuius mala causa nusquam est, nisi sub bono Principe. Vnde Casii odorus in Epist. Quapropter fit interdum , causa mala Fisci, Ve. bonus princeps esse videatur.

ibi. Ib. Exemptu avellant oec. quod pertinet ad utilitatem publicam. Tac. stiis. Vnde, quanquam aduersus sontes & nouisinia exempla meritos miseratio orlabatur,tanquam non

137쪽

οι ' M a RI V s sar AMO NI r stilitate publica,sed in saeuitiam unius absume

rentur.& in xiiij. Habet aliquid ex iniquo omne magnum exena plum quod contra singulos utilitate publica rependitur r. ε . Dum dominari tua eu, quam consulere. T citus in 3.Tum Gn. Pompeius, 3. Cossi corrige-dis moribus delectus, & grauior remedijs, qua delicta erant, suarumque legum auctor idem, ac subuersor, quae armis tuebatur, armis amia sit.exin continua per xx annos discordia; non

'mos,non ius.

i. a . Quasi commeantibus gratum 2c. Scelera ostendi oportet; dum puniuntur, ait Tac. De morib. Germ. Flagitia abscodi debet: ut sit ho die in haereticorum mortibus apud Venetos.

ibid. as. Non sire maiores nostri.ia c. in a Paetus

Thrasea multo cum honore Caesaris, non quicquid nocens reus pati meretur, id egregio sub Principe,& nulla necessitate obstricto Senatu, statuendum disseruit: carnificem, & laqueum pridem abolita:& esse poenas legib. costitutas, quibus sine Iudicum saeuitia,& temporum infamia, supplicia decernerentur. & in s. M. Lepidus: Si P. C. unum id spectamus, quam nefaria voce Clutorius Pristus mentem suam &aures hominum polluerit, neque carcer, neq; laqueus, neque seruiles quidem cruciatus in eusuffecerint. sin flagitia& facinora sine modo sunt supplicijs acrem edi, Principis moderatatio, lulatorumque & vestra exempla temperat.

& vana a scelestis, dicta a maleficiis differunt.

138쪽

bE PRINCIPI Tr. ' ra=locus sententiae, per quam neque huic deliae una impune sit, & nos clementiae simul ac se

ueritatis non poeniteat. So. lin. penui. Nihil differ ut ab Histrionibus ex Hippocrate sumpta similitudo. f. Eleganter ergo iunior Pliniin. Et eius quo

que familiaris , & meus, dicit in s. Sed praecipuus adstricti moris auctor Vespasianussu it,antiquo ipse cultu, victuque. Obsequium inde in Principem, S mulandi amor validi Orquam Poena ex legibus, & Metus. Adde quψd Nicolaus Machia vellus noster docet in

gere quod de se quisque dicat, non arrogantis modo est, sed etiam dissoluti. ει. ai. Quod si in pretia census habeat ctc. Theod.

R. ex. in i . Indigentiam iuste fugi mus, quae suadet excessus, dum perniciosa res est in Impea Iante tenuitas. modus ubique laudandus est. nam,cur aut vituperabilis negligentia in proaprijs defluat, aut aliena cupiditas turpis abradati δρ. . Biai neruus en pecunia. Taestuis: Sed nihilorque fatigabat, quam pecuniarum conquissitio: eos esse belli ciuilis neruos dictitans Muti anus. non ius a ti; verum in cognitionibus, sed solam magnitudinem opum i peccabat,' s I. b. Fallitur quisqvu res magmtictc. Adde huc Cincinnati verba illa: Operaepretium es au

dire qui omnia prae diuitijs humana spe

139쪽

lay M ARIVI S a L AM ON Irsnunt, neque honori magno locum, neque vi tuti putant esse,nisi effuse effluant opes.& quae praeterea ad ea scripsit Machia vellus, cap. et . ρ s. a. aura nemosapiens, τι Cygius ait concupivit. benE Tacitus: Stultisimus quisque pecunijs mercabatur. apud sapientes cassa habeba tur, quae neque dari,neque accipi, salua Rep. ' . poterant.) ρθ ι . Fluxu enim rerum o c. Quia ut idem ait, miseriae tolerantur , felicitate corrumpimur. Quod ijsdem mei verbis B. Augustinus protulit, liue ab ipso Tacito mutuatis, siue, ut loquestibus, moris est utar ego quoque Paciant acu tisti mi viri verba ex copia sermonis humani dicere aliquid, quod ante dictum sit. Ibid. h. vlt. Nam aurum quod postsi ctc.B. Ambros in Epist. Nihil Ecclesia sibi nisi Fidem possidet:possessio Ecclesiae sumptus est egen

rum.

ρρ M. Quodque eorundem virtus mirum in modum formidolosa est. Sallust ij di inini./oa. ιb. Ministrienim Dei fiunt. Pacianus in Par nesi:Nunquam Deus non poenitenti communaretur, nisi ignosteret poenitenti: solus hoc, inquies, Deus poterit: verum est. sed &quod per Sacerdotes suos facit ipsius potestas est. 'ro . a.Sic ipse circumspectior esse debet. Tyberius η apud Tac. in 3. Mihi autem neque honestum silere, neque proloqui expeditum, quia non Aedilis, aut Praetoris,aut Consulis partes sust neo.maius aliquid, & ςxcelsius a Principe po- . stulae

140쪽

DE PRINCIPITR irpistulatur. & cum recte factorum sibi qui sq; gratiam trahant, unius inuidia ab omnibus pc

catur.

Ibid ε. Quo nullum eiusfactumstc. Plinius in Paneg. Habet hoc primu magna fortuna,quoanihil tectum,nihil occultum esse patitur: Principum vero no modo domos, sed cubilia ipsa

intimosque recessus recludit: omniaque arcana nostenda Fams proponit atque explicat, eMSallust. in Orat.Marij. Ibid. M. Quique non quas quarat . qui non bona sua computet. VtPetronius loquitur:Nemo eculum putat, nemo iusiuradum seruat, nemo Iouem pluris facit, sed omnes opertis oculis bona sua computant. ro .li antepe. Benegerenda ergo Re .cteo Theo. aosius in z. Var. Constat Senatum populis viuendi regulam praestitisse nam quod ornat nomen R.a vobis legitur institutum.Item, Sena

tum, gremium libertatis appellat. 4 alio loco magnifica de ipso loquens,ait: Vos deuotionu: Prouincijs:Vos priuatis iura decreuistis: & ad omnes iustitiae partes subditos parere libenter docuistis. ιορ. o. Vox domini. m. a domino etia nostro Iesu recusata.de A ugusto legitur, Acerbh in crepuisse eos,qui Diuinariccupationes, ipsum mDominum dixerant.namDominatio propria

superbor. Sallust. Pos bili Ohibin Regium,

quod initio conseruandae libertatis atque au-