장음표시 사용
21쪽
CAPITUM. . Color balassii, topasii. rubim dcc. s. Contenta libri quinti. 6. Ut crystallus montana praestaretiir. . Ut smaragdus orientalis fiat. g. Smaragdi magis pleni. s Pasta pro smaragdo eleganS.
So. Smaragdus alius pus cherrimus. 8 I. Topasius orientalis. 81. Chrysolitus orientalis.83. Color coelestis. 8 . Color ex violaceo coelestis.ls. Saphirus orientalis.86. Saphirus colore saturo.8 . Granatus orientalis.s8. Idem magis plenus.ls. Granatus magis elegans.so. Monita pastaS dc colores concernentia.s r. Ratio faciendi has pastas.set. Modus alius melior. fg. Contenta libri septimi.s . Encaustum lactis instar album.'s. Encaustum Turcinum. s6. Encaustum caeruleum. s . Encaustum viride.&8. Viride aliud.ss. Aliud. Icio. Encaustum nigrum. Ior. Nigrum aliud. io a. Idem aliter. Ios. Suaaltum purpureum. Io . Purpureum aliud. Ios. Encaustum flavum.
Io 8. Lacca flava ex floribus genistae. Ios. Extrahere Iaccam ex floribus & herbis. Iro. Idem alia ratione. III, Coeruleum Germanicum. II a. Turcio-
22쪽
rra. Turcoidinativum colorem restituere. iis. Mistura pro speculis.1is. Modus tingendi sphaeras.1is. Color cyaneus vel ultramarinus. ri 6. Lacca coccinea pro pictoribus.1r . Ut cocci color extrahatur. II g. Lacca ex ligno Brasiliensi & rubia. II s. Lacca eae granis Termes. Iro. Rubrum in vitro pellucidum. Iar. Rubrum sanguineum.
ras . Ut Anima Saturni extrahatur. ra . Sinaltum roseum, vulgo Rosichiero. ras. Encaustum roseum pro aurct.116. Ut sulphur figatur. Ia . Vitrum sanguinis instar rubrum. I 28. Smastum aliud roseum. Irs. Rubrum pellucidum. Igo. Ut sulphur pro auro figatur. 1 gr. De vitriolo Veneris.1 gr. Idem sine corrosvis facere. 13 3. De vitriolo Veneris plura.
23쪽
enim compositum & arte factum sit ; quam proxime tamen accedit ad omne genus mineralium, &eorum, quae medio inter mineralia loco habentur. Igne funditur 3e in eo permanet: quin auri, metalli perfecti & lucidi instar igne perficitur, purgatur & nitescit. Manifesta res est, usum ejusdem in vasis potoriis, aliisque homini inservientibus commodis multo magis liberalem , magisque venustum & nobiliorem esse, usu cujuscunque alterius metalli, vel lapidis, ad haec talia apti. Etenim,
24쪽
praeterquam quod vitrum facile, exi, nulli bi non parari po- te; tenerius, nitidius & speciosius eir, quam alia qualiscunque materia, quae quidem hodie. nota sit. Porro, ad distillatoriae N Spagi ricae artis usus, & componenda medicamenta, res est usque adeo utilis, ne dicam ne- cellaria , ut quasi impossibile sit, sine tri adminiculo quidquam esticere: Hinc enim tot vasorum & instrumentorum genera fiunt, qualia sunt, Cucurbitae, alembici, recipientes, pelicani , retortae, serpentinae, phiolae, ultra quadrangula, ampullae, ova philosophica, pilae, & infiniti generis alia vasa, quae usus quotidie invenit, ad
componendum alexi teria , arcana, quintas essentias, salia, sulphur, vitriolum, mercurium, tincturas, separationes elementorum, Omniaque negotia metallica, & illius generis plura alia; praeter aquas fortes & regias, tam necessarias illis, qui aurum ab argento separant, & rei monetariae a Principibus praesecti sunt, ut aurum & ar
25쪽
Eentum perpurgent, atque ad persectionem suam deducant. Tot certe beneficia, quod ad usus humanos attinet, vitro debentur, ut quasi impos sibile videatur, sine illius ope vitam transigere: indeque haud secus atque ex omni alia re, maxima Dei providentia cognoscitur , quae rei tam homini utilis & necessariae materiam, ex qua vitra fiunt, ubi vis terrarum v que adeo copiose produxit, Ut nul-
tibi non parari facillime possit. Sed
inter magna etiam templorum ornamenta vitrum est , quando praeter multa alia tot ex vitro fenestrae fiunt, elegantibus picturis adornatu, in quibus metallici colores tot modis & tanta vivacitate increscunt, ut totidem gemmae orientales videantur: & in
fornacem inditum, tot colorUn , tantaeque venustatis N perfectionis capax vitrum est, ut similis ei materia inveniri in terris non posse videatur. Inventionem vitri antiquissimam esse credimus, cum S. Scriptura Jobi 28. dicat: Non adaequabitur ei aurum vel vitrum
26쪽
2trum 8 c. evidenti testimonio, inter antiquitatis inventa vitrum esse;
dIcente S. Hieronymo, inter A hami posteros,&filium Zanechi Jo-iA PV quinto coab Abrahamo descenderit. Mul
ne, a Chymicis inventum esse vitrum, b '' Tmulando vitrum repe-mitandi omnes gemmas libro quinto hujus operis evidenter demon o qua eadem ratione videre licet modum producendi vitrum ex lapidibus, qui per te nunquam liquescerent, nec in vitrum abirent. Plinius vult, ad
T in Syria ripam casu inis ventum fuista vitrum , a mercatoribus, qui tempestate eo delati, dum necessitate cogente ibidem moranti ci 'quendi gratia focum in littore struunt, ubi ingens copia eratnerbae, quam plures Cali vocant, & eculus cineribus Soda pariter ta constant, vitrum secerint; imis
27쪽
violentia unitis sede cineribus, illius herbae, cum arena & lapidibus ad vi- trificandum aptis et id quod intelle-
stui humano modum monstravit &rationem, qua non vitrum modo, sed
crystalli etiam, & crystallina, totque
alia venustissima opera, quae vitro debentur, fierent. Fama praeterea tenet, inventam Tiberio imperante rationem, qua vitrum malleabile fieret; res
postea formidabilis visa , & hodie
prorsus ignota. Etenim, si id nunc innotesteret, ob elegantiam & incorruptibilitatem sitam in majore quam aurum argentumq; pretio vitrum esset, quando non rubiginem aliquam at-ltrahit, non saporem, non odorem, nec
qualitatem ullam. Aliud etiam prae- iterea grande commodum homini vi-ltrum adfert speculorum & perspicil-llorum usu: utut enim haec crystallo naturali,quam montanam dicunt; illa vero ex aeris & stanni partibus mixtis, quam chalybis misturam vocant, pamrari possint, multo tamen utraque commodius, nec non impensa mino-
28쪽
re, & elegantia, effectuque maiore ex tvitro parantur: specula prs sertim, quq praeter dissicultatem & sumtum inconstruendo, vivas imagines aeque ut vitrum non reddunt, &quod pejus est, brevi pallescentia nihil omnino reprssentant. Quare ex his multisque aliis rationibus concludere licet, interres nobilissimas, quarum usus nunc quidem in terris homini datus est, vitrum esse. Mihi, qui diutius in arte vitraria laboravi, plurimumque in ea luidi, propositum est, partem illius quod vidi & perfeci, aliquam publico
dare. Utut enim modus parandi salia, decoctiones & pastas notus siti quam- plurimis; mihi tamen illud requirere operis materia videbatur, ut clare &distincte, id quod ego facio, pertractaretur, adjectis quibusdam observationibus regulis, quae sit probe considerentur, non omnino inutiles, sed fortassis necessariae & paucis notae Videbuntur : ut de mea particulari methodo extrahendi sal nihil dicam, ex quo crystallus nobilissima fit. Quod
29쪽
si artifex tam in laborando diligensierit, quam ego in docendo claris dei monstrationibus utor, opus essicietitam elegans & nobile, quam id fortasset sis hodie sit, aut fieri aliqua rationei poterit. Et hac quidem, omniquel alia in re quam ego hic pertracto, in-l veniet diligens & curiosus Operarius,l me & scripsisse, & demonstrasse veril talem , non haustam vel acceptam abi alio aliquo , sed quam his meis mani-lbus operando & experiendo didici; l cum semper hic mihi scopus fuerit, utl nisi quod verum esset nihil scriberem l dicerem ve. Quod si cuiquam expe-s rienti has meas compositiones & mo- dos parandi colores, pastas & tinctu, ras, id quod ego scribo, non successerit, ne animum propterea despondeat, credatque me nugas scripsisse; sed hoc cogitet, errasse sese in aliquo, hi praesertim, qui istiusmodi negotiis
possibile enim est, ut prima vice Magistri evadant. Repetant igitur opus, eo quo a me scriptum est modo, &
30쪽
sensim melius, tandemque perfectum erit quidquid egerint. Specialiter illud moneo, uti colorum ratio habeatur, quorum certa & determinata do- sis praescribi non potest, sed praxi &experientia discendum , & oculo judiciose discernendum est, satisne pro ratione operis & pastarum, quae gemmarum imitatione fiunt magnitudine insectum colore vitrum sit, notando, quod gemmae omnes, quae substratis soliis auro includuntur, qualia sunt annuli aliaque istiusmodi, dilutum magis; contra, quae auro inclusa in libero aere dependent, ut inauria &res aliae, magis plenum colorem requirant ; quae omnia doceri nulla ratione possunt, sed curiosi hominis judicio relinquuntur. Notetur itidem, idque sedulo , ut colores & ingredientia bene praeparata laevigataque sint; & ut tanto quivis magis securus esse possit, ipse colores, eo quo dixi modo praeparet faciatque, quisquis exquisiti aliquid facere in animo habeto